Verkiezingsprogramma's 2025 overlhbtqia+
Volt zet zich expliciet in voor de rechten en bescherming van lhbtqia+’ers, met nadruk op veiligheid, gelijke behandeling en zelfbeschikking. De partij wil conversietherapie verbieden, discriminatie en geweld harder aanpakken, en de juridische positie van lhbtqia+’ers versterken, onder meer via betere opvang, toegang tot zorg en aanpassing van wetgeving. Volt kiest voor concrete maatregelen die de positie van lhbtqia+’ers structureel verbeteren en hun gelijkwaardigheid in de samenleving waarborgen.
Verbod op conversietherapie en bescherming tegen discriminatie
Volt wil lhbtqia+’ers beschermen tegen schadelijke praktijken en discriminatie, onder andere door conversietherapie te verbieden en discriminatoir geweld zwaarder te bestraffen. Dit adresseren ze als een urgent mensenrechtenprobleem en willen ze zowel nationaal als Europees aanpakken.
“Er komt een verbod op conversietherapie (‘homogenezing’) in Nederland én de EU.”
“We bestraffen discriminatoir gemotiveerde geweldsdelicten zwaarder, ook online, waaronder (intersectionele) hate speech.”
“We passen het Wetboek van Strafrecht aan om groepsbelediging op basis van genderidentiteit strafbaar te stellen, zoals het voorliggende wetsvoorstel. Zo beschermen we ook kwetsbare mensen zoals vrouwen, transgender, intersekse en non-binaire personen beter.”
Juridische en sociale gelijkstelling van lhbtqia+’ers
Volt wil de juridische positie van lhbtqia+’ers versterken door wetgeving aan te passen, meerouderschap mogelijk te maken, en de rechten van transgender, non-binaire en intersekse personen te waarborgen. Dit moet leiden tot daadwerkelijke gelijkwaardigheid en erkenning in de samenleving.
“Om de positie van transgender personen, non-binaire personen en mensen met een intersekse-conditie te verbeteren, is Volt voorstander van de zogenoemde Transgenderwet en de optie om een X als geslachtsaanduiding in het paspoort op te nemen.”
“Juridisch meerouderschap wordt op korte termijn mogelijk, ter bevordering van de rechtspositie van regenbooggezinnen.”
“De erkenning van transouderschap wordt wettelijk vastgelegd.”
“Mensen met een X in hun paspoort krijgen dezelfde rechten als andere personen. Zij kunnen dus ook trouwen en als ouder hun kind aangeven bij de gemeente.”
“Het wordt makkelijker om een aanpassing te doen van de geslachtsregistratie in de geboorteakte. Het wordt mogelijk om een X op te nemen in de geboorteakte.”
“Er wordt een einde gemaakt aan nietnoodzakelijke geslachtcorrigerende operaties bij baby’s met een intersekse conditie, zoals in Portugal en Malta al gedaan is.”
Toegankelijke zorg en opvang voor lhbtqia+’ers
Volt erkent de specifieke kwetsbaarheid van lhbtqia+’ers, vooral als het gaat om toegang tot zorg en veilige opvang. Ze willen dat deze groepen expliciet worden meegenomen in beleid rond opvang, gezondheidszorg en welzijn.
“Ivf-behandelingen worden vergoed en toegankelijk voor alleenstaande vrouwen en lesbische stellen.”
“Dakloze lhbtqia+’ers moeten veilig opgevangen kunnen worden op specifieke opvangplekken voor dakloze lhbtqia+’ers.”
“We pleiten ervoor dat iedereen een veilige en toegankelijke verblijfplaats heeft. De veiligheid en het (psychische) welzijn van kwetsbare mensen, zoals kinderen, gezinnen, lhbtqia+’ers en mensen met een beperking moet altijd gewaarborgd zijn, ook in nood- en crisisopvang. Dat betekent dat lhbtqia+’ers veilig gehuisvest moeten worden in speciale eenheden.”
“Hetzelfde geldt voor vluchtelingen met een beperking en andere kwetsbare doelgroepen. Zij moeten gebruik kunnen maken van passende ondersteunende diensten en accommodatie.”
Bevorderen van inclusie en bestrijden van uitsluiting
Volt benadrukt het belang van inclusie en het actief bestrijden van discriminatie, racisme en uitsluiting van lhbtqia+’ers, niet alleen door wetgeving maar ook door maatschappelijke investeringen en cultuur.
“Discriminatie, racisme en uitsluiting accepteren we niet. Niet op straat, niet op school, niet op het werk en ook niet online. We blijven dit bestrijden. Bijvoorbeeld met een minister van Discriminatiebestrijding, Inclusie en Gelijkwaardigheid. Ook zetten we ons in voor gendergelijkheid en de positie van lhbtqia+’ers.”
De Partij voor de Dieren zet zich expliciet in voor de rechten en emancipatie van LHBTQIA+-personen, met nadruk op bestrijding van discriminatie, juridische erkenning van genderidentiteit, en gelijke behandeling in onderwijs, asielbeleid en ouderschap. De partij stelt concrete beleidsmaatregelen voor, zoals het afschaffen van geslachtsregistratie, laagdrempelige juridische erkenning, veilige opvang voor LHBTQIA+-asielzoekers, en verplichte inclusieve voorlichting op scholen. Hun visie is gericht op structurele gelijkwaardigheid en het wegnemen van institutionele barrières voor LHBTQIA+-personen.
Krachtig LHBTQIA+-emancipatiebeleid en discriminatiebestrijding
De PvdD wil discriminatie op basis van seksuele oriëntatie en genderidentiteit actief bestrijden, met speciale aandacht voor intersectionaliteit en geweld tegen LHBTQIA+-personen. Ze pleiten voor uitbreiding van politiecapaciteit, prestatieafspraken en verplicht onderwijs over discriminatie.
“Er komt krachtig LHBTIQA+-emancipatiebeleid met een passend budget. We besteden bijzondere aandacht aan de aanpak van discriminatie om een combinatie van gronden, zoals LHBTIQA+-personen van kleur of met een biculturele en religieuze achtergrond. Ook komt er extra aandacht voor transgender, intersekse, non-binaire, bi+-personen en personen in polyamoreuze relaties.”
“De capaciteit van Roze in Blauw wordt uitgebreid en discriminatiebestrijding wordt een verplicht onderdeel van het politieonderwijs. Er komen meer discriminatierechercheurs en er worden prestatieafspraken gemaakt tussen kabinet, politie en gemeenten over de aanpak van LHBTIQA+-geweld.”
“Groepsbelediging, digitaal pesten, discriminatie en oproepen tot racistisch geweld op sociale media worden hard bestreden.”
Juridische erkenning van genderidentiteit en afschaffing geslachtsregistratie
De partij wil dat iedereen, ongeacht leeftijd of genderidentiteit, recht heeft op juridische erkenning van hun identiteit. Ze willen geslachtsregistratie waar mogelijk afschaffen en het wijzigen van geslachtsvermelding laagdrempelig en kosteloos maken.
“Iedereen heeft recht op juridische erkenning van hun identiteit, ongeacht leeftijd of genderidentiteit.”
“We schaffen de officiële geslachtsregistratie overal waar dat kan af. Tot die tijd maken we het wijzigen van de geslachtsvermelding mogelijk op basis van een Eigen Verklaring. De deskundigenverklaring vervalt, want wilsbekwame mensen moeten zelf kunnen beslissen over hun geslachtsaanduiding. Ook transgender kinderen onder de zestien en non-binaire personen krijgen toegang tot een laagdrempelige, kosteloze officiële erkenning van hun sekse en/of genderidentiteit.”
Gelijke rechten en toegang tot ouderschap en gezinsvorming
PvdD streeft naar volledige gelijkheid in ouderschapsrechten voor transgender, non-binaire en LHBTQIA+-personen, inclusief toegang tot kunstmatige inseminatie, IVF en meerouderschap.
“Het proces van ouderschap verkrijgen wordt voor transgender vrouwen en non-binaire personen even toegankelijk als voor cisgender mannen in gelijke burgerlijke staat. Alle ouders krijgen dezelfde rechten als cisgender heteroseksuele paren. Er komt een volwaardige wettelijke regeling, inclusief tijdsplanning, voor meerouderschap en -gezag en het draagouderschap. Kunstmatige inseminatie en IVF wordt vergoed voor alle gezinsvormen.”
“Transitieverlof wordt wettelijk geregeld.”
Inclusief en LHBTQIA+-vriendelijk onderwijs
De partij wil dat scholen verplicht aandacht besteden aan sekse-, gender- en seksuele diversiteit, en dat docenten worden opgeleid om acceptatie te bevorderen. De Onderwijsinspectie grijpt in bij tekortschieten.
“Scholen geven voorlichting over sekse-, gender- en seksuele diversiteit. Vaardigheden om LHBTIQA+-acceptatie te bevorderen worden onderdeel van docentenopleidingen. Initiatieven die het onderwijs LHBTIQA+-vriendelijker maken worden gesteund. Als scholen hierin tekortschieten, treedt de Onderwijsinspectie op.”
Veilige opvang en eerlijk asielbeleid voor LHBTQIA+-personen
De PvdD wil dat asielbeleid expliciet rekening houdt met de kwetsbaarheid van LHBTQIA+-personen, met nadruk op zelfidentificatie, veilige opvang en asiel voor wie vervolgd wordt.
“Stereotypen worden niet meer gebruikt als criterium waarmee asielaanvragen van LHBTIQA+-personen worden afgewezen. Het zwaartepunt om te bepalen of een asielzoeker LHBTIQA+ is, komt te liggen bij zelfidentificatie. Dit wordt expliciet vastgelegd in het asielbeleid.”
“De overheid zorgt voor veilige opvang voor LHBTIQA+-asielzoekers. Er komt in het asielbeleid meer specifieke aandacht voor transgender, intersekse, aseksuele en bi+-personen.”
“LHBTIQA+-personen krijgen asiel als ze in hun eigen land worden vervolgd. Dat betekent bijvoorbeeld dat mensen uit Iran ook asiel krijgen.”
Europese en internationale inzet voor LHBTQIA+-rechten
De partij wil dat Nederland en de EU actief steun bieden aan LHBTQIA+-bewegingen in landen waar deze rechten onder druk staan.
“Europa gaat meer steun geven aan de LHBTIQA+-beweging in landen waar LHBTIQA+-mensen onder druk staan, zoals in Centraal- en Oost-Europa.”
Extra aandacht voor mentale gezondheid en suïcidepreventie
PvdD erkent de verhoogde kwetsbaarheid van LHBTQIA+-personen voor mentale gezondheidsproblemen en wil extra aandacht voor deze groep in suïcidepreventie.
“Suïcidepreventie wordt daarnaast wettelijk geborgd, met extra aandacht voor neurodivergente en LHBTIQA+-personen.”
De VVD benadrukt het belang van gelijke rechten, veiligheid en acceptatie voor LHBTQIA+-personen, met een focus op het tegengaan van discriminatie en het versterken van hun positie in de samenleving. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals het verbod op conversiehandelingen, het aanpassen van wetgeving om hatecrimes zwaarder te bestraffen, het moderniseren van onderwijswetgeving voor meer inclusiviteit, en het juridisch regelen van meerouderschap en meeroudergezag. De VVD koppelt deze inzet aan het beschermen van liberale waarden en het eisen van integratie en respect voor LHBTQIA+-rechten van iedereen in Nederland.
Zwaardere aanpak van discriminatie en hatecrimes tegen LHBTQIA+
De VVD wil discriminatie en geweld tegen LHBTQIA+-personen expliciet aanpakken door strengere wetgeving, een taakstrafverbod voor hatecrimes, en het stopzetten van subsidies aan haatzaaiende organisaties. Dit moet de veiligheid en acceptatie van LHBTQIA+-personen vergroten.
“Naast het invoeren van het discriminatoir aspect als strafverzwaringsgrond moeten we toe naar een taakstrafverbod voor hatecrimes zoals het mishandelen of terroriseren van vrouwen en LHBTIQ+’ers.”
“We stoppen overheidssubsidies van organisaties in binnen- en buitenland die zich schuldig maken aan discriminatie of haatzaaien.”
“We keuren het mishandelen of terroriseren van LHBTIQ+’ers ten zeerste af en passen de wet aan om deze misdaden expliciet aan te pakken.”
Verbod op conversiehandelingen
De VVD spreekt zich expliciet uit tegen conversietherapie en wil het verbod daarop onverminderd doorzetten, om de zelfbeschikking en veiligheid van LHBTQIA+-personen te waarborgen.
“We zetten het verbod op conversiehandelingen onverminderd door.”
Versterken acceptatie en positie LHBTQIA+ in samenleving en onderwijs
De VVD wil de acceptatie van LHBTQIA+-personen bevorderen via samenwerking met relevante organisaties, ondersteuning van initiatieven op scholen, en het verplichten van inclusieve voorlichting. Ook wordt het politienetwerk Roze in Blauw versterkt.
“We gaan de acceptatie en positie van LHBTIQ+’ers versterken door meer samen te werken met organisaties als Alliantie Verandering van Binnenuit en Alliantie Jong Gelijk. We versterken Roze in Blauw, het politienetwerk voor de LHBTIQ+-gemeenschap.”
“De acceptatie van LHBTIQ+’ers op scholen stimuleren we door initiatieven zoals Paarse Vrijdag te ondersteunen en door in te zetten op relationele en seksuele voorlichting in alle lagen van het onderwijs met aandacht voor relaties, respect, zelfbeschikking, diversiteit in sekse, gender en seksuele oriëntatie en (veilig) online gedrag.”
Moderniseren onderwijswetgeving voor inclusiviteit en acceptatieplicht
De VVD wil artikel 23 van de Grondwet aanpassen zodat vrijheid van onderwijs niet langer het gelijkheidsbeginsel ondermijnt. Er komt een acceptatieplicht voor leerlingen in het bijzonder onderwijs en identiteitsverklaringen worden afgeschaft, om uitsluiting van LHBTQIA+-personen te voorkomen.
“Daarom passen we artikel 23 aan, zodat de vrijheid van onderwijs niet langer het gelijkheidsbeginsel ondermijnt. De vrijheid van onderwijs mag nooit een vrijbrief vormen voor uitsluiting. Er komt een acceptatieplicht van leerlingen in het bijzonder onderwijs. Identiteitsverklaringen schaffen we af.”
Juridische erkenning van meerouderschap en meeroudergezag
De VVD wil een wettelijke regeling voor meerouderschap en meeroudergezag, zodat gezinnen met meer dan twee ouders – waaronder regenbooggezinnen – juridisch worden erkend en beschermd.
“In lijn met de adviezen van de Staatscommissie herijking ouderschap werken we door aan een wettelijke regeling om meerouderschap en meeroudergezag te regelen.”
Integratie: respect voor LHBTQIA+-rechten als plicht
De VVD koppelt integratie expliciet aan het respecteren van LHBTQIA+-rechten en stelt dat nieuwkomers moeten accepteren dat LHBTQIA+-personen dezelfde rechten hebben als anderen.
“We zullen nieuwkomers ervan moeten overtuigen dat LHBTIQ+’ers en vrouwen in ons land dezelfde rechten hebben als zij die dat niet zijn.”
GroenLinks-PvdA zet zich expliciet in voor de bescherming en uitbreiding van lhbtqia+-rechten, met nadruk op het bestrijden van discriminatie, het verbieden van conversietherapie, en het verbeteren van wettelijke en medische procedures voor trans en intersekse personen. De partij wil gelijke behandeling en toegang tot gezinsvorming voor regenbooggezinnen en stelt concrete maatregelen voor om haat en discriminatie, zowel online als offline, steviger aan te pakken. Hun visie is gericht op een inclusieve samenleving waarin iedereen zichzelf kan zijn, ongeacht genderidentiteit of seksuele oriëntatie.
Zwaardere straffen en verbod op conversietherapie
GroenLinks-PvdA wil discriminatie van lhbtqia+-personen zwaarder bestraffen en conversietherapie volledig verbieden. Dit standpunt komt voort uit de wens om de veiligheid en gelijkwaardigheid van lhbtqia+-personen te waarborgen en schadelijke praktijken te stoppen.
“Dankzij onze wet tegen hatecrimes kunnen we discriminatie zwaarder bestraffen. Daarnaast verbieden we conversietherapie...”
Verbeteren transzorg en geslachtsregistratie
De partij wil de wachttijden voor transzorg verkorten, onnodige geslachtsregistratie op identiteitspapieren afschaffen, en het makkelijker maken om het geslacht in officiële documenten te wijzigen. Dit is bedoeld om de barrières voor trans en non-binaire personen te verlagen en hun zelfbeschikking te vergroten.
“...zetten we in op kortere wachttijd voor transzorg en schaffen we onnodige geslachtsregistratie op identiteitspapieren af, net als in Duitsland. We maken het makkelijker om geslacht in je papieren te wijzigen...”
Bescherming intersekse kinderen
GroenLinks-PvdA wil intersekse kinderen beschermen door niet-noodzakelijke medische ingrepen wettelijk te verbieden. Hiermee wordt beoogd de lichamelijke integriteit en het zelfbeschikkingsrecht van intersekse kinderen te waarborgen.
“...we beschermen intersekse kinderen met een wettelijk verbod op niet-noodzakelijke medische ingrepen.”
Gelijke rechten voor regenbooggezinnen
De partij streeft naar wettelijke erkenning van meerouderschap en gelijke toegang tot vruchtbaarheidsbehandelingen voor regenbooggezinnen. Dit moet discriminatie van lhbtqia+-gezinnen tegengaan en hun rechten gelijkstellen aan die van heterostellen.
“We zorgen voor wettelijke erkenning van meerouderschap, en regenbooggezinnen krijgen dezelfde vergoedingen voor vruchtbaarheidsbehandelingen als heterostellen.”
Bestrijding van online haat tegen lhbtqia+
GroenLinks-PvdA wil online haat, waaronder haat tegen lhbtqia+-personen, krachtiger aanpakken door Europese regelgeving te versterken. Dit is gericht op het voorkomen van geweld en discriminatie die online begint.
“In Europa geven we snel een vervolg op de Digital Services Act, zodat we online haat beter kunnen bestrijden.”
Gelijke behandeling en bestrijding discriminatie lhbtqia+
De partij benadrukt het belang van gelijke behandeling van lhbtqia+-personen en het actief bestrijden van discriminatie door de overheid.
“We staan voor een land waarin je de vrijheid hebt om jezelf te zijn en gelijk behandeld wordt, ongeacht wie je bent, wat je gelooft of van wie je houdt.”
“discriminatie van de lhbti+ gemeenschap”
BIJ1 zet zich expliciet in voor de rechten, veiligheid en gelijke behandeling van de LHBTQIA+ gemeenschap, met bijzondere aandacht voor trans personen en jongeren. De partij pleit voor toegankelijke, reguliere zorg voor trans personen, suïcidepreventie en veilige opvang voor LHBTQIA+ jongeren, en volledige gelijkwaardigheid in wetgeving en sociale voorzieningen. Hun visie is radicaal inclusief: LHBTQIA+ rechten zijn een integraal onderdeel van hun bredere strijd voor sociale rechtvaardigheid en zelfbeschikking.
Reguliere en Toegankelijke Zorg voor Trans Personen
BIJ1 wil dat zorg voor trans personen wordt gezien als reguliere medische zorg, zonder extra drempels of poortwachters. Dit moet de wachtlijsten verkorten en de toegang tot zorg verbeteren, waarbij hormoonbehandelingen en operaties zonder toestemming van ‘experts’ of verzekeraars worden vergoed.
“De zorg voor trans personen moet worden gezien als een reguliere vorm van medische zorg en moet worden meegenomen in het basiscurriculum van medische gezondheidsopleidingen. Hormoonbehandelingen moeten kunnen worden verstrekt vanuit de eerstelijnszorg. Zo werken we aan het wegwerken van de enorme wachtlijsten in de transzorg. Ook openen we meer transklinieken om het aanbod in de transzorg te vergroten. Ook wordt expertise gedeeld tussen de 5 grootste ziekenhuizen, zodat wachtlijsten kunnen worden weggewerkt. (Hormoon)behandelingen en operaties worden vergoed, zonder toestemming van ‘experts’ en verzekeringen. Daarnaast hoeven trans personen geen diagnose meer te ontvangen om zorg te krijgen.”
Suïcidepreventie en Veilige Opvang voor LHBTQIA+ Jongeren
BIJ1 erkent de verhoogde kwetsbaarheid van LHBTQIA+ jongeren voor suïcidaliteit en dakloosheid, en wil daarom investeren in passende zorg, begeleiding en het opzetten van safehouses verspreid over het land.
“Suïcidaliteit en dak- en thuisloosheid onder LHBTQIA+ jongeren is hoog. Er komt daarom meer aandacht voor passende zorg, goede begeleiding en suïcidepreventie bij LHBTQIA+ mensen. Ook worden er safehouses voor hen ingericht, verspreid over het land.”
Gelijke Sociale en Financiële Rechten voor LHBTQIA+ Gezinnen
BIJ1 streeft naar volledige gelijkwaardigheid voor LHBTQIA+ stellen en gezinnen, door het huwelijks- en samenlevingsrecht aan te passen zodat alle gezinsvormen dezelfde rechten krijgen.
Veilige Zorg en Bescherming voor LHBTQIA+ Personen in Migratie en Opvang
De partij wil dat LHBTQIA+ personen, en in het bijzonder trans personen, in asielzoekerscentra (AZC’s) toegang hebben tot zorg in een veilige omgeving.
“In AZC’s komt meer aandacht voor LHBTQAI+ personen en in het bijzonder trans personen. Zij moeten toegang hebben tot zorg in een veilige omgeving.”
FVD is uitgesproken tegen overheidssteun, promotie en zichtbaarheid van LHBTQIA+-thema’s in het publieke domein en onderwijs. Ze willen een verbod op transgender-propaganda op scholen en jeugd-tv, stoppen met LGBT+-campagnes door de overheid, en geen geslachtsverandering bij minderjarigen toestaan. Hun kernvisie is dat LHBTQIA+-zaken privé zijn en niet met belastinggeld of via overheidsinstellingen gepromoot moeten worden.
Verbod op transgender-propaganda en -behandelingen bij minderjarigen
FVD stelt dat kinderen beschermd moeten worden tegen wat zij zien als schadelijke ideologische beïnvloeding rondom transgender-onderwerpen. Ze willen daarom transgender-propaganda op scholen en jeugd-tv verbieden en medische transitie voor minderjarigen onmogelijk maken.
“We verbieden transgender-propaganda op scholen en jeugd-tv, zodat kinderen beschermd worden tegen schadelijke ideologische beïnvloeding.”
“We verbieden transgender-propaganda op scholen en in jeugd-tv, en maken geslachtsveranderingsoperaties, hormoontherapie en puberteitsremmers voor minderjarigen onmogelijk.”
Stoppen met LGBT+-campagnes en subsidies door de overheid
FVD vindt dat de overheid geen actieve rol moet spelen in het promoten van LHBTQIA+-rechten of -zichtbaarheid. Ze willen dat overheidsinstellingen stoppen met LGBT+-campagnes en dat er geen belastinggeld meer naar activistische organisaties gaat.
“Overheidsinstellingen stoppen met het voeren van LGBT+-campagnes. Iedereen is vrij om te doen en laten wat men wil, maar belastinggeld hoeft daar niet heen en als ideologie hoeft het ook niet van overheidswege te worden gepromoot.”
“We stoppen subsidies aan organisaties zoals Rutgers, zodat belastinggeld niet langer naar ideologische beïnvloeding gaat.”
Verbod op activistische vlaggen in publieke ruimte
FVD wil dat de publieke ruimte neutraal blijft en verbiedt daarom het gebruik van activistische vlaggen, waaronder de regenboogvlag, door overheid en onderwijs.
“We verbieden het gebruik van activistische vlaggen door overheid en onderwijs, zodat de publieke ruimte neutraal blijft.”
NSC erkent het belang van acceptatie en gelijke behandeling van LHBTI’ers en wil discriminatie tegengaan, maar kiest op gevoelige thema’s als transgenderzorg en -rechten voor een terughoudende, restrictieve lijn. Het programma benadrukt het belang van burgerschapsvorming en respect voor seksuele diversiteit, maar verzet zich tegen versoepeling van de Transgenderwet en uitbreiding van draagmoederschap. De kern van hun visie is: gelijke rechten en acceptatie binnen duidelijke, behoudende wettelijke kaders.
Volwaardige acceptatie en bestrijding van discriminatie
NSC stelt dat discriminatie op basis van seksuele diversiteit onacceptabel is en streeft naar volledige acceptatie van LHBTI’ers in de samenleving. Dit wordt gekoppeld aan burgerschapsvorming en het belang van tolerantie en respect als Nederlandse kernwaarden.
“Het verbod op discriminatie (art. 1 van de Grondwet) is de basis van de democratische rechtsstaat en een waarborg voor menselijke waardigheid. Dit verbod heeft betrekking op ras, godsdienst en geslacht, maar ook op seksuele diversiteit. We bestrijden alle vormen van discriminatie en zetten ons in voor een volwaardige acceptatie van LHBTI’ers in de samenleving.”
Terughoudendheid bij transgenderwetgeving en medische transitie
Hoewel NSC medische transitie voor mensen met genderdysforie accepteert, is de partij tegen het schrappen van de deskundigenverklaring en het verlagen van de leeftijdsgrens in de Transgenderwet. De partij benadrukt het belang van zorgvuldigheid en begeleiding voor jongeren met gender- en identiteitsvragen.
“We vinden het goed dat medische transitie voor mensen met genderdysforie mogelijk is, maar zijn tegen de verruiming van de Transgenderwet die de deskundigenverklaring schrapt en de leeftijdsgrens verlaagt naar onder de 16 jaar.”
“We hebben oog voor de worsteling die jongeren kunnen hebben met identiteit en gender. Er moet een laagdrempelig aanbod zijn waar zij terechtkunnen voor een goed gesprek, advies en hulp.”
Tegen verruiming van draagmoederschap en selectie op geslacht
NSC is principieel tegen het verruimen van mogelijkheden voor (commercieel) draagmoederschap en tegen het selecteren van geslacht of andere kenmerken bij IVF, mede vanuit ethische en maatschappelijke overwegingen.
“We zijn tegen alle vormen van commercieel draagmoederschap, inclusief het bemiddelen of het aanbieden van buitenlandse diensten. We zijn tegen de verruiming van de mogelijkheden voor draagmoederschap.”
“We willen een uitgebreider verbod op het bemiddelen van diensten voor niet-medische inzet van IVF om het geslacht en andere kenmerken van een kind te kunnen selecteren.”
De SGP verwerpt het idee dat geslacht een keuze is en is kritisch op medische behandelingen voor transgender personen, vooral bij minderjarigen. De partij wil hormoonbehandelingen bij kinderen verbieden, psychologische hulp centraal stellen, en somatische behandelingen beperken tot aantoonbare medische noodzaak. De SGP benadrukt compassie, maar stelt duidelijke grenzen aan erkenning en behandeling van genderidentiteit.
Verbod op hormoonbehandelingen bij minderjarigen
De SGP wil hormoonbehandelingen voor transgender kinderen verbieden vanwege het onomkeerbare karakter en twijfels over wetenschappelijke onderbouwing. De partij vindt dat geslacht geen keuze is en dat psychologische hulp voorop moet staan. Behandelingen zonder medische noodzaak worden niet langer collectief vergoed.
“Dat betekent echter niet dat geslacht een keuze is: dat is een fabel die veel schade en verwarring aanricht. Gelet op het onomkeerbare karakter ervan en het internationale debat over de wetenschappelijke onderbouwing erover wil de SGP hormoonbehandelingen bij kinderen verbieden.”
“Behandelingen waarvoor geen aantoonbare medische noodzaak bestaat, worden niet langer collectief vergoed.”
Psychologische hulp en onderzoek naar transgenderzorg
De SGP vindt dat psychologische hulp ruimhartig moet worden verleend aan mensen met genderdysforie, maar wil somatische behandelingen beperken en onderzoek doen naar de oorzaken van transgenderzorg en transitiespijt. De partij wil een ondersteuningsaanbod voor mensen met spijt na transitie.
DENK spreekt zich in haar verkiezingsprogramma uit tegen discriminatie van lhbtqia+ personen en pleit voor een gerichte aanpak van haat en geweld tegen deze groep. Tegelijkertijd is DENK kritisch over medische behandelingen voor minderjarigen in het kader van geslachtsverandering en wil zij deze beperken. De partij benadrukt het belang van inclusieve zorg, maar stelt duidelijke grenzen aan medische interventies bij jongeren.
Gerichte aanpak van discriminatie en haat tegen lhbtqia+
DENK erkent lhbtqia+ personen expliciet als doelgroep van discriminatie en wil haat en geweld tegen deze groep bestrijden met specifiek beleid. Dit past binnen hun bredere inzet voor gelijke kansen en het tegengaan van alle vormen van discriminatie.
“DENK wil het meest ambitieuze maatregelenpakket ooit om te zorgen voor de gelijke kansen van iedereen. Wij strijden tegen alle vormen van discriminatie en racisme: moslimhaat, anti zwart en anti Oost Aziatisch racisme, antisemitisme, haat en geweld jegens LHBTI’ers, anti hindoe en Sikh racisme, anti ziganisme en welke andere vorm van onwettig onderscheid dan ook.”
“Gericht beleid. Specifieke uitingsvormen van discriminatie krijgen gerichte aanpakken. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om een specifiek plan tegen antisemitisme, LHBTI haat, anti ziganisme, anti zwart racisme en andere uitingsvormen van discriminatie die om een gerichte aanpak vragen.”
Tegen medische transitiebehandelingen bij minderjarigen
DENK is expliciet tegen het toepassen van puberteitsremmers, hormonale of chirurgische behandelingen bij minderjarigen in het kader van geslachtsverandering. De partij stelt dat de gezondheid van jongeren voorop moet staan en kiest daarom voor een restrictief beleid op dit vlak.
“Wij zijn daarom geen voorstander van puberteitsremmers, hormonale of chirurgische behandelingen bij minderjarigen die toegepast worden in het kader van geslachtsverandering.”
Pleidooi voor inclusieve zorg, met restricties
Hoewel DENK pleit voor inclusieve zorg waarin iedereen zichzelf kan zijn, koppelt de partij dit aan een voorbehoud ten aanzien van medische behandelingen voor jongeren. Inclusiviteit in de zorg wordt dus niet gelijkgesteld aan volledige keuzevrijheid voor minderjarigen op het gebied van genderbevestigende zorg.
“Iedereen heeft het recht om zichzelf te zijn en DENK staat pal voor inclusieve zorg. Tegelijkertijd gaan wij uiterst zorgvuldig om met de gezondheid van onze jongeren.”
Het CDA erkent het belang van veiligheid en gelijke behandeling voor LHBTQIA+ personen, maar doet slechts enkele concrete voorstellen die direct op deze groep zijn gericht. De partij noemt expliciet het veiliger maken van de (online) openbare ruimte voor LHBTQIA+’ers en het invoeren van transitieverlof voor transgenderpersonen. Verder wordt discriminatie op basis van seksuele geaardheid genoemd als iets waartegen hard moet worden opgetreden, maar zonder verdere uitwerking.
Veiliger maken van (online) openbare ruimte voor LHBTQIA+’ers
Het CDA wil dat iedereen, waaronder LHBTQIA+’ers, zich veilig kan voelen in de openbare en online ruimte. Dit standpunt richt zich op het tegengaan van onveiligheid en het bevorderen van sociale acceptatie, zodat LHBTQIA+’ers zonder angst zichzelf kunnen zijn.
“de openbare en online ruimte veiliger te maken voor iedereen die onveiligheid ervaart, zoals vrouwen en LHBTQIA+’ers zodat zij zonder angst zichzelf kunnen zijn.”
Wettelijk transitieverlof voor transgenderpersonen
Het CDA stelt voor om een wettelijke regeling voor transitieverlof in te voeren, specifiek gericht op het verbeteren van de arbeidsmarktpositie van transgenderpersonen. Hiermee erkent de partij de specifieke behoeften van deze groep op de werkvloer.
“We versterken de arbeidsmarktpositie van transgenderpersonen door het invoeren van een wettelijke regeling voor transitieverlof.”
Hard optreden tegen discriminatie op basis van seksuele geaardheid
Het CDA noemt expliciet dat discriminatie op basis van seksuele geaardheid hard moet worden bestreden. Dit wordt echter slechts in algemene termen genoemd, zonder concrete beleidsmaatregelen specifiek voor LHBTQIA+.
“We treden hard op tegen elke vorm van discriminatie en stereotypering, onder meer van moslims. We zetten in op een stevige aanpak van discriminatie, zoals [...] discriminatie op basis van gender, religie, seksuele geaardheid of achternaam.”
De ChristenUnie is kritisch over de snelle toename van gendertransities bij jongeren en pleit voor transgenderzorg die strikt gebaseerd is op wetenschappelijk bewijs en deskundigheid. Zelfidentificatie als basis voor juridische geslachtsregistratie wordt afgewezen; de partij wil onderzoeken of buitenlandse ervaringen met te snelle medische interventies ook in Nederland moeten worden toegepast. De nadruk ligt op het respecteren van de eigen sekse als uitgangspunt en het voorkomen dat het bevragen van genderidentiteit de norm wordt.
Kritisch op snelle gendertransitie en zelfidentificatie
De ChristenUnie uit zorgen over de snelle toename van jongeren met gendervragen en verzoeken om gendertransitie. Zij willen dat transgenderzorg uitsluitend gebaseerd is op wetenschappelijk bewijs en deskundigheid, en wijzen zelfidentificatie als basis voor juridische geslachtsregistratie af. De partij pleit voor onderzoek naar buitenlandse ervaringen met te snelle medische interventies, met het oog op bescherming van jongeren en het respecteren van de eigen sekse als uitgangspunt.
“We zijn voor transgenderzorg die gebaseerd is op wetenschappelijk bewijs en deskundigheid. Zelfidentificatie zonder professionele toetsing kan daarbij geen basis zijn voor juridische geslachtsregistratie.”
“Daarnaast maken we ons zorgen over de snelle toename van jongeren met gendervragen en verzoeken om gendertransitie. Het is belangrijk dat het bevragen van genderidentiteit niet de norm wordt, en dat de eigen sekse als uitgangspunt wordt gerespecteerd.”
“Naar aanleiding van onderzoeken in onder meer het Verenigd Koninkrijk en Scandinavische landen is het verstandig ook in Nederland te onderzoeken of de daar geleerde lessen over te snelle medische interventies hier toegepast moeten worden.”
D66 zet zich in voor gelijke rechten, bescherming en inclusie van lhbtqia+-personen, zowel nationaal als internationaal. De partij wil discriminatie op basis van seksuele oriëntatie en genderidentiteit actief bestrijden, inclusieve zorg garanderen en specifieke bescherming bieden aan kwetsbare lhbtqia+-groepen, zoals activisten in gevaarlijke situaties. Concrete voorstellen zijn onder meer het versterken van inclusie in beleid, expliciete aandacht voor lhbtqia+-rechten en bescherming tegen discriminatie.
Actief bestrijden van discriminatie op basis van seksuele oriëntatie en genderidentiteit
D66 benoemt expliciet het doorbreken van discriminatie en uitsluiting van lhbtqia+-personen als speerpunt. De partij erkent queerhaat als een probleem en wil gelijke kansen en vrijheid om jezelf te zijn voor iedereen, ongeacht seksuele oriëntatie of genderidentiteit.
“D66 wil alle vormen van uitsluiting, racisme en discriminatie doorbreken: of het nu gaat om afkomst of geloof (jodenhaat of moslimhaat), huidskleur (zoals anti-zwart of anti-Aziatisch racisme), leeftijd, opleidingsniveau, armoede, beperking, neurodiversiteit (zoals ADHD of autisme), seksuele oriëntatie of genderidentiteit (queerhaat) of omdat iemand een vrouw is.”
Inclusieve zorg voor lhbtqia+-personen
D66 wil dat de zorg in Nederland inclusief is en rekening houdt met verschillen, waaronder seksuele oriëntatie en genderidentiteit. Dit betekent gelijke toegang tot passende zorg voor iedereen, ongeacht achtergrond.
“Inclusieve zorg betekent dat iedereen gelijke toegang heeft tot goede en passende zorg. Ongeacht wat je geslacht, gender, religie, seksuele oriëntatie, etniciteit of culturele achtergrond is.”
Bescherming van kwetsbare lhbtqia+-groepen internationaal
D66 erkent dat lhbtqia+-activisten in extreem vijandige landen extra kwetsbaar zijn en wil hun toegang tot internationale bescherming verbeteren.
“Juist de mensen in de meest kwetsbare situaties hebben nauwelijks toegang tot internationale bescherming, zoals slachtoffers van verkrachtingen in conflictgebieden als Sudan, LHBTIQA+-activisten in extreem...”
BBB erkent het belang van vrijheid voor iedereen, maar is kritisch over wat zij zien als doorgeschoten symboolpolitiek rond LHBTIQ+-beleid. De partij pleit voor minder nadruk op symbolen en meer op gerichte actie, en uit zorgen over de toegenomen aandacht voor genderdysforie bij jongeren en de dalende acceptatie van homoseksualiteit.
Kritiek op symboolpolitiek rond LHBTIQ+-beleid
BBB vindt dat het huidige LHBTIQ+-beleid te veel gericht is op symbolen zoals de regenboogvlag, terwijl daadwerkelijke acceptatie van homoseksualiteit juist afneemt. De partij pleit voor minder symboolpolitiek en meer gerichte actie.
“BBB staat pal voor de vrijheid van ieder mens, maar kiest voor gerichte actie in plaats van symbolen. Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. BBB maakt zich zorgen over de doorgeschoten symbool politiek rond LHBTIQ+beleid. Terwijl op veel plekken de regenboogvlag wappert en basisscholen al spreken over genderdysforie, daalt op sommige plekken juist de acceptatie van homoseksualiteit.”
Zorg over toename genderdysforie bij jongeren, snelle en goede transgenderzorg
BBB erkent de uitdagingen voor transgenders en het belang van goede zorg, maar uit zorgen over de sterke toename van genderdysforie onder kinderen en jongeren. De partij benadrukt het belang van snelle en kwalitatief goede transgenderzorg.
“BBB erkent de unieke uitdagingen waarmee transgenders worden geconfronteerd en benadrukt het belang van snelle en kwalitatief goede zorg. De sterke toename van genderdysforie (je niet op je gemak voelen met het geslacht waarmee je geboren bent) onder kinderen en jongeren”
JA21 erkent in haar verkiezingsprogramma de gelijkwaardigheid van gelijkgeslachtelijke relaties als onderdeel van Nederlandse normen en waarden, maar doet geen specifieke voorstellen gericht op de bredere lhbtqia+-gemeenschap. De partij pleit voor aandacht voor deze gelijkwaardigheid in het onderwijs, maar verzet zich tegen wat zij noemt "woke moralisme" en verplichte ideologische opvoeding over seksualiteit. Concrete beleidsmaatregelen of bescherming voor lhbtqia+-personen worden niet genoemd.
Gelijkwaardigheid van gelijkgeslachtelijke relaties in onderwijs
JA21 vindt dat het onderwijs aandacht moet besteden aan Nederlandse waarden, waaronder de gelijkwaardigheid van man en vrouw en gelijkgeslachtelijke relaties. Tegelijkertijd waarschuwt de partij tegen verplichte ideologische lessen over seksualiteit, waarmee zij zich afzet tegen wat zij als "woke moralisme" bestempelt. Dit standpunt adresseert vooral de rol van het onderwijs in het overbrengen van normen, zonder specifieke maatregelen voor lhbtqia+-rechten of -bescherming.
“In het onderwijs moeten de Nederlandse normen en waarden zoals de gelijkwaardigheid van man en vrouw en gelijkgeslachtelijke relaties, het je houden aan de wet, rekening houden met de ander, de vrijheid van meningsuiting en religie, de democratische rechtstaat centraal staan. Deze moeten worden onderwezen, maar vooral ook in het onderwijsprogramma zijn geïncorporeerd en door de schoolleiding en de docent worden gedoceerd.”
“Tegelijkertijd moet de school niet een ideologisch opvoedingsinstituut zijn met verplichte indoctrinatie over seksualiteit, religie en normen en waarden. Woke moralisme en verplicht moskeebezoek is aan JA21 niet besteed.”
De SP erkent de kwetsbare positie van LHBTIQA+ personen, vooral in de context van asielopvang en discriminatie, en pleit voor hun bescherming en gelijke behandeling. De partij wil veilige opvang voor LHBTIQA+ vluchtelingen en een samenleving waarin discriminatie, ook op basis van seksuele oriëntatie of genderidentiteit, hard wordt aangepakt. Concrete voorstellen richten zich op bescherming in opvanglocaties en het bestrijden van discriminatie in brede zin.
Veilige opvang voor LHBTIQA+ vluchtelingen
De SP onderkent dat LHBTIQA+ personen extra risico lopen op fysiek en verbaal geweld in asielopvang en wil daarom specifiek beleid voor hun bescherming. Het doel is een veilig verblijf te garanderen voor deze kwetsbare groep, die vaak vanwege hun identiteit moet vluchten.
“We maken ons hard voor ruimhartige opvang van minderheden zoals mensen die vanwege de gevolgen van hun seksuele voorkeur, genderidentiteit of lichamelijke beperkingen gevlucht zijn. LHBTIQA+personen worden vaak blootgesteld aan fysiek en verbaal gevaar in opvanglocaties, we moeten hen een veilig verblijf bieden.”
Discriminatie op basis van LHBTIQA+ identiteit hard aanpakken
De SP streeft naar een samenleving waarin iedereen gelijk wordt behandeld, ongeacht seksuele oriëntatie of genderidentiteit. Discriminatie tegen LHBTIQA+ personen wordt expliciet genoemd als onacceptabel, en de partij wil actief ingrijpen en bewustwording vergroten.
“Hoe je behandeld wordt mag niet bepaald worden door wie je bent. We steunen mensen in hun strijd voor gelijke behandeling. Onze samenleving moet een plek zijn voor iedereen, zonder dat migratieachtergrond, LHBTIQA+, vrouw of man zijn, religie, woonplek of wat dan ook daarin uitmaakt. We werken hieraan door mensen elkaar te laten ontmoeten, kennis te vergroten en in te grijpen wanneer discriminatie zich voordoet.”
BVNL noemt "lhbtqia+" niet expliciet in haar verkiezingsprogramma en heeft geen concrete beleidsvoorstellen die specifiek gericht zijn op deze groep. Het programma benadrukt individuele vrijheid en zelfbeschikking, maar neemt een restrictief standpunt in ten aanzien van geslachtstransities voor minderjarigen. Verder ontbreken expliciete standpunten of voorstellen over de rechten, bescherming of emancipatie van lhbtqia+ personen.
Geen geslachtstransities voor minderjarigen
BVNL stelt dat medische keuzes altijd bij het individu horen, maar maakt een uitzondering voor geslachtstransities bij minderjarigen, die zij willen verbieden. Dit standpunt wordt gepresenteerd als onderdeel van hun bredere visie op individuele vrijheid en ethische dilemma’s, maar zonder specifieke verwijzing naar lhbtqia+ rechten of emancipatie.
“Geen geslachtstransities voor minderjarigen.”
Het PVV-verkiezingsprogramma noemt "lhbtqia+" niet expliciet en bevat geen concrete voorstellen gericht op deze groep. Het programma profileert zich vooral tegen onderwijs over gender en seksuele diversiteit, die het als "linkse indoctrinatie" en "woke" bestempelt. Specifiek beleid ter bescherming of bevordering van lhbtqia+-rechten ontbreekt volledig.
Geen onderwijs over gender en seksuele diversiteit
De PVV verzet zich tegen onderwijs over gender en seksuele diversiteit, dat zij als indoctrinatie beschouwt. De partij wil terug naar traditioneel onderwijs zonder aandacht voor deze thema’s, en wil initiatieven als de Week van de Lentekriebels afschaffen. Dit standpunt adresseert het vermeende probleem van "linkse indoctrinatie" in het onderwijs, maar benoemt lhbtqia+ niet expliciet.
“Geen onderwijs over gender, klimaat of andere linkse indoctrinatie, maar terug naar de basisvaardigheden: rekenen, taal, geschiedenis. De Week van de Lentekriebels – symbool van seksuele woke-indoctrinatie – schaffen we af in het basisonderwijs.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma