Verkiezingsprogramma's 2025 overkinderopvang d66
De ChristenUnie wil kinderopvang toegankelijker, eenvoudiger en betaalbaarder maken, met een nadruk op keuzevrijheid voor ouders en het belang van kinderontwikkeling. Ze pleiten voor een non-profit kinderopvangstelsel, bijna gratis opvang, en een hervorming van de kinderopvangtoeslag, waarmee ze zich duidelijk onderscheiden van het D66-standpunt dat inzet op volledige publieke financiering en kinderopvang als arbeidsmarktinstrument.
Kinderopvang wordt non-profit en (bijna) gratis
De ChristenUnie wil dat kinderopvangorganisaties non-profit worden en dat private equity verdwijnt uit de sector, omdat kinderopvang een maatschappelijke functie heeft. Ze maken kinderopvang en gastouderopvang (zo goed als) gratis en willen het stelsel eenvoudiger en betaalbaarder maken, waarbij kinderopvang meer is dan alleen een arbeidsmarktinstrument.
“Alle kinderopvangorganisaties worden daarom non-profit. Dit betekent ook een einde van private equity partijen in de kinderopvang.”
“De ChristenUnie ... maken we de kinderopvang en gastouderopvang (zo goed als) gratis en vereenvoudigen we de verlofregelingen zodat ouders er kunnen zijn voor hun kinderen als dat nodig is.”
“Ouders moeten zelf kunnen kiezen hoe zij werk en zorg combineren. Daarvoor zijn een eerlijk belastingstelsel en kwalitatief goede en betaalbare kinderopvang (waaronder gastouderopvang) noodzakelijk.”
Hervorming kinderopvangtoeslag en participatie-eis
De partij wil de kinderopvangtoeslag hervormen, zodat het systeem eenvoudiger wordt en overweegt de arbeidseis te vervangen door een maatschappelijke participatie-eis. Dit is bedoeld om de toegang tot kinderopvang te verbreden en segregatie te voorkomen.
“Door hervorming van de kinderopvangtoeslag, maken de het kinderopvangstelsel eenvoudiger en betaalbaar. De herziening van de kinderopvangtoeslag wordt doorgezet.”
“We onderzoeken de mogelijkheid om de arbeidseis in de kinderopvangtoeslag te vervangen door een maatschappelijke participatie-eis.”
“Eenvoudigere financiering van alle vormen van voorschoolse opvang is nodig om segregatie te voorkomen.”
Het CDA wil kinderopvang voor bijna alle gezinnen vrijwel gratis maken, met een inkomensafhankelijke bijdrage voor hogere inkomens. Ze pleiten voor eenvoudiger en directer georganiseerde kinderopvangregelingen, waarbij de toeslag direct aan opvangorganisaties wordt uitgekeerd en toezicht wordt verscherpt om fraude te voorkomen. De partij positioneert zich hiermee als gezinsvriendelijk, maar kiest voor een minder universeel en volledig gratis systeem dan D66, met meer nadruk op inkomensafhankelijkheid en controle.
Bijna gratis kinderopvang, inkomensafhankelijk voor hogere inkomens
Het CDA wil kinderopvang voor de meeste gezinnen vrijwel gratis maken, maar laat hogere inkomens een inkomensafhankelijke bijdrage betalen. Dit is minder vergaand dan het volledig gratis en universele systeem dat D66 voorstaat. Het CDA benadrukt financiële ondersteuning voor gezinnen, maar houdt vast aan differentiatie naar inkomen.
“We ondersteunen gezinnen in de hoge kosten door bijna gratis kinderopvang. Voor de hogere inkomens blijft er een inkomensafhankelijke bijdrage.”
“We vereenvoudigen en verruimen de financiële kindregelingen en ondersteunen financieel kwetsbare gezinnen door bijna gratis kinderopvang.”
Directe uitbetaling kinderopvangtoeslag aan opvangorganisaties en meer toezicht
Om fraude te voorkomen en het systeem eenvoudiger te maken, wil het CDA dat de kinderopvangtoeslag direct aan opvangorganisaties wordt uitgekeerd in plaats van aan ouders. Dit is een duidelijke keuze voor meer controle en minder administratieve lasten voor ouders, in tegenstelling tot het meer universele en toegankelijke systeem van D66.
“We betalen de kinderopvangtoeslag direct uit aan de opvangorganisaties. We voorkomen fraude door goed toezicht.”
Eenvoudiger en zekerder stelsel, risico’s voor kwetsbare gezinnen verkleinen
Het CDA wil het kinderopvangstelsel vereenvoudigen en meer zekerheid bieden, met speciale aandacht voor het verkleinen van financiële risico’s voor kwetsbare gezinnen. Dit sluit aan bij hun bredere gezinsbeleid en onderscheidt zich van D66 door de focus op risicobeheersing en stelselvereenvoudiging.
“We willen meer eenvoud en zekerheid in het stelsel van kinderopvangregelingen en de risico’s voor financieel kwetsbare gezinnen verkleinen.”
Gratis voor- en vroegschoolse programma’s op indicatie
Het CDA biedt gratis voor- en vroegschoolse programma’s aan peuters van twee en drie jaar die dat voor hun ontwikkeling nodig hebben, maar alleen op indicatie. Dit is minder universeel dan het D66-voorstel voor gratis kinderopvang voor alle jonge kinderen.
“Voor alle peuters van twee en drie jaar die dat voor hun ontwikkeling nodig hebben, komen er op indicatie gratis voor- en vroegschoolse programma’s beschikbaar.”
GroenLinks-PvdA wil kinderopvang volledig publiek maken en gratis toegankelijk voor alle kinderen, waarbij de kinderopvangtoeslag verdwijnt. Ze zetten zich af tegen marktwerking en private equity in de kinderopvang en willen deze sector als publieke voorziening organiseren, met tariefregulering en maximale salarissen aan de top. Hun visie is dat gratis, publieke kinderopvang essentieel is voor kansengelijkheid en een goede start voor ieder kind.
Gratis publieke kinderopvang voor alle kinderen
GroenLinks-PvdA wil dat kinderopvang, voorschool, peuterspeelzaal en buitenschoolse opvang een publieke voorziening worden, gratis voor alle kinderen. Dit moet kansengelijkheid bevorderen en de ontwikkeling van jonge kinderen stimuleren. De kinderopvangtoeslag wordt afgeschaft, en marktwerking wordt tegengegaan door tariefregulering en het weren van private equity.
“De kinderopvang, de voorschool, peuterspeelzaal en de buitenschoolse opvang worden een publieke voorziening, en dus gratis voor alle kinderen. De kinderopvangtoeslag verdwijnt. We houden het betaalbaar met tariefregulering, maximale salarissen aan de top en het weren van private equity uit de kinderopvang.”
“Kansengelijkheid begint met een goede start, daarom maken we kinderopvang gratis voor alle kinderen.”
“In de zorg, het onderwijs, de kinderopvang en het openbaar vervoer moet het algemeen belang voorop staan, niet de winst voor investeerders. We strijden tegen commerciële investeerders en private equity die de huisartsenzorg, welzijnswerk en de kinderopvang overnemen...”
“Ook investeren we in gratis kinderopvang en extra ondersteuning op scholen met veel achterstanden. Want kansengelijkheid begint met een goede start.”
Verlengen ouderschapsverlof om druk op opvang te verlagen
Naast gratis kinderopvang wil GroenLinks-PvdA het ouderschapsverlof verlengen, zodat ouders meer tijd met hun kinderen kunnen doorbrengen en de druk op de kinderopvang afneemt. Dit draagt bij aan meer gelijkheid tussen ouders.
“Daarom verlengen we het ouderschapsverlof. Dat verlaagt de druk op de opvang én zorgt voor meer gelijkheid tussen beide ouders.”
Forum voor Democratie (FVD) noemt kinderopvang of D66 niet expliciet in hun verkiezingsprogramma, en doet geen concrete voorstellen over kinderopvang. Wel positioneert FVD zich fel tegen wat zij zien als "woke-indoctrinatie" en ideologische beïnvloeding van kinderen in onderwijs en jeugdzorg, een thema dat zij impliciet verbinden aan partijen als D66. Hun focus ligt op het beschermen van kinderen tegen ideologische invloeden op school en het waarborgen van ouderlijke zeggenschap.
Verbod op ideologische beïnvloeding van kinderen
FVD verzet zich tegen wat zij zien als ideologische indoctrinatie (zoals "woke" en transgender-ideologie) in het onderwijs en jeugdmedia, en wil dit wettelijk verbieden. Zij koppelen deze agenda impliciet aan progressieve partijen zoals D66, zonder kinderopvang direct te noemen. Het doel is om kinderen te beschermen tegen wat zij als schadelijke invloeden zien en om ouders meer regie te geven.
“Scholen en jeugdtv-programma’s dragen ideologische boodschappen uit die kinderen verwarren en ouders verontrusten. Vooral transgender-ideologie wordt gepusht: jongeren worden aangemoedigd te twijfelen aan hun geslacht...”
“Wij willen paal en perk stellen aan deze ideologische indoctrinatie. Dat betekent een wettelijk verbod op transgender-propaganda in scholen en media, maar ook een verbod op hormoonbehandelingen en geslachtsoperaties bij minderjarigen.”
“We verbieden transgender-propaganda op scholen en in jeugd-tv, en maken geslachtsveranderingsoperaties, hormoontherapie en puberteitsremmers voor minderjarigen onmogelijk.”
“We geven geen subsidies aan organisaties die seksualiteit opdringen aan kinderen, zoals Rutgers, en verbieden deelname van kinderen aan ‘pride parades’ en ‘dragqueenshows’, zodat scholen weer veilig en neutraal zijn.”
D66 wil van kinderopvang een bijna gratis, publieke basisvoorziening maken die voor alle kinderen toegankelijk is, ongeacht of één of beide ouders werken. Ze streven naar gelijke kansen vanaf jonge leeftijd en willen dat elk kind recht heeft op vijf dagen opvang per week, waarbij het onderscheid tussen kinderopvang, peuteropvang en voor- en vroegschoolse educatie verdwijnt.
Kinderopvang als bijna gratis, publieke basisvoorziening
D66 ziet kinderopvang als een recht voor elk kind en wil het systeem hervormen tot een publieke voorziening die vrijwel gratis is. Hiermee willen ze gelijke kansen bevorderen en ouders, ook als slechts één ouder werkt, ondersteunen. Het onderscheid tussen verschillende vormen van opvang wordt opgeheven zodat elk kind toegang heeft tot vijf dagen opvang per week.
“We maken van kinderopvang een publieke basisvoorziening, zonder verschil tussen kinderopvang en peuteropvang of voor- en vroegschoolse educatie.”
“Op weg naar deze publieke voorziening maken we de kinderopvang bijna gratis. Elk kind krijgt toegang tot vijf dagen opvang per week. Dat geldt ook voor kinderen van wie één ouder werkt.”
“Dat doen we vanaf de eerste stappen op de kinderopvang tot aan het eindexamen.”
De SGP vindt dat het faciliteren en financieren van kinderopvang geen overheidstaak is, in tegenstelling tot partijen als D66 die juist pleiten voor (bijna) gratis kinderopvang. In plaats daarvan wil de SGP een eenvoudige kinderbijdrage invoeren die bestaande regelingen vervangt en gezinnen maximale keuzevrijheid geeft. De partij benadrukt dat gezinnen zelf moeten kunnen bepalen hoe zij de zorg voor hun kinderen organiseren, zonder sturing richting formele kinderopvang.
Kinderopvang is geen overheidstaak
De SGP verwerpt het idee dat de overheid kinderopvang moet faciliteren of financieren, zoals D66 voorstaat. In plaats daarvan wil de partij gezinnen direct financieel ondersteunen via een kinderbijdrage, zodat zij zelf kunnen kiezen hoe zij de zorg voor hun kinderen invullen. Dit beleid is bedoeld om keuzevrijheid te maximaliseren en gezinnen niet te sturen richting formele opvang.
Eenvoudige kinderbijdrage vervangt toeslagen
De SGP wil de huidige kinderopvangtoeslag, samen met andere kindregelingen, vervangen door één eenvoudige kinderbijdrage. Dit moet terugvorderingen voorkomen en gezinnen meer financiële zekerheid en vrijheid geven, in plaats van hen te sturen naar bepaalde opvangvormen.
“Daarom moet er een eenvoudige kinderbijdrage worden ingevoerd. De kinderbijslag, het kindgebonden budget en de kinderopvangtoeslag gaan hierin op, Zonder terugvorderingen en met maximale keuzevrijheid voor gezinnen.”
De SP wil kinderopvang volledig gratis maken voor alle kinderen, als publieke voorziening en zonder het huidige toeslagenstelsel. Hiermee wil de partij de arbeidsproductiviteit verhogen, mantelzorg en gezinstijd ondersteunen, en de positie van vrouwen op de arbeidsmarkt versterken. De SP kiest voor een kleinschalige, aantrekkelijke kinderopvang met betere arbeidsvoorwaarden en ziet kinderopvang als een gezamenlijke maatschappelijke verantwoordelijkheid, in tegenstelling tot het marktgerichte model van partijen als D66.
Gratis en Publieke Kinderopvang voor Iedereen
De SP pleit voor gratis kinderopvang als universeel recht, georganiseerd als publieke voorziening en niet afhankelijk van marktwerking of toeslagen. Dit moet zorgen voor gelijke kansen, minder bureaucratie en meer ruimte voor ouders om werk en zorg te combineren. De partij positioneert zich hiermee expliciet tegenover het huidige stelsel, dat door D66 wordt verdedigd en waarbij kinderopvangtoeslag centraal staat.
“Daarom maken we de kinderopvang gratis. Zo versterken we de arbeidsproductiviteit, geven we ruimte voor mantelzorg, creëren we tijd voor partners en steunen we de positie van vrouwen op de arbeidsmarkt. Ook kunnen we daardoor af van het ingewikkelde en gevaarlijke toeslagenstelsel.”
“We investeren in kinderopvang, sport, cultuur en schoolactiviteiten als publieke voorzieningen. Zo kunnen kinderen zich breed ontwikkelen en staan ouders er niet alleen voor. Met gratis kinderopvang is er altijd mogelijkheid om werk en kinderen te combineren...”
Kleinschalige en Betere Arbeidsvoorwaarden in Kinderopvang
De SP wil dat kinderopvang kleinschaliger en aantrekkelijker wordt gemaakt, met betere lonen en lagere werkdruk voor het personeel. Dit is bedoeld om de kwaliteit van de opvang te verhogen en het werk in de sector aantrekkelijker te maken.
“Het werk in de kinderopvang moet aantrekkelijk en kleinschaliger gemaakt worden, met betere lonen en lagere werkdruk.”
Volt wil dat kinderopvang voor alle kinderen, ongeacht de werksituatie van hun ouders, gratis wordt voor drie dagen per week, met een mogelijke inkomensafhankelijke bijdrage voor hoge inkomens. Ze pleiten voor het samenbrengen van onderwijs, voorscholen en kinderopvang in ontwikkelplekken vanaf twee jaar, en willen de administratiedruk in de kinderopvang verlagen. Hun visie is gericht op gelijke ontwikkelkansen voor ieder kind en het toegankelijk maken van kinderopvang als basisvoorziening.
Gratis kinderopvang voor alle kinderen (3 dagen per week)
Volt streeft naar gratis kinderopvang voor alle kinderen, ongeacht of hun ouders werken, voor minimaal drie dagen per week. Voor ouders met een hoog gezamenlijk inkomen kan een inkomensafhankelijke bijdrage gevraagd worden om de financiële haalbaarheid te vergroten. Dit voorstel is bedoeld om gelijke kansen te bevorderen en kinderopvang als basisvoorziening te positioneren.
“We willen dat het mogelijk wordt dat de kinderopvang voor alle kinderen, ongeacht de werksituatie van de ouders, gratis wordt voor drie dagen per week. Waarbij Volt de optie openhoudt om een inkomensafhankelijke ouderbijdrage te vragen aan ouders met een hoog inkomen (bijvoorbeeld een gezamenlijk inkomen boven de 100.000 euro), om de financiële haalbaarheid daarmee te vergroten.”
Ontwikkelplekken: Integratie van onderwijs en kinderopvang
Volt wil onderwijs, voorscholen en kinderopvang samenbrengen in ontwikkelplekken voor kinderen vanaf twee jaar, waar gedurende de dag aandacht is voor brede ontwikkeling. Dit moet bijdragen aan gelijke kansen en een gezonde start voor ieder kind, los van de arbeidsparticipatie van de ouders.
“We willen dat onderwijs, voorscholen en kinderopvang samengaan in ontwikkelplekken voor kinderen vanaf twee jaar voor minimaal drie dagen in de week. Op deze plekken is er gedurende de dag voor alle kinderen (ongeacht of hun ouders werken) aandacht voor de ontwikkeling van sociale, emotionele en intellectuele vaardigheden, sport, spel, creativiteit, persoonlijke leerbehoeften en een gezonde leefstijl.”
Verlaging administratiedruk in de kinderopvang
Volt signaleert dat de administratiedruk in de kinderopvang te hoog is en wil deze verlagen door digitalisering en meer vertrouwen in professionals. Dit moet de sector aantrekkelijker maken en de focus op de ontwikkeling van kinderen versterken.
“De administratiedruk in de kinderopvang moet omlaag. Dit bereiken we door in te zetten op slimme digitale middelen en door uit te gaan van vertrouwen in plaats van wantrouwen.”
BIJ1 pleit voor volledig gratis kinderopvang voor iedereen, als onderdeel van hun streven naar gelijke kansen en het wegnemen van financiële drempels voor ouders. Ze willen hiermee zekerheid bieden aan ouders en het risico op toeslagenproblematiek wegnemen. Hun visie is dat kinderopvang een universeel recht is, niet afhankelijk van inkomen of arbeidsparticipatie, en dat het bijdraagt aan een veilige, inclusieve omgeving voor alle kinderen.
Kinderopvang volledig gratis maken
BIJ1 wil kinderopvang volledig gratis maken voor iedereen, zodat ouders niet langer geconfronteerd worden met hoge kosten of afhankelijk zijn van toeslagen. Dit voorstel is bedoeld om financiële ongelijkheid te verminderen en ouders zekerheid te bieden over de opvang van hun kinderen. Het beleid verschilt fundamenteel van het D66-standpunt, dat doorgaans inzet op inkomensafhankelijke regelingen of koppeling aan arbeidsparticipatie.
“Wij maken kinderopvang gratis voor iedereen. Zo krijgen ouders zekerheid dat hun kinderen goed opgevangen worden, zonder zorgen over te hoge kosten of risico’s van toeslagen.”
“Kinderopvang wordt helemaal gratis. Ook naschoolse activiteiten subsidiëren we flink. School wordt een ontmoetingsplek waar kinderen veilig de hele dag kunnen verblijven.”
NSC wil de kinderopvangtoeslag afschaffen en vervangen door directe financiering van kinderopvanginstellingen, zodat ouders niet langer afhankelijk zijn van een ingewikkeld toeslagensysteem. Ze benadrukken het belang van kleinschalige gastouderopvang en toegankelijke opvangvoorzieningen, ook in dorpen en krimpregio’s. Hun visie is gericht op eenvoud, voorspelbaarheid en rust voor gezinnen, in tegenstelling tot het door D66 gewenste bijna gratis universele kinderopvangstelsel.
Kinderopvangtoeslag afschaffen, directe financiering invoeren
NSC wil af van het huidige toeslagensysteem vanwege de complexiteit en onzekerheid voor ouders. In plaats daarvan kiezen ze voor directe financiering van kinderopvanginstellingen, wat gezinnen meer duidelijkheid en rust moet geven. Dit is een fundamenteel andere benadering dan het D66-voorstel voor bijna gratis kinderopvang via een universeel stelsel.
“We bouwen de kinderopvangtoeslag af en vervangen die door directe financiering van kinderopvanginstellingen. Dat geeft rust en duidelijkheid voor gezinnen.”
Behoud van kleinschalige gastouderopvang en opvang in dorpen
NSC vindt het belangrijk dat ook kleinschalige opvangvormen, zoals gastouderopvang, behouden blijven en dat er voldoende opvangvoorzieningen zijn in dorpen en krimpregio’s. Hiermee willen ze voorzien in de behoefte aan lokale, toegankelijke opvang, ook buiten de grote steden.
“We zorgen ervoor dat ook kleinschalige gastouderopvang behouden blijft en laten ruimte voor opvangvoorzieningen in dorpen en krimpregio’s.”
De VVD wil de kinderopvang voor werkende ouders vrijwel gratis maken door de kinderopvangtoeslag af te schaffen en het systeem te hervormen. Ze leggen de nadruk op het stimuleren van voltijdwerk door extra gratis opvangdagen voor ouders die meer uren werken, waarmee ze zich duidelijk onderscheiden van het D66-standpunt dat inzet op volledig gratis kinderopvang voor alle kinderen. De VVD koppelt hun voorstel expliciet aan het betaalbaar houden van het dagelijks leven voor werkenden en het stimuleren van arbeidsparticipatie.
Kinderopvang bijna gratis voor werkende ouders
De VVD wil de kinderopvangtoeslag afschaffen en kinderopvang bijna gratis maken, maar uitsluitend voor werkende ouders. Op termijn willen ze de vierde en vijfde dag volledig gratis maken, met voorrang voor ouders die meer uren werken. Dit beleid is bedoeld om voltijdwerk te stimuleren en de vaste lasten voor werkenden te verlagen, in tegenstelling tot D66 dat pleit voor universeel gratis kinderopvang.
“We maken kinderopvang bijna gratis: We zetten de hervorming van de kinderopvang door. De kinderopvangtoeslag wordt afgeschaft en kinderopvang wordt bijna gratis voor werkende ouders. Op termijn willen we de vierde en vijfde dag kinderopvang volledig gratis maken om voltijd werkende ouders tegemoet te komen. Ouders die meer uren werken, krijgen voorrang.”
Toegang tot kinderopvang afhankelijk van vaccinatiegraad
De VVD wil de veiligheid op de kinderopvang verhogen door niet-gevaccineerde kinderen te weren als de vaccinatiegraad te laag is. Dit standpunt richt zich op de volksgezondheid binnen kinderopvanginstellingen en is een duidelijk onderscheidend punt ten opzichte van andere partijen.
“We gaan verder met de initiatiefwet om niet-gevaccineerde kinderen niet langer toegang tot het kinderdagverblijf te geven als de vaccinatiegraad te laag is.”
De Partij voor de Dieren wil één gratis publieke voorschoolse voorziening voor alle kinderen, ongeacht of hun ouders werken. Hiermee wijkt de partij duidelijk af van het D66-model, dat inzet op toegankelijke kinderopvang als arbeidsmarktinstrument. De PvdD legt de nadruk op gelijke kansen en het terugdringen van onderwijsachterstanden, zonder commerciële invloeden.
Eén gratis publieke voorschoolse voorziening voor alle kinderen
De PvdD pleit voor een universele, gratis voorschoolse voorziening voor álle kinderen, dus ook voor kinderen van niet-werkende ouders. Dit is een fundamenteel ander uitgangspunt dan het D66-model, dat kinderopvang vooral ziet als middel om arbeidsparticipatie te bevorderen. De PvdD kiest voor gelijke ontwikkelingskansen en het terugdringen van achterstanden, los van de arbeidsmarktpositie van ouders.
“Er komt één gratis publieke voorschoolse voorziening voor alle kinderen, ook voor kinderen van niet-werkende ouders.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma