Verkiezingsprogramma's 2025 overmedicijnen
Volt wil medicijnen betaalbaar, beschikbaar en in publieke handen houden, met een sterke focus op Europese samenwerking en het tegengaan van monopolies en overwinsten. Ze pleiten voor gezamenlijke productie, strategische voorraden, transparante prijzen en het harmoniseren van toelatings- en vergoedingsprocedures binnen de EU. Innovatie en toegang tot nieuwe geneesmiddelen moeten ten goede komen aan de samenleving, niet aan private winst.
Productie en Voorraad van Essentiële Medicijnen in de EU
Volt wil de beschikbaarheid van essentiële medicijnen waarborgen door Europese productie en gezamenlijke voorraden, om afhankelijkheid van externe partijen te verminderen en kosten te beheersen.
“Volt investeert in productiecapaciteit en gezamenlijke strategische voorraden van essentiële geneesmiddelen en kritieke medische hulpmiddelen binnen de EU door in te zetten op gezamenlijke plannings- en inkoopmechanismen zodat beschikbaarheid gewaarborgd blijft en kosten beheersbaar blijven.”
Publiek Eigendom en Betaalbaarheid van Medicijnen
Volt vindt dat medicijnen die met publiek geld zijn ontwikkeld, in publieke handen moeten blijven en onder EU-patent moeten vallen, zodat prijzen eerlijk blijven en de samenleving profiteert van investeringen.
“Medicijnen en software die ontwikkeld zijn met publiek geld moeten onder EU-patent blijven, zodat de kosten en bevoorrading transparant en onder controle van de EU zijn.”
“We zorgen ervoor dat de ontwikkelde geneesmiddelen en therapieën in publieke handen blijven, bijvoorbeeld via licentie-afspraken met Nederlandse instituten of gezamenlijke Europese fondsen. Zo blijft ook de prijs van nieuwe medicijnen eerlijk en zijn deze betaalbaar voor iedereen.”
“Ontwikkelde medicijnen en therapieën blijven zo in handen van Nederlandse of Europese publieke instellingen en worden zo betaalbaar. Het loket ondersteunt ook het opstellen van licentie- en prijsafspraken.”
Harmonisatie van Toelating en Vergoeding van Nieuwe Medicijnen
Volt wil dat innovatieve therapieën, zoals cel- en gentherapieën, sneller en eerlijker beschikbaar komen in heel Europa door toelatings- en vergoedingsprocedures te harmoniseren en publieke toegang te versterken.
“Volt pleit voor een Europees afgestemde aanpak voor toelating en vergoeding van innovatieve therapieën, zoals cel- en gentherapieën (ATMP’s).”
“Door de toelatings- en vergoedingsprocedures te harmoniseren of publieke toegang via hospital exemptions en grensoverstijgende samenwerking te versterken, vergroten we de markt, versnellen we de toegang en maken we de EU aantrekkelijker voor life sciences-innovatie.”
Investeren in Ontwikkeling van Geneesmiddelen voor Zeldzame Ziektes
Volt wil een EU-fonds voor gezamenlijke ontwikkeling van medicijnen voor zeldzame ziektes, om te zorgen dat ook patiënten met ‘unmet medical needs’ toegang krijgen tot noodzakelijke geneesmiddelen.
“Er komt een EU-fonds voor investeringen in gezamenlijke ontwikkeling van geneesmiddelen voor zeldzame ziektes (unmet medical needs).”
Aanpak Antibioticaresistentie
Volt wil antibioticaresistentie prominenter op de EU-agenda zetten, met een structurele aanpak via onderzoek, betere surveillance en gepaste inzet van antibiotica.
“Volt gaat de strijd tegen antibioticaresistentie prominenter op de EU-agenda zetten. Volt vraagt om een structurele EU-aanpak via onderzoeksfinanciering, betere surveillance en gepaste inzet van antibiotica.”
Toegang tot Specifieke Medicatie (PrEP, Anticonceptie, Transgenderzorg)
Volt wil dat bepaalde medicijnen, zoals PrEP en anticonceptie, gratis of breed beschikbaar worden, en dat toegang tot medicatie in de transgenderzorg versneld wordt.
“We roepen de hiv-epidemie een halt toe door PrEP in Nederland laagdrempelig en breed beschikbaar te maken en te vergoeden vanuit de zorgverzekering.”
“Volt maakt anticonceptie gratis door het op te nemen in de basisverzekering.”
“We maken transgenderzorg beter, toegankelijker en sneller beschikbaar. Met onder andere een korter psychologisch traject en snellere toegang tot medicatie wanneer dit passend is voor de cliënt.”
De Partij voor de Dieren wil medicijnprijzen verlagen, transparantie en leveringszekerheid vergroten, en verspilling tegengaan. Ze pleiten voor meer Europese productie van essentiële medicijnen, het gebruik van goedkopere generieke varianten (waar mogelijk zonder dierlijke hulpstoffen), en het openbaar maken van prijsopbouw. De partij wil monopolieposities van farmaceuten doorbreken en medicijngebruik verduurzamen.
Medicijnprijzen verlagen en transparant maken
De PvdD wil hoge medicijnprijzen tegengaan door prijsopbouw openbaar te maken, het gebruik van goedkopere generieke medicijnen te stimuleren, en monopolieposities van farmaceuten te doorbreken. Dit moet de toegankelijkheid en betaalbaarheid van medicijnen waarborgen.
“We willen hoge medicijnprijzen voorkomen: exorbitante winsten voor farmaceuten van publiek geld zijn wat ons betreft verleden tijd. Om te hoge medicijnprijzen te voorkomen en leveringszekerheid te behouden, wordt de opbouw van medicijnprijzen openbaar en waar mogelijk worden goedkopere, merkloze medicijnen gebruikt. Een monopolie op een medicijn mag geen belemmering vormen voor de toegankelijkheid ervan.”
Generieke medicijnen zonder dierlijke hulpstoffen beschikbaar maken
De partij vindt dat patiënten die geen dierlijke hulpstoffen willen, toegang moeten krijgen tot generieke medicijnen zonder deze stoffen, mits er geen medische of praktische bezwaren zijn.
“Als er van generieke medicijnen varianten beschikbaar zijn zonder dierlijke hulpstoffen, krijgen patiënten die aangeven geen dierlijke hulpstoffen te willen zo'n variant, voor zover er geen medische of praktische noodzaak is om hiervan af te wijken.”
Europese productie en strategische voorraad van essentiële medicijnen
Om leveringszekerheid te vergroten en afhankelijkheid van andere continenten te verminderen, wil de PvdD essentiële medicijnen en hulpmiddelen in Europa laten produceren en strategische voorraden aanleggen.
“We leggen een voorraad cruciale medicijnen en hulpmiddelen aan. Essentiële (hulp)middelen worden voortaan in Europa geproduceerd.”
Verspilling van medicijnen tegengaan en heruitgifte mogelijk maken
De partij wil verspilling van medicijnen tegengaan door heruitgifte mogelijk te maken, wat bijdraagt aan duurzaamheid en kostenbesparing.
“Om verspilling van medicijnen en hulpmiddelen te voorkomen wordt heruitgifte mogelijk gemaakt.”
Onnodig medicijngebruik verminderen door preventie en leefstijlinterventies
De PvdD wil het gebruik van medicijnen terugdringen door meer in te zetten op preventie en leefstijlinterventies, zodat chronische ziektes voorkomen worden en patiënten soms medicijnvrij kunnen worden.
Verspilling en onnodige medicatie aanpakken
De partij wil een taskforce oprichten om verspilling in de zorg, waaronder onnodige medicatie, tegen te gaan.
“Er komt een taskforce om verspilling in de zorg op alle fronten tegen te gaan – van onnodige medicatie en overbehandeling tot bureaucratie en inefficiënte organisatie.”
D66 wil de beschikbaarheid en effectiviteit van medicijnen verbeteren door essentiële geneesmiddelen weer in Europa te produceren en alleen bewezen effectieve medicijnen te vergoeden. Daarnaast vraagt D66 aandacht voor vrouwspecifieke bijwerkingen en het terugdringen van medicijnresten in het milieu. Hun beleid richt zich op betaalbaarheid, kwaliteit en duurzaamheid van medicijngebruik.
Essentiële geneesmiddelen in Europa produceren
D66 wil de leveringszekerheid van medicijnen vergroten door essentiële geneesmiddelen waar mogelijk weer in Europa te produceren. Dit moet wachttijden en afhankelijkheid van internationale ketens verminderen.
“De beschikbaarheid van geneesmiddelen staat steeds vaker onder druk, waardoor mensen soms te lang moeten wachten op hun medicatie. D66 wil dit oplossen door essentiële geneesmiddelen waar mogelijk voortaan weer in Europa te produceren.”
Alleen bewezen effectieve medicijnen vergoeden
D66 wil verspilling en onnodige zorgkosten tegengaan door alleen medicijnen te vergoeden die wetenschappelijk bewezen effectief zijn. Dit betekent dat onnodige of ineffectieve medicatie niet langer wordt vergoed.
Meer aandacht voor vrouwspecifieke bijwerkingen van medicijnen
D66 erkent dat vrouwen vaker onnodig veel bijwerkingen ervaren bij medicijnen en wil meer inclusief onderzoek en aandacht voor vrouwspecifieke aandoeningen.
“Vrouwen ervaren bijvoorbeeld onnodig veel bijwerkingen bij medicijnen.”
Medicijnresten in het milieu terugdringen
D66 wil de vervuiling van het watersysteem door medicijnresten aanpakken door betere waterzuivering en bronaanpak.
“Ook verbeteren we de waterzuivering, zodat minder medicijnresten in het watersysteem terechtkomen.”
Betere toegang tot medicijnen in Europa
D66 streeft naar het wegnemen van barrières binnen Europa zodat Europeanen betere en goedkopere toegang tot medicijnen krijgen.
“Door barrières weg te nemen, krijgen Europeanen goedkopere en betere toegang tot bijvoorbeeld energie, transport en medicijnen.”
GroenLinks-PvdA wil de macht van de farmaceutische industrie beperken, medicijnprijzen transparanter en betaalbaarder maken, en de afhankelijkheid van buitenlandse medicijnen verminderen. Ze pleiten voor gezamenlijke inkoop, strengere eisen aan subsidies, meer transparantie in financiële relaties, en het terughalen van medicijnproductie naar Europa. Hun visie is dat medicijnen toegankelijk, betaalbaar en in het belang van de patiënt moeten zijn, niet van winst.
Macht farmaceutische industrie beperken en prijzen transparant maken
GroenLinks-PvdA vindt dat farmaceuten te veel macht hebben en soms onnodig hoge prijzen vragen voor medicijnen. Ze willen dit tegengaan door gezamenlijke inkoop, strengere eisen aan subsidies, en verplichte prijstransparantie. Zo willen ze voorkomen dat belastinggeld wordt misbruikt en medicijnen onnodig duur zijn.
“We strijden tegen farmaceuten die zichzelf verrijken met ons belastinggeld, bijvoorbeeld door medicijnprijzen kunstmatig hoog te houden. We gaan meer medicijnen gezamenlijk inkopen, strengere eisen stellen aan publieke subsidies en prijstransparantie afdwingen.”
“Het wordt makkelijker voor apothekers om geneesmiddelen uit te wisselen en uit andere landen te importeren.”
“Er komt een transparantieregister voor financiële transacties tussen de farmaceutische industrie en zorgverleners.”
Minder afhankelijk van buitenlandse medicijnen, productie terug naar Europa
De partij ziet de afhankelijkheid van medicijnen en grondstoffen van buiten Europa als een risico voor de volksgezondheid. Ze willen samen met Europese partners de productie van essentiële medicijnen terughalen naar Europa om leveringszekerheid te vergroten.
“Door onze afhankelijkheid van medicijnen en grondstoffen voor medicijnen van buiten Europa lopen we grote risico’s. We gaan samen met Europese partners zorgen voor meer grip op onze medicijnen en de productie van onmisbare medicijnen terugbrengen naar Europa.”
Onderzoek naar effectiviteit en dosering van medicijnen
Om onnodig dure medicijnen te voorkomen, wil GroenLinks-PvdA meer onderzoek stimuleren naar de effectiviteit en juiste dosering van medicijnen. Zo willen ze dat alleen noodzakelijke en passende medicijnen worden voorgeschreven.
“Ook bevorderen we onderzoek naar de effectiviteit en dosering van medicijnen, zodat er niet onnodig dure medicijnen worden voorgeschreven.”
NSC wil het geneesmiddelentekort aanpakken door minder afhankelijk te worden van de mondiale markt, meer Europese productie en strategische voorraden, en herziening van het preferentiebeleid. Daarnaast pleit NSC voor meer professionele autonomie voor apothekers, scherpere toelatingseisen voor dure geneesmiddelen, en ruimte voor de apotheek om medicatie terug te nemen en heruit te geven. De partij zet in op kostenbeheersing, duurzaamheid en betere beschikbaarheid van medicijnen, vooral voor kwetsbare groepen.
Drastisch terugdringen van het geneesmiddelentekort
NSC ziet het tekort aan medicijnen als een urgent probleem, vooral voor kwetsbare patiënten zoals kinderen en chronisch zieken. De partij wil minder afhankelijk zijn van de mondiale markt, inzetten op Europese productie en strategische voorraden, en het preferentiebeleid grondig herzien.
“We willen het geneesmiddelentekort drastisch terugdringen, met voorrang voor kwetsbare patiënten als kinderen en chronisch zieken. Daarvoor maken we ons minder afhankelijk van de mondiale markt en zetten we in op meer productie en strategische voorraden binnen Europa. We willen het preferentiebeleid grondig herzien.”
Meer professionele autonomie voor apothekers
NSC wil apothekers meer ruimte geven om tekorten tegen te gaan en om met patiënten te spreken over afbouw of stoppen van medicatie. Ook mogen apotheken medicijnen en zorgmaterialen terugnemen en aan andere patiënten verstrekken, wat kosten bespaart en duurzaamheid bevordert.
“We geven apothekers meer professionele autonomie om de tekorten tegen te gaan.”
“Bij medicijngebruik geven we de apotheker meer ruimte voor gesprekken over afbouw of stoppen van medicatie. Om kosten te besparen en vanwege duurzaamheid mag de apotheek weer medicijnen en zorgmaterialen terugnemen om aan andere patiënten te verstrekken.”
Europese samenwerking en scherpe voorwaarden voor dure geneesmiddelen
Om de kosten van dure medicijnen te beheersen en de marktmacht te vergroten, wil NSC Europees samenwerken bij de inkoop en scherpere voorwaarden stellen aan toelating en gebruik van nieuwe, dure geneesmiddelen.
“Ook stellen we scherpe voorwaarden voor het toelaten en het gebruik van nieuwe, dure geneesmiddelen. We gaan Europees samenwerken om dure medicijnen in te kopen zodat we onze marktmacht verstevigen en lagere prijzen kunnen bedingen.”
Strategische voorraden medicijnen voor nationale veiligheid
NSC beschouwt medicijnen als eerste levensbehoefte en wil dat de overheid voldoende strategische voorraden aanhoudt om minder afhankelijk te zijn van het buitenland.
“Met het oog op de bestaanszekerheid van de bevolking vinden we het van belang dat de overheid voldoende strategische voorraden aanhoudt van eerste levensbehoeften als water, voedsel, medicijnen, olie, gas en contant geld. Dat maakt ons minder afhankelijk van het buitenland.”
De SP wil de macht van de farmaceutische industrie breken en medicijnen weer in publieke handen brengen, zodat beschikbaarheid en betaalbaarheid niet langer afhankelijk zijn van winstbelang of buitenlandse markten. Ze pleiten voor een nationaal onderzoeksfonds voor geneesmiddelen, centrale inkoop, strategische voorraden en prijsregulering van medicijnen. De partij ziet medicijnen als een basisvoorziening die collectief en zonder winstoogmerk georganiseerd moet worden.
Macht farmaceutische industrie breken en productie publiek maken
De SP vindt dat de beschikbaarheid van medicijnen niet mag afhangen van het winstmotief van multinationals en wil medicijnproductie en -ontwikkeling in publieke handen brengen. Dit moet medicijntekorten voorkomen en de afhankelijkheid van buitenlandse markten verminderen.
“We breken de macht van de farmaceutische industrie. De beschikbaarheid van medicijnen mag niet afhangen van het winstbelang van multinationals en medicijntekorten mogen niet meer voorkomen. Daarom richten we een nationaal onderzoeksfonds op voor de ontwikkeling van geneesmiddelen in publieke handen. Er komt een centraal inkoopsysteem voor medicijnen en hulpmiddelen en we bouwen een strategische voorraad op. Europa en Nederland moeten de medicijnproductie weer in eigen hand nemen, zodat we niet langer afhankelijk zijn van buitenlandse markten”
“Patenten die de toegankelijkheid van belangrijke medicijnen in de weg zitten nemen we af.”
“Een Nationaal Onderzoeksfonds Geneesmiddelen oprichten. We richten een Nationaal Onderzoeksfonds Geneesmiddelen op. De medicijnen die daar worden ontwikkeld, blijven in publieke handen. Ook leggen we een strategische voorraad aan voor beschermingsmiddelen en cruciale medicijnen. In Europa werken we samen om de productie zo veel mogelijk in Europa te laten plaatsvinden. Zo zorgen we ervoor dat onze medicijnen weer in de apotheek te krijgen zijn en we minder afhankelijk zijn van de farmaceutische industrie in het buitenland.”
Prijsregulering en centrale inkoop van medicijnen
De SP wil de prijzen van medicijnen als basisproduct controleren, reguleren en blokkeren om betaalbaarheid te garanderen en marktmacht van producenten te doorbreken.
“We gaan de prijzen van basisproducten, zoals gezond eten, medicijnen, energie en internet, controleren, reguleren en blokkeren. In goede samenwerking met de verkopers als het kan, of met overheidsingrijpen als het moet.”
Toegankelijkheid van voorbehoedsmiddelen
De SP wil dat anticonceptie en andere voorbehoedsmiddelen in het basispakket komen, zodat de kosten niet alleen bij vrouwen liggen en de toegang tot deze medicijnen voor iedereen gegarandeerd is.
“Toegankelijke voorbehoedsmiddelen. Anticonceptie zoals de pil, het spiraaltje, en condooms en sterilisatie komen in het basispakket. Dat voorkomt dat de rekening hiervoor alleen bij vrouwen komt te liggen en helpt om soa’s, zoals HIV, en ongewenste zwangerschappen te voorkomen.”
Het CDA wil de beschikbaarheid, effectiviteit en betaalbaarheid van medicijnen verbeteren door strengere beoordeling, stimulering van Europese productie en het aanpakken van medicijntekorten. Daarnaast zet de partij in op het terugdringen van overmedicatie en het verminderen van verspilling van medicatie. Hun visie is gericht op een toekomstbestendige zorg waarin medicijnen verantwoord en efficiënt worden ingezet.
Strengere beoordeling en effectiviteit van dure medicijnen
Het CDA wil dat dure medicijnen alleen worden vergoed als ze bewezen effectief zijn, en dat het Zorginstituut meer bevoegdheden krijgt om dit te beoordelen. Dit moet verspilling tegengaan en de zorg betaalbaar houden.
“Bewezen niet-effectieve zorg moet uit het pakket. Dat geldt ook voor (her)beoordelen van effectiviteit van dure medicijnen. We willen de bevoegdheden van het Zorginstituut daartoe vergroten.”
Aanpak medicijntekorten en stimulering Europese productie
Om medicijntekorten te voorkomen en minder afhankelijk te zijn van internationale markten, wil het CDA de Europese productie van medicijnen stimuleren.
“Medicijntekorten pakken we aan. We bevorderen het stimuleren van Europese productie om minder internationaal afhankelijk te worden.”
Terugdringen van overmedicatie en medicijnverspilling
Het CDA wil overmatig medicijngebruik tegengaan en verspilling verminderen door het veilig inleveren en hergebruiken van ongebruikte medicatie te stimuleren.
“In de apotheekzorg zetten we daarnaast in op het terugdringen van overmedicatie (‘ontpillen’) en het voorkomen van verspilling door het veilig inleveren en hergebruiken van ongebruikte medicatie te stimuleren.”
Producenten laten bijdragen aan verwijdering medicijnresten uit water
Het CDA wil watervervuiling door medicijnresten aanpakken door producenten te laten meebetalen aan zuiveringstechnologie.
“We pakken watervervuiling door medicijnresten aan. Producenten moeten bijdragen aan grote rioolwaterzuiveringsinstallaties waarin innovatieve technologie voor de verwijdering van medicijnresten wordt toegepast.”
JA21 wil de stijgende zorgkosten door medicijnen tegengaan door verspilling van medicatie te verminderen en de uitgaven aan dure geneesmiddelen te beheersen. Ze pleiten voor het behouden van de 'sluis' voor dure geneesmiddelen en stellen een beloningssysteem voor het retourneren van ongebruikte medicijnen voor. De partij ziet het beperken van medicijnverspilling als essentieel om de zorg betaalbaar te houden.
Verspilling van medicijnen tegengaan
JA21 maakt zich zorgen over de stijgende zorgkosten, waarbij medicijnen een belangrijke rol spelen. Om verspilling van nog inzetbare medicijnen te voorkomen, willen ze een beloningssysteem invoeren voor het retourneren van ongebruikte medicatie. Dit moet bijdragen aan het betaalbaar houden van de zorg.
Groei van uitgaven aan dure geneesmiddelen beperken
JA21 vindt dat de uitgaven aan dure geneesmiddelen te snel stijgen en wil deze groei afremmen om andere zorg niet in het gedrang te brengen. Ze willen daarom de bestaande 'sluis' voor dure geneesmiddelen behouden, zodat de toelating van deze middelen tot het basispakket kritisch wordt beoordeeld.
“Het aandeel dure geneesmiddelen maakt momenteel daarbovenop zo’n 10% uit van het medisch specialistische zorgbudget. Een sterke groei gaat ten koste van andere zorg. Daarom moet de zogenoemde sluis voor dure geneesmiddelen in stand worden gehouden.”
“Betaalbaarheid van geneesmiddelen bewaken.”
De PVV vindt het onacceptabel dat er in Nederland medicijntekorten zijn en wil deze actief bestrijden. Hun belangrijkste voorstellen zijn het verhogen van de medicijnproductie in eigen land, het minimaliseren van tekorten door apothekers meer vrijheid te geven, en het sneller vergoeden van dure medicijnen. De partij ziet toegang tot medicijnen als een basisvoorziening die niet door bureaucratie of marktwerking mag worden belemmerd.
Medicijntekorten minimaliseren en productie verhogen
De PVV wil medicijntekorten tegengaan door apothekers meer vrijheid te geven om bij schaarste onderling medicijnen te delen en door de productie van medicijnen in Nederland te verhogen. Dit moet voorkomen dat patiënten misgrijpen op essentiële geneesmiddelen.
“Medicijntekorten minimaliseren we door apothekers meer vrijheid te geven om bij schaarste medicijnen met elkaar te delen. Daarnaast moet de medicijnproductie in eigen land omhoog.”
“Het is ongelooflijk dat we in een land als Nederland zelfs aan de simpelste medicijnen vaak een tekort hebben.”
Dure medicijnen sneller vergoeden
De PVV vindt dat dure medicijnen sneller moeten worden vergoed, zodat patiënten niet onnodig hoeven te wachten op levensreddende behandelingen. Dit moet de toegankelijkheid en betaalbaarheid van zorg verbeteren.
“Dure medicijnen moeten veel sneller worden vergoed.”
Algemeen: Medicijntekorten terugdringen
De partij benoemt het terugdringen van medicijntekorten als expliciet doel, waarmee ze het belang van beschikbaarheid van medicijnen onderstrepen.
“Medicijntekorten terugdringen”
De SGP wil medicijnen betaalbaar en toegankelijk houden door de jaarlijkse bijbetaling voor geneesmiddelen te maximeren. Daarnaast pleit de partij voor een kostenbewuste en doelmatige inzet van zorgmiddelen, waarbij de nadruk ligt op bewezen effectieve zorg.
Jaarlijkse bijbetaling voor geneesmiddelen maximeren
De SGP vindt het belangrijk dat medicijnen voor iedereen betaalbaar blijven en wil voorkomen dat mensen door hoge bijbetalingen worden ontmoedigd om noodzakelijke geneesmiddelen te gebruiken. Daarom pleit de partij voor een wettelijk gemaximeerde jaarlijkse bijbetaling.
Kostenbewuste inzet van zorgmiddelen
De SGP wil dat zorggeld zoveel mogelijk aan bewezen effectieve zorg wordt besteed. Niet-bewezen effectieve zorg, waaronder mogelijk ook bepaalde medicijnen, wordt niet langer collectief gefinancierd.
“Zorg die niet-bewezen effectief is, wordt niet (langer) collectief gefinancierd.”
Toegankelijkheid van basiszorg, inclusief medicijnen
De SGP benadrukt dat basiszorg, waaronder toegang tot medicijnen via huisarts en apotheek, voor iedereen beschikbaar moet blijven, ongeacht woonplaats of financiële situatie.
“De SGP wil dat iedereen gebruik kan blijven maken van basiszorg zoals de huisarts, tandarts of kraamhulp.”
BIJ1 wil medicijnen betaalbaar en toegankelijk maken door de zorg volledig te nationaliseren en winstoogmerk uit te sluiten. Ze pleiten voor landelijke standaardprijzen op alle medicijnen en een publieke apotheekketen zonder winst, zodat medicijnen voor iedereen beschikbaar blijven. Daarnaast willen ze meer onderzoek en ontwikkeling van geneesmiddelen voor ondervertegenwoordigde groepen.
Landelijke standaardprijzen en publieke apotheek zonder winst
BIJ1 wil dat medicijnen geen winstmodel zijn en dat de overheid zorgt voor transparante, lage prijzen. Door een Nationaal Zorgfonds en een publieke apotheekketen willen ze de beschikbaarheid en betaalbaarheid van medicijnen garanderen, los van commerciële belangen.
Meer onderzoek naar geneesmiddelen voor diverse groepen
BIJ1 signaleert dat medisch onderzoek te vaak alleen op witte cis mannen is gericht. Ze willen meer investeren in onderzoek naar geneesmiddelen en behandelmethoden voor vrouwen en mensen met een andere etnische achtergrond, om zo de effectiviteit en veiligheid van medicijnen voor iedereen te verbeteren.
“Er wordt meer geïnvesteerd in onderzoek naar ziektebeelden, geneesmiddelen en behandelmethoden bij niet-witte mensen, vrouwen en niet-witte vrouwen.”
De VVD wil de afhankelijkheid van het buitenland voor medicijnen verminderen door productie en ontwikkeling in Nederland te stimuleren en een ijzeren voorraad aan te leggen. Daarnaast wil de partij de prijsvorming van medicijnen scherp in de gaten houden en het basispakket beperken tot alleen de meest effectieve behandelingen, zodat verspilling wordt tegengegaan en de zorg betaalbaar blijft.
Minder afhankelijk van het buitenland voor medicijnen
De VVD ziet de afhankelijkheid van landen als China en India voor medicijnen als een risico voor de Nederlandse gezondheidszorg. Door een ijzeren voorraad aan te leggen en productie en ontwikkeling van medicijnen in Nederland uit te breiden, wil de partij de leveringszekerheid vergroten en de zorg weerbaarder maken tegen internationale verstoringen.
“We willen niet afhankelijk zijn van landen als China en India en leggen een ijzeren voorraad aan van hulp- en geneesmiddelen en vaccins. We houden de prijsvorming van medicijnen en hulpmiddelen goed in de gaten. We willen uitbreiding van productie en ontwikkeling van medicijnen en hulpmiddelen in Nederland.”
Alleen effectieve medicijnen in het basispakket
De VVD wil het basispakket beperken tot de meest effectieve behandelingen, zodat alleen medicijnen met bewezen meerwaarde worden vergoed. Hiermee wil de partij verspilling tegengaan en de zorg betaalbaar houden, door kritisch te toetsen welke medicijnen en behandelingen nog in het pakket thuishoren.
“Het basispakket beperken tot de meest effectieve behandelingen, zodat de patiënt altijd de meest passende zorg krijgt. Om dit te bereiken, toetsen we steviger op wat er in het basispakket komt. Dit leidt tot een kleiner basispakket, maar vooral tot betere zorg.”
“Als een nieuwe, betere behandeling beschikbaar is, betalen we alleen nog voor die behandeling.”
BBB wil de productie van medicijnen zoveel mogelijk terughalen naar Nederland om leveringszekerheid, kostenbesparing en werkgelegenheid te bevorderen. Daarnaast pleit de partij voor het wettelijk mogelijk maken van hergebruik van ongebruikte medicijnen om verspilling tegen te gaan en de controle over essentiële medicatie te vergroten.
Productie van medicijnen terughalen naar Nederland
BBB ziet het terughalen van medicijnproductie als essentieel om minder afhankelijk te zijn van het buitenland, verspilling te verminderen en meer controle te krijgen over essentiële medicijnen. Dit moet ook geld besparen en werkgelegenheid creëren.
“De productie van medicijnen moet zoveel mogelijk worden teruggehaald naar Nederland. Herdistributie van ongeopende verpakkingen medicatie gaat verspilling tegen. Dit bespaart geld, creëert werkgelegenheid en geeft ons controle over de productie van essentiële medicijnen.”
Wettelijk mogelijk maken van hergebruik ongebruikte medicijnen
Om verspilling van medicijnen te voorkomen en de zorg efficiënter te maken, wil BBB het hergebruik van ongebruikte medicijnen wettelijk toestaan.
“We maken hergebruik van ongebruikte medicijnen wettelijk mogelijk.”
BVNL wil dat medicijnen in Nederland niet duurder zijn dan de laagste prijs elders in de EU, om betaalbaarheid te waarborgen. Verder ligt de nadruk op het beperken van medicatiegebruik door meer in te zetten op preventieve gezondheidszorg en leefstijl, in plaats van uitsluitend behandeling met medicijnen. Concrete voorstellen over medicijnen zijn beperkt en vooral gericht op prijsregulering en het stimuleren van alternatieven voor medicatie.
Medicijnprijzen maximaal gelijk aan laagste EU-prijs
BVNL wil voorkomen dat Nederlanders meer betalen voor medicijnen dan noodzakelijk is door prijsregulering te koppelen aan de laagste prijs in de EU. Dit moet de betaalbaarheid van medicijnen verbeteren en onnodige kosten voor patiënten en de zorg beperken.
“Medicijnen zijn in Nederland niet duurder dan de laagste prijs waarvoor ze elders in de EU worden aangeboden.”
Minder focus op medicatie, meer op preventie
De partij vindt dat de gezondheidszorg niet uitsluitend gericht moet zijn op behandeling en medicatie, maar juist meer op preventie en leefstijlverandering. Hiermee wil BVNL het medicijngebruik terugdringen en de gezondheid van de bevolking structureel verbeteren.
“Meer aandacht voor het inzetten op preventieve gezondheidszorg en leefstijlaanpassingen en niet uitsluitend op behandeling en medicatie.”
De ChristenUnie wil medicijntekorten actief aanpakken door minder afhankelijk te worden van internationale productie en productie in Europa te stimuleren. Hun visie is dat medicijnen altijd voldoende beschikbaar moeten zijn en dat leveringszekerheid een prioriteit is binnen het zorgbeleid.
Medicijntekorten aanpakken door Europese productie
De ChristenUnie ziet het huidige medicijntekort als een urgent probleem en wil de afhankelijkheid van internationale productieketens verminderen. Door productie van medicijnen op het Europese continent te stimuleren, beogen zij de beschikbaarheid en leveringszekerheid van medicatie voor Nederlandse patiënten te vergroten.
“Medicijntekorten pakken we aan. Om minder afhankelijk te worden van internationale productie, stimuleren we productie op het Europese continent.”
“Medicatie moet voldoende beschikbaar zijn. Medicijntekorten pakken we aan. Om minder afhankelijk te worden van internationale productie, stimuleren we productie op het Europese continent.”
DENK wil medicijnen betaalbaarder maken door de prijzen te verlagen via centrale inkoop en aanpassing van referentieprijzen. Ze richten zich op het beperken van winsten in de farmaceutische industrie ("big pharma") om de zorgkosten te drukken en de toegankelijkheid te vergroten.
Prijzen van medicijnen verlagen via centrale inkoop
DENK vindt dat medicijnen te duur zijn en dat dit de toegankelijkheid van zorg belemmert, vooral voor mensen met lage en middeninkomens. Door centrale inkoop en het aanpassen van referentieprijzen willen ze de prijzen van geneesmiddelen structureel verlagen en zo de zorg betaalbaarder maken.
FVD noemt "medicijnen" nauwelijks expliciet in haar verkiezingsprogramma en doet geen concrete voorstellen gericht op de beschikbaarheid, prijs, innovatie of productie van medicijnen. De partij uit wel kritiek op de invloed van de farmaceutische industrie in de zorg, maar werkt dit niet uit tot specifieke beleidsmaatregelen. Er zijn geen onderscheidende standpunten of concrete plannen over medicijnen zelf te vinden.
Kritisch: Geen concrete standpunten over medicijnen
Hoewel FVD in een bijzin de invloed van de farmaceutische industrie wil beperken, ontbreken concrete voorstellen of beleidsmaatregelen die direct betrekking hebben op medicijnen (zoals geneesmiddelenbeleid, prijzen, beschikbaarheid, innovatie, productie of vergoeding). Er zijn geen relevante, onderscheidende of informatieve quotes over medicijnen in het programma.
“Daarnaast beperken we de invloed van de verzekeraars en de farmaceutische industrie.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma