Verkiezingsprogramma's 2025 overkoppeling minimumloon wia
GroenLinks-PvdA wil het minimumloon fors verhogen en koppelt daar expliciet de hoogte van uitkeringen, waaronder de WIA, aan. Zij vinden dat mensen die arbeidsongeschikt raken niet in armoede mogen belanden en dat het bestaansminimum voor iedereen gegarandeerd moet zijn, mede door deze koppeling.
Minimumloon fors verhogen en uitkeringen koppelen
GroenLinks-PvdA stelt voor het minimumloon te verhogen naar 18 euro per uur en koppelt hieraan de hoogte van uitkeringen zoals de WIA, zodat ook mensen die niet kunnen werken verzekerd zijn van een fatsoenlijk bestaansminimum. Dit moet armoede onder arbeidsongeschikten voorkomen en bestaanszekerheid bieden.
“Het minimumloon gaat fors omhoog. We delen de welvaart eerlijk: de AOW en andere uitkeringen stijgen mee, en we strijden tegen armoede.”
“Een verhoging van het minimumloon is daarom cruciaal. We verhogen het minimumloon naar 18 euro per uur.”
“We zorgen dat iedereen kan rondkomen. Dat doen we door het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen te verhogen.”
Rechtvaardige arbeidsongeschiktheidsuitkeringen
De partij wil onrechtvaardigheden in het arbeidsongeschiktheidsstelsel aanpakken, zodat mensen die ziek worden niet in financiële onzekerheid belanden. Dit betekent onder meer het verlagen van de WIA-drempel en het waarborgen van een fatsoenlijk bestaansminimum voor arbeidsongeschikten.
50PLUS is voor het handhaven van de koppeling van de AOW-uitkering aan het wettelijk minimumloon en steunt verhogingen van het minimumloon. Over de koppeling van het minimumloon aan de WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen) wordt echter in het programma niet expliciet gesproken. De partij legt de nadruk op bestaanszekerheid via het minimumloon, maar noemt de WIA niet in relatie tot deze koppeling.
Handhaving koppeling AOW aan minimumloon
50PLUS vindt het essentieel dat de AOW-uitkering gekoppeld blijft aan het wettelijk minimumloon, om zo de koopkracht van ouderen te beschermen. Dit wordt als een fundamenteel onderdeel van hun sociale zekerheid gezien, maar er wordt geen expliciete koppeling gelegd met de WIA.
Steun voor verhoging minimumloon
De partij steunt verhogingen van het minimumloon, waarmee zij impliciet ook de inkomenspositie van groepen die daaraan gekoppeld zijn (zoals AOW’ers) willen verbeteren. Er wordt echter niet expliciet ingegaan op de gevolgen voor de WIA.
“Verhogingen van het minimumloon kan op onze steun rekenen.”
De ChristenUnie spreekt zich in haar verkiezingsprogramma niet expliciet uit over het koppelen van het minimumloon aan de WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen). Wel pleit de partij voor het uniformeren en vereenvoudigen van de WIA-regelingen en het verbeteren van inkomenszekerheid voor mensen met een arbeidsbeperking, maar een directe koppeling tussen minimumloon en WIA-uitkering wordt niet genoemd. De nadruk ligt op maatwerk, rechtvaardigheid en het voorkomen van financiële benadeling voor mensen met een arbeidsbeperking.
Uniformeren en vereenvoudigen van WIA-regelingen
De ChristenUnie vindt het huidige stelsel van arbeidsongeschiktheidsverzekeringen te ingewikkeld en soms onrechtvaardig. Ze willen de verschillende regelingen binnen de WIA uniformeren en maatwerk bieden aan specifieke groepen, zoals mensen die terminaal ziek zijn of gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn. Dit moet leiden tot meer duidelijkheid en rechtvaardigheid, maar een expliciete koppeling van het minimumloon aan de WIA wordt niet genoemd.
“We uniformeren de verschillende regelingen in de WIA en introduceren een maatwerkregeling voor mensen die terminaal ziek zijn. Ook zoeken we een oplossing voor mensen die minder dan 35% arbeidsongeschikt zijn. Zij krijgen nu geen WIA-uitkering en eindigen vaak ziek in de bijstand. Dit vraagt om een oplossing in de WIA of een verlicht bijstandsregime.”
“Er zijn veel problemen bij het UWV, met name bij de uitvoering van de WIA. Er moet volledige duidelijkheid komen. Het UWV zal de situatie op passende wijze moeten oplossen waarbij burgers financieel niet benadeeld worden.”
Verbeteren inkomenszekerheid voor mensen met arbeidsbeperking
De ChristenUnie wil inkomenszekerheid verstevigen, ook bij de overgang tussen dagbesteding, bijstand en betaald werk, en perspectief bieden voor chronisch zieken en mensen met een medische urenbeperking. Dit raakt aan de inkomenspositie van mensen met een arbeidsbeperking, maar noemt geen directe koppeling aan het minimumloon.
“Vereenvoudiging van inkomensondersteuning en versteviging van inkomenszekerheid (ook bij de overgang tussen dagbesteding, bijstand en betaald werk) moet daarbij de kern zijn. Onderdeel daarvan ook is perspectief voor chronisch zieken en mensen met een medische urenbeperking in de bijstand.”
D66 wil het minimumloon verhogen en koppelt daar direct de verhoging van de bijstand aan, maar noemt geen expliciete koppeling van het minimumloon aan de WIA-uitkering. Wel stelt D66 dat de WIA fundamenteel hervormd moet worden omdat deze nu onvoldoende werkt. Concrete voorstellen over de koppeling tussen minimumloon en WIA ontbreken; de partij focust op verhoging van het minimumloon en verbetering van inkomenszekerheid in bredere zin.
Minimumloon verhogen en bijstand daaraan koppelen
D66 wil het minimumloon verhogen en zorgt ervoor dat de bijstand in verhouding meestijgt. Hiermee beoogt de partij bestaanszekerheid te vergroten, maar een expliciete koppeling met de WIA wordt niet genoemd. De nadruk ligt op het verhogen van inkomens aan de onderkant en het verminderen van afhankelijkheid van toeslagen.
Fundamentele hervorming van de WIA
D66 erkent dat de WIA op dit moment onvoldoende werkt en wil deze fundamenteel hervormen. Er wordt echter niet concreet ingegaan op een koppeling tussen het minimumloon en de hoogte van de WIA-uitkering.
“De Wia (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen) werkt op dit moment onvoldoende. De instroom groeit, de regels zijn onduidelijk en mensen krijgen niet altijd waar ze recht op hebben. Fundamentele hervorming is nodig.”
DENK wil de koppeling tussen het minimumloon en uitkeringen, zoals de WIA, behouden zodat de koopkracht van mensen met een uitkering op peil blijft. Ze pleiten voor een verhoging van het minimumloon naar 18 euro per uur en willen dat uitkeringen meestijgen met de prijzen. Hiermee beoogt DENK bestaanszekerheid te waarborgen en armoede te bestrijden.
Koppeling uitkeringen aan minimumloon behouden
DENK vindt het belangrijk dat uitkeringen zoals de WIA gekoppeld blijven aan het minimumloon, zodat mensen met een uitkering niet achterblijven bij loonontwikkelingen en prijsstijgingen. Dit moet de koopkracht beschermen en bijdragen aan een rechtvaardige inkomensverdeling.
Minimumloon verhogen naar 18 euro per uur
DENK wil het minimumloon verhogen naar 18 euro per uur, wat direct invloed heeft op de hoogte van daaraan gekoppelde uitkeringen zoals de WIA. Dit voorstel is bedoeld om het bestaansminimum te verhogen en armoede te bestrijden.
“Wij willen een eerlijk loon voor alle Nederlanders. Daarom zijn wij voor een verhoging van het minimumloon naar 18 euro per uur.”
NSC wil het minimumloon stapsgewijs verhogen naar €18 en handhaaft de koppeling van uitkeringen, waaronder de WIA, aan het minimumloon. Hiermee wil de partij bestaanszekerheid bieden aan mensen die niet (meer) kunnen werken en zorgen dat uitkeringen meestijgen met het minimumloon, zodat deze toereikend blijven voor de dagelijkse kosten.
Minimumloon verhogen en koppeling met uitkeringen behouden
NSC stelt dat het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen, zoals de WIA, voldoende moeten zijn om van te leven. Door het minimumloon te verhogen en de koppeling te handhaven, wil NSC bestaanszekerheid waarborgen voor mensen die niet (meer) kunnen werken.
“Het wettelijk minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen moeten toereikend zijn om de dagelijkse kosten te kunnen betalen. We verhogen het minimumloon stapsgewijs naar € 18 en koppelen dit aan een stelselvernieuwing, zodat het loon weer de basis is van het inkomen.”
“We handhaven de koppeling van AOW en andere uitkeringen met het minimumloon zodat deze ook meegroeien met de gemiddelde stijging van de contractlonen.”
“Het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen gaan omhoog.”
De SP wil dat uitkeringen die gekoppeld zijn aan het minimumloon, zoals de WIA, automatisch meestijgen met verhogingen van het minimumloon. Hiermee wil de partij voorkomen dat mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering in armoede raken en zorgen voor meer bestaanszekerheid. De SP pleit daarnaast voor een verhoging van het minimumloon naar 18 euro per uur en een wettelijke ondergrens van 60% van het mediane loon.
Uitkeringen zoals WIA stijgen mee met minimumloon
De SP vindt dat uitkeringen die gekoppeld zijn aan het minimumloon, waaronder de WIA, automatisch moeten meestijgen met elke verhoging van het minimumloon. Dit moet voorkomen dat mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering achterblijven in koopkracht en armoede. De partij ziet dit als een manier om bestaanszekerheid te vergroten en het sociale vangnet te versterken.
Minimumloon direct verhogen naar 18 euro per uur
De verhoging van het minimumloon is een centrale maatregel van de SP, die direct effect heeft op alle daaraan gekoppelde uitkeringen zoals de WIA. Door het minimumloon te verhogen, stijgen deze uitkeringen automatisch mee, wat volgens de SP leidt tot minder armoede en meer economische activiteit.
“We verhogen het minimumloon direct naar 18 euro per uur en er komt een wettelijke ondergrens van 60 procent van het mediane loon van voltijds werkenden. Alle gekoppelde uitkeringen stijgen mee.”
BBB spreekt zich in het verkiezingsprogramma niet expliciet uit over het koppelen van het minimumloon aan de WIA-uitkering. Wel benoemt de partij het belang van het behouden van het sociale vangnet, waaronder de WIA, maar concrete voorstellen over de hoogte of koppeling aan het minimumloon ontbreken. BBB doet alleen een expliciete uitspraak over het handhaven van de koppeling van de AOW aan het wettelijk minimumloon.
Behoud van het sociale vangnet (WIA blijft bestaan)
BBB benadrukt dat het vangnet van sociale zekerheid, waaronder de WIA, behouden moet blijven. Er worden echter geen uitspraken gedaan over de hoogte van de WIA-uitkering of een koppeling aan het minimumloon. De focus ligt op het behoud en de uitvoerbaarheid van het stelsel.
“Het vangnet behouden: WW, Ziektewet en WIA blijven als vangnet overeind.”
Koppeling minimumloon alleen expliciet voor AOW
BBB noemt expliciet de koppeling van het wettelijk minimumloon aan de AOW, maar zegt niets over een dergelijke koppeling voor de WIA. Dit suggereert dat de partij deze koppeling voor de WIA niet als speerpunt heeft opgenomen.
“Handen af van de AOW. De AOWuitkeringen worden niet zwaarder belast dan nu het geval is en we handhaven de koppeling aan het wettelijk minimumloon.”
BVNL wil uitkeringen, waaronder de WIA, loskoppelen van het minimumloon, met uitzondering van de AOW. Hun kernvisie is dat werken financieel aantrekkelijker moet zijn dan het ontvangen van een uitkering, en dat het sociaal vangnet alleen adequaat blijft voor mensen die echt niet (volledig) kunnen werken.
Uitkeringen loskoppelen van het minimumloon (behalve AOW)
BVNL stelt voor om de koppeling tussen het minimumloon en uitkeringen zoals de WIA te beëindigen, zodat verhogingen van het minimumloon niet automatisch leiden tot hogere uitkeringen. Dit moet het verschil tussen werken en een uitkering vergroten en de armoedeval tegengaan. Alleen de AOW blijft gekoppeld aan het minimumloon.
“Bijstandsuitkeringen en andere uitkeringen loskoppelen van het minimumloon, met uitzondering van de AOW.”
Sociaal vangnet blijft voor wie niet kan werken
Hoewel BVNL de koppeling loslaat, benadrukken ze dat er altijd een vangnet blijft voor mensen die niet (volledig) kunnen werken. Dit betekent dat regelingen als de ziektewetuitkering en andere sociale voorzieningen blijven bestaan, maar niet meer automatisch meestijgen met het minimumloon.
“Er zal te allen tijde een adequaat sociaal vangnet blijven bestaan voor mensen die niet (volledig) kunnen werken. Regelingen zoals de ziektewetuitkering en andere regelingen blijven bestaan.”
Het CDA doet in haar verkiezingsprogramma geen concrete uitspraken over het koppelen van het minimumloon aan de WIA-uitkering. Wel pleit de partij voor een vereenvoudiging van het WIA-stelsel en het samenvoegen van uitkeringen voor duurzame en niet-duurzame arbeidsongeschikten, zonder bestaande rechten aan te tasten. Over de hoogte of koppeling van de WIA aan het minimumloon wordt niet gesproken.
Vereenvoudigen en samenvoegen WIA-uitkeringen
Het CDA wil het WIA-stelsel vereenvoudigen en één uitkering maken voor zowel duurzame als niet-duurzame arbeidsongeschikten, met behoud van bestaande rechten. Dit moet het systeem eerlijker en duidelijker maken, maar er wordt niets gezegd over een koppeling aan het minimumloon.
“Ondertussen werken we aan het vergaand vereenvoudigen van de WIA, onder meer bij de vaststelling van maatmanloon en dagloon en de keuringssystematiek.”
“Voor een toekomstbestendig arbeidsongeschiktheidsstelsel maken we één uitkering voor duurzame en niet-duurzame arbeidsongeschikten; we tasten de rechten van bestaande uitkeringen niet aan.”
JA21 doet in haar verkiezingsprogramma geen concrete uitspraken over de koppeling van het minimumloon aan de WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen). Er worden geen beleidsvoorstellen gedaan die direct betrekking hebben op het verhogen, verlagen of aanpassen van de relatie tussen het minimumloon en de WIA-uitkering. Het programma richt zich vooral op algemene hervormingen van het arbeidsongeschiktheidsstelsel en het stimuleren van werk, zonder specifieke koppeling aan het minimumloon of de WIA te benoemen.
Geen expliciet standpunt over koppeling minimumloon WIA
JA21 benoemt nergens expliciet de koppeling tussen het minimumloon en de WIA-uitkering, noch worden er concrete beleidsmaatregelen voorgesteld die deze relatie wijzigen. De partij spreekt in algemene termen over het werkbaarder maken van het ziekte- en arbeidsongeschiktheidsstelsel, maar zonder directe verwijzing naar het minimumloon of de hoogte van de WIA.
De Partij voor de Dieren wil het minimumloon verhogen naar 18 euro per uur en dit automatisch laten meestijgen met de mediane lonen, waarbij uitkeringen zoals de WIA direct gekoppeld worden aan deze verhoging. Hiermee beoogt de partij bestaanszekerheid te vergroten en inkomensongelijkheid te verkleinen, zodat mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering niet achterblijven bij loonontwikkelingen.
Minimumloon naar 18 euro, WIA stijgt automatisch mee
De PvdD stelt voor het minimumloon fors te verhogen en structureel te koppelen aan de mediane lonen, met een ondergrens van 60% van het mediane inkomen. Cruciaal is dat uitkeringen zoals de WIA automatisch meestijgen met deze verhoging, zodat mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering profiteren van dezelfde inkomensontwikkeling als werkenden. Dit moet zorgen voor meer bestaanszekerheid en een eerlijker sociaal vangnet.
“Het minimumloon gaat omhoog naar 18 euro per uur. Het beweegt voortaan automatisch mee met de mediane lonen, met als ondergrens 60% van het mediane inkomen. Uitkeringen zoals de AOW, WIA, Wajong en bijstand stijgen mee.”
“de mediane lonen, met als ondergrens 60% van het mediane inkomen. Uitkeringen zoals de AOW, WIA, Wajong en bijstand stijgen mee.”
Volt wil het minimumloon verhogen tot 19 euro per uur, maar kiest er bewust voor om de daaraan gekoppelde uitkeringen, zoals de WIA, deze stijging niet te laten volgen. Volgens Volt garanderen deze uitkeringen het sociaal minimum al, waardoor een automatische koppeling aan het minimumloon niet nodig is. Hun visie is dat het minimumloon een normale levensstandaard moet bieden, zonder dat verhogingen direct doorwerken in alle uitkeringsniveaus.
Minimumloon verhogen, maar uitkeringen (zoals WIA) niet koppelen
Volt verhoogt het minimumloon naar 19 euro om een normale levensstandaard te garanderen, maar laat de daaraan gekoppelde uitkeringen, waaronder de WIA, niet automatisch meestijgen. De partij stelt dat deze uitkeringen het sociaal minimum al waarborgen en ziet geen noodzaak tot automatische koppeling, om zo verhogingen gericht te houden op werkenden.
“De gekoppelde minimum- en AOW-uitkeringen volgen deze stijging niet, aangezien deze het sociaal minimum nu al garanderen.”
“Het is hierbij essentieel dat mensen die het minimumloon betaald krijgen niet onder het sociaal minimum uitkomen. Volt houdt hier rekening mee in haar andere voorstellen.”
BIJ1 wil het minimumloon direct verhogen naar €19 per uur en structureel koppelen aan 60% van het mediaan inkomen, zodat het meestijgt met andere lonen. Hoewel het programma expliciet spreekt over de koppeling van het minimumloon aan uitkeringen als de AOW en bijstand, wordt de WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen) niet specifiek genoemd. Het algemene beleid is echter dat uitkeringen gelijke tred moeten houden met het minimumloon, wat impliceert dat ook de WIA hiervan zou profiteren.
Minimumloon verhogen en structureel koppelen aan mediaan inkomen
BIJ1 pleit voor een directe verhoging van het minimumloon naar €19 per uur en wil dit minimumloon structureel koppelen aan 60% van het mediaan inkomen. Dit zorgt ervoor dat het minimumloon automatisch meestijgt met de algemene loonontwikkeling. Het doel is bestaanszekerheid te vergroten en armoede te bestrijden. Hoewel de WIA niet expliciet wordt genoemd, geldt het beleid van gelijke verhoging en koppeling ook voor andere uitkeringen, wat een sterke indicatie geeft dat de WIA-uitkering indirect mee zou stijgen.
“Het minimumloon verhogen we direct naar €19 per uur. Met een gelijke verhoging van de AOW (pensioen) en de bijstandsuitkering. We koppelen het minimumloon aan 60% van het mediaan inkomen, zodat het structureel meestijgt met andere lonen.”
De SGP koppelt de bijstandsuitkering expliciet aan het wettelijk minimumloon, maar noemt de WIA niet in relatie tot het minimumloon. Het programma bevat geen concrete voorstellen of standpunten over het koppelen van het minimumloon aan de WIA-uitkering. De focus ligt op het verhogen van de bijstand en het waarborgen van een bestaansminimum, niet op de WIA.
Bijstand blijft gekoppeld aan wettelijk minimumloon
De SGP vindt dat de bijstandsuitkering stapsgewijs verhoogd moet worden en gekoppeld moet blijven aan het wettelijk minimumloon, om zo het bestaansminimum te waarborgen. Dit wordt als concrete maatregel genoemd, maar er wordt geen vergelijkbare koppeling voor de WIA genoemd of bepleit.
“De bijstand wordt daarom stapsgewijs verhoogd en blijft gekoppeld aan het wettelijk minimumloon.”
De VVD wil de automatische koppeling tussen het minimumloon en uitkeringen, waaronder de WIA, loslaten. In plaats van mee te stijgen met de lonen, zullen uitkeringen (behalve AOW en regelingen voor arbeidsongeschikten) voortaan alleen met de inflatie meestijgen. Hiermee wil de VVD het verschil tussen werken en een uitkering vergroten, zodat werken altijd meer loont dan een uitkering ontvangen.
Koppeling minimumloon en uitkeringen loslaten
De VVD vindt dat de huidige koppeling tussen het minimumloon en uitkeringen ertoe leidt dat uitkeringsgerechtigden soms meer vooruitgaan dan werkenden. Om het verschil tussen werken en een uitkering te herstellen, wil de VVD deze koppeling loslaten. Uitkeringen stijgen voortaan met de inflatie, niet meer met de loonontwikkeling, met uitzondering van de AOW en regelingen voor arbeidsongeschikten.
“De huidige koppeling tussen minimumloon en uitkeringen zorgt ervoor dat veel werkenden er nooit méér op vooruit mogen gaan dan uitkeringsgerechtigden. Wij laten deze koppeling los en herstellen het verschil tussen werk en uitkering. Voortaan stijgen de uitkeringen, behalve de AOW en regelingen voor arbeidsongeschikten, mee met de inflatie in plaats van met de lonen.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma