Verkiezingsprogramma's 2025 overLimburg
De SGP vindt dat Limburg als regio buiten de Randstad meer aandacht, middelen en investeringen verdient, vooral op het gebied van bereikbaarheid, basiszorg en waterveiligheid. Ze pleiten concreet voor het behouden van voorzieningen, investeren in infrastructuur en het verbeteren van de bescherming tegen wateroverlast, met expliciete verwijzingen naar Limburgse uitdagingen.
Meer investeringen en voorzieningen voor Limburg
De SGP benadrukt dat regio’s als Limburg extra aandacht en middelen nodig hebben vanwege krimp, grensoverschrijdende vraagstukken en het belang van goede voorzieningen. Dit moet zorgen voor eerlijke kansen, bereikbaarheid en leefbaarheid, ook voor mensen zonder auto.
“Gebieden buiten de Randstad moeten meer aandacht en middelen krijgen om problemen aan te pakken. Dat geldt zeker voor gebieden die te maken hebben met krimp en grensoverschrijdende vraagstukken, zoals Zeeland en Limburg.”
“De werkgelegenheid van de Rijksoverheid wordt evenrediger verdeeld over de provincies, met name om Zeeland, Flevoland, Limburg, Friesland en Drenthe meer recht te doen.”
“Belangrijke voorzieningen zoals supermarkt en ziekenhuis zijn wat de SGP betreft goed en betaalbaar bereikbaar. Oók voor mensen zonder auto.”
“Ook regio’s als Zuid-Limburg, Zeeuws-Vlaanderen en Noordoost-Groningen blijven zo goed verbonden.”
Basiszorg en acute zorg overal beschikbaar, ook in Limburg
De SGP vindt dat basiszorg en acute medische zorg in heel Nederland, dus ook in Limburg, gegarandeerd moet blijven. Dit is belangrijk vanwege de spreiding van ziekenhuizen en de bereikbaarheid van ambulances.
“Basiszorg en (acute) medische zorg blijven overal in Nederland beschikbaar, ook in Limburg, Drenthe en Zeeland.”
Betere bescherming tegen wateroverlast in Limburg
Naar aanleiding van recente overstromingen in Limburg wil de SGP meer investeren in waterveiligheid, waterbuffering en klimaatadaptatie om de regio beter te beschermen tegen extreme weersomstandigheden.
“De overstromingen in Limburg enkele jaren geleden drukten ons met de neus op de feiten: we zijn als land kwetsbaarder dan we denken. De SGP zet in op het beter vasthouden van zoet water en voortvarende uitvoering van het hoogwaterbeschermingsprogramma.”
“Provincies en gemeenten worden in staat gesteld te investeren in waterbuffering, om wateroverlast te voorkomen (in dorpen en steden) en voor de zoetwater-”
BBB wil de Limburgse taal actief beschermen en bevorderen, en zet zich in voor het behoud van de regionale identiteit en cultuur. Daarnaast pleit de partij voor bescherming van agrarische activiteiten in het Zuid-Limburgse Heuvellandschap en internationale samenwerking om overstromingen in Limburg te voorkomen. De partij erkent ook de problematiek rondom mijnbouwschade in Limburg en wil dat de overheid deze eerlijk en ruimhartig oplost.
Limburgse taal beschermen en bevorderen
BBB vindt het belangrijk om de Limburgse taal te beschermen als onderdeel van de regionale identiteit en cultuur. De partij wil dat het Limburgs de status van kwetsbare taal (status 3) op de Unesco-lijst krijgt en pleit voor extra aandacht en erkenning onder het Europees Handvest voor regionale talen.
“De Limburgse taal moet worden beschermd en actief bevorderd, wat ook inhoudt dat deze status 3 moet krijgen van kwetsbare talen op de Unesco-talenlijst.”
“Zo leren kinderen niet langer Limburgs thuis als moedertaal. Unesco kwalificeert het Limburgs daarmee als kwetsbare taal (status 3). Om de taal sterker te beschermen en te bevorderen, is erkenning nodig onder de zogenoemde Hoofdstuk III-status van het Europees Handvest voor regionale talen.”
“De Limburgse taal verdient steun om status 3 te verkrijgen op de Unescolijst van kwetsbare talen.”
Bescherming agrarische activiteiten in Zuid-Limburg
BBB wil agrarische activiteiten in het Zuid-Limburgse Heuvellandschap beschermen om het karakter, het landschap en de biodiversiteit van het gebied te behouden. Dit beleid is bedoeld om boeren te ondersteunen en agrarisch gebruik in stand te houden.
“Agrarische activiteiten in het Zuid-Limburgse Heuvellandschap moeten worden beschermd om het karakter van het gebied te waarborgen. Deze activiteiten dragen bij aan het behoud van het landschap en de biodiversiteit. Daarom is het essentieel om beleid te voeren dat boeren ondersteunt en agrarisch gebruik in stand houdt.”
Internationale samenwerking tegen overstromingen
BBB benadrukt het belang van samenwerking met Duitsland en België om overstromingen in de Limburgse grensregio’s te voorkomen en te beperken. Door gezamenlijk waterbeheer en vroegtijdige waarschuwingen wil de partij de veiligheid en het leefklimaat in Limburg versterken.
“Samenwerking met Duitsland en België is noodzakelijk om overstromingen in de grensregio’s te voorkomen en te beperken. Door gezamenlijk waterbeheer en vroegtijdige waarschuwingen kunnen risico’s beter worden beheerst. Deze internationale samenwerking versterkt de veiligheid en het leefklimaat in Limburg.”
Eerlijke en ruimhartige oplossing voor mijnbouwschade
BBB erkent de problematiek van mijnbouwschade in Limburg en vindt dat de overheid deze eerlijk en ruimhartig moet oplossen. Dit is onderdeel van hun bredere visie op betrouwbaar bestuur en het herstellen van overheidsfouten.
“Denk aan de toeslagenaffaire, de Groningers en de Limburgers die te maken hebben met mijnbouwschade. Als burgers daardoor worden getroffen, dan lossen we dat op eerlijk en ruimhartig. Niet omdat het moet, maar omdat het hoort.”
De SP erkent Limburg expliciet als regio met unieke problemen rond mijnbouwschade en geluidsoverlast door militaire vliegtuigen. De partij pleit voor een ruimhartige, structurele compensatieregeling voor mijnbouwschade in Limburg en voor maatregelen tegen geluidsoverlast van AWACS-vliegtuigen nabij de Limburgse grens. Hun visie is gericht op rechtvaardigheid, erkenning en gelijke behandeling van Limburgers ten opzichte van andere getroffen regio’s.
Ruimhartige compensatie voor mijnbouwschade in Limburg
De SP vindt dat Limburgers die getroffen zijn door mijnbouwschade recht hebben op erkenning en herstel, vergelijkbaar met de aanpak in Groningen. Ze willen een definitieve, ruimhartige regeling met omgekeerde bewijslast en echte hulp, in plaats van uitstel en bureaucratie.
“In Limburg wachten tienduizenden mensen al decennia op erkenning en herstel van mijnbouwschade. Terwijl huizen verzakken en muren scheuren, schuift de overheid een oplossing steeds verder vooruit.”
“Net als in Groningen moet er een ruimhartige regeling komen met omgekeerde bewijslast, een vast aanspreekpunt en echte hulp van mens tot mens.”
“de mijnbouwschade in Limburg”
Aanpak geluidsoverlast door AWACS-vliegtuigen bij Limburg
De SP wil de geluidsoverlast van AWACS-vliegtuigen vanaf de NAVO-basis bij de Limburgse grens verminderen, bijvoorbeeld door stillere motoren, isolatie van woningen of aanpassing van internationale afspraken.
“Ook zetten we ons in voor het terugdringen van de geluidsoverlast veroorzaakt door de AWACS vliegtuigen die vliegen vanaf de NAVObasis in Geilenkirchen, vlakbij de grens met Limburg. Opties zijn stillere motoren, een leefbaarheidsfonds om woningen te isoleren tegen de geluidshinder of sancties in de binnenvliegregeling uit het NAVO verdrag.”
Wettelijke bescherming van het Limburgs als regionale taal
De SP erkent het Limburgs als regionale taal en pleit voor wettelijke bescherming, actieve steun en een plek in onderwijs en media.
“Het leeft in de talen van onze regio’s en gemeenschappen, zoals bijvoorbeeld het Fries, Nedersaksisch, Limburgs en Papiaments. Wij kiezen voor actieve steun en wettelijke bescherming, met een passende plek in het onderwijs en bij de publieke omroep.”
Volt ziet Limburg als een voorbeeldregio voor grensoverschrijdende samenwerking binnen Europa en wil deze positie versterken door juridische en structurele maatregelen. De partij pleit voor hervorming van EU-subsidies, het opzetten van grensoverschrijdende burgerberaden en het stimuleren van samenwerking tussen media en kennisinstellingen in de Euregio Maas-Rijn.
Limburg als voorbeeld voor grensoverschrijdende samenwerking
Volt beschouwt Limburg als een koploper op het gebied van grensoverschrijdende samenwerking en wil deze rol uitbouwen. Door juridische instrumenten en structurele samenwerkingsverbanden te versterken, moet Limburg als model dienen voor andere grensregio’s in Europa.
“De provincie Limburg loopt hierin voorop en is wat Volt betreft een voorbeeld voor andere grensregio’s.”
“We hervormen de EU-subsidies uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling en gaan aan de slag met het juridische instrument voor grensoverstijgende samenwerking.”
“We verkennen bovendien, in samenwerking met Duitsland en België, de opties voor het mogelijk maken van grensoverstijgende burgerberaden in de grensregio’s.”
Investeren in grensoverschrijdende kennis en media
Volt wil de samenwerking op het gebied van wetenschap en media in de grensregio’s, waaronder Limburg, versterken. Dit gebeurt onder andere door steun aan grensoverschrijdend onderzoek en het opzetten van gezamenlijke nieuwsvoorzieningen.
“We zetten ons in voor grensoverstijgend wetenschappelijk onderzoek zoals de Einsteintelescoop in de Euregio Maas-Rijn.”
“Volt stimuleert structurele samenwerking tussen publieke omroepen in grensregio’s. Dat kan bijvoorbeeld door Euregioredacties op te zetten.”
NSC erkent de bijzondere positie van Limburg op het gebied van cultuur, taal en economie. Ze willen de culturele infrastructuur en regionale innovatie in Limburg versterken, met specifieke aandacht voor het Limburgs als erkende taal en steun voor de Einstein telescoop als motor voor economische groei.
Erkenning en bescherming van het Limburgs als regionale taal
NSC vindt het belangrijk dat het Limburgs als regionale taal wordt erkend en beschermd, zowel in het onderwijs als wettelijk. Dit draagt bij aan het behoud van de Limburgse identiteit en cultuur.
“We houden ons aan de verplichtingen uit het Europees handvest en het Kaderverdrag om in het onderwijs goed aandacht te besteden aan regionale geschiedenis, cultuur en taal, zoals het Fries, Nedersaksisch, Limburgs, Jiddisch en Sinti-Romans.”
“Dat geldt ook voor de Nederlandse taal zelf en daarnaast voor de bijzondere positie van de Nederlandse Gebarentaal en de regionale talen Nedersaksisch, Limburgs en Papiaments.”
Eerlijke spreiding van cultuurgelden naar Limburg
NSC wil dat cultuurgelden eerlijker over Nederland worden verdeeld, met expliciete aandacht voor provincies als Limburg. Dit moet de culturele infrastructuur in Limburg versterken en zorgen voor meer landelijke spreiding van culturele voorzieningen.
“Daarbij moet er een eerlijke spreiding van cultuurgelden zijn: niet alleen in Amsterdam, maar ook provincies als Groningen of Limburg.”
Steun voor de Einstein telescoop als economische motor
NSC ondersteunt de ontwikkeling van de Einstein telescoop in Limburg, omdat dit project wordt gezien als een belangrijke impuls voor economische groei en internationale samenwerking in de regio.
“We staan achter de ontwikkelingen van de Einstein telescoop in Limburg als motor voor economische groei en internationale samenwerking in de regio.”
De VVD erkent het belang van Limburg als regio en benoemt enkele concrete voorstellen die Limburg direct raken, zoals het stimuleren van innovatie via de Einstein Telescoop, het ondersteunen van de Limburgse luchthaven Maastricht, en het bevorderen van de Limburgse streektaal in het onderwijs. Hun visie is dat Limburg volwaardig moet meedoen in nationale investeringen en beleid, met aandacht voor regionale kracht, economie en cultuur.
Stimuleren van innovatie en wetenschap in Zuid-Limburg
De VVD wil Limburg versterken als innovatieve regio door te investeren in grensverleggend wetenschappelijk onderzoek, met specifieke aandacht voor de Einstein Telescoop in Zuid-Limburg. Dit moet zowel de internationale positie van Nederland als het regionale ondernemerschap stimuleren.
“Een voorbeeld hiervan is de mogelijke komst van de Einstein Telescoop in Zuid-Limburg, waarmee Nederland een leidende rol krijgt in grensverleggend wetenschappelijk onderzoek en we internationale wetenschap direct koppelen aan regionaal ondernemerschap.”
Ontwikkeling van Maastricht Aachen Airport
De VVD wil dat regionale luchthavens zoals Maastricht alle ruimte krijgen om zich te ontwikkelen, en pleit voor het schrappen van de vliegbelasting voor deze luchthaven vanwege de grensligging en concurrentiepositie.
“Regionale luchthavens waar nog veel ruimte is, zoals in Eelde en Maastricht, krijgen alle ruimte om zich te ontwikkelen. Vanwege hun ligging nabij de grens raakt de vliegbelasting deze luchthavens disproportioneel en creëert die weglek van reizigers en vliegmaatschappijen. Daarom benutten we de uitzondering die EU-regels bieden om de vliegbelasting te schrappen voor de luchthavens Eelde en Maastricht.”
Stimuleren en beschermen van de Limburgse streektaal
De VVD is trots op de Limburgse streektaal en wil deze stimuleren, onder andere door het gebruik en onderwijs van het Limburgs te bevorderen.
“We zijn trots op en stimuleren onze streektalen, zoals het Nedersaksisch en Limburgs, bijvoorbeeld in het onderwijs.”
Uniforme bouwregels voor landelijke woningbouw
De VVD wil landelijke bouwregels zodat woningen die elders zijn goedgekeurd, bijvoorbeeld in Groningen, ook direct in Limburg gebouwd mogen worden. Dit moet de woningbouw versnellen en vereenvoudigen.
“Daarvoor gaan we vergunningseisen op landelijk niveau vastleggen, zodat een goedgekeurde woning in Groningen ook direct in Limburg mag worden gebouwd.”
D66 noemt Limburg expliciet als regio die gelijke kansen verdient en extra investeringen nodig heeft, vooral op het gebied van leefbaarheid, werkgelegenheid, bereikbaarheid en cultuur. De partij benadrukt dat grensregio’s zoals Limburg speciale aandacht krijgen, met focus op het ‘grens-proof’ maken van beleid en het stimuleren van Europese samenwerking. Concrete beleidsvoorstellen zijn gericht op het verkleinen van regionale verschillen en het versterken van Limburgs positie binnen Nederland en Europa.
Extra investeren in Limburg voor gelijke kansen
D66 vindt dat welvaart en kansen niet mogen afhangen van waar je woont, en noemt Limburg expliciet als regio die extra aandacht en investeringen verdient. De partij wil dat de rijksoverheid samen met de regio’s werkt aan een betere balans in Nederland, met specifieke aandacht voor leefbaarheid, werkgelegenheid, bereikbaarheid en toegang tot kunst en cultuur.
“Of je nu in Zeeland, Limburg, de Achterhoek, Groningen, Haarlem of Breda woont: dat moet geen verschil maken voor je kansen. D66 wil dat de rijksoverheid samen met de regio’s de regie neemt om Nederland sociaal, economisch en ruimtelijk weer in balans te brengen.”
“D66 investeert in regio’s die extra aandacht verdienen. Dat doen we met name op het vlak van leefbaarheid, werkgelegenheid, bereikbaarheid en de toegang tot kunst en cultuur.”
Grensregio’s zoals Limburg ‘grens-proof’ maken en Europese samenwerking stimuleren
D66 erkent dat Limburg als grensregio unieke uitdagingen en kansen heeft, vooral op het gebied van samenwerking met buurlanden. De partij wil regels en beleid aanpassen zodat grensoverschrijdende samenwerking makkelijker wordt, en zo de regio én Nederland in Europa versterken.
“Grensregio’s hebben speciale aandacht nodig. Daar kunnen we veel Europees samenwerken, maar regels zitten die samenwerking vaak in de weg. D66 wil samenwerking over de grens aanmoedigen. We maken regels en beleid op het gebied van mobiliteit, onderwijs, arbeidsmarkt en cultuur ‘grens-proof’. Zo versterken we niet alleen de regio, maar ook de plek van Nederland in Europa.”
Het CDA noemt Limburg niet expliciet in haar verkiezingsprogramma, maar adresseert de provincie indirect als grensregio. Het belangrijkste standpunt is het versterken van grensoverstijgende samenwerking om wonen, werken en studeren in grensregio’s als Limburg te vergemakkelijken. Concrete voorstellen zijn het wegnemen van belemmeringen voor grensbewoners en het verbeteren van internationale treinverbindingen.
Grensoverstijgende samenwerking voor Limburg
Het CDA erkent de unieke positie van Limburg als grensregio en wil de kansen voor inwoners vergroten door samenwerking met buurlanden te versterken. Dit moet het makkelijker maken om over de grens te wonen, werken en studeren, en de bereikbaarheid verbeteren. Limburg profiteert van deze aanpak door haar ligging aan de grens met België en Duitsland.
“Grensoverstijgende samenwerking is belangrijk, zeker voor de inwoners die in de vele grensregio’s wonen. We zetten in op het vergemakkelijken van grensoverstijgend wonen en werken, studeren en stimuleren goede internationale treinverbindingen.”
“Het CDA vergroot de kansen van de grensregio’s door grensoverstijgende samenwerking te versterken en onnodige belemmeringen op het gebied van wonen,”
GroenLinks-PvdA wil Limburg beter verbinden met het buitenland door te investeren in internationale spoorverbindingen en het moderniseren van het regionale spoor. Daarnaast is er aandacht voor het behoud en de versterking van de Limburgse taal en cultuur, en voor de aanpak van grensoverschrijdende criminaliteit. De partij ziet Limburg als een regio die baat heeft bij betere infrastructuur, culturele ondersteuning en veiligheid.
Verbeteren internationale spoorverbindingen en modernisering spoor
GroenLinks-PvdA wil Limburg beter bereikbaar maken door nieuwe spoorverbindingen met Duitsland te realiseren en het bestaande spoor te verbeteren. Dit moet de economische positie van Limburg versterken en de regio duurzamer en aantrekkelijker maken voor reizigers en bedrijven.
“Limburg krijgt spoorverbindingen naar Düsseldorf, Aachen en Hamont. De Maaslijn wordt toegevoegd aan het hoofdrailnet, het spoor wordt hier verdubbeld en door de aanleg van bovenleidingen verdwijnt de dieseltrein.”
Investeren in Limburgse taal en aanpak grensoverschrijdende criminaliteit
De partij erkent het belang van de Limburgse taal en cultuur en wil hierin investeren. Tegelijkertijd is er specifieke aandacht voor de bestrijding van georganiseerde, grensoverschrijdende en ondermijnende criminaliteit, gezien de ligging van Limburg aan internationale grenzen.
“Verder wordt er meer geïnvesteerd in de Limburgse taal en komt er specifiek aandacht voor de aanpak van georganiseerde, grensoverschrijdende en ondermijnende criminaliteit.”
De ChristenUnie erkent de Limburgse identiteit en cultuur als waardevol onderdeel van Nederland en pleit voor bescherming van het Limburgs als streektaal. Concrete beleidsvoorstellen voor Limburg ontbreken verder; de partij noemt Limburg alleen in de context van het beschermen van regionale talen en identiteiten, zonder specifieke maatregelen of investeringen voor de provincie.
Bescherming van het Limburgs als streektaal
De ChristenUnie vindt het belangrijk dat regionale identiteiten, culturen en talen, waaronder het Limburgs, behouden en beschermd worden. Dit standpunt is onderdeel van een bredere visie op het belang van regionale diversiteit in Nederland, maar bevat geen concrete Limburg-specifieke beleidsmaatregelen.
“Gemeenschappen behouden hun identiteit, cultuur en taal zoals het Papiaments, Nedersaksisch en Limburgs. Het Fries als tweede rijkstaal en regionale streektalen en dialecten worden beschermd, ook voor volgende generaties.”
De Partij voor de Dieren erkent specifiek de schade die mijnbouwactiviteiten in Limburg hebben veroorzaakt en pleit voor vergoeding hiervan door het Rijk. Hun belangrijkste concrete voorstel is dat het Rijk verantwoordelijk wordt voor het vergoeden van schade door mijnbouw in de Limburgse steen- en bruinkoolmijnen, waarmee zij recht willen doen aan getroffen bewoners en gebieden.
Rijk vergoedt mijnbouwschade in Limburg
De PvdD vindt dat de schade die in Limburg is ontstaan door mijnbouwactiviteiten (steen- en bruinkoolmijnen) door de landelijke overheid moet worden vergoed. Hiermee erkent de partij de verantwoordelijkheid van het Rijk voor de gevolgen van historische mijnbouw en wil zij recht doen aan de Limburgse slachtoffers en hun leefomgeving.
“De schade veroorzaakt door mijnbouwactiviteiten in de steen- en bruinkoolmijnen van Limburg wordt vergoed door het Rijk.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma