Verkiezingsprogramma's 2025 overkoppeling
50PLUS vindt het belangrijk dat de AOW-uitkering gekoppeld blijft aan het wettelijk minimumloon, zodat ouderen meeprofiteren van loonontwikkelingen. De partij verzet zich tegen het loslaten van deze koppeling en benadrukt het belang van koopkrachtbehoud voor ouderen. Hun belangrijkste concrete voorstel is het handhaven van de AOW-koppeling aan het minimumloon.
Handhaving AOW-koppeling aan het minimumloon
50PLUS beschouwt de koppeling van de AOW aan het wettelijk minimumloon als essentieel voor het waarborgen van de koopkracht van ouderen. Door deze koppeling profiteren AOW’ers automatisch mee van stijgingen in het minimumloon, wat volgens de partij noodzakelijk is om armoede onder ouderen te voorkomen en hun bestaanszekerheid te waarborgen.
BIJ1 is fel tegen de koppeling van basisvoorzieningen aan verblijfsstatus en het verbinden van werk aan woonruimte. Ze willen de Koppelingswet afschaffen zodat iedereen, ongeacht verblijfsstatus, toegang heeft tot voorzieningen, en ze verbieden het koppelen van werk en huisvesting om misbruik en dakloosheid te voorkomen.
Afschaffen van de Koppelingswet en ontkoppelen van voorzieningen en verblijfsstatus
BIJ1 ziet de Koppelingswet als een bron van uitsluiting en onrecht, omdat deze mensen zonder verblijfsvergunning toegang tot basisvoorzieningen ontzegt. Door deze wet af te schaffen, wil BIJ1 garanderen dat iedereen in Nederland toegang heeft tot essentiële voorzieningen, ongeacht verblijfsstatus.
“De Koppelingswet, die mensen zonder verblijfsvergunning uitsluit van voorzieningen, wordt afgeschaft.”
Verbod op koppeling van werk en woonruimte voor arbeidsmigranten
BIJ1 wil voorkomen dat arbeidsmigranten bij ontslag direct hun huis verliezen, wat leidt tot extra kwetsbaarheid en uitbuiting. Door het koppelen van werk en woonruimte te verbieden, beschermen ze arbeidsmigranten tegen dakloosheid en misbruik door werkgevers.
“We verbieden het koppelen van werk en woonruimte, waarbij ontslag gelijk staat aan dakloos worden.”
NSC benadrukt het belang van het behouden van de koppeling tussen de AOW en andere uitkeringen met het minimumloon, zodat deze uitkeringen meestijgen met de lonen. Daarnaast pleit NSC voor een optimale, maar goed beveiligde koppeling van patiëntgegevens in de zorg om efficiëntie te bevorderen en fouten te voorkomen. De partij ziet koppeling vooral als een instrument om bestaanszekerheid en kwaliteit van dienstverlening te waarborgen.
Handhaven koppeling AOW en uitkeringen aan minimumloon
NSC vindt het essentieel dat de AOW en andere uitkeringen automatisch meestijgen met het minimumloon, zodat mensen met een uitkering niet achterblijven bij loonontwikkelingen. Dit waarborgt bestaanszekerheid voor mensen die niet (meer) kunnen werken of met pensioen zijn.
“We handhaven de koppeling van AOW en andere uitkeringen met het minimumloon zodat deze ook meegroeien met de gemiddelde stijging van de contractlonen.”
Beveiligde koppeling van patiëntgegevens in de zorg
NSC wil dat patiëntgegevens optimaal gekoppeld worden om dubbel werk, fouten en vertraging te voorkomen, maar benadrukt dat deze koppeling zeer goed beveiligd moet zijn tegen cyberaanvallen. Dit standpunt adresseert het spanningsveld tussen efficiëntie in de zorg en bescherming van privacy.
“De koppeling van patiëntgegevens moeten optimaal beveiligd worden tegen cyberaanvallen.”
Volt ziet het versterken van koppelingen tussen (energie)netwerken en beleidsterreinen als essentieel voor een duurzaam, efficiënt en toekomstbestendig Europa. Hun belangrijkste concrete voorstel is het verder uitbreiden van de koppeling van elektriciteitsnetwerken binnen de EU, zodat duurzame energie beter kan worden gedeeld en benut. Volt koppelt daarnaast digitale infrastructuur aan water- en energiebeleid om innovatie en klimaatdoelen te ondersteunen.
Uitbreiden koppeling van elektriciteitsnetwerken in de EU
Volt wil de bestaande koppeling van elektriciteitsnetwerken binnen de Europese Unie verder uitbreiden om de energietransitie te versnellen en de betrouwbaarheid van duurzame energievoorziening te vergroten. Door netwerken beter te verbinden, kan energie efficiënter worden uitgewisseld tussen landen en regio’s, wat leidt tot een stabieler en groener energiesysteem.
“We breiden de al bestaande koppeling van elektriciteitsnetwerken binnen de EU verder uit.”
Digitale infrastructuur koppelen aan water- en energiebeleid
Volt pleit voor het integreren van digitale infrastructuur met water- en energiebeleid, zodat innovatieve oplossingen bijdragen aan het beperken van klimaatschade. Door deze koppeling kan de overheid efficiënter sturen op duurzaamheid en technologische vooruitgang.
“De overheid neemt hierin de leiding en koppelt die aan ons water - en energiebeleid.”
BBB noemt "koppeling" concreet alleen in de context van warmtekrachtkoppeling (WKK) als verduurzamingsmaatregel voor woningen. Het programma pleit voor het ondersteunen van innovatieve oplossingen zoals WKK, mits dit niet leidt tot hogere kosten of vertragingen voor bewoners. Andere vormen van "koppeling" (zoals beleidsmatige koppelingen of sociale koppeling) worden niet expliciet en concreet uitgewerkt.
Ondersteunen van warmtekrachtkoppeling (WKK) bij verduurzaming
BBB ziet het aansluiten van woningen op een warmtekrachtkoppeling als een kans om gelijktijdig warmte en elektriciteit op te wekken, maar benadrukt dat dit niet mag leiden tot hogere kosten of vertragingen. De partij wil duidelijke regels en betere ondersteuning bij verduurzaming, waarbij innovatieve oplossingen zoals WKK worden gestimuleerd.
“Het aansluiten van woningen op een warmtekrachtkoppeling (WKK) is een mogelijkheid om gelijktijdig warmte en elektriciteit op te wekken voor verwarming en stroomvoorziening. Aansluiting op het net, warmtepompen of warmtenetten mag niet leiden tot een grote kostenverhoging, obstructie of vertraging van nieuwbouw. Hier zijn innovatieve oplossingen nodig. BBB zet in op duidelijke regels, minder onzekerheid en betere ondersteuning bij verduurzaming.”
De ChristenUnie benoemt "koppeling" expliciet in het kader van arbeidsmigratie, waarbij zij de kwetsbare positie van arbeidsmigranten bekritiseren die afhankelijk zijn van hun werkgever voor zowel werk als huisvesting ("koppeling van bed en baan"). De partij wil deze praktijk tegengaan om dakloosheid en uitbuiting te voorkomen en stelt strengere eisen aan sectoren die hierin tekortschieten.
Stoppen met de koppeling van werk en huisvesting voor arbeidsmigranten
De ChristenUnie ziet de koppeling van werk en huisvesting ("bed en baan") als een bron van kwetsbaarheid en risico op dakloosheid voor arbeidsmigranten. Zij willen deze praktijk beëindigen en sectoren die misstanden niet aanpakken, kunnen een uitzendverbod krijgen. Dit standpunt adresseert het probleem van afhankelijkheid en uitbuiting van arbeidsmigranten.
“waarbij zij door de koppeling van bed en baan kwetsbaar zijn voor dakloosheid. Sectoren die geen verbetering laten zien in hoe ze met mensen omgaan (zoals de vleessector), krijgen een uitzendverbod opgelegd.”
D66 koppelt internationale handels- en samenwerkingsafspraken expliciet aan CO2-reductie, waarmee ze klimaatdoelen direct verbinden aan economische relaties. Verder zijn er geen andere concrete beleidsvoorstellen of standpunten in het programma die een duidelijke koppeling tussen beleidsterreinen, voorzieningen of systemen als centraal thema behandelen.
Handelsafspraken koppelen aan CO2-reductie
D66 wil dat internationale handels- en samenwerkingsafspraken voortaan direct verbonden worden aan klimaatdoelen, om zo wereldwijd de transitie naar minder uitstoot te versnellen. Door deze koppeling wordt economische samenwerking afhankelijk gemaakt van concrete milieuprestaties, waarmee D66 inzet op mondiale impact.
“Daarom koppelen we handels- en samenwerkingsafspraken aan CO2-reductie in die landen.”
DENK vindt het belangrijk dat de koppeling tussen het minimumloon en uitkeringen behouden blijft, zodat de koopkracht van mensen met een uitkering op peil blijft. Ze willen het bestaansminimum beter afstemmen op wat mensen werkelijk nodig hebben en pleiten voor een rechtvaardigere inkomensverdeling. Hun visie draait om bestaanszekerheid en het tegengaan van armoede door eerlijke inkomensverhoudingen.
Behoud koppeling uitkeringen en minimumloon
DENK wil dat uitkeringen en bijstandsuitkeringen voldoende meestijgen met het minimumloon, zodat mensen met een uitkering hun koopkracht behouden. Dit moet bijdragen aan bestaanszekerheid en het verkleinen van de kloof tussen arm en rijk. De partij ziet het als essentieel dat het bestaansminimum aansluit bij de werkelijke kosten van levensonderhoud.
“De koppeling met het minimumloon blijft bestaan. Het bestaans minimum wordt beter afgestemd op wat mensen werkelijk nodig hebben om rond te komen en de bijstandsuitkering in combinatie met toeslagen gaat hier aan voldoen.”
FVD wil de koppeling tussen belastingen en woningwaarde loslaten en pleit voor het niet langer koppelen van de OZB aan de WOZ-waarde, maar aan het aantal bewoners. Hiermee wil de partij de lasten voor woningeigenaren eerlijker verdelen en het bezit van een woning minder belastend maken. Daarnaast zijn er geen andere concrete beleidsvoorstellen over "koppeling" in het programma te vinden.
OZB niet langer koppelen aan WOZ-waarde
FVD vindt het onrechtvaardig dat de hoogte van de onroerendezaakbelasting (OZB) afhangt van de WOZ-waarde van een woning. Door deze koppeling los te laten en de OZB te baseren op het aantal bewoners, wil FVD het hebben van een woning minder belastend maken en de lasten eerlijker verdelen over huishoudens.
“We maken de OZB gelijk voor iedereen en koppelen deze niet meer aan de WOZ-waarde maar aan het aantal bewoners, zodat het hebben van een woning nooit een last is.”
GroenLinks-PvdA koppelt nieuwe grote volkshuisvestingslocaties expliciet aan de ontwikkeling van duurzaam vervoer, zodat wonen en duurzame mobiliteit hand in hand gaan. Dit betekent dat nieuwe woonwijken alleen gebouwd worden als er tegelijkertijd wordt geïnvesteerd in goede OV-verbindingen, loop- en fietsinfrastructuur en deelmobiliteit. Zo willen ze voorkomen dat nieuwe woningen leiden tot meer autoverkeer en juist duurzame alternatieven stimuleren.
Nieuwe woonlocaties alleen met duurzame mobiliteit
GroenLinks-PvdA stelt als harde eis dat nieuwe grote woonwijken alleen gerealiseerd worden als deze direct gekoppeld worden aan duurzame vervoersprojecten. Hiermee willen ze de groei van autoverkeer beperken en zorgen dat bewoners direct toegang hebben tot schoon, betaalbaar en efficiënt vervoer. De koppeling tussen woningbouw en mobiliteit is bedoeld om leefbaarheid, bereikbaarheid en duurzaamheid te waarborgen.
“Nieuwe grote volkshuisvestingslocaties worden altijd gekoppeld aan de ontwikkeling van projecten die duurzaam vervoer realiseren, zoals uitstekende loop- en fietsnetwerken, openbaar vervoer en deelmobiliteit.”
JA21 wijst het gebruik van arbeidsmigratie als ‘ruilmiddel’ af en verzet zich tegen het koppelen van migratie aan andere beleidsdoelen, zoals het terugnemen van onderdanen door derde landen. De partij pleit voor een strikte scheiding tussen arbeidsmigratie en internationale afspraken, en wil geen beleidsmatige koppeling toestaan die migratie inzet als onderhandelingsinstrument.
Afwijzen van koppeling arbeidsmigratie aan terugname-afspraken
JA21 is kritisch op het verbinden van arbeidsmigratie aan afspraken met landen buiten de EU over het terugnemen van hun onderdanen. De partij ziet dit als een ongewenste beleidsmatige koppeling die migratie inzet als ruilmiddel, wat volgens hen niet in het belang is van Nederland.
“Arbeidsmigratie niet als ‘ruilmiddel’ inzetten voor het terugnemen van onderdanen door landen buiten de EU, zoals Marokko.”
De SP is tegen het koppelen van sociale rechten of bestaanszekerheid aan persoonlijke omstandigheden zoals relatie- of leefsituatie. Zij verzetten zich expliciet tegen de koppeling van het nabestaandenpensioen aan het opnieuw samenwonen of het krijgen van een nieuwe relatie, en willen dat bestaanszekerheid niet afhankelijk is van dergelijke factoren. Concrete voorstellen richten zich op het behouden van rechten ongeacht veranderingen in persoonlijke levenssfeer.
Behoud nabestaandenpensioen ongeacht leefsituatie
De SP vindt dat het nabestaandenpensioen niet gekoppeld mag worden aan het opnieuw samenwonen of het aangaan van een nieuwe relatie. Zij willen bestaanszekerheid waarborgen en voorkomen dat liefde of persoonlijke keuzes leiden tot verlies van opgebouwde rechten.
“Die zekerheid moet blijven bestaan, ook als iemand besluit opnieuw samen te wonen of een nieuwe relatie krijgt. Liefde mag nooit een reden zijn om bestaanszekerheid te verliezen. Daarom zorgen wij ervoor dat het nabestaandenpensioen behouden blijft, ongeacht je leefsituatie.”
De VVD wil de automatische koppeling tussen het minimumloon en uitkeringen loslaten, zodat uitkeringen niet langer automatisch meestijgen met de lonen maar met de inflatie. Hiermee wil de partij het verschil tussen werken en een uitkering vergroten en werken aantrekkelijker maken. De VVD maakt een expliciet onderscheid voor de AOW en arbeidsongeschiktheidsregelingen, die wel gekoppeld blijven aan het minimumloon.
Loslaten koppeling uitkeringen en minimumloon
De VVD vindt dat de huidige koppeling tussen het minimumloon en uitkeringen ertoe leidt dat werken te weinig loont ten opzichte van het ontvangen van een uitkering. Door deze koppeling los te laten (behalve voor AOW en arbeidsongeschikten), wil de partij het verschil tussen werkenden en uitkeringsgerechtigden herstellen en stimuleren dat werken meer oplevert.
“De huidige koppeling tussen minimumloon en uitkeringen zorgt ervoor dat veel werkenden er nooit méér op vooruit mogen gaan dan uitkeringsgerechtigden. Wij laten deze koppeling los en herstellen het verschil tussen werk en uitkering. Voortaan stijgen de uitkeringen, behalve de AOW en regelingen voor arbeidsongeschikten, mee met de inflatie in plaats van met de lonen.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma