Verkiezingsprogramma's 2025 overlhbtq
De Partij voor de Dieren (PvdD) zet zich expliciet in voor de rechten en emancipatie van LHBTIQA+-personen, met nadruk op bestrijding van discriminatie, juridische erkenning van genderidentiteit, en toegankelijke zorg en onderwijs. Ze pleiten voor concrete maatregelen zoals het afschaffen van geslachtsregistratie, laagdrempelige juridische erkenning, betere transgenderzorg, en bescherming van LHBTIQA+-asielzoekers. De partij wil dat LHBTIQA+-rechten structureel worden geborgd in beleid, onderwijs en internationale samenwerking.
Krachtig LHBTIQA+-emancipatiebeleid en bestrijding discriminatie
PvdD wil discriminatie op basis van seksuele oriëntatie en genderidentiteit actief bestrijden en LHBTIQA+-rechten structureel beschermen, met bijzondere aandacht voor intersectionaliteit en geweld. Ze pleiten voor uitbreiding van politiecapaciteit, verplichte discriminatiebestrijding in het politieonderwijs, en prestatieafspraken over de aanpak van LHBTIQA+-geweld.
“Er komt krachtig LHBTIQA+-emancipatiebeleid met een passend budget. We besteden bijzondere aandacht aan de aanpak van discriminatie om een combinatie van gronden, zoals LHBTIQA+-personen van kleur of met een biculturele en religieuze achtergrond. Ook komt er extra aandacht voor transgender, intersekse, non-binaire, bi+-personen en personen in polyamoreuze relaties.”
“De capaciteit van Roze in Blauw wordt uitgebreid en discriminatiebestrijding wordt een verplicht onderdeel van het politieonderwijs. Er komen meer discriminatierechercheurs en er worden prestatieafspraken gemaakt tussen kabinet, politie en gemeenten over de aanpak van LHBTIQA+-geweld.”
“De overheid treedt daadkrachtig op tegen alle vormen van discriminatie op basis van (vermeende) afkomst, etniciteit, seksuele geaardheid, gender, religie of levensovertuiging, handicap, leeftijd of politieke overtuiging.”
Juridische erkenning van genderidentiteit en afschaffing geslachtsregistratie
De partij wil dat iedereen, ongeacht leeftijd of genderidentiteit, recht heeft op juridische erkenning van hun identiteit. Ze streven naar afschaffing van geslachtsregistratie waar mogelijk en maken het wijzigen van geslachtsvermelding laagdrempelig en kosteloos, ook voor kinderen en non-binaire personen.
“Iedereen heeft recht op juridische erkenning van hun identiteit, ongeacht leeftijd of genderidentiteit. We schaffen de officiële geslachtsregistratie overal waar dat kan af. Tot die tijd maken we het wijzigen van de geslachtsvermelding mogelijk op basis van een Eigen Verklaring.”
“Ook transgender kinderen onder de zestien en non-binaire personen krijgen toegang tot een laagdrempelige, kosteloze officiële erkenning van hun sekse en/of genderidentiteit.”
“Daarnaast verdwijnt de onnodige geslachtsaanduiding op de Nederlandse ID-kaart.”
Toegankelijke transgenderzorg en recht op zelfbeschikking
PvdD wil de transgenderzorg verbeteren door wachtlijsten te verkorten, huisartsen beter te informeren, en het recht op zelfbeschikking centraal te stellen. Ze willen af van stigmatiserende psychiatrische diagnoses en overstappen op internationale richtlijnen.
“We investeren in het verkorten van de lange wachtlijsten voor de transgenderzorg, door onder andere huisartsen proactief te informeren over het begeleiden van bijvoorbeeld hormoonbehandelingen.”
“We ontkoppelen transgender zijn van de huidige stigmatiserende psychiatrische diagnoses, en gebruiken in plaats daarvan nieuwere internationale richtlijnen zoals de ICD-11. Het recht tot zelfbeschikking van transgender personen zetten we centraal.”
Inclusief onderwijs en LHBTIQA+-acceptatie
De partij wil dat scholen voorlichting geven over sekse-, gender- en seksuele diversiteit, en dat acceptatievaardigheden onderdeel worden van docentenopleidingen. Initiatieven voor LHBTIQA+-vriendelijk onderwijs worden gesteund en scholen worden gecontroleerd op naleving.
“Scholen geven voorlichting over sekse-, gender- en seksuele diversiteit. Vaardigheden om LHBTIQA+-acceptatie te bevorderen worden onderdeel van docentenopleidingen. Initiatieven die het onderwijs LHBTIQA+-vriendelijker maken worden gesteund. Als scholen hierin tekortschieten, treedt de Onderwijsinspectie op.”
Bescherming en erkenning van LHBTIQA+-asielzoekers
PvdD wil dat asielbeleid uitgaat van zelfidentificatie en niet van stereotypen bij LHBTIQA+-asielzoekers. Ze eisen veilige opvang en expliciete bescherming voor specifieke groepen binnen LHBTIQA+, en automatische asielverlening bij vervolging in het thuisland.
“Stereotypen worden niet meer gebruikt als criterium waarmee asielaanvragen van LHBTIQA+-personen worden afgewezen. Het zwaartepunt om te bepalen of een asielzoeker LHBTIQA+ is, komt te liggen bij zelfidentificatie. Dit wordt expliciet vastgelegd in het asielbeleid.”
“De overheid zorgt voor veilige opvang voor LHBTIQA+-asielzoekers. Er komt in het asielbeleid meer specifieke aandacht voor transgender, intersekse, aseksuele en bi+-personen.”
“LHBTIQA+-personen krijgen asiel als ze in hun eigen land worden vervolgd. Dat betekent bijvoorbeeld dat mensen uit Iran ook asiel krijgen.”
Gelijke rechten voor LHBTIQA+-gezinnen en ouderschap
De partij wil dat het proces van ouderschap voor transgender vrouwen en non-binaire personen even toegankelijk wordt als voor cisgender mannen, en dat alle gezinsvormen gelijke rechten krijgen. Ze pleiten voor wettelijke regelingen voor meerouderschap, draagouderschap en vergoeding van kunstmatige inseminatie en IVF.
“Het proces van ouderschap verkrijgen wordt voor transgender vrouwen en non-binaire personen even toegankelijk als voor cisgender mannen in gelijke burgerlijke staat. Alle ouders krijgen dezelfde rechten als cisgender heteroseksuele paren. Er komt een volwaardige wettelijke regeling, inclusief tijdsplanning, voor meerouderschap en -gezag en het draagouderschap. Kunstmatige inseminatie en IVF wordt vergoed voor alle gezinsvormen.”
“Transitieverlof wordt wettelijk geregeld.”
Internationale inzet voor LHBTIQA+-rechten
PvdD wil dat Nederland en de EU zich actief inzetten voor LHBTIQA+-rechten in landen waar deze onder druk staan, met name in Centraal- en Oost-Europa.
“Europa gaat meer steun geven aan de LHBTIQA+-beweging in landen waar LHBTIQA+-mensen onder druk staan, zoals in Centraal- en Oost-Europa.”
Suïcidepreventie met aandacht voor LHBTIQA+-personen
De partij erkent de verhoogde kwetsbaarheid van LHBTIQA+-personen voor suïcide en wil dat suïcidepreventie wettelijk wordt geborgd met extra aandacht voor deze groep.
“Suïcidepreventie wordt daarnaast wettelijk geborgd, met extra aandacht voor neurodivergente en LHBTIQA+-personen.”
Volt profileert zich als een uitgesproken voorvechter van lhbtqia+ rechten, met nadruk op wettelijke bescherming, gelijke behandeling en specifieke voorzieningen. De partij wil onder meer conversietherapie verbieden, transgender- en intersekse rechten versterken, en veilige opvang voor lhbtqia+’ers garanderen. Volt koppelt deze voorstellen aan een bredere visie op inclusie, zelfbeschikking en gelijke kansen voor iedereen, ongeacht genderidentiteit of seksuele oriëntatie.
Verbod op conversietherapie en bescherming tegen discriminatie
Volt wil lhbtqia+ personen beschermen tegen schadelijke praktijken en discriminatie, door conversietherapie te verbieden en groepsbelediging op basis van genderidentiteit strafbaar te stellen. Dit moet bijdragen aan een veiligere en gelijkwaardige samenleving voor lhbtqia+’ers.
“Er komt een verbod op conversietherapie (‘homogenezing’) in Nederland én de EU.”
“We passen het Wetboek van Strafrecht aan om groepsbelediging op basis van genderidentiteit strafbaar te stellen, zoals het voorliggende wetsvoorstel. Zo beschermen we ook kwetsbare mensen zoals vrouwen, transgender, intersekse en non-binaire personen beter.”
Verbeteren van transgender- en intersekse rechten
Volt wil de juridische en maatschappelijke positie van transgender, non-binaire en intersekse personen versterken. Dit omvat onder meer het makkelijker maken van geslachtsregistratie, het wettelijk vastleggen van transouderschap, en het beëindigen van niet-noodzakelijke operaties bij intersekse baby’s.
“Het wordt makkelijker om een aanpassing te doen van de geslachtsregistratie in de geboorteakte. Het wordt mogelijk om een X op te nemen in de geboorteakte.”
“De erkenning van transouderschap wordt wettelijk vastgelegd.”
“Er wordt een einde gemaakt aan nietnoodzakelijke geslachtcorrigerende operaties bij baby’s met een intersekse conditie, zoals in Portugal en Malta al gedaan is.”
“Om de positie van transgender personen, non-binaire personen en mensen met een intersekse-conditie te verbeteren, is Volt voorstander van de zogenoemde Transgenderwet en de optie om een X als geslachtsaanduiding in het paspoort op te nemen.”
Toegankelijke zorg en gezinsvorming voor lhbtqia+’ers
Volt wil dat lhbtqia+’ers gelijke toegang krijgen tot zorg en gezinsvorming. Dit betekent onder meer vergoeding van ivf-behandelingen voor lesbische stellen en alleenstaande vrouwen, en het verbeteren van de toegankelijkheid van transgenderzorg.
Veilige opvang en huisvesting voor lhbtqia+’ers
Volt erkent de kwetsbare positie van lhbtqia+’ers, met name als het gaat om dakloosheid en opvang. De partij pleit voor specifieke, veilige opvangplekken en passende huisvesting voor deze doelgroep.
“Dakloze lhbtqia+’ers moeten veilig opgevangen kunnen worden op specifieke opvangplekken voor dakloze lhbtqia+’ers.”
“Dat betekent dat lhbtqia+’ers veilig gehuisvest moeten worden in speciale eenheden.”
“De veiligheid en het (psychische) welzijn van kwetsbare mensen, zoals kinderen, gezinnen, lhbtqia+’ers en mensen met een beperking moet altijd gewaarborgd zijn, ook in nood- en crisisopvang.”
Inclusief onderwijs over seksuele- en genderdiversiteit
Volt wil dat scholen verplicht en actief onderwijs geven over seksuele- en genderdiversiteit, om acceptatie en respect voor lhbtqia+’ers te bevorderen.
“Bovendien pleiten wij ervoor dat de Inspectie van het Onderwijs er strenger op toeziet dat alle basisscholen en middelbare scholen onderwijs geven over seksuele- en genderdiversiteit. Scholen geven daarnaast inclusieve seksuele vorming en kinderen leren om respectvol om te gaan met, nu nog, gemarginaliseerde groepen.”
BIJ1 zet zich expliciet in voor de rechten en gelijkwaardigheid van LHBTQIA+ personen, met nadruk op toegankelijke zorg, zelfbeschikking en juridische gelijkheid. De partij wil transzorg normaliseren, wachtlijsten verkorten, veilige opvang bieden en wettelijke barrières voor gender- en naamswijziging wegnemen. Hun visie is radicaal inclusief: LHBTQIA+ mensen moeten zonder extra drempels toegang hebben tot zorg, veiligheid en juridische erkenning.
Transzorg als reguliere, toegankelijke medische zorg
BIJ1 wil dat zorg voor trans personen wordt genormaliseerd en toegankelijk gemaakt, met het doel om wachtlijsten te verkorten en medische drempels te verlagen. Dit betekent onder andere dat hormoonbehandelingen via de eerstelijnszorg beschikbaar moeten zijn, meer transklinieken worden geopend, en dat er geen verplichte diagnoses of toestemming van experts meer nodig is voor behandelingen.
“De zorg voor trans personen moet worden gezien als een reguliere vorm van medische zorg en moet worden meegenomen in het basiscurriculum van medische gezondheidsopleidingen. Hormoonbehandelingen moeten kunnen worden verstrekt vanuit de eerstelijnszorg. Zo werken we aan het wegwerken van de enorme wachtlijsten in de transzorg. Ook openen we meer transklinieken om het aanbod in de transzorg te vergroten.”
“(Hormoon)behandelingen en operaties worden vergoed, zonder toestemming van ‘experts’ en verzekeringen. Daarnaast hoeven trans personen geen diagnose meer te ontvangen om zorg te krijgen.”
Juridische zelfbeschikking en afschaffing medische eisen
BIJ1 wil dat trans en non-binaire personen hun naam en genderregistratie kosteloos en zonder medische verklaringen kunnen wijzigen. Uiteindelijk wil de partij genderregistratie volledig afschaffen en zelfidentificatie leidend maken in beleid en zorg.
“Trans personen mogen hun naam en genderregistratie kosteloos wijzigen in de gemeentelijke basisadministratie, zonder dat daarvoor een medische verklaring nodig is.”
“Een genderwijziging mag zonder beoordeling en zo vaak als nodig. We stoppen de criminalisering van trans personen en maken zelfidentificatie, in plaats van medische en psychische frames over genderidentiteit, leidend in de transzorg.”
“Uiteindelijk wordt de genderregistratie afgeschaft in de Basisregistratie Personen. Tot die tijd wordt het invullen van ‘X’ een mogelijkheid, net zoals bij het veranderen van een M naar een V of andersom op identiteitsdocumenten en reispapieren.”
Veilige zorg en opvang voor LHBTQIA+ jongeren
BIJ1 erkent de verhoogde kwetsbaarheid van LHBTQIA+ jongeren, met name op het gebied van suïcidaliteit en dakloosheid, en wil daarom investeren in passende zorg, begeleiding en veilige opvangplekken.
“Suïcidaliteit en dak- en thuisloosheid onder LHBTQIA+ jongeren is hoog. Er komt daarom meer aandacht voor passende zorg, goede begeleiding en suïcidepreventie bij LHBTQIA+ mensen. Ook worden er safehouses voor hen ingericht, verspreid over het land.”
Gelijke rechten voor LHBTQIA+ gezinnen en stellen
De partij streeft naar volledige juridische en sociale gelijkheid voor LHBTQIA+ gezinnen, onder meer door het aanpassen van het huwelijks- en samenlevingsrecht en het erkennen van meerouderschap.
Veilige en toegankelijke opvang voor LHBTQIA+ migranten
BIJ1 wil dat LHBTQIA+ personen, en in het bijzonder trans personen, in asielzoekerscentra toegang hebben tot zorg in een veilige omgeving.
“In AZC’s komt meer aandacht voor LHBTQAI+ personen en in het bijzonder trans personen. Zij moeten toegang hebben tot zorg in een veilige omgeving.”
De VVD benadrukt het belang van gelijke rechten, veiligheid en acceptatie voor LHBTIQ+’ers, met een focus op bescherming tegen discriminatie en haat. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals het verbod op conversiehandelingen, het versterken van wetgeving tegen hatecrimes, en het moderniseren van onderwijswetgeving om uitsluiting te voorkomen. Daarnaast wil de VVD de positie van LHBTIQ+’ers verbeteren via samenwerking met relevante organisaties en het wettelijk regelen van meerouderschap.
Strengere aanpak van discriminatie en hatecrimes tegen LHBTIQ+’ers
De VVD wil discriminatie en geweld tegen LHBTIQ+’ers krachtig bestrijden door wetgeving aan te scherpen en specifieke misdrijven zwaarder te bestraffen. Dit moet de veiligheid en vrijheid van LHBTIQ+’ers waarborgen en duidelijk maken dat discriminatie onacceptabel is.
“Naast het invoeren van het discriminatoir aspect als strafverzwaringsgrond moeten we toe naar een taakstrafverbod voor hatecrimes zoals het mishandelen of terroriseren van vrouwen en LHBTIQ+’ers.”
“We keuren het mishandelen of terroriseren van LHBTIQ+’ers ten zeerste af en passen de wet aan om deze misdaden expliciet aan te pakken. We zetten het verbod op conversiehandelingen onverminderd door.”
Bevorderen van acceptatie en bescherming van LHBTIQ+’ers op school
De VVD wil dat scholen actief bijdragen aan acceptatie van LHBTIQ+’ers en dat onderwijs nooit mag leiden tot uitsluiting of discriminatie. Dit wordt onderbouwd met initiatieven als Paarse Vrijdag, verplichte voorlichting en het verbieden van discriminerende lesmaterialen.
“De acceptatie van LHBTIQ+’ers op scholen stimuleren we door initiatieven zoals Paarse Vrijdag te ondersteunen en door in te zetten op relationele en seksuele voorlichting in alle lagen van het onderwijs met aandacht voor relaties, respect, zelfbeschikking, diversiteit in sekse, gender en seksuele oriëntatie en (veilig) online gedrag.”
“Er komt een verbod op lesmaterialen die leerlingen aanzetten tot haat, geweld of discriminatie. De inspectie krijgt de wettelijke verplichting om hierop te controleren.”
Moderniseren van artikel 23 en acceptatieplicht in onderwijs
De VVD wil de vrijheid van onderwijs moderniseren zodat deze niet langer het gelijkheidsbeginsel ondermijnt, met als doel dat LHBTIQ+’ers niet kunnen worden uitgesloten op basis van schoolidentiteit.
“We blijven zien dat de vrijheid van onderwijs, zoals vastgelegd in artikel 23 van de Grondwet, botst met het gelijkheidsbeginsel. Daarom passen we artikel 23 aan, zodat de vrijheid van onderwijs niet langer het gelijkheidsbeginsel ondermijnt. De vrijheid van onderwijs mag nooit een vrijbrief vormen voor uitsluiting. Er komt een acceptatieplicht van leerlingen in het bijzonder onderwijs. Identiteitsverklaringen schaffen we af.”
Verbeteren juridische positie van LHBTIQ+ gezinnen
De VVD wil de wet aanpassen zodat meerouderschap en meeroudergezag juridisch mogelijk worden, waarmee LHBTIQ+ gezinnen beter worden erkend en beschermd.
“In lijn met de adviezen van de Staatscommissie herijking ouderschap werken we door aan een wettelijke regeling om meerouderschap en meeroudergezag te regelen.”
Actieve samenwerking met LHBTIQ+ organisaties en politie
De VVD wil de positie van LHBTIQ+’ers versterken door samen te werken met relevante organisaties en het politienetwerk Roze in Blauw.
“We gaan de acceptatie en positie van LHBTIQ+’ers versterken door meer samen te werken met organisaties als Alliantie Verandering van Binnenuit en Alliantie Jong Gelijk. We versterken Roze in Blauw, het politienetwerk voor de LHBTIQ+-gemeenschap.”
Stoppen van subsidies aan haatzaaiende organisaties
De VVD wil dat organisaties die zich schuldig maken aan discriminatie of haatzaaien, waaronder tegen LHBTIQ+’ers, geen overheidssubsidie meer ontvangen.
“We stoppen overheidssubsidies van organisaties in binnen- en buitenland die zich schuldig maken aan discriminatie of haatzaaien.”
FVD is uitgesproken tegen overheidssteun, promotie en onderwijs rondom LHBTQ- en transgender-thema’s. De partij wil een verbod op transgender-informatie voor kinderen, geen overheidscampagnes of subsidies voor LHBTQ-initiatieven, en stelt dat deze onderwerpen niet met belastinggeld of via publieke instellingen gepromoot mogen worden.
Verbod op transgender-informatie en -zorg voor minderjarigen
FVD wil kinderen beschermen tegen wat zij zien als “schadelijke ideologische beïnvloeding” door transgender-propaganda en medische ingrepen. Zij pleiten voor een wettelijk verbod op transgender-informatie op scholen en jeugd-tv, en willen medische transitiebehandelingen voor minderjarigen verbieden.
“We verbieden transgender-propaganda op scholen en jeugd-tv, zodat kinderen beschermd worden tegen schadelijke ideologische beïnvloeding.”
“We verbieden geslachtsveranderingsoperaties, hormoontherapie en puberteitsremmers bij minderjarigen, zodat kinderen worden beschermd tegen onomkeerbare beslissingen.”
Stoppen met overheidspromotie en subsidies voor LHBTQ
FVD vindt dat de overheid geen belastinggeld moet besteden aan LHBTQ-campagnes of subsidies voor organisaties die deze thema’s promoten. Zij willen dat de publieke ruimte neutraal blijft en dat LHBTQ-ideologie niet door de overheid wordt uitgedragen.
“Overheidsinstellingen stoppen met het voeren van LGBT+-campagnes. Iedereen is vrij om te doen en laten wat men wil, maar belastinggeld hoeft daar niet heen en als ideologie hoeft het ook niet van overheidswege te worden gepromoot.”
“We stoppen subsidies aan organisaties zoals Rutgers, zodat belastinggeld niet langer naar ideologische beïnvloeding gaat.”
“We verbieden het gebruik van activistische vlaggen door overheid en onderwijs, zodat de publieke ruimte neutraal blijft.”
Woke en LHBTQ-gedachtegoed weren uit onderwijs aan jonge kinderen
FVD wil dat scholen zich niet bezighouden met het promoten van LHBTQ- of woke-gedachtegoed bij jonge kinderen, omdat zij dit als ideologisch en niet passend binnen het onderwijs beschouwen.
“Woke en LGBT-gedachtegoed houden we weg van jonge kinderen...”
De SGP erkent de worsteling van transgender personen en pleit voor compassie en psychologische hulp, maar verwerpt het idee dat geslacht een keuze is. De partij wil hormoonbehandelingen bij minderjarigen verbieden, behandelingen zonder medische noodzaak niet langer vergoeden, en is tegen een verbod op conversiehandelingen. Zelfidentificatie als leidend principe in wetgeving wijst de SGP af.
Verbod op hormoonbehandelingen bij minderjarigen
De SGP wil hormoonbehandelingen voor kinderen verbieden vanwege het onomkeerbare karakter en twijfels over de wetenschappelijke onderbouwing. Ze vinden dat geslacht geen keuze is en willen behandelingen zonder medische noodzaak niet langer collectief vergoeden.
Tegen verbod op conversiehandelingen
De SGP is tegen een wettelijk verbod op conversiehandelingen, omdat zij vrezen dat dit grondrechten aantast en goede hulpverlening belemmert. Dwang en uitwassen zijn volgens hen al strafbaar.
“De SGP is tegen het verbieden van zogenaamde conversiehandelingen. Zo’n verbod tast allerlei grondrechten aan en werkt averechts doordat het de goede hulp en pastorale zorg aan kwetsbare mensen dreigt te belemmeren. Dwang en andere uitwassen hebben al een plaats in het strafrecht.”
Afwijzing van zelfidentificatie als juridisch principe
De SGP verwerpt het principe dat zelfidentificatie leidend moet zijn in wetgeving, en benadrukt het verschil tussen mannen en vrouwen als meest universeel.
“Zelfidentificatie als leidend principe in wetgeving wijst de SGP dus af.”
Onderzoek naar transgenderzorg en transitiespijt
De SGP wil meer onderzoek naar de oorzaken van de vraag naar transgenderzorg en naar transitiespijt, en wil ondersteuning bieden aan mensen met spijt van hun transitie.
DENK spreekt zich uit tegen discriminatie van LHBTI’ers en pleit voor een gerichte aanpak van LHBTI-haat. Tegelijkertijd is DENK kritisch over medische behandelingen voor minderjarigen in het kader van geslachtsverandering en wil het deze beperken. De partij benadrukt inclusieve zorg, maar stelt duidelijke grenzen aan medische interventies voor jongeren.
Gerichte aanpak van LHBTI-haat en discriminatie
DENK erkent LHBTI-haat als een specifieke vorm van discriminatie die om een eigen aanpak vraagt. De partij wil discriminatie tegen LHBTI’ers actief bestrijden via beleid, wetgeving en handhaving.
“DENK wil het meest ambitieuze maatregelenpakket ooit om te zorgen voor de gelijke kansen van iedereen. Wij strijden tegen alle vormen van discriminatie en racisme: moslimhaat, anti zwart en anti Oost Aziatisch racisme, antisemitisme, haat en geweld jegens LHBTI’ers, anti hindoe en Sikh racisme, anti ziganisme en welke andere vorm van onwettig onderscheid dan ook.”
“Specifieke uitingsvormen van discriminatie krijgen gerichte aanpakken. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om een specifiek plan tegen antisemitisme, LHBTI haat, anti ziganisme, anti zwart racisme en andere uitingsvormen van discriminatie die om een gerichte aanpak vragen.”
Tegen medische transitiebehandelingen bij minderjarigen
DENK is expliciet tegen het toepassen van puberteitsremmers, hormonale of chirurgische behandelingen bij minderjarigen in het kader van geslachtsverandering. De partij stelt dat de gezondheid van jongeren voorop moet staan en pleit voor uiterste zorgvuldigheid.
“Wij zijn daarom geen voorstander van puberteitsremmers, hormonale of chirurgische behandelingen bij minderjarigen die toegepast worden in het kader van geslachtsverandering.”
Stimuleren van inclusieve zorg, met kanttekeningen
DENK zegt inclusieve zorg belangrijk te vinden en stelt dat iedereen het recht heeft om zichzelf te zijn. Tegelijkertijd koppelt de partij dit aan een voorbehoud bij medische behandelingen voor jongeren.
“Iedereen heeft het recht om zichzelf te zijn en DENK staat pal voor inclusieve zorg. Tegelijkertijd gaan wij uiterst zorgvuldig om met de gezondheid van onze jongeren.”
GroenLinks-PvdA zet zich expliciet in voor de bescherming en uitbreiding van lhbti+-rechten. De partij wil discriminatie zwaarder bestraffen, conversietherapie verbieden, de transzorg verbeteren, geslachtsregistratie op identiteitspapieren afschaffen en intersekse kinderen beschermen tegen onnodige medische ingrepen. Daarnaast wordt ingezet op gelijke rechten voor regenbooggezinnen en het tegengaan van online haat en discriminatie.
Zwaardere straffen en verbod op conversietherapie
GroenLinks-PvdA wil discriminatie van lhbti+-personen harder aanpakken door hatecrimes zwaarder te bestraffen en conversietherapie wettelijk te verbieden. Hiermee wil de partij de veiligheid en gelijkwaardigheid van lhbti+-personen versterken.
“Dankzij onze wet tegen hatecrimes kunnen we discriminatie zwaarder bestraffen. Daarnaast verbieden we conversietherapie, zetten we in op kortere wachttijd voor transzorg en schaffen we onnodige geslachtsregistratie op identiteitspapieren af, net als in Duitsland.”
Verbeteren van transzorg en afschaffen geslachtsregistratie
De partij wil de wachttijden voor transzorg verkorten en het makkelijker maken om het geslacht in officiële documenten te wijzigen. Ook wordt onnodige geslachtsregistratie afgeschaft, naar Duits voorbeeld, om de administratieve en sociale barrières voor trans en non-binaire personen te verminderen.
“We maken het makkelijker om geslacht in je papieren te wijzigen, en we beschermen intersekse kinderen met een wettelijk verbod op niet-noodzakelijke medische ingrepen.”
Gelijke rechten voor regenbooggezinnen en meerouderschap
GroenLinks-PvdA streeft naar wettelijke erkenning van meerouderschap en gelijke toegang tot vruchtbaarheidsbehandelingen voor regenbooggezinnen, zodat lhbti+-gezinnen dezelfde rechten en kansen krijgen als heterostellen.
“We zorgen voor wettelijke erkenning van meerouderschap, en regenbooggezinnen krijgen dezelfde vergoedingen voor vruchtbaarheidsbehandelingen als heterostellen.”
Bestrijden van discriminatie en online haat tegen lhbti+
De partij erkent dat discriminatie van de lhbti+-gemeenschap een hardnekkig probleem is en wil dit bestrijden, onder andere door online haat aan te pakken en bewustwording te vergroten.
“We bestrijden ... discriminatie van de lhbti+ gemeenschap, en discriminatie vanwege religie, handicap of opleidingsniveau of welke grond dan ook.”
BBB erkent het belang van vrijheid voor iedereen, maar is kritisch over wat zij zien als doorgeschoten symboolpolitiek rond LHBTIQ+ beleid en diversiteit. De partij pleit voor minder nadruk op symbolen en diversiteitsbeleid, en meer op gerichte actie en respect voor iedereen, met specifieke aandacht voor snelle en kwalitatief goede transgenderzorg.
Kritiek op symboolpolitiek en diversiteitsbeleid
BBB vindt dat het LHBTIQ+ beleid te veel gericht is op symbolen en diversiteitsetiketten, wat volgens hen niet bijdraagt aan echte acceptatie. Ze maken zich zorgen over dalende acceptatie van homoseksualiteit ondanks zichtbare symbolen, en wijzen miljoenenverslindend diversiteitsbeleid af.
“BBB maakt zich zorgen over de doorgeschoten symbool politiek rond LHBTIQ+beleid. Terwijl op veel plekken de regenboogvlag wappert en basisscholen al spreken over genderdysforie, daalt op sommige plekken juist de acceptatie van homoseksualiteit.”
“Daar hoort geen miljoenen verslindend diversiteitsbeleid bij dat mensen etiketten opplakt en in hokjes plaatst.”
Snelle en kwalitatief goede transgenderzorg
BBB erkent de uitdagingen voor transgenders en benadrukt het belang van toegankelijke en kwalitatief goede zorg, vooral gezien de toename van genderdysforie onder jongeren.
“BBB erkent de unieke uitdagingen waarmee transgenders worden geconfronteerd en benadrukt het belang van snelle en kwalitatief goede zorg. De sterke toename van genderdysforie (je niet op je gemak voelen met het geslacht waarmee je geboren bent) onder kinderen en jongeren...”
Het CDA erkent het belang van veiligheid en gelijke behandeling voor lhbtq-personen en noemt expliciet het tegengaan van discriminatie en het bevorderen van veiligheid in de openbare ruimte. Daarnaast stelt het CDA een concrete maatregel voor om de arbeidsmarktpositie van transgenderpersonen te verbeteren door transitieverlof wettelijk te regelen. Het programma blijft verder beperkt tot algemene uitspraken over inclusie en veiligheid, zonder diepgaande of brede lhbtq-specifieke beleidsvoorstellen.
Tegengaan van discriminatie op basis van seksuele geaardheid
Het CDA spreekt zich uit tegen discriminatie op basis van seksuele geaardheid en benadrukt het belang van een stevige aanpak hiervan. Dit standpunt is onderdeel van een bredere inzet tegen discriminatie, maar benoemt lhbtq expliciet als doelgroep.
“We treden hard op tegen elke vorm van discriminatie en stereotypering, onder meer van moslims. We zetten in op een stevige aanpak van discriminatie, zoals leeftijdsdiscriminatie van ouderen, migrantenkinderen die geen stageplaats kunnen krijgen, of discriminatie op basis van gender, religie, seksuele geaardheid of achternaam.”
Veiliger openbare en online ruimte voor lhbtq-personen
Het CDA wil de openbare en online ruimte veiliger maken voor lhbtq-personen, zodat zij zonder angst zichzelf kunnen zijn. Dit is een expliciete erkenning van de onveiligheid die lhbtq’ers kunnen ervaren.
“de openbare en online ruimte veiliger te maken voor iedereen die onveiligheid ervaart, zoals vrouwen en LHBTQIA+’ers zodat zij zonder angst zichzelf kunnen zijn.”
Wettelijk transitieverlof voor transgenderpersonen
Het CDA stelt een concrete maatregel voor om de arbeidsmarktpositie van transgenderpersonen te versterken door het invoeren van een wettelijke regeling voor transitieverlof. Dit is het enige expliciete beleidsvoorstel gericht op een subgroep binnen de lhbtq-gemeenschap.
“We versterken de arbeidsmarktpositie van transgenderpersonen door het invoeren van een wettelijke regeling voor transitieverlof.”
D66 zet zich expliciet in voor gelijke rechten, veiligheid en inclusie van lhbtq-personen, met bijzondere aandacht voor het tegengaan van discriminatie en het beschermen van kwetsbare groepen. De partij wil alle vormen van discriminatie, waaronder queerhaat, doorbreken en pleit voor inclusieve zorg en internationale bescherming van lhbtq-activisten. D66 koppelt deze inzet aan concrete beleidsmaatregelen op het gebied van gelijke behandeling, zorg en asiel.
Gelijke behandeling en bestrijding van discriminatie
D66 benoemt expliciet de strijd tegen discriminatie op basis van seksuele oriëntatie en genderidentiteit, en wil dat iedereen zichzelf kan zijn zonder uitzondering. Dit standpunt is onderdeel van hun bredere visie op gelijke kansen en inclusie.
“D66 wil alle vormen van uitsluiting, racisme en discriminatie doorbreken: of het nu gaat om afkomst of geloof (jodenhaat of moslimhaat), huidskleur (zoals anti-zwart of anti-Aziatisch racisme), leeftijd, opleidingsniveau, armoede, beperking, neurodiversiteit (zoals ADHD of autisme), seksuele oriëntatie of genderidentiteit (queerhaat) of omdat iemand een vrouw is.”
Inclusieve zorg voor lhbtq-personen
D66 wil dat de zorg in Nederland daadwerkelijk inclusief is, zodat iedereen – ongeacht seksuele oriëntatie of genderidentiteit – gelijke toegang heeft tot passende zorg die rekening houdt met persoonlijke verschillen.
“Inclusieve zorg betekent dat iedereen gelijke toegang heeft tot goede en passende zorg. Ongeacht wat je geslacht, gender, religie, seksuele oriëntatie, etniciteit of culturele achtergrond is.”
Internationale bescherming voor lhbtq-activisten
D66 erkent dat lhbtq-activisten wereldwijd extra kwetsbaar zijn en wil hun toegang tot internationale bescherming verbeteren, met name in conflictgebieden.
“Juist de mensen in de meest kwetsbare situaties hebben nauwelijks toegang tot internationale bescherming, zoals slachtoffers van verkrachtingen in conflictgebieden als Sudan, LHBTIQA+-activisten in extreem...”
JA21 erkent in haar verkiezingsprogramma expliciet de gelijkwaardigheid van gelijkgeslachtelijke relaties als onderdeel van Nederlandse normen en waarden, maar verzet zich tegen verplichte "indoctrinatie" over seksualiteit in het onderwijs. De partij wil dat scholen essentiële waarden als gelijkwaardigheid onderwijzen, maar zonder een ideologisch karakter of verplichting tot specifieke seksuele voorlichting.
Gelijkwaardigheid van gelijkgeslachtelijke relaties als Nederlandse waarde
JA21 vindt dat het onderwijs Nederlandse normen en waarden, waaronder de gelijkwaardigheid van gelijkgeslachtelijke relaties, moet uitdragen. Dit wordt gezien als essentieel voor burgerschapsvorming en het tegengaan van discriminatie, maar de partij waarschuwt tegen het doorslaan in ideologische verplichtingen.
“In het onderwijs moeten de Nederlandse normen en waarden zoals de gelijkwaardigheid van man en vrouw en gelijkgeslachtelijke relaties, het je houden aan de wet, rekening houden met de ander, de vrijheid van meningsuiting en religie, de democratische rechtstaat centraal staan. Deze moeten worden onderwezen, maar vooral ook in het onderwijsprogramma zijn geïncorporeerd en door de schoolleiding en de docent worden gedoceerd.”
Geen verplichte indoctrinatie over seksualiteit op school
JA21 is kritisch op wat zij ziet als "woke moralisme" en wil niet dat scholen fungeren als ideologisch opvoedingsinstituut met verplichte lessen over seksualiteit. De partij maakt hiermee duidelijk dat zij wel gelijkwaardigheid wil onderwijzen, maar zich verzet tegen verplichting of activistische invulling van seksuele diversiteit in het onderwijs.
“Tegelijkertijd moet de school niet een ideologisch opvoedingsinstituut zijn met verplichte indoctrinatie over seksualiteit, religie en normen en waarden. Woke moralisme en verplicht moskeebezoek is aan JA21 niet besteed.”
NSC benadrukt het belang van acceptatie en gelijke behandeling van LHBTI’ers, met een expliciete afwijzing van discriminatie op basis van seksuele diversiteit. Tegelijkertijd is NSC kritisch over het versoepelen van de Transgenderwet en het verlagen van de leeftijdsgrens voor juridische geslachtsverandering. De partij combineert een oproep tot respect en inclusie met terughoudendheid ten aanzien van verdere juridische verruiming rond transgenderrechten.
Volwaardige acceptatie en bescherming tegen discriminatie
NSC stelt dat iedereen in Nederland gelijkwaardig moet worden behandeld, ongeacht seksuele diversiteit, en dat discriminatie op basis hiervan actief bestreden moet worden. Dit standpunt is ingebed in hun bredere visie op tolerantie, respect en de democratische rechtsstaat.
“Het verbod op discriminatie (art. 1 van de Grondwet) is de basis van de democratische rechtsstaat en een waarborg voor menselijke waardigheid. Dit verbod heeft betrekking op ras, godsdienst en geslacht, maar ook op seksuele diversiteit. We bestrijden alle vormen van discriminatie en zetten ons in voor een volwaardige acceptatie van LHBTI’ers in de samenleving.”
Kritisch op verruiming Transgenderwet en verlaging leeftijdsgrens
NSC erkent het belang van zorg en medische transitie voor mensen met genderdysforie, maar verzet zich tegen het schrappen van de deskundigenverklaring en het verlagen van de leeftijdsgrens voor juridische geslachtsverandering onder de 16 jaar. De partij wil hiermee waarborgen dat ingrijpende beslissingen zorgvuldig en met voldoende bescherming worden genomen.
“We vinden het goed dat medische transitie voor mensen met genderdysforie mogelijk is, maar zijn tegen de verruiming van de Transgenderwet die de deskundigenverklaring schrapt en de leeftijdsgrens verlaagt naar onder de 16 jaar.”
De SP zet zich in voor de veiligheid en gelijke behandeling van LHBTIQA+ personen, met specifieke aandacht voor bescherming van deze groep in asielopvang en het bestrijden van discriminatie in de samenleving. De partij wil veilige opvanglocaties voor LHBTIQA+ vluchtelingen en pakt discriminatie op basis van seksuele oriëntatie of genderidentiteit hard aan. Hun visie is dat iedereen, ongeacht achtergrond of identiteit, volwaardig moet kunnen deelnemen aan de samenleving.
Veilige opvang voor LHBTIQA+ vluchtelingen
De SP erkent dat LHBTIQA+ personen extra kwetsbaar zijn in asielopvang en wil daarom hun veiligheid waarborgen. Dit standpunt adresseert het probleem van fysiek en verbaal gevaar waarmee LHBTIQA+ vluchtelingen vaak te maken krijgen in opvanglocaties.
“We maken ons hard voor ruimhartige opvang van minderheden zoals mensen die vanwege de gevolgen van hun seksuele voorkeur, genderidentiteit of lichamelijke beperkingen gevlucht zijn. LHBTIQA+personen worden vaak blootgesteld aan fysiek en verbaal gevaar in opvanglocaties, we moeten hen een veilig verblijf bieden.”
Discriminatie van LHBTIQA+ personen hard aanpakken
De SP wil discriminatie op basis van seksuele oriëntatie of genderidentiteit actief bestrijden en streeft naar een samenleving waarin iedereen gelijk wordt behandeld. Dit standpunt benadrukt het belang van gelijke behandeling en het ingrijpen bij discriminatie, specifiek ook voor LHBTIQA+ personen.
“Onze samenleving moet een plek zijn voor iedereen, zonder dat migratieachtergrond, LHBTIQA+, vrouw of man zijn, religie, woonplek of wat dan ook daarin uitmaakt. We werken hieraan door mensen elkaar te laten ontmoeten, kennis te vergroten en in te grijpen wanneer discriminatie zich voordoet.”
BVNL noemt "lhbtq" niet expliciet in haar verkiezingsprogramma en heeft geen concrete beleidsvoorstellen die specifiek gericht zijn op lhbtq-rechten of -emancipatie. Het enige relevante standpunt betreft het verbod op geslachtstransities voor minderjarigen, wat indirect van invloed kan zijn op transgender jongeren binnen de lhbtq-gemeenschap. Verder ontbreken expliciete standpunten of voorstellen over lhbtq-acceptatie, discriminatie of rechten.
Geen geslachtstransities voor minderjarigen
BVNL stelt dat geslachtstransities voor minderjarigen niet toegestaan moeten zijn. Dit standpunt wordt gepresenteerd in het kader van individuele vrijheid en ethische dilemma’s, waarbij de partij benadrukt dat medische keuzes bij volwassenen horen en minderjarigen hiertegen beschermd moeten worden. Dit raakt specifiek transgender jongeren binnen de lhbtq-gemeenschap.
“Geen geslachtstransities voor minderjarigen.”
De ChristenUnie is terughoudend ten aanzien van snelle medische en juridische veranderingen rond genderidentiteit, vooral bij jongeren. De partij benadrukt het belang van respect voor de biologische sekse als uitgangspunt en pleit voor onderzoek naar de gevolgen van snelle gendertransities, mede op basis van ervaringen uit het buitenland. Concrete beleidsvoorstellen richten zich op het beperken van medische interventies en het kritisch benaderen van juridische geslachtsregistratie.
Terughoudendheid bij medische en juridische gendertransitie
De ChristenUnie uit zorgen over de snelle toename van jongeren met gendervragen en verzoeken om gendertransitie. De partij vindt dat het bevragen van genderidentiteit niet de norm moet worden en dat de eigen sekse als uitgangspunt moet worden gerespecteerd. Ze pleit voor onderzoek naar de risico’s van snelle medische interventies, mede op basis van buitenlandse ervaringen, en stelt dat professionele toetsing geen basis mag zijn voor juridische geslachtsregistratie.
“professionele toetsing kan daarbij geen basis zijn voor juridische geslachtsregistratie. Daarnaast maken we ons zorgen over de snelle toename van jongeren met gendervragen en verzoeken om gendertransitie. Het is belangrijk dat het bevragen van genderidentiteit niet de norm wordt, en dat de eigen sekse als uitgangspunt wordt gerespecteerd. Naar aanleiding van onderzoeken in onder meer het Verenigd Koninkrijk en Scandinavische landen is het verstandig ook in Nederland te onderzoeken of de daar geleerde lessen over te snelle medische interventies hier toegepast moeten worden.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma