Verkiezingsprogramma's 2025 overkolen kolen gaan stoken
BIJ1 is radicaal tegen het gebruik van kolen en andere fossiele brandstoffen voor energieopwekking. Ze willen per direct stoppen met subsidies en vergunningen voor fossiele energie, bestaande productie afbouwen, en inzetten op publieke, schone energievoorziening. De partij legt de verantwoordelijkheid voor de energietransitie bij de overheid en grote vervuilers, niet bij burgers.
Per direct stoppen met fossiele brandstoffen, inclusief kolen
BIJ1 wil dat Nederland zo snel mogelijk stopt met het gebruik van fossiele brandstoffen zoals kolen, olie en gas. Dit betekent het beëindigen van subsidies, het niet meer verstrekken van nieuwe vergunningen, en het afbouwen van bestaande productie. De partij ziet dit als noodzakelijk om de klimaatcrisis te bestrijden en rechtvaardigheid te waarborgen.
“Subsidies op (de productie van) fossiele brandstoffen en financiële steun aan de fossiele industrie worden zo snel mogelijk beëindigd.”
“Er komen geen nieuwe vergunningen voor olie- en gasvelden, op land en op zee. De huidige olie- en gasproductie moet worden afgebouwd, waarbij rechtvaardige oplossingen voor de werknemers voorop staan.”
“De Nederlandse uitstoot van broeikasgassen staat in 2030 op netto 0 (in scope 1, 2 én 3 emissies). Deze doelen worden wettelijk vastgelegd en zijn bindend.”
Energievoorziening volledig in publieke handen, geen marktprikkels
BIJ1 wil dat de energievoorziening volledig publiek wordt, zodat de afbouw van fossiele brandstoffen (waaronder kolen) niet door marktpartijen wordt vertraagd of tegengewerkt. Ze verwerpen marktmechanismen en willen publieke investeringen in schone energie.
“De energietransitie wordt een publieke taak, geen winstmachine. De overheid investeert massaal in klimaatneutrale, -positieve en circulaire infrastructuur, woningverduurzaming en publieke energieproductie — onder collectief eigendom en democratische controle.”
“Om de afbouw van fossiele brandstoffen en een rechtvaardige energietransitie vorm te geven worden de Nederlandse energievoorzieningen in publieke handen gebracht.”
Geen import of uitbreiding van fossiele infrastructuur
Naast het stoppen met binnenlandse productie, wil BIJ1 ook geen import van fossiele brandstoffen (waaronder kolen) en geen uitbreiding van fossiele infrastructuur. Dit voorkomt dat Nederland via de achterdeur alsnog fossiele energie blijft gebruiken.
“We stoppen de import van gas, en vloeibaar gas (LNG) in het bijzonder, uit autocratische regimes zoals Rusland, de Verenigde Staten en ‘Israël’.”
“De tijdelijke LNG-import terminal in Eemshaven wordt opgeheven, er komen geen nieuwe (tijdelijke) import terminals bij en de Gate terminal in Rotterdam wordt gesloten. In plaats van het uitbreiden van fossiele infrastructuur zetten wij in op het snel opschalen van energiebesparing en de bouw van goedkope, hernieuwbare en lokale energie”
FVD wil alle klimaatregels schrappen en ziet geen reden om het gebruik van kolen uit te faseren; zij pleiten juist voor het heropenen van moderne kolencentrales om energie betaalbaar en betrouwbaar te maken. Het programma stelt expliciet voor om gesloten kolencentrales weer in gebruik te nemen en nieuwe investeringen in fossiele energiebronnen te doen, als alternatief voor de energietransitie. De kern van hun visie is dat fossiele brandstoffen, waaronder kolen, essentieel zijn voor welvaart en energiezekerheid.
Kolencentrales heropenen voor betaalbare energie
FVD wil de gesloten kolencentrales heropenen om direct goedkope en stabiele stroom te leveren, als reactie op wat zij zien als onnodige en schadelijke klimaatmaatregelen. Zij stellen dat moderne kolencentrales schoon en efficiënt zijn en noodzakelijk voor een stabiel energienet, zeker nu alternatieven volgens hen duur en onbetrouwbaar zijn.
“We heropenen onze hypermoderne, schone kolencentrales die door vorige kabinetten zijn gesloten, zodat er onmiddellijk goedkope en stabiele stroom beschikbaar komt.”
“We schrappen alle klimaatregels, beëindigen het aardgasverbod en heropenen moderne kolen- en gascentrales.”
“Door gaswinning in Groningen te hervatten met eerlijke compensatie voor omwonenden en gelijktijdig te investeren in kolencentrales en moderne kernenergie, zoals thorium, zorgen we voor stabiele, goedkope stroom voor de komende generaties.”
Stoppen met uitfaseren fossiele brandstoffen, inclusief kolen
FVD verwerpt het idee dat fossiele brandstoffen uitgefaseerd moeten worden, en ziet juist in kolen, olie en gas de basis voor welvaart en energiezekerheid. Zij willen alle klimaatwetgeving en CO2-doelen loslaten, zodat kolen weer zonder restricties gebruikt kunnen worden.
“Forum voor Democratie gelooft niet in het klimaatprobleem en ziet geen reden om gebruik van fossiele brandstoffen uit te faseren.”
“Forum voor Democratie verwerpt de mythe van een klimaatcrisis en ziet geen enkele reden om afstand te nemen van deze natuurlijke energiebronnen.”
“We stoppen volledig met de energietransitie, zodat ons land niet langer wordt opgezadeld met onbetaalbaar en zinloos klimaatbeleid.”
BBB wil het openhouden van kolencentrales zolang er in Europa minder efficiënte centrales draaien en pas stoppen met fossiele energie als er betrouwbare, betaalbare alternatieven zijn. Ze keren zich tegen een overhaaste sluiting van kolencentrales en tegen extra nationale CO₂-heffingen voor de industrie. De partij kiest voor een pragmatische, economische benadering waarbij leveringszekerheid en betaalbaarheid voorop staan.
Kolencentrales openhouden zolang Europa minder efficiënt is
BBB vindt het sluiten van Nederlandse kolencentrales onrealistisch zolang elders in Europa minder efficiënte centrales blijven draaien. Ze willen de sluiting van kolencentrales per 2030 intrekken en koppelen het uitfaseren van kolen aan de beschikbaarheid van alternatieven en internationale afstemming. Dit standpunt is ingegeven door zorgen over leveringszekerheid, betaalbaarheid en het voorkomen van 'carbon leakage'.
“Kolencentrales openhouden. De sluiting van kolencentrales per 2030 wordt ingetrokken zolang elders in Europa minder efficiënte centrales draaien.”
“Geen onrealistische uitfasering fossiel. We stoppen pas met fossiele energie als er echt betrouwbare en betaalbare alternatieven zijn.”
“Wij willen geen nationale kop bovenop Europese regelgeving, zoals aanvullende CO₂ heffingen of overhaaste sluiting van kolencentrales.”
Geen extra nationale CO₂-heffing voor industrie
BBB wil de nationale CO₂-heffing voor de industrie afschaffen, omdat deze volgens hen het vestigingsklimaat schaadt en bedrijven de grens over jaagt zonder aantoonbaar klimaateffect. Dit raakt direct aan het gebruik van kolen in de industrie en energieopwekking, omdat extra lasten het gebruik van kolen onaantrekkelijker zouden maken.
“Stoppen met extra CO₂-heffing voor industrie. De Nederlandse industrie staat onder grote druk door oplopende kosten, internationale concurrentie en een onzeker investeringsklimaat. BBB wil de extra nationale CO₂ heffing voor de industrie daarom terugdraaien.”
Geen juridisch vastgelegde CO₂-vrije elektriciteit in 2035
BBB verzet zich tegen het wettelijk vastleggen van een volledig CO₂-vrije elektriciteitsproductie in 2035, waarmee ze ruimte houden voor het gebruik van kolen zolang dat nodig wordt geacht voor leveringszekerheid en betaalbaarheid.
“Geen juridisch vastgelegde CO₂-vrije elektriciteit in 2035. De doelstelling om in 2035 uitsluitend CO₂ vrije elektriciteit op te wekken wordt niet wettelijk vastgelegd.”
De SGP wil het gebruik van kolen als energiebron sterk verminderen en de import van kolen afbouwen, met als doel een duurzamere, betrouwbaardere en minder geopolitiek afhankelijke energievoorziening. De partij zet in op energiebesparing, opschaling van alternatieve energiebronnen zoals kernenergie en geothermie, en het waarborgen van leveringszekerheid zonder terug te vallen op kolenstook. Kolen worden expliciet genoemd als ongewenste fossiele brandstof, waarbij de focus ligt op het vervangen ervan door Hollandse, duurzame energie.
Import en gebruik van kolen afbouwen
De SGP beschouwt kolen als een ongewenste fossiele brandstof en wil de import en het gebruik ervan zoveel mogelijk terugdringen. Dit wordt gemotiveerd door zorgen over klimaat, milieu en geopolitieke afhankelijkheid. De partij pleit voor een energiemix waarin kolen geen rol meer spelen, en zet in op alternatieven die betrouwbaarder en duurzamer zijn.
“De energievoorziening wordt verduurzaamd en de import van fossiele brandstoffen afgebouwd.”
“Eerst en vooral door energiebronnen in eigen land: wind, zon, kernenergie, warmte in bodem, water en lucht, restwarmte en getijdenenergie. Innovatie is hiervoor cruciaal. Dit helpt ook om minder afhankelijk te worden van dure import van olie, kolen en vloeibaar gas (lng) uit regio’s waar je geopolitiek gezien niet afhankelijk van wilt zijn.”
“Het gebruik van olie, kolen en gas zorgt voor veel broeikasgassen in de atmosfeer.”
Geen terugkeer naar kolencentrales bij stroomtekort
De SGP benoemt leveringszekerheid als belangrijk, maar stelt geen enkele maatregel voor die het opnieuw stoken van kolen of het openhouden van kolencentrales ondersteunt. In plaats daarvan wordt ingezet op alternatieven zoals gascentrales als back-up en het stimuleren van voorspelbare duurzame bronnen.
“Om de leveringszekerheid te borgen is een capaciteitsmechanisme nodig in de vorm van vergoedingen voor bijvoorbeeld gascentrales om beschikbaar te blijven voor de momenten dat er een tekort aan stroom ontstaat.”
“We kiezen daarbij wel voor een brede en evenwichtige energiemix met het oog op betrouwbaarheid en leveringszekerheid. De SGP wil daarom meer inzet op ontwikkeling en opschaling van alternatieve energiebronnen met een meer voorspelbare productie, als aquathermie, geothermie, kernenergie, getijdenenergie en ‘superkritische’ vergassing van biomassareststromen.”
50PLUS spreekt zich in het verkiezingsprogramma niet expliciet uit over het (opnieuw) stoken van kolen of het openhouden van kolencentrales. In plaats daarvan legt de partij de nadruk op kernenergie als alternatief voor fossiele brandstoffen en op het vermijden van nationale klimaatmaatregelen die verder gaan dan Europese afspraken. Er zijn geen concrete voorstellen of uitspraken gevonden die pleiten voor of tegen het stoken van kolen.
Focus op kernenergie als alternatief voor fossiel
50PLUS ziet kernenergie als de belangrijkste route om de energievoorziening te verduurzamen en de leveringszekerheid te waarborgen, in plaats van terug te grijpen op kolen. Dit standpunt adresseert de behoefte aan betrouwbare energie zonder expliciet te kiezen voor kolenstook.
Geen nationale extra klimaatmaatregelen bovenop Europa
De partij verzet zich tegen nationale klimaatmaatregelen die verder gaan dan Europese afspraken, wat impliceert dat men niet voorstander is van strengere nationale beperkingen op fossiele brandstoffen zoals kolen, maar ook niet expliciet voor het stoken van kolen kiest.
Het CDA wil het stoken van kolen voor elektriciteitsproductie zo snel mogelijk beëindigen en ziet geen toekomst voor kolencentrales als energiebron. In plaats daarvan pleit de partij voor het benutten van de locaties van kolencentrales voor schone energie en investeert in alternatieven zoals kernenergie, duurzame energie en CO₂-opslag. Het CDA is uitgesproken tegen het gebruik van kolen en zet in op een versnelde transitie naar CO₂-vrije energiebronnen.
Kolenstook stoppen en locaties herbestemmen
Het CDA wil dat kolencentrales uiterlijk in 2030 stoppen met het verbranden van kolen en dat deze locaties worden ingezet voor schone energie. Dit standpunt is ingegeven door de noodzaak om de CO₂-uitstoot drastisch te verminderen en de energietransitie te versnellen. De partij ziet het benutten van bestaande infrastructuur als kans om sneller over te schakelen op duurzame alternatieven.
“We benutten locaties van kolencentrales voor andere vormen van schone energie.”
“We beginnen zo snel mogelijk met het bouwen van de infrastructuur die nodig is om negatieve emissies (het onttrekken van CO₂ aan de atmosfeer) te realiseren en benutten daarvoor de locatie van minimaal één elektriciteitscentrale die in 2030 geen kolen meer verbrandt.”
Geen terugkeer naar kolenstook
Het CDA sluit het opnieuw inzetten van kolen als energiebron uit. De partij noemt kolenstook niet als optie in de energiemix en benadrukt juist de noodzaak van CO₂-vrij regelbaar vermogen en duurzame alternatieven. Dit onderstreept hun inzet om kolenstook definitief te beëindigen.
“Bij de energietransitie hebben we niet de luxe opties uit te sluiten. We investeren in een goede mix van kernenergie, windenergie, zonne-energie, waterstof, groen gas, duurzame biomassa, aardwarmte en schone brandstoffen.”
“We dragen zorg voor voldoende CO₂-vrij regelbaar vermogen (bijvoorbeeld kleine kerncentrales) om leveringszekerheid ook op de langere termijn te borgen.”
De ChristenUnie wil het gebruik van kolencentrales volledig uitfaseren als onderdeel van de energietransitie naar een duurzame energievoorziening. Zij pleiten voor een energiemix gebaseerd op wind, zon en kernenergie, waarbij kolen en gas verdwijnen en worden vervangen door CO2-vrije alternatieven. De partij ziet het stoppen met kolenstook als essentieel voor klimaatdoelen en energie-onafhankelijkheid.
Kolencentrales volledig uitfaseren
De ChristenUnie kiest expliciet voor het uitfaseren van kolencentrales als onderdeel van de overgang naar een duurzame energievoorziening. Dit is een bewuste keuze om de CO2-uitstoot te verminderen en Nederland minder afhankelijk te maken van fossiele brandstoffen. De partij wil het energiesysteem aanvullen met kernenergie en duurzame bronnen, zodat kolenstook niet meer nodig is.
Geen terugkeer naar kolenstook bij energietekorten
De ChristenUnie sluit impliciet uit dat kolencentrales opnieuw worden opgestart of langer openblijven bij tekorten aan duurzame energie. In plaats daarvan willen ze investeren in flexibiliteit via CO2-vrije centrales op waterstof en batterij-opslag, zodat terugvallen op kolen niet nodig is.
D66 wil het gebruik van kolen en andere vervuilende fossiele brandstoffen voor energieopwekking volledig uitfaseren. Zij zetten in op een snelle energietransitie naar schone bronnen zoals wind, zon en groene waterstof, waarbij het stoken van kolen en biomassa voor elektriciteit wordt beëindigd en alleen moderne gascentrales tijdelijk openblijven voor leveringszekerheid.
Stoppen met kolen en biomassa voor elektriciteit
D66 kiest ervoor om het verbranden van kolen en biomassa voor elektriciteitsopwekking volledig te stoppen, omdat deze bronnen veel CO2 uitstoten en de klimaatdoelen in gevaar brengen. Alleen hoogwaardig gebruik van reststromen blijft toegestaan, en de partij wil zo snel mogelijk overstappen op duurzame alternatieven.
“We stoppen met het verbranden van hout om stroom op te wekken. We stoppen stap voor stap met de inzet van biomassa voor elektriciteit. Alleen hoogwaardig gebruik van reststromen blijft toegestaan, bijvoorbeeld als grondstof voor nieuwe producten of in sectoren zonder groen alternatief.”
Geen heropening of uitbreiding van kolencentrales
D66 spreekt zich niet expliciet uit over het heropenen of uitbreiden van kolencentrales, maar door de nadruk op het sluiten van vervuilende centrales en het openhouden van alleen moderne gascentrales, is het duidelijk dat kolen geen rol meer mogen spelen in de energievoorziening.
“Opdat de leveringszekerheid van elektriciteit gewaarborgd blijft, blijven moderne gascentrales zo lang open als nodig.”
Versnellen van de energietransitie naar schone bronnen
D66 wil de energietransitie versnellen door te investeren in wind, zon, groene waterstof en energieopslag, zodat Nederland niet meer afhankelijk is van fossiele brandstoffen zoals kolen.
“We investeren uitgebreid in windmolens op zee en op land, in zonnepanelen op daken, bedrijventerreinen en restgronden zoals bermen. Wind op zee wordt de basis van schone energie.”
“Groene energie is onze eerste keuze, maar dit kent grenzen. We sluiten daarom geen technologie uit. We blijven openstaan voor alternatieven zoals kernenergie, mits dit doelmatig is.”
JA21 wil kolen- en gascentrales openhouden en niet sluiten zolang kernenergie en andere alternatieven nog niet volledig beschikbaar zijn. Ze zien kolen als een noodzakelijke back-up voor leveringszekerheid en willen de fossiele infrastructuur behouden totdat kernenergie het fundament van het energiesysteem kan vormen. Hun beleid is gericht op betaalbaarheid, betrouwbaarheid en het vermijden van ideologisch gedreven sluitingen van kolencentrales.
Kolen- en gascentrales openhouden voor leveringszekerheid
JA21 vindt dat kolen- en gascentrales niet moeten worden gesloten zolang duurzame alternatieven, met name kernenergie, nog niet volledig beschikbaar zijn. Dit is volgens hen noodzakelijk om de leveringszekerheid en betaalbaarheid van energie te waarborgen, zeker in tijden van geopolitieke onzekerheid. Ze verwerpen het versneld afschrijven van fossiele brandstoffen en willen de fossiele infrastructuur behouden totdat kernenergie een volwaardig alternatief is.
“Onze betrouwbare fossiele infrastructuur behouden: kolen- en aardgascentrales niet sluiten.”
“Leveringszekerheid garanderen door in te zetten op een capaciteitsmechanisme, waardoor gas- en kolencentrales klaar kunnen staan om bij te springen als zonne- en windenergie onvoldoende stroom opleveren.”
“Wij maken daarom de strategische keuze om onze fossiele sector en infrastructuur te behouden zolang duurzame kernenergie nog geen volwaardig alternatief is.”
“Fossiele brandstoffen niet afschrijven zolang er geen volwaardige alternatieven zijn.”
NSC spreekt zich in het verkiezingsprogramma niet expliciet uit over het (opnieuw) stoken van kolen of het openhouden van kolencentrales. Het programma legt de nadruk op het afbouwen van fossiele brandstoffen, het stimuleren van duurzame energiebronnen en het beperken van subsidies op fossiele energie. Er worden geen concrete voorstellen gedaan om kolen te blijven gebruiken of juist versneld uit te faseren.
Afbouwen van fossiele brandstoffen en subsidies
NSC wil het gebruik van fossiele brandstoffen verminderen en de bijbehorende subsidies afbouwen, met als doel de energietransitie te versnellen en CO2-uitstoot te verlagen. Dit raakt indirect aan het gebruik van kolen, maar kolen worden niet expliciet genoemd; de focus ligt op het algemene afbouwen van fossiele energie.
Focus op duurzame energiebronnen en kernenergie
NSC zet in op duurzame energiebronnen zoals zon, wind, waterstof, groen gas en kernenergie als alternatief voor fossiele brandstoffen. Kolen worden niet genoemd als gewenste energiebron; de nadruk ligt op het versnellen van de energietransitie richting klimaatneutraliteit.
De PVV wil stoppen met de energietransitie en kiest expliciet voor het openhouden van kolen- en gascentrales om leveringszekerheid en betaalbare energie te garanderen. Zij verwerpen klimaatmaatregelen gericht op CO2-reductie en zetten in op traditionele energiebronnen, met een focus op het bouwen van meer kerncentrales en het afwijzen van wind- en zonne-energie. De partij ziet het sluiten van kolencentrales als onwenselijk en wil deze juist openhouden.
Kolen- en gascentrales openhouden
De PVV vindt het belangrijk dat Nederland niet afhankelijk wordt van weersafhankelijke energiebronnen en wil daarom de bestaande kolen- en gascentrales openhouden. Volgens de partij zijn deze centrales modern en schoon en dragen ze bij aan leveringszekerheid en lagere energielasten. Het sluiten van kolencentrales wordt gezien als een gevolg van "CO2-flauwekul" en "klimaatgekte", waar de PVV zich tegen verzet.
Stoppen met de energietransitie en klimaatbeleid
De PVV wil stoppen met de energietransitie en het huidige klimaatbeleid, omdat zij deze als onhaalbaar, onbetaalbaar en ineffectief beschouwen. De partij stelt dat het Nederlandse aandeel in de wereldwijde CO2-uitstoot verwaarloosbaar is en dat het sluiten van kolencentrales geen zin heeft. In plaats daarvan moet de focus liggen op betaalbare energie en leveringszekerheid.
“Het ministerie van Klimaat en Groene Groei veranderen we in het ministerie van Betaalbare Energie: geen CO2-flauwekul, maar leveringszekerheid en lagere energielasten. We stoppen met de energietransitie...”
“De klimaatgekte is om gek van te worden. Klimaatdoelen zijn onhaalbaar en onbetaalbaar.”
DENK wil dat kolencentrales zo snel mogelijk verdwijnen en zet vol in op de overgang naar schonere energiebronnen zoals zonne- en windenergie. Kernenergie wordt niet uitgesloten, mits veilige opslag van kernafval gegarandeerd is. Het doel is een snelle energietransitie zonder terugkeer naar het stoken van kolen.
Kolencentrales verdwijnen zo snel mogelijk
DENK beschouwt het uitfaseren van kolencentrales als essentieel voor het behalen van klimaatdoelen en het verduurzamen van de energievoorziening. Door te investeren in duurzame alternatieven zoals zonne- en windenergie wil DENK het gebruik van kolen voor energieopwekking beëindigen en zo bijdragen aan een schoner milieu.
Kernenergie niet uitgesloten als schoner alternatief
Hoewel kolen worden uitgefaseerd, sluit DENK kernenergie niet uit als schoner alternatief, mits de opslag van kernafval veilig is. Dit standpunt onderstreept dat DENK pragmatisch kijkt naar alle opties die kunnen bijdragen aan het verminderen van kolenstook en CO2-uitstoot.
“Kernenergie sluiten wij niet uit, omdat het schoner is dan andere energiebronnen. Veilige opslag van kernafval is een harde randvoorwaarde voor elke kernenergie optie.”
De SP wil het gebruik van kolen als energiebron volledig beëindigen en streeft naar een snelle transitie naar schone energie. Ze pleiten voor het sluiten van kolencentrales, het ondersteunen van werknemers in de kolensector bij omscholing, en investeren uitsluitend in duurzame energiebronnen zoals zon en wind.
Sluiten van kolencentrales en stoppen met kolenstook
De SP wil dat Nederland zo snel mogelijk stopt met het stoken van kolen voor energieopwekking. Dit is onderdeel van hun bredere inzet om fossiele brandstoffen uit te faseren en klimaatdoelen te halen. Ze zien het sluiten van kolencentrales als noodzakelijk voor een schone en rechtvaardige energietransitie.
“Voor bedrijven die moeten sluiten richten we een werknemersfonds op dat zorgt voor omscholing en financiële overbrugging, zodat niemand aan de kant komt te staan. Dit doen we volgens het model van het kolenfonds.”
Geen investeringen meer in fossiele energie, inclusief kolen
De SP wil alle fossiele subsidies stopzetten en geen vergunningen meer verlenen voor fossiele projecten, waaronder kolen. Ze kiezen expliciet voor investeringen in duurzame energie en niet in vervuilende bronnen als kolen.
“Wij stoppen die subsidies zo snel mogelijk en geven steun voor vergroening als daar publieke zeggenschap tegenover staat.”
“Er komt een stop op olie en gasprojecten. We verlenen geen vergunningen meer voor het uitbouwen van olie en gasprojecten en bouwen onze huidige olie en gasproductie zo snel mogelijk af.”
De VVD noemt het stoken van kolen of het heropenen van kolencentrales niet expliciet als beleidsoptie in haar verkiezingsprogramma. In plaats daarvan zet de partij sterk in op kernenergie, gaswinning (behalve in Groningen), en het vergroten van energieonafhankelijkheid, met als doel een schoon en betaalbaar energiesysteem. Over het gebruik van kolen wordt geen concreet standpunt of beleidsvoorstel ingenomen.
Focus op kernenergie als alternatief voor fossiel
De VVD ziet kernenergie als de belangrijkste route naar een robuust, schoon en onafhankelijk energiesysteem, waarmee het gebruik van kolen impliciet wordt ontmoedigd.
“Kernenergie is een noodzakelijk onderdeel van een robuust en toekomstbestendig energiesysteem. Kernenergie is een betrouwbare en stabiele energiebron, waarmee we ons energiesysteem weerbaarder kunnen maken.”
“We versnellen de bouw van de kerncentrales: We zorgen ervoor dat de vier grote kerncentrales zo snel mogelijk worden gebouwd.”
Gaswinning als tijdelijke energiebron, geen kolen
De partij noemt gaswinning als tijdelijke oplossing om energieonafhankelijkheid te vergroten, maar noemt kolen niet als alternatief.
“Gaswinning op eigen bodem gaat door: Zolang we nog gas gebruiken, willen we hiervoor niet afhankelijker worden van andere landen. Daarom blijven we inzetten op gaswinning uit kleine velden op land en op de Noordzee. Dit doen we op een veilige manier, waarbij de regio meeprofiteert van de voordelen. Het Groninger gasveld blijft gesloten.”
Volt wil het gebruik van kolen voor energieopwekking zo snel mogelijk beëindigen en streeft naar een volledige stop in 2035. Ze eisen transitieplannen van de industrie, geven geen nieuwe vergunningen voor kolenmijnen, en willen kolencentrales vervangen door CO₂-neutrale alternatieven zoals kernenergie.
Snel afbouwen en volledig stoppen met kolen
Volt wil het gebruik van steenkool versneld afbouwen en uiterlijk in 2035 volledig beëindigen. Ze eisen van de industrie concrete transitieplannen en geven geen nieuwe vergunningen voor kolenmijnen, om zo de CO₂-uitstoot drastisch te verminderen en de energietransitie te versnellen.
“Het gebruik van steenkool wordt snel afgebouwd en uiteindelijk helemaal gestopt. Dit doen we door een transitieplan te eisen van alle industrie die gebruikmaakt van steenkool zodat we volledig van steenkool af zijn in 2035. Dit transitieplan moet in 2030 klaarliggen.”
“Er worden geen nieuwe vergunningen meer afgegeven voor olie- en gasboringen en het openen van nieuwe kolenmijnen.”
Kolencentrales vervangen door CO₂-neutrale alternatieven
Volt wil kolen- en gascentrales snel sluiten en vervangen door betrouwbare, CO₂-neutrale alternatieven zoals kleine modulaire kernreactoren (SMRs), waarbij bestaande infrastructuur optimaal wordt benut.
“Volt zorgt voor voldoende betrouwbare vervanging van kolen- en gascentrales zodat we deze snel kunnen sluiten. Waar nu kolen- en gascentrales staan, dienen die waar mogelijk te worden vervangen door SMRs van vergelijkbare capaciteit.”
GroenLinks-PvdA is uitgesproken tegen het stoken van kolen en wil zo snel mogelijk af van kolen als energiebron. Ze zetten in op het versneld sluiten van kolencentrales, het omscholen van werknemers uit de kolensector, en het investeren in duurzame energiebronnen zoals zon en wind. Hun beleid is gericht op een klimaatneutraal Nederland zonder kolenstook, met oog voor sociale rechtvaardigheid voor werknemers.
Versneld stoppen met kolenstook
GroenLinks-PvdA wil het gebruik van kolen als energiebron beëindigen om klimaatverandering tegen te gaan en de energietransitie te versnellen. Ze richten zich op het sluiten van kolencentrales en het ondersteunen van werknemers die hierdoor hun baan verliezen, zodat niemand de dupe wordt van het klimaatbeleid.
“Werknemers die een fossiele baan verliezen worden met behoud van inkomen begeleid naar een duurzame baan – zo nodig inclusief omscholing – naar het voorbeeld van het kolenfonds. Zo worden werknemers niet de dupe van klimaatbeleid én werven we de hoognodige arbeidskrachten voor de klimaattransitie.”
Investeren in duurzame energie als alternatief voor kolen
De partij ziet duurzame energie uit zon en wind als het alternatief voor kolenstook. Door te investeren in schone energie van eigen bodem wil GroenLinks-PvdA de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen, waaronder kolen, beëindigen.
“Met investeringen in schone energie van eigen bodem, zoals zon en wind, maken we ons minder afhankelijk van autoritaire regimes. Ook daarom kiezen we...”
De Partij voor de Dieren (PvdD) wil dat Nederland zo snel mogelijk stopt met het gebruik van kolen voor energieopwekking. Ze pleiten voor het sluiten van alle kolencentrales zonder deze om te bouwen tot biomassacentrales, als onderdeel van een bredere en versnelde afbouw van fossiele brandstoffen. Hun visie is dat het stoken van kolen onverenigbaar is met klimaatdoelen en dat echte verduurzaming vraagt om directe en radicale keuzes.
Kolencentrales zo snel mogelijk sluiten
De PvdD vindt dat kolencentrales per direct gesloten moeten worden, omdat het stoken van kolen zeer vervuilend is en niet past binnen een duurzame energietransitie. Ze wijzen ook het ombouwen van kolencentrales tot biomassacentrales af, omdat dit volgens hen geen echte oplossing is voor het klimaatprobleem.
“De kolencentrales sluiten zo snel mogelijk en worden niet omgebouwd tot biomassacentrales.”
Verbod op winning van steenkoolgas
Naast het sluiten van kolencentrales wil de PvdD ook dat schalie- en steenkoolgas in de grond blijven en dat de winning hiervan verboden wordt. Dit onderstreept hun standpunt tegen het gebruik van kolen in welke vorm dan ook.
“Schalie- en steenkoolgas blijven in de grond, de winning wordt verboden.”
BVNL wil kolencentrales openhouden zolang er geen stabiele alternatieven zijn, maar pleit niet voor het actief (opnieuw) gaan stoken van meer kolen. Hun focus ligt op energiezekerheid en betaalbaarheid, waarbij kernenergie en aardgas als alternatieven worden genoemd. Nieuwe investeringen in kolenstook of uitbreiding van kolencentrales worden niet voorgesteld; het beleid is behoudend en gericht op het voorkomen van energietekorten.
Kolencentrales openhouden tot stabiele alternatieven
BVNL vindt dat kolencentrales niet gesloten moeten worden zolang er geen betrouwbare alternatieven zijn, om zo de energiezekerheid en betaalbaarheid te waarborgen. Dit standpunt is pragmatisch en gericht op het voorkomen van energiecrises, niet op het stimuleren van extra kolenverbruik of het bouwen van nieuwe kolencentrales.
“Kolencentrales openhouden totdat goede stabiele alternatieven voorhanden zijn.”