Verkiezingsprogramma's 2025 overjeugd
De SP vindt dat jongeren recht hebben op een goede, kansrijke jeugd en een toekomst met zekerheid. Ze willen investeren in toegankelijke jeugdzorg zonder wachtlijsten, betaalbare woningen, eerlijke lonen, sport en ontmoetingsplekken, en jongeren meer zeggenschap geven, onder andere door het stemrecht vanaf 16 jaar. De partij legt nadruk op het wegnemen van financiële en sociale drempels zodat alle jongeren kunnen meedoen en zich kunnen ontwikkelen.
Investeren in toegankelijke en betrouwbare jeugdzorg
De SP wil jeugdzorg zonder wachtlijsten, marktwerking en bureaucratie, met meer zeggenschap voor jongeren zelf. Ze willen dat jongeren hulp kunnen blijven krijgen na hun 18e en dat uithuisplaatsingen zoveel mogelijk worden voorkomen door tijdige en passende hulp.
“We moeten klaarstaan voor jongeren met goede jeugdzorg waar je op kunt vertrouwen. Daarom investeren we in de jeugdzorg en maken we deze zorg vrij van wachtlijsten, marktwerking en bureaucratie. Jongeren krijgen zeggenschap over hun zorg.”
“We zetten ons in voor liefdevolle jeugdzorg... Ook gaan we de jeugdzorg anders organiseren om misstanden te voorkomen... Er moet beter geluisterd worden naar jongeren en ouders. We pakken ook het probleem aan dat jongeren nu vaak hun zorg en onderdak verliezen wanneer zij 18 worden. Jongeren moeten daarom hulp kunnen blijven krijgen totdat de Big 5 op orde is: wonen, een netwerk, werk of onderwijs, inkomen en welzijn.”
“Stabiele en betrouwbare jeugdzorg. Uithuisplaatsingen worden zoveel mogelijk voorkomen, door gezinnen eerder passende hulp te bieden. Kinderen die toch (tijdelijk) niet thuis kunnen wonen horen een stabiele en veilige plek te krijgen.”
Recht op betaalbare woningen voor jongeren
De SP wil dat jongeren recht krijgen op een betaalbare huurwoning, met extra aandacht voor studenten en werkende jongeren. Ze willen meer jongerenwoningen bouwen en leegstaande kantoren ombouwen tot woningen.
“Jongeren krijgen recht op een betaalbare huurwoning. We gaan huurwoningen bouwen en leegstaande kantoren vullen met goede woningen. Voor studenten en werkende jongeren komen er meer kamers, mét huurtoeslag.”
“Een fijne en betaalbare woning is de basis om te kunnen studeren, te werken en je eigen leven op te bouwen. Daarom investeren we in betaalbare woonruimte voor jongeren. Of ze nu studeren, een opleiding volgen of aan het werk zijn. We bouwen er duizenden jongerenwoningen bij, op campussen, in steden en dorpen.”
“We zorgen ervoor dat kwetsbare jongeren altijd begeleid kunnen wonen met ondersteuning. Wonen is ook veiligheid, rust en zorg.”
Jongeren meer zeggenschap: stemrecht vanaf 16 jaar
De SP wil jongeren vanaf 16 jaar stemrecht geven, zodat ze kunnen meebeslissen over hun toekomst en maatschappelijke thema’s die hen direct raken.
Eerlijk loon en afschaffing minimumjeugdloon
De SP wil het minimumjeugdloon vanaf 18 jaar afschaffen en zorgen dat jongeren vanaf 15 jaar minstens 75% van het minimumloon verdienen. Ook willen ze eerlijke stagevergoedingen.
“Nu gaan we het minimumjeugdloon vanaf 18 jaar afschaffen, zodat je vanaf die leeftijd een volwaardig loon krijgt. Vanaf 15 jaar moet je ten minste 75 procent van het minimumloon verdienen.”
“De lonen voor jongeren stijgen naar verhouding mee per leeftijdsgroep, waardoor een vijftienjarige nooit minder dan driekwart van het minimumloon verdient. Stagiairs krijgen een eerlijke vergoeding en worden niet misbruikt als goedkope arbeidskrachten.”
Toegankelijke sport en ontmoetingsplekken voor jongeren
De SP wil dat elke buurt een ontmoetingsplek voor jongeren krijgt en dat sporten betaalbaar wordt gemaakt via een sportpas en btw-vrijstelling. Ze willen sportverenigingen versterken en sportmateriaal toegankelijk maken voor jongeren uit gezinnen met lage inkomens.
“We zorgen ervoor dat er in elke buurt een plek komt speciaal voor jongeren. Daar kan je elkaar ontmoeten en samen praten, sporten, spellen spelen en rondhangen.”
“Daarom komt er een sportpas met een budget van 240 euro per jaar voor kinderen en jongeren tot 23 jaar. Op sportschoolabonnementen wordt geen btw geheven en we gaan investeren in sportverenigingen met goede faciliteiten. Voor kinderen die in de bijstand leven, zorgen we voor ondersteuning bij het aanschaffen van eventuele benodigde sportmaterialen.”
Onderwijs en ontwikkeling: gelijke kansen voor jongeren
De SP wil dat elk kind gelijke kansen krijgt via goed gefinancierd onderwijs, afschaffing van de ouderbijdrage, gratis ontbijt en lunch op school, en meer aandacht voor begeleiding en ondersteuning.
“Ieder kind verdient een goede voorbereiding op het leven, met goed onderwijs en passende ondersteuning.”
“Elk kind verdient gelijke kansen. Daarom schaffen we de vrijwillige ouderbijdrage volledig af.”
“Daarom zorgen we voor een gratis, gezond ontbijt én lunch op alle basisscholen. Zo krijgt elk kind de energie om te leren, spelen en groeien.”
Het CDA wil de jeugdzorg hervormen door lichte hulpvragen lokaal op te lossen en zware zorg regionaal te organiseren, met het kind centraal in plaats van de zorgaanbieder. Ze investeren in preventie, mentale gezondheid, en een zachte overgang naar volwassenheid, en stellen strengere eisen aan aanbieders en effectiviteit van jeugdzorg. Jongeren krijgen meer inspraak, en er is aandacht voor financiële weerbaarheid, sociale veiligheid en gezonde ontwikkeling.
Lichte jeugdzorg lokaal, zware zorg regionaal
Het CDA wil lichte jeugdzorg zoveel mogelijk in de eigen omgeving organiseren, terwijl zware jeugdzorg regionaal wordt aangestuurd. Dit moet zorgen voor duidelijkheid, effectiviteit en het voorkomen van onnodige zware trajecten. De huisarts fungeert als poortwachter en er wordt geïnvesteerd in lokale netwerken.
“We willen lichte hulpvragen zoveel mogelijk in de eigen omgeving oppakken: via gezin, school, huisarts, wijkteam of informele netwerken. We investeren in verenigingen, maatschappelijk werk en andere ondersteunende instanties.”
“We hervormen de jeugdzorg. Zware jeugdzorg organiseren we regionaal, zowel inkoop als aansturing.”
“De huisarts heeft de rol van poortwachter. Als er andere hulp nodig is, wordt het kind via een versterkte eerste lijn naar andere passende hulp doorverwezen.”
Kind centraal, niet de zorgaanbieder
Het CDA vindt dat jeugdzorg aanvullend moet zijn en niet het startpunt. Het kind en zijn omgeving staan centraal, met meer inspraak voor jongeren en vertrouwen voor professionals.
“Jeugdzorg moet aanvullend zijn, niet het startpunt. We zetten het kind centraal, niet de zorgaanbieder. Jongeren moeten zoveel als mogelijk mee kunnen praten over wat zij denken dat nodig is en wie hun daarbij kan steunen.”
“De zorgprofessionals geven we meer ruimte en vertrouwen.”
Strengere eisen en effectiviteit jeugdzorg
Het CDA wil aanbieders van jeugdzorg selecteren op basis van strenge kwaliteitseisen en bewezen effectiviteit. Er komt een einde aan vergoedingen voor ongecontracteerde zorg en tevredenheid van kinderen en ouders wordt expliciet meegewogen.
“Aanbieders van zorg worden ingekocht op basis van registratie en strenge kwaliteitseisen om de kwaliteit te beheersen en te voorkomen dat het aanbod de vraag creëert. Weeg de tevredenheid van kinderen en ouders expliciet mee.”
“We sturen op meer bewezen effectieve jeugdzorg zodat we de juiste zorg op de juiste plek toepassen.”
“Om ervoor te zorgen dat de jeugdhulp van goede kwaliteit is, stoppen we het vergoedingspercentage voor ongecontracteerde jeugdzorg.”
Zachte landing bij overgang naar volwassenheid
Het CDA wil dat jongvolwassenen die uit de jeugdzorg komen, beter worden begeleid en niet abrupt op hun achttiende aan hun lot worden overgelaten.
“We willen een zachte landing voor jongvolwassenen als zij de jeugdzorg verlaten en gaan soepeler om met de harde knip bij achttien jaar.”
Preventie en gezonde ontwikkeling
Het CDA investeert in preventie, gezonde leefstijl en mentale gezondheid via scholen, Centra voor Jeugd en Gezin en ouderbetrokkenheid.
“Centra voor Jeugd en Gezin, kinderopvangcentra en scholen krijgen meer mogelijkheden om gezond leven – bewegen, eten, mentaal – in te bedden in hun aanpak, zoals de 1000 dagen-aanpak. Ouders en verzorgers worden hier actief bij betrokken.”
Financiële weerbaarheid en bescherming tegen online risico’s
Het CDA wil jongeren financieel weerbaar maken en beschermen tegen schadelijke online invloeden, zoals finfluencers en risicovolle consumptie.
“We willen sparen bevorderen en herintroduceren het Zilvervlootsparen voor jongeren. Zo stimuleren we dat zij al op jonge leeftijd een buffer opbouwen en financieel weerbaar worden.”
“We stellen strenge regels op voor Finfluencers, mensen die via social media jongeren verleiden onverantwoorde financiële risico’s te nemen.”
Maatschappelijke diensttijd en weerbaarheid
Het CDA behoudt de maatschappelijke diensttijd voor jongeren die niet deelnemen aan de militaire opkomstplicht, zodat zij zich inzetten voor de samenleving of zorg.
“We behouden de Maatschappelijke Diensttijd (MDT) voor jongeren tussen twaalf en dertig jaar die niet deelnemen aan de militaire opkomstplicht. Zij zetten zich een deel van hun tijd in voor de samenleving of de zorg.”
Jongerenhuisvesting in eigen dorp
Het CDA wil dat jongeren in hun eigen dorp kunnen blijven wonen door het uitbreiden van het ‘straatje erbij’-principe naar ‘buurtje erbij’ of ‘wijkje erbij’.
“Het principe van ‘straatje erbij’ wordt uitgebreid tot een volwaardig programma voor ‘buurtje erbij’ of ‘wijkje erbij’, zodat jongeren in hun eigen dorp kunnen blijven wonen en we niet alleen huizen, maar ook gemeenschappen bouwen.”
NSC wil de positie van jongeren versterken door het jeugdzorgstelsel fundamenteel te hervormen, jongeren meer bestaanszekerheid te bieden en hun betrokkenheid bij de samenleving te vergroten. De partij pleit voor een kindgerichte benadering in jeugdzorg, verlenging van jeugdzorg tot 23 jaar, hogere minimumjeugdlonen, strengere bescherming tegen schadelijke online invloeden en meer kansen voor jongeren om actief deel te nemen aan de maatschappij. De kern van hun visie is dat jongeren recht hebben op stabiliteit, inspraak en een gezonde, veilige omgeving.
Hervormen en verbeteren van jeugdzorg
NSC wil het jeugdzorgstelsel fundamenteel herzien, met nadruk op stabiliteit, eenvoud en het welzijn van het kind. Uithuisplaatsingen moeten zoveel mogelijk worden voorkomen, de stem van het kind moet centraal staan, en de harde leeftijdsgrens bij jeugdzorg wordt afgeschaft.
“Het huidige systeem helpt ouders en kinderen onvoldoende en maakt de problemen soms zelfs erger. We willen het jeugdstelsel hervormen, met focus op stabiliteit, eenvoud en herstel.”
“Jeugdzorg kan worden verlengd tot minimaal 23 jaar en langer indien nodig. Hiermee halen we de harde knip van 18 jaar uit de Jeugdwet.”
“We moeten uithuisplaatsingen zo veel mogelijk voorkomen en een betere jeugd- en rechtsbescherming realiseren.”
“De stem van het kind moet worden gehoord en meegewogen in alle besluiten die over het kind en het gezin gaan.”
“Er moet een einde komen aan het doorplaatsen van kinderen in de jeugdzorg. Kinderen hebben stabiliteit nodig.”
Versterken bestaanszekerheid en minimumjeugdloon
NSC wil jongeren meer financiële zekerheid bieden door het minimumjeugdloon te verhogen en uiteindelijk vanaf 18 jaar te vervangen door het reguliere minimumloon.
“We verhogen het minimumjeugdloon zodat jongeren meer gaan verdienen. We willen dat uiteindelijk het jeugdloon vanaf 18 jaar wordt vervangen door het minimumloon.”
Jongeren beschermen tegen schadelijke online invloeden
De partij stelt strenge leeftijdsgrenzen voor smartphones en sociale media, wil jongeren het recht geven hun online sporen te wissen en investeert in fysieke ontmoetingsplekken om eenzaamheid tegen te gaan.
“Nieuw Sociaal Contract is voorstander van een minimumleeftijd van 12 jaar voor smartphones en van 15 jaar voor sociale media, zodat kinderen stabiel en gezond op kunnen groeien.”
“We willen dat jongeren op hun 18e vanuit de overheid de mogelijkheid krijgen om kosteloos al hun online sporen te wissen, als uitwerking van het wettelijk recht op vergetelheid.”
“De eenzaamheid onder jongeren is een groot samenlevingsprobleem. We stimuleren gemeentes om te investeren in fysieke ontmoetingsplekken als alternatief voor online omgevingen.”
Jongeren actief betrekken bij samenleving en democratie
NSC wil jongeren stimuleren om actief deel te nemen aan de samenleving, onder andere via maatschappelijke stages, vrijwilligerswerk en een brief bij het bereiken van de stemgerechtigde leeftijd.
“We vinden het belangrijk dat jongeren het belang van deze gemeenschappen inzien en al jong worden gestimuleerd om hierin een actieve rol te spelen. Dat kan op verschillende manieren zoals door het vervullen van een maatschappelijke stage of het doen van vrijwilligerswerk.”
“Jongeren die 18 worden en de stemgerechtigde leeftijd bereiken, gaan actief meedoen aan onze democratische samenleving. Om dit te benadrukken, willen we dat zij namens de regering een brief aan 18-jarigen krijgen thuisgestuurd, waarin staat wat het betekent om democratisch burger van ons land te zijn.”
Preventie van jeugdcriminaliteit en toekomstperspectief bieden
De partij wil een persoonsgerichte, preventieve aanpak van jeugdcriminaliteit, met nadruk op het netwerk rondom jongeren en het bieden van toekomstperspectief aan jongeren die in de criminaliteit zijn beland.
“Jongeren komen steeds vaker en jonger in aanraking met criminelen. Ze zwichten voor de verleiding van snel geld en plegen daardoor strafbare feiten. Er is een persoonsgerichte, preventieve aanpak nodig met aandacht voor de rol van het hele netwerk rondom de jongere: ouders, scholen, sportverenigingen, politie en bv jongerenwerkers.”
“Jongeren die wel in de criminaliteit zijn beland, moeten we toekomstperspectief bieden om snel weer op het rechte pad te komen.”
Investeren in gezonde leefstijl en mentale weerbaarheid jeugd
NSC wil al op jonge leeftijd investeren in gezonde voeding, mentale gezondheid en het tegengaan van middelengebruik, met een brede verantwoordelijkheid voor de samenleving.
“Al op jonge leeftijd moet geïnvesteerd worden in de juiste voeding, mentale gezondheid, goede mondhygiëne, sport en bewegen, het tegengaan van alcohol-, drugs- en tabaksgebruik, een veilig (t)huis en inkomenszekerheid. Met elkaar zullen we ons als samenleving verantwoordelijk moeten voelen voor een gezonde leefstijl van de jeugd, zeker waar het gaat over drank, drugs en mentale weerbaarheid.”
De ChristenUnie vindt dat te veel kinderen en jongeren afhankelijk zijn geworden van jeugdhulp en wil terug naar een samenleving waarin gezinnen, scholen en buurten samen een sterke pedagogische basis vormen. Ze pleiten voor minder bureaucratie, meer samenwerking rondom het kind, en investeren in preventie, zodat professionele jeugdzorg alleen wordt ingezet waar echt nodig. Concrete voorstellen zijn onder meer het versterken van lokale teams, het afbouwen van gesloten jeugdzorg, en het verhogen van de kinderbijslag.
Minder afhankelijkheid van jeugdhulp, meer preventie
De ChristenUnie signaleert dat de vraag naar jeugdhulp te hoog is en wil de oorzaak aanpakken door gezinnen, scholen en buurten te versterken. Ze vinden dat niet elk probleem met professionele zorg moet worden opgelost en willen voorkomen dat kinderen het gevoel krijgen dat zij het probleem zijn.
“Als 1 op de 7 kinderen jeugdhulp nodig heeft om op te groeien, is er wat aan de hand in de samenleving. De ChristenUnie wil bouwen aan liefdevolle omgevingen waarin meer kinderen gezond en veilig opgroeien, zodat zorg van buitenaf minder vaak nodig is.”
“We investeren in nabije zorg die pedagogische relaties rond jeugd versterkt. Geen losse programma’s, maar samenwerking tussen ouders, scholen, kerken en buurtorganisaties.”
“We stoppen met over-diagnostisering en geven het onderwijs ruimte voor brede persoonsontwikkeling.”
Jeugdzorg verbeteren: sterke lokale teams en minder bureaucratie
De partij wil de jeugdzorg verbeteren door lokale teams te versterken, bureaucratie te verminderen en de financiering stabieler te maken. Ze zijn tegen een eigen bijdrage in de jeugdzorg en willen dat gemeenten voldoende middelen krijgen.
“De hervormingsagenda, die samen met het veld is opgesteld en breed gesteund wordt, is leidend voor het verbeteren van de jeugdzorg. Dit betekent sterke lokale teams, die de ruimte hebben om lokale steunstructuren te versterken en zinloze zorg terug te dringen.”
“We organiseren de jeugdhulp beter door slimmere regionale (en waar nodig landelijke) inkoop en minder papierwerk. Daardoor wordt juist de specialistische jeugdhulp beter beschikbaar, zodat jongeren met bijvoorbeeld suïcidale gedachten, trauma of een eetstoornis sneller geholpen worden.”
“De ChristenUnie is tegen de invoering van een eigen bijdrage in de jeugdzorg.”
Uithuisplaatsing als uiterste middel, focus op gezinsleven
Uithuisplaatsing moet volgens de ChristenUnie alleen als laatste redmiddel worden ingezet. Ze willen dat alles op alles wordt gezet om kinderen bij hun ouders te houden en pleiten voor betere rechtsbescherming en het afbouwen van gesloten jeugdzorg.
“Uithuisplaatsing is een buitengewoon ingrijpende gebeurtenis, juist omdat die de bloedband en het diepe emotionele verbond tussen ouder en kind verbreekt.”
“Uithuisplaatsing is een allerlaatste optie wanneer de veiligheid van een kind op het spel staat. Samen met de jongere en de ouder(s) moet eerst alles op alles worden gezet om te voorkomen dat dit nodig is.”
“Gesloten jeugdzorg wordt zorgvuldig afgebouwd.”
Financiële ondersteuning voor gezinnen en bestrijding kinderarmoede
De ChristenUnie wil gezinnen financieel meer lucht geven, onder meer door een forse verhoging van de kinderbijslag en het (zo goed als) gratis maken van kinderopvang. Het uitbannen van kinderarmoede wordt een wettelijk doel.
“Daarom verhoogt de ChristenUnie de kinderbijslag naar € 4500 per kind per jaar, maken we de kinderopvang en gastouderopvang (zo goed als) gratis en vereenvoudigen we de verlofregelingen zodat ouders er kunnen zijn voor hun kinderen als dat nodig is.”
“Het verlagen van kinderarmoede wordt een wettelijk doel.”
Druk van prestatiecultuur en sociale media op jeugd verminderen
De partij maakt zich zorgen over de druk van sociale media en de prestatiecultuur op jongeren en wil deze negatieve invloeden terugdringen, onder andere door wettelijke leeftijdsgrenzen en het weren van smartphones op scholen.
“De druk in onze samenleving is hoog, ook voor kinderen en jongeren. Onder invloed van de prestatiecultuur en sociale media lijkt alles goed en snel te moeten.”
“De verantwoordelijkheid hoe om te gaan met smartphones en sociale media ligt in eerste instantie bij ouders, maar met duidelijke wettelijke omkadering. Dat betekent dat sociale media niet toegankelijk mogen zijn voor kinderen jonger dan 14 jaar.”
D66 wil het jeugdsysteem fundamenteel veranderen door te focussen op preventie, het versterken van gezinnen en buurten, en het bieden van lichte jeugdzorg alleen als het echt nodig is. Ze investeren in gelijke kansen voor jongeren via onderwijs, mentale gezondheid en het tegengaan van sociale achterstanden. De partij kiest voor een integrale benadering waarbij de omgeving van het kind centraal staat en jongeren langer de tijd krijgen om hun talenten te ontwikkelen.
Systeemverandering in de jeugdzorg, focus op preventie
D66 vindt dat niet het kind, maar het systeem moet veranderen: minder medicaliseren, meer aandacht voor de omgeving en preventie. Ze willen gezinnen, buurten en scholen versterken zodat jeugdzorg alleen als laatste redmiddel nodig is.
“De problemen in de jeugdzorg zijn ernstig en hardnekkig. Kinderen en jongeren krijgen te snel een stempel of een label. Daardoor groeit de vraag naar hulp. ... D66 kiest voor een andere koers: weg van de bestrijding van symptomen, naar een brede aanpak voor het hele, diepere probleem. Want niet het kind, maar het systeem moet veranderen.”
“We versterken gezinnen, buurten en scholen, zodat zij hulp kunnen bieden voordat jeugdzorg nodig is.”
“We investeren in betere en snellere transgenderzorg, met zorg op maat.”
“We investeren in goede lonen, betere begeleiding en minder papierwerk voor jeugdzorgmedewerkers.”
“We werken aan beleid voor jeugd en gezinnen dat domeinen overstijgt, bij alle ministeries en bestuurslagen: van wonen tot onderwijs, van sociale zekerheid tot jeugdcriminaliteit.”
Gelijke kansen en later selecteren in het onderwijs
D66 wil dat jongeren langer de tijd krijgen om hun talenten te ontdekken en pleit voor brede brugklassen tot 15 jaar. Ze investeren in gelijke kansen, herstel van onderwijsachterstanden en passend onderwijs voor alle kinderen.
“D66 wil dat jongeren pas rond de leeftijd van 15 jaar kiezen welke route dan het best bij ze past. Tot die tijd zitten ze in brede brugklassen. Zo krijgen ze langer de tijd om zich te ontwikkelen.”
“We investeren in gelijke kansen op school. Daarom herstellen we het budget om onderwijsachterstanden aan te pakken. Dat is belangrijk voor programma’s zoals de brede brugklas en de hulp voor kwetsbare leerlingen in het voortgezet onderwijs.”
“In Nederland krijgen veel kinderen en jongeren geen onderwijs. Zij zitten thuis. Dat is voor D66 onacceptabel. Wij vinden dat alle kinderen en jongeren leerrecht hebben.”
“D66 wil dat kinderen zoveel mogelijk samen naar school kunnen gaan. Onderwijs moet voor ieder kind passend zijn.”
Investeren in mentale gezondheid van jongeren
D66 erkent de groeiende mentale druk onder jongeren en wil mentale gezondheid structureel onderdeel maken van het gezondheidsbeleid. Ze investeren in preventie, snelle toegang tot psychische hulp en het verkorten van wachtlijsten.
“Steeds meer mensen, vooral jongeren, ervaren mentale druk. ... D66 vindt dat mentale gezondheid en psychiatrische zorg meer aandacht moeten krijgen en een vast onderdeel moeten zijn van het gezondheidsbeleid.”
“Iedereen die psychische hulp nodig heeft, moet snel passende zorg krijgen. Nu worden problemen erger door lange wachtlijsten in de ggz. Daarom wil D66 de wachtlijsten in de ggz verkorten en de toegang tot passende zorg vergemakkelijken.”
Bescherming van jeugd tegen schadelijke digitale invloeden
D66 wil kinderen beschermen tegen verslaving aan digitale technologie en schadelijke online content door leeftijdsgrenzen en strengere regulering van techbedrijven.
“Veel volwassenen worstelen al met telefoonverslaving, maar kinderen nog meer. Hun nieuwsgierige brein is een verdienmodel voor grote techbedrijven. Daarom beschermt D66 het welzijn, de ontwikkeling en de online leefwereld van kinderen tegen verslaving, slechtere leerprestaties en misdrijven.”
“Zolang grote techbedrijven niet gereguleerd zijn, wil D66 een duidelijke leeftijdsgrens van 15 jaar voor verslavende apps die zorgen dat je maar blijft scrollen.”
De SGP benadrukt het belang van sterke gezinnen en gemeenschappen als basis voor een gezonde jeugd, waarbij professionele jeugdhulp alleen wordt ingezet als het echt nodig is. Ze willen jeugdhulp normaliseren, de rol van ouders en het netwerk versterken, en pleiten voor concrete hervormingen zoals het wettelijk afbakenen van de jeugdhulpplicht, betere aansluiting tussen onderwijs en jeugdhulp, en bescherming van jongeren tegen digitale risico’s. De partij kiest voor minder medicalisering, meer preventie en duidelijke wettelijke kaders rondom jeugdzorg.
Jeugdhulp normaliseren en afbakenen
De SGP wil voorkomen dat jeugdproblematiek te snel wordt gemedicaliseerd en vindt dat jeugdhulp zich meer moet richten op de context van het gezin. Ze pleiten voor een wettelijke afbakening van de jeugdhulpplicht en verwachten van gemeenten een duidelijke visie en scherpe keuzes. Het doel is om normalisering te bevorderen en het aantal kinderen in jeugdhulp te verminderen.
“De SGP vindt het belangrijk dat de overheid bijdraagt aan het normaliseren in plaats van medicaliseren en het problematiseren van gedrag. Ook het voorkomen van problemen krijgt meer aandacht.”
“Jeugdhulp gaat zich meer richten op de context van de jeugdige. Vaak houdt jeugdhulp verband met de gezinssituatie, zoals schulden, ggz- of relatieproblemen van ouders.”
“De SGP wil met prioriteit de jeugdhulpplicht wettelijk afbakenen. Van gemeenten mag een duidelijke visie op jeugdhulp, consistent beleid en scherpe keuzes worden verwacht.”
Betere aansluiting tussen onderwijs en jeugdhulp
De SGP ziet het versterken van de verbinding tussen onderwijs en jeugdhulp als essentieel om jongeren effectief te ondersteunen. Ze willen extra budget vrijmaken om deze samenwerking te verbeteren, zodat problemen sneller gesignaleerd en aangepakt kunnen worden.
“Er komt extra budget voor het versterken van de verbinding tussen onderwijs en jeugdhulp.”
Voorkomen van zorgval bij 18 jaar
De SGP wil voorkomen dat jongeren die 18 worden abrupt hun zorg en vertrouwde hulp verliezen. Ze pleiten voor continuïteit in de ondersteuning bij de overgang naar volwassenheid.
“De SGP wil voorkomen dat kinderen die 18 jaar worden opeens geen zorg meer kunnen krijgen en hun vertrouwde hulp verliezen.”
Hervorming en vereenvoudiging jeugdbescherming
De partij wil het systeem van jeugdbescherming overzichtelijker en slagvaardiger maken, met minder schakels en lasten, zodat de aandacht meer uitgaat naar de zorg voor kinderen zelf. Ook willen ze investeren in arbeidsvoorwaarden voor jeugdbeschermers en de rechtsbescherming van ouders en kinderen versterken.
“De hervorming van de jeugdbescherming moet leiden tot een overzichtelijker en slagvaardiger systeem met minder schakels en minder lasten, zodat meer aandacht uitgaat naar de zorg voor de kinderen zelf en zij in ieder geval niet tussen wal en schip vallen.”
“De overheid moet onder andere investeren in de arbeidsvoorwaarden van jeugdbeschermers om het tekort aan personeel te bestrijden.”
“Rechtsbescherming van ouders en kinderen wordt versterkt en de toetsing van rapportages beter gecontroleerd.”
Bescherming van jongeren tegen digitale risico’s
De SGP wil jongeren beter beschermen tegen de risico’s van sociale media, games en andere digitale verleidingen. Ze pleiten voor een verbod op sociale media voor kinderen onder de 15 jaar, verplichte leeftijdsverificatie en een verbod op het blootstellen van kinderen aan onzedelijke beelden.
“De SGP wil een verbod op sociale media voor kinderen jonger dan 15 jaar.”
“De SGP pleit voor een verbod op het blootstellen van kinderen jonger dan 18 jaar aan onzedelijke beelden in de fysieke, dan wel digitale wereld.”
“Kinderen en jongeren maken vrijwel dagelijks gebruik van sociale media, games en andere apps. De SGP wil hen beter beschermen tegen de risico’s en gevaren hiervan.”
Wettelijk recht op contact tussen grootouders en kleinkinderen
De SGP wil in de jeugdzorg een wettelijke regeling invoeren die grootouders het recht op contact met hun kleinkinderen geeft, om het netwerk rondom het kind te versterken.
“In de jeugdzorg moet een wettelijke regeling komen, waarbij aan de grootouders het recht op contact met de kleinkinderen wordt geregeld.”
Volt ziet jongeren als de stem van de toekomst en wil hun positie structureel versterken door hen actief te betrekken bij beleid, hun participatie te vergroten en hun welzijn te verbeteren. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals het verlagen van de stemgerechtigde leeftijd, het invoeren van een jongerenberaad, het hervormen van de jeugdzorg en het afschaffen van het minimumjeugdloon. Volt legt nadruk op gelijke kansen, mentale gezondheid en directe inspraak van jongeren in politiek en beleid.
Jongeren structureel betrekken bij beleid en besluitvorming
Volt vindt dat jongeren nu te weinig gehoord worden en wil hun invloed op beleid vergroten door institutionele vernieuwingen en participatie. Dit moet het democratisch tekort oplossen en zorgen dat beleid toekomstbestendig is.
“De stem van jongeren vergroten we door de stemgerechtigde leeftijd te verlagen van achttien naar zestien jaar.”
“We voeren een Derde Kamer voor jongeren in. De Derde Kamer krijgt een permanent raadgevend jongerenberaad.”
“Jongeren verdienen beleid dat bij hen past, waardoor zij serieus worden genomen en waarover zij zelf mogen meebeslissen. Daarom pleit Volt ervoor dat het volgende kabinet de Nationale Jeugdstrategie gaat uitvoeren.”
“Om de stem van jongeren te laten horen en om de Nationale Jeugdstrategie goed uit te voeren, stellen we een regeringscommissaris Jeugd- en Jongerenparticipatie aan.”
Hervorming en verbetering van jeugdzorg
Volt wil de jeugdzorg structureel verbeteren, meer wetenschappelijke onderbouwing en betere begeleiding bij de overgang naar volwassenheid. De partij wil af van de harde leeftijdsgrens van 18 jaar en meer aandacht voor mentale problemen.
“Volt laat de leeftijdsgrens van 18 jaar los in de jeugdzorg met verblijf, zoals gezinshuizen en gesloten jeugdzorg.”
“Volt stelt dat de Hervormingsagenda Jeugd 2023-2028 voortvarend moet worden uitgevoerd, om de jeugdzorg structureel te verbeteren en financieel houdbaar te maken in nauwe samenwerking met alle betrokken partijen.”
“Veel jongeren kampen met ernstige mentale problemen en stuiten op lange wachtlijsten. Volt pleit voor een meer wetenschappelijk onderbouwde beleidsontwikkeling jeugdzorg en meer professionaliteit vooraan in de zorglijn, met betere toegang op wijkniveau en meer regionale of landelijke regie voor de meer complexe problemen.”
Afschaffen minimumjeugdloon en basisinkomen voor gelijke kansen
Volt wil financiële ongelijkheid onder jongeren tegengaan door het minimumjeugdloon af te schaffen en een basisinkomen in te voeren, zodat jongeren meer bestaanszekerheid en gelijke kansen krijgen.
“We schaffen het minimumjeugdloon geleidelijk af door het gelijk te trekken met het wettelijk minimumloon. Zo zorgen we ervoor dat iedere werkende vanaf achttien jaar een fatsoenlijk loon krijgt.”
“Dat start met een basisinkomen. Dat geeft financiële rust en voorkomt schulden. Iedereen krijgt een basis waarmee je vooruit kan. Het zorgt voor goede startkansen voor jonge mensen en geeft iedereen de vrijheid om de juiste keuzes te maken in het leven.”
Jongerenparticipatie in vrede, veiligheid en beleidscyclus
Volt wil jongeren actief betrekken bij veiligheidsbeleid en beleidsvorming, met nadruk op vaardigheden en generatietoetsen om belangen van toekomstige generaties te waarborgen.
“Volt wil jongeren structureel en betekenisvol betrekken bij veiligheidsbeleid: een stoel aan de tafel is niet genoeg. Jongeren moeten actief de vaardigheden krijgen om daadwerkelijk impact te maken.”
“Ook worden jongeren betrokken bij de gehele beleidscyclus, in lijn met de VN-oproep (resolutie 2250) om jeugdparticipatie in vrede en veiligheid te versterken. Onderdeel hiervan is een generatietoets waarbij nieuw beleid wordt systematisch getoetst op de belangen van toekomstige generaties.”
Investeren in mentale gezondheid en begeleiding bij digitale uitdagingen
Volt erkent de groeiende mentale problemen onder jongeren en wil structureel onderzoek en begeleiding bieden, met speciale aandacht voor de impact van sociale media en digitale technologie.
“Volt zet in op structureel onderzoek naar de invloed van sociale media en digitale technologie op de mentale gezondheid. We zorgen dat jongeren begeleiding kunnen krijgen en dat ouders en professionals over de juiste kennis en middelen beschikken als aanvulling op verboden en richtlijnen en gebaseerd op actuele inzichten uit wetenschap en praktijk.”
BVNL vindt dat de jeugd de dupe is geworden van recente crises en beleidskeuzes, en wil investeren in hun toekomst door onderwijs toegankelijker te maken, het minimumjeugdloon te verhogen en de jeugdzorg te hervormen. De partij pleit voor meer kansen voor Nederlandse jongeren op de woning- en arbeidsmarkt, minder buitenlandse studenten, en een focus op zelfredzaamheid in plaats van afhankelijkheid. BVNL wil daarnaast jeugdcriminaliteit hard aanpakken en de mentale gezondheid van jongeren verbeteren.
Minimumjeugdloon fors verhogen en stoppen bij 18 jaar
BVNL wil het minimumjeugdloon fors verhogen en deze regeling laten stoppen bij 18 jaar, zodat jongeren vanaf die leeftijd het reguliere minimumloon ontvangen. Dit moet de financiële positie van jongeren verbeteren en hun zelfstandigheid vergroten.
“Het minimumjeugdloon gaat fors omhoog en stopt bij 18 jaar. Voor mensen die 18 jaar of ouder zijn geldt het gewone minimumloon.”
Investeren in onderwijs en kansen voor Nederlandse jongeren
De partij vindt dat jongeren zijn benadeeld door het coronabeleid en de woon- en studiemarkt, en wil daarom investeren in betaalbaar onderwijs en meer kansen voor Nederlandse studenten. Dit omvat het stimuleren van opleidingen, het beperken van buitenlandse studenten en het verbeteren van de toegang tot studentenwoningen.
“Daarom moeten we juist nu weer investeren in onze jeugd en onze toekomst. BVNL vindt dat we weer oog moeten hebben voor jonge Nederlanders. Hiervoor moeten eerst de gemaakte fouten hersteld worden.”
“Het volgen van opleidingen, zowel theoretisch als praktisch, moet gestimuleerd worden en betaalbaar zijn.”
“Door een sterke beperking van het aantal buitenlandse studenten, krijgen Nederlandse studenten veel meer kans op een studentenwoning.”
Jeugdzorg reorganiseren en focus op zelfredzaamheid gezin
BVNL wil de jeugdzorg grondig reorganiseren, perverse prikkels uit het systeem halen en de nadruk leggen op het zo snel mogelijk weer zelfredzaam maken van gezinnen. Uithuisplaatsing van kinderen moet alleen in uitzonderlijke situaties plaatsvinden.
“Jeugdzorg wordt grondig gereorganiseerd zodat alle perverse prikkels en verkeerde incentives uit het systeem verdwijnen. Jeugdzorg moet gericht zijn op het in stand houden en zo snel mogelijk weer zelfredzaam maken van het gezin. De decentralisatie wordt teruggedraaid. Het uit huis plaatsen van kinderen is alleen incidenteel en onder uitzonderlijke situaties mogelijk, en dient vooral te worden voorkomen.”
Harder optreden tegen jeugdcriminaliteit en overlast
BVNL wil overlastgevende en criminele jongeren en hun ouders verantwoordelijk stellen voor hun gedrag, en het toegenomen wapenbezit onder jongeren hard aanpakken. Er komen minimumstraffen voor zinloos geweld en meer inzet van undercoveragenten.
“Overlastgevende en criminele jongeren en hun ouders worden verantwoordelijk gesteld voor hun gedrag.”
“Wapenbezit bij criminelen, waaronder het toegenomen messenbezit onder jongeren wordt keihard aangepakt.”
“Ten einde straatgeweld en intimidatie, waar vooral jongeren, vrouwen, homo’s en Joden onder lijden, aan te pakken worden grootschalig undercoveragenten met bodycams ingezet.”
“Op zinloos geweld komt een minimum gevangenisstraf van 1 jaar.”
Digitale vaardigheden en inclusie voor jongeren
BVNL wil investeren in educatieve programma’s voor jongeren om digitale vaardigheden te ontwikkelen en zo de digitale kloof te verkleinen.
“We zullen investeren in educatieve programma's voor jongeren, training voor werkenden en ondersteuning bieden aan ouderen om de digitale kloof te overbruggen.”
Arbeidsmarktgerichte programma’s voor jongeren met een handicap
De partij wil stoppen met het automatisch toekennen van uitkeringen aan jongeren met een handicap na hun opleiding, en in plaats daarvan arbeidsmarktgerichte programma’s aanbieden die zelfredzaamheid bevorderen.
“De praktijk van het automatisch toekennen van uitkeringen aan jongeren met een handicap na hun opleiding dient te worden beëindigd. In plaats daarvan komen er arbeidsmarktgerichte programma’s die de individuele sterke punten benadrukken om zelfredzaamheid te bevorderen en afhankelijkheid te voorkomen.”
DENK ziet investeren in jongeren als essentieel voor de toekomst van Nederland en pleit voor meer kansengelijkheid, betere beloning en ondersteuning op het gebied van onderwijs, werk en zorg. De partij wil onder andere een Jongerenagenda, verhoging van het minimumjeugdloon, gratis onderwijsmateriaal, en meer investeren in jeugdzorg en mentale gezondheid. DENK benadrukt het belang van inclusiviteit, gelijke kansen en het tegengaan van discriminatie en achterstelling van jongeren.
Jongerenagenda en coördinatie jongerenbeleid
DENK wil dat jongerenbeleid centraal en integraal wordt aangestuurd door een speciale minister en een Jongerenagenda, om zo de stem en problemen van jongeren structureel te adresseren. Dit moet zorgen voor betere coördinatie van beleid rond onderwijs, arbeid, wonen en mentale zorg.
“DENK wil dat de nieuwe regering een Jongerenagenda opstelt. Jongeren zijn de toekomst van ons land. Hun stem telt, hun problemen zijn reëel en hun toekomst doet ertoe.”
“Een Minister voor de Jongerenagenda die het jongerenbeleid coördineert, van onderwijs tot arbeid, wonen en mentale zorg.”
Verhoging minimumjeugdloon en eerlijk loon voor jongeren
DENK vindt dat jongeren eerlijk beloond moeten worden voor hun werk en wil het minimumjeugdloon verhogen, zodat 18-jarigen het wettelijk minimumloon ontvangen.
“Een verhoging van het minimumjeugdloon, zodat jongeren eerlijk worden beloond voor hun werk. 18 jarigen gaan gewoon het wettelijk minimumloon verdienen.”
Investeren in kansengelijkheid en toegankelijk onderwijs
DENK wil dat alle jongeren gelijke kansen krijgen door te investeren in onderwijs, het tegengaan van vroege selectie, gratis onderwijsmateriaal, en het aanpakken van stagediscriminatie. Het onderwijs moet een emancipatiemachine zijn die iedereen gelijke kansen biedt, ongeacht afkomst of financiële situatie.
“DENK wil dat het Nederlandse onderwijs van de hoogste kwaliteit is, zodat iedere jongere zichzelf volop kan ontwikkelen.”
“Onderwijs moet toegankelijk zijn. Jongeren mogen niet vastlopen op geld, afkomst of systemen die te vroeg selecteren.”
“Gratis onderwijsmateriaal voor alle leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs.”
“Stagediscriminatie keihard aanpakken, met mysteryguest onderzoeken, sancties voor bedrijven en naming & shaming bij bewezen discriminatie.”
Investeren in jeugdzorg en mentale gezondheid
DENK wil de kwaliteit van de jeugdzorg en GGZ verhogen en de wachtlijsten terugdringen, omdat jongeren recht hebben op goede zorg en ondersteuning bij mentale problemen.
“Wij willen investeren in de jeugdzorg en de GGZ. De kwaliteit van de zorg moet omhoog en de wachtlijsten moeten teruggedrongen worden.”
Strengere regels rond gezondheid en bescherming van jongeren
DENK wil jongeren beschermen tegen schadelijke invloeden door onder andere het verhogen van de leeftijd voor de verkoop van sigaretten en alcohol naar 21 jaar en het verbieden van puberteitsremmers en hormonale of chirurgische behandelingen bij minderjarigen in het kader van geslachtsverandering.
Preventie van criminaliteit en investeren in jongerenwerk
DENK wil criminaliteit onder jongeren voorkomen door te investeren in onderwijs en jongerenwerk, met als doel jongeren op het rechte pad te houden.
“Door begeleiding en kansen willen wij onze jongeren op het rechte pad houden. We investeren in onderwijs en jongerenwerk. Preventie krijgt structureel meer budget in het veiligheidsbeleid.”
FVD wil de jeugd beschermen tegen ideologische beïnvloeding, met name rond gender en seksualiteit, en pleit voor een terugkeer naar traditioneel, kennisgericht onderwijs. Daarnaast wil de partij het beroepsonderwijs versterken en de jeugdzorg hervormen om kinderen beter te beschermen. De kern van hun visie is dat jeugdigen beschermd moeten worden tegen onomkeerbare keuzes en schadelijke invloeden, terwijl ze praktisch en ambitieus onderwijs krijgen.
Verbod op transgender-propaganda en medische ingrepen bij minderjarigen
FVD stelt dat jongeren beschermd moeten worden tegen wat zij zien als schadelijke ideologische beïnvloeding rond gender en seksualiteit. De partij wil transgender-propaganda op scholen en in jeugdmedia verbieden, evenals medische ingrepen zoals hormoontherapie en geslachtsveranderende operaties bij minderjarigen.
“We verbieden transgender-propaganda op scholen en in jeugd-tv, en maken geslachtsveranderingsoperaties, hormoontherapie en puberteitsremmers voor minderjarigen onmogelijk.”
“We verbieden geslachtsveranderingsoperaties, hormoontherapie en puberteitsremmers bij minderjarigen, zodat kinderen worden beschermd tegen onomkeerbare beslissingen.”
“Wij willen paal en perk stellen aan deze ideologische indoctrinatie. Dat betekent een wettelijk verbod op transgender-propaganda in scholen en media, maar ook een verbod op hormoonbehandelingen en geslachtsoperaties bij minderjarigen.”
“We verbieden transgender-propaganda op scholen en jeugd-tv, zodat kinderen beschermd worden tegen schadelijke ideologische beïnvloeding.”
Terug naar traditioneel, kennisgericht onderwijs voor jeugd
FVD vindt dat het onderwijs voor jongeren te veel is verschoven naar sociale projecten en ideologie, en wil terug naar een focus op kennisoverdracht, kleinere klassen en meer aandacht voor talent. De partij wil ook het beroepsonderwijs aantrekkelijker maken en jongeren praktisch voorbereiden op de arbeidsmarkt.
“Kinderen moeten de fundamenten van taal, rekenen en beschaafde omgang meekrijgen, maar de nadruk is de laatste decennia te veel verschoven naar sociale projecten en te weinig naar kennisoverdracht. Forum voor Democratie wil die balans herstellen.”
“We zetten vol in op praktijkopleidingen, zoals bouw en techniek. Door invoering van ambachtstitels geven we beroepsonderwijs extra aanzien.”
“We leggen in de praktische leerweg de nadruk op vakmanschap en ondernemerschap, zodat jongeren direct inzetbaar zijn in zorg, techniek en bouw.”
“We leiden meer Nederlandse jongeren op tot vakmensen, zodat tekorten in bouw en techniek worden opgelost en geld in Nederland blijft.”
Hervorming van jeugdzorg en bescherming van kinderen
FVD wil het jeugdzorgstelsel hervormen door financiële prikkels voor uithuisplaatsingen aan te pakken en de regie terug te brengen naar het Rijk, met als doel kinderen beter te beschermen en gezinnen te ondersteunen.
“We hervormen de jeugdzorg door (perverse) financiële prikkels rondom uithuisplaatsingen aan te pakken.”
“We hervormen het jeugdzorgstelsel en pakken vooral de perverse prikkels van (gedwongen) uithuisplaatsingen aan, zodat kinderen beter beschermd worden. Jeugdzorg moet gericht zijn op het goed laten functioneren van gezinnen. Ruttes decentralisatie moet worden teruggedraaid, Jeugdzorg gaat terug naar het Rijk.”
Bescherming van jongeren tegen drugsgebruik
FVD wil alle vormen van drugs weghouden bij minderjarigen om jongeren te beschermen tegen de risico’s van drugsgebruik.
“We houden alle vormen van drugs weg bij minderjarigen, zodat jongeren beschermd blijven tegen de risico’s van drugsgebruik.”
De Partij voor de Dieren wil dat jeugdigen gelijke kansen krijgen, met nadruk op toegankelijke jeugdzorg, meer inspraak voor jongeren en een inclusieve, kindgerichte benadering in onderwijs en samenleving. Ze pleiten voor structurele investeringen in jeugdzorg, verlaging van de kiesgerechtigde leeftijd, en het versterken van jeugdparticipatie en preventie. De partij richt zich op het wegnemen van ongelijkheid en het vergroten van de invloed en het welzijn van jongeren.
Gelijke en toegankelijke jeugdzorg tot 21 jaar
De PvdD vindt verschillen in jeugdhulp tussen gemeenten onacceptabel en wil dat elke jongere tot 21 jaar recht heeft op goede, toegankelijke zorg. Ze willen meer middelen voor gemeenten, preventie en inspraak van jongeren in de jeugdzorg.
“Verschillen tussen gemeenten in aanbod en kwaliteit van jeugdhulp zijn onaanvaardbaar. We zorgen dat elke gemeente voldoende middelen heeft voor een goed en gelijkwaardig georganiseerde lokale en bovenregionale jeugdzorg. De leeftijdsgrens gaat naar 21 jaar en de jeugdhulp wordt vanaf 18 jaar geleidelijk afgebouwd. Jongeren krijgen meer inspraak en zeggenschap over de organisatie van de jeugdzorg.”
Structurele en betekenisvolle jeugdparticipatie
De partij wil dat kinderen en jongeren structureel worden betrokken bij beleid dat hen raakt, met meer inspraak op alle niveaus en verlaging van de kiesgerechtigde leeftijd naar 16 jaar.
“Kinderen hebben recht op een stem in beleid dat hen raakt. We borgen structurele en betekenisvolle jeugdparticipatie op lokaal, regionaal en landelijk niveau.”
“De politiek maakt keuzes die een grote impact hebben op de toekomst van jongeren. De kiesgerechtigde leeftijd wordt daarom verlaagd naar 16 jaar en daarvoor worden de Grondwet en de Kieswet aangepast.”
Preventie en ondersteuning voor kwetsbare jeugd
De PvdD zet in op preventie, vroege ondersteuning van gezinnen en scholen, en extra aandacht voor kinderen in kwetsbare situaties, zoals pleegzorg en schuldenproblematiek.
“Kinderen, gezinnen en scholen krijgen op een eerder moment ondersteuning om erger te voorkomen. Hiervoor komt extra geld beschikbaar.”
“We investeren in armoedepreventie in plaats van symptoombestrijding. Inspiratie halen we uit programma’s zoals het Bouwdepot. We starten een pilot met een Jongeren Perspectief Fonds waarbij schulden van jongeren worden overgenomen en zij die op een andere manier kunnen terugbetalen.”
Inclusief, kindgericht en kansengelijk onderwijs
De partij wil onderwijs dat aansluit bij de behoeften van alle kinderen, met aandacht voor persoonlijke ontwikkeling, inclusie en gelijke kansen, en extra ondersteuning voor leerlingen met bijzondere behoeften.
“Iedere leerling heeft recht op onderwijs dat past bij de persoonlijke mogelijkheden en talenten, in een veilige en prettige omgeving. De Partij voor de Dieren wil dat ieder kind een gelijke start krijgt. Er komt één gratis publieke voorschoolse voorziening voor alle kinderen, ook voor kinderen van niet-werkende ouders.”
“We stimuleren de omslag van de onderwijssystemen waarin alle leerlingen hetzelfde tempo volgen, naar kindgericht onderwijs waarin persoonlijke ontwikkeling en eigen tempo vooropstaan.”
Bescherming van jongeren in de digitale en sociale omgeving
De PvdD wil jongeren beschermen tegen digitale risico’s, zoals privacy-schendingen en schulden, door strengere regels voor sociale media en financiële producten.
“Het bezit van een smartphone tot 14 jaar wordt ontmoedigd. De minimumleeftijd voor het gebruiken van sociale media wordt 16 jaar. Socialmediabedrijven worden verantwoordelijk voor de handhaving. Als een kind toch een account weet te maken, krijgt het socialmediabedrijf een boete, niet het kind.”
“We verbieden ‘Buy Now, Pay Later’ zowel online als in fysieke winkels. Deze manier om laagdrempelig schulden te maken vormt een groot risico voor kwetsbare groepen zoals jongeren en mensen die al in de schulden zitten.”
BBB ziet jeugd als een groep die bescherming, kansen en een stevige basis verdient, met nadruk op mentale gezondheid, digitale veiligheid en passend onderwijs. De partij wil landelijke hulp voor jongeren met complexe problemen, meer aandacht voor gezonde leefstijl en sport, en strengere bescherming tegen digitale risico’s. BBB pleit daarnaast voor zorgvuldigheid rond medische transitie bij minderjarigen en het versterken van de positie van jongeren in het onderwijs en de samenleving.
Landelijke hulp voor jongeren met complexe multiproblematiek
BBB signaleert dat jongeren met ernstige psychische problemen vaak niet goed geholpen worden door gemeenten. De partij wil onderzoeken of deze hulp uit de Jeugdwet gehaald en weer landelijk geregeld moet worden, zodat jongeren betere toegang tot zorg krijgen.
“Jongeren die ernstige psychische problemen hebben, kunnen vaak niet goed in de gemeente terecht. Onderzocht moet daarom worden of dit uit de Jeugdwet kan worden gehaald en het weer landelijk kan worden geregeld.”
Bescherming van jongeren tegen digitale risico’s
BBB maakt zich zorgen over de digitale veiligheid van jongeren, gezien de toename van online bedreigingen zoals identiteitsfraude, deepfakes en verslaving. Ze pleiten voor Europese leeftijdsverificatie, uniforme digitale standaarden en meer voorlichting om jongeren weerbaar te maken.
“Onze kinderen en jongeren groeien op in een wereld waarin schermtijd, sociale media en online contacten een groot deel van hun leven vormen. Tegelijk neemt het aantal risico’s toe: identiteitsfraude, online pesten, verslaving, misinformatie, deepfakes en ongewenste beïnvloeding zijn reële bedreigingen.”
“Nederland gaat zich binnen de EU inzetten op een uniform en privacyvriendelijk leeftijdsverificatiesysteem dat apps zoals sociale media binnen de EU moeten hanteren om de veiligheid van persoonlijke data te garanderen.”
Stop op medische transitie voor minderjarigen
BBB wil een tijdelijke stop op medische transitie voor minderjarigen totdat de behandelrichtlijnen zorgvuldig zijn herzien, vanwege zorgen over de sterke toename van genderdysforie onder jongeren en internationale kritiek op het Dutch Protocol.
“De sterke toename van genderdysforie (je niet op je gemak voelen met het geslacht waarmee je geboren bent) onder kinderen en jongeren verdient zorgvuldig onderzoek. [...] Om deze reden willen wij een stop op medische transitie voor minderjarigen, tot de richtlijnen zorgvuldig herzien zijn.”
Aandacht voor mentale gezondheid en preventie bij jongeren
BBB benadrukt het belang van vroegsignalering, snelle hulp en maatschappelijk werk in de eigen omgeving van jongeren om mentale problemen te voorkomen en te behandelen.
“Vroegsignalering en snelle hulp dragen bij aan een betere mentale gezondheid. BBB hecht veel belang aan maatschappelijk werk en wijkteams die jongeren spreken in hun eigen omgeving.”
Sport en bewegen als basis voor jeugdgezondheid
De partij ziet sport en bewegen als essentieel voor de fysieke en mentale gezondheid van jongeren, en wil sportvoorzieningen toegankelijk en betaalbaar houden om een gezonde leefstijl te bevorderen.
Onderwijs: stevige basis en voorbereiding op het leven
BBB vindt dat jongeren voorbereid moeten worden op het leven met een stevige basis in lezen, schrijven, rekenen en praktische vaardigheden, en dat onderwijs minder moet focussen op randzaken.
“Jongeren moeten worden voorbereid op het leven en dat begint met een stevige basis en zicht op hun talenten.”
GroenLinks-PvdA wil de positie van jeugd versterken door betere jeugdzorg, meer zeggenschap voor jongeren, en het voorkomen van mentale problemen. Ze pleiten voor het afbouwen van gesloten jeugdzorg, het recht op een vertrouwenspersoon, en het verlengen van jeugdhulp tot 21 jaar, met extra aandacht voor preventie, inclusiviteit en het tegengaan van armoede en discriminatie.
Meer zeggenschap en ondersteuning in jeugdzorg
GroenLinks-PvdA vindt dat jongeren meer invloed moeten hebben op hun behandeling en recht moeten krijgen op een vertrouwenspersoon. Ze willen dat hulp voor jeugdigen niet afhankelijk is van het inkomen van ouders en dat de overgang naar volwassenenzorg soepeler verloopt. Dit moet de jeugdzorg toegankelijker, rechtvaardiger en effectiever maken.
“Jongeren krijgen meer zeggenschap over hun behandeling en krijgen recht op een vertrouwenspersoon.”
“We zetten een streep door het kabinetsplan een eigen bijdrage in te voeren.”
“Daarom versoepelen we de leeftijdsgrens van 18 jaar, zodat jongeren nog tot minstens 21 jaar gebruik kunnen maken van jeugdhulp die ze al hebben, als ze dat zelf willen.”
Afbouwen gesloten jeugdzorg en alternatieven bieden
De partij wil het aantal vrijheidsbeperkende maatregelen voor jongeren minimaliseren en gesloten jeugdzorg afbouwen. In plaats daarvan komen er kleinschalige, open alternatieven die beter aansluiten bij de behoeften van jongeren die tijdelijk niet thuis kunnen wonen.
“We zetten de afbouw van gesloten jeugdzorg voort en bouwen kleinschalige, open alternatieven die aansluiten bij de behoefte van kinderen die tijdelijk niet thuis kunnen wonen.”
Preventie en aanpak mentale problemen bij jongeren
GroenLinks-PvdA erkent de toename van mentale problemen onder jongeren en wil investeren in preventie en laagdrempelige hulp. Ze willen het aantal suïcides terugdringen en stoppen met het onnodig medicaliseren van mentale problemen.
“We starten een landelijk actieplan mentale gezondheid voor jongeren om de mentale problematiek onder jongeren terug te dringen.”
“We zorgen voor voldoende laagdrempelig aanbod en stoppen met het onnodig medicaliseren van mentale problemen door hulp ook beschikbaar te laten zijn zonder diagnose of stoornis.”
Jeugdcriminaliteit voorkomen door preventie en jongerenwerk
De partij wil voorkomen dat jongeren in de criminaliteit belanden door te investeren in preventieve aanpak, versterking van jongerenwerk en betere signalering van ronseling en uitbuiting.
“We investeren in de preventieve aanpak van jeugdcriminaliteit door jongerenwerk te versterken en professionals beter toe te rusten om ronseling en uitbuiting vroegtijdig te signaleren.”
Mediawijsheid en bescherming tegen digitale risico’s
GroenLinks-PvdA wil jongeren en ouders ondersteunen in verantwoord internetgebruik door mediawijsheid te bevorderen en leeftijdsgrenzen voor sociale media met verslavende algoritmen in te voeren.
“Mediawijsheid helpt jongeren en ouders om verantwoord om te gaan met het internet. We zijn voor (gedifferentieerde) leeftijdsgrenzen voor sociale media die verslavende algoritmen gebruiken.”
De PVV wil de jeugd vooral beschermen door strengere straffen voor jeugdige daders en een terugkeer naar traditioneel, gestructureerd onderwijs zonder "woke" of politieke invloeden. De partij legt nadruk op harde aanpak van jeugdcriminaliteit, het verhogen van straffen voor minderjarigen, en het herstellen van basisvaardigheden en discipline op school.
Strenger straffen van jeugdige daders
De PVV ziet jeugdcriminaliteit als een groot probleem en pleit voor een harde aanpak, waaronder het toepassen van het volwassenstrafrecht vanaf 14 jaar bij zeden- en geweldsdelicten. Ook wordt de verkoop van drugs aan minderjarigen extra zwaar bestraft. Hiermee wil de partij voorkomen dat jongeren zich onttrekken aan verantwoordelijkheid en de samenleving veiliger maken.
“Vanaf 14 jaar altijd volwassenstrafrecht toepassen bij zeden- en geweldsdelicten”
“De verkoop van drugs aan minderjarigen wordt dubbel zo zwaar gestraft”
“One strike you’re out: o Asielzoekers die overlast veroorzaken of crimineel zijn, worden direct uit de asielprocedure gezet en gaan het land uit; als het een minderjarige asielzoeker betreft, gaan ook de ouders en andere minderjarige gezinsleden eruit”
Terug naar traditioneel, gestructureerd onderwijs voor jeugd
De PVV wil af van onderwijsvernieuwingen en pleit voor een terugkeer naar basisvaardigheden, discipline en structuur in het onderwijs. Politieke en "woke" thema’s worden geweerd, en opvoeding wordt aan ouders overgelaten. De partij ziet dit als noodzakelijk om de jeugd weer goed te vormen en te beschermen tegen schadelijke invloeden.
“Structuur, rust en discipline worden in de klas weer de norm – met politiek neutrale leraren. Alles wat niet met basisvaardigheden te maken heeft, zoals politiek, is opvoeding en dus aan de ouders.”
“Geen onderwijs over gender, klimaat of andere linkse indoctrinatie, maar terug naar de basisvaardigheden: rekenen, taal, geschiedenis.”
“De Week van de Lentekriebels – symbool van seksuele woke-indoctrinatie – schaffen we af in het basisonderwijs.”
Hard optreden tegen pesten en onveiligheid op school
De PVV beschouwt pesten als een ernstig probleem dat blijvende schade kan veroorzaken bij kinderen. De partij wil dat niet het slachtoffer, maar de pester van school wordt gestuurd, en benadrukt het belang van een veilige schoolomgeving voor de jeugd.
“Pesten kan een kind voor altijd beschadigen. Pesters moeten daarom hard worden aangepakt: niet het slachtoffer moet van school, maar de pester.”
Herwaardering van het mbo als springplank voor jongeren
De PVV ziet het mbo als essentieel voor de toekomst van jongeren en de economie. De partij wil vakmanschap, discipline en trots centraal stellen, zodat het mbo een echte springplank blijft voor jongeren.
“Zo houden we het mbo dé springplank die jongeren en Nederland vooruitbrengt.”
JA21 ziet jeugd vooral als een risicogroep in relatie tot criminaliteit, jeugdzorg en onderwijs. Hun belangrijkste voorstellen zijn het voorkomen dat jongeren in de criminaliteit belanden, het verbeteren van jeugdzorg door meer lokale regie en deskundigheid, en het versterken van discipline en normen via samenwerking tussen jeugdgevangenissen en Defensie. De partij legt nadruk op repressie, preventie en het herstellen van orde en structuur voor jongeren.
Voorkomen van jeugdcriminaliteit en ronselen door georganiseerde misdaad
JA21 maakt zich zorgen over jongeren die door georganiseerde misdaad worden geronseld, vooral in grote steden. Ze willen repressieve én preventieve maatregelen om te voorkomen dat jeugd in de criminaliteit belandt, met nadruk op samenwerking tussen instanties en harde aanpak van criminele netwerken.
“Ze maakt gezinnen kapot, ronselt kinderen op straat om hen in te zetten als dealers of uithalers, en ruïneert onze winkelstraten van binnenuit. Vooral allochtone jongeren in de grote steden zwichten steeds makkelijker voor de verleidingen van het criminele geld waardoor een hele generatie de onderwereld in gezogen dreigt te worden.”
“De aanpak van georganiseerde misdaad vraagt om goede samenwerking van overheidsinstanties zoals justitie, jeugdzorg en onderwijs. Maar óók om harde repressieve en preventieve acties: van het afpakken van geld en het lang en geïsoleerd opsluiten van de grote vissen, tot aan preventie om te voorkomen dat jonge kinderen worden geronseld.”
Verbeteren van jeugdzorg door lokale regie en deskundigheid
JA21 vindt dat de jeugdzorg niet goed functioneert door gebrek aan deskundigheid, samenwerking en middelen bij gemeenten. Ze pleiten voor meer lokale regie, betere samenwerking en het aanpakken van knelpunten om de kwaliteit van jeugdzorg te verhogen.
“Volle aandacht verdient ook de wijze waarop de jeugdzorg functioneert. De beoogde transformatie van de jeugdzorg stagneert door een aantal knelpunten zoals het ontbreken van deskundigheid bij gemeenten, gebrek aan samenwerking, geldtekort, administratieve rompslomp en aanbieders van zorg die in zwaar weer verkeren.”
“Wat JA21 betreft wordt de samenwerking in de jeugdzorgregio’s steviger aangezet en dienen de regie en dus het budget zo lokaal mogelijk te worden ingericht. Op die manier kan de lokale democratie scherper toezien op een kwalitatief goede uitvoering van de jeugdzorg.”
Samenwerking jeugdgevangenissen en Defensie voor normen en discipline
JA21 wil dat jeugdgevangenissen samenwerken met Defensie om jongeren normen, waarden en discipline bij te brengen. Dit moet bijdragen aan het voorkomen van recidive en het versterken van weerbaarheid onder jeugdige delinquenten.
“Samenwerking stimuleren tussen jeugdgevangenissen en defensie door het bijbrengen van normen, waarden en discipline.”
Dienjaar en (deels verplichte) dienstplicht voor jongeren
JA21 wil jongeren via een dienjaar en (deels verplichte) dienstplicht betrekken bij Defensie, om weerbaarheid, discipline en maatschappelijke betrokkenheid te stimuleren.
“We zetten in op een uitbreiding van het dienjaar, dat jongeren op een laagdrempelige manier de mogelijkheid biedt een jaar lang bij Defensie te werken. Daarnaast willen wij toewerken naar de invoering van verplichte elementen van dienstplicht naar Scandinavisch voorbeeld. Denk hierbij aan het verplicht oproepen van zo’n 5% van de jongeren die de jaarlijkse defensie-enquête invullen.”
50PLUS richt zich primair op de belangen van ouderen, maar erkent het belang van verbinding tussen generaties en de toekomst van jongeren. Hun concrete voorstellen voor jeugd zijn beperkt, maar omvatten het stimuleren van bezitsvorming en sparen voor jongeren, en het oplossen van woningnood onder jongeren door te bouwen voor ouderen zodat woningen vrijkomen. De partij ziet het versterken van de positie van ouderen als indirect ook in het belang van jongeren en toekomstige generaties.
Stimuleren van sparen en bezitsvorming voor jongeren
50PLUS wil jongeren helpen bij het opbouwen van een financiële basis en het verkrijgen van een eigen woning. Dit doen ze door het stimuleren van sparen via een spaarregeling en het bevorderen van bezitsvorming, zodat jongeren eerder een huis kunnen kopen. Het probleem dat hiermee wordt geadresseerd is de financiële kwetsbaarheid van jongeren bij het starten van hun volwassen leven.
Oplossen woningnood onder jongeren door doorstroming ouderen
50PLUS ziet het bouwen van levensloopbestendige woningen voor ouderen als een oplossing voor de woningnood onder jongeren. Door ouderen te laten doorstromen naar geschikte woningen, komt de bestaande woningvoorraad vrij voor jongeren. Dit standpunt adresseert het tekort aan betaalbare woningen voor jongeren.
“Bouwen voor oud is de komende jaren de oplossing voor woningnood onder jongeren.”
Generatieverbinding en toekomstperspectief voor jongeren
Hoewel 50PLUS zich vooral op ouderen richt, benadrukken ze het belang van generaties verbinden en het waarborgen van een goede toekomst voor jongeren. Dit is echter meer een algemene visie dan een concreet beleidsvoorstel.
De VVD richt zich in haar verkiezingsprogramma op het voorkomen van jeugdcriminaliteit en het verbeteren van jeugdzorg. De partij wil strenger optreden tegen jonge criminelen, investeren in preventie en ouderbetrokkenheid, en de jeugdzorg effectiever en toegankelijker maken voor gezinnen die het nodig hebben.
Strenger optreden tegen jeugdcriminaliteit
De VVD wil voorkomen dat jongeren afglijden naar zware criminaliteit door preventie, strengere straffen en heropvoedprogramma’s. Er wordt ingezet op meer ouderbetrokkenheid, het verhogen van straffen en het toepassen van het volwassenenstrafrecht bij ernstige misdrijven door jongeren.
“We moeten er alles aan doen om te voorkomen dat jongeren afglijden naar zware criminaliteit. We zetten het programma Preventie met gezag voort met meer aandacht voor verschillende regio’s. Daarbij blijven we inzetten op bewezen effectieve maatregelen en gerichte interventies. We versterken de jeugdstrafrechtketen op landelijk niveau en investeren in wijkrechercheurs en jeugdboa’s lokaal.”
“Heropvoedprogramma’s: We brengen jonge criminelen weer verantwoordelijkheid, discipline en respect bij door deelname aan een heropvoedprogramma van Justitie in samenwerking met gemeenten, politie en defensie-veteranen.”
“Het vergroten van ouderbetrokkenheid bij criminele jongeren: Ouders die wel kunnen, maar niet willen bijdragen aan het voorkomen dat jongeren afglijden naar de zware criminaliteit, worden strenger aangepakt en kunnen een bestuurlijke boete krijgen.”
“Stevige aanpassingen van het jeugdstrafrecht: De maximale straffen gaan omhoog en rechters krijgen meer ruimte om het volwassenenstrafrecht toe te passen op zestien- en zeventienjarigen die zeer ernstige gewelds- of zedenmisdrijven plegen. Jeugd-tbs moet worden omgezet naar volwassenen-tbs als jongeren nog steeds risico’s voor zichzelf en de samenleving vormen.”
Verbeteren van jeugdzorg en jeugdpsychiatrie
De VVD vindt dat goede jeugdzorg beschikbaar moet zijn voor alle gezinnen die het nodig hebben, met een focus op het voorkomen van onnodige labels en het snel helpen van jongeren met ernstige problemen. Ouders zijn primair verantwoordelijk bij lichtere problematiek, ondersteund door lokale teams.
“Goede jeugdzorg moet beschikbaar zijn voor alle gezinnen die dit nodig hebben. Dit geldt ook voor de jeugdpsychiatrie. We gaan door met de Hervormingsagenda Jeugd. We voorkomen dat kinderen onnodig een etiket opgeplakt krijgen en zorgen dat jongeren met ernstige problemen als eerste passend worden geholpen. Bij lichtere problematiek is het de verwachting dat ouders als eerste aan zet zijn. Lokale teams kunnen daarbij ondersteunen.”
BIJ1 pleit voor structurele bescherming, ondersteuning en gelijke kansen voor jongeren, met nadruk op het tegengaan van militarisering, het verbeteren van jeugdzorg en het aanpakken van sociale oorzaken van jeugdcriminaliteit. De partij wil dat jongeren niet worden geronseld voor het leger, dat jeugdzorg doorloopt tot bestaanszekerheid is gegarandeerd, en dat sociale investeringen criminaliteit onder jongeren voorkomen. BIJ1 kiest voor een inclusieve, beschermende benadering waarbij jongeren centraal staan in beleid rond zorg, onderwijs en veiligheid.
Dienstplicht en militaire ronseling voor jongeren stoppen
BIJ1 verzet zich expliciet tegen het inzetten van jongeren voor militaire doeleinden. De partij ziet jongeren niet als "kanonnenvoer" en wil hen beschermen tegen dienstplicht en ronseling, inclusief het stoppen van Defensiecampagnes op scholen. Dit standpunt adresseert zorgen over militarisering en de beïnvloeding van jongeren richting het leger.
“Onze jongeren beschermd tegen dienstplicht en ronseling voor het leger. Onze jongeren zijn geen kanonnenvoer.”
“Het ministerie van Defensie blijft weg uit de scholen. Wervingscampagnes gericht op jongeren stoppen we. Net als gastlessen, sportdagen en trainingen van Defensie die bedoeld zijn om beïnvloedbare jongeren enthousiast te maken voor een rol in het leger.”
Jeugdzorg doorlopend tot bestaanszekerheid gegarandeerd is
BIJ1 wil dat jeugdzorg niet abrupt stopt bij een bepaalde leeftijd, maar doorgaat tot jongeren daadwerkelijk bestaanszekerheid hebben. Dit voorkomt dat kwetsbare jongeren, zoals 'spookjongeren', uit beeld raken en zonder hulp komen te zitten. Het beleid is gericht op het waarborgen van een veilige overgang naar volwassenheid.
“De jeugdzorg moet doorlopen tot de zogeheten Big 5 van bestaanszekerheid in het leven van jongeren is gegarandeerd. Jongeren die uit het zicht raken van de instanties, ook wel ‘spookjongeren’, moeten nog steeds aanspraak kunnen maken op alle voorzieningen. We gaan deze jongeren actiever opsporen om ze te kunnen helpen.”
Sociale investeringen om jeugdcriminaliteit te voorkomen
BIJ1 erkent dat armoede, sociale onzekerheid en maatschappelijke achterstelling bijdragen aan jeugdcriminaliteit. In plaats van harder straffen, wil de partij investeren in sociale voorzieningen om te voorkomen dat jongeren in de criminaliteit belanden. Dit standpunt richt zich op preventie en het aanpakken van de oorzaken.
“Daarom zijn sociale investeringen hard nodig om te voorkomen dat mensen (vooral jongeren) zich genoodzaakt voelen de criminaliteit in te gaan.”