Verkiezingsprogramma's 2025 overinvestering
DENK ziet investeren als essentieel voor het versterken van onderwijs, sociale huur, publieke voorzieningen, natuur en mobiliteit, met als doel het verkleinen van ongelijkheid en het vergroten van bestaanszekerheid. De partij pleit voor gerichte investeringen in kansengelijkheid, betaalbaar wonen, verduurzaming en publieke diensten, gefinancierd door hogere bijdragen van grote bedrijven en vermogenden. DENK benadrukt dat investeringen in deze sectoren noodzakelijk zijn voor een rechtvaardige, inclusieve en toekomstbestendige samenleving.
Investeren in onderwijs en kansengelijkheid
DENK beschouwt investeren in onderwijs als de sleutel tot gelijke kansen en een sterke economie. De partij wil bezuinigingen terugdraaien, extra investeren in achterstandsbeleid, brede brugklassen, speciaal onderwijs en het hoger onderwijs, en de positie van leraren versterken.
“Het terugdraaien van de bezuinigingen. Hiermee komt er ruimte om weer in het onderwijs te investeren.”
“Investeren in het onderwijsachterstandenbeleid met prioriteit voor scholen in kwetsbare wijken.”
“Extra investeringen in het hoger onderwijs, zodat wij studenten het beste onderwijs bieden en Nederland een sterke kenniseconomie blijft.”
“Investeringen in het speciaal onderwijs. Wij willen dat jongeren die bijzondere aandacht verdienen, begeleiding van de beste kwaliteit krijgen.”
“Door te investeren in onze scholen en onze leraren, willen wij dat het onderwijs een emancipatiemachine is die garandeert dat ieder kind gelijke kansen heeft.”
Investeren in sociale huur en betaalbaar wonen
DENK wil fors investeren in sociale huurwoningen, verduurzaming van woningen en ondersteuning van huurders, om wonen betaalbaar en toegankelijk te maken voor iedereen.
“Wij willen meer investeren in sociale huur. Dat betekent dat woningcorporaties meer budget krijgen.”
“Wij willen fors investeren in verduurzaming van woningen. Naast dat wij hiermee bijdragen aan de klimaatdoelstellingen, worden de woonlasten voor mensen hiermee beperkt.”
“Wij investeren meer in de Huurcommissie en lokale huurteams, zodat huurders laagdrempelige hulp kunnen krijgen.”
Investeren in publieke voorzieningen en bestaanszekerheid
DENK pleit voor structurele investeringen in publieke diensten zoals zorg, onderwijs, openbaar vervoer en armoedebestrijding, gefinancierd door een eerlijker belastingstelsel.
“Wij staan daarom voor meer geld voor het onderwijs, voor betaalbare woningen, voor het openbaar vervoer, voor de zorg en voor andere publieke voorzieningen.”
“We versterken de bestaanszekerheid door het invoeren van belastingverlagingen voor mensen met lage en middeninkomens en investeren in toereikende tegemoetkomingen.”
Investeren in natuur, klimaat en mobiliteit
DENK wil meer investeren in natuurbehoud, verduurzaming van energie en mobiliteit, en het betaalbaar en toegankelijk maken van openbaar vervoer, met speciale aandacht voor lage inkomens.
“Meer investeren in onze natuurgebieden. Wij willen dat Nederlanders kunnen genieten van prachtige natuur en wij staan voor investeringen om onze natuur te beschermen.”
“Wij willen investeren in het openbaar vervoer. Hiermee zorgen wij voor een goed netwerk en betere bereikbaarheid.”
“Wij gaan investeren in elektrisch rijden. Er komt een toegankelijke regeling om elektrisch rijden betaalbaar te maken voor lage en middeninkomens.”
“Wij willen fors investeren in verduurzaming van woningen.”
“Wij willen investeren in zonne energie en windenergie op zee.”
Investeren in veiligheid en digitale infrastructuur
DENK wil investeren in handhaving, opsporingscapaciteit, wijkagenten en digitale beveiliging om veiligheid en privacy te waarborgen.
“Wij willen meer maatregelen om kindermisbruik tegen te gaan. Er komen zwaardere straffen voor pedoseksuelen en er wordt meer geïnvesteerd in opsporingscapaciteit.”
“Wij willen investeren in meer wijkagenten en in het voorkomen van criminaliteit.”
“De overheid investeert in een veilige digitale infrastructuur en de bescherming van persoonsgegevens.”
Investeringen gefinancierd door hogere bijdragen van grote bedrijven en vermogenden
DENK wil investeringen mogelijk maken door hogere belastingen voor grote bedrijven en superrijken, en door het afschaffen van ondoelmatige belastingvoordelen.
JA21 ziet investeringen als essentieel voor economische groei, innovatie, veiligheid en het versterken van strategische sectoren. De partij pleit voor gerichte investeringen in infrastructuur, woningbouw, veiligheid, digitalisering, onderwijs en energie, met nadruk op eenvoud, rendement en het stimuleren van ondernemerschap. Belangrijke voorstellen zijn directe aftrekbaarheid van investeringen, structurele investeringen in infrastructuur en woningbouw, en het stimuleren van innovatie en strategische technologie.
Directe aftrekbaarheid en stimulering van investeringen door bedrijven
JA21 wil investeren aantrekkelijker maken voor ondernemers door fiscale lasten te verlagen en investeringen direct aftrekbaar te maken. Dit moet innovatie en economische groei stimuleren en het belastingstelsel vereenvoudigen.
“Investeringen in kapitaalgoederen volledig aftrekbaar maken in het jaar van investering, in plaats van gespreid afschrijven over meerdere jaren.”
“Bedrijven ruimte geven door de lasten te verminderen en investeringen onmiddellijk aftrekbaar te maken.”
“Innovatie stimuleren door bedrijfskosten voor R&D direct aftrekbaar te maken, wat een impuls geeft aan innovatie en investeringen in onderzoek en ontwikkeling.”
Structurele investeringen in infrastructuur en woningbouw
JA21 pleit voor substantiële, structurele investeringen in infrastructuur en woningbouw om economische groei, bereikbaarheid en woningproductie te waarborgen. De partij koppelt deze investeringen aan een percentage van het BBP en wil financiering uit diverse bronnen.
“Handhaven van ondersteuning van de woningbouw middels de investering van 0,5% van het BBP.”
“JA21 stelt vast dat structureel een extra investering nodig is van circa 0,5% van het BBP om deze V&R-opgave te kunnen uitvoeren.”
“Het kwaliteitsniveau van het openbaar vervoer niet verder verschralen: het verdient daarom een investering van 0,04% van het BBP jaarlijks.”
“Dat alle mogelijke financieringsbronnen worden onderzocht om de Lelylijn toch binnen het oorspronkelijk tijdpad te realiseren.”
“Onderzoek wordt gedaan naar alle mogelijke financieringsbronnen zoals bijdragen van het Rijk, provincies en gemeenten, Europese fondsen en eventueel private investeringen om de aanleg van de Lelylijn volgens het oorspronkelijk tijdpad te realiseren.”
Gerichte investeringen in veiligheid en rechtsstaat
JA21 vindt forse investeringen in veiligheid, gevangeniswezen en inlichtingen- en veiligheidsdiensten noodzakelijk om de rechtsstaat te versterken en criminaliteit effectief te bestrijden.
“Fors investeren in het renoveren en uitbreiden van de capaciteit in het gevangeniswezen en TBS, daarbij horen ook investeringen in het waarderen van het personeel bij DJI.”
“Fors investeren in inlichtingen- en veiligheidsdiensten.”
“Daarnaast piept en kraakt het in de strafrechtketen: van politie tot advocatuur, van rechtspraak tot het gevangeniswezen – overal zijn tekorten. Daarom is een forse investering noodzakelijk om onze rechtsstaat toekomstbestendig te maken.”
Investeren in digitalisering, technologie en innovatie
JA21 wil dat Nederland vooroploopt in digitalisering en technologie door te investeren in strategische technologie, digitale vaardigheden en innovatie, om economische kansen te benutten en afhankelijkheid van het buitenland te verminderen.
Investeringen in onderwijs en onderzoek
JA21 ondersteunt extra investeringen in het onderwijs, met name gericht op kwaliteit van leraren en het ongedaan maken van bezuinigingen op wetenschappelijk onderwijs. Ook onderschrijft de partij de ambitie om 3% van het BBP te investeren in research & development.
“Extra investeringen in opleidingen die de kwaliteit van de leraren verbeteren.”
“De bezuiniging op het wetenschappelijk onderwijs van €500 miljoen moet wat JA21 betreft dan ook ongedaan worden gemaakt.”
“JA21 onderschrijft de ambitie van het Rijk om in 2030 3% van het BBP te investeren in research & development.”
Investeringen in energie, waterbeheer en klimaatadaptatie
JA21 kiest voor gerichte investeringen in energievoorziening, waterbeheer en dijken om Nederland weerbaar te maken tegen klimaatverandering, met nadruk op betaalbaarheid en betrouwbaarheid.
“Dat betekent gerichte investeringen in waterbeheer en dijken, een energievoorziening die betaalbaar én betrouwbaar is, en technologische innovaties die Nederland weerbaar maken.”
Investeringen alleen bij duidelijk rendement of economisch nut
JA21 stelt dat investeringen alleen tijdelijk tot extra uitgaven mogen leiden als er een duidelijk rendement of economisch nut is, en dat structurele uitgaven structureel gedekt moeten zijn.
“Investeringen mogen tijdelijk leiden tot extra uitgaven, maar alleen met een duidelijk rendement of economisch nut.”
NSC ziet gerichte investeringen als essentieel voor het versterken van de weerbaarheid van de samenleving, het stimuleren van woningbouw, innovatie en economische groei. Ze pleiten voor langjarige, structurele investeringen in onder meer woningbouw, strategische industrieën, infrastructuur en onderwijs, met nadruk op maatschappelijk rendement en transparantie. Concrete voorstellen zijn onder andere een Nationale Investeringsbank, een investeringsprogramma voor Den Helder, fiscale stimulansen voor woningbouw en €1 miljard per jaar voor een weerbare samenleving.
Structurele investeringen in woningbouw en betaalbaarheid
NSC wil investeren in woningbouw door fiscale stimulansen, garanties en het vergroten van de investeringscapaciteit van corporaties en private partijen. Dit moet leiden tot meer betaalbare woningen en een voorspelbaar investeringsklimaat.
“Om investeren in woningbouw te stimuleren nemen we belastingmaatregelen die de investeringscapaciteit van woningbouwcorporaties en private investeerders vergroten.”
“We willen een Woningbouw Investeringsgarantie openstellen (WIG), waarbij het Rijk garant staat voor afzet bij grote gebiedsontwikkelingen met gemengde bouwprogramma’s.”
“Het wordt aantrekkelijk voor pensioenfondsen in Nederland om langjarig in woningen te investeren. Op deze wijze kunnen zij bijdragen aan maatschappelijk rendement voor hun verzekerden.”
“Om ervoor te zorgen dat woningcorporaties ook in de toekomst kunnen investeren in duurzame woningbouw worden voor corporaties fiscale heffingen die bedoeld zijn voor commerciële partijen, op korte termijn verlaagd of afgeschaft.”
Oprichting Nationale Investeringsbank voor innovatie en industrie
NSC stelt een Nationale Investeringsbank voor om risicodragende investeringen in strategische technologieën en sectoren mogelijk te maken, waarmee Nederland aansluiting zoekt bij landen als Duitsland en Frankrijk.
“Voor langjarige innovatie en doorgroei richten we een Nationale Investeringsbank op. Nederland loopt achter op landen als Duitsland en Frankrijk, waar publieke investeringsbanken al jarenlang miljarden inzetten voor strategische technologieën.”
“Met de Nationale Investeringsbank leggen we een stevige basis voor risicodragende investeringen in sleuteltechnologieën zoals chips, AI en biotech.”
Gerichte investeringen in regionale economie en infrastructuur
NSC wil investeren in regionale energiehubs, infrastructuur en maakindustrie buiten de Randstad om economische groei en werkgelegenheid te stimuleren en regionale ongelijkheid te verkleinen.
“Daarnaast investeren we gericht in regionale energiehubs waarin bedrijven en instellingen samenwerken aan lokale energieopwekking en opslag om netcongestie te beperken en eigenaarschap te vergroten.”
“We investeren in netaansluitingen en zorgen dat technische opleidingen beter aansluiten op de vraag van bedrijven.”
“In 2026 starten we een meerjarig investeringsprogramma om Den Helder te ontwikkelen tot logistiek knooppunt voor offshore, wind, waterstoflogistiek en defensie.”
“Investeringen in wegen en spoorlijnen moeten in balans zijn tussen de Randstad en de regio. Nederland. We kiezen voor gerichte investeringen in verbindingen buiten de Randstad om de regio bereikbaar te houden/maken en groei te bevorderen.”
Investeren in een weerbare samenleving
NSC reserveert jaarlijks €1 miljard voor investeringen in burgersteunpunten, buurtnetwerken en cyberveiligheid, als fundament voor maatschappelijke weerbaarheid en veiligheid.
“We investeren jaarlijks € 1 miljard in een weerbare samenleving voor meer burgersteunpunten, buurtnetwerken en cyberveiligheid.”
“We grijpen deze kans aan om de samenleving sterker te maken door € 1 miljard te investeren in een weerbare samenleving. Denk aan onderlinge (buren)hulp, burgersteunpunten, zorgnetwerken en cyberveiligheid.”
Investeringen in onderwijs, onderzoek en technisch talent
NSC wil structureel investeren in fundamenteel onderzoek, technische opleidingen en innovatieclusters om de kenniseconomie te versterken en strategisch talent te ontwikkelen.
“We investeren in technisch talent. Daarbij zetten we extra in op de instroom in mbo-, hbo- en wo-opleidingen voor strategische sectoren die echt om mensen staan te springen zoals de halfgeleiderindustrie, AI en energietechnologie.”
“Om de positie van Nederland als kennisland te behouden is een substantieel budget voor fundamenteel wetenschappelijk onderzoek en kennisvalorisatie van belang.”
“We investeren in de kwaliteit van zowel de voltijdopleidingen als in deeltijd- en zijinstroomopleidingen.”
Transparantie en effectiviteit van overheidsinvesteringen
NSC benadrukt het belang van transparantie, betrouwbaarheid en doelmatigheid bij overheidsinvesteringen, en wil kritisch kijken naar begrotingsfondsen en de rol van de Algemene Rekenkamer versterken.
“Te vaak bleken begrotingen achteraf niet betrouwbaar, met als gevolg dat belangrijke investeringen onnodig werden uitgesteld. Daarom nemen we maatregelen voor meer transparantie, betrouwbaarheid en slagkracht in de overheidsfinanciën.”
“We versterken de positie van de Algemene Rekenkamer (ARK) door de ARK de controle op de financiële verslaglegging te laten overnemen van de Auditdienst Rijk.”
“Maatschappelijke problemen worden soms ‘aangepakt’ door grote potten geld (‘begrotingsfondsen’) te reserveren met soms vaag omschreven doelen. Dit komt de transparantie over de relatie tussendoelen, maatregelen en middelen niet ten goede. We bezien kritisch waar begrotingsfondsen een toegevoegde waarde hebben.”
De SP ziet investeringen als essentieel om structurele problemen in Nederland op te lossen en de economie, samenleving en publieke voorzieningen te versterken. Ze pleiten voor forse publieke investeringen in onder meer volkshuisvesting, infrastructuur, onderwijs, zorg en innovatie, gefinancierd via hogere belastingen op grote vermogens en een Nationale Investeringsbank. De partij benadrukt dat deze investeringen zichzelf terugverdienen door sociale vooruitgang, economische groei en het tegengaan van ongelijkheid.
Forse publieke investeringen in infrastructuur, wonen en economie
De SP wil grootschalig investeren in cruciale sectoren zoals infrastructuur, volkshuisvesting, onderwijs en innovatie om de economie structureel te versterken en maatschappelijke problemen aan te pakken. Ze stellen dat deze investeringen noodzakelijk zijn na jaren van onderinvestering en marktwerking, en willen dit onder meer realiseren via een investeringskabinet, een Nationale Investeringsbank en een Investeringsfonds voor Vooruitgang.
“Nederland heeft een regering nodig die fors en duurzaam gaat investeren in cruciale infrastructuur, volkshuisvesting, onderwijs en innovatie. En zo de economie en de positie van werknemers structureel versterkt. Dit doen we onder andere via de rijksbegroting, een Nationale Investeringsbank en een Investeringsfonds voor Vooruitgang.”
“We voeren een groot infrastructureel investeringsplan door. Dit investeringsplan versnelt procedures en de bouw van woningen, de energievoorziening, het spoor en de drinkwatervoorziening, waarmee structureel de toekomstige economie van het moderne Nederland wordt versterkt.”
“De SP kiest voor forse investeringen en moderne politieke keuzes om onze economie weer sterker te maken.”
“Wij richten een Nationaal Woonfonds op en investeren 30 miljard euro in volkshuisvesting. Dit komt bovenop de al bestaande investeringen en dit doen we door de staatsschuld iets op te laten lopen.”
Investeren in mensen: onderwijs, onderzoek en vakopleidingen
De SP beschouwt investeringen in onderwijs, onderzoek en vakopleidingen als cruciaal voor economische groei, innovatie en sociale vooruitgang. Ze willen fors investeren in fundamenteel en onafhankelijk onderzoek, het versterken van vakopleidingen en het toegankelijk maken van onderwijs voor iedereen.
“Investeringen in onderwijs, vakopleidingen en onderzoek zorgen ervoor dat we mensen en onze economie vooruitbrengen.”
“We investeren fors in fundamenteel en onafhankelijk onderzoek. Niet alles hoeft direct toepasbaar of rendabel te zijn. Wat telt is het vertrouwen in de maatschappelijke waarde van kennis.”
“Daarom investeren we in het versterken van vakopleidingen.”
“We moeten investeren in universiteiten en hogescholen zodat zij niet afhankelijk zijn van hun inkomsten uit het aantrekken van internationale studenten.”
Investeren in publieke voorzieningen en sociale zekerheid
De SP wil structureel investeren in publieke voorzieningen zoals zorg, jeugdzorg, veiligheid, gemeenten en betaalbare woningen, om sociale ongelijkheid te verminderen en bestaanszekerheid te vergroten. Ze stellen dat deze investeringen op termijn kosten besparen en de samenleving sterker maken.
“Na de jarenlange kaalslag krijgen gemeenten weer voldoende geld om te investeren in toegankelijke voorzieningen voor alle inwoners.”
“Daarom investeren we in de jeugdzorg en maken we deze zorg vrij van wachtlijsten, marktwerking en bureaucratie.”
“Daarom investeren we in preventie, jongerenwerkers, opbouwwerkers, geestelijke gezondheidszorg en wijkagenten.”
“We investeren in het gevangeniswezen, personeel, de gebouwen en reclassering.”
“Daarom investeren we in betaalbare woonruimte voor jongeren.”
Investeringen financieren via hogere belastingen op grote vermogens
De SP wil investeringen financieren door hogere belastingen op grote vermogens, een vermogensplafond en een vertrekbelasting voor miljonairs. Ze stellen dat wie het meest heeft geprofiteerd van de samenleving, ook het meest moet bijdragen aan investeringen in de toekomst.
“De allerrijksten gaan hun vermogen boven de 50 miljoen euro verplicht gebruiken om onze economie en samenleving te versterken. We investeren gezamenlijk in beter onderwijs, onderzoek, infrastructuur, zorg, politie en al die andere zaken waarmee we Nederland en Nederlanders tot de top van de wereld laten behoren.”
“Hiervoor voeren we een vermogensplafond in, waarmee we het vermogen bóven 50 miljoen euro kunnen inzetten voor beter onderwijs, onderzoek, infrastructuur, zorg, politie en al die andere zaken waarmee we Nederland tot de top van de wereld laten behoren.”
“Voor het overige voeren we deze vertrekbelasting in, ook wel bekend als de exittaks. Zo zorgen we dat iedereen die zijn vermogen heeft opgebouwd dankzij de harde werkers en voorzieningen in Nederland hier netjes aan bijdraagt voor toekomstige generaties.”
Investeringen in het mkb via een Nationale Investeringsbank
De SP wil het midden- en kleinbedrijf ondersteunen door een Nationale Investeringsbank op te richten, zodat kleine en startende bedrijven makkelijker kunnen lenen en innoveren.
“Met een Nationale Investeringsbank voor het mkb kunnen kleine en startende bedrijven, evenals bedrijven die hun succesvolle diensten willen opschalen, gemakkelijker lenen.”
D66 ziet investeren als essentieel om Nederland toekomstbestendig, eerlijker en groener te maken. Ze willen gericht investeren in grote transities zoals klimaat, onderwijs, innovatie, natuurherstel en betaalbare woningen, onder meer via een Nationale Investeringsbank en door Europese samenwerking. Hun visie is dat investeringen publieke waarde creëren en maatschappelijke problemen structureel aanpakken.
Nationale Investeringsbank voor grote transities
D66 wil een Nationale Investeringsbank oprichten om grootschalige investeringen in klimaat, energie, technologie en innovatie mogelijk te maken. Hiermee willen ze Nederland sterker, schoner en onafhankelijker maken, en het mkb toegang geven tot financiering voor duurzame groei.
“D66 kiest voor slimme investeringen die ons sterker, schoner en onafhankelijker maken. We willen een Nationale Investeringsbank voor grote transities. Deze publieke instelling krijgt meer middelen en een breed mandaat.”
“De bank investeert in wat Nederland vooruithelpt: van verzwaring van het elektriciteitsnet tot warmtenetten in dorpen en steden, van circulaire productie tot herstel van bodem en water.”
Gerichte investeringen in onderwijs en wetenschap
D66 investeert fors in onderwijs en wetenschap om talent te ontwikkelen en innovatie te stimuleren. Ze willen investeren in schoolgebouwen, mbo’s, hogescholen, universiteiten en wetenschappelijk onderzoek, omdat dit de basis legt voor een sterke, kenniseconomie.
“We investeren in goede schoolgebouwen die ook duurzaam en toegankelijk zijn en we versterken digitale vaardigheden én vergroten het leesplezier. En we investeren in mbo’s, hogescholen en universiteiten, zodat we ook de toekomst aankunnen.”
“Daarom draaien we eerdere bezuinigingen terug én investeren we fors meer. We zorgen dat wetenschappers vrij en veilig kunnen werken en brengen het onderzoek dichter bij de mensen.”
Grootschalige investeringen in betaalbare en duurzame woningen
D66 wil grootschalig investeren in sociale huur, middenhuur en betaalbare koopwoningen, en in de verduurzaming van bestaande woningen. Hiermee willen ze het woningtekort aanpakken en zorgen dat verduurzaming ook huurders ten goede komt.
Investeren in natuurherstel en publieke waarde
D66 ziet investeren in natuur als een investering in publieke waarde, met positieve effecten op water, gezondheid, landbouw en leefomgeving. Ze willen voldoende middelen vrijmaken voor natuurherstel en de uitvoering van de Europese Natuurherstelwet.
Europese investeringen in publieke goederen en transities
D66 pleit voor veel grotere gezamenlijke Europese investeringen in publieke goederen zoals digitale technologie, infrastructuur, elektriciteitsnetten, defensie en groene energie. Dit moet de druk op nationale begrotingen verlichten en de EU toekomstbestendig maken.
“Onze gezamenlijke groene en digitale toekomst vraagt om gerichte investeringen in publieke goederen, zoals eigen digitale technologie, infrastructuur en elektriciteitsnetten. D66 wil jaarlijks €750 tot €800 miljard euro extra aan Europese investeringen.”
“Het geld gaat naar investeringen die iedereen aangaan, zoals in defensie, groene energie en vitale voorzieningen als havens.”
Investeren in innovatie en ondernemerschap
D66 wil investeren in innovatieve start-ups, scale-ups en R&D, en het ondernemers makkelijker maken om te verduurzamen en te groeien. Ze zien investeren in innovatie als cruciaal voor economische groei en technologische onafhankelijkheid.
“We investeren in innovatieve start-ups en scale-ups in software. Dat is goed voor onze veiligheid én voor een sterke positie van de Nederlandse economie.”
“We werken toe naar de Lissabon-overeenkomst van 3% van het bruto binnenlands product naar onderzoek en ontwikkeling.”
“We zorgen voor toegankelijke subsidies, zekerheid voor investeringen en snellere procedures voor beroep en bezwaar. Zo kunnen ondernemers sneller door en kan ook het mkb de stap zetten naar een groen bedrijfsmodel.”
Investeren in gezondheid en preventie
D66 wil investeren in preventie en gezondheid, zodat minder mensen ziek worden en de zorgkosten op termijn dalen. Ze zien gezondheid als een investering die maatschappelijke waarde oplevert.
“Goede gezondheid is een investering waard. Nu gaat de meeste aandacht naar het behandelen van mensen die al ziek zijn, en niet naar het versterken van de gezondheid, zodat minder mensen ziek worden.”
Verantwoord investeren binnen begrotingsruimte
D66 benadrukt dat investeringen binnen de Europese begrotingsregels moeten blijven en dat de overheid moet begroten voor brede welvaart, waarbij investeringen in bijvoorbeeld kansengelijkheid als waardevol worden gezien in plaats van als kostenpost.
De SGP ziet investeringen als essentieel voor het versterken van de economie, verduurzaming, infrastructuur en defensie, met een duidelijke voorkeur voor gerichte, langetermijninvesteringen die bijdragen aan maatschappelijke en economische weerbaarheid. De partij pleit voor versterking van investeringsfondsen, stimulering van private en publieke investeringen in innovatie, infrastructuur en verduurzaming, en het aantrekkelijker maken van investeren voor bedrijven en particulieren. SGP benadrukt dat investeringen doelmatig moeten zijn en vooral ten goede moeten komen aan strategische sectoren, het mkb, regionale ontwikkeling en maatschappelijke doelen.
Versterken van investeringsfondsen voor verduurzaming en landbouw
De SGP wil bestaande investeringsfondsen gericht op verduurzaming en landbouw versterken, zodat ondernemers beter ondersteund worden bij de transitie naar duurzame bedrijfsvoering. Dit moet bijdragen aan een toekomstbestendige landbouwsector en het behoud van jonge boeren.
“Het Investeringsfonds Duurzame Landbouw dat ondernemers middels investeringssteun, omschakelvergoedingen en garantstellingen helpt bij verduurzaming wordt versterkt.”
“Handelsakkoorden mogen onze boeren niet op achterstand zetten... waarbij de opbrengst zoveel mogelijk wordt geïnvesteerd in verduurzaming van de landbouw.”
Meer investeringen in infrastructuur en regionale bereikbaarheid
De SGP pleit voor substantiële investeringen in (regionale) infrastructuur, waaronder vaarwegen, sluizen, spoorverbindingen en waterbeheer, om economische ontwikkeling, bereikbaarheid en leefbaarheid te bevorderen.
“Het Rijk investeert meer in het vaarwegennet. Achterstallig onderhoud bij sluizen en bruggen wordt aangepakt, evenals capaciteitsknelpunten, zoals bij de Volkeraksluizen.”
“Voor spreiding van economische ontwikkeling en bedrijvigheid en de leefbaarheid van het landelijk gebied zijn naast infra-investeringen in de Randstad ook investeringen in de regio nodig.”
“Het Rijk investeert mee in een goede spoorverbinding tussen Gent en Terneuzen.”
Stimuleren van private en publieke investeringen in innovatie en mkb
De SGP wil het investeringsklimaat voor bedrijven, met name het mkb en familiebedrijven, verbeteren door fiscale stimulansen, betere toegang tot financiering en het stimuleren van publiek-private samenwerking. Dit moet innovatie, werkgelegenheid en economische groei bevorderen.
“Het blijft fiscaal aantrekkelijk te investeren in onze economie. De durfkapitaalregeling keert terug, zodat het verstrekken van financiering aan startups en snelgroeiende bedrijven met een hoog risico wordt gestimuleerd.”
“De overheid gaat private financiering lostrekken en verbreedt het palet aan publieke en private financiering. Er komen verbeterde garantiestellingen voor kleine kredieten en grote financiers, zoals pensioenfondsen, worden gestimuleerd hun geld hierin te steken.”
“De regionale economie wordt versterkt door extra te investeren in de regionale ontwikkelingsmaatschappijen.”
Investeren in verduurzaming van woningen en energie
De SGP wil dat overheid en gemeenten investeren in verduurzaming van woningen, onder meer via isolatieprogramma’s, het Warmtefonds en gerichte subsidies, zodat energieneutraliteit haalbaar en betaalbaar wordt voor iedereen.
“Het Rijk investeert extra in het Warmtefonds en de Investeringsregeling Subsidie Duurzame Energie en maakt samen met gemeenten en woningcorporaties werk van grootschalige isolatieprogramma’s om de kostprijs voor gebouwisolatie te verlagen.”
“De gemeente investeert bijvoorbeeld bij armlastige huishoudens, in isolatie en andere verduurzamingsmaatregelen.”
Extra investeringen in defensie en strategische industrie
De SGP vindt dat er fors meer geïnvesteerd moet worden in defensie en de defensie-industrie, met het oog op veiligheid en strategische autonomie. Dit omvat ook investeringen in innovatie en productiecapaciteit.
Investeren in praktijkgericht onderzoek en onderwijs
De SGP wil investeren in praktijkgericht onderzoek en startersbeurzen, met het doel innovatie te stimuleren en de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te verbeteren.
Volt wil grootschalige publieke investeringen inzetten om innovatie, duurzaamheid en strategische technologieën te stimuleren, met een centrale rol voor een nieuwe Nationale Investeringsbank (NIB) en Europese samenwerking. De partij pleit voor het bundelen van bestaande fondsen, het aantrekken van privaat kapitaal en het gericht investeren in start-ups, onderzoek en sleuteltechnologieën. Volt ziet investeringen als essentieel om de economie toekomstbestendig, sociaal en concurrerend te maken.
Oprichting en inzet Nationale Investeringsbank (NIB)
Volt wil een krachtige, professionele Nationale Investeringsbank oprichten die publieke middelen bundelt en investeringen in innovatie, sleuteltechnologieën en maatschappelijke projecten aanjaagt. De NIB moet versnippering tegengaan, private investeerders aantrekken en toegang tot Europese fondsen vergemakkelijken.
“We richten een Nationale Investeringsbank (NIB) op met voldoende publieke middelen, toegang tot de kapitaalmarkt middels staatsgarantie en een breed mandaat om de Nederlandse investeringsopgave te kunnen realiseren. De NIB moet een professionele instelling worden op afstand van de Kamer. Om deze investeringsbank op te zetten zal een eenmalige publieke investering van tien miljard euro nodig zijn, waarmee op de kapitaalmarkten het tienvoudige opgehaald kan worden.”
“Een NIB zal het makkelijker en overzichtelijker maken voor institutionele beleggers, zoals pensioenfondsen, om mee te investeren, maar ook om van de Europese Investeringsbank (EIB) meer geld te ontvangen voor innovatieve projecten.”
“De overheid neemt een leidende en sturende rol op zich in de ontwikkeling van een volwassen start-upklimaat door niet alleen gerichter maar ook méér te investeren in start-ups. Dit doet de overheid zowel via de Nationale Investeringsbank, zogenaamde incubators en innovatiehubs.”
Gerichte investeringen in innovatie, start-ups en sleuteltechnologieën
Volt wil dat de overheid actief investeert in innovatieve bedrijven, start-ups en strategische technologieën, met extra aandacht voor het aantrekken van durfkapitaal en het faciliteren van groei via publieke en Europese fondsen.
“Om innovatie te bevorderen, moeten startende en groeiende bedrijven makkelijker financiële steun krijgen. Maar vernieuwende bedrijven die onze samenleving vooruit helpen, vinden op dit moment niet genoeg investeerders. Dat komt door de risico’s die innovatie met zich meebrengt. Daarom zorgen we dat de overheid bijspringt. Zij draagt een deel van het risico om in deze bedrijven te investeren en helpt hiermee onze maatschappij vooruit.”
“We creëren een Nederlands cofinancieringsfonds om deelname aan Europese innovatiefondsen makkelijker te maken en het aanvraagproces los te trekken van de ministeries. Door de oprichting van een cofinancieringsfonds krijgt Nederland gemakkelijker en meer toegang tot Europese gelden voor innovatieve projecten waardoor we beter kunnen aansluiten op de investeringsstrategie van de EU. Het fonds zal onderdeel uitmaken van de Nationale Investeringsbank.”
“Onder de Nationale Investeringsbank wordt het instrumentarium voor durfkapitaal fors uitgebreid. Er komen meer middelen vrij voor start-ups, scale-ups en mkb om innovatie te stimuleren.”
“We trekken meer durfkapitaal uit de private sector aan, doordat de overheid zelf ook meer investeert in start-ups. Het aandeel van durfkapitaal in Nederland moet en kan verder worden vergroot.”
Europese samenwerking en investeringsfondsen
Volt pleit voor het opzetten van Europese investeringsfondsen en het vereenvoudigen van toegang tot Europese financiering, zodat Nederland en de EU gezamenlijk kunnen investeren in strategische technologieën en duurzame innovatie.
“Volt maakt zich hard voor één groot, Europees durfkapitaalfonds waarmee nieuwe, pan-Europese innovaties op het gebied van bijvoorbeeld klimaat en duurzaamheid aangejaagd kunnen worden.”
“We verbeteren de toegang van start-ups en scale-ups tot Europese financiering door procedures bij het European Investment Fund (EIF) en andere investeringsinstrumenten binnen de EIB-groep te vereenvoudigen en versnellen.”
“Nederland sluit actief aan bij Europese programma’s zoals STEP, IPCEI en het toekomstige European Sovereignty Fund, zodat we samen met andere lidstaten investeren in strategische technologieën voor een duurzame en concurrerende Europese economie.”
“De EU moet actiever investeren in technologieën die bijdragen aan de groene transitie. Daarom pleit Volt voor de oprichting van een Europese investeringsbank die investeert in strategische innovaties, zoals cleantech, waterstof en circulaire technologie. Het gaat om investeringen met publieke garanties en cofinanciering.”
Investeringen in onderzoek en talentontwikkeling
Volt wil structurele, langetermijninvesteringen in fundamenteel en toegepast onderzoek, met een actieve rol voor de NIB, om innovatie en talentontwikkeling te stimuleren en Nederland aantrekkelijk te maken voor toptalent.
“Volt zorgt voor vaste, langetermijnfinanciering van fundamenteel, toegepast en praktijkgericht onderzoek. Zo hebben onderzoekers en kennisinstellingen structurele zekerheid om risicovolle en innovatieve projecten op te zetten.”
“De Nationale Investeringsbank krijgt hierbij een actieve rol om de ontwikkeling van onderzoeksresultaten naar innovatieve bedrijven en maatschappelijke toepassingen te ondersteunen.”
“We investeren in Europees talent en bieden wetenschappelijk asiel aan internationale studenten en onderzoekers die willen bijdragen aan Europese innovatie.”
Het CDA ziet investeringen als essentieel voor het versterken van het toekomstig verdienvermogen van Nederland, met een duidelijke voorkeur voor investeringen in infrastructuur, innovatie, woningbouw en defensie. Ze willen een Nationale Investeringsbank oprichten, publieke en private investeringen stimuleren, en investeren in mensen via leven lang ontwikkelen. Het CDA maakt onderscheid tussen groeibevorderende investeringen en andere uitgaven, en wil investeringen structureel verankeren in het begrotingsbeleid.
Oprichting Nationale Investeringsbank en mobiliseren van kapitaal
Het CDA wil een krachtige Nationale Investeringsbank oprichten om private financiering aan te jagen en risicovolle investeringen in innovatie, infrastructuur en woningbouw mogelijk te maken. Hiermee willen ze het toekomstig verdienvermogen versterken en economische groei stimuleren.
“We vormen Invest-NL/Invest-International, en gedeeltes van RVO, om tot een Nationale Investeringsbank, met een flink kapitaal om private financiering aan te jagen.”
“We ontwikkelen Invest NL, Invest International en onderdelen van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) door tot een Nationale Investeringsbank: één sterke overheidsinvesteringspartner, een brede nationale financierings- en ontwikkelingsinstelling met slagkracht en kapitaal.”
Investeren in infrastructuur, innovatie en woningbouw
Het CDA wil gericht investeren in publieke kapitaalgoederen zoals infrastructuur, innovatie (R&D), en woningbouw om economische groei en brede welvaart te bevorderen. Ze zien deze investeringen als groeibevorderend en noodzakelijk voor het oplossen van maatschappelijke knelpunten.
“Het gaat met name om investeringen in publieke kapitaalgoederen, die groeibevorderend zijn: bijvoorbeeld in het stroomnet, in de aanleg en het onderhoud van infrastructuur of in grootschalige onderzoekfaciliteiten.”
“We doen publieke investeringen in innovatie en R&D (publiek en privaat), om de Lissabon-doelstelling van 3 procent te halen.”
“Naast de Grondbank, investeren we in de bouw van nieuwe woningen, we stimuleren doorstroming en verbeteren kwetsbare wijken.”
“We investeren in de aanleg en onderhoud van infrastructuur via het Mobiliteitsfonds.”
Structurele verankering van investeringen in begrotingsbeleid
Het CDA wil investeringen onderscheiden van andere uitgaven en structureel verankeren in het begrotingsbeleid, inclusief het ontwikkelen van instrumenten om baten van investeringen zichtbaar te maken. Dit moet leiden tot een investeringsvriendelijker begrotingsstelsel.
“Daarom voegen we nadrukkelijk onderscheid toe tussen (a) investeringen in structuurversterking en toekomstig verdienvermogen, (b) herverdelende uitgaven zoals uitkeringen en subsidies en (c) uitgaven aan bestuur en rechtsstaat.”
“We willen een nieuw begrotingsinstrumentarium om de baten van investeringen te ramen, zodat ook het profijt van de investering op de begroting zichtbaar wordt. Zo bedden we investeringen steviger in in het begrotingsbeleid.”
Investeren in mensen: leven lang ontwikkelen
Het CDA ziet investeren in mensen als essentieel om veranderingen op de arbeidsmarkt op te vangen en de samenleving te versterken. Dit gebeurt via het stimuleren van leven lang ontwikkelen.
Investeringen in defensie en veiligheid
Het CDA wil defensie-uitgaven verhogen, met een deel gericht op innovatieve en technologische investeringen en onderwijs die relevant zijn voor defensie.
“Een deel van de defensie-investeringen kan worden gericht op innovatieve en technologische investeringen en onderwijs, die relevant zijn voor defensie.”
Investeren in energietransitie en digitale autonomie
Het CDA wil investeren in een brede mix van duurzame energiebronnen en digitale autonomie, onder andere via het groeifonds en gerichte investeringen in sleuteltechnologieën zoals AI.
“We investeren in een goede mix van kernenergie, windenergie, zonne-energie, waterstof, groen gas, duurzame biomassa, aardwarmte en schone brandstoffen. We houden investeringen in de energietransitie ook voor huishoudens langdurig aantrekkelijk.”
“Binnen het groeifonds komt ruimte voor investeringen in sleuteltechnologieën met een sterke focus op AI.”
De VVD ziet investeringen als essentieel voor economische groei, innovatie, veiligheid en het versterken van het vestigingsklimaat. Ze willen gericht investeren in infrastructuur, innovatie (zoals AI en quantumtechnologie), start- en scale-ups, verduurzaming en defensie, met een duidelijke voorkeur voor strategische, toekomstgerichte sectoren. De partij koppelt investeringen aan het verminderen van regelgeving, het stimuleren van ondernemerschap en het waarborgen van nationale veiligheid.
Strategische investeringen in economie, innovatie en infrastructuur
De VVD wil gericht investeren in sectoren die veel waarde toevoegen, zoals (data-)infrastructuur, energietransitie, kunstmatige intelligentie en quantumtechnologie. Ze richten een investeringsmaatschappij op voor start- en scale-ups en stimuleren private investeringen via fiscale maatregelen. Het doel is om Nederland technologisch leidend en economisch concurrerend te houden.
“We kiezen investeringen strategisch, in sectoren en activiteiten die het meest waarde toevoegen. Zo wordt Nederland klaar voor de toekomst en zorgen we dat we de welvaart van morgen, vandaag verdienen.”
“We richten een investeringsmaatschappij op gericht op het verstrekken van groeikapitaal aan start- en scale-ups in het hele land.”
“We willen het fiscaal stimuleren dat alle Nederlanders kunnen investeren in start- en scale-ups en kijken daarbij bijvoorbeeld naar een aftrekpost in de inkomstenbelasting.”
“We spannen ons in om de investeringen in onderzoek en ontwikkeling in Nederland te laten stijgen naar minimaal 3% van de totale omvang van de economie.”
“Deze investeringsagenda moet bijdragen aan de komst van een ‘normale’ AI-fabriek in Groningen en een AI-gigafabriek in Nederland mogelijk maken.”
“We investeren met de investeringsagenda voor nationale groei in onze infrastructuur en daarmee de bereikbaarheid van woonwijken, zodat we nieuwe auto-, spoor- en waterwegen kunnen aanleggen en bestaande verbindingen goed kunnen onderhouden.”
“We zetten ons in voor de bouw van een quantumcomputer in Nederland. Deze investeringen kunnen betaald worden uit de investeringsagenda voor nationale groei.”
Grootste investering ooit in defensie en veiligheid
De VVD pleit voor een ongekend grote investering in defensie (3,5% van het BNP) om de krijgsmacht te moderniseren en de nationale veiligheid te waarborgen. Investeringen in defensie worden ook gekoppeld aan innovatie en het versterken van de Nederlandse industrie.
“De grootste investering in defensie in decennia: om de Russische dreiging het hoofd te bieden en onze manier van leven veilig te stellen, moeten we beschikken over een technologisch superieure krijgsmacht. Een investering van 3,5% van ons Bruto Nationaal Product (BNP) is nodig om onze krijgsmacht te moderniseren.”
“Op termijn is een investering van tenminste 3,5% is nodig om onze krijgsmacht te moderniseren en onze NAVO-verplichtingen na te komen; een eerlijke contributie is de logische en morele verplichting van elke bondgenoot.”
“Dergelijke grootschalige investeringen springen niet in het oog, maar zijn wel cruciaal voor een moderne krijgsmacht.”
“Daarom geven we bij militaire aankopen waar mogelijk voorkeur aan Nederlandse ondernemers op de terreinen waar onze industrie goed in is en investeren we in belangrijke innovatieve defensieclusters, bijvoorbeeld in de regio’s Eindhoven, Nijmegen en Twente.”
Fiscale stimulering van groene en particuliere investeringen
De VVD wil groene investeringen fiscaal aantrekkelijk maken en burgers stimuleren om te investeren in verduurzaming en innovatieve bedrijven. Dit moet vrijwillig en zonder nieuwe verplichtingen gebeuren.
“Voor wie vrijwillig groen investeert maken we het fiscaal aantrekkelijk om een nieuwe warmtepomp aan te schaffen. Daarom maken we groene investeringen deels aftrekbaar bij de belastingaangifte.”
De ChristenUnie ziet gerichte investeringen als essentieel voor duurzame groei, innovatie, infrastructuur en maatschappelijke vooruitgang. Ze pleiten voor forse publieke investeringen in onder meer innovatie, infrastructuur, defensie, onderwijs en openbaar vervoer, met nadruk op structurele oplossingen die zichzelf terugverdienen. De partij wil investeren in sectoren die bijdragen aan brede welvaart, toekomstbestendigheid en het oplossen van urgente maatschappelijke problemen.
Forse investeringen in innovatie en productiviteit
De ChristenUnie wil de toekomstige welvaart veiligstellen door nu te investeren in innovatie, onderzoek en productiviteit, met een sterke rol voor samenwerking tussen overheid, wetenschap en bedrijfsleven. Ze stellen een nationale investeringsbank voor en willen dat publieke en private uitgaven aan innovatie en onderzoek op termijn 3% van het nationaal inkomen bedragen.
“Om onze toekomstige welvaart zeker te stellen is het van belang om nu te investeren in innovatie en productiviteit. Dat vraagt om een beter samenspel van wetenschap, kennisinstituten, opleidingen en bedrijven. Er komt een nationale investeringsbank, als voortzetting van InvestNL. Op macroniveau bedragen op termijn de publieke en private uitgaven aan innovatie en onderzoek 3% van het nationaal inkomen.”
Structurele investeringen in infrastructuur en openbaar vervoer
De partij kiest voor grootschalige investeringen in (energie)infrastructuur, onderhoud en openbaar vervoer om Nederland bereikbaar, duurzaam en toekomstbestendig te houden. Ze trekken miljarden uit voor spoor, OV, verkeersveiligheid en grote infrastructurele projecten.
“Het kabinet dat na de verkiezingen aantreedt, moet Nederland van het slot halen. Met dappere keuzes, doortastend beleid, grootschalige investeringen in onderhoud, uitvoering, (energie)infrastructuur en duidelijke wetgeving, komt Nederland uit het stikstofmoeras en krijgen bedrijven perspectief op een duurzame toekomst.”
“We investeren in spoorverdubbelingen, extra, langere en bredere perrons, nieuwe keersporen en het verbeteren van de fundering van het spoor, zodat er meer en langere treinen kunnen gaan rijden.”
“Daarom investeren we jaarlijks 200 miljoen euro in verkeersveiligheid en fietsinfrastructuur.”
“Daarvoor investeren we 5 miljard euro. Voor de A27 Ring Utrecht (Amelisweerd) wordt het regionale alternatief gevolgd. Het geld dat vrijkomt gebruiken we voor investeringen in spoor en OV.”
Forse verhoging defensiebudget en koppeling aan innovatie
De ChristenUnie wil fors investeren in defensie om aan de NAVO-norm te voldoen en koppelt deze uitgaven aan economische groei, innovatie en werkgelegenheid door samenwerking met de Nederlandse defensie-industrie.
“We investeren de komende jaren fors in defensie om te kunnen voldoen aan de NAVO-norm om in 2035 3,5% van ons BBP uit te geven aan defensie en daarnaast 1,5% aan bijvoorbeeld infrastructuur die ook defensie ten goede komt.”
“De forse uitbreiding van het defensiebudget gaat waar mogelijk gepaard gaan met de groei van de Nederlandse defensie-industrie en met onderzoek en ontwikkeling, zodat investeringen vanuit belastinggeld voor een deel terugkeren in de vorm van economische groei, innovaties en groei van werkgelegenheid.”
Investeringen in onderwijs en onderzoek
De partij investeert blijvend in praktijkgericht onderzoek, sectorplannen en ongebonden onderzoek op hogescholen en universiteiten, met het oog op innovatie en brede ontwikkeling.
“We investeren blijvend in praktijkgericht onderzoek op hogescholen en bevorderen de samenwerking binnen het hoger onderwijs door geschikte fondsen en subsidies. Bovendien investeren we in sectorplannen en in ongebonden onderzoek op de universiteiten.”
“Investeringen in wetenschap en onderzoek zijn nodig als we ons als land willen blijven ontwikkelen, in lijn met de Lissabondoelstelling van 3%.”
Investeringen in energienetten en verduurzaming
De ChristenUnie stelt miljarden beschikbaar voor netbeheerders en investeert in slimme, flexibele energienetten om de energietransitie te versnellen en de energierekening betaalbaar te houden.
“De ChristenUnie stelt via een kapitaalstorting 10 miljard euro extra beschikbaar voor de netbeheerders, zodat hun financieringskosten laag blijven.”
Investeringen moeten zichzelf terugverdienen
De partij benadrukt dat investeringen gericht moeten zijn op structurele oplossingen die zichzelf terugverdienen, zoals woningbouw, infrastructuur en energienetten, en niet op consumptieve uitgaven.
“In tegenstelling tot het huidige kabinet gaan we geen consumptieve uitgaven financieren met meer schuld, maar stoppen we juist geld in investeringen die zich terugverdienen, zoals woningbouw, infrastructuur en energienetten.”
FVD pleit voor het stoppen van investeringen in internationale, klimaat- en ideologisch gedreven projecten en wil in plaats daarvan gericht investeren in klassieke publieke taken zoals infrastructuur, defensie, energiezekerheid en mobiliteit. De partij benadrukt dat investeringen altijd ten dienste moeten staan van het nationale belang, rendement en welvaart voor Nederlanders, en verwerpt politieke of ideologische criteria bij investeringsbeslissingen. Concreet wil FVD investeren in infrastructuur, defensie, energie (zoals kernenergie en gas), en innovatie, terwijl ze politieke investeringen door pensioenfondsen verbieden.
Investeren in klassieke publieke taken (in plaats van klimaat/ideologie)
FVD wil stoppen met investeringen in internationale klimaatprojecten en andere grote, ideologisch gedreven uitgaven. In plaats daarvan kiezen ze voor investeringen in traditionele publieke sectoren zoals infrastructuur, woningbouw, veiligheid, onderwijs en zorg, met als doel directe verbetering van het dagelijks leven van Nederlanders en lastenverlichting.
Investeren in infrastructuur en mobiliteit
FVD wil fors investeren in alle vormen van vervoer en infrastructuur, waaronder openbaar vervoer, hyperloop-technologie en glasvezel, om de bereikbaarheid, innovatie en economische groei te stimuleren.
“We investeren in trein, bus, tram en metro, zodat de bewegingsvrijheid in heel Nederland wordt bevorderd.”
“We investeren in de ontwikkeling van hyperloop-technologie, zodat Nederland vooroploopt in de ontwikkeling van supersnel en innovatief vervoer.”
“We zorgen voor supersnel glasvezelinternet in het hele land, zodat de digitale economie en communicatie optimaal functioneren.”
“We investeren in top-openbaar vervoer met langere treinen en meer bushaltes, ook in de regio.”
Investeren in defensie en cyberveiligheid
FVD wil investeren in een sterke nationale defensie, met nadruk op eigen zeggenschap, betere beloning voor militairen, uitbreiding van de marechaussee en versterking van de Nederlandse defensie-industrie. Ook investeren ze in cyberdefensie.
“We investeren in onze krijgsmacht - niet volgens een opgelegde NAVO-norm, maar naar eigen inzicht, zodat Nederland weerbaar is en onze militairen beter worden beloond.”
“We investeren in cyberdefensie, zodat Nederland beschermd blijft tegen digitale dreigingen en koploper wordt op digitaal gebied.”
Investeren in energiezekerheid en innovatie
FVD wil investeren in energiezekerheid door gaswinning, kernenergie (waaronder thoriumonderzoek) en het oprichten van een Sovereign Wealth Fund voor toekomstige generaties. Ze keren zich tegen investeringen in wind- en zonne-energie.
“We breiden de gaswinning in de Noordzee uit en beginnen met gaswinning op de Waddenzee. Een aanzienlijk deel van deze gasbaten komen ten goede aan een nieuw op te richten Sovereign Wealth Fund, een beleggingspot zoals Noorwegen die ook heeft, om onze welvaart ook voor toekomstige generaties veilig te stellen.”
“We investeren in thoriumonderzoek, zodat Nederland volledig energieautonoom wordt en ook in de toekomst kan beschikken over betrouwbare en toekomstgerichte energievoorziening.”
Verbod op politieke investeringen door pensioenfondsen
FVD wil dat pensioenfondsen uitsluitend investeren op basis van rendement en niet op basis van politieke of ideologische agenda’s zoals duurzaamheid of klimaat.
“We verbieden pensioenfondsen om te investeren op basis van politieke agenda’s zoals duurzaamheid of klimaat, zodat rendement leidend is.”
BBB ziet investeringen als een middel om strategische autonomie, innovatie en regionale economische kracht te versterken, met een sterke nadruk op het oprichten van een Nationale Investeringsbank. De partij wil investeren in defensie, infrastructuur, innovatie en voedselzekerheid, waarbij publieke middelen gericht worden ingezet voor brede maatschappelijke en economische weerbaarheid. BBB pleit voor minder versnippering van investeringsfondsen en meer focus op Nederlandse bedrijven en regio’s buiten de Randstad.
Oprichting van een Nationale Investeringsbank
BBB wil een Nationale Investeringsbank (NIB) oprichten om publieke en private investeringen te bundelen en te richten op innovatie, mkb, infrastructuur en strategische autonomie. Dit moet versnippering tegengaan en de regionale economie versterken, met minder afhankelijkheid van buitenlandse kapitaalstromen.
“BBB wil: De oprichting van een Nationale Investeringsbank onderzoeken die: Vermogen van de overheid koppelt aan landelijke en regionale projecten; Investeert in mkb, innovatie en infrastructuur; Marktpartijen cofinanciert via garantstellingen en leningen; De rol overneemt van de huidige gefragmenteerde en niet goed werkende fondsen zoals het Groeifonds en InvestNL die daarmee kunnen worden opgeheven.”
“Gerichte rol voor de Nationale Investeringsbank in innovatie. We onderzoeken de oprichting van een Nationale Investeringsbank (NIB) in Nederland. Deze NIB krijgt een duidelijke taak in het beschikbaar stellen van risicodragend kapitaal voor innovatieve bedrijven in deeptech, agrotech, energietechniek en industriële toepassingen die bijdragen aan strategische autonomie en werkgelegenheid in de maakindustrie in Nederland.”
Investeringen in Defensie, Infrastructuur en Strategische Industrie
BBB wil investeringen richten op het vergroten van de operationele slagkracht, het versterken van de Nederlandse defensie-industrie en het ontwikkelen van infrastructuur die ook civiele weerbaarheid vergroot. Er wordt nadrukkelijk gekozen voor economische kansen in regio’s buiten de Randstad.
“Investeringen moeten bijdragen aan: Operationele slagkracht, gereedheid innovatief vermogen en munitievoorraden; Versterking van de Nederlandse defensieindustrie en strategische autonomie; Infrastructuur die ook civiele weerbaarheid vergroot (zoals spoor en logistiek); Economische kansen in regio’s en sectoren waar Nederland zelf sterker van wordt.”
“Behalve in Defensie gaan we stap voor stap verantwoord toegroeien naar investeringen die in breed verband bijdragen aan onze veiligheid en weerbaarheid. Deze bredere uitgaven versterken de nationale veerkracht, wat zich uitbetaalt in voordelen voor zowel de krijgsmacht en de economie als de samenleving.”
“Investeren in eigen industrie. Een Wet Strategische Defensieproductie (WSDP), waarin we vastleggen dat minimaal 50 procent van de Defensiematerieeluitgaven uiteindelijk in Nederland moet landen. Die bestedingen worden niet willekeurig verdeeld, maar doelgericht: opdrachten worden expliciet ook gegund aan bedrijven in regio’s buiten de Randstad.”
Investeren in Innovatie en Technologie via Publieke Aanbestedingen
BBB wil innovatie stimuleren door investeringen via een Nationale Investeringsbank en door Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen voorrang te geven bij publieke aanbestedingen, met speciale aandacht voor AI en technologische ontwikkeling.
“Investeren via een Nationale Investeringsbank. We stimuleren innovatie door nationale investeringen, BBB wil hiervoor de oprichting van een Nationale Investeringsbank onderzoeken.”
“Nederland investeert via Defensie structureel in de ontwikkeling van het Nederlandse AInetwerk waaronder de AIfabriek in Groningen en lokale AIhubs.”
“Kansengelijkheid door innovatie. Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen krijgen voorrang bij aanbestedingen van de overheid.”
Investeren in Voedselzekerheid en Strategische Keten
BBB beschouwt voedselzekerheid als een strategisch belang en pleit voor structurele investeringen in de gehele voedselketen, met het oog op nationale veiligheid en economische kracht.
“Investeren in voedselzekerheid, waarbij de gehele keten in ogenschouw wordt genomen, betekent voor BBB een structurele investering.”
Investeringen in Ondergrondse Infrastructuur
BBB wil een nieuwe visie op investeringen in ondergrondse infrastructuur voor CO₂, waterstof en ammoniak, om de energietransitie en strategische autonomie te ondersteunen.
“De vraag naar transport van CO₂, waterstof en ammoniak vereist een nieuwe visie op de investeringen in ondergrondse infrastructuur van buisleidingen.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) ziet investeringen als een middel om maatschappelijke doelen te bereiken, zoals duurzaamheid, sociale rechtvaardigheid en publieke voorzieningen. Ze willen structureel investeren in groene energie, onderwijs, zorg, cultuur en betaalbare woningen, en zijn kritisch op investeringen die vooral private of vervuilende belangen dienen. De partij pleit voor publieke regie, duurzaamheidseisen en het vermijden van investeringen die ten koste gaan van mens, dier of milieu.
Structureel investeren in duurzame energie en publieke voorzieningen
PvdD wil dat investeringen gericht zijn op lokale, duurzame energie, publieke zeggenschap en essentiële voorzieningen, in plaats van winst voor bedrijven of fossiele projecten. Ze benadrukken het belang van publieke regie en duurzaamheidseisen bij alle energie-investeringen.
“We investeren in energieprojecten dichtbij huis, opgewekt op eigen dak, of in beheer van de wijk of de buurt. Ook investeren we in eerlijke productie van zonnepanelen, windmolens en batterijen. Zoveel mogelijk dichtbij huis en altijd met strenge eisen aan duurzaamheid, natuurinclusiviteit en mensenrechten.”
“Daarom investeren we in oplossingen die echt werken en die de uitstoot van broeikasgassen drastisch verminderen.”
Investeren in sociale sectoren: onderwijs, zorg en cultuur
De partij wil structurele investeringen in onderwijs, zorg en cultuur, met nadruk op continuïteit, toegankelijkheid en maatschappelijke meerwaarde. Tijdelijke subsidies en marktwerking worden afgewezen ten gunste van structurele publieke financiering.
“Investeringen in het onderwijs worden structureel, in plaats van tijdelijke en steeds wisselende subsidies.”
“We investeren in bewezen preventieve (online) programma’s binnen de geestelijke gezondheidszorg.”
“Een bloeiende samenleving vraagt om investeringen in een gelijkwaardige en toegankelijke cultuursector voor makers, producenten, personeel, partners en publiek.”
Investeren in betaalbare en duurzame woningen
PvdD wil investeringen sturen naar betaalbare, duurzame woningen en de macht van investeerders die vooral dure woningen bouwen beperken. Woningcorporaties krijgen meer investeringsmogelijkheden voor het middensegment.
“We willen dat studenten betaalbaar op kamers kunnen en dat jonge gezinnen een huur- of koopwoning vinden die bij hun gezins-situatie past.”
“Toegelaten instellingen zoals woningcorporaties krijgen meer investeringsmogelijkheden voor realisering van huurwoningen in het middensegment.”
Investeren in onderzoek en innovatie voor maatschappelijke doelen
De partij pleit voor extra publieke investeringen in onderzoek dat bijdraagt aan een groene, gezonde en rechtvaardige maatschappij, en wil onafhankelijkheid van bedrijfsbelangen waarborgen.
“De overheid investeert extra geld in onderzoek dat bijdraagt aan een groene, gezonde, sociale en rechtvaardige maatschappij.”
Kritisch op investeringen in defensie en bedrijfsleven
PvdD wil dat investeringen in defensie niet ten koste gaan van sociale en groene doelen, en dat publieke middelen niet worden ingezet voor private winst of vervuilende industrieën.
“Investeringen in defensie mogen niet ten koste gaan van klimaat, natuur, sociale zekerheid, zorg en onderwijs.”
“Nederland stopt daarom met het subsidiëren van het Nederlandse bedrijfsleven uit het ontwikkelingsbudget wanneer de belangen van mens, dier en milieu in het desbetreffende land niet onbetwistbaar leidend zijn.”
BVNL ziet gerichte investeringen als essentieel voor economische groei, innovatie, infrastructuur en de toekomst van Nederland. De partij wil vooral investeren in infrastructuur, technologie, cybersecurity, onderwijs en vliegvelden, met als doel het concurrentievermogen, de veiligheid en de leefbaarheid te vergroten. Tegelijkertijd pleit BVNL voor minder overheidsbemoeienis en meer ruimte voor private initiatieven.
Meer investeren in infrastructuur en openbaar vervoer
BVNL vindt dat de infrastructuur in Nederland achterloopt op de bevolkingsgroei en economische behoeften. Daarom willen ze fors investeren in wegen, openbaar vervoer en vliegvelden om files te verminderen, bereikbaarheid te vergroten en economische groei te stimuleren.
“Meer investeren in de uitbreiding van de capaciteit van het wegennet. Files worden aangepakt door de capaciteit van de wegen af te stemmen op de hoeveelheid auto’s en er wordt geïnvesteerd in het openbaar vervoer.”
“Meer investeren in hoogwaardig en betrouwbaar openbaar vervoer.”
“We gaan investeren in andere vliegvelden zoals Rotterdam/The Hague airport, Eindhoven en Eelde om de druk op Schiphol te verlichten.”
Investeringen in technologie, innovatie en cybersecurity
BVNL wil Nederland technologisch vooruitstrevend houden door te investeren in onderzoek, innovatie en digitale veiligheid. Ze zien samenwerking tussen publieke en private partijen als cruciaal en willen aftrekposten voor cybersecurity-investeringen stimuleren.
“Door investeringen in onderzoek en ontwikkeling te vergroten en samenwerking tussen publieke en private partijen te bevorderen, zullen we onze positie als voorloper op het gebied van technologie versterken.”
“We gaan investeren in onderzoek naar nieuwe technologieën en methodologieën op het gebied van cybersecurity.”
“Aftrek voor cybersecurity-investeringen (software, training, blockchain) voor MKB en burgers, om weerbaarheid te vergroten.”
“We zullen ons verzetten tegen pogingen om encryptie te verzwakken of te verbieden, en in plaats daarvan investeren in veilige technologieën die privacy en online veiligheid bevorderen.”
Investeren in onderwijs en de jeugd
BVNL erkent de negatieve gevolgen van het coronabeleid voor jongeren en wil investeren in hun toekomst door onderwijs toegankelijker en betaalbaarder te maken.
GroenLinks-PvdA ziet investeren als essentieel om Nederland sociaal, duurzaam en toekomstbestendig te maken. Ze willen fors investeren in publieke voorzieningen, woningbouw, verduurzaming, onderwijs, defensie en infrastructuur, gefinancierd door hogere bijdragen van de sterkste schouders en winstgevende bedrijven. Concrete voorstellen zijn onder meer een Nationale Investeringsbank, een ambitieus woningbouwprogramma, forse investeringen in defensie en het elektriciteitsnet, en structurele investeringen in onderwijs en innovatie.
Forse investeringen in publieke voorzieningen en economie
GroenLinks-PvdA kiest voor grote investeringen in publieke voorzieningen, infrastructuur, economie en veiligheid om structurele maatschappelijke uitdagingen aan te pakken. Ze stellen dat uitstel van investeringen op lange termijn duurder is en willen deze bekostigen door een eerlijker belastingstelsel.
“Wij kiezen ervoor om de komende jaren te investeren in onze publieke voorzieningen, economie, infrastructuur en veiligheid. Op lange termijn heeft Nederland er baat bij dat we die investeringen nu doen en niet uitstellen.”
“Investeringen in onderwijs maken ons op de lange termijn sterker. We maken ruimte voor de grote uitgaven door een eerlijke bijdrage te vragen aan de topinkomens, vermogenden en meest winstgevende bedrijven.”
Nationale Investeringsbank voor duurzame economie
De partij wil een Nationale Investeringsbank oprichten door bestaande instellingen te bundelen, met speciale aandacht voor mkb-bedrijven die moeilijk aan kapitaal komen. Dit moet de slagkracht vergroten en duurzame economische groei stimuleren.
“Een Nationale Investeringsbank vergroot het Nederlandse concurrentievermogen en kan bedrijven toegang geven tot leningen die ze op de reguliere markt niet kunnen krijgen.”
Ambitieus investeringsprogramma voor betaalbare woningbouw
GroenLinks-PvdA wil een grootschalig publiek investeringsprogramma voor tienduizenden betaalbare woningen, minder afhankelijkheid van commerciële investeerders, en meer investeringsruimte voor woningcorporaties.
“Een investeringsprogramma voor tienduizenden betaalbare woningen. Als we sneller meer betaalbare woningen van topkwaliteit willen bouwen, is een ambitieus publiek investeringsprogramma nodig.”
“De Woningcorporaties Nieuwe Stijl betaalt geen winstbelasting. De wet passen we daarvoor aan. Daarmee ontstaat extra investeringsruimte voor de bouw van nieuwe woningen, renovatie en verduurzaming.”
Forse investeringen in verduurzaming en energienet
De partij investeert fors in het uitbreiden van het elektriciteitsnet en in schone energie, om de energietransitie te versnellen en de industrie te verduurzamen.
“Daarom investeren we fors in het uitbreiden van het elektriciteitsnet. We investeren in schone en betaalbare energie uit wind-op-zee.”
Structurele investeringen in onderwijs, onderzoek en innovatie
GroenLinks-PvdA wil fors investeren in onderwijs, wetenschap en innovatie om de kenniseconomie te versterken en ongelijkheid te verkleinen.
“We draaien de onderwijsbezuinigingen van dit kabinet terug en investeren fors in onderzoek, wetenschap en innovatie.”
Forse investeringen in defensie met investeringsplan
Vanwege de internationale veiligheidssituatie wil de partij het defensiebudget structureel verhogen en een serieus investeringsplan opstellen, met duidelijke keuzes en controle op besteding.
“We committeren ons aan het verhogen van het defensiebudget naar 3,5% van het bbp vanwege de Russische agressie en de noodzaak om ons onafhankelijker te maken van de Verenigde Staten.”
“Voor het opbouwen van een sterke krijgsmacht zijn forse investeringen nodig en veel tijd. Daar moet een serieus investeringsplan voor komen.”
50PLUS pleit voor gerichte investeringen in kernenergie, defensie en het stimuleren van innovatie en woningbouw, met het oog op economische groei, energiezekerheid en veiligheid. De partij kiest voor concrete projecten zoals de bouw van nieuwe kerncentrales en uitbreiding van defensie-uitgaven, en benadrukt het belang van effectieve besteding van publieke middelen. Hun visie is pragmatisch: investeren waar het direct bijdraagt aan welvaart, veiligheid en betaalbaarheid voor huidige en toekomstige generaties ouderen.
Investeren in kernenergie voor energiezekerheid
50PLUS ziet kernenergie als een noodzakelijke investering om de energievoorziening veilig, betaalbaar en duurzaam te houden. Door te kiezen voor nieuwe kerncentrales en innovatieve technologieën wil de partij de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen verminderen en de energietransitie versnellen.
Uitbreiding van defensie-uitgaven volgens NAVO-afspraken
De partij vindt het essentieel om te investeren in defensie, gezien de veranderde geopolitieke situatie. Door de defensie-uitgaven uit te breiden en de nationale defensie-industrie te versterken, wil 50PLUS de veiligheid van Nederland en het NAVO-grondgebied waarborgen.
Stimuleren van innovatie en woningbouw
50PLUS wil investeren in innovatieve woonvormen en het stimuleren van doorstroming op de woningmarkt, met speciale aandacht voor ouderen. Dit moet bijdragen aan betaalbare en passende huisvesting en het oplossen van het woningtekort.
“Innovatieve woonvormen worden gestimuleerd: levensloopbestendige woningen en kleinschalige woonhofjes waar zorg, gemeenschap en zelfstandigheid worden gecombineerd.”
“De doelstelling van 290.000 levensloopbestendige woningen wordt gefaseerd gerealiseerd met oog voor netcongestie en bouwcapaciteit om de doorstroming weer écht op gang te krijgen.”
Effectieve besteding en besparing op publieke investeringen
50PLUS benadrukt dat investeringen doelmatig moeten zijn en pleit voor het opsporen van verspilling en ondoelmatigheden in overheidsuitgaven. De partij wil dat publieke middelen alleen worden ingezet waar ze aantoonbaar effect hebben.
“Een topteam ambtenaren en ondernemers onderzoekt alle overheidsuitgaven van alle ministeries op effectiviteit met als doel ten minste 10 miljard euro aan fraude, verspilling en ondoelmatigheden op te sporen aan de uitgavenkant van de collectieve sector.”
“Besparing van, per saldo, 5 miljard op fraude, verspilling en ondoelmatigheden binnen het woud van belastingfaciliteiten.”
BIJ1 ziet investeringen als een middel om publieke voorzieningen, sociale rechtvaardigheid en duurzaamheid te versterken, in plaats van winst voor bedrijven te maximaliseren. De partij wil fors investeren in openbaar vervoer, onderwijs, cultuur, hernieuwbare energie en internationale solidariteit, en stelt dat deze investeringen direct bijdragen aan bestaanszekerheid, gelijkheid en collectief welzijn. BIJ1 verwerpt investeringen in wapens en kiest expliciet voor investeringen in vrede, veiligheid en sociale infrastructuur.
Fors investeren in openbaar vervoer en infrastructuur
BIJ1 wil grootschalig investeren in gratis, betrouwbaar en bereikbaar openbaar vervoer, met speciale aandacht voor infrastructuur buiten de Randstad. Dit moet de bereikbaarheid vergroten, het autobezit verminderen en bijdragen aan duurzaamheid.
“We investeren in betrouwbaar, goed bereikbaar en gratis openbaar vervoer (ov). Met extra aandacht voor verbeterde infrastructuur buiten de Randstad - de 4 grote steden.”
“Daarom verminderen we met ons Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT) het autobezit, door te investeren in openbaar vervoer en het stimuleren van flex- en thuiswerken.”
Investeren in onderwijs als basis voor de toekomst
BIJ1 ziet onderwijs als een kerngebied voor investeringen, waarbij bezuinigingen worden teruggedraaid en het onderwijs gratis en toegankelijk wordt gemaakt voor iedereen.
“Een investering in het onderwijs is een investering in nu en de toekomst.”
Investeren in cultuur, kunst en media
De partij wil structureel meer investeren in kunst, cultuur en media, met extra middelen voor kleinere instellingen, onafhankelijke makers en het bevorderen van diversiteit en eerlijke arbeidsvoorwaarden.
“We investeren fors in de Fair Practice Code en de Code Culturele Diversiteit en maken deze bindend. Er komen extra middelen voor kleinere instellingen, onafhankelijke makers en de NPO om deze codes in te voeren.”
“We investeren in betaalbare en toegankelijke plekken en vrijplaatsen, waar kunst gemaakt en getoond kan worden.”
Investeren in schone energie en isolatie
BIJ1 pleit voor forse investeringen in schone en hernieuwbare energie, en een nationaal isolatieoffensief om woningen energiezuiniger te maken, met speciale aandacht voor lage inkomens.
“Er wordt fors geïnvesteerd in (nieuwe) schone en hernieuwbare energie-alternatieven en het budget voor het warmtefonds wordt verhoogd.”
Investeren in internationale solidariteit en vrede
De partij kiest voor investeringen in internationale solidariteit, noodhulp en vrede, buiten militaire structuren als NAVO en EU, en verwerpt investeringen in wapens.
“Nederland investeert in een internationaal netwerk van solidaire landen voor noodhulp, rampenopvang en civiele vredesinterventies, buiten NAVO en EU om — onder democratische controle, zonder militair mandaat.”
“Wij investeren in echte vrede en veiligheid, en bestaanszekerheid. Voor Nederlanders én voor de mensen in conflictgebieden.”
De PVV wil fors investeren in sectoren die volgens hen direct ten goede komen aan Nederlanders, zoals defensie, woningbouw en ouderenzorg. Tegelijkertijd willen ze stoppen met investeringen in klimaatmaatregelen, ontwikkelingshulp en internationale projecten, om deze middelen te herbestemmen voor binnenlandse prioriteiten. Hun visie is dat investeringen vooral moeten bijdragen aan de welvaart en veiligheid van de eigen bevolking.
Forse extra investering in woningbouw
De PVV ziet het woningtekort als een nationale crisis en wil daarom fors extra investeren in de bouw van sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen. Deze investeringen zijn bedoeld om het woningtekort op te lossen en woningen weer bereikbaar te maken voor Nederlanders.
“Forse extra investering in snellere woningbouw: sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen mét voldoende ruimte voor de auto”
“Woningbouw moet weer een nationale topprioriteit worden. De PVV wil een nationaal crisisplan voor voldoende woningen. Daar trekken we fors extra geld voor uit.”
Investeringen in defensie en het leger
De PVV wil investeren in het Nederlandse leger en de defensie-uitgaven stapsgewijs laten groeien. Dit is volgens hen nodig om de nationale veiligheid te waarborgen en de focus te leggen op bescherming van het eigen grondgebied.
“De PVV steunt investeringen in ons leger. Wij hebben de ambitie om de Defensie uitgaven te laten groeien, en zullen dit stapsgewijs vormgeven.”
Investering in ouderenzorg
De PVV reserveert specifiek geld voor de ouderenzorg, met als doel de kwaliteit en capaciteit van de zorg voor ouderen te verbeteren. Dit wordt gepresenteerd als een directe investering in het welzijn van Nederlandse ouderen.
“We investeren in de ouderenzorg; daar staat al € 600 miljoen voor gereserveerd.”
Stoppen met investeringen in klimaat, ontwikkelingshulp en internationale projecten
De PVV wil alle investeringen in klimaatmaatregelen, ontwikkelingshulp en internationale projecten stopzetten. Zij vinden dat deze middelen verspild worden en willen het geld besteden aan binnenlandse prioriteiten.