BVNL stelt zich intolerant op tegenover het afbreken van de Nederlandse cultuur en het toelaten van migratie en ideologieën die volgens hen de nationale identiteit bedreigen. Ze pleiten voor het behoud van Nederlandse waarden en eisen aanpassing van nieuwkomers, met concrete voorstellen zoals een asielstop, het opzeggen van verdragen, en het verbieden van bepaalde religieuze uitingen en organisaties. Hun visie draait om het beschermen van de Nederlandse cultuur en het beperken van invloeden die zij als onverenigbaar of bedreigend beschouwen.
BVNL verzet zich expliciet tegen het verdwijnen of ondermijnen van de Nederlandse cultuur en identiteit, en stelt zich intolerant op tegenover culturen, moralen en ideologieën die volgens hen niet passen bij de Nederlandse waarden. Dit wordt gekoppeld aan het stopzetten van asiel en migratie, en het opzeggen van internationale verdragen.
“Wij tolereren geen afbraak van wat generaties voor ons hebben opgebouwd. Weg met de schaamte voor onze identiteit. BVNL wil een Nederland dat weer trots is op zichzelf.”
“Om de afbraak van Nederland te stoppen moeten we onmiddellijk stoppen met het toelaten van asielzoekers en kansarme migranten en niet accepteren dat onze eigen cultuur verdwijnt ten faveure van culturen en moralen die niet de onze zijn en die onze manier leven en onze waarden bedreigen. Hiertoe is het onvermijdelijk dat we een groot aantal internationale verdragen opzeggen.”
“Wie Nederland binnenkomt, past zich aan – niet andersom.”
BVNL wil bepaalde religieuze en ideologische uitingen in de publieke ruimte verbieden, en stelt zich intolerant op tegenover salafisme, jihadisme en religieuze symboliek binnen overheidsgebouwen. Dit wordt gepresenteerd als bescherming van de seculiere staat en Nederlandse waarden.
“Geen religieuze diensten en geen azan in de publieke ruimte.”
“Salafisme en jihad - in alle vormen - moeten verboden worden in Nederland.”
“Het instituut Nationaal Coördinator tegen Racisme en Discriminatie schrappen we.”
“De staat is seculier. Dat betekent dat, zoals in Frankrijk, in overheidsgebouwen geen hoofddoeken of anderszins zijn toegestaan.”
BVNL wil subsidies en gesprekspartnerschap intrekken van organisaties die zich volgens hen schuldig maken aan acties tegen Nederlandse helden of die activistische doelen nastreven die zij afkeuren. Dit geldt ook voor NGO’s die illegale migratie faciliteren.
“Op het beschadigen/bekladden van standbeelden, monumenten en/of gedenktekens komen hogere straffen. BVNL is principieel tegen het subsidiëren van belangen- en protestorganisaties. Organisaties die zich aan dit soort acties schuldig maken verliezen hun recht op subsidie en worden niet langer gezien als gesprekspartner van de overheid.”
“NGO’s en activistische clubs zoals Greenpeace, Milieu Defensie, Extinction Rebellion en organisaties die mensenhandel stimuleren en/of procederen tegen de Nederlandse Staat krijgen geen subsidie meer en verliezen hun ANBI status.”
“Mensensmokkelaars en NGO’s die illegale migratie faciliteren worden streng gestraft.”
BVNL stelt dat immigranten zich volledig moeten aanpassen aan de Nederlandse cultuur en waarden, en koppelt dit aan concrete integratie-eisen en het beperken van rechten voor nieuwkomers.
“Immigranten die al in Nederland zijn passen zich aan. Dat betekent dat zij de Nederlandse identiteit, cultuur, burgerschap en daarbij horende kernwaarden moeten overnemen.”
“De Nederlandse identiteit, cultuur, burgerschap en daarbij horende kernwaarden moeten worden doorgegeven in het onderwijs.”
De SGP beschouwt intolerantie, met name antisemitisme, als een ernstige bedreiging voor de samenleving en pleit voor harde, expliciete maatregelen tegen uitingen en dragers van antisemitisme. De partij stelt voor om antisemitisme streng te bestraffen, als grond voor weigering of intrekking van verblijfsrecht te hanteren, en om expliciete loyaliteitsverklaringen en educatie over het Jodendom en de Holocaust te eisen van nieuwkomers. De SGP koppelt intolerantie primair aan antisemitisme en minder aan andere vormen van discriminatie of onverdraagzaamheid.
De SGP ziet antisemitisme als de kern van intolerantie en wil dit met harde juridische en maatschappelijke middelen bestrijden. Dit omvat het weigeren of intrekken van verblijfsrechten, het verplicht stellen van loyaliteitsverklaringen, het verbieden van organisaties en demonstraties met antisemitische uitingen, en het opleggen van educatieve verplichtingen aan nieuwkomers. De partij legitimeert deze aanpak als noodzakelijk voor de veiligheid van Joodse Nederlanders en het behoud van een waardige samenleving.
“De SGP wil in de wet vastleggen dat aspirant-burgers expliciet afstand doen van antisemitische ideeën (inclusief ontkenning van Israëls bestaansrecht) als voorwaarde voor naturalisatie.”
“Antisemitisme wordt zwaar meegewogen als weigerings- of intrekkingsgrond in de asiel- en inburgeringsprocedure, bij de aanvraag van een tijdelijke en permanente verblijfsvergunning en in de naturalisatieprocedure.”
“Vreemdelingen die zich schuldig maken aan antisemitisme vallen onder de reikwijdte van de glijdende schaal en riskeren daarmee een afwijzing of intrekking van hun verblijfsrecht.”
“Het gebruik van antisemitische leuzen, vlaggen en afbeeldingen bij