Volt wil lobbytransparantie en het tegengaan van belangenverstrengeling structureel verbeteren. Ze pleiten voor een verplicht, onafhankelijk lobbyregister, strengere lobbyverboden voor politieke topfuncties, en uniforme regels voor lobbytoegang op alle bestuurslagen. Hun voorstellen zijn concreet, gericht op transparantie, handhaving en gelijke toegang tot de macht.
Volt vindt dat Nederland achterloopt op transparantie rond lobbyactiviteiten en wil dit structureel verbeteren met een verplicht, onafhankelijk en openbaar lobbyregister. Dit moet inzicht geven in wie toegang heeft tot de macht, welke lobbyactiviteiten plaatsvinden, en over welke beleidstrajecten wordt gesproken.
“We voeren een verplicht lobbyregister in, naar Iers model. ... Daarom willen we dat er eindelijk een verplicht en onafhankelijk register komt, waarin lobbyactiviteiten, betrokken partijen, relevante beleidstrajecten en gespreksonderwerpen inzichtelijk worden gemaakt en openbaar doorzoekbaar zijn. Een onafhankelijke toezichthouder moet toezien op naleving van de regels.”
Volt wil belangenverstrengeling en draaideurpolitiek verder tegengaan door het lobbyverbod voor oud-bewindspersonen uit te breiden, beter te handhaven en ook op topambtenaren toe te passen. Onafhankelijke controle en strengere regels moeten structurele belangenverstrengeling voorkomen.
“We scherpen het lobbyverbod voor politieke topfuncties verder aan. ... Volt wil het verbod uitbreiden en beter handhaafbaar maken, zodat belangenverstrengeling structureel wordt voorkomen.”
Volt wil dat regels rond lobby, transparantie en integriteit op alle bestuurslagen gelijk worden getrokken, zodat lobbyisten niet op de ene plek makkelijker toegang hebben tot de macht dan op de andere. Dit moet zorgen voor rechtvaardige en gelijke toegang tot besluitvorming.
“De regels op het gebied van lobby, transparantie en integriteit moeten op iedere bestuurslaag in heel Nederland zo veel mogelijk gelijk worden getrokken. De toegang tot de macht mag voor lobbyisten op de ene plek niet veel laagdrempeliger zijn dan op de andere plek. Zo zorgen we voor een rechtvaardige toegang tot de macht voor iedereen.”
Volt wil ook op Europees niveau strengere lobbytransparantie, met bindende integriteitsregels en een aangescherpt lobbyregister voor alle Europese instellingen en Europarlementariërs, om de invloed van kleine, machtige groepen te beperken.
“Bindende integriteitsregels en een aangescherpt lobbyregister voor alle Europese instellingen en Europarlementariërs. Te vaak beïnvloedt een te kleine groep mensen of bedrijven grote beslissingen over ons allemaal. De toegang tot de macht in Brussel moet eerlijker en transparanter.”
De Partij voor de Dieren wil de invloed van lobbyisten op politiek en beleid drastisch beperken en transparanter maken. Ze pleiten voor een openbaar lobbyregister, strenge regels tegen belangenverstrengeling en draaideurconstructies, en volledige transparantie over lobbycontacten tussen bedrijven en overheid. Hun kernvisie is dat burgers en burgerorganisaties gelijke toegang tot besluitvorming moeten krijgen als bedrijven, om de macht van ongezonde en schadelijke lobby’s te breken.
De PvdD wil op alle bestuursniveaus een openbaar lobbyregister invoeren en transparantie afdwingen over de invloed van lobbyisten op beleid. Een onafhankelijke autoriteit moet toezien op de integriteit van lobbyisten en politici. Dit moet voorkomen dat lobby’s in het geheim beleid beïnvloeden en het publieke belang schaden.
“Op alle niveaus van bestuur en volksvertegenwoordiging komt een openbaar lobby-register. Bestuursstukken zoals wetsvoorstellen en beleidsmaatregelen vermelden welke invloed lobbyisten op de voorstellen hebben gehad. Een onafhankelijke autoriteit houdt toezicht op de integriteit van lobbyisten en politici.”
Om belangenverstrengeling en de zogeheten draaideurconstructies (waarbij politici of ambtenaren overstappen naar lobbyfuncties) tegen te gaan, stelt de PvdD een afkoelperiode in. Dit moet voorkomen dat persoonlijke belangen het algemeen belang ondermijnen.
“Belangenverstrengeling en draaideurconstructies gaan we tegen met duidelijke regels. Zo wordt een afkoelperiode van ten minste twee jaar ingesteld voordat (voormalige) bewindspersonen, Kamerleden of topambtenaren een lobbyfunctie mogen bekleden.”
De partij wil volledige transparantie over contacten tussen bedrijven en overheden en strengere regelgeving rondom lobbyactiviteiten. Burgerorganisaties moeten dezelfde toegang tot besluitvorming krijgen als bedrijven, om de macht van schadelijke lobby’s te breken en het publieke belang te beschermen.
“We breken de macht van de ‘giftige lobby’. Deze lobby werkt achter de schermen om beleid dat gezondheid moet beschermen af te zwakken. ... Daarom zetten wij in op volledige transparantie over contacten tussen bedrijven en overheden en strengere regelgeving rondom lobbyactiviteiten. Burgerorganisaties moeten dezelfde toegang tot besluitvorming krijgen als bedrijven.”
De SP wil de invloed van lobbyisten en het grote geld op de politiek en het Europese beleid fors beperken door maximale transparantie en strenge regels. Ze pleiten voor een verplicht lobbyregister, een verbod op draaideurfuncties en volledige openheid over zakelijke belangen van politici, zowel nationaal als in de EU. Zo wil de SP voorkomen dat multinationals en grote bedrijven het beleid bepalen in plaats van gewone mensen.
De SP wil de politieke invloed van lobbyisten en het grote geld tegengaan door transparantie te verplichten, een lobbyregister in te voeren en draaideurfuncties te verbieden. Dit moet belangenverstrengeling voorkomen en ervoor zorgen dat politici het publieke belang dienen, niet dat van bedrijven.
“Dat bereiken we onder andere door een verplicht lobbyregister en een verbod op draaideurfuncties. Bij aantreden moeten ministers en staatssecretarissen inzicht geven over hun zakelijke belangen. Voor Tweede Kamerleden komt er een verbod op commerciële nevenfuncties en moeten ook zij inzicht geven in hun zakelijke belangen.”
De SP vindt dat de macht van grote bedrijven en banken in Brussel te groot is en wil een verplicht, openbaar lobbyregister voor de hele EU. Ook moeten Europese beleidsmakers volledige openheid geven over hun contacten met het bedrijfsleven en worden draaideurfuncties verboden.
“De macht van grote bedrijven en banken in Brussel is veel te groot. Wij willen een openbaar en verplicht lobbyregister voor de hele Europese Unie, waarin iedereen kan zien welke bedrijven, belangengroepen en lobbyisten invloed uitoefenen op Europees beleid.”
“De Europese Commissie, het Europees Parlement en de Europese Raad moeten transparantie bieden over de contacten die Europese beleidsmakers met het bedrijfsleven hebben. Ook komt er een verbod op draaideurfuncties voor leden van de Europese Commissie en het Europarlement.”
BIJ1 is uitgesproken tegen de invloed van lobby’s van multinationals, industrieën en zionistische organisaties op politiek beleid. Het programma stelt concrete maatregelen voor om lobbypraktijken van bedrijven en buitenlandse belangen te verbieden en te onderzoeken, met als doel de democratie te beschermen tegen oneigenlijke beïnvloeding.
BIJ1 wil de invloed van grote bedrijven op wetgeving en beleid in de EU volledig uitsluiten. Volgens de partij ondermijnt lobbyen door multinationals en industrieën de democratische besluitvorming en leidt het tot beleid dat niet in het belang is van burgers en het milieu.
“Lobbyen door multinationals en industrieën verbieden we.”
De partij stelt dat lobbystructuren van zionistische organisaties een bedreiging vormen voor de Nederlandse democratie en internationale rechtsorde. BIJ1 wil deze invloed beëindigen en pleit voor parlementair en juridisch onderzoek naar de mate van beïnvloeding door de Israëlische overheid en gelieerde lobby’s.
“De politieke invloed van zionistische lobbyorganisaties op Nederlandse besluiten stoppen we. Er komt een parlementair en juridisch onderzoek naar hoeveel invloed de ‘Israëlische’ overheid heeft op Nederlandse politici, lobbystructuren en veiligheidsdiensten.”
BVNL benoemt het probleem van netwerkcorruptie, vriendjespolitiek en belangenverstrengeling in het openbaar bestuur en de pensioenwereld, en wil deze actief tegengaan. De partij stelt concrete maatregelen voor om de invloed van lobby’s en belangenverstrengeling te beperken, zoals strengere eisen aan bestuurders en het voorkomen van dubbele rollen. Transparantie, onafhankelijkheid en het doorbreken van verwevenheid tussen overheid en sectoren staan centraal in hun visie.
BVNL ziet netwerkcorruptie en vriendjespolitiek als een groot probleem binnen het openbaar bestuur en wil deze praktijken bestrijden om de invloed van lobby’s en belangenverstrengeling te verminderen. De partij pleit voor een reorganisatie van het bestuur en meer onafhankelijkheid van media en politiek.
“Er is alom sprake van netwerkcorruptie en vriendjespolitiek. Media horen onafhankelijk te zijn en niet naar de pijpen van de macht te dansen. De verwevenheid tussen de overheid en de media moet worden verbroken.”
BVNL wil belangenverstrengeling in de pensioenwereld tegengaan door strengere eisen te stellen aan bestuurders en toezichthouders, en door het voorkomen van dubbele rollen en lobby-invloeden vanuit de sector.
“BVNL wil belangenverstrengeling tegengaan. We nemen maatregelen om te voorkomen dat bestuurders meerdere rollen vervullen binnen de pensioenwereld en actief zijn in ‘wetenschappelijke’ denktanks betaald door de sector. BVNL wil dat bestuurders en toezichthouders persoonlijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor risicovolle beslissingen.”
D66 erkent het risico van lobby en belangenverstrengeling in de Nederlandse politiek en pleit voor meer transparantie rond pogingen om politieke besluitvorming te beïnvloeden. Hun belangrijkste voorstel is het vergroten van openheid over lobbyactiviteiten, zodat burgers beter kunnen volgen wie invloed probeert uit te oefenen op beleid en wetgeving.
D66 wil voorkomen dat lobby en belangenverstrengeling het democratisch proces ondermijnen. Door meer openheid te creëren over wie probeert invloed uit te oefenen op politieke besluiten, wil de partij het vertrouwen in de politiek versterken en corruptie tegengaan.
DENK wil de invloed van lobbyisten op de Nederlandse politiek beperken en transparanter maken. Ze pleiten voor een verplicht lobbyregister voor de regering, meer toezicht op draaideurconstructies, en een volledig lobbyverbod voor oud-bewindspersonen. Daarnaast willen ze specifiek de invloed van “Israëlische” lobbyorganisaties in Nederland tegengaan.
DENK ziet lobbyen als een risico voor de transparantie en integriteit van het openbaar bestuur. Om belangenverstrengeling en ongewenste invloed te voorkomen, willen ze een verplicht lobbyregister invoeren en strengere regels voor oud-bewindspersonen.
“Er komt een verplicht lobbyregister voor de regering. Er komt meer toezicht op de draaideurconstructie en oud bewindspersonen krijgen een volledig lobbyverbod.”
DENK beschouwt de invloed van “Israëlische” lobbyorganisaties als schadelijk voor de Nederlandse politiek en samenleving. Ze willen deze invloed expliciet tegengaan en organisaties die “Israëlische” oorlogsmisdaden goedpraten, zoals het CIDI, weren.
“Wij stoppen de “Israëlische” inmenging in de politiek en in de samenleving. De schadelijke activiteiten van lobbyorganisaties van de “Israëlische” regering en van organisaties die “Israëlische” oorlogsmisdaden goedpraten, zoals het CIDI, worden een halt toegeroepen.”
FVD stelt dat de Nederlandse politiek wordt beïnvloed door een netwerk van lobbyisten, subsidies en adviesraden die de macht van het 'partijkartel' in stand houden. Ze willen deze verwevenheid doorbreken door transparantie te vergroten en de invloed van lobbyisten en gelieerde organisaties te beperken. Hun belangrijkste voorstel is het hervormen van de overheid en het tegengaan van belangenverstrengeling.
FVD ziet een probleem in de verwevenheid tussen politiek, lobbyisten en gesubsidieerde organisaties, waardoor een kleine elite de macht behoudt. Ze willen deze structuur openbreken om nieuwe ideeën en talenten een kans te geven en de overheid transparanter en dienstbaarder te maken aan de burger.
“Deze geldstromen worden beheerd door een kleine elite van oud-politici en lobbyisten, waardoor het kartel zichzelf in stand houdt. Forum voor Democratie wil dit systeem doorbreken.”
FVD wil voorkomen dat politici na hun ambtstermijn lobbyfuncties vervullen bij internationale organisaties, om belangenverstrengeling tegen te gaan. Dit moet de invloed van lobbygroepen op het Nederlandse beleid beperken.
“We verbieden bewindspersonen om functies te vervullen in ondemocratische supranationale organisaties zoals het World Economic Forum zodat belangenverstrengeling wordt tegengegaan”
GroenLinks-PvdA wil de invloed van lobbyisten op de politiek transparanter maken en belangenverstrengeling tegengaan. Hun belangrijkste voorstel is het invoeren van een verplicht lobbyregister waarin contacten tussen politici/ambtenaren en belangenorganisaties worden vastgelegd. Zo willen ze de democratie beschermen tegen ondoorzichtige beïnvloeding en machtsmisbruik.
GroenLinks-PvdA stelt een verplicht lobbyregister voor om inzichtelijk te maken welke belangenorganisaties contact hebben met politici en ambtenaren over beleidsvorming. Dit moet voorkomen dat lobbyisten op ondoorzichtige wijze invloed uitoefenen en draagt bij aan het tegengaan van belangenverstrengeling in de politiek.
“Er komt een lobbyregister voor de Rijksoverheid waarin ambtenaren en politici vermelden met welke belangenorganisaties over welke onderwerpen contact is geweest voor het maken van beleid.”
“In de eerste twee jaar dat bewindspersonen, Kamerleden en topambtenaren een nieuwe baan aanvaarden toetst het College Rechtspositie Politieke Ambtsdragers of er geen sprake is van belangenverstrengeling.”
NSC wil de invloed van lobbyisten op de politiek transparanter maken door een verplicht en openbaar lobbyregister in te voeren voor contacten met ministers, ambtenaren en Kamerleden. Ze pleiten voor strengere integriteitsregels en effectieve sancties bij overtredingen, en willen internationale aanbevelingen op dit gebied wettelijk verankeren. Hiermee wil NSC het vertrouwen in de politiek herstellen en de besluitvorming inzichtelijker maken voor burgers.
NSC ziet ondoorzichtige lobbypraktijken als een bedreiging voor de integriteit van de politiek en wil daarom een verplicht en openbaar lobbyregister instellen. Dit register moet duidelijk maken hoe lobbykantoren invloed uitoefenen op ministers, ambtenaren en Kamerleden, zodat burgers beter kunnen volgen wie invloed heeft op politieke besluitvorming. Het voorstel wordt gekoppeld aan strengere handhaving en sancties bij overtredingen.
“We pleiten voor een verplicht en openbaar lobbyregister voor contacten met ministers, ambtenaren en Kamerleden. Het moet duidelijker worden hoe lobbykantoren hun invloed uitoefenen op de politieke besluitvorming.”
Naast het lobbyregister wil NSC dat bestaande en nieuwe integriteitsregels streng worden gehandhaafd, met effectieve sancties bij overtredingen. Ze willen bovendien de aanbevelingen van de Raad van Europa (GRECO) omzetten in duidelijke wet- en regelgeving, om zo de integriteit van bewindspersonen en het politieke proces verder te versterken.
“We steunen de Wet regels vervolgfuncties bewindspersonen, maar we willen wel dat daarin strikte handhaving en effectieve sancties worden opgenomen. Daarnaast voeren we de aanbevelingen van de Raad van Europa (GRECO) uit door deze om te zetten in duidelijke wet- en regelgeving.”
De ChristenUnie wil de invloed van lobby op Europees beleid transparanter maken en pleit voor een beter lobbyregister binnen de EU. Hun belangrijkste voorstel is het vergroten van de openheid over lobbyactiviteiten en onderhandelingen, zodat burgers meer inzicht krijgen in besluitvorming en de democratische legitimiteit wordt versterkt.
De ChristenUnie ziet transparantie over lobbyactiviteiten als essentieel voor draagvlak en acceptatie van Europese besluiten. Ze willen dat er een beter lobbyregister komt en dat onderhandelingen tussen het Europees Parlement en de Raad inzichtelijker worden gemaakt, zodat de invloed van lobbyisten duidelijker wordt en burgers kunnen volgen wie betrokken is bij besluitvorming.
“Dit vraagt een beter lobbyregister en meer transparantie over de onderhandelingen tussen Europees Parlement en de Raad, bijvoorbeeld over agenda’s en deelnemers van onderhandelingen.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma