Verkiezingsprogramma's 2025 overlhbtiq
De VVD benadrukt het belang van gelijke rechten, veiligheid en acceptatie voor LHBTIQ+’ers, met een focus op bescherming tegen discriminatie en haat. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals het versterken van wetgeving tegen hatecrimes, het verbieden van conversietherapie, het moderniseren van onderwijswetgeving en het stimuleren van acceptatie op scholen. De VVD koppelt deze inzet aan bredere liberale waarden van vrijheid en zelfbeschikking.
Harder optreden tegen discriminatie en hatecrimes
De VVD wil discriminatie en geweld tegen LHBTIQ+’ers strenger aanpakken door wetgeving aan te scherpen, taakstraffen voor hatecrimes uit te sluiten en conversietherapie te verbieden. Hiermee wil de partij de veiligheid en gelijkwaardigheid van LHBTIQ+’ers waarborgen.
“Naast het invoeren van het discriminatoir aspect als strafverzwaringsgrond moeten we toe naar een taakstrafverbod voor hatecrimes zoals het mishandelen of terroriseren van vrouwen en LHBTIQ+’ers.”
“We keuren het mishandelen of terroriseren van LHBTIQ+’ers ten zeerste af en passen de wet aan om deze misdaden expliciet aan te pakken. We zetten het verbod op conversiehandelingen onverminderd door.”
“We stoppen overheidssubsidies van organisaties in binnen- en buitenland die zich schuldig maken aan discriminatie of haatzaaien.”
“Vrouwenhaat- en homohaat die hier (vaak online) wordt aangewakkerd vanuit streng conservatief christelijke en islamitische hoek en bronnen rond het Kremlin, wordt in kaart gebracht en aangepakt.”
“We versterken Roze in Blauw, het politienetwerk voor de LHBTIQ+-gemeenschap.”
“We zorgen ervoor dat terroristische organisaties in Nederland en in de EU zo snel mogelijk kunnen worden verboden... Zo wordt het naar Duits voorbeeld sneller mogelijk een vereniging of organisatie zoals Samidoun, de PFLP en andere antirechtsstatelijke, anti-LHBTIQ+ en antisemitische organisaties te ontbinden en verboden te verklaren.”
Bevorderen van acceptatie en zichtbaarheid op school
De VVD wil de acceptatie van LHBTIQ+’ers op scholen vergroten door initiatieven als Paarse Vrijdag te ondersteunen en relationele en seksuele voorlichting verplicht te stellen, met aandacht voor diversiteit in sekse, gender en seksuele oriëntatie. Ook wordt ingezet op het verbieden van lesmateriaal dat aanzet tot haat of discriminatie.
“De acceptatie van LHBTIQ+’ers op scholen stimuleren we door initiatieven zoals Paarse Vrijdag te ondersteunen en door in te zetten op relationele en seksuele voorlichting in alle lagen van het onderwijs met aandacht voor relaties, respect, zelfbeschikking, diversiteit in sekse, gender en seksuele oriëntatie en (veilig) online gedrag.”
“Er komt een verbod op lesmaterialen die leerlingen aanzetten tot haat, geweld of discriminatie. De inspectie krijgt de wettelijke verplichting om hierop te controleren.”
Moderniseren van onderwijswetgeving voor gelijke rechten
De VVD wil artikel 23 van de Grondwet aanpassen zodat de vrijheid van onderwijs niet langer het gelijkheidsbeginsel ondermijnt, en stelt een acceptatieplicht voor in het bijzonder onderwijs. Identiteitsverklaringen worden afgeschaft om uitsluiting van LHBTIQ+’ers te voorkomen.
“We beschermen de LHBTIQ+-gemeenschap en voeren een ambitieus emancipatiebeleid in om gelijke rechten en acceptatie te bevorderen.”
“We passen artikel 23 aan, zodat de vrijheid van onderwijs niet langer het gelijkheidsbeginsel ondermijnt. De vrijheid van onderwijs mag nooit een vrijbrief vormen voor uitsluiting. Er komt een acceptatieplicht van leerlingen in het bijzonder onderwijs. Identiteitsverklaringen schaffen we af.”
Juridische erkenning van meerouderschap en meeroudergezag
De VVD wil een wettelijke regeling voor meerouderschap en meeroudergezag, zodat gezinnen met meer dan twee ouders – waaronder regenbooggezinnen – juridisch erkend en beschermd worden.
“In lijn met de adviezen van de Staatscommissie herijking ouderschap werken we door aan een wettelijke regeling om meerouderschap en meeroudergezag te regelen.”
“In samengestelde gezinnen waar meer dan twee ouders kinderen opvoeden, sluit onze huidige wet- en regelgeving niet goed aan op de praktijk... werken we door aan een wettelijke regeling om meerouderschap en meeroudergezag te regelen.”
Integratie en bescherming van LHBTIQ+’ers binnen bredere samenleving
De VVD koppelt de bescherming van LHBTIQ+’ers aan de bredere integratie- en vrijheidswaarden van Nederland, en stelt dat nieuwkomers en iedereen in Nederland deze rechten moeten respecteren.
“We zullen nieuwkomers ervan moeten overtuigen dat LHBTIQ+’ers en vrouwen in ons land dezelfde rechten hebben als zij die dat niet zijn.”
“Wij kiezen voor een samenleving waarin onze vrijheden bovengeschikt zijn aan het zogenaamde recht om je niet beledigd te voelen... Want we buigen niet voor kwalijke ideologieën en religieuze dogma’s die de emancipatie van LHBTIQ+’ers en vrouwen honderd jaar terug in de tijd duwen.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) zet zich expliciet in voor de rechten en emancipatie van LHBTIQA+-personen, met bijzondere aandacht voor discriminatiebestrijding, juridische erkenning van genderidentiteit, en gelijke behandeling in onderwijs, asielbeleid en zorg. De partij wil concrete wettelijke en beleidsmatige stappen zetten om discriminatie tegen LHBTIQA+-personen structureel aan te pakken en hun positie te versterken, zowel nationaal als internationaal.
Krachtig LHBTIQA+-emancipatiebeleid en discriminatiebestrijding
PvdD pleit voor een krachtig en goed gefinancierd emancipatiebeleid, met bijzondere aandacht voor intersectionele discriminatie en geweld tegen LHBTIQA+-personen. De partij wil discriminatiebestrijding verplicht maken in het politieonderwijs en prestatieafspraken over de aanpak van LHBTIQA+-geweld.
“Er komt krachtig LHBTIQA+-emancipatiebeleid met een passend budget. We besteden bijzondere aandacht aan de aanpak van discriminatie om een combinatie van gronden, zoals LHBTIQA+-personen van kleur of met een biculturele en religieuze achtergrond.”
“De capaciteit van Roze in Blauw wordt uitgebreid en discriminatiebestrijding wordt een verplicht onderdeel van het politieonderwijs. Er komen meer discriminatierechercheurs en er worden prestatieafspraken gemaakt tussen kabinet, politie en gemeenten over de aanpak van LHBTIQA+-geweld.”
Juridische erkenning van genderidentiteit en afschaffing geslachtsregistratie
De partij wil dat iedereen, ongeacht leeftijd of genderidentiteit, recht heeft op juridische erkenning van hun identiteit. Ze streven naar afschaffing van geslachtsregistratie waar mogelijk en maken het wijzigen van geslachtsvermelding laagdrempelig en kosteloos.
“Iedereen heeft recht op juridische erkenning van hun identiteit, ongeacht leeftijd of genderidentiteit. We schaffen de officiële geslachtsregistratie overal waar dat kan af. Tot die tijd maken we het wijzigen van de geslachtsvermelding mogelijk op basis van een Eigen Verklaring.”
“Ook transgender kinderen onder de zestien en non-binaire personen krijgen toegang tot een laagdrempelige, kosteloze officiële erkenning van hun sekse en/of genderidentiteit.”
Gelijke rechten voor LHBTIQA+-ouders en gezinsvorming
PvdD wil dat het proces van ouderschap en gezinsvorming voor transgender, non-binaire en andere LHBTIQA+-personen net zo toegankelijk wordt als voor cisgender heteroseksuele paren, inclusief wettelijke regelingen voor meerouderschap en draagouderschap.
“Het proces van ouderschap verkrijgen wordt voor transgender vrouwen en non-binaire personen even toegankelijk als voor cisgender mannen in gelijke burgerlijke staat. Alle ouders krijgen dezelfde rechten als cisgender heteroseksuele paren. Er komt een volwaardige wettelijke regeling, inclusief tijdsplanning, voor meerouderschap en -gezag en het draagouderschap.”
Gelijke behandeling en acceptatie in het onderwijs
De partij wil dat scholen verplicht voorlichting geven over sekse-, gender- en seksuele diversiteit en dat acceptatie van LHBTIQA+-personen onderdeel wordt van docentenopleidingen. De Onderwijsinspectie grijpt in bij tekortschieten.
“Scholen geven voorlichting over sekse-, gender- en seksuele diversiteit. Vaardigheden om LHBTIQA+-acceptatie te bevorderen worden onderdeel van docentenopleidingen. Initiatieven die het onderwijs LHBTIQA+-vriendelijker maken worden gesteund. Als scholen hierin tekortschieten, treedt de Onderwijsinspectie op.”
Asielbeleid: bescherming en zelfidentificatie voor LHBTIQA+-vluchtelingen
PvdD wil dat asielaanvragen van LHBTIQA+-personen niet meer worden afgewezen op basis van stereotypen, maar op basis van zelfidentificatie. Er komt specifieke aandacht voor veilige opvang en bescherming van LHBTIQA+-asielzoekers.
“Stereotypen worden niet meer gebruikt als criterium waarmee asielaanvragen van LHBTIQA+-personen worden afgewezen. Het zwaartepunt om te bepalen of een asielzoeker LHBTIQA+ is, komt te liggen bij zelfidentificatie. Dit wordt expliciet vastgelegd in het asielbeleid.”
“De overheid zorgt voor veilige opvang voor LHBTIQA+-asielzoekers. Er komt in het asielbeleid meer specifieke aandacht voor transgender, intersekse, aseksuele en bi+-personen.”
“LHBTIQA+-personen krijgen asiel als ze in hun eigen land worden vervolgd. Dat betekent bijvoorbeeld dat mensen uit Iran ook asiel krijgen.”
Internationale inzet voor LHBTIQA+-rechten
De partij wil dat Nederland en de EU zich actief inzetten voor de LHBTIQA+-beweging in landen waar deze rechten onder druk staan, met name in Centraal- en Oost-Europa.
“Europa gaat meer steun geven aan de LHBTIQA+-beweging in landen waar LHBTIQA+-mensen onder druk staan, zoals in Centraal- en Oost-Europa.”
Suïcidepreventie met aandacht voor LHBTIQA+-personen
PvdD wil dat suïcidepreventie wettelijk wordt geborgd, met extra aandacht voor LHBTIQA+-personen als kwetsbare groep.
“Suïcidepreventie wordt daarnaast wettelijk geborgd, met extra aandacht voor neurodivergente en LHBTIQA+-personen.”
Volt zet zich expliciet in voor de rechten, veiligheid en gelijke behandeling van lhbtiqia+ personen. De partij wil conversietherapie verbieden, veilige opvang en zorg garanderen, en juridische en medische barrières voor lhbtiqia+’ers wegnemen. Volt koppelt deze inzet aan bredere antidiscriminatie en inclusie, met concrete voorstellen voor wetgeving, zorg, en sociale voorzieningen.
Verbod op conversietherapie en bescherming lhbtiqia+’ers
Volt wil lhbtiqia+ personen beschermen tegen schadelijke praktijken en discriminatie, zowel in Nederland als in de EU. Het verbod op conversietherapie en het creëren van veilige opvangplekken zijn gericht op het waarborgen van veiligheid en zelfbeschikking voor deze groep.
“Er komt een verbod op conversietherapie (‘homogenezing’) in Nederland én de EU.”
“Dakloze lhbtqia+’ers moeten veilig opgevangen kunnen worden op specifieke opvangplekken voor dakloze lhbtqia+’ers.”
“De veiligheid en het (psychische) welzijn van kwetsbare mensen, zoals kinderen, gezinnen, lhbtqia+’ers en mensen met een beperking moet altijd gewaarborgd zijn, ook in nood- en crisisopvang. Dat betekent dat lhbtqia+’ers veilig gehuisvest moeten worden in speciale eenheden.”
Gelijke toegang tot zorg en gezinsvorming
Volt wil dat lhbtiqia+’ers gelijke toegang krijgen tot medische zorg en gezinsvorming. Dit omvat vergoeding van ivf-behandelingen voor lesbische stellen en alleenstaande vrouwen, en het verbeteren van transgenderzorg.
“Ivf-behandelingen worden vergoed en toegankelijk voor alleenstaande vrouwen en lesbische stellen.”
“We maken transgenderzorg beter, toegankelijker en sneller beschikbaar. Met onder andere een korter psychologisch traject en snellere toegang tot medicatie wanneer dit passend is voor de cliënt.”
Juridische erkenning en rechten voor lhbtiqia+ personen
Volt streeft naar juridische gelijkheid en erkenning van diverse gezinsvormen en genderidentiteiten, waaronder meerouderschap, transouderschap en een X in het paspoort.
“Om de positie van transgender personen, non-binaire personen en mensen met een intersekse-conditie te verbeteren, is Volt voorstander van de zogenoemde Transgenderwet en de optie om een X als geslachtsaanduiding in het paspoort op te nemen.”
“Juridisch meerouderschap wordt op korte termijn mogelijk, ter bevordering van de rechtspositie van regenbooggezinnen.”
“De erkenning van transouderschap wordt wettelijk vastgelegd.”
Actieve bestrijding van discriminatie tegen lhbtiqia+’ers
Volt koppelt de positie van lhbtiqia+’ers aan een bredere strijd tegen discriminatie en uitsluiting, met een minister voor Discriminatiebestrijding, Inclusie en Gelijkwaardigheid en strengere straffen voor hate crimes.
GroenLinks-PvdA zet zich expliciet in voor de bescherming en uitbreiding van lhbtiq+-rechten, met nadruk op het bestrijden van discriminatie, het verbieden van conversietherapie, het verbeteren van transzorg, en het vergemakkelijken van geslachtsregistratie. De partij wil wettelijke erkenning van meerouderschap, gelijke behandeling van regenbooggezinnen, en een verbod op niet-noodzakelijke medische ingrepen bij intersekse kinderen. Hun visie is gericht op gelijke rechten, veiligheid en inclusie voor lhbtiq+-personen in de samenleving.
Strengere aanpak discriminatie en hatecrimes tegen lhbtiq+
GroenLinks-PvdA wil discriminatie tegen lhbtiq+-personen zwaarder bestraffen en hatecrimes expliciet aanpakken. Ze zien discriminatie als een hardnekkig maatschappelijk probleem en willen slachtoffers beter beschermen en ondersteunen.
“Dankzij onze wet tegen hatecrimes kunnen we discriminatie zwaarder bestraffen.”
“We maken ons sterk voor iedereen die te maken heeft met uitsluiting, achterstelling en discriminatie, of het nu gaat om antisemitisme, moslimdiscriminatie, anti-zwart racisme, anti-Aziatisch racisme, vrouwenhaat, discriminatie van de lhbti+ gemeenschap, en discriminatie vanwege religie, handicap of opleidingsniveau of welke grond dan ook.”
Verbod op conversietherapie
De partij wil conversietherapie volledig verbieden om lhbtiq+-personen te beschermen tegen schadelijke praktijken die hun identiteit onderdrukken.
“Daarnaast verbieden we conversietherapie...”
Verbeteren van transzorg en geslachtsregistratie
GroenLinks-PvdA wil de wachttijden voor transzorg verkorten, onnodige geslachtsregistratie op identiteitspapieren afschaffen, en het makkelijker maken om het geslacht in officiële documenten te wijzigen.
“...zetten we in op kortere wachttijd voor transzorg en schaffen we onnodige geslachtsregistratie op identiteitspapieren af, net als in Duitsland. We maken het makkelijker om geslacht in je papieren te wijzigen...”
Verbod op niet-noodzakelijke medische ingrepen bij intersekse kinderen
De partij wil intersekse kinderen beschermen door een wettelijk verbod op niet-noodzakelijke medische ingrepen.
“...we beschermen intersekse kinderen met een wettelijk verbod op niet-noodzakelijke medische ingrepen.”
Gelijke rechten voor regenbooggezinnen en meerouderschap
GroenLinks-PvdA streeft naar wettelijke erkenning van meerouderschap en gelijke vergoedingen voor vruchtbaarheidsbehandelingen voor regenbooggezinnen.
“We zorgen voor wettelijke erkenning van meerouderschap, en regenbooggezinnen krijgen dezelfde vergoedingen voor vruchtbaarheidsbehandelingen als heterostellen.”
De SGP wijst lhbtiq-ideologie en -rechten af en benadrukt het klassieke huwelijk tussen man en vrouw als norm. De partij wil transgenderzorg voor minderjarigen verbieden, is tegen het verbod op conversietherapie, en verzet zich tegen zelfidentificatie als juridisch principe. De SGP beroept zich op Bijbelse waarden en stelt dat hulp aan mensen met genderdysforie vooral psychologisch moet zijn, niet medisch of juridisch.
Verbod op transgenderzorg voor minderjarigen
De SGP wil medische behandelingen voor transgender jongeren verbieden en stelt dat geslacht geen keuze is. De partij ziet hormonale en somatische behandelingen zonder medische noodzaak als schadelijk en wil deze niet langer vergoeden.
Tegen verbod op conversietherapie
De SGP is tegen een wettelijk verbod op conversiehandelingen, omdat dit volgens hen grondrechten aantast en goede hulpverlening belemmert. Dwang en misstanden zijn volgens de partij al strafbaar.
“De SGP is tegen het verbieden van zogenaamde conversiehandelingen. Zo’n verbod tast allerlei grondrechten aan en werkt averechts doordat het de goede hulp en pastorale zorg aan kwetsbare mensen dreigt te belemmeren. Dwang en andere uitwassen hebben al een plaats in het strafrecht.”
Afwijzing van zelfidentificatie en genderideologie
De SGP verwerpt het idee dat zelfidentificatie leidend moet zijn in wetgeving en ziet het verschil tussen man en vrouw als fundamenteel. De partij noemt het idee dat geslacht een keuze is een schadelijke fabel.
Exclusieve bescherming van het klassieke huwelijk
De SGP vindt dat het huwelijk exclusief tussen man en vrouw moet zijn en dat dit bijzondere bescherming door de overheid verdient.
“Het klassieke huwelijk verdient bijzondere bescherming door de overheid. Het is een exclusieve verbintenis tussen een man en een vrouw en het is een verbond voor het leven.”
BIJ1 zet zich expliciet in voor de rechten en het welzijn van de LHBTQIA+ gemeenschap, met bijzondere aandacht voor toegankelijke zorg, zelfbeschikking en gelijke behandeling. De partij wil onder meer de transzorg normaliseren, wachtlijsten verkorten, suïcidepreventie verbeteren en juridische barrières voor LHBTQIA+ personen wegnemen. Hun visie is radicaal inclusief: iedereen moet veilig, gelijkwaardig en zonder discriminatie kunnen leven.
Transzorg als reguliere en toegankelijke zorg
BIJ1 vindt dat zorg voor trans personen reguliere medische zorg moet zijn, zonder onnodige barrières zoals diagnoses of toestemming van experts. Dit moet de wachtlijsten verkorten en de toegankelijkheid vergroten, onder andere door meer transklinieken en het delen van expertise tussen ziekenhuizen.
“De zorg voor trans personen moet worden gezien als een reguliere vorm van medische zorg en moet worden meegenomen in het basiscurriculum van medische gezondheidsopleidingen. Hormoonbehandelingen moeten kunnen worden verstrekt vanuit de eerstelijnszorg. Zo werken we aan het wegwerken van de enorme wachtlijsten in de transzorg. Ook openen we meer transklinieken om het aanbod in de transzorg te vergroten. Ook wordt expertise gedeeld tussen de 5 grootste ziekenhuizen, zodat wachtlijsten kunnen worden weggewerkt. (Hormoon)behandelingen en operaties worden vergoed, zonder toestemming van ‘experts’ en verzekeringen. Daarnaast hoeven trans personen geen diagnose meer te ontvangen om zorg te krijgen.”
Meer aandacht voor suïcidepreventie en veilige opvang LHBTQIA+ jongeren
BIJ1 erkent de hoge suïcidaliteit en dakloosheid onder LHBTQIA+ jongeren en wil daarom investeren in passende zorg, begeleiding en veilige opvangplekken (safehouses) verspreid over het land.
“Suïcidaliteit en dak- en thuisloosheid onder LHBTQIA+ jongeren is hoog. Er komt daarom meer aandacht voor passende zorg, goede begeleiding en suïcidepreventie bij LHBTQIA+ mensen. Ook worden er safehouses voor hen ingericht, verspreid over het land.”
Gelijke rechten voor LHBTQIA+ gezinnen en stellen
De partij wil het familierecht aanpassen zodat LHBTQIA+ stellen en gezinnen dezelfde sociale en financiële rechten krijgen als andere gezinnen, inclusief meerouderschap en bescherming bij draagouderschap.
Toegankelijke en veilige zorg voor LHBTQIA+ personen in asielopvang
BIJ1 vraagt expliciet aandacht voor de veiligheid en zorgtoegang van LHBTQIA+ personen, en in het bijzonder trans personen, in asielzoekerscentra.
“In AZC’s komt meer aandacht voor LHBTQAI+ personen en in het bijzonder trans personen. Zij moeten toegang hebben tot zorg in een veilige omgeving.”
De ChristenUnie is terughoudend en kritisch ten aanzien van snelle medische interventies bij jongeren met gendervragen en benadrukt het belang van het respecteren van de eigen sekse als uitgangspunt. De partij pleit voor transgenderzorg die gebaseerd is op wetenschappelijk bewijs en deskundigheid, en wil onderzoeken of buitenlandse ervaringen met genderzorg in Nederland moeten worden toegepast. Zelfidentificatie als basis voor juridische geslachtsregistratie wordt afgewezen.
Kritisch op zelfidentificatie en snelle medische interventies
De ChristenUnie verzet zich tegen het gebruik van zelfidentificatie als basis voor juridische geslachtsregistratie en uit zorgen over de snelle toename van jongeren met gendervragen en gendertransitie. De partij wil dat de eigen sekse als uitgangspunt wordt gerespecteerd en pleit voor onderzoek naar buitenlandse ervaringen met genderzorg om te voorkomen dat jongeren te snel medische stappen zetten.
“Zelfidentificatie zonder professionele toetsing kan daarbij geen basis zijn voor juridische geslachtsregistratie.”
“Daarnaast maken we ons zorgen over de snelle toename van jongeren met gendervragen en verzoeken om gendertransitie. Het is belangrijk dat het bevragen van genderidentiteit niet de norm wordt, en dat de eigen sekse als uitgangspunt wordt gerespecteerd.”
“Naar aanleiding van onderzoeken in onder meer het Verenigd Koninkrijk en Scandinavische landen is het verstandig ook in Nederland te onderzoeken of de daar geleerde lessen over te snelle medische interventies hier toegepast moeten worden.”
Transgenderzorg moet wetenschappelijk onderbouwd zijn
De partij ondersteunt transgenderzorg, mits deze gebaseerd is op wetenschappelijk bewijs en deskundigheid. Hiermee wil de ChristenUnie waarborgen dat zorg voor transgender personen zorgvuldig en verantwoord plaatsvindt.
“We zijn voor transgenderzorg die gebaseerd is op wetenschappelijk bewijs en deskundigheid.”
D66 zet zich expliciet in voor gelijke rechten, veiligheid en inclusieve zorg voor lhbtiq-personen. De partij wil discriminatie op basis van seksuele oriëntatie en genderidentiteit actief bestrijden, inclusieve zorg garanderen en veilige opvang bieden aan lhbtiq-asielzoekers. Concrete voorstellen zijn onder meer het versterken van inclusie in beleid, investeren in transgenderzorg en het waarborgen van veilige opvang voor lhbtiq-asielzoekers.
Actief bestrijden van discriminatie en uitsluiting van lhbtiq-personen
D66 erkent dat lhbtiq-personen nog steeds te maken hebben met discriminatie en uitsluiting. De partij wil dit doorbreken door gelijke kansen, toegankelijkheid en vrijheid om jezelf te zijn centraal te stellen in al het beleid. Dit standpunt adresseert het probleem van structurele ongelijkheid en benadrukt het belang van een inclusieve samenleving.
“D66 wil alle vormen van uitsluiting, racisme en discriminatie doorbreken: of het nu gaat om afkomst of geloof (jodenhaat of moslimhaat), huidskleur (zoals anti-zwart of anti-Aziatisch racisme), leeftijd, armoede, beperking, neurodiversiteit (zoals ADHD of autisme), seksuele oriëntatie of genderidentiteit (queerhaat) of omdat iemand een vrouw is.”
Inclusieve en toegankelijke zorg voor lhbtiq-personen, met nadruk op transgenderzorg
D66 vindt dat zorg voor iedereen toegankelijk en inclusief moet zijn, ongeacht seksuele oriëntatie of genderidentiteit. De partij wil investeren in betere en snellere transgenderzorg en inclusie in de zorg versterken door beleid en onderzoek dat rekening houdt met verschillen tussen patiënten.
Veilige opvang en specifieke ondersteuning voor lhbtiq-asielzoekers
D66 erkent dat lhbtiq-asielzoekers extra kwetsbaar zijn en wil daarom veilige opvang en specifieke ondersteuning voor deze groep garanderen. Dit standpunt adresseert het risico op discriminatie en geweld binnen opvanglocaties.
“D66 wil dat opvanglocaties veilige opvang bieden voor LHBTI+-asielzoekers en statushouders. Vanaf dag één is er psychosociale hulp, met specifieke ondersteuning voor vrouwen en slachtoffers van gendergerelateerd geweld.”
DENK spreekt zich expliciet uit tegen discriminatie van lhbtiq-personen en wil gerichte maatregelen nemen tegen lhbti-haat. Tegelijkertijd is DENK kritisch over medische transitiebehandelingen bij minderjarigen, en pleit de partij voor uiterste zorgvuldigheid op dit vlak. Hun beleid combineert dus bescherming tegen discriminatie met restricties op medische zorg voor transgender jongeren.
Gerichte aanpak van lhbti-haat en discriminatie
DENK erkent lhbti-haat als een specifieke vorm van discriminatie en wil deze actief bestrijden met gericht beleid en sancties. De partij noemt lhbtiq-personen expliciet als groep die bescherming verdient tegen haat en geweld.
“Gericht beleid. Specifieke uitingsvormen van discriminatie krijgen gerichte aanpakken. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om een specifiek plan tegen antisemitisme, LHBTI haat, anti ziganisme, anti zwart racisme en andere uitingsvormen van discriminatie die om een gerichte aanpak vragen.”
“DENK wil het meest ambitieuze maatregelenpakket ooit om te zorgen voor de gelijke kansen van iedereen. Wij strijden tegen alle vormen van discriminatie en racisme: moslimhaat, anti zwart en anti Oost Aziatisch racisme, antisemitisme, haat en geweld jegens LHBTI’ers, anti hindoe en Sikh racisme, anti ziganisme en welke andere vorm van onwettig onderscheid dan ook.”
Geen puberteitsremmers of transitiebehandelingen bij minderjarigen
Hoewel DENK inclusieve zorg en het recht om jezelf te zijn benadrukt, is de partij tegen het toepassen van puberteitsremmers, hormonale of chirurgische behandelingen bij minderjarigen in het kader van geslachtsverandering. DENK stelt de gezondheid van jongeren hierbij voorop en kiest voor een restrictief beleid op dit vlak.
“Wij zijn daarom geen voorstander van puberteitsremmers, hormonale of chirurgische behandelingen bij minderjarigen die toegepast worden in het kader van geslachtsverandering.”
“Iedereen heeft het recht om zichzelf te zijn en DENK staat pal voor inclusieve zorg. Tegelijkertijd gaan wij uiterst zorgvuldig om met de gezondheid van onze jongeren.”
FVD is uitgesproken tegen overheidssteun, promotie en zichtbaarheid van lhbtiq-gerelateerde thema’s en organisaties. De partij wil een verbod op transgender-propaganda op scholen en jeugd-tv, geen LGBT+-campagnes door de overheid, en het stopzetten van subsidies aan lhbtiq-gerelateerde organisaties. Daarnaast wil FVD medische transitiebehandelingen voor minderjarigen wettelijk verbieden.
Verbod op transgender-propaganda op scholen en jeugd-tv
FVD stelt dat kinderen beschermd moeten worden tegen wat zij zien als schadelijke ideologische beïnvloeding rondom transgender-onderwerpen. Daarom wil de partij een wettelijk verbod op transgender-propaganda in het onderwijs en op jeugdtelevisie.
“We verbieden transgender-propaganda op scholen en jeugd-tv, zodat kinderen beschermd worden tegen schadelijke ideologische beïnvloeding.”
Geen LGBT+-campagnes of subsidies door de overheid
FVD vindt dat de overheid neutraal moet blijven en geen belastinggeld mag besteden aan lhbtiq-gerelateerde campagnes of organisaties. Volgens de partij is iedereen vrij om te leven zoals men wil, maar hoort lhbtiq-ideologie niet door de overheid gepromoot of gesubsidieerd te worden.
“Overheidsinstellingen stoppen met het voeren van LGBT+-campagnes. Iedereen is vrij om te doen en laten wat men wil, maar belastinggeld hoeft daar niet heen en als ideologie hoeft het ook niet van overheidswege te worden gepromoot.”
“We stoppen subsidies aan organisaties zoals Rutgers, zodat belastinggeld niet langer naar ideologische beïnvloeding gaat.”
Verbod op geslachtsverandering bij minderjarigen
FVD wil medische transitiebehandelingen voor minderjarigen volledig verbieden, omdat zij deze ingrepen als onomkeerbaar en schadelijk voor kinderen beschouwen.
“We verbieden geslachtsveranderingsoperaties, hormoontherapie en puberteitsremmers bij minderjarigen, zodat kinderen worden beschermd tegen onomkeerbare beslissingen.”
JA21 erkent de gelijkwaardigheid van gelijkgeslachtelijke relaties als een essentiële Nederlandse waarde en wil dat deze expliciet in het onderwijs aan bod komt. Tegelijkertijd verzet de partij zich tegen verplichte ideologische indoctrinatie over seksualiteit op scholen en pleit zij voor een neutrale, niet-activistische benadering. Concrete beleidsvoorstellen richten zich vooral op het onderwijs, waar aandacht voor gelijkwaardigheid wordt gecombineerd met weerstand tegen 'woke moralisme'.
Gelijkwaardigheid van gelijkgeslachtelijke relaties als Nederlandse waarde
JA21 vindt dat gelijkgeslachtelijke relaties tot de kernwaarden van Nederland behoren en dat deze waarden in het onderwijs moeten worden onderwezen. Dit wordt gezien als onderdeel van het vormen van weerbare burgers en het waarborgen van de democratische rechtsstaat.
“In het onderwijs moeten de Nederlandse normen en waarden zoals de gelijkwaardigheid van man en vrouw en gelijkgeslachtelijke relaties, het je houden aan de wet, rekening houden met de ander, de vrijheid van meningsuiting en religie, de democratische rechtstaat centraal staan. Deze moeten worden onderwezen, maar vooral ook in het onderwijsprogramma zijn geïncorporeerd en door de schoolleiding en de docent worden gedoceerd.”
“Aandacht in het onderwijs voor essentiële Nederlandse waarden en vrijheden, zoals de vrijheid van meningsuiting en gelijkwaardigheid tussen man en vrouw. Ongeoorloofde afwezigheid tijdens lessen die hierop betrekking hebben wordt gesanctioneerd.”
Tegen verplichte indoctrinatie en 'woke moralisme' over seksualiteit
JA21 verzet zich tegen wat zij ziet als verplichte ideologische indoctrinatie over seksualiteit (waaronder lhbtiq-onderwerpen) in het onderwijs. De partij wil dat scholen geen 'woke moralisme' opleggen en benadrukt het belang van een neutrale, niet-activistische benadering.
“Tegelijkertijd moet de school niet een ideologisch opvoedingsinstituut zijn met verplichte indoctrinatie over seksualiteit, religie en normen en waarden. Woke moralisme en verplicht moskeebezoek is aan JA21 niet besteed.”
Kritiek op islamitische cultuur vanwege opvattingen over homoseksuelen
JA21 benoemt expliciet dat de islamitische cultuur volgens haar schadelijke opvattingen kent over homoseksuelen, en vindt dat dit openlijk besproken moet kunnen worden in het kader van integratie en Nederlandse waarden.
“De islamitische cultuur kent nu eenmaal schadelijke opvattingen over vrouwen, homoseksuelen en joden. Dit moet open en bloot kunnen worden besproken.”
Het CDA erkent het belang van veiligheid en gelijke behandeling voor lhbtiq-personen, met bijzondere aandacht voor het tegengaan van discriminatie en het bevorderen van een veilige (online) omgeving. Concreet stelt het CDA voor om transitieverlof wettelijk te regelen voor transgenderpersonen en benadrukt het de aanpak van discriminatie op basis van seksuele geaardheid. De partij koppelt deze inzet aan het bredere streven naar een samenleving waarin iedereen zichzelf kan zijn zonder angst.
Wettelijk transitieverlof voor transgenderpersonen
Het CDA wil de arbeidsmarktpositie van transgenderpersonen versterken door het wettelijk regelen van transitieverlof. Hiermee erkent de partij de specifieke behoeften van transgenderpersonen tijdens hun transitie en wil het belemmeringen op de werkvloer verminderen.
“We versterken de arbeidsmarktpositie van transgenderpersonen door het invoeren van een wettelijke regeling voor transitieverlof.”
Hard optreden tegen discriminatie van lhbtiq-personen
Het CDA spreekt zich uit tegen elke vorm van discriminatie, waaronder die op basis van seksuele geaardheid, en wil actief werken aan een veilige (online) omgeving voor lhbtiq-personen. Dit standpunt is onderdeel van een bredere inzet tegen uitsluiting en voor gelijke behandeling.
“de openbare en online ruimte veiliger te maken voor iedereen die onveiligheid ervaart, zoals vrouwen en LHBTQIA+’ers zodat zij zonder angst zichzelf kunnen zijn.”
“We treden hard op tegen elke vorm van discriminatie en stereotypering, onder meer van moslims. We zetten in op een stevige aanpak van discriminatie, zoals [...] discriminatie op basis van gender, religie, seksuele geaardheid of achternaam.”
NSC erkent het belang van acceptatie en gelijke behandeling van LHBTI’ers en wil discriminatie op basis van seksuele diversiteit bestrijden. Tegelijkertijd is NSC kritisch over het versoepelen van de Transgenderwet en het verlagen van de leeftijdsgrens voor medische transitie. Het programma combineert een oproep tot respect en acceptatie met terughoudendheid ten aanzien van juridische en medische verruiming rond genderidentiteit.
Volwaardige acceptatie en bestrijding van discriminatie
NSC benadrukt het belang van gelijke behandeling en acceptatie van LHBTI’ers in de samenleving, met expliciete verwijzing naar het verbod op discriminatie op basis van seksuele diversiteit. Dit standpunt is ingebed in hun bredere visie op tolerantie en respect als kernwaarden van de Nederlandse samenleving.
“Het verbod op discriminatie (art. 1 van de Grondwet) is de basis van de democratische rechtsstaat en een waarborg voor menselijke waardigheid. Dit verbod heeft betrekking op ras, godsdienst en geslacht, maar ook op seksuele diversiteit. We bestrijden alle vormen van discriminatie en zetten ons in voor een volwaardige acceptatie van LHBTI’ers in de samenleving.”
Tegen verruiming Transgenderwet en verlaging leeftijdsgrens
NSC is expliciet tegen het schrappen van de deskundigenverklaring en het verlagen van de leeftijdsgrens voor juridische en medische transitie onder de 16 jaar. De partij erkent dat medische transitie mogelijk moet zijn voor mensen met genderdysforie, maar wil terughoudendheid bij verdere versoepeling van wetgeving.
“We vinden het goed dat medische transitie voor mensen met genderdysforie mogelijk is, maar zijn tegen de verruiming van de Transgenderwet die de deskundigenverklaring schrapt en de leeftijdsgrens verlaagt naar onder de 16 jaar.”
“We hebben oog voor de worsteling die jongeren kunnen hebben met identiteit en gender. Er moet een laagdrempelig aanbod zijn waar zij terechtkunnen voor een goed gesprek, advies en hulp.”
De SP zet zich in voor gelijke behandeling en veiligheid van LHBTIQA+ personen, met nadruk op het bestrijden van discriminatie en het bieden van veilige opvang voor LHBTIQA+ vluchtelingen. Daarnaast erkent de partij transrechten expliciet als mensenrechten en wil zij de zorg en ondersteuning voor transpersonen verbeteren.
Discriminatie van LHBTIQA+ personen hard aanpakken
De SP vindt dat iedereen gelijk behandeld moet worden, ongeacht seksuele oriëntatie of genderidentiteit, en wil discriminatie van LHBTIQA+ personen actief bestrijden. Dit wordt gezien als essentieel voor een inclusieve samenleving waarin iedereen zich thuis kan voelen.
“Onze samenleving moet een plek zijn voor iedereen, zonder dat migratieachtergrond, LHBTIQA+, vrouw of man zijn, religie, woonplek of wat dan ook daarin uitmaakt. We werken hieraan door mensen elkaar te laten ontmoeten, kennis te vergroten en in te grijpen wanneer discriminatie zich voordoet.”
Veilige opvang voor LHBTIQA+ vluchtelingen
De SP erkent dat LHBTIQA+ vluchtelingen extra kwetsbaar zijn in opvanglocaties en wil daarom specifiek veilige opvang voor deze groep garanderen. Dit standpunt adresseert het probleem van fysiek en verbaal geweld tegen LHBTIQA+ personen in asielopvang.
“We maken ons hard voor ruimhartige opvang van minderheden zoals mensen die vanwege de gevolgen van hun seksuele voorkeur, genderidentiteit of lichamelijke beperkingen gevlucht zijn. LHBTIQA+personen worden vaak blootgesteld aan fysiek en verbaal gevaar in opvanglocaties, we moeten hen een veilig verblijf bieden.”
Transrechten expliciet als mensenrechten
De SP benoemt transrechten expliciet als mensenrechten en wil de zorg en ondersteuning voor transpersonen verbeteren, met nadruk op autonomie en het wegnemen van wachtlijsten.
“Transrechten zijn mensenrechten. Mensen die in transitie gaan krijgen de juiste erkenning en ondersteuning. Autonomie en zeggenschap over het eigen lichaam is daarbij het uitgangspunt. De gewenste (mentale) zorg wordt beter beschikbaar gemaakt en vergoed en we pakken de wachtlijsten aan.”
BBB erkent het belang van vrijheid voor iedereen, maar is kritisch op wat zij zien als doorgeschoten symboolpolitiek rond LHBTIQ+ beleid. De partij wil minder nadruk op symbolen en meer op gerichte actie, en uit zorgen over dalende acceptatie van homoseksualiteit ondanks zichtbare symbolen. Specifiek voor transgenders benadrukt BBB het belang van snelle en kwalitatief goede zorg, maar uit ook zorgen over de sterke toename van genderdysforie onder jongeren.
Kritiek op symboolpolitiek rond LHBTIQ+ beleid
BBB vindt dat het huidige LHBTIQ+ beleid te veel gericht is op symbolen (zoals de regenboogvlag) en te weinig op daadwerkelijke acceptatie en gerichte actie. De partij stelt dat symboolpolitiek niet leidt tot meer acceptatie en pleit voor een nuchtere benadering.
“BBB staat pal voor de vrijheid van ieder mens, maar kiest voor gerichte actie in plaats van symbolen. Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. BBB maakt zich zorgen over de doorgeschoten symbool politiek rond LHBTIQ+beleid. Terwijl op veel plekken de regenboogvlag wappert en basisscholen al spreken over genderdysforie, daalt op sommige plekken juist de acceptatie van homoseksualiteit.”
Snelle en kwalitatief goede transgenderzorg, zorgen over toename genderdysforie
BBB erkent de uitdagingen voor transgenders en vindt dat zij snel en goed geholpen moeten worden. Tegelijkertijd uit de partij zorgen over de sterke toename van genderdysforie onder kinderen en jongeren.
“BBB erkent de unieke uitdagingen waarmee transgenders worden geconfronteerd en benadrukt het belang van snelle en kwalitatief goede zorg. De sterke toename van genderdysforie (je niet op je gemak voelen met het geslacht waarmee je geboren bent) onder kinderen en jongeren”
BVNL benoemt "lhbtiq" niet expliciet in haar verkiezingsprogramma en heeft geen concrete voorstellen of standpunten die specifiek gericht zijn op lhbtiq-personen. Het enige relevante beleid raakt aan geslachtstransities bij minderjarigen, waarbij BVNL zich uitspreekt tegen deze medische handelingen voor jongeren. Verder wordt individuele vrijheid benadrukt, maar zonder specifieke lhbtiq-context.
Geen geslachtstransities voor minderjarigen
BVNL stelt dat geslachtstransities voor minderjarigen niet toegestaan moeten zijn. Dit standpunt wordt gepresenteerd binnen het bredere kader van individuele vrijheid en ethische dilemma’s, maar is het enige concrete beleidsvoorstel dat (indirect) lhbtiq-personen raakt.
“Geen geslachtstransities voor minderjarigen.”
Het verkiezingsprogramma van de PVV bevat geen expliciete standpunten, beleidsvoorstellen of concrete uitspraken over lhbtiq-personen of lhbtiq-rechten. Het woord "lhbtiq" komt niet voor in de relevante fragmenten, en er zijn geen passages die direct of indirect ingaan op lhbtiq-gerelateerde thema’s. De partij richt zich in het onderwijsbeleid wel op het weren van "gender" en "seksuele indoctrinatie", maar noemt lhbtiq niet expliciet.
Onderwijs zonder "gender" of "seksuele indoctrinatie"
De PVV wil geen onderwijs over gender of seksuele diversiteit op scholen, maar noemt lhbtiq niet expliciet. De partij positioneert zich tegen wat zij "linkse indoctrinatie" noemt, waaronder genderonderwijs, maar zonder lhbtiq te benoemen.
“Geen onderwijs over gender, klimaat of andere linkse indoctrinatie, maar terug naar de basisvaardigheden: rekenen, taal, geschiedenis. De Week van de Lentekriebels – symbool van seksuele woke-indoctrinatie – schaffen we af in het basisonderwijs.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma