Verkiezingsprogramma's 2025 overmedicijn
Volt wil medicijnen betaalbaar, beschikbaar en in publieke handen houden, met een sterke focus op Europese samenwerking en transparantie. Ze pleiten voor publieke productie, gezamenlijke inkoop, en het beperken van winsten en monopolies op essentiële geneesmiddelen, vooral als deze met publiek geld zijn ontwikkeld. Innovatie, bestrijding van antibioticaresistentie en gelijke toegang tot nieuwe therapieën staan centraal in hun visie.
Productie en beschikbaarheid van essentiële medicijnen in publieke handen
Volt wil de productie en distributie van essentiële medicijnen minder afhankelijk maken van commerciële belangen en meer onder publieke controle brengen, vooral op Europees niveau. Dit moet de beschikbaarheid, betaalbaarheid en transparantie van medicijnen waarborgen, zeker bij geneesmiddelen die met publiek geld zijn ontwikkeld.
“Volt investeert in productiecapaciteit en gezamenlijke strategische voorraden van essentiële geneesmiddelen en kritieke medische hulpmiddelen binnen de EU door in te zetten op gezamenlijke plannings- en inkoopmechanismen zodat beschikbaarheid gewaarborgd blijft en kosten beheersbaar blijven.”
“Medicijnen en software die ontwikkeld zijn met publiek geld moeten onder EU-patent blijven, zodat de kosten en bevoorrading transparant en onder controle van de EU zijn.”
“We zorgen ervoor dat de ontwikkelde geneesmiddelen en therapieën in publieke handen blijven, bijvoorbeeld via licentie-afspraken met Nederlandse instituten of gezamenlijke Europese fondsen. Zo blijft ook de prijs van nieuwe medicijnen eerlijk en zijn deze betaalbaar voor iedereen.”
“Ontwikkelde medicijnen en therapieën blijven zo in handen van Nederlandse of Europese publieke instellingen en worden zo betaalbaar. Het loket ondersteunt ook het opstellen van licentie- en prijsafspraken.”
Europese aanpak voor innovatie en gelijke toegang tot nieuwe medicijnen
Volt wil dat innovatie in geneesmiddelenontwikkeling (vooral voor zeldzame ziekten en nieuwe therapieën) Europees wordt gestimuleerd en dat toegang tot deze medicijnen niet afhankelijk is van commerciële keuzes of nationale verschillen. Ze pleiten voor harmonisatie van toelatings- en vergoedingsprocedures en investeren in onderzoek naar zeldzame ziekten.
“Er komt een EU-fonds voor investeringen in gezamenlijke ontwikkeling van geneesmiddelen voor zeldzame ziektes (unmet medical needs).”
“Volt pleit voor een Europees afgestemde aanpak voor toelating en vergoeding van innovatieve therapieën, zoals cel- en gentherapieën (ATMP’s). Hoewel EMA-goedkeuring centraal geregeld is, blijven beschikbaarheid en vergoeding per land sterk verschillen, vaak gedreven door commerciële keuzes van bedrijven en niet uit medische of economische noodzaak.”
Bestrijding van antibioticaresistentie
Volt ziet antibioticaresistentie als een urgent probleem en wil een structurele, Europese aanpak met meer onderzoek, betere monitoring en gepast gebruik van antibiotica.
“Volt gaat de strijd tegen antibioticaresistentie prominenter op de EU-agenda zetten. Volt vraagt om een structurele EU-aanpak via onderzoeksfinanciering, betere surveillance en gepaste inzet van antibiotica.”
Snellere en betere toegang tot medicatie in transgenderzorg
Volt wil dat transgenderpersonen sneller toegang krijgen tot passende medicatie, waarbij de keuze voor genderbevestigende therapie in de spreekkamer wordt gemaakt, zonder politieke inmenging.
“We maken transgenderzorg beter, toegankelijker en sneller beschikbaar. Met onder andere een korter psychologisch traject en snellere toegang tot medicatie wanneer dit passend is voor de cliënt.”
De Partij voor de Dieren wil medicijnprijzen verlagen, leveringszekerheid waarborgen en de productie van essentiële medicijnen in Europa organiseren. Ze pleiten voor transparantie in prijsopbouw, het gebruik van goedkopere generieke medicijnen, en het voorkomen van verspilling. Ook willen ze dierlijke hulpstoffen in medicijnen waar mogelijk vermijden en medicatiegebruik terugdringen via preventie en leefstijlinterventies.
Medicijnprijzen verlagen en transparantie eisen
De PvdD vindt dat medicijnen betaalbaar moeten zijn en dat farmaceuten geen buitensporige winsten mogen maken. Ze willen openheid over prijsopbouw, het gebruik van goedkopere generieke medicijnen stimuleren en monopolieposities tegengaan om toegankelijkheid te waarborgen.
“We willen hoge medicijnprijzen voorkomen: exorbitante winsten voor farmaceuten van publiek geld zijn wat ons betreft verleden tijd. Om te hoge medicijnprijzen te voorkomen en leveringszekerheid te behouden, wordt de opbouw van medicijnprijzen openbaar en waar mogelijk worden goedkopere, merkloze medicijnen gebruikt. Een monopolie op een medicijn mag geen belemmering vormen voor de toegankelijkheid ervan.”
Essentiële medicijnen en hulpmiddelen in Europa produceren en voorraad aanleggen
Om leveringszekerheid te garanderen en afhankelijkheid van het buitenland te verminderen, wil de PvdD essentiële medicijnen en hulpmiddelen in Europa laten produceren en strategische voorraden aanleggen.
“We leggen een voorraad cruciale medicijnen en hulpmiddelen aan. Essentiële (hulp)middelen worden voortaan in Europa geproduceerd.”
Dierlijke hulpstoffen in medicijnen vermijden
De partij wil dat patiënten die geen dierlijke hulpstoffen willen, toegang krijgen tot generieke medicijnen zonder deze ingrediënten, mits medisch verantwoord.
“Als er van generieke medicijnen varianten beschikbaar zijn zonder dierlijke hulpstoffen, krijgen patiënten die aangeven geen dierlijke hulpstoffen te willen zo'n variant, voor zover er geen medische of praktische noodzaak is om hiervan af te wijken.”
Verspilling van medicijnen tegengaan
De PvdD wil verspilling van medicijnen voorkomen door heruitgifte mogelijk te maken.
“Om verspilling van medicijnen en hulpmiddelen te voorkomen wordt heruitgifte mogelijk gemaakt.”
Minder medicijngebruik door preventie en leefstijlinterventies
De partij streeft ernaar het gebruik van medicijnen terug te dringen door meer in te zetten op preventie, gezonde voeding en beweging.
Onnodige medicatie en overbehandeling tegengaan
De PvdD wil verspilling en onnodig medicijngebruik tegengaan via een taskforce.
“Er komt een taskforce om verspilling in de zorg op alle fronten tegen te gaan – van onnodige medicatie en overbehandeling tot bureaucratie en inefficiënte organisatie.”
D66 wil het medicijnbeleid verbeteren door alleen bewezen effectieve medicijnen te vergoeden, het gebruik van onnodige of ineffectieve medicijnen terug te dringen en de beschikbaarheid van essentiële geneesmiddelen te waarborgen door productie in Europa te stimuleren. Daarnaast is er aandacht voor inclusiviteit in medicijnonderzoek en het benutten van medische mogelijkheden van bepaalde drugs. De partij legt nadruk op effectiviteit, betaalbaarheid en toegankelijkheid van medicijnen voor iedereen.
Alleen bewezen effectieve medicijnen vergoeden
D66 wil verspilling en onnodige zorgkosten tegengaan door alleen medicijnen te vergoeden die wetenschappelijk bewezen effectief zijn. Dit moet de kwaliteit van zorg verhogen en de druk op het zorgbudget verlagen.
Essentiële geneesmiddelen in Europa produceren
Om medicijntekorten te voorkomen en de leveringszekerheid te vergroten, wil D66 essentiële geneesmiddelen waar mogelijk weer in Europa laten produceren.
“De beschikbaarheid van geneesmiddelen staat steeds vaker onder druk, waardoor mensen soms te lang moeten wachten op hun medicatie. D66 wil dit oplossen door essentiële geneesmiddelen waar mogelijk voortaan weer in Europa te produceren.”
Inclusiever medicijnonderzoek en aandacht voor bijwerkingen
D66 erkent dat medicijnen niet voor iedereen hetzelfde effect hebben en wil meer inclusief onderzoek, met speciale aandacht voor vrouwspecifieke bijwerkingen en aandoeningen.
“Vrouwen ervaren bijvoorbeeld onnodig veel bijwerkingen bij medicijnen. Vrouwspecifieke aandoeningen, zoals overgangsklachten, cyclusstoornissen en endometriose, blijven vaak te lang onopgemerkt en onbehandeld.”
Medische mogelijkheden van drugs benutten
D66 staat open voor het benutten van de medische mogelijkheden van bepaalde drugs, zoals MDMA en paddo’s, bij de behandeling van psychische aandoeningen.
“We benutten de medische mogelijkheden van drugs. Zo laten de toepassing van geestverruimende middelen, zoals MDMA of paddo’s, bij bijvoorbeeld posttraumatische stressstoornis (PTSS) en hardnekkige psychische klachten veelbelovende resultaten zien.”
GroenLinks-PvdA wil de macht van de farmaceutische industrie beperken, medicijnprijzen transparanter en betaalbaarder maken, en de afhankelijkheid van buitenlandse medicijnen verminderen. Ze pleiten voor gezamenlijke inkoop, strengere eisen aan subsidies, meer transparantie in financiële relaties, en het terughalen van medicijnproductie naar Europa. Hun visie is dat medicijnen toegankelijk, betaalbaar en in het belang van de patiënt moeten zijn, niet van winst.
Strengere regulering en transparantie farmaceutische industrie
GroenLinks-PvdA vindt dat farmaceuten te veel winst maken ten koste van de samenleving en wil dit tegengaan door strengere regulering, gezamenlijke inkoop en transparantie. Het doel is om medicijnprijzen te verlagen, onnodig dure medicijnen te voorkomen en belangenverstrengeling uit te bannen.
“We strijden tegen farmaceuten die zichzelf verrijken met ons belastinggeld, bijvoorbeeld door medicijnprijzen kunstmatig hoog te houden. We gaan meer medicijnen gezamenlijk inkopen, strengere eisen stellen aan publieke subsidies en prijstransparantie afdwingen.”
“Er komt een transparantieregister voor financiële transacties tussen de farmaceutische industrie en zorgverleners. Zo maken we zichtbaar wat er aan wie en waarvoor wordt betaald.”
“Patiënten moeten erop kunnen vertrouwen dat geneesmiddelen of hulpmiddelen die zij krijgen voorgeschreven alleen gekozen worden omdat ze de beste keuze zijn, en niet omdat er andere belangen spelen.”
“Ook bevorderen we onderzoek naar de effectiviteit en dosering van medicijnen, zodat er niet onnodig dure medicijnen worden voorgeschreven.”
Minder afhankelijk van buitenlandse medicijnen
De partij ziet de afhankelijkheid van buitenlandse medicijnen en grondstoffen als een groot risico voor de volksgezondheid. Ze willen samen met Europese partners de productie van essentiële medicijnen terughalen naar Europa om leveringszekerheid te vergroten.
“Door onze afhankelijkheid van medicijnen en grondstoffen voor medicijnen van buiten Europa lopen we grote risico’s. We gaan samen met Europese partners zorgen voor meer grip op onze medicijnen en de productie van onmisbare medicijnen terugbrengen naar Europa.”
NSC wil het medicijngebruik in Nederland terugdringen waar mogelijk, tekorten aan geneesmiddelen aanpakken en de afhankelijkheid van de mondiale markt verminderen. Ze pleiten voor meer autonomie voor apothekers, herziening van het preferentiebeleid, Europese samenwerking voor goedkopere inkoop, en het stimuleren van de-medicatie en hergebruik van medicijnen. De kern van hun visie is: minder onnodig medicijngebruik, meer beschikbaarheid en betaalbaarheid, en minder afhankelijkheid van het buitenland.
Minder medicijngebruik en stimuleren van de-medicatie
NSC vindt dat er te vaak onnodig medicijnen worden voorgeschreven en wil de prikkel tot behandelen en medicatiegebruik verminderen. Ze willen apothekers meer ruimte geven voor het afbouwen of stoppen van medicatie en het hergebruiken van medicijnen stimuleren.
“Bij medicijngebruik geven we de apotheker meer ruimte voor gesprekken over afbouw of stoppen van medicatie. Om kosten te besparen en vanwege duurzaamheid mag de apotheek weer medicijnen en zorgmaterialen terugnemen om aan andere patiënten te verstrekken.”
Aanpak geneesmiddelentekorten en minder afhankelijkheid buitenland
NSC wil het geneesmiddelentekort drastisch terugdringen, met prioriteit voor kwetsbare groepen, door minder afhankelijk te zijn van de mondiale markt en meer productie en voorraden in Europa aan te houden. Ze willen het preferentiebeleid herzien en apothekers meer autonomie geven om tekorten tegen te gaan.
“We willen het geneesmiddelentekort drastisch terugdringen, met voorrang voor kwetsbare patiënten als kinderen en chronisch zieken. Daarvoor maken we ons minder afhankelijk van de mondiale markt en zetten we in op meer productie en strategische voorraden binnen Europa. We willen het preferentiebeleid grondig herzien.”
“We geven apothekers meer professionele autonomie om de tekorten tegen te gaan.”
Europese samenwerking voor goedkopere medicijnen
Om dure medicijnen betaalbaarder te maken, wil NSC Europees samenwerken bij de inkoop om zo de marktmacht te vergroten en lagere prijzen af te dwingen.
“We gaan Europees samenwerken om dure medicijnen in te kopen zodat we onze marktmacht verstevigen en lagere prijzen kunnen bedingen.”
Strategische voorraden medicijnen voor nationale zekerheid
NSC vindt dat de overheid voldoende strategische voorraden van medicijnen moet aanhouden om minder afhankelijk te zijn van het buitenland en voorbereid te zijn op crises.
“Met het oog op de bestaanszekerheid van de bevolking vinden we het van belang dat de overheid voldoende strategische voorraden aanhoudt van eerste levensbehoeften als water, voedsel, medicijnen, olie, gas en contant geld. Dat maakt ons minder afhankelijk van het buitenland.”
De PVV vindt het onacceptabel dat er in Nederland medicijntekorten zijn en wil deze actief terugdringen. Hun belangrijkste voorstellen zijn het verhogen van de medicijnproductie in eigen land, het minimaliseren van tekorten door meer samenwerking tussen apothekers, en het sneller vergoeden van dure medicijnen. De partij positioneert deze maatregelen als noodzakelijk om de beschikbaarheid en betaalbaarheid van medicijnen voor iedereen te waarborgen.
Medicijntekorten minimaliseren en productie verhogen
De PVV stelt dat het tekort aan (zelfs simpele) medicijnen in Nederland onacceptabel is en wil dit oplossen door apothekers meer vrijheid te geven om bij schaarste medicijnen te delen en door de productie van medicijnen in eigen land te verhogen. Dit moet de leveringszekerheid verbeteren en afhankelijkheid van het buitenland verminderen.
“Het is ongelooflijk dat we in een land als Nederland zelfs aan de simpelste medicijnen vaak een tekort hebben. ... Medicijntekorten minimaliseren we door apothekers meer vrijheid te geven om bij schaarste medicijnen met elkaar te delen. Daarnaast moet de medicijnproductie in eigen land omhoog.”
“Medicijntekorten terugdringen”
“Hogere medicijnproductie in eigen land”
Dure medicijnen sneller vergoeden
De PVV vindt dat dure medicijnen sneller vergoed moeten worden, zodat patiënten niet onnodig hoeven te wachten op levensreddende behandelingen. Dit voorstel is gericht op het verbeteren van de toegankelijkheid van essentiële en vaak kostbare medicijnen.
De SP wil de macht van de farmaceutische industrie breken en medicijnen weer publiek en betaalbaar maken. Ze pleiten voor een nationaal onderzoeksfonds voor geneesmiddelen, centrale inkoop, strategische voorraden en productie in eigen (Europese) handen om medicijntekorten en afhankelijkheid van multinationals te voorkomen. Patenten die de toegankelijkheid belemmeren worden afgepakt, en prijzen van medicijnen worden gemaximeerd.
Macht farmaceutische industrie breken en productie publiek maken
De SP ziet de afhankelijkheid van multinationals en buitenlandse markten als oorzaak van medicijntekorten en hoge prijzen. Door productie, onderzoek en inkoop van medicijnen publiek te organiseren, willen ze de beschikbaarheid en betaalbaarheid garanderen en het winstmotief uit de zorg halen.
“We breken de macht van de farmaceutische industrie. De beschikbaarheid van medicijnen mag niet afhangen van het winstbelang van multinationals en medicijntekorten mogen niet meer voorkomen. Daarom richten we een nationaal onderzoeksfonds op voor de ontwikkeling van geneesmiddelen in publieke handen. Er komt een centraal inkoopsysteem voor medicijnen en hulpmiddelen en we bouwen een strategische voorraad op. Europa en Nederland moeten de medicijnproductie weer in eigen hand nemen, zodat we niet langer afhankelijk zijn van buitenlandse markten”
“Patenten die de toegankelijkheid van belangrijke medicijnen in de weg zitten nemen we af.”
“Een Nationaal Onderzoeksfonds Geneesmiddelen oprichten. We richten een Nationaal Onderzoeksfonds Geneesmiddelen op. De medicijnen die daar worden ontwikkeld, blijven in publieke handen. Ook leggen we een strategische voorraad aan voor beschermingsmiddelen en cruciale medicijnen. In Europa werken we samen om de productie zo veel mogelijk in Europa te laten plaatsvinden. Zo zorgen we ervoor dat onze medicijnen weer in de apotheek te krijgen zijn en we minder afhankelijk zijn van de farmaceutische industrie in het buitenland.”
Prijsregulering en maximale prijzen voor medicijnen
De SP wil voorkomen dat medicijnen onbetaalbaar worden door marktmacht of monopolies. Ze stellen voor om prijzen van medicijnen (en andere basisproducten) te reguleren en waar nodig te blokkeren, zodat iedereen toegang houdt tot betaalbare zorg.
“We gaan de prijzen van basisproducten, zoals gezond eten, medicijnen, energie en internet, controleren, reguleren en blokkeren. In goede samenwerking met de verkopers als het kan, of met overheidsingrijpen als het moet.”
Winstverbod en kritiek op dubbel verdienmodel industrie
De SP hekelt het dubbele verdienmodel van de industrie: eerst mensen ziek maken (bijvoorbeeld via ongezonde voeding), daarna verdienen aan medicijnen. Ze willen het winstmotief uit de geneesmiddelenindustrie halen om volksgezondheid centraal te stellen.
“En daarna maakt de geneesmiddelenindustrie ons weer ‘beter’ met bijvoorbeeld hormoonpillen en spuiten om af te vallen. Daarmee heeft de vrije markt een dubbel verdienmodel op onze gezondheid.”
Het CDA wil medicijntekorten aanpakken door Europese productie te stimuleren en de effectiviteit van dure medicijnen strenger te beoordelen. Daarnaast zet de partij in op het terugdringen van overmedicatie en het verminderen van medicijnresten in het milieu. Hun visie is gericht op betaalbare, effectieve en duurzame medicijnzorg, met oog voor zowel patiënt als samenleving.
Strengere beoordeling en transparantie van dure medicijnen
Het CDA vindt dat alleen bewezen effectieve medicijnen in het basispakket thuishoren en wil het Zorginstituut meer bevoegdheden geven om dure medicijnen te (her)beoordelen. Dit moet de zorg betaalbaar houden en verspilling tegengaan.
“Bewezen niet-effectieve zorg moet uit het pakket. Dat geldt ook voor (her)beoordelen van effectiviteit van dure medicijnen. We willen de bevoegdheden van het Zorginstituut daartoe vergroten.”
Aanpak medicijntekorten via Europese productie
Om medicijntekorten te voorkomen en minder afhankelijk te zijn van internationale markten, wil het CDA de Europese productie van medicijnen stimuleren.
“Medicijntekorten pakken we aan. We bevorderen het stimuleren van Europese productie om minder internationaal afhankelijk te worden.”
Terugdringen van overmedicatie en medicijnverspilling
Het CDA wil overmedicatie tegengaan en verspilling van medicijnen verminderen door veilig inleveren en hergebruik te stimuleren.
“In de apotheekzorg zetten we daarnaast in op het terugdringen van overmedicatie (‘ontpillen’) en het voorkomen van verspilling door het veilig inleveren en hergebruiken van ongebruikte medicatie te stimuleren.”
Verminderen van medicijnresten in het milieu
Het CDA wil watervervuiling door medicijnresten aanpakken door producenten te laten bijdragen aan zuivering en innovatieve technologieën toe te passen.
“We pakken watervervuiling door medicijnresten aan. Producenten moeten bijdragen aan grote rioolwaterzuiveringsinstallaties waarin innovatieve technologie voor de verwijdering van medicijnresten wordt toegepast.”
JA21 ziet de stijgende kosten van medicijnen als een belangrijk probleem binnen de zorg en wil verspilling van medicatie tegengaan om de betaalbaarheid te waarborgen. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals het behouden van de sluis voor dure geneesmiddelen en het invoeren van een beloningssysteem voor het retourneren van ongebruikte medicatie. Hun visie is gericht op kostenbeheersing en efficiënt gebruik van medicijnen zonder in te leveren op kwaliteit.
Verspilling van medicatie tegengaan
JA21 wil de verspilling van medicijnen verminderen, omdat dit een aanzienlijke kostenpost is in de zorg. Door het stimuleren van het retourneren van ongebruikte medicatie en het tegengaan van onnodige uitgaven aan dure geneesmiddelen, wil de partij de zorg betaalbaar houden en middelen efficiënter inzetten.
Sluis voor dure geneesmiddelen behouden
JA21 vindt dat de uitgaven aan dure medicijnen te snel stijgen en wil daarom bestaande beheersmaatregelen handhaven. Door de sluis voor dure geneesmiddelen te behouden, wil de partij voorkomen dat deze kosten ten koste gaan van andere zorg.
“Het aandeel dure geneesmiddelen maakt momenteel daarbovenop zo’n 10% uit van het medisch specialistische zorgbudget. Een sterke groei gaat ten koste van andere zorg. Daarom moet de zogenoemde sluis voor dure geneesmiddelen in stand worden gehouden.”
Betaalbaarheid van geneesmiddelen bewaken
JA21 benadrukt het belang van het bewaken van de betaalbaarheid van geneesmiddelen als onderdeel van hun bredere streven naar beheersing van de zorgkosten. Dit is noodzakelijk om de zorg toegankelijk te houden voor iedereen.
“Betaalbaarheid van geneesmiddelen bewaken.”
De SGP wil medicijnen betaalbaar en toegankelijk houden door de jaarlijkse bijbetaling voor geneesmiddelen te maximeren. Daarnaast pleit de partij voor een breed aanbod van gewasbeschermingsmiddelen (“medicijnkast”) voor boeren, om duurzame landbouw mogelijk te maken. De SGP benadrukt het belang van praktische, bewezen effectieve middelen en wil onnodige verboden voorkomen.
Bijbetaling voor geneesmiddelen maximeren
De SGP vindt dat medicijnen voor iedereen betaalbaar moeten blijven en wil voorkomen dat mensen door hoge bijbetalingen worden ontmoedigd om hun medicatie te gebruiken. Het probleem van oplopende kosten voor patiënten wordt zo direct aangepakt.
Ruim aanbod van gewasbeschermingsmiddelen (“medicijnkast”) voor boeren
De SGP ziet het belang van voldoende toegestane middelen (“medicijnkast”) voor boeren om gewassen gezond te houden en verduurzaming mogelijk te maken. Het verbieden van steeds meer middelen zonder goede alternatieven wordt als schadelijk gezien.
“hoe meer middelen in de medicijnkast, hoe verder boeren en tuinders durven gaan met niet-chemische gewasbescherming.”
De VVD wil de afhankelijkheid van het buitenland voor medicijnen verminderen door productie en ontwikkeling in Nederland te stimuleren en een ijzeren voorraad aan te leggen. Daarnaast wil de partij de prijsvorming van medicijnen scherp in de gaten houden en inzetten op alleen effectieve behandelingen in het basispakket. De kern van hun visie is betaalbare, toegankelijke en toekomstbestendige zorg met focus op kwaliteit en innovatie.
Minder afhankelijk van buitenland, meer productie in Nederland
De VVD ziet afhankelijkheid van landen als China en India voor medicijnen als een risico en wil daarom investeren in eigen productie en voorraden. Dit moet de leveringszekerheid vergroten en Nederland weerbaarder maken tegen internationale verstoringen.
“We willen niet afhankelijk zijn van landen als China en India en leggen een ijzeren voorraad aan van hulp- en geneesmiddelen en vaccins. We houden de prijsvorming van medicijnen en hulpmiddelen goed in de gaten. We willen uitbreiding van productie en ontwikkeling van medicijnen en hulpmiddelen in Nederland.”
Alleen effectieve medicijnen in het basispakket
De VVD wil het basispakket beperken tot de meest effectieve behandelingen, zodat alleen medicijnen met bewezen meerwaarde worden vergoed. Dit moet de zorg betaalbaar houden en ervoor zorgen dat patiënten de best mogelijke behandeling krijgen.
“Behandelingen in de gezondheidszorg worden beoordeeld op de toegevoegde waarde van de behandeling ten opzichte van de bestaande alternatieven en maatschappelijke kosten.”
“De VVD wil het basispakket beperken tot de meest effectieve behandelingen, zodat de patiënt altijd de meest passende zorg krijgt.”
BBB wil de productie van medicijnen zoveel mogelijk terughalen naar Nederland om leveringszekerheid, kostenbesparing en werkgelegenheid te bevorderen. Daarnaast pleit de partij voor het wettelijk mogelijk maken van hergebruik van ongebruikte medicijnen om verspilling tegen te gaan en essentiële medicijnen beter beschikbaar te houden.
Productie van medicijnen terughalen naar Nederland
BBB ziet het terughalen van medicijnproductie als een manier om controle te krijgen over essentiële medicijnen, verspilling te verminderen en de economie te versterken. Dit moet Nederland minder afhankelijk maken van buitenlandse leveranciers en de beschikbaarheid van medicijnen verbeteren.
“De productie van medicijnen moet zoveel mogelijk worden teruggehaald naar Nederland. Herdistributie van ongeopende verpakkingen medicatie gaat verspilling tegen. Dit bespaart geld, creëert werkgelegenheid en geeft ons controle over de productie van essentiële medicijnen.”
Wettelijk mogelijk maken van hergebruik ongebruikte medicijnen
Om verspilling van medicijnen tegen te gaan en de zorgkosten te verlagen, wil BBB het hergebruik van ongebruikte medicijnen wettelijk mogelijk maken. Dit draagt bij aan een efficiënter gebruik van middelen en betere toegankelijkheid van medicijnen.
“We maken hergebruik van ongebruikte medicijnen wettelijk mogelijk.”
BIJ1 wil medicijnen betaalbaar en toegankelijk maken door de zorg volledig te nationaliseren en winstoogmerk uit te bannen. Ze pleiten voor landelijke standaardprijzen op alle medicijnen en een publieke apotheekketen zonder winst, zodat medicijnen voor iedereen beschikbaar blijven. Hun visie is dat zorg, inclusief medicijnen, een publiek recht is en geen marktproduct.
Landelijke standaardprijzen en publieke apotheek voor medicijnen
BIJ1 wil de prijzen van medicijnen reguleren door landelijke standaardprijzen in te voeren en een publieke apotheekketen op te richten zonder winstoogmerk. Hiermee willen ze woekerwinsten en marktwerking uit de zorg halen, zodat medicijnen betaalbaar en toegankelijk blijven voor iedereen.
BVNL wil dat medicijnen in Nederland niet duurder zijn dan de laagste prijs elders in de EU en pleit voor meer aandacht voor preventie in plaats van medicatie. De partij is kritisch op de kosten en toegankelijkheid van medicijnen en wil bureaucratie en verspilling in de zorg tegengaan.
Medicijnprijzen maximaal gelijk aan laagste EU-prijs
BVNL wil voorkomen dat Nederlanders meer betalen voor medicijnen dan inwoners van andere EU-landen. Dit moet de betaalbaarheid van medicijnen waarborgen en onnodige kosten voor patiënten en de zorg beperken.
“Medicijnen zijn in Nederland niet duurder dan de laagste prijs waarvoor ze elders in de EU worden aangeboden.”
Meer focus op preventie, minder op medicatie
De partij vindt dat de gezondheidszorg niet uitsluitend op behandeling en medicatie gericht moet zijn, maar juist meer op preventie en leefstijl. Dit moet het medicijngebruik terugdringen en de gezondheid van de bevolking verbeteren.
“Meer aandacht voor het inzetten op preventieve gezondheidszorg en leefstijlaanpassingen en niet uitsluitend op behandeling en medicatie.”
De ChristenUnie wil medicijntekorten actief aanpakken door minder afhankelijk te worden van internationale productie en productie in Europa te stimuleren. Hun visie is dat medicijnen altijd voldoende beschikbaar moeten zijn en dat leveringszekerheid een prioriteit is voor de volksgezondheid.
Medicijntekorten aanpakken door Europese productie
De ChristenUnie ziet de afhankelijkheid van internationale medicijnproductie als een risico voor de beschikbaarheid van medicijnen in Nederland. Door productie op het Europese continent te stimuleren, willen ze medicijntekorten verminderen en de leveringszekerheid vergroten.
“Medicijntekorten pakken we aan. Om minder afhankelijk te worden van internationale productie, stimuleren we productie op het Europese continent.”
“Medicatie moet voldoende beschikbaar zijn. Medicijntekorten pakken we aan. Om minder afhankelijk te worden van internationale productie, stimuleren we productie op het Europese continent.”
DENK wil medicijnen betaalbaarder maken door de prijzen te verlagen via centrale inkoop en aanpassing van referentieprijzen. Ze richten zich expliciet op het beperken van winsten in de farmaceutische industrie ("big pharma") om de zorgkosten voor burgers te verlagen. Het doel is dat niemand zorg of medicijnen hoeft te mijden vanwege de kosten.
Prijzen van medicijnen verlagen door centrale inkoop
DENK ziet de hoge prijzen van medicijnen als een belangrijke oorzaak van onbetaalbare zorg. Door centrale inkoop en aanpassing van referentieprijzen willen ze de kosten van geneesmiddelen structureel verlagen. Dit moet ervoor zorgen dat medicijnen voor iedereen toegankelijk blijven, ongeacht inkomen.
FVD wil de invloed van de farmaceutische industrie beperken en pleit voor meer keuzevrijheid voor artsen en patiënten bij medische behandelingen. Het programma bevat geen concrete voorstellen over medicijnen zelf, maar benadrukt het belang van minder macht voor farmaceuten en verzekeraars en meer autonomie voor zorgprofessionals.
Invloed farmaceutische industrie beperken
FVD ziet de macht van de farmaceutische industrie als problematisch en wil deze terugdringen om de zorg meer in dienst te stellen van patiënten en artsen. Dit standpunt adresseert het risico dat commerciële belangen van medicijnproducenten de zorgkwaliteit en toegankelijkheid negatief beïnvloeden.
“Daarnaast beperken we de invloed van de verzekeraars en de farmaceutische industrie.”
Meer autonomie voor artsen bij behandelingen
FVD vindt dat artsen meer vrijheid moeten krijgen om behandelingen voor te stellen, zonder belemmeringen van verzekeraars of managers. Dit betekent dat medische keuzes, waaronder het voorschrijven van medicijnen, weer primair bij de professional en patiënt komen te liggen.
“We vergroten de vrijheid van artsen om behandelingen voor te stellen, zodat medische keuzes weer bij de professional en de patiënt liggen, zonder overdreven controledrift van zorgverzekeraars.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma