Verkiezingsprogramma's 2025 overkoopwoning
FVD beschouwt het bezit van een koopwoning als essentieel voor vrijheid en gezinsleven en wil het kopen van een huis financieel aantrekkelijker en toegankelijker maken voor Nederlanders. Ze pleiten voor het behoud en uitbreiding van fiscale voordelen, het schrappen van lasten en regels rondom koopwoningen, en het versnellen van nieuwbouw met prioriteit voor Nederlanders. Hun beleid richt zich op lastenverlichting, het wegnemen van belemmeringen voor starters en het stimuleren van eigendom.
Hypotheekrenteaftrek en fiscale voordelen behouden en uitbreiden
FVD wil de koopwoning fiscaal aantrekkelijk houden door de hypotheekrenteaftrek te behouden en het maximale aftrektarief te verhogen, het eigenwoningforfait af te schaffen en de eigen woning in box 1 te houden. Dit moet het kopen en bezitten van een huis betaalbaar houden en beschermen tegen extra lasten.
Overdrachtsbelasting verlagen en startersvrijstelling uitbreiden
Om de drempel voor het kopen van een eerste huis te verlagen, wil FVD de overdrachtsbelasting voor iedereen op 2% zetten en starters volledig vrijstellen, zonder leeftijds- of woningprijsgrens. Dit maakt het kopen van een woning toegankelijker, vooral voor starters.
“De overdrachtsbelasting wordt 2% voor iedereen, met uitzondering van starters, die een volledige vrijstelling ontvangen.”
“We schrappen de leeftijds- en woningprijsgrens uit de startersvrijstelling; de eerste woning is altijd vrij van overdrachtsbelasting, zodat kopen bereikbaar wordt voor iedereen.”
OZB en erfpacht afschaffen of verlagen
FVD wil de lasten voor huiseigenaren verder verlagen door OZB-verhogingen te stoppen, de OZB te koppelen aan het aantal bewoners in plaats van de WOZ-waarde, en erfpachtregelingen af te schaffen en kwijt te schelden. Dit moet het bezit van een koopwoning minder belastend maken.
Nieuwbouw versnellen en regels schrappen
FVD wil jaarlijks 100.000 nieuwe woningen bouwen, met voorrang voor Nederlanders, en daarbij milieu-, stikstof- en duurzaamheidseisen schrappen. Dit moet het woningtekort terugdringen en de beschikbaarheid van betaalbare koopwoningen vergroten.
“We willen betaalbare koopwoningen bouwen: jaarlijks 100.000 nieuwe huizen, met voorrang voor Nederlanders. Milieu- en stikstofregels die bouw vertragen schaffen we af, en ook verplichte duurzaamheids- en energielabel eisen verdwijnen.”
“We bouwen jaarlijks 100.000 nieuwe woningen met voorrang voor Nederlanders, zodat het woningtekort verdwijnt.”
Studieschuld niet meetellen, huurgeschiedenis wel bij hypotheek
Om starters meer kans te geven op een koopwoning, wil FVD dat studieschulden niet meetellen bij hypotheekaanvragen, terwijl een goede huurgeschiedenis juist wel moet meetellen. Dit verlaagt de drempel voor jonge kopers.
“Studieschuld mag nooit meetellen bij een hypotheekaanvraag, maar een goede huurgeschiedenis wél.”
“We tellen studieschulden niet mee bij hypotheekaanvragen, deze zijn immers risicoloos voor de bank omdat ze gepauzeerd kunnen worden, zodat starters sneller een huis kunnen kopen.”
“We wegen de huurgeschiedenis van de laatste drie jaar mee bij hypotheekaanvragen. Mensen die vergelijkbare huurlasten hebben kunnen dragen, kunnen dezelfde hypotheeklast dragen.”
Huurders de kans geven hun woning te kopen
FVD wil huurders stimuleren om hun woning van woningcorporaties over te nemen, zodat meer mensen eigenaar kunnen worden van hun huis.
De VVD ziet het eigen koophuis als essentieel voor vrijheid en financiële zekerheid, en wil het kopen van een woning voor meer mensen bereikbaar maken, vooral voor starters en mensen met een normaal inkomen. De partij stelt voor om fors meer betaalbare koopwoningen te bouwen, het eigen woningbezit te stimuleren via wetgeving en financiële instrumenten, en de hypotheekrenteaftrek te behouden. Regels en procedures die de bouw en aankoop van koopwoningen belemmeren, wil de VVD drastisch schrappen.
Meer betaalbare koopwoningen bouwen
De VVD wil het aanbod van betaalbare koopwoningen fors vergroten door rijksmiddelen in te zetten, bouwregels te schrappen en grondspeculatie tegen te gaan. Dit moet ervoor zorgen dat ook mensen met een normaal inkomen een koopwoning kunnen betalen.
“We zetten Rijksmiddelen vooral in voor de bouw van betaalbare koopwoningen. Wel willen we grondspeculatie tegengaan.”
“Per regio bestaan bouwprojecten voor 25% uit betaalbare koopwoningen. Alle overige (projectmatige) betaalbaarheidseisen laten we in principe los om de bouw aan te jagen.”
“We gaan weer koopwoningen bouwen, zodat die eigen plek onder de zon voor iedereen te bereiken is.”
Stimuleren van eigen woningbezit voor starters
De VVD wil starters actief ondersteunen bij het kopen van een huis, onder meer door het uitbreiden van het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen, het stimuleren van startershypotheken en het invoeren van een Betaalbare koopwet.
“Wij zien het daarom niet alleen als onze taak, maar als onze plicht om ervoor te zorgen dat iedereen een eigen huis kan bemachtigen. Niet alleen de happy few, maar mensen met een gewone baan moeten een koophuis kunnen betalen. Daarom gaan we eigen woningbezit onder starters fors stimuleren.”
“Ook willen we het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uitbreiden, zodat meer starters toegang krijgen tot een betaalbare koopwoning.”
“Om starters te helpen bij het kopen van hun eerste huis en hun maandlasten te verlagen, stimuleren we het gebruik van startershypotheken en hypotheken met een langere looptijd.”
Kooprecht voor huurders van sociale huurwoningen
De VVD wil huurders met voldoende inkomen het recht geven hun sociale huurwoning te kopen, om zo het eigen woningbezit te vergroten en doorstroming te bevorderen.
Behoud hypotheekrenteaftrek en bescherming woningeigenaren
De VVD beschouwt de hypotheekrenteaftrek als essentieel voor rust op de woningmarkt en wil deze behouden. Ook wil de partij woningeigenaren beschermen tegen hogere lasten en erfpacht beperken.
“De hypotheekrenteaftrek is een belangrijk instrument om rust te brengen op de woningmarkt. Wij blijven hierachter staan.”
“Jouw koophuis is geen melkkoe voor de gemeente. Daarom begrenzen we de onroerendezaakbelasting, maar houden we rekening met de verantwoordelijkheden van gemeenten.”
“Daarom kiezen wij bij nieuwe woningen in principe niet meer voor de erfpacht. Erfpacht bij nieuwe woningen mag alleen als dit de betaalbaarheid ten goede komt en mag niet gebruikt worden als melkkoe voor gemeenten.”
Schrappen van regels en procedures die koopwoningen belemmeren
De VVD wil drastisch snijden in regels, procedures en bureaucratie die de bouw en aankoop van koopwoningen vertragen, zodat sneller meer koopwoningen beschikbaar komen.
De SP vindt dat koopwoningen weer bereikbaar en betaalbaar moeten worden voor gewone mensen, en wil de prijsopdrijving op de koopmarkt tegengaan. Ze stellen voor om de hypotheekrenteaftrek versneld af te bouwen voor woningen boven 600 duizend euro en de opbrengsten te investeren in betaalbare huur- en koopopties voor starters. Daarnaast willen ze grondspeculatie aanpakken en beleggers zwaarder belasten om woningen weer primair als woonruimte te beschermen.
Hypotheekrenteaftrek afbouwen boven 600 duizend euro
De SP wil de hypotheekrenteaftrek versneld afbouwen voor koopwoningen boven 600 duizend euro, omdat deze regeling volgens hen de prijzen opdrijft en vooral hogere inkomens bevoordeelt. De vrijgekomen middelen worden geïnvesteerd in betaalbare huurwoningen, wooncoöperaties en huisvesting voor starters, zodat de koopmarkt toegankelijker wordt voor gewone mensen.
“Voor de komende vier jaar garanderen we deze regeling voor woningen tot 600 duizend euro, maar boven dit bedrag bouwen we de hypotheekrenteaftrek direct versneld af. Zo komt er jaarlijks 5 tot 6 miljard euro vrij. Dat geld investeren we in betaalbare huurwoningen, wooncoöperaties en huisvesting voor starters.”
“Op termijn moeten we de prijsopdrijvende hypotheekrenteaftrek helemaal afbouwen. Dit gaat stapsgewijs zodat mensen niet de knel komen. De opbrengsten híervan steken we bovendien in het verlagen van de inkomstenbelasting.”
“Hoe meer belastingvoordeel je krijgt bij het kopen van een huis, hoe meer mensen kunnen lenen en hoe harder de huizenprijzen stijgen. Dat is precies wat de hypotheekrenteaftrek doet: ze maakt huizen niet goedkoper, maar juist duurder.”
Grondspeculatie en beleggers aanpakken
De SP wil grondspeculatie en het opkopen van koopwoningen door beleggers tegengaan, omdat dit volgens hen de prijzen kunstmatig opdrijft en woningen onbereikbaar maakt voor starters en gewone gezinnen. Ze stellen voor om beleggers zwaarder te belasten en grondeigenaren die niet bouwen te onteigenen, zodat woningen weer beschikbaar komen voor mensen die er zelf willen wonen.
“Beleggers gaan meer overdrachtsbelasting betalen vanaf hun tweede huis. Ook stoppen we grondspeculatie door duidelijke voorwaarden te stellen aan ontwikkelaars.”
“Grondeigenaren die grond vasthouden om winst te maken belasten we zwaarder. Speculanten die onnodig wachten met bouwen en hun belang boven die van de samenleving zetten zullen wij onteigenen.”
“Gemeenten en woningbouwverenigingen krijgen weer toegang tot betaalbare grond zodat zij betaalbare woningen kunnen bouwen.”
Woonplicht en bescherming van koopwoningen tegen beleggers
De SP wil een landelijke woonplicht invoeren, zodat koopwoningen daadwerkelijk worden gebruikt als woonruimte en niet als beleggingsobject. Dit moet voorkomen dat woningen langdurig leegstaan of worden opgekocht voor tijdelijke verhuur, en zo de beschikbaarheid voor starters en doorstromers vergroten.
“We voeren een landelijke woonplicht in. Zo zullen huizen gebruikt worden waarvoor ze bedoeld zijn: als thuis.”
“Ook maken we een einde aan de leegstand en verkamering die ontstaat door de lucratieve handel in tijdelijke verhuur via platforms als Airbnb. Woningen zijn geen hotelkamers.”
Het CDA wil de koopwoningmarkt toegankelijker en betaalbaarder maken, vooral voor starters en jongeren. Ze stellen een geleidelijke afbouw van de hypotheekrenteaftrek voor, gekoppeld aan een verlaging van de inkomstenbelasting, en willen het mogelijk maken dat huurders hun corporatiewoning kunnen kopen onder redelijke voorwaarden. Het CDA erkent de huidige scheefgroei tussen huren en kopen en wil deze ongelijkheid aanpakken om de woningmarkt eerlijker te maken.
Hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen
Het CDA ziet de hypotheekrenteaftrek als een oorzaak van scheefgroei op de woningmarkt en wil deze geleidelijk afbouwen over dertig jaar. De opbrengsten worden direct gebruikt om de inkomstenbelasting te verlagen, zodat de koopkracht van huiseigenaren wordt beschermd. Dit moet de koopwoningmarkt eerlijker en toegankelijker maken, vooral voor starters.
“De hypotheekrenteaftrek bouwen we stap voor stap af, terwijl we tegelijk de inkomstenbelasting evenveel verlagen. Zo maken we woningen meer betaalbaar op de langere termijn.”
“Daarom bouwen we de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af. De opbrengsten gebruiken we een op een om de inkomstenbelasting te verlagen.”
“De geleidelijke afbouw vindt plaats over een lange transitieperiode van dertig jaar, zodat huiseigenaren die met de aftrek rekening hebben gehouden in hun financiële planning, niet in de knel komen.”
Huurders mogen hun corporatiewoning kopen
Het CDA wil huurders de mogelijkheid geven hun corporatiewoning te kopen onder redelijke voorwaarden. Dit moet de doorstroming bevorderen en starters meer kansen geven op een koopwoning, terwijl de opbrengsten worden ingezet voor nieuwbouw en verduurzaming.
“Huurders mogen hun corporatiewoning kopen onder redelijke voorwaarden. De opbrengst gaat naar nieuwbouw, verduurzaming en herstructurering.”
Meer betaalbare koopwoningen voor starters
Het CDA erkent dat veel starters tussen wal en schip vallen: te veel verdienen voor sociale huur, te weinig voor een koopwoning. Ze willen de woningmarkt toegankelijker maken door fiscale verschillen tussen huren en kopen te verkleinen en doorstroming te stimuleren.
“Veel starters verdienen te veel voor een betaalbare huurwoning, maar te weinig voor de hypotheek om een fatsoenlijk huis te kopen. Ze zitten vast. De huizenprijzen worden opgedreven door grote (fiscale) verschillen tussen huren en kopen, die in het nadeel uitpakken voor huurders en starters op de woningmarkt.”
“Ons expliciete doel is de woningmarkt toegankelijker en betaalbaarder te maken. Daarom bouwen we de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af.”
Bouwproductie: ruimte voor koopwoningen
Het CDA wil jaarlijks 100.000 woningen bouwen, waarvan een derde bestemd is voor koopwoningen in het hogere segment. Hiermee willen ze het aanbod vergroten en de doorstroming bevorderen.
“Het uitgangspunt is twee derde betaalbaar waarvan 30 procent sociale huur. Zo is er in elke gemeente altijd een derde vrije ruimte voor dure huur- en koopwoningen.”
Volt wil het aandeel betaalbare koopwoningen vergroten, vooral voor starters en mensen met een middeninkomen, door fiscale stimulering af te bouwen en publieke investeringen te verhogen. Ze pleiten voor innovatieve vormen van woningbezit, terugkoopregelingen en het ontmoedigen van speculatie, met als doel de woningmarkt toegankelijker en eerlijker te maken. De kern van hun visie is dat koopwoningen betaalbaar, bereikbaar en minder speculatief moeten zijn, zodat meer mensen een eigen huis kunnen kopen.
Meer betaalbare koopwoningen voor starters en middeninkomens
Volt wil het tekort aan betaalbare koopwoningen aanpakken door het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uit te breiden en fiscale voordelen voor koopwoningen af te bouwen. Hiermee willen ze starters en mensen met een middeninkomen meer kansen geven op de koopmarkt en de prijzen drukken.
“Volt wil meer betaalbare koopwoningen voor starters met een middeninkomen, door versnelde uitbreiding van het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen.”
“De instrumenten en fondsen krijgen een financiële injectie, zodat het doel van 100.000 woningen per jaar realistisch wordt. Dit wordt gedekt door de afbouw van de fiscale stimulering van koopwoningen.”
Fiscale hervorming: hypotheekrenteaftrek en eigen woning naar box 3
Volt wil de fiscale voordelen voor koopwoningen afbouwen door de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait snel af te bouwen en de eigen woning naar box 3 te verplaatsen. Dit moet de huizenprijzen drukken en het belastingstelsel eerlijker maken.
“We bouwen de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait zo snel mogelijk af en verplaatsen de eigen woning stapsgewijs naar box 3. De gestegen maandlasten voor huiseigenaren worden gecompenseerd met een lagere inkomstenbelasting en een basisinkomen. Op deze manier belasten we vermogen meer dan arbeid én dalen de huizenprijzen.”
Innovatieve en alternatieve vormen van woningbezit
Volt wil experimenteren met nieuwe vormen van woningbezit, zoals het loskoppelen van grond en opstal, en het stimuleren van wooncoöperaties. Dit moet de toegang tot de koopmarkt vergroten en speculatie tegengaan.
“We zorgen voor een flinke financiële injectie voor een nieuw revolverend ‘Fonds Coöperatieve en Innovatieve Woonvormen’ zoals shared housing.”
“Ook wil Volt dat we gaan experimenteren met nieuwe manieren van woningbezit, bijvoorbeeld door gronden onder te brengen in onafhankelijke coöperaties en mensen de kans te geven om alleen het daarop gebouwde huis te kopen. Zo kunnen zij sneller tot de woningmarkt toetreden.”
Terugkoopregelingen en doorstroom bevorderen
Volt wil terugkoopregelingen inzetten om betaalbare koopwoningen te behouden en doorstroom te stimuleren, met afspraken dat woningen zonder winstoogmerk terug- en doorverkocht worden.
“Ook zetten we terugkoopregelingen vaker in om meer betaalbare koopwoningen en doorstroom te realiseren. Met corporaties en ontwikkelaars spreken we af dat zij een deel van de woningen voor koop beschikbaar maken en ook weer gegarandeerd zonder winstoogmerk terug- en doorverkopen als een bewoner verhuist.”
Speculatie met bouwgrond en woningen tegengaan
Volt wil speculatie met bouwgrond en woningen tegengaan door fiscale maatregelen, zodat grond en woningen sneller en betaalbaarder beschikbaar komen voor koop.
“Om sneller meer ruimte beschikbaar te maken voor nieuwbouw en de kosten van bouwprojecten en nieuwe woningen te verlagen wil Volt het speculeren met bouwgrond tegengaan. Dat doen we door de waardevermeerdering van bijvoorbeeld landbouwgrond die voor bouwgrond bestemd wordt fiscaal te belasten, waardoor grond naar verwachting eerder beschikbaar komt voor een lagere prijs.”
50PLUS wil het kopen van een eigen woning stimuleren, vooral voor jongeren, door financiële maatregelen zoals het terugbrengen van de Wet Hillen en het stimuleren van bezitsvorming. De partij pleit voor het behoud van hypotheekrenteaftrek en het afschaffen van boetes op het aflossen van hypotheken, zodat het bezit van een koopwoning aantrekkelijker en betaalbaarder wordt. Hun visie richt zich op het vergroten van financiële zekerheid en het bevorderen van eigendom voor zowel ouderen als jongeren.
Stimuleren van koopwoningbezit voor jongeren
50PLUS ziet het stimuleren van koopwoningbezit als een manier om jongeren sneller aan een eigen huis te helpen en financiële zelfstandigheid te bevorderen. Door het stimuleren van bezitsvorming en het invoeren van spaarregelingen wil de partij de drempel voor het kopen van een woning verlagen.
Financiële voordelen voor eigenwoningbezitters
50PLUS wil het bezit van een koopwoning aantrekkelijker maken door het behouden van fiscale voordelen en het terugdraaien van nadelige maatregelen. Dit moet zorgen voor meer financiële zekerheid voor (toekomstige) eigenwoningbezitters, waaronder ouderen.
BVNL wil het kopen van een woning toegankelijker en betaalbaarder maken door minder overheidsbemoeienis, lagere belastingen en het schrappen van verplichtingen rond verduurzaming. De partij pleit voor het verlagen van de overdrachtsbelasting, het afschaffen van het Eigen Woningforfait en het niet verplichten van verduurzamingsmaatregelen bij aankoop. Hun visie is klassiek-liberaal: de overheid moet zich terugtrekken uit de woningmarkt zodat vraag en aanbod weer in balans komen.
Overheid terugtrekken en woningmarkt dereguleren
BVNL ziet overheidsmaatregelen als oorzaak van de problemen op de koopwoningmarkt en wil deze terugdraaien. Minder regels en meer marktwerking moeten het kopen van een huis makkelijker en betaalbaarder maken.
Belastingen op koopwoningen verlagen of afschaffen
BVNL wil de financiële drempels voor het kopen van een huis verlagen door de overdrachtsbelasting te verlagen en het Eigen Woningforfait af te schaffen. Dit moet het eigen huis weer een financieel aantrekkelijke en veilige keuze maken.
“De overdrachtsbelasting wordt verlaagd naar het oude tarief van 2% voor iedereen.”
“De Wet Hillen weer invoeren zodat mensen die hun huis hebben afbetaald geen Eigen Woningforfait meer hoeven te betalen.”
“Het tarief voor het Eigen Woningforfait wordt voor iedereen gelijk. De 'villataks' vervalt in elk geval. Bij voorkeur vervalt het Eigen Woningforfait geheel. Het eigen huis moet ook financieel een veilige haven zijn en geen melkkoe van de overheid.”
De ChristenUnie wil de koopwoningmarkt toegankelijker maken, vooral voor starters en mensen met een modaal inkomen. Ze pleiten voor meer betaalbare koopwoningen, uitbreiding van het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen, en een geleidelijke afbouw van de hypotheekrenteaftrek om de fiscale ongelijkheid tussen kopers en huurders te verminderen. Hun visie is gericht op een rechtvaardige woningmarkt waarin ook starters een eerlijke kans krijgen op een koopwoning.
Meer betaalbare koopwoningen voor starters
De ChristenUnie ziet dat starters moeilijk aan een koopwoning komen en wil dit verbeteren door het aanbod van betaalbare koopwoningen te vergroten en het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uit te breiden. Dit moet starters meer kansen geven op de koopmarkt.
“Daarnaast zorgen we voor meer betaalbare koopwoningen. Daarom breiden we het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uit, zodat ook starters eindelijk een kans krijgen op de koopmarkt.”
“We onderzoeken de moeilijkheden van starters op de woningmarkt en nemen daarbij de positie van de leenstelselgeneratie mee.”
Geleidelijke afbouw hypotheekrenteaftrek en fiscale gelijkheid
De ChristenUnie wil de fiscale voordelen voor koopwoningen verminderen door de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af te bouwen. Tegelijkertijd schaffen ze het eigenwoningforfait af over de eerste miljoen euro, om zo de fiscale behandeling van wonen eerlijker te maken tussen huurders en kopers.
“Door de hypotheekrenteaftrek worden woningzoekenden en huurders op achterstand gezet ten opzichte van woningeigenaren. Hierdoor betalen huurders bij een gelijk inkomen meer belasting dan kopers. De hypotheekrenteaftrek zorgt er bovendien voor dat huizen duurder worden, omdat kopers meer kunnen bieden dan zonder deze regeling mogelijk zou zijn. In het kader van haar algehele herziening van het belastingstelsel, wil de ChristenUnie deze regeling de komende decennia geleidelijk afbouwen.”
“Tegelijkertijd schaffen we het eigenwoningforfait af over de eerste miljoen euro, zodat over de eerste miljoen euro aan woningwaarde geen belasting meer hoeft te worden betaald.”
Minimaal twee derde betaalbare koop- en huurwoningen bij nieuwbouw
De ChristenUnie wil dat bij nieuwbouwprojecten minimaal twee derde van de woningen betaalbaar is, waaronder ook betaalbare koopwoningen. Dit moet zorgen voor gemengde wijken en meer kansen voor mensen met een gewoon inkomen om een koopwoning te bemachtigen.
“We willen dat wonen weer betaalbaar wordt voor iedereen. Daarom zorgen we dat minstens twee derde van de nieuw te bouwen huizen betaalbaar is, waaronder 30 procent sociale huur.”
“Om dat aan te moedigen bouwen we in alle dorpen en steden twee derde betaalbare koop- en huurwoningen, waaronder 30 procent sociale huur.”
D66 wil de koopwoningmarkt eerlijker en toegankelijker maken door fiscale voordelen voor koopwoningen af te bouwen, starters meer kansen te geven en de bouw van betaalbare koopwoningen te stimuleren. Ze pleiten voor het makkelijker maken van hypotheekverstrekking aan starters, het niet meer meetellen van studieschuld bij hypotheekaanvragen, en het investeren in betaalbare koopwoningen naast sociale huur en middenhuur. D66 wil zo de doorstroming bevorderen en de stijgende huizenprijzen afremmen.
Fiscale voordelen koopwoning afbouwen
D66 wil de fiscale verschillen tussen huurders en kopers verkleinen door het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek en het aanscherpen van het eigenwoningforfait voor dure huizen. Dit moet de huizenprijzen afremmen en het systeem eerlijker maken.
“We verkleinen de verschillen in fiscale voordelen tussen huurders en mensen met een koopwoning. Dit doen we onder andere via de afbouw van de hypotheekrenteaftrek, verlaging van het btw-tarief op nieuwbouw en aanscherping van het eigenwoningforfait voor de duurste huizen.”
“We bouwen het belastingvoordeel van woningbezit af en gaan beleggers meer belasten.”
Starters meer kansen op een koopwoning
D66 wil het voor starters makkelijker maken om een koopwoning te bemachtigen door hypotheekverstrekking te versoepelen en de studieschuld niet meer mee te laten tellen bij hypotheekaanvragen.
Investeren in betaalbare koopwoningen
D66 investeert in de bouw van betaalbare koopwoningen, naast sociale huur en middenhuur, zodat meer mensen toegang krijgen tot een koopwoning en de doorstroming op de woningmarkt verbetert.
“We willen dat meer mensen een goede, betaalbare woning kunnen vinden. Daarom investeren we grootschalig in de sociale huur, de middenhuur en betaalbare koop.”
“We bouwen deze nieuwe steden gemengd. Er komen goedkope koopwoningen, middenhuur woningen, sociale huurwoningen, woningen voor ouderen en voor jongeren.”
GroenLinks-PvdA wil koopwoningen weer bereikbaar maken voor starters en de middenklasse door prijsopdrijving tegen te gaan, starters financieel te ondersteunen en speculatie te beperken. Ze stellen voor om een startersfonds op te richten, de hypotheekrenteaftrek af te bouwen, opkoopbescherming in te voeren en transparantie bij het kopen van woningen te vergroten. Hun kernvisie is dat woningen bedoeld zijn om in te wonen, niet om winst mee te maken, en dat de overheid een actieve rol moet nemen om de koopwoningmarkt eerlijker en toegankelijker te maken.
Starters financieel ondersteunen bij koopwoning
GroenLinks-PvdA wil starters helpen bij het kopen van hun eerste woning door een deel van de koopprijs te financieren via een fonds, zodat jongeren meer kans maken op een koopwoning en de doorstroming op gang komt. Dit fonds geldt vooral voor nieuwbouwwoningen en moet het voor starters mogelijk maken om zonder familiehulp een huis te kopen.
“We stellen meer geld beschikbaar om starters te helpen bij het financieren van hun eerste koopwoning. Dat doen we via een startersfonds dat tot 30% van de koopprijs financiert. Bij verkoop betaalt de starter dit deel terug aan het fonds.”
Huizenprijzen en hypotheekrenteaftrek beperken
Om koopwoningen betaalbaar te houden, wil de partij de prijsopdrijvende effecten van de hypotheekrenteaftrek verminderen en huizenprijsstijgingen beperken. Dit moet ervoor zorgen dat starters met een normaal inkomen weer een huis kunnen kopen.
“We willen koopwoningen weer bereikbaar maken voor starters. Daarom gaan we de huizenprijsstijgingen beperken. De hypotheekrenteaftrek drijft de prijzen op en mensen met de duurste huizen profiteren het meest. Daarom gaan we de hypotheekrenteaftrek stapsgewijs afbouwen.”
Transparantie en bescherming bij aankoop koopwoning
Om misstanden bij het kopen van een woning tegen te gaan, wil GroenLinks-PvdA meer transparantie in het biedproces, een bedenktermijn voor kopers en strengere eisen aan makelaars. Dit moet starters beschermen tegen risico’s en oneerlijke praktijken.
“Huizenkopers standaard het recht op een bedenktermijn van twee weken. Net als in Noorwegen worden alle biedingen openbaar. Er komt een vergunning voor makelaars om misleiding, uitbuiting en discriminatie tegen te gaan.”
Opkoopbescherming tegen speculatie
De partij wil voorkomen dat koopwoningen worden opgekocht door beleggers of speculanten die er niet zelf gaan wonen. Door opkoopbescherming moeten woningen terechtkomen bij mensen die er daadwerkelijk willen wonen.
“Als je een woning koopt, is het de bedoeling dat je er ook gaat wonen. Met een opkoopbescherming zorgen we dat woningen naar mensen gaan die er gaan wonen, in plaats van naar speculanten die alleen woningen kopen om ze weer met winst door te verkopen.”
Betaalbare koopwoningen in nieuwbouwprojecten
GroenLinks-PvdA wil dat een substantieel deel van nieuwbouwwoningen betaalbare koopwoningen zijn, met een maximale koopprijs, zodat ook middeninkomens toegang krijgen tot de koopmarkt.
“In elk nieuwbouwproject dat zij bouwen heeft 40% van de huurwoningen een huur van maximaal 900 euro per maand, en nog eens 30% van de woningen is ofwel een huurwoning tot 1200 euro, ofwel een koopwoning met een maximale koopprijs van 405.000 euro.”
Ondersteuning voor verduurzaming van koopwoningen
De partij wil kopers van koopwoningen ondersteunen bij het verduurzamen van hun huis, onder andere door deskundig advies en financiële hulp voor wie onvoldoende spaargeld heeft.
“Mensen met een koopwoning die niet weten hoe te verduurzamen, ontvangen een deskundig advies over de mogelijkheden. Huiseigenaren met onvoldoende spaargeld kunnen een beroep doen op...”
NSC wil de koopwoningmarkt toegankelijker maken voor starters en middeninkomens door meer betaalbare koopwoningen te bouwen, speculatie te ontmoedigen en erfpachters beter te beschermen. Ze pleiten voor concrete maatregelen zoals het verlagen van de grens voor betaalbare koopwoningen, het stimuleren van startersleningen en het beperken van overdrachtsbelastingvrijstellingen tot starters. De partij zet in op structurele hervormingen om de betaalbaarheid en beschikbaarheid van koopwoningen te vergroten.
Meer betaalbare koopwoningen bouwen en toegankelijk maken
NSC vindt dat het huidige tekort aan betaalbare koopwoningen starters en middeninkomens buitensluit. Ze willen het aandeel betaalbare koopwoningen vergroten, de definitie van 'betaalbaar' aanscherpen, en instrumenten als startersleningen en koopgarantconstructies stimuleren. Dit moet de toegang tot de koopmarkt verbeteren, vooral voor eenverdieners en starters.
“Het is noodzakelijk dat er snel meer betaalbare woningen komen; we streven naar een aandeel van 30% sociale huur en van 2/3de betaalbare koop en midden-huur.”
“Het is van groot belang dat marktpartijen in beweging komen om meer (betaalbare) koopwoningen en woningen in het segment van de midden-huur te bouwen. Dat helpt starters maar ook ouderen die een kleinere woning zoeken. We verlagen het bedrag wat er verstaan wordt onder een betaalbare koopwoning, zodat ook eenverdieners toegang krijgen tot de woningmarkt. We stimuleren startersleningen, koopgarantconstructies en erfpachtalternatieven, waaraan het Rijk meebetaalt.”
“We handhaven voor starters de vrijstelling van de overdrachtsbelasting.”
Speculatie met koopwoningen tegengaan
Om prijsopdrijving en speculatie op de koopwoningmarkt te beperken, stelt NSC een extra heffing voor bij snelle doorverkoop. Dit moet beleggers ontmoedigen en de prijzen voor reguliere kopers minder opdrijven.
“Wie een koophuis binnen drie jaar na aankoop doorverkoopt, moet een heffing op overdrachtsbelasting betalen. Zo maken we speculatie met woningen minder aantrekkelijk en worden prijzen minder opgedreven.”
Wettelijke bescherming voor erfpachters van koopwoningen
NSC erkent dat erfpachtconstructies bij koopwoningen vaak leiden tot onzekerheid en hoge woonlasten. Ze willen wettelijke bescherming voor erfpachters, zodat woonlasten voorspelbaarder en betaalbaarder worden.
“Om plotselinge en buitensporige stijgingen van de erfpacht te voorkomen en mensen meer zekerheid te geven over hun woonlasten komt er wettelijke bescherming voor erfpachters. Erfpacht dient tenminste te voldoen aan de NHG-criteria (Nationale Hypotheek Garantie). Bij gebrek hieraan zijn aanpassingen van de canon gemaximeerd op de indexatie met inflatie van het oorspronkelijke canonbedrag.”
Koopwoningen toewijzen aan mensen met maatschappelijke binding
NSC wil gemeenten de mogelijkheid geven om koopwoningen toe te wijzen aan mensen met bepaalde beroepen of een sociale binding met de gemeente, om zo de doorstroming en sociale cohesie te bevorderen.
“We steunen de wijziging van de Huisvestingswet die gemeenten de ruimte geeft om een deel van de beschikbare huur- of koopwoningen toe te wijzen aan mensen met bepaalde beroepen (bijvoorbeeld verpleegkundigen of agenten) of met een sociale binding aan de gemeente.”
De PVV erkent dat koopwoningen voor veel Nederlanders onbetaalbaar zijn geworden en wil betaalbare koopwoningen bouwen, vooral voor starters en gezinnen. De partij belooft de hypotheekrenteaftrek volledig te behouden en wil procedures en regels versoepelen om woningbouw te versnellen. De focus ligt op het vergroten van het aanbod betaalbare koopwoningen en het beschermen van de betaalbaarheid voor kopers.
Meer betaalbare koopwoningen bouwen
De PVV ziet het tekort aan betaalbare koopwoningen als een groot probleem, vooral voor starters en gezinnen. De partij wil fors investeren in de bouw van betaalbare koopwoningen en procedures versnellen, zodat meer mensen een koopwoning kunnen bemachtigen.
“We bouwen sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen – voor starters, gezinnen, alleenstaanden en ouderen – mét voldoende ruimte voor de auto.”
“Forse extra investering in snellere woningbouw: sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen mét voldoende ruimte voor de auto”
Hypotheekrenteaftrek volledig behouden
De PVV beschouwt de hypotheekrenteaftrek als essentieel voor de betaalbaarheid van koopwoningen en belooft deze regeling ongemoeid te laten. Hiermee wil de partij de lasten voor huiseigenaren niet verder verhogen.
Procedures en bouweisen versoepelen voor snellere woningbouw
Om het aanbod van koopwoningen te vergroten, wil de PVV procedures versnellen en bouweisen schrappen of vereenvoudigen. Dit moet de bouw van betaalbare koopwoningen minder stroperig en goedkoper maken.
“We schrappen en vereenvoudigen bouweisen zoveel mogelijk. We stoppen met het eindeloze geneuzel over duurzaam en circulair bouwen. Er komen geen verplichte warmtepomp en geen nieuwe duurzaamheidseisen; we gaan ook niet verplicht van het gas af.”
“Kortere en snellere vergunningverlening en procedures; tijdelijk beperken van de mogelijkheden tot bezwaar en beroep tegen woningbouw waar een omgevingsplan vastligt”
De SGP vindt dat het eigenwoningbezit moet worden bevorderd en dat starters betere kansen moeten krijgen op de koopwoningmarkt. Ze pleiten voor het stimuleren van sparen voor een koopwoning, het aanpassen van hypotheeknormen en het voorkomen van prijsopdrijvende maatregelen. Concrete voorstellen zijn onder andere bouwsparen, het beheerst verlagen van leennormen en het niet afschaffen van de hypotheekrenteaftrek.
Bevorderen van eigenwoningbezit en sparen voor koopwoning
De SGP wil het eigenwoningbezit stimuleren, vooral voor starters, door sparen voor een koopwoning aantrekkelijker te maken en financiële instrumenten in te zetten die de betaalbaarheid verbeteren zonder prijsopdrijving. Dit moet voorkomen dat woningzoekenden tussen wal en schip vallen en de toegang tot de koopmarkt vergroten.
“Het uitgangspunt blijft dat eigenwoningbezit wordt bevorderd. Sparen voor een woning zou heel normaal moeten zijn. De SGP wil dat dit meer gestimuleerd wordt, bijvoorbeeld door bouwsparen mogelijk te maken of door een vorm van zilvervlootsparen.”
“De inzet van financiële instrumenten die (zonder prijsopdrijving) de betaalbaarheid van woningen verbeteren en woonkansen verhogen wordt gestimuleerd.”
Hypotheeknormen en hypotheekrenteaftrek: beheerst en gericht
De SGP wil dat hypotheeknormen niet verder stijgen, maar juist beheerst dalen, en dat de berekening van financieringsruimte rekening houdt met persoonlijke omstandigheden. Ze zijn tegen afschaffing van de hypotheekrenteaftrek, maar staan open voor herziening zolang dit geen nadelige financiële gevolgen heeft.
“De SGP wil de financiering voor bijvoorbeeld starters en eenverdieners niet onnodig inperken. In de berekening van de financieringsruimte voor hypotheken moet daarom rekening worden gehouden met een uitgavenpatroon dat recht doet aan de persoonlijke omstandigheden.”
“De leennormen moeten niet nog verder stijgen, maar beheerst dalen. Ook de berekeningswijze van die normen dient aangepast te worden.”
“De SGP is geen voorstander van afschaffing van de hypotheekrenteaftrek, maar staat niet afwijzend tegenover een herziening ervan. Het is van groot belang dat een eventuele herziening van de hypotheekrenteaftrek geen nadelige financiële gevolgen heeft.”
Geen prijsopdrijvende maatregelen op de koopwoningmarkt
De SGP wil voorkomen dat goedbedoelde maatregelen leiden tot hogere huizenprijzen en pleit voor terughoudendheid bij het verruimen van de financieringsruimte.
“De huizenprijzen zijn ontzettend hoog. We willen daarom geen olie op het vuur. Natuurlijk moet de financieringsruimte niet onnodig ingeperkt worden, maar te vaak leiden goedbedoelde maatregelen tot nog hogere prijzen.”
JA21 wil de koopwoningmarkt vooral toegankelijker maken voor jonge gezinnen en starters, onder meer door fiscale stimulansen, het afschaffen van de overdrachtsbelasting en het stimuleren van alternatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop. De partij ziet de huidige woningnood als een gevolg van falend beleid en wil met concrete maatregelen de doorstroming bevorderen en het perspectief op een eigen huis herstellen. Hun visie is dat een eigen koopwoning bijdraagt aan sociale en economische stabiliteit in Nederland.
Overdrachtsbelasting voor koopwoningen afschaffen
JA21 stelt voor om de overdrachtsbelasting voor particuliere woningen volledig af te schaffen om de doorstroming op de koopwoningmarkt te bevorderen. Dit moet het kopen van een huis aantrekkelijker en betaalbaarder maken, vooral voor starters en doorstromers.
“De overdrachtsbelasting voor particuliere woningen geheel afschaffen, hetgeen ook de doorstroming zal bevorderen.”
Koopwoning weer bereikbaar maken voor jonge gezinnen
De partij vindt dat jonge gezinnen met een relatief laag inkomen vaak geen koopwoning kunnen betalen en wil daarom met fiscale stimulansen en creatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop de toegang tot de koopwoningmarkt verbeteren. Dit moet het gevoel van uitzichtloosheid bij jongeren tegengaan en bijdragen aan een gezonde samenleving.
“Er ligt een bijzondere opdracht om met prioriteit ervoor te zorgen dat jonge mensen die een gezin willen beginnen een woning kunnen kopen.”
“JA21 wil daarom met een samenhangend pakket komen van maatregelen zoals fiscale stimulansen en creatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop, om de acute woningnood voor jonge gezinnen te verlichten.”
“Een koopwoning weer toegankelijk voor het jonge gezin”
Consumentenbescherming bij erfpacht voor koopwoningen
JA21 wil wettelijke bescherming tegen plotselinge en buitensporige stijgingen van de erfpachtcanon voor huiseigenaren, omdat erfpacht de betaalbaarheid en zekerheid van koopwoningen onder druk zet.
“Consumentenbescherming wettelijk vastleggen om plotselinge en exorbitante stijgingen van de erfpachtcanon te beëindigen.”
De Partij voor de Dieren vindt dat koopwoningen weer bereikbaar en betaalbaar moeten worden voor starters en gezinnen, en wil het speculeren met woningen tegengaan. Ze pleiten voor het beperken van fiscale voordelen voor dure koopwoningen, ontmoedigen woningbelegging, en willen de hypotheekrenteaftrek versneld afbouwen boven het NHG-bedrag. De kern van hun visie is dat wonen een recht is, geen verdienmodel, en dat de overheid actief moet ingrijpen om de woningmarkt eerlijker te maken.
Hypotheekrenteaftrek beperken tot NHG-bedrag
De PvdD wil de hypotheekrenteaftrek alleen behouden voor koopwoningen tot het NHG-bedrag en deze voor duurdere woningen versneld afbouwen. Hiermee willen ze de ongelijkheid op de koopwoningmarkt verminderen en speculatie met dure woningen tegengaan.
“De hypotheekrenteaftrek blijft mogelijk tot het Nationale Hypotheek Garantie (NHG)-bedrag. De hypotheekrenteaftrek voor bedragen daarboven wordt in een hoger tempo afgeschaft dan nu (0,5% per jaar).”
“De hypotheekrenteaftrek zorgt voor groeiende ongelijkheid en wordt daarom versneld afgebouwd voor bedragen boven de nationale hypotheek garantie (NHG).”
Woningbezit minder aantrekkelijk maken als belegging
De partij wil het minder aantrekkelijk maken om koopwoningen als beleggingsobject te gebruiken, zodat woningen betaalbaarder worden voor mensen die er zelf in willen wonen.
“We onderzoeken een herziening van het belastingstelsel om extreme vermogensongelijkheid door woningbezit tegen te gaan. Het wordt daarmee minder aantrekkelijk om huizen te gebruiken als belegging en daarmee worden huizen goedkoper.”
Koopwoningen bereikbaar maken voor starters en gezinnen
De PvdD vindt het belangrijk dat jonge gezinnen en starters weer toegang krijgen tot een passende koopwoning, in plaats van dat investeerders de markt domineren.
DENK wil koopwoningen betaalbaarder en toegankelijker maken voor een bredere groep Nederlanders. Ze stellen voor om het aandeel betaalbare koopwoningen te vergroten, rentevrije hypotheken (halalhypotheken) voor iedereen beschikbaar te maken, en de hypotheekrenteaftrek te behouden maar te beperken voor ultrarijken. Hiermee wil DENK vooral starters en mensen met een lager inkomen meer kansen geven op de koopwoningmarkt.
Meer betaalbare koopwoningen realiseren
DENK vindt dat het aandeel betaalbare koopwoningen moet toenemen om starters en mensen met een lager inkomen meer kansen te geven. Ze willen wettelijke normen voor het aandeel betaalbare koopwoningen en stimuleren huurkoopconstructies als alternatieve route naar eigendom.
“Een wettelijke norm in te voeren voor meer betaalbare woningen. Hierbij moet 50% bestaan uit sociale huur en koopwoningen, 40% betaalbare middenhuur en koop, en 10% hoger segment.”
“Wij nemen ook maatregelen om de huurkoopconstructie beter beschikbaar te maken op de woningmarkt, zodat meer mensen van deze variant gebruik kunnen maken om een woning te verkrijgen.”
Rentevrije hypotheken (halalhypotheken) voor iedereen
Om de koopwoningmarkt toegankelijker te maken, wil DENK rentevrije hypotheken (halalhypotheken) voor iedereen beschikbaar stellen. Dit verlaagt de drempel voor mensen die vanwege religieuze of financiële redenen geen reguliere hypotheek kunnen of willen afsluiten.
“Om ervoor te zorgen dat een koopwoning voor iedereen beschikbaar is, gaat de overheid er zorg voor dragen dat er ook rentevrije hypotheken beschikbaar komen. Deze rentevrije – of halalhypotheek wordt voor iedereen beschikbaar.”
Hypotheekrenteaftrek behouden, beperken voor ultrarijken
DENK wil de hypotheekrenteaftrek behouden om woningbezitters te ondersteunen, maar vindt dat deze regeling niet nodig is voor mensen met zeer dure woningen. Daarom willen ze de aftrek afschaffen voor ultrarijken.
“De hypotheekrenteaftrek blijft bestaan, om woningbezitters tegemoet te komen. We maken het systeem wel doelmatiger, door de aftrek af te schaffen voor ultrarijken met superdure woningen. Zij hebben de tegemoetkoming immers niet nodig.”
BIJ1 ziet de koopwoning vooral als een symptoom van een doorgeschoten woningmarkt en wil de nadruk verleggen van koop naar sociale en collectieve woonvormen. Ze pleiten voor het afbouwen van financiële voordelen voor koopwoningen, zoals de hypotheekrenteaftrek, en willen publieke investeringen richten op sociale woningbouw en coöperatieve woonvormen. Hun kernvisie is dat wonen een recht is, geen verdienmodel, en dat de overheid de regie moet nemen over de woningmarkt.
Hypotheekrenteaftrek in 10 jaar afschaffen
BIJ1 wil de hypotheekrenteaftrek (en vergelijkbare subsidies voor koopwoningen) in fasen binnen tien jaar afschaffen. Dit moet de ongelijkheid tussen huurders en kopers verminderen en middelen vrijmaken voor sociale woningbouw. Ze erkennen dat dit op korte termijn woonlasten kan verhogen en stellen daarom een tijdelijke compensatie voor lagere inkomens voor.
“De hypotheekrenteaftrek (of: de bezitters-subsidie) schaffen we in fasen binnen 10 jaar af. Om te voorkomen dat woonkosten op korte termijn exploderen voor huishoudens met weinig reserves, komt er een tijdelijke woonlastencompensatie voor huishoudens onder een inkomen van € 50.000. Wanneer zij zelf in hun woning wonen (geen 2e woning, geen verhuur). Op termijn komt daardoor elk jaar ruim € 10 miljard vrij. Die miljarden gaan naar sociale woningbouw op grote schaal, coöperatieve woonvormen, en bestaande huurwoningen circulair renoveren en verduurzamen.”
Publieke investeringen niet naar koopwoningen
BIJ1 wil publieke middelen en beleid niet langer inzetten om de koopwoningmarkt te stimuleren, maar juist om sociale huur en collectieve woonvormen te versterken. Ze keren zich expliciet tegen het bouwen van dure koopwoningen als dominante strategie.
“Zo zetten wij de projectontwikkelaars die weigeren om betaalbaar te bouwen, omdat ze alleen verdienen aan te dure koopwoningen, buitenspel.”
Collectieve verduurzaming van koopwoningen in arbeiderswijken
Hoewel de focus ligt op sociale huur, erkent BIJ1 dat ook koopwoningen in arbeiderswijken collectief verduurzaamd moeten worden, volledig bekostigd door de overheid en zonder kosten voor bewoners.
“We isoleren op grote schaal sociale huur en koopwoningen in arbeiderswijken. Isolatie wordt volledig bekostigd door de overheid en uitgevoerd door publieke teams, zonder kosten voor bewoners.”
BBB vindt dat een koopwoning haalbaar en betaalbaar moet blijven voor brede groepen, zonder extra belasting op overwaarde of verdere beperking van hypotheekrenteaftrek. Ze willen voorrang geven aan mensen met lokale binding of maatschappelijke beroepen bij toewijzing van koopwoningen, en pleiten voor minder regels en meer maatwerk om de koopwoning bereikbaar te houden.
Koopwoning betaalbaar en haalbaar houden
BBB wil dat het kopen van een huis niet alleen mogelijk wordt, maar ook betaalbaar blijft voor middeninkomens en starters. Ze verzetten zich tegen extra belasting op de overwaarde en verdere beperking van de hypotheekrenteaftrek, omdat dit de betaalbaarheid van koopwoningen onder druk zet.
“Een koopwoning moet niet alleen haalbaar worden, maar ook blijven. We vinden het belangrijk dat de aanschaf van koopwoningen ook betaalbaar blijft. Belastingheffing van de overwaarde (de waarde van de woning minus de schuld) en verder beperken van de hypotheekrenteaftrek is wat BBB betreft niet aan de orde.”
Voorrang bij koopwoning voor lokale binding en maatschappelijke beroepen
BBB wil bij de toewijzing van koopwoningen voorrang geven aan mensen met een lokale binding, urgentie of beroepen die belangrijk zijn voor de gemeenschap. Dit moet het voor deze groepen makkelijker maken om een koopwoning te bemachtigen, vooral in regio’s waar de druk op de woningmarkt groot is.
“Bij de toewijzing van koop en huurwoningen geven we voorrang aan mensen met een lokale binding, urgentie of mensen die een belangrijke bijdrage leveren aan de gemeenschap, denk aan onderwijzers, zorgpersoneel en politiemensen. Dit kan nu al voor 50 procent van de woningen (nieuwbouw). Voor BBB mag dit hoger worden.”