Verkiezingsprogramma's 2025 overloonkloof
GroenLinks-PvdA wil de loonkloof verkleinen door hogere lonen af te dwingen, met speciale aandacht voor het verhogen van het minimumloon en het sluiten van een Groot Loonakkoord met vakbonden en werkgevers. Ze streven naar een eerlijkere verdeling van welvaart, waarbij iedereen meeprofiteert van economische groei en onderbetaling wordt uitgebannen. De partij koppelt deze voorstellen aan het bestrijden van armoede en het betaalbaar houden van het dagelijks leven.
Hogere lonen en minimumloon verhogen
GroenLinks-PvdA ziet het verhogen van lonen, en in het bijzonder het minimumloon, als essentieel om de loonkloof te verkleinen en bestaanszekerheid te vergroten. Door een Groot Loonakkoord met vakbonden en werkgevers willen ze structureel hogere lonen afdwingen, zodat werken loont en onderbetaling geen verdienmodel meer is.
“We sluiten een Groot Loonakkoord met vakbonden en werkgevers. Daarin maken we afspraken over hogere lonen in ruil voor investeringen in infrastructuur, onderzoek en technologie. Zo bouwen we samen aan een toekomst waarin kwaliteit voorop staat, en waar onderbetaling geen verdienmodel meer is.”
“Een verhoging van het minimumloon is daarom cruciaal. We verhogen het minimumloon naar 18 euro per uur.”
“De lonen in Nederland zijn te laag. Mensen kunnen niet rondkomen, en bedrijven innoveren onvoldoende. We sluiten daarom een Groot Loonakkoord met de vakbonden en werkgevers. Daarin maken we afspraken over hogere lonen, in ruil voor investeringen in infrastructuur, onderzoek en technologie. Het minimumloon gaat fors omhoog.”
Welvaart eerlijk delen en armoede bestrijden
De partij koppelt het verkleinen van de loonkloof aan het eerlijk delen van welvaart en het bestrijden van armoede. Ze willen dat uitkeringen en AOW meestijgen met de lonen en dat vaste lasten betaalbaar blijven, zodat economische groei iedereen ten goede komt.
D66 benoemt in het verkiezingsprogramma het belang van een eerlijk loon voor iedereen en het verkleinen van verschillen tussen groepen werkenden, maar noemt de loonkloof niet expliciet of concreet. Het programma bevat algemene uitspraken over hogere lonen, eerlijk werk en het tegengaan van oneerlijke concurrentie, maar doet geen specifieke voorstellen gericht op het dichten van de loonkloof tussen mannen en vrouwen of andere groepen. Concrete, onderscheidende beleidsmaatregelen over de loonkloof ontbreken.
Hogere lonen en eerlijk werk voor iedereen
D66 vindt dat iedereen een goed en eerlijk loon verdient en wil hogere lonen en lagere belastingen realiseren. Dit standpunt adresseert in algemene zin inkomensverschillen, maar noemt de loonkloof niet expliciet en bevat geen specifieke maatregelen gericht op het dichten van de loonkloof tussen mannen en vrouwen of andere groepen.
“Als je werkt, verdien je een goed en eerlijk loon. D66 zorgt daarom voor hogere lonen en lagere belastingen.”
Verschillen tussen werkenden verkleinen
D66 wil de verschillen tussen verschillende typen werkenden (zoals werknemers en zelfstandigen) verkleinen en oneerlijke concurrentie tegengaan. Dit raakt aan het bredere thema van ongelijkheid op de arbeidsmarkt, maar is niet specifiek gericht op de loonkloof tussen mannen en vrouwen.
Het verkiezingsprogramma van NSC noemt de loonkloof niet expliciet, maar bevat enkele voorstellen die indirect relevant zijn voor het verkleinen van loonverschillen, zoals het verhogen van het minimumloon en het minimumjeugdloon. De partij richt zich vooral op het verbeteren van de inkomenspositie van lage en jonge inkomensgroepen, maar doet geen concrete uitspraken over de loonkloof tussen mannen en vrouwen of andere structurele loonverschillen.
Minimumloon verhogen naar €18
NSC wil het minimumloon stapsgewijs verhogen naar €18 per uur en het minimumjeugdloon verhogen, met als doel de inkomenspositie van lage inkomens te verbeteren. Dit kan bijdragen aan het verkleinen van loonverschillen aan de onderkant van de arbeidsmarkt, maar het programma noemt geen specifieke maatregelen gericht op de loonkloof tussen mannen en vrouwen.
“We verhogen het minimumloon stapsgewijs naar € 18 en koppelen dit aan een stelselvernieuwing, zodat het loon weer de basis is van het inkomen.”
“We verhogen het minimumjeugdloon zodat jongeren meer gaan verdienen. We willen dat uiteindelijk het jeugdloon vanaf 18 jaar wordt vervangen door het minimumloon.”
Lonen voor jongeren verhogen en vaste contracten stimuleren
NSC wil de lonen voor jongeren verhogen en het voor jongeren makkelijker maken om een vast contract te krijgen. Dit is bedoeld om inkomenszekerheid en gelijke kansen te bevorderen, maar het programma verbindt dit niet expliciet aan het dichten van de loonkloof tussen verschillende groepen.
“We verhogen juist de lonen voor de jongeren, zorgen dat zij weer een vast contract kunnen krijgen voor meer zekerheid en bouwen meer starterswoningen.”
