Verkiezingsprogramma's 2025 overInvesteren in het spoor
Volt wil fors investeren in het spoor om internationale en regionale treinverbindingen te verbeteren, met prioriteit voor grensoverschrijdende lijnen en modernisering van de infrastructuur. Ze pleiten voor snelle realisatie van nieuwe spoorlijnen, elektrificatie, invoering van moderne technologieën en betere internationale samenwerking, zodat de trein een aantrekkelijk en duurzaam alternatief wordt voor auto en vliegtuig.
Prioriteit voor internationale en grensoverschrijdende spoorverbindingen
Volt ziet betere internationale treinverbindingen als essentieel voor duurzame mobiliteit en economische samenwerking in Europa. Ze willen bestaande lijnen versterken, nieuwe grensoverschrijdende verbindingen realiseren en investeren in infrastructuur in de grensregio’s om reizen over de grens makkelijker te maken.
“We versterken daarom bestaande spoorlijnen tussen veelgebruikte routes zoals Den Haag-Frankfurt, Rotterdam-Berlijn en Amsterdam-Londen.”
“We investeren in de aanleg en reparatie van infrastructuur in de grensregio’s, zodat woon- en werkverkeer, familiebezoek en studeren over de grens makkelijker wordt.”
“We realiseren zo snel mogelijk de spoorlijn Amsterdam - Groningen - Bremen. Die is goedgekeurd door de EU binnen het uitgebreide Trans-European Transport Network (TEN-T).”
“Wij pleiten ervoor dat de Nedersaksenlijn met voortvarendheid gebouwd wordt. Deze lijn zal een grote impuls geven aan economische ontwikkelingen en woningbouw in Oost-Groningen en de naastgelegen Drentse gebieden.”
Modernisering en elektrificatie van het Nederlandse spoor
Volt wil het Nederlandse spoor efficiënter en duurzamer maken door invoering van moderne technologieën, elektrificatie van lijnen en het vervangen van dieseltreinen. Dit moet leiden tot hogere snelheden, meer capaciteit en minder milieubelasting.
“Wij pleiten ervoor dat het European Rail Traffic Management System (ERTMS) zo spoedig mogelijk ingevoerd wordt. Dan kan op bepaalde trajecten met hogere snelheden gereden worden, tot soms wel 200 km/u, en kan ook met kortere afstanden tussen treinen gereden worden zonder dat de veiligheid in het geding komt.”
“We vervangen overal de vervuilende dieseltreinen door elektrische treinen. We verhogen de spanning op de bovenleiding van 1,5 kV DC naar de internationale norm van 25 kV AC, zodat de elektriciteit efficiënter wordt gebruikt.”
“We elektrificeren de noordelijke nevenlijnen met 25 kV AC, zodat de dieseltreinen daar vervangen kunnen worden door elektrische treinen.”
Verbeteren van internationale boekingssystemen en markttoegang
Volt wil het boeken van internationale treinreizen eenvoudiger en goedkoper maken door betere boekingssystemen en meer concurrentie op het spoor. Dit moet de trein aantrekkelijker maken ten opzichte van het vliegtuig.
“We zetten in op internationale boekingssystemen voor Europese spoorwegen waar je gemakkelijk routes en prijzen kan vergelijken en met één ticket de hele treinreis boekt.”
“We verplichten aanbieders van internationale treinreizen in Nederland om hun reizen twaalf maanden van tevoren op hun platforms beschikbaar te maken.”
“We maken het toetreden tot de markt makkelijk door zekerheid te bieden aan nieuwe vervoerders.”
Investeren in innovatie en goederenvervoer per spoor
Volt wil investeren in onderzoek naar nieuwe technologieën voor het spoor en het goederenvervoer per spoor moderniseren, zodat het een aantrekkelijker alternatief wordt voor vrachtverkeer over de weg.
“Daarnaast wil Volt investeren in onderzoek naar veelbelovende technologieën en innovaties voor het vervoer van de toekomst.”
“We maken zoveel mogelijk gebruik van moderne goederenwagons die 120 km/u rijden en het passagiersvervoer zo min mogelijk hinderen.”
“Om het goederenvervoer naar Noord-Duitsland te verbeteren, verdubbelen we het spoor van de Twentekanaallijn die in 2027 wordt geëlektrificeerd.”
De ChristenUnie kiest voor forse investeringen in het spoor om treinvervoer aantrekkelijker, goedkoper en duurzamer te maken. Ze willen grote infrastructurele projecten zoals de Lelylijn en Nedersaksenlijn realiseren, investeren in spoorverdubbelingen en stations, en internationale treinverbindingen verbeteren. Het doel is om Nederland bereikbaar te houden, de trein als alternatief voor vliegen te stimuleren en het openbaar vervoer te versterken.
Forse investeringen in nieuwe spoorlijnen en infrastructuur
De ChristenUnie wil het spoorwegennet uitbreiden en verbeteren door te investeren in grote projecten als de Lelylijn en Nedersaksenlijn, spoorverdubbelingen, langere perrons en funderingsverbeteringen. Hiermee willen ze de capaciteit en snelheid van het spoor verhogen en Nederland beter verbinden.
“We gaan door met de aanleg van de Nedersaksenlijn en stellen de benodigde 13 miljard beschikbaar voor de realisatie van de Lelylijn.”
“We investeren in spoorverdubbelingen, extra, langere en bredere perrons, nieuwe keersporen en het verbeteren van de fundering van het spoor, zodat er meer en langere treinen kunnen gaan rijden.”
“Op het spoorwegennet wordt – daar waar de ondergrond het toelaat – een maximumsnelheid van 160 km/u de norm.”
Treinkaartjes goedkoper maken en OV toegankelijker
De partij wil treinreizen betaalbaarder maken door structureel te investeren in goedkopere kaartjes en het terugbrengen van de jongerendagkaart. Hiermee willen ze het gebruik van de trein stimuleren en het openbaar vervoer voor meer mensen bereikbaar maken.
“Om de treinkaartjes goedkoper te maken en de jongerendagkaart terug te laten keren, investeren we jaarlijks 120 miljoen euro.”
Meer internationale (slaap)treinen en stimulering trein als alternatief voor vliegen
De ChristenUnie zet in op het verbeteren van internationale treinverbindingen en het stimuleren van de trein als duurzaam alternatief voor korteafstandsvluchten. Dit doen ze door extra geld te reserveren voor internationale treinen en door Europese afspraken over vliegen en treinreizen te bevorderen.
“Er gaan meer internationale (slaap)treinen rijden. Jaarlijks trekken we hiervoor 500 miljoen euro uit.”
“Internationale treinverbindingen worden verbeterd en samen met andere Europese landen zorgen we voor één transparant systeem voor het boeken van internationale treinkaartjes.”
“Binnen Europa worden treinreizen aantrekkelijker gemaakt, door in Europees en internationaal verband ambitieuze afspraken te maken over een CO2-prijs voor de luchtvaart, invoering van een kerosineaccijns en afschaffen van de btw-vrijstelling op vliegtickets.”
Achterstallig onderhoud spoor en vaarwegen wegwerken
De partij erkent dat veel spoorinfrastructuur verouderd is en wil extra geld uittrekken om achterstallig onderhoud aan te pakken, zodat het spoor betrouwbaar en veilig blijft.
“Grote delen van ons spoor- en vaarwegennet zijn al meer dan vijftig jaar in gebruik en toe aan onderhoud. De komende jaren gaan we aan de slag om deze infrastructurele werken te vervangen en werken achterstallig onderhoud weg. Hier trekken we extra geld voor uit.”
Vrijgekomen geld van snelwegprojecten investeren in spoor
De ChristenUnie wil geld dat vrijkomt door het schrappen of aanpassen van snelwegprojecten inzetten voor investeringen in spoor en openbaar vervoer, waarmee ze prioriteit geven aan duurzame mobiliteit.
“Het geld dat vrijkomt gebruiken we voor investeringen in spoor en OV.”
De SP pleit voor forse publieke investeringen in het spoor als onderdeel van een bredere strategie om de economie te versterken, de regio’s bereikbaar te houden en duurzame mobiliteit te bevorderen. Ze willen het spoorbedrijf weer volledig publiek maken, investeren in binnenlandse en internationale treinverbindingen, en treinreizen goedkoper en aantrekkelijker maken dan vliegen. De partij ziet investeren in het spoor als essentieel voor regionale ontwikkeling, klimaatdoelen en sociale gelijkheid.
Forse publieke investeringen in spoorinfrastructuur
De SP wil dat de overheid fors investeert in het spoor als cruciale infrastructuur, om achterstallig onderhoud weg te werken, de economie te versterken en duurzame mobiliteit te stimuleren. Dit gebeurt via een groot nationaal investeringsplan en een investeringskabinet.
“Jaren van falende politiek hebben ervoor gezorgd dat strategische industrieën ons land verlaten en cruciale investeringen in de woningbouw, de energievoorziening en het spoor achterblijven.”
“Nederland heeft een regering nodig die fors en duurzaam gaat investeren in cruciale infrastructuur, volkshuisvesting, onderwijs en innovatie.”
“Dit investeringsplan versnelt procedures en de bouw van woningen, de energievoorziening, het spoor en de drinkwatervoorziening, waarmee structureel de toekomstige economie van het moderne Nederland wordt versterkt.”
Spoor weer volledig publiek en stoppen met marktwerking
De SP wil de marktwerking op het spoor beëindigen en NS en ProRail samenvoegen tot één publiek spoorbedrijf, om zo de regie, veiligheid en service te verbeteren.
“We stoppen met concurrentie op het spoor en verschillende bedrijven met eigen tarieven en paaltjes. De NS en ProRail worden één publiek spoorbedrijf dat verantwoordelijk is voor het hele spoorvervoer, met meer zichtbaar personeel op stations en in treinen voor veiligheid en service.”
Investeren in sterke binnenlandse treinverbindingen
De partij zet in op het verbeteren en uitbreiden van binnenlandse spoorlijnen, zoals de Lelylijn, Maaslijn en Nedersaksenlijn, om alle regio’s goed bereikbaar te maken.
“We investeren in sterke binnenlandse treinverbindingen, zoals de Lelylijn, Maaslijn en Nedersaksenlijn. Zo zorgen we dat alle regio’s goed bereikbaar zijn en iedereen kan rekenen op betrouwbaar openbaar vervoer.”
Trein aantrekkelijker en goedkoper dan vliegen maken
De SP wil internationale treinreizen stimuleren door te investeren in snelle, betaalbare verbindingen en tickets, zodat de trein een logisch en duurzaam alternatief wordt voor korte vluchten.
“We werken samen met andere publieke vervoersbedrijven in Europa om snelle langeafstandstreinen te stimuleren die goedkoper en schoner zijn dan vliegen.”
“Reizen met de trein moet makkelijker én goedkoper worden dan het vliegtuig op korte afstanden. Daarom investeren we in betaalbare internationale treintickets en betere verbindingen.”
Investeren in personeel en kwaliteit van het spoor
De partij benadrukt het belang van voldoende en goed beloond personeel voor een veilig, schoon en punctueel spoor.
BIJ1 wil fors investeren in het spoor als onderdeel van een radicaal versterkt, gratis en toegankelijk openbaar vervoer. Ze pleiten voor de aanleg van nieuwe spoorlijnen, het versneld realiseren van bestaande plannen, en een massale publieke investering in een Europees spoornetwerk om korteafstandsvluchten te vervangen. Nationalisatie van het spoor en het verbeteren van de toegankelijkheid zijn centrale pijlers in hun visie.
Nieuwe spoorlijnen en landelijke investeringen
BIJ1 ziet investeren in het spoor als essentieel voor bereikbaarheid, economische ontwikkeling buiten de Randstad en het terugdringen van autogebruik. Ze willen bestaande bezuinigingen terugdraaien, nieuwe lijnen versneld aanleggen en het ov gratis maken.
“We investeren in betrouwbaar, goed bereikbaar en gratis openbaar vervoer (ov). Met extra aandacht voor verbeterde infrastructuur buiten de Randstad - de 4 grote steden. Alle bezuinigingen op het ov draaien we direct terug. ... Nog voor 2030 realiseren we de voorgestelde Lelylijn en Nedersaksenlijn.”
“Deze nieuwe spoorlijnen fungeren als aanvullende ruggengraat voor het landelijke ov-netwerk. En dragen bij aan efficiëntere mobiliteit en economische ontwikkeling in onderbediende regio’s.”
Nationalisatie en democratische controle spoorsector
BIJ1 wil concurrentie op het spoor afschaffen door volledige nationalisatie en fusie van NS, andere vervoerders en ProRail tot één publieke dienst. Dit moet leiden tot betere coördinatie, democratische controle en het doorbreken van de vicieuze cirkel van bezuinigingen en prijsstijgingen.
“Vervolgens werken wij aan concurrentie in het ov afschaffen door ov-bedrijven volledig te nationaliseren: de NS fuseert met alle andere personenvervoerders op het spoor en ProRail samen tot één overheidsdienst die verantwoordelijk is voor het hele Nederlandse spoornetwerk.”
“Wij gaan dit doorbreken. Door de bestuurstop van winstgedreven bedrijven als de NS onder directe democratische controle van de werknemers te brengen.”
Europese investeringen in het spoornetwerk
BIJ1 koppelt investeren in het spoor aan klimaatdoelen en het uitfaseren van korteafstandsvluchten. Ze willen op Europees niveau inzetten op een massale, publieke investering in een klimaatvriendelijk spoornetwerk.
“Tegelijkertijd zetten we ons op Europees niveau in voor een massale investering in een klimaatneutraal, publiek Europees spoornetwerk, zodat korteafstandsvluchten kunnen worden uitgefaseerd en afgeschaft.”
“Ook op Europees niveau zetten we ons in om zo snel mogelijk op een klimaatvriendelijke manier een Europees spoornetwerk aan te leggen.”
Toegankelijkheid en inclusiviteit van het spoor
Investeren in het spoor betekent voor BIJ1 ook investeren in toegankelijkheid voor mensen met een beperking. Ze willen stations en voertuigen verbouwen en testen op toegankelijkheid, en storingen aan liften en roltrappen met prioriteit oplossen.
“We investeren in rolstoeltoegankelijke voertuigen, haltes en stations. Haltes en stations die niet goed toegankelijk zijn, verbouwen we. Deze sluiten we niet.”
“Stations en vervoermiddelen testen we strenger op toegankelijkheid voor dove of slechthorende mensen en blind of slechtziende mensen.”
GroenLinks-PvdA wil fors investeren in het spoor om duurzame mobiliteit te bevorderen, regionale en internationale verbindingen te verbeteren en de economie te versterken. Ze stellen concrete uitbreiding van het spoorwegnet voor, elektrificatie van treinlijnen en investeren in nieuwe spoorlijnen zoals de Lelylijn en Nedersaksenlijn. Hun visie is dat investeren in het spoor essentieel is voor bereikbaarheid, klimaatdoelen en economische groei.
Uitbreiding en verbetering van het spoorwegnet
GroenLinks-PvdA zet in op het uitbreiden van het treinnet, het aanleggen van nieuwe spoorlijnen en het verbeteren van bestaande verbindingen, zowel nationaal als internationaal. Dit moet zorgen voor betere bereikbaarheid, meer duurzame mobiliteit en versterking van de economie.
“Het treinnet wordt uitgebreid. We leggen de Lelylijn aan tussen Groningen en de Randstad en in internationaal verband als hogesnelheidslijn naar Noord-Duitsland, Denemarken en Zweden. De Nedersaksenlijn tussen Enschede en Groningen gaat rijden en we onderzoeken welke verdere uitbreidingen noodzakelijk zijn. Samen met onze buurlanden onderzoeken we welke grenslijnen in ere hersteld kunnen worden. De Noord-Zuidlijn wordt naar Schiphol en Hoofddorp doorgetrokken.”
“In Overijssel investeren we sterk in bereikbaarheid via het openbaar vervoer. We vervangen het enkel spoor tussen Deventer en Zwolle door dubbelspoor. Dat doen we ook voor het spoor van Zwolle naar Enschede (en Münster). De drie dieselsporen Zutphen-Oldenzaal, Almelo-Mariënberg en Enschede-Münster”
“Limburg krijgt spoorverbindingen naar Düsseldorf, Aachen en Hamont. De Maaslijn wordt toegevoegd aan het hoofdrailnet, het spoor wordt hier verdubbeld en door de aanleg van bovenleidingen verdwijnt de dieseltrein.”
“Tussen Eindhoven en het Duitse ICE-netwerk komt er een snelle treinverbinding.”
Elektrificatie en verduurzaming van het spoor
De partij wil alle treinlijnen in Nederland elektrificeren om het spoor duurzamer te maken en de klimaatdoelen te halen. Dit draagt bij aan schonere lucht, minder geluidsoverlast en meer biodiversiteit.
“We elektrificeren alle treinlijnen in Nederland.”
“Verder wordt er meer geïnvesteerd in de Limburgse taal en komt er specifiek aandacht voor de aanpak van georganiseerde, grensoverschrijdende en ondermijnende criminaliteit.”
Investeren in nieuwe spoorlijnen via Toekomstfonds
GroenLinks-PvdA wil met een Toekomstfonds van 25 miljard euro investeren in onder andere nieuwe spoorlijnen, als onderdeel van een bredere strategie voor duurzame economische groei.
“Met een Toekomstfonds van 25 miljard euro geven we de economie een impuls, door te investeren in een duurzame, innovatieve industrie, wetenschap, onderzoek en nieuwe spoorlijnen.”
Investeren in moderne spoorwegen als economische impuls
De partij ziet investeringen in moderne spoorwegen als essentieel voor innovatie, economische ontwikkeling en het vergroten van het concurrentievermogen van Nederland.
“investeringen in moderne spoorwegen, wetenschappelijk onderzoek en innovatie, de verduurzaming van onze industrie en de ontwikkeling van hoogwaardige bedrijvigheid.”
De PVV is zeer kritisch over de prestaties van de Nederlandse Spoorwegen en wil vooral investeren in betrouwbaarheid, betaalbaarheid en veiligheid van het spoor, zonder expliciet te pleiten voor grootschalige financiële investeringen in uitbreiding of modernisering. Hun belangrijkste voorstellen zijn het samenvoegen van NS en ProRail tot één Nederlands Spoorbedrijf, het waarborgen van voldoende treinen en zitplaatsen, het tegengaan van verdere prijsverhogingen, en het verbeteren van de veiligheid voor personeel en reizigers. De nadruk ligt op het herstellen van de basisdienstverlening en het behouden van regionaal openbaar vervoer.
NS en ProRail samenvoegen tot één Nederlands Spoorbedrijf
De PVV wil de structuur van het spoor vereenvoudigen door NS en ProRail samen te voegen, met als doel efficiënter beheer en betere prestaties. Dit moet leiden tot meer treinen, voldoende zitplaatsen en stiptheid, vooral tijdens de spits.
“NS en ProRail samen in één groot Nederlands Spoorbedrijf”
Focus op betrouwbaarheid, betaalbaarheid en veiligheid van het spoor
De partij stelt dat de huidige prestaties van de NS ondermaats zijn en wil investeren in het verbeteren van de basisdienstverlening: meer treinen, voldoende zitplaatsen, geen verdere prijsverhogingen en meer veiligheid voor personeel en reizigers. Er is geen sprake van expliciete investeringen in infrastructuur of uitbreiding, maar van het herstellen van de kernfuncties van het spoor.
“De NS moet doen wat ze moet doen: genoeg treinen met voldoende zitplaatsen op tijd laten rijden – ook zeker in de spits!”
“Betaalbare treinkaartjes: geen verdere prijsverhogingen”
“Bodycams voor alle NS-medewerkers”
“Reisverbod voor ov-tuig”
“Terugkeer Spoorwegpolitie”
Streek-ov behouden, geen verdere uitkleding
De PVV wil dat het streek-ov, met name in de regio en op het platteland, behouden blijft en niet verder wordt uitgekleed. Dit is een indirecte investering in het spoor door het beschermen van bestaande verbindingen.
FVD wil investeren in het spoor door meer en langere treinen in te zetten, de capaciteit te vergroten en het openbaar vervoer betaalbaar en toegankelijk te houden. Ze richten zich op het verbeteren van de treinervaring, het tegengaan van overvolle treinen en het behouden van bereikbaarheid in de regio. Hun visie is dat investeren in het spoor bijdraagt aan mobiliteit, vrijheid en leefbaarheid voor iedereen in Nederland.
Meer en langere treinen inzetten op drukke trajecten
FVD wil structureel investeren in het spoor door meer en langere treinen in te zetten, vooral op drukke trajecten, om overvolle treinen tegen te gaan en het reiscomfort te verbeteren. Dit moet de capaciteit van het spoor vergroten en het openbaar vervoer aantrekkelijker maken.
Investeren in alle vervoerstypen, inclusief trein
FVD pleit voor investeringen in alle vormen van openbaar vervoer, waaronder het spoor, om de bewegingsvrijheid en bereikbaarheid in heel Nederland te bevorderen. Dit betekent niet alleen investeren in treinen, maar ook in bus, tram en metro, zodat het hele land verbonden blijft.
“We investeren in trein, bus, tram en metro, zodat de bewegingsvrijheid in heel Nederland wordt bevorderd.”
“Daarnaast zetten wij in op een betaalbaar en toegankelijk openbaar vervoer voor iedereen. Dat betekent: geen spitsheffing, betere nachtverbindingen tussen de grote steden en investeringen in alle vervoersmodaliteiten, zodat iedereen zich vrij en veilig kan verplaatsen.”
Treinervaring verbeteren door handhaving en veiligheid
Naast fysieke investeringen in het spoor, wil FVD de treinervaring verbeteren door strengere handhaving, kaartcontroles en het verhogen van de veiligheid op het spoor. Dit moet het reizen per trein aantrekkelijker en veiliger maken.
“We gaan ordeverstoring in stiltecoupés in treinen keihard aanpakken en beboeten, zodat de treinervaring voor reizigers significant verbetert.”
“We gaan de kaartcontroles weer structureel handhaven, zodat zwartrijders (die onevenredig veel overlast en criminaliteit veroorzaken) verdwijnen uit het Openbaar Vervoer.”
“We zetten de Marechaussee op risicotrajecten, zodat de veiligheid op het spoor kan terugkeren.”
Het CDA wil fors investeren in het spoor om de bereikbaarheid tussen regio’s, economische centra en buurlanden te verbeteren en zo woningbouw, economie en duurzaamheid te ondersteunen. De partij noemt expliciet investeringen in het robuuster maken van het spoornetwerk, het realiseren van nieuwe lijnen zoals de Lelylijn en internationale verbindingen, en het versnellen van onderhoud en renovatie van bestaande spoorinfrastructuur. CDA koppelt deze investeringen aan bredere doelen als economische groei, Europese samenwerking en het toekomstbestendig maken van Nederland.
Investeren in robuust spoornetwerk en nieuwe spoorlijnen
Het CDA ziet investeren in het spoor als essentieel voor de verbinding tussen regio’s, economische kerngebieden en universiteitssteden, en voor het mogelijk maken van woningbouw en economische groei. De partij wil prioriteit geven aan projecten met maatschappelijk, economisch en militair belang, en noemt expliciet de Lelylijn, de Noord-Zuidlijn en snelle internationale verbindingen. Ook het versnellen van onderhoud, renovatie en het invoeren van moderne systemen als ERTMS zijn speerpunten.
“Op de grote assen van ons land – tussen economische kerngebieden, universiteitssteden, regio’s en havens – blijft investeren in een robuust spoornetwerk noodzakelijk, zoals de Lelylijn, de Noord-Zuidlijn en snelle internationale verbindingen. Daarom moeten ook de Hogesnelheidslijnen en ERTMS snel worden gerealiseerd.”
“We investeren in de basis op orde. Veel bruggen, tunnels, viaducten, sluizen en spoorwegen naderen het einde van hun technische levensduur. Onderhoud, vervanging en renovatie daarvan is van groot belang om Nederland in beweging te houden.”
“We investeren in nieuwe infrastructuur. Niet alles kan tegelijk, qua menskracht en stikstofruimte. We beginnen met projecten die zowel militair als maatschappelijk en economisch van belang zijn (dual use) en die het bouwen van nieuwe wijken mogelijk maken.”
Europese samenwerking en benutten van subsidies voor spoor
Het CDA wil grensoverstijgende samenwerking met regio’s en buurlanden om spoorprojecten te realiseren en Europese subsidies te benutten. Dit moet bijdragen aan een toekomstbestendige infrastructuur en versterking van internationale verbindingen.
“We kiezen ervoor om onze infrastructuur en logistiek toekomstbestendig te maken: door met de regio’s en buurlanden grensoverstijgend samen te werken, kunnen we zo ook aanspraak maken op Europese subsidies.”
Ondersteuning regionale spoorlijnen met maatschappelijk belang
Het CDA erkent dat regionale spoorlijnen en ov-verbindingen soms niet rendabel zijn, maar wel maatschappelijk belangrijk. De partij wil overheden in staat stellen om projecten met aantoonbaar maatschappelijk belang, zoals regionale spoorlijnen, financieel te ondersteunen.
“Voorbeelden zijn regionale spoorlijnen/ov-verbindingen, sociale woningbouw, maar ook buurtcentra en huisvesting voor het verenigingsleven.”
“Projecten met aantoonbaar maatschappelijk belang – zoals het versterken van sociale cohesie, het verbeteren van de leefbaarheid in de regio of het waarborgen van betaalbare en toegankelijke basisvoorzieningen zoals betaalbare woningen – kunnen ondersteuning krijgen van overheden bij het dekken van de onrendabele top.”
De Partij voor de Dieren wil fors investeren in het spoor om treinreizen aantrekkelijker, betaalbaarder en duurzamer te maken, zowel nationaal als internationaal. Ze pleiten voor uitbreiding van het treinnetwerk, meer en langere treinen, nieuwe verbindingen zoals de Lelylijn en internationale lijnen, en het goedkoper maken van treinkaartjes. Hun visie is dat investeren in het spoor essentieel is om de auto en het vliegtuig te vervangen en zo klimaat, leefbaarheid en bereikbaarheid te verbeteren.
Fors investeren in nationaal spoor en nieuwe verbindingen
De PvdD wil het nationale spoornetwerk uitbreiden en verbeteren, met meer en langere treinen, nieuwe verbindingen en betere voorzieningen. Dit moet treinreizen aantrekkelijker maken en de reistijd verkorten, zodat het spoor een volwaardig alternatief wordt voor de auto.
“Wij kiezen ervoor om juist flink te investeren in betaalbaar, comfortabel en toegankelijk openbaar vervoer.”
“Het aantal treinen wordt uitgebreid en de treinen worden langer.”
“De treinreistijd tussen de Randstad en Noord- en Oost-Nederland wordt verkort. De Lelylijn en Nedersaksenlijn komen er zo snel mogelijk. Ook zorgen we voor een nieuwe, snelle treinverbinding tussen Utrecht en Breda.”
Investeren in internationale treinverbindingen
De partij wil dat Nederland en Europa investeren in een betaalbaar, toegankelijk en frequent Europees treinnetwerk als alternatief voor vliegen. Dit omvat goedkopere internationale tickets, meer nachttreinen en betere verbindingen met grote Europese steden.
“We investeren in een betaalbaar en toegankelijk Europees treinnetwerk. Internationale tickets worden zodanig goedkoper dat de optie voor ov financieel aantrekkelijker wordt dan auto of vliegtuig.”
“Om goed op het Europese treinnetwerk aangesloten te zijn investeert Nederland in frequente internationale verbindingen naar Hamburg/Kopenhagen (noordoost), Berlijn/Praag (oost), München (zuidoost), Parijs (zuid) en Londen (west).”
“Er komen meer en betere internationale nachttreinen.”
De VVD wil investeren in het spoor als onderdeel van een bredere infrastructuuragenda, gericht op bereikbaarheid, economische groei en innovatie. Ze zetten in op het aanleggen en onderhouden van spoorwegen, het verbeteren van internationale verbindingen, en het stimuleren van innovatie en concurrentie op het spoor. Concrete voorstellen zijn onder andere investeringen in nieuwe en bestaande spoorverbindingen, het versnellen van vergunningverlening, het stimuleren van alternatieve aanbieders, en het verbeteren van internationale treinverbindingen.
Investeren in aanleg en onderhoud van spoorwegen
De VVD ziet investeren in het spoor als essentieel voor bereikbaarheid, economische groei en het ontsluiten van nieuwe woonwijken. Ze willen nieuwe spoorwegen aanleggen, bestaande verbindingen onderhouden en knelpunten aanpakken.
“We investeren met de investeringsagenda voor nationale groei in onze infrastructuur en daarmee de bereikbaarheid van woonwijken, zodat we nieuwe auto-, spoor- en waterwegen kunnen aanleggen en bestaande verbindingen goed kunnen onderhouden.”
Verbeteren van internationale spoorverbindingen
De VVD wil het Europese spoornetwerk versterken om snelle en betaalbare verbindingen met Europese steden mogelijk te maken. Ze zetten in op open toegang tot het spoorsysteem en de uitrol van ERTMS.
“Als we in de toekomst goedkoop en snel naar Europese steden willen kunnen reizen, is het van belang dat we het Europese treinnetwerk versterken. Dit willen we doen door open toegang tot het spoorsysteem te verbeteren en ERTMS (European Rail Traffic Management System) zo snel mogelijk uit te rollen.”
Stimuleren van innovatie en concurrentie op het spoor
De VVD wil innovatie op het spoor stimuleren en meer ruimte geven aan alternatieve aanbieders naast de NS, om zo de kwaliteit en efficiëntie van het spoorvervoer te verbeteren.
“We kijken of er op verschillende spoortrajecten alternatieve aanbieders kunnen rijden, bijvoorbeeld door bij de concessie van het hoofdrailnet ruimte te bieden voor eventuele andere aanbestedingen.”
“We blijven innovatie hier stimuleren, maken gebruik van AI waar mogelijk en nemen regels weg die innovatie stimuleren.”
Verbeteren van regionale bereikbaarheid en toekomstprojecten
De VVD zet zich in voor betere regionale ontsluitingen en noemt de Lelylijn als toekomstperspectief, afhankelijk van financiering en uitvoerbaarheid.
“Daarbij zien we de Lelylijn als een perspectief voor de toekomst, waarvoor we ons blijven inzetten zodra financiering en uitvoerbaarheid dit mogelijk maken.”
Ruimte reserveren voor spoor bij woningbouw
De VVD wil dat bij nieuwe woningbouwprojecten tijdig rekening wordt gehouden met toekomstige spoorverbindingen.
“We zorgen dat gemeenten in hun plannen voor grootschalige woningbouw tijdig rekening houden met toekomstige spoorverbindingen zodat hier al voor de bouw van wijken ruimte voor gereserveerd wordt.”
D66 wil fors investeren in het spoor om het openbaar vervoer groener, toegankelijker en aantrekkelijker te maken, zowel nationaal als internationaal. Ze pleiten voor meer en betere spoorverbindingen, het terugdraaien van bezuinigingen, en het verbeteren van internationale treinreizen als alternatief voor vliegen. Hun visie is dat investeren in het spoor essentieel is voor duurzame mobiliteit, economische groei en het verbinden van mensen.
Meer investeren in spoorinfrastructuur en regionaal OV
D66 wil het aanbod van spoorvervoer vergroten, bedrijventerreinen beter aansluiten op het spoor en bezuinigingen op (regionaal) openbaar vervoer terugdraaien. Hiermee willen ze duurzame mobiliteit stimuleren en zorgen dat iedereen toegang heeft tot goed openbaar vervoer.
“We draaien de bezuinigingen op het (regionale) openbaar vervoer terug. Ook maken we extra geld vrij voor het Mobiliteitsfonds, zodat er voldoende geld is voor beheer en onderhoud én voor nieuwe infrastructuur.”
“D66 wil goederen vaker veilig en schoon vervoeren over het water en per trein. Hiervoor worden bedrijventerreinen beter aangesloten op het spoor.”
“We verbeteren en versterken de bestaande infrastructuur. We investeren in infrastructuur die nog mist, met name in het openbaar vervoer en gaan volop verder met verduurzamen.”
Internationale treinreizen als alternatief voor vliegen
D66 wil internationale treinreizen aantrekkelijker maken door betere aansluiting op het Europese hogesnelheidsnetwerk en het instellen van een Europese Spoorautoriteit. Ze willen dat treinreizen tot 700 kilometer goedkoper worden dan vliegen, om zo de trein een serieus alternatief te maken voor korte vluchten.
“Treinreizen in Europa moet makkelijker worden door een betere aansluiting op het hogesnelheidsnetwerk en een Europese Spoorautoriteit. Het openbaar vervoer voor afstanden tot 700 kilometer moet goedkoper zijn dan het vliegtuig.”
Nederlandpas: één kaart voor al het OV, inclusief trein
Om het reizen met het openbaar vervoer, inclusief de trein, toegankelijker en aantrekkelijker te maken, introduceert D66 de Nederlandpas. Hiermee kan iedereen voor een vaste lage prijs buiten de spits met bus, tram, metro en trein reizen.
“We voeren een Nederlandpas in: één kaart waarmee iedereen voor een vaste lage prijs buiten de spits in heel Nederland met de bus, tram, metro en trein kan reizen.”
JA21 erkent het belang van investeren in het spoor als onderdeel van een bredere infrastructuuraanpak, met specifieke aandacht voor het behoud en de verbetering van het openbaar vervoer en grote spoorprojecten zoals de Lelylijn en Nedersaksenlijn. De partij pleit voor structurele investeringen om het huidige kwaliteitsniveau van het spoor te behouden en benadrukt het strategische belang van spoor in logistiek en geopolitiek opzicht. JA21 is kritisch op verschraling van het OV en wil realistische financiering en uitvoering van grote spoorprojecten.
Structureel investeren in spoor en OV om verschraling te voorkomen
JA21 wil het kwaliteitsniveau van het openbaar vervoer, inclusief het spoor, behouden en verdere verschraling tegengaan door structurele investeringen. De partij ziet investeren in het spoor als noodzakelijk om bereikbaarheid, mobiliteit en economische vitaliteit te waarborgen, vooral buiten de Randstad.
“Het kwaliteitsniveau van het openbaar vervoer niet verder verschralen: het verdient daarom een investering van 0,04% van het BBP jaarlijks.”
“JA21 is voorstander van goed openbaar vervoer, waarbij sprake is van een goede mix van spoor, metro’s en sneltrams, stads-, regionale en belbussen. Om het huidige aanbod op peil te houden is een extra investering nodig van circa 0,04 % van het BBP om verdere verschraling te voorkomen.”
Realisatie van grote spoorprojecten: Lelylijn en Nedersaksenlijn
JA21 benadrukt het belang van de aanleg van de Lelylijn en Nedersaksenlijn en wil dat deze projecten volgens het oorspronkelijke tijdpad worden uitgevoerd. De partij pleit voor het onderzoeken van alle mogelijke financieringsbronnen om deze grote spoorprojecten te realiseren.
Spoor als strategische logistieke en geopolitieke infrastructuur
JA21 ziet investeringen in het spoor niet alleen als een mobiliteitsvraagstuk, maar ook als een strategische opgave om Nederland minder afhankelijk te maken van buitenlandse spelers en kwetsbare routes. Het spoor wordt gepositioneerd als essentieel voor de logistieke keten en de internationale concurrentiepositie.
“Nederland ziet investering in behoud en versterking van binnenvaart, spoor en havens ook als een geopolitieke strategische opgave door ons land minder afhankelijk te maken van buitenlandse spelers en kwetsbare routes.”
NSC wil gericht investeren in het spoor, met prioriteit voor verbindingen buiten de Randstad en grote infrastructurele projecten zoals de Lelylijn en Nedersaksenlijn. Ze zetten in op hoogfrequent en sneller openbaar vervoer, betere internationale treinverbindingen en het betaalbaar houden van treinreizen. De partij benadrukt een evenwichtige verdeling van investeringen tussen Randstad en regio, en wil Europese financiering benutten voor grote spoorprojecten.
Gerichte investeringen in spoor buiten de Randstad
NSC vindt dat investeringen in spoorlijnen niet alleen naar de Randstad moeten gaan, maar juist ook naar de regio om bereikbaarheid en economische groei te stimuleren. Dit moet de balans herstellen en regionale ontwikkeling bevorderen.
“Investeringen in wegen en spoorlijnen moeten in balans zijn tussen de Randstad en de regio. Nederland. We kiezen voor gerichte investeringen in verbindingen buiten de Randstad om de regio bereikbaar te houden/maken en groei te bevorderen.”
Prioriteit voor grote spoorprojecten: Lelylijn en Nedersaksenlijn
De partij noemt expliciet de aanleg van de Lelylijn en Nedersaksenlijn als prioriteit, met het doel om het noorden en noordoosten van Nederland beter te ontsluiten. Ze willen dat de aanleg van deze lijnen in de komende kabinetsperiode start.
“Met aanleg van de Lelylijn versterken we de bereikbaarheid en het vestigingsklimaat van het noorden. ... De bereikbaarheid en de economie van het noordoosten van het land krijgen een impuls door de aanleg van de Nedersaksenlijn. De aanleg moet nog aankomende kabinetsperiode beginnen, zodat voor 2040 de eerste treinen rijden.”
Investeren in sneller en hoogfrequent openbaar vervoer
NSC wil investeren in hoogfrequent openbaar vervoer van en naar grote steden, met waar mogelijk hogere snelheden, zodat de trein een aantrekkelijk alternatief wordt voor de auto.
“We willen investeren in hoogfrequent openbaar vervoer van en naar de grotere steden, waar mogelijk met snelheden van 160-200 km/uur zodat ten opzichte van de auto duidelijk sprake is van tijdwinst.”
Verbeteren internationale treinverbindingen en Europese financiering
De partij streeft naar een beter Europees HSL-netwerk, wil grenssteden beter aansluiten en zet in op Europese financiering voor de Lelylijn. Ook moet internationaal treinreizen eenvoudiger en goedkoper worden.
“We zetten in op een betaalbaar en toegankelijk Europees HSL-treinnetwerk. ... Voor de Lelylijn zetten we in op Europese financiering. Het moet eenvoudiger en goedkoper worden om een internationale (nacht)treinreis te boeken.”
Treinreizen betaalbaar houden
NSC wil voorkomen dat treinreizen te duur worden, met specifieke aandacht voor jongeren en het beperken van prijsstijgingen.
“Ticketprijzen in het regionale openbaar vervoer en bij de NS mogen niet harder stijgen dan de inflatie. Daarnaast zetten we ons in voor het behoud van de NS-jongerendagkaart, zodat ook jongeren betaalbaar kunnen blijven reizen.”
De SGP wil gericht investeren in het spoor om de bereikbaarheid van regio’s te verbeteren en het openbaar vervoer aantrekkelijker en betaalbaarder te maken. Ze pleiten voor de aanleg van nieuwe spoorlijnen en stations, het opwaarderen van bestaand spoor, en betere internationale treinverbindingen. De partij ziet investeren in het spoor als essentieel voor spreiding van economische ontwikkeling en het bieden van alternatieven voor de auto en het vliegtuig.
Nieuwe spoorlijnen en stations aanleggen
De SGP wil investeren in de aanleg van nieuwe spoorlijnen en stations om de bereikbaarheid van met name regio’s buiten de Randstad te verbeteren. Dit moet bijdragen aan een betere spreiding van economische ontwikkeling en leefbaarheid in het landelijk gebied.
“Er komen nieuwe stations bij onder meer Dordrecht Leerpark, Barneveld-Noord (op de lijn Amersfoort-Apeldoorn) en Staphorst. De SGP wil de aanleg van de Nedersaksenlijn doorzetten.”
Opwaarderen van bestaand spoor als alternatief
De partij vindt dat bij grote spoorprojecten, zoals de Lelylijn, ook de optie van het opwaarderen van bestaand spoor serieus moet worden meegenomen. Dit moet zorgen voor een efficiënte besteding van middelen en een betere bereikbaarheid van het noorden.
“In het masterplan voor de Lelylijn wordt de variant ‘opwaardering van bestaand spoor’ meegenomen, zodat op basis van de beschikbare middelen de beste keus gemaakt kan worden voor betere bereikbaarheid van het noorden van het land.”
Investeren in internationale treinverbindingen
De SGP wil dat Nederland zich in Europees verband inzet voor betere internationale treinverbindingen als alternatief voor vliegreizen binnen Europa. Dit draagt bij aan verduurzaming van mobiliteit en het verminderen van de afhankelijkheid van het vliegtuig.
Investeren in specifieke regionale spoorverbindingen
De SGP ondersteunt investeringen in concrete regionale spoorprojecten die de grensoverschrijdende bereikbaarheid verbeteren.
“Het Rijk investeert mee in een goede spoorverbinding tussen Gent en Terneuzen.”
BBB vindt investeren in het spoor belangrijk voor regionale bereikbaarheid, economische kansen en militaire weerbaarheid, met speciale aandacht voor regio’s buiten de Randstad. De partij pleit concreet voor de snelle realisatie van de Nedersaksenlijn en het versterken van regionale spoor- en wegverbindingen, waarbij investeringen in infrastructuur ook via een Nationale Investeringsbank kunnen worden ondersteund.
Snelle realisatie van de Nedersaksenlijn
BBB ziet de Nedersaksenlijn als een cruciale investering in het spoor die niet alleen de bereikbaarheid van het noorden en oosten verbetert, maar ook economische, sociale en militaire voordelen oplevert. De lijn wordt expliciet genoemd als prioriteit voor investeringen in het spoor.
“Snelle realisatie Nedersaksenlijn. De Nedersaksenlijn is een belangrijke spoorverbinding tussen Groningen, Emmen en Enschede. Deze lijn versterkt de bereikbaarheid van het oosten en noorden van Nederland, bevordert grensoverschrijdende samenwerking met Duitsland en vergroot de leefbaarheid en economische kansen in regio’s die nu te vaak worden vergeten.”
“De Nedersaksenlijn is niet alleen een investering in vervoer, maar ook in woningbouw, arbeidsmobiliteit en innovatie. Daarnaast draagt de lijn bij aan onze militaire en logistieke weerbaarheid.”
Investeren in regionale spoor- en wegverbindingen
BBB wil de regionale ontsluiting versterken door te blijven investeren in spoor en weg, met het oog op het tegengaan van isolatie van dorpen en het verbeteren van de bereikbaarheid buiten de Randstad. Dit standpunt benadrukt het belang van spoorinvesteringen als onderdeel van een bredere regionale ontwikkelingsstrategie.
“De regionale ontsluiting moet worden versterkt door te blijven investeren in spoor en wegverbindingen.”
Infrastructuurinvesteringen via een Nationale Investeringsbank
BBB stelt voor om een Nationale Investeringsbank op te richten die kan investeren in infrastructuur, waaronder spoorprojecten. Dit moet zorgen voor gerichte, efficiënte financiering van landelijke en regionale projecten die bijdragen aan economische groei en strategische autonomie.
“De oprichting van een Nationale Investeringsbank onderzoeken die: [...] Investeert in mkb, innovatie en infrastructuur;”
BVNL wil meer investeren in hoogwaardig en betrouwbaar openbaar vervoer, met specifieke aandacht voor internationale treinverbindingen en het versneld realiseren van de Lelylijn. Hun visie is dat het spoor een belangrijke rol speelt in het verbeteren van de bereikbaarheid en het economisch functioneren van Nederland, maar investeringen moeten vooral gericht zijn op kwaliteit, betrouwbaarheid en internationale aansluiting.
Meer investeren in hoogwaardig en betrouwbaar openbaar vervoer
BVNL vindt dat het openbaar vervoer, waaronder het spoor, moet worden verbeterd door te investeren in kwaliteit en betrouwbaarheid. Dit is nodig om de infrastructuur aan te passen aan de bevolkingsgroei en om files en drukte op het wegennet te verminderen.
“Meer investeren in hoogwaardig en betrouwbaar openbaar vervoer.”
Meer aandacht voor internationale treinverbindingen en doorbreken monopolie
BVNL wil dat er meer aandacht komt voor internationale treinverbindingen en dat het monopolie van nationale vervoerders op kaartverkoop wordt doorbroken. Dit moet het spoor aantrekkelijker maken voor internationale reizigers en de concurrentie bevorderen.
“Meer aandacht voor internationale treinverbindingen. Doorbreken van het monopolie van kaartverkoop door nationale vervoerders.”
Lelylijn zo snel mogelijk realiseren
BVNL pleit expliciet voor het versneld aanleggen van de Lelylijn als belangrijke nieuwe spoorverbinding, waarmee de bereikbaarheid van Noord-Nederland wordt verbeterd.
“De Lelylijn moet er zo snel mogelijk komen.”
ProRail als bottleneck voor nieuwe infrastructuur benoemen
BVNL signaleert dat ProRail een knelpunt vormt bij de aanleg van nieuwe spoorinfrastructuur en vindt dat hier meer aandacht voor moet komen om investeringen in het spoor effectief te laten zijn.
“Meer aandacht voor ProRail als bottle-neck voor nieuwe infrastructuur.”
DENK wil investeren in het openbaar vervoer om mobiliteit betaalbaar en toegankelijk te maken, met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen. Het programma noemt expliciet investeringen in het OV, maar maakt geen onderscheid tussen spoor (trein) en ander openbaar vervoer, en blijft vaag over concrete maatregelen specifiek voor het spoor.
Investeren in openbaar vervoer voor betaalbare en toegankelijke mobiliteit
DENK pleit voor meer investeringen in het openbaar vervoer om een dekkende dienstregeling, goedkopere kaartjes en betere kwaliteit te realiseren. Dit moet bijdragen aan verduurzaming en het toegankelijk maken van mobiliteit voor lage inkomens, ouderen, kinderen en jongeren. Er worden echter geen specifieke voorstellen gedaan voor het spoor (trein), noch concrete bedragen of projecten genoemd.
“Wij investeren in het openbaar vervoer. Hiermee zorgen wij voor een dekkende dienstregeling, goedkopere kaartjes, beter kwaliteit en dragen wij bij aan verduurzaming.”
“Gratis openbaar vervoer voor lage inkomens, ouderen (65+), kinderen en jongeren. Mobiliteit moet voor deze groepen altijd toegankelijk blijven.”
“Wij willen inzetten op investeringen in betaalbare mobiliteit en toegankelijk openbaar vervoer.”
“Wij staan daarom voor meer geld voor het onderwijs, voor betaalbare woningen, voor het openbaar vervoer, voor de zorg en voor andere publieke voorzieningen.”
50PLUS noemt in haar verkiezingsprogramma het belang van bereikbaar en betaalbaar openbaar vervoer, maar doet geen enkele concrete toezegging of voorstel specifiek gericht op investeren in het spoor. Het programma blijft op dit punt algemeen en beperkt zich tot het waarborgen van bereikbaarheid en betaalbaarheid van het OV, zonder expliciete plannen voor uitbreiding, verbetering of investeringen in het spoorwegnet.
Openbaar vervoer bereikbaar en betaalbaar houden
50PLUS vindt dat openbaar vervoer voor iedereen bereikbaar en betaalbaar moet zijn, vooral omdat mobiliteit essentieel is voor jong en oud. Dit standpunt adresseert het probleem van afnemende OV-verbindingen, maar bevat geen specifieke voorstellen voor investeringen in het spoor.
“Openbaar vervoer is voor iedereen bereikbaar en betaalbaar.”