Verkiezingsprogramma's 2025 overinvloed zorgverzekeraars
NSC wil de invloed van zorgverzekeraars beperken en hun rol dienend maken aan de zorgprofessional, waarbij het oordeel van artsen en verpleegkundigen leidend is. Ze pleiten voor meer transparantie over gecontracteerde zorg, het terugdringen van marktwerking en het stimuleren van regionale samenwerking tussen zorgaanbieders, verzekeraars en overheden. De partij is kritisch op financiële prikkels en bureaucratie die door verzekeraars worden opgelegd en wil deze verminderen.
Zorgverzekeraar krijgt dienende rol, oordeel arts leidend
NSC vindt dat zorgverzekeraars niet op de stoel van de zorgprofessional mogen zitten en dat het oordeel van artsen en verpleegkundigen leidend moet zijn. Dit standpunt adresseert het probleem dat verzekeraars te veel invloed hebben op de inhoud van de zorg, wat volgens NSC samenwerking en passende zorg belemmert.
“De zorgverzekeraar heeft een dienende rol en mag niet op de stoel van de zorgprofessional zitten. Het oordeel van de arts/verpleegkundige is leidend.”
“We maken ons zorgen over de financiële prikkels in de zorg die concurrentie aanwakkeren en die samenwerking en passende zorg belemmeren.”
Meer transparantie over gecontracteerde zorg
NSC wil dat verzekerden vooraf duidelijk weten welke zorgaanbieders gecontracteerd zijn en welke kosten zij zelf moeten betalen bij niet-gecontracteerde zorg. Dit moet de onduidelijkheid en onzekerheid voor patiënten verminderen en de macht van verzekeraars over de keuzevrijheid van patiënten beperken.
“Voor 1 december van het jaar voorafgaand aan het verzekeringsjaar moet de verzekeraar duidelijk maken welke zorgaanbieders gecontracteerd zijn en hoeveel de verzekerde zelf moet betalen bij de keuze voor een niet-gecontracteerde aanbieder.”
“De toezichthouder ziet er scherp op toe dat er in elke regio voldoende zorg gecontracteerd is en dat duidelijk is waar iemand terechtkan voor een second opinion.”
Terugdringen van marktwerking en financiële prikkels
NSC wil de marktwerking in de zorg terugdringen, omdat deze volgens hen leidt tot ongewenste financiële prikkels en bureaucratie, vaak opgelegd door zorgverzekeraars. Dit standpunt richt zich op het herstellen van de menselijke maat en het verminderen van de invloed van commerciële belangen.
“We willen de groeiende greep van commerciële investeerders op huisartsenpraktijken, tandartspraktijken, apotheken, verpleeghuizen, fysiotherapieketens en privéklinieken terugdringen.”
“We willen een solidair systeem voor zorgverzekeringen.”
“Terugdringen van marktwerking in de zorg.”
Regionale samenwerking met bindende afspraken
NSC wil dat zorgverzekeraars, samen met zorgaanbieders, welzijnswerk en overheden, regionaal bindende afspraken maken over toegankelijkheid, beschikbaarheid en betaalbaarheid van zorg. Dit moet de versnippering en de dominante rol van verzekeraars in de organisatie van zorg tegengaan.
“We ondersteunen dat er een regionaal samenhangend zorgaanbod komt, waarbij zorgaanbieders, zorgverzekeraars, welzijnswerk en overheden bindende afspraken maken over de toegankelijkheid, beschikbaarheid en betaalbaarheid.”
FVD wil de invloed van zorgverzekeraars in de Nederlandse zorg sterk beperken en de regie teruggeven aan artsen en patiënten. Ze pleiten voor meer vrijheid voor zorgprofessionals, het behoud van de vrije artsenkeuze en het terugdringen van bureaucratie en controledrift door verzekeraars. Het doel is een zorgsysteem gebaseerd op vertrouwen, professionaliteit en keuzevrijheid, in plaats van overregulering en bemoeienis van verzekeraars.
Vrijheid voor artsen en minder invloed zorgverzekeraars
FVD vindt dat zorgverzekeraars te veel macht hebben gekregen, waardoor artsen beperkt worden in hun professionele handelen en patiënten minder keuzevrijheid hebben. Ze willen dat medische beslissingen weer primair bij arts en patiënt liggen, zonder bemoeienis van verzekeraars, en dat bureaucratie en controle door verzekeraars fors worden teruggedrongen.
“De zorg in Nederland wordt steeds meer gedomineerd door zorgverzekeraars en bureaucratie. Artsen worden in hun werk beperkt door opgelegde regels en statische indicatoren, terwijl patiënten juist behoefte hebben aan persoonlijke zorg en vrije artsenkeuze. Forum voor Democratie wil dat zorgprofessionals weer de ruimte krijgen om naar eigen inzicht behandelingen voor te stellen, zonder dat verzekeraars of managers hen tegenhouden.”
“We vergroten de vrijheid van artsen om behandelingen voor te stellen, zodat medische keuzes weer bij de professional en de patiënt liggen, zonder overdreven controledrift van zorgverzekeraars.”
“Daarnaast beperken we de invloed van de verzekeraars en de farmaceutische industrie.”
“Artsen en patiënten moeten zélf onderling afspraken kunnen maken zonder minutieuze tussenkomst van zorgverzekeraars.”
Behoud vrije artsenkeuze
FVD beschouwt de vrije artsenkeuze als essentieel voor goede zorg en wil deze expliciet behouden, zodat patiënten niet door verzekeraars worden beperkt in hun keuze voor behandelaar of behandeling.
GroenLinks-PvdA wil de invloed van zorgverzekeraars beperken door marktwerking terug te dringen en samenwerking centraal te stellen. Ze pleiten voor regionale regie door één verzekeraar, minder polissen, en meer publieke sturing op zorginkoop en -organisatie. Het doel is solidariteit, toegankelijkheid en minder bureaucratie in de zorg.
Marktwerking terugdringen, samenwerking centraal
GroenLinks-PvdA ziet de huidige marktwerking als oorzaak van bureaucratie en ontoegankelijke zorg. Ze willen de rol van zorgverzekeraars veranderen van concurrerende inkopers naar regionale regisseurs die samenwerking stimuleren en het aantal polissen beperken. Dit moet leiden tot meer overzicht, minder administratieve lasten en betere afstemming tussen zorgverleners.
“We pakken de doorgeschoten marktwerking aan en passen het zorgstelsel aan zodat samenwerking loont. We stimuleren samenwerking tussen het sociaal domein, de zorg en zorgverzekeraars. Per regio krijgt één verzekeraar de regie en maakt afspraken met zorgaanbieders. Zij bieden één of twee overzichtelijke basisverzekeringen aan, in plaats van het huidige oerwoud aan zorgpolissen.”
“Ook hier kiezen we voor samenwerking boven marktwerking.”
“We dringen marktwerking in de ggz terug en zorgen dat mensen met een complexe hulpvraag eerder worden geholpen. We maken betere afspraken met zorgverzekeraars over de bekostiging...”
Minder invloed op zorginhoud, meer publieke sturing
De partij wil dat zorgverzekeraars minder bepalen welke zorg wordt ingekocht en hoe deze wordt georganiseerd. In plaats daarvan moet de zorgvraag leidend zijn, vastgesteld door zorginstellingen en zorgkantoren, met meer publieke controle en minder commerciële prikkels.
“Financiering gaat op basis van de zorgvraag die wordt vastgesteld door zorginstellingen en zorgkantoren.”
“De acute zorg gaan we financieren op basis van beschikbaarheid en niet langer per verrichte handeling.”
Minder polissen, meer overzicht
GroenLinks-PvdA wil het aantal zorgpolissen drastisch verminderen om het systeem eenvoudiger en transparanter te maken voor burgers.
“Zij bieden één of twee overzichtelijke basisverzekeringen aan, in plaats van het huidige oerwoud aan zorgpolissen.”
De Partij voor de Dieren vindt dat zorgverzekeraars te veel macht hebben in het huidige zorgstelsel en wil hun invloed sterk beperken. Ze pleiten voor het afschaffen van het eigen risico, het oprichten van een publiek zorgfonds en het terugdringen van de sturende rol van zorgverzekeraars, met als doel de zorg toegankelijker, eerlijker en meer gericht op kwaliteit en preventie te maken.
Zorgverzekeraars verliezen hun sturende rol
PvdD stelt dat zorgverzekeraars te veel macht hebben gekregen, wat ten koste gaat van kwaliteit en toegankelijkheid van zorg. Ze willen de invloed van verzekeraars op zorginkoop, selectie en controle beperken en uiteindelijk vervangen door een publiek zorgfonds. Dit moet leiden tot minder marktwerking en meer publieke regie in de zorg.
Oprichting van een publiek zorgfonds
De partij wil het huidige verzekeringsstelsel vervangen door een zorgfonds met uitgebreide dekking, waarin preventie en positieve gezondheid centraal staan. Totdat dit fonds er is, worden verzekeraars verplicht meer bij te dragen aan preventie.
“We komen met een zorgfonds met een uitgebreide dekking, ook voor mondzorg, fysiotherapie en (definitieve) anticonceptie.”
“Doordat we de zorg gaan bekostigen vanuit zorgfondsen, de Wmo en de Wlz richten we het zorgsysteem beter in op hulp en begeleiding om de eigen gezondheid te versterken.”
“Tot er een hernieuwd zorgfonds is, verplichten we zorgverzekeraars mee te betalen aan preventie en positieve gezondheid.”
Afschaffen van het eigen risico en herziening financiering
PvdD wil het eigen risico afschaffen en de financiering van de zorg eerlijker maken, zodat zorgmijding door hoge kosten wordt tegengegaan en de rol van verzekeraars als poortwachter vermindert.
“Het eigen risico wordt afgeschaft. De inkomensafhankelijke bijdrage gaat omhoog. De zorgtoeslag wordt op deze manier overbodig en het mijden van zorg door de angst voor te hoge kosten wordt tegengegaan.”
BIJ1 wil de invloed van zorgverzekeraars volledig afschaffen door de zorgverzekeraars te vervangen door een Nationaal Zorgfonds. De partij pleit voor het volledig in publieke handen brengen van de zorg, waarbij marktwerking, winstbejag en bureaucratie verdwijnen en de zorgprofessional weer centraal staat. Dit moet leiden tot betaalbare, toegankelijke en gelijkwaardige zorg voor iedereen, zonder winstoogmerk of commerciële belangen.
Zorgverzekeraars vervangen door Nationaal Zorgfonds
BIJ1 wil de zorgverzekeraars volledig afschaffen en vervangen door een Nationaal Zorgfonds dat alle zorg en tandheelkunde dekt. Hiermee wordt de invloed van commerciële verzekeraars geëlimineerd en wordt zorg collectief en inkomensafhankelijk gefinancierd. Dit moet leiden tot lagere kosten, minder bureaucratie en meer focus op de zorgbehoefte van mensen.
“We zetten een Nationaal Zorgfonds op dat de zorgverzekeraars gaat vervangen. Het Nationaal Zorgfonds gaat alle zorg en tandheelkunde dekken. Iedereen in Nederland is verzekerd onder dit fonds zonder dat daar actieve inschrijving voor nodig is. Alle directe maandelijkse premies en eigen bijdragen worden afgeschaft en vervangen door een inkomensafhankelijke, progressieve zorgpremie.”
“De zorg komt volledig in handen van de overheid, van ziekenhuis tot verzekeraar. Winst en markt-bureaucratie in de zorg worden zo verleden tijd. Het ‘eigen risico’ en rekeningen aan de balie schaffen we af. Iedereen draagt bij op basis van hun inkomen en iedereen krijgt de zorg die ze nodig hebben.”
Zorg in publieke handen, geen marktwerking of winst
Naast het afschaffen van zorgverzekeraars wil BIJ1 alle zorginstellingen in publieke handen brengen en marktwerking verbieden. Dit betekent dat commerciële belangen, concurrentie en aanbestedingen uit de zorg verdwijnen, zodat de zorgprofessional en de patiënt centraal komen te staan.
“In plaats van geld te verkwisten aan managers, commercie en aanbestedingstrajecten, investeren we meer in personeel en kwalitatieve zorg. Concurrentie, organisatiebelangen en het aanbestedingscircus worden verbannen uit het zorgdomein.”
“Zorg mag geen winstmodel zijn. We zetten een stop op private zorginstellingen, nemen alle zorginstellingen weer in publieke handen en werken organisatiebelangen weg.”
“We hebben de zorg lange tijd overgelaten aan de verwoestende vrije markt. Het heeft ervoor gezorgd dat zorginstellingen gericht zijn op het eindeloos vergroten van hun winsten, wat de zorg alleen maar duurder heeft gemaakt.”
BBB wil de invloed van zorgverzekeraars beperken door hun winsten te investeren in de zorg, marktwerking in het basispakket terug te dringen en de inkoop van zorg te vereenvoudigen. Ze pleiten voor één wettelijk verplichte basisverzekering zonder concurrentie op noodzakelijke zorg, minder bureaucratie en meer centrale regie, zodat zorggeld daadwerkelijk aan zorg wordt besteed en niet aan winst of administratie bij verzekeraars.
Winsten zorgverzekeraars investeren in zorg
BBB vindt dat zorgverzekeraars geen grote winsten mogen maken en dat deze winsten moeten worden ingezet voor de zorg, vooral bij onvoorziene situaties zoals pandemieën. Dit moet ervoor zorgen dat de zorgverzekering echt als verzekering functioneert en niet als winstmodel voor verzekeraars.
“Zorgverzekeraars houden soms grote winsten over en dat hoort wat ons betreft niet thuis in een sector die draait om mensen en niet om winst. Deze moeten voortaan geïnvesteerd worden in de zorg.”
“Gereserveerde winsten van zorgverzekeraars moeten voor minstens de helft worden ingezet voor omstandigheden die zich plotseling voordoen. Zo geldt de zorgverzekering ook echt als een verzekering op zorg, waarbij zorgverzekeraars zelf investeren in wachttijdreductie en geld reserveren voor noodsituaties als een pandemie.”
Eén basisverzekering, minder marktwerking in noodzakelijke zorg
BBB wil de marktwerking in het basispakket beperken door te onderzoeken of er één wettelijk verplichte basisverzekering kan komen met gelijke inhoud en premie, zodat concurrentie alleen nog op het aanvullende pakket plaatsvindt. Dit moet de invloed van zorgverzekeraars op de inhoud en prijs van noodzakelijke zorg verminderen.
“We onderzoeken de mogelijkheid van één wettelijk verplichte basisverzekering met gelijke inhoud en premie, met alleen concurrentie op de aanvullende verzekering. Marktwerking moet er niet zijn op de meest noodzakelijke zorg, maar mag wel in het aanvullende pakket.”
Minder bureaucratie en centrale inkoop op beroepsgroepsniveau
BBB wil de administratieve invloed van zorgverzekeraars terugdringen door de inkoop van zorg te beleggen op het niveau van de beroepsgroep in plaats van per individu of instelling. Dit vermindert de contracteringsmacht van verzekeraars en maakt het proces eenvoudiger en efficiënter voor zorgverleners.
“Inkoop op beroepsgroepsniveau. Versnipperde contractering kost veel tijd voor zowel zorgverleners als verzekeraars. Beleg de inkoop daarom op het niveau van de beroepsgroep.”
De ChristenUnie wil de invloed van zorgverzekeraars en marktwerking in de zorg fors terugdringen. Zij pleiten voor het beëindigen van marktprikkels, het beperken van de rol van zorgverzekeraars tot het vergoeden van ziekenhuiszorg (en niet van privéklinieken), en het stimuleren van investeringen in preventie. De partij vindt dat zorg geen markt is en dat de regie meer bij zorgprofessionals en de overheid moet liggen.
Einde aan marktwerking en beperking rol zorgverzekeraars
De ChristenUnie wil een einde maken aan marktwerking in de zorg en de invloed van zorgverzekeraars beperken, omdat marktprikkels volgens hen niet passen bij een zorgzame samenleving. Zorgverzekeraars mogen alleen nog ziekenhuiszorg vergoeden, waardoor gespecialiseerde privéklinieken worden afgebouwd. Dit moet perverse prikkels en winstuitkeringen tegengaan en de zorg weer richten op het belang van de patiënt.
“Een einde aan marktwerking in de zorg. Marktwerking hoort niet thuis in de zorg. Het leidt tot prikkels die niet passen bij een samenleving waarin we omzien naar elkaar.”
“Gespecialiseerde privéklinieken die hoogrenderende inkomsten bij de publieke zorgketen weghouden worden afgebouwd, doordat zorgverzekeraars alleen behandeling in ziekenhuizen vergoeden.”
“De zorg is geen markt; daarom wordt de invloed van de markt in de zorg teruggedrongen.”
Zorgverzekeraars investeren in preventie
De ChristenUnie vindt dat zorgverzekeraars meer moeten investeren in preventie en de sociale basis, omdat dit nu nauwelijks gebeurt. Door deze investering kan veel (gespecialiseerde) zorg worden voorkomen en wordt de rol van zorgverzekeraars verschoven van puur vergoeden naar het bevorderen van gezondheid.
“Vanuit de zorgverzekeraars wordt er geïnvesteerd in preventie en de sociale basis. Dit gebeurt nu nauwelijks terwijl preventie en een stevige sociale basis veel (gespecialiseerde) zorg voorkomen.”
JA21 wil de invloed van zorgverzekeraars beperken door de regie in de zorg meer bij de patiënt en zorgverlener te leggen, met behoud van vrije artsenkeuze en minder sturing op productie. Zorgverzekeraars krijgen een adviserende rol bij efficiënt gebruik van apparatuur, maar niet de centrale regie. De partij pleit voor een systeem waarin uitkomsten en toegankelijkheid leidend zijn, niet de productieprikkels die door verzekeraars worden opgelegd.
Beperken sturende rol zorgverzekeraars, behoud vrije artsenkeuze
JA21 vindt dat de patiënt en zorgverlener centraal moeten staan, niet de zorgverzekeraar. De partij wil af van perverse productieprikkels en pleit voor het behoud van vrije artsenkeuze, zodat verzekeraars minder invloed hebben op de keuzevrijheid van patiënten en de organisatie van zorg.
Zorgverzekeraars alleen adviserend bij efficiëntie
De rol van zorgverzekeraars wordt beperkt tot het adviseren over efficiënter gebruik van apparatuur, niet het sturen van de zorginhoud of -organisatie. Dit betekent dat hun invloed zich vooral richt op kostenbeheersing en niet op de inhoudelijke kant van de zorgverlening.
“Verzekeraars laten adviseren bij efficiënter gebruik van apparatuur.”
Zorg bekostigen op basis van uitkomsten, niet productie
JA21 wil af van het huidige systeem waarin zorgverzekeraars sturen op productie en omzet. In plaats daarvan moet de bekostiging gebaseerd zijn op relevante zorguitkomsten en toegankelijkheid, waarmee de invloed van verzekeraars op productieprikkels wordt teruggedrongen.
“Zorg bekostigen op basis van uitkomsten en toegankelijkheid in plaats van productie.”
De PVV wil de invloed van zorgverzekeraars beperken door het eigen risico volledig af te schaffen en zorgverzekeraars hiervoor volledig te compenseren, zodat de premie niet stijgt. Daarnaast pleit de partij voor het terugdringen van marktwerking in de acute zorg en meer zeggenschap voor zorgverleners, waarmee de rol van verzekeraars als sturende partij wordt ingeperkt.
Eigen risico afschaffen en verzekeraars compenseren
De PVV vindt dat financiële drempels in de zorg moeten verdwijnen en dat zorgverzekeraars geen extra invloed mogen krijgen door het afschaffen van het eigen risico. Door verzekeraars volledig te compenseren, wil de partij voorkomen dat zij de premies verhogen of voorwaarden aanscherpen, waarmee hun sturende rol wordt beperkt.
“Daarom schaffen wij het eigen risico volledig af, zodat niemand zorg mijdt door geldzorgen. De PVV zorgt ervoor dat de ziektekostenpremie hierdoor niet zal stijgen. We gaan zorgverzekeraars volledig compenseren.”
Marktwerking uit de acute zorg halen
De PVV wil de invloed van marktwerking, en daarmee van zorgverzekeraars, uit de acute zorg halen. Dit betekent dat verzekeraars minder te zeggen krijgen over de organisatie en financiering van spoedeisende hulp en andere acute zorgvormen.
“Acute zorg uit de marktwerking halen”
Meer zeggenschap voor zorgverleners, minder voor verzekeraars
De partij stelt dat zorgverleners meer invloed moeten krijgen op de organisatie van hun werk, ten koste van bureaucratie en managementlagen, waaronder de sturende rol van zorgverzekeraars.
De SP wil de invloed van commerciële zorgverzekeraars volledig afschaffen en vervangen door een publiek Nationaal Zorgfonds. Hiermee wil de partij bureaucratie verminderen, de zeggenschap teruggeven aan zorgverleners en de zorg collectief, betaalbaar en toegankelijk maken voor iedereen. De SP ziet zorgverzekeraars als een bron van marktwerking en onnodige bemoeienis, en wil hun rol in het zorgstelsel beëindigen.
Commerciële zorgverzekeraars afschaffen en vervangen door Nationaal Zorgfonds
De SP stelt dat commerciële zorgverzekeraars zorgen voor bureaucratie, marktwerking en winstbejag in de zorg. Door deze verzekeraars te vervangen door een Nationaal Zorgfonds, wil de partij de zorg collectief organiseren, de invloed van verzekeraars elimineren en de regie teruggeven aan zorgverleners en patiënten. Dit moet leiden tot minder administratieve lasten, inkomensafhankelijke premies en het afschaffen van het eigen risico.
“Er komt een nationaal zorgfonds, waarin ook de tandarts, de fysiotherapeut en de ggz zijn opgenomen. Dit vervangt de huidige commerciële zorgverzekeraars, zodat zorgverleners met minder bureaucratie te maken hebben.”
“De zorg wordt weer publiek. We organiseren de zorg samen, zonder markt. Zo garanderen we goede kwaliteit en wordt het goedkoper.”
Zeggenschap terug naar zorgverleners, bemoeienis verzekeraars verdwijnt
De SP vindt dat zorgverleners te veel last hebben van de bemoeienis en bureaucratische druk van zorgverzekeraars. Door de macht van verzekeraars te breken, krijgen zorgverleners meer ruimte en zeggenschap over hun werk, wat de kwaliteit en toegankelijkheid van zorg ten goede moet komen.
Volt wil de invloed van zorgverzekeraars beperken tot hun kerntaken en de macht van zorgverleners en patiënten versterken. Ze pleiten voor minder marktwerking, meer transparantie, het tegengaan van wildgroei aan polissen, en het terugdringen van administratieve lasten door zorgverzekeraars. De verantwoordelijkheid voor kwaliteit en uitkomsten van zorg moet meer bij zorgverleners liggen, terwijl zorgverzekeraars zich vooral richten op inkoop, betaling en fraudebestrijding.
Wildgroei aan polissen tegengaan
Volt wil dat zorgverzekeraars stoppen met het aanbieden van talloze verschillende polissen en labels voor specifieke doelgroepen, omdat dit verwarrend is en de solidariteit ondermijnt. Ze benadrukken de acceptatieplicht en willen dat verzekeraars niet selecteren op bijvoorbeeld leeftijd of opleidingsniveau.
“Zorgverzekeraars moeten aandacht hebben voor de zorgvraag en mensen niet misleiden met een groot aantal verschillende labels en verschillende polissen voor verschillende doelgroepen. Iedere zorgverzekeraar heeft een acceptatieplicht, dus zou er geen verzekering speciaal voor jongeren of voor hoger opgeleiden moeten zijn. Deze wildgroei aan polissen moet een halt worden toegeroepen.”
Beperken rol zorgverzekeraars tot inkoop, betaling en fraudebestrijding
Volt vindt dat zorgverzekeraars zich moeten beperken tot hun kerntaken en niet moeten sturen op kwaliteit of uitkomsten van zorg. De verantwoordelijkheid voor kwaliteit en uitkomsten moet bij zorgverleners liggen, om administratieve lasten te verminderen en vertrouwen te herstellen.
“Om de administratieve lasten juist te verlagen, leggen we de verantwoordelijkheid voor het verbeteren van uitkomsten en daarmee de kwaliteit van zorg, veel meer bij de zorgverleners zelf. Zorginkopers hoeven alleen in te kopen, te betalen en fraude op te sporen.”
Transparantie en toezicht op zorgverzekeraars en marktwerking
Volt wil meer transparantie over eigendomsstructuren en winstuitkeringen in de zorg, en pleit voor strengere controle op marktwerking en overnames, om de invloed van commerciële partijen en perverse prikkels te beperken.
“Volt zet zich er voor in om de zorg minder interessant te maken voor investeringsmaatschappijen door wettelijke beperkingen op winstuitkeringen in de zorg in te voeren, zorginstanties wettelijk te verplichten transparant te zijn over hun eigendomsstructuren en de Nederlandse Zorgautoriteit hier actiever op te laten controleren, bijvoorbeeld met een speciale task force.”
Eenvoudiger zorgsysteem en samenwerking stimuleren
Volt wil het zorgsysteem vereenvoudigen en samenwerking stimuleren, zodat de focus verschuift van marktwerking en doorverwijzen naar gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de patiënt. Dit vermindert de invloed van zorgverzekeraars als sturende partij.
“Volt werkt toe naar een eenvoudiger (financieel) zorgsysteem, dat samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid stimuleert. Dan wordt er samen gekeken wat het beste is voor de patiënt, zonder dat de patiënt met veel verschillende organisaties te maken krijgt.”
Het CDA wil de invloed van zorgverzekeraars vooral inzetten om kosten te beheersen en kwaliteitseisen te stellen, maar zonder dat hun macht ten koste gaat van de menselijke maat in de zorg. Ze pleiten voor het stoppen van ongecontracteerde zorg om verzekeraars meer sturingsmogelijkheden te geven, en benadrukken samenwerking tussen verzekeraars, overheid en andere partijen om de zorg toekomstbestendig te maken.
Stoppen met vergoeding ongecontracteerde zorg
Het CDA wil de vergoeding van ongecontracteerde zorg beëindigen om te voorkomen dat het zorgaanbod onnodig groeit en om zorgverzekeraars meer mogelijkheden te geven om op kosten en kwaliteit te sturen. Dit moet leiden tot betere beheersing van zorguitgaven en hogere kwaliteitseisen.
“We stoppen met de vergoeding van ongecontracteerde zorg, om de groei van het aanbod af te remmen en de zorgverzekeraars aan te moedigen om kosten te drukken en betere kwaliteitseisen te kunnen stellen.”
Structurele afspraken en samenwerking met zorgverzekeraars
Het CDA ziet een rol voor zorgverzekeraars in het maken van structurele afspraken met de overheid om zorg meer in de buurt te organiseren en maatwerk mogelijk te maken. De invloed van verzekeraars wordt zo ingezet voor regionale samenwerking en betere afstemming.
“Er worden hiervoor structurele afspraken tussen overheid en zorgverzekeraars gemaakt.”
Meer samenwerking over domeinen heen
Het CDA wil dat zorgverzekeraars nauwer samenwerken met gemeenten, zorgkantoren en aanbieders om domeinoverstijgende pilots en innovaties mogelijk te maken. Dit moet de versnippering tegengaan en de zorg efficiënter en effectiever maken.
“Wij willen meer samenwerking over domeinen heen tussen gemeenten, zorgverzekeraars, zorgkantoren en zorgaanbieders.”
D66 wil de invloed van zorgverzekeraars beperken door de zorg meer te richten op de patiënt in plaats van op marktwerking en commercie. Ze pleiten voor het verminderen van verkeerde financiële prikkels en het stimuleren van samenwerking, zodat kwaliteit en effectiviteit van zorg centraal staan in plaats van kwantiteit en winst. Concrete voorstellen over het direct inperken van de macht van zorgverzekeraars ontbreken echter; de focus ligt vooral op het veranderen van de prikkels en het zorgsysteem.
Zorg moet draaien om patiënt, niet marktwerking
D66 vindt dat de huidige prikkels in het zorgstelsel, waaronder de invloed van zorgverzekeraars, te veel gericht zijn op productie en winst in plaats van op de waarde voor de patiënt. Ze willen deze prikkels wegnemen en samenwerking stimuleren, zodat de zorgverzekeraar minder als marktpartij en meer als partner in gezondheid fungeert. Dit moet leiden tot betere kwaliteit van zorg en minder nadruk op kwantiteit.
“D66 wil zorg die draait om de patiënt, niet om marktwerking en commercie.”
“Door verkeerde prikkels weg te nemen, samenwerking en (digitale) innovatie in de zorg te stimuleren en schotten en fragmentatie in financiering tegen te gaan, zet D66 in op dat wat de patiënt en maatschappij nodig hebben.”
Preventie aantrekkelijk maken voor zorgverzekeraars
D66 wil dat zorgverzekeraars meer worden gestimuleerd om te investeren in preventie, zodat hun rol verschuift van puur risicobeheer naar het bevorderen van gezondheid. Dit moet de invloed van verzekeraars positiever en constructiever maken.
“We zorgen dat preventie loont, zodat het voor gemeenten en zorgverzekeraars aantrekkelijk is om in gezondheid te investeren.”
De SGP vindt dat zorgverzekeraars hun zorgplicht beter moeten invullen, maar wil de keuzevrijheid van verzekerden behouden en het polisaanbod in stand houden. De partij pleit niet voor een fundamentele stelselwijziging, maar wil knelpunten aanpakken en de invloed van verzekeraars reguleren waar nodig. Concrete voorstellen zijn het behouden van keuzevrijheid, het verbeteren van de zorgplicht en het beperken van de regeldruk.
Zorgverzekeraars moeten zorgplicht beter invullen
De SGP signaleert dat de toegankelijkheid van zorg onder druk staat en vindt dat verzekeraars meer moeten doen om hun zorgplicht waar te maken. Dit standpunt adresseert het probleem dat verzekeraars soms te weinig verantwoordelijkheid nemen voor het garanderen van basiszorg, ongeacht woonplaats.
“Verzekeraars moeten meer doen om hun zorgplicht invulling te geven.”
Keuzevrijheid en polisaanbod behouden
De SGP wil dat verzekerden keuzevrijheid houden en dat het polisaanbod van verzekeraars in stand blijft. Hiermee wil de partij voorkomen dat de invloed van zorgverzekeraars leidt tot minder keuze voor burgers.
“Het polisaanbod van verzekeraars blijft in stand zodat verzekerden keuzevrijheid houden.”
Geen grote stelselwijziging, maar aanpak van knelpunten
De SGP kiest ervoor om niet het hele zorgstelsel te veranderen, maar om concrete knelpunten in en tussen de zorgwetten aan te pakken. Dit betekent dat de partij de huidige rol van zorgverzekeraars niet fundamenteel wil wijzigen, maar wel wil bijsturen waar het systeem tekortschiet.
“In plaats van een grote stelselwijziging wil de SGP de knelpunten in en tussen de zorgwetten aanpakken.”
De VVD wil de invloed van zorgverzekeraars versterken om de doelmatigheid en betaalbaarheid van de zorg te verbeteren. Ze pleiten voor meer sturing door verzekeraars, het beperken van ongecontracteerde zorg, en het verminderen van administratieve lasten die verzekeraars opleggen aan zorgverleners. De partij ziet zorgverzekeraars als belangrijke spelers om verspilling en inefficiëntie tegen te gaan, maar wil tegelijkertijd onnodige verantwoordingseisen terugdringen.
Zorgverzekeraars krijgen meer sturingsruimte voor doelmatigheid en kostenbeheersing
De VVD wil dat zorgverzekeraars en zorgkantoren meer mogelijkheden krijgen om verspilling en inefficiëntie in de zorg aan te pakken. Dit moet bijdragen aan het betaalbaar houden van de zorg en het verbeteren van de kwaliteit, in lijn met bestaande zorgakkoorden.
“We stellen zorgverzekeraars en zorgkantoren in staat de doelmatigheid van de zorg verder te verbeteren en de kosten te beperken, in lijn met de gesloten zorgakkoorden. We stellen normen om verspilling en inefficiënties tegen te gaan.”
Beperken en afbouwen van ongecontracteerde zorg
De VVD wil dat zorgverzekeraars meer grip krijgen op welke zorg zij inkopen door ongecontracteerde zorg sterk te beperken en uiteindelijk vrijwel volledig af te bouwen. Alleen in uitzonderlijke situaties blijft ongecontracteerde zorg mogelijk.
“We willen ongecontracteerde zorg beperken en op termijn volledig afbouwen, waarbij er ruimte blijft voor uitzonderlijke situaties waarin contractering niet mogelijk of wenselijk is. Hierbij wordt rekening gehouden met nieuwe zorgaanbieders. Zorgverzekeraars houden de ruimte om de combinatiepolis aan te bieden.”
Minder administratieve druk door verzekeraars op zorgverleners
Hoewel de VVD de sturende rol van zorgverzekeraars benadrukt, willen ze dat verzekeraars hun administratieve eisen aan zorgverleners flink verminderen. Dit moet de werkdruk verlagen en zorgverleners meer tijd geven voor patiënten.
“We vragen verzekeraars flink te schrappen in verantwoordingseisen, verbieden dubbele uitvragen door toezichthouders, kiezen voor meer geautomatiseerde gegevensuitwisseling en lichten wet- en regelgeving door op noodzaak.”
BVNL benoemt in haar verkiezingsprogramma niet expliciet de rol of invloed van zorgverzekeraars. Het programma richt zich vooral op het verminderen van bureaucratie, het vergroten van individuele regie via persoonsgebonden budgetten (PGB), en het transparant maken van geldstromen in de zorg. Concrete voorstellen over het beperken of wijzigen van de invloed van zorgverzekeraars ontbreken.
Meer regie voor de patiënt via PGB, minder bureaucratie
BVNL wil de regie over de zorg bij de patiënt leggen door zorg in natura af te schaffen en alle zorg via persoonsgebonden budgetten (PGB) te laten verlopen. Dit wordt gepresenteerd als een manier om bureaucratie te verminderen en individuele autonomie te vergroten, maar er wordt niet expliciet verwezen naar de rol van zorgverzekeraars.
“Zorg in natura wordt afgeschaft en alle zorg gaat worden aangeboden via een Persoonsgebonden Budget (PGB). Dit geeft zorgbehoevenden regie over hun zorgtraject, vermindert bureaucratie en sluit aan bij het streven van BVNL naar minder overheidsbemoeienis en meer individuele autonomie.”
Transparantie van geldstromen in de zorg
BVNL pleit voor volledige transparantie van alle geldstromen in de zorg, van premies tot subsidies, maar noemt zorgverzekeraars niet expliciet als actor in deze geldstromen of als probleem.
“Alle geldstromen in de zorg worden inzichtelijk gemaakt. Van premies en subsidies tot PGB’s en Wlz-gelden. We willen precies weten waar elke euro blijft.”
DENK wil de invloed van zorgverzekeraars inperken door marktwerking te beperken, transparantie te vergroten en winsten en bonussen aan banden te leggen. Het doel is dat zorggeld daadwerkelijk naar zorg gaat en niet naar commerciële belangen of reserves van verzekeraars. DENK pleit voor meer toezicht en het tegengaan van selectie door zorgverzekeraars.
Marktwerking en winsten zorgverzekeraars beperken
DENK vindt dat zorgverzekeraars te veel macht en commerciële prikkels hebben, waardoor zorggeld niet optimaal wordt besteed aan patiënten. Door marktwerking te beperken, verplichte transparantie in te voeren en winsten en bonussen te reguleren, wil DENK de invloed van zorgverzekeraars terugdringen en de zorg betaalbaarder en toegankelijker maken.
“We gaan de marktwerking in de zorg beperken met meer marktmeesterschap. Door verplichte transparantie maken we inzichtelijk hoe het geld van zorgverzekeraars wordt besteed. We leggen de winsten van zorgverzekeraars wettelijk aan banden, gaan bonussen voor bestuurders tegen en willen dat reserves meer ingezet worden voor premieverlagingen.”
“Door marketing en commercie aan banden te leggen blijft zorggeld beschikbaar voor de zorg en gaan we selectie door zorgverzekeraars tegen. We geven de toezichthouder extra bevoegdheden om excessen tegen te gaan.”
50PLUS uit in haar verkiezingsprogramma zorgen over de privatisering in de zorg en de invloed van winstmotieven, maar doet geen expliciete uitspraken over het beperken van de invloed van zorgverzekeraars zelf. Hun focus ligt op het waarborgen van de primaire zorg voor cliënten en het voorkomen dat financiële belangen van private partijen boven het belang van de patiënt komen te staan. Concrete voorstellen over het terugdringen van de macht van zorgverzekeraars ontbreken.
Privatisering mag niet ten koste gaan van zorg
50PLUS waarschuwt dat privatisering in de zorg niet mag leiden tot een situatie waarin winstgevendheid belangrijker wordt dan de zorg aan cliënten. Dit impliceert kritiek op de huidige rol van private partijen, waaronder zorgverzekeraars, maar bevat geen concrete beleidsmaatregelen om hun invloed te beperken.
“Privatisering binnen de zorg mag er niet toe leiden dat winstgevendheid belangrijker wordt dan de primaire zorg aan cliënten zelf.”