Het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie noemt de loonkloof niet expliciet, noch worden er concrete beleidsmaatregelen voorgesteld die direct gericht zijn op het verkleinen van de loonkloof tussen mannen en vrouwen of andere groepen. Wel wordt aandacht besteed aan het matigen van topsalarissen en het eerlijker belasten van arbeid, maar zonder directe koppeling aan de loonkloof.
Matigen van topsalarissen
De ChristenUnie wil de groei van inkomens aan de top beperken, vooral in semipublieke sectoren, om de kloof tussen top en werkvloer te verkleinen. Dit raakt indirect aan het bredere debat over inkomensongelijkheid, maar adresseert niet specifiek de loonkloof tussen mannen en vrouwen.
“De trend dat de salarissen aan de top sneller groeien dan salarissen op de werkvloer, moet worden gekeerd. Zeker in semipublieke sectoren zoals de zorg, de pensioensector of het openbaar vervoer, is het ongemakkelijk dat bestuurders zeer hoge inkomens verdienen terwijl het geld (grotendeels) publiek is. De Wet normering topinkomens (Wnt) moet strakker gehandhaafd worden en ook van toepassing worden op semi-”
Eerlijker belasten van arbeid en vermogen
De partij pleit voor een eerlijker belastingstelsel waarin arbeid en vermogen gelijker worden belast. Hoewel dit bijdraagt aan inkomensgelijkheid, wordt de loonkloof als zodanig niet benoemd of specifiek geadresseerd.
“We willen toe naar een belastingstelsel dat inkomen uit arbeid en de daadwerkelijke inkomsten uit vermogen”
BIJ1 erkent de loonkloof als een structureel probleem van ongelijkheid, vooral tussen mannen en vrouwen en tussen verschillende groepen in de samenleving. Hun belangrijkste voorstel is het beter compenseren van onbetaald werk, dat vaak als ‘vrouwenwerk’ wordt gezien, om zo de loonkloof te verkleinen. BIJ1 wil hiermee zorgen voor meer gelijkwaardigheid op de arbeidsmarkt en in de waardering van werk.
Beter compenseren van onbetaald werk om loonkloof te verkleinen
BIJ1 stelt dat onbetaald werk, dat vaak door vrouwen wordt gedaan, onvoldoende wordt gewaardeerd en gecompenseerd. Door betere compensatie van dit werk wil de partij de loonkloof aanpakken en structurele ongelijkheid verminderen. Dit standpunt richt zich direct op het dichten van de inkomensverschillen tussen mannen en vrouwen.
“Onbetaald werk dat Nederland nog te vaak als ‘vrouwenwerk’ ziet, compenseren we beter.”
DENK wil de loonkloof tussen mannen en vrouwen én tussen mensen met en zonder migratieachtergrond volledig opheffen. Ze pleiten voor wettelijke maatregelen om beloningsverschillen te verbieden en streven naar gelijke beloning voor gelijk werk, ongeacht geslacht of achtergrond. De partij ziet het dichten van de loonkloof als essentieel voor een eerlijke arbeidsmarkt en het tegengaan van structurele ongelijkheid.
Wettelijk verbod op loonkloof tussen geslacht en achtergrond
DENK stelt voor om wettelijk vast te leggen dat beloningsverschillen tussen mannen en vrouwen, en tussen mensen met en zonder migratieachtergrond, niet langer zijn toegestaan. Hiermee willen ze structurele discriminatie op de arbeidsmarkt tegengaan en gelijke kansen voor iedereen bevorderen.
“Wij willen dat de loonkloof wordt gedicht. Wij gaan wettelijk borgen dat het verschil in beloning tussen mannen en vrouwen, en tussen mensen met en zonder een migratieachtergrond, wordt opgeheven.”
De SP erkent het bestaan van een loonkloof en wil deze actief verkleinen, met bijzondere aandacht voor gelijke beloning voor gelijk werk en het aanpakken van ongelijkheid tussen mannen en vrouwen. Hun belangrijkste concrete voorstel is het verplichten van bedrijven om de loonkloof te dichten en transparant te maken, zodat vrouwen en mannen voor hetzelfde werk hetzelfde verdienen.
Verplichten bedrijven de loonkloof te dichten
De SP wil dat bedrijven verplicht worden om de loonkloof tussen mannen en vrouwen te dichten. Dit moet zorgen voor gelijke beloning voor gelijk werk en het tegengaan van structurele ongelijkheid op de arbeidsmarkt. Transparantie en wettelijke verplichtingen zijn volgens de SP noodzakelijk om echte vooruitgang te boeken.
“Bedrijven worden verplicht de loonkloof te dichten, zodat vrouwen en mannen voor hetzelfde werk hetzelfde verdienen.”
De VVD erkent het belang van gelijke kansen op de arbeidsmarkt en wil de loonkloof tussen mannen en vrouwen verkleinen door loontransparantie te bevorderen. Hun belangrijkste concrete voorstel is het ondersteunen van een zuivere implementatie van de Europese loontransparantie richtlijn, waarmee werkgevers verplicht worden transparanter te zijn over beloningsverschillen.
Steunen van loontransparantie om loonkloof te verkleinen
De VVD ziet loontransparantie als een effectief middel om de loonkloof tussen mannen en vrouwen aan te pakken. Door de Europese loontransparantie richtlijn zorgvuldig te implementeren, wil de partij gelijke beloning voor gelijk werk bevorderen en discriminatie tegengaan. Dit sluit aan bij hun bredere visie op gelijke kansen op de arbeidsmarkt.
“We steunen een zo zuiver mogelijke implementatie van de Europese loontransparantie richtlijn.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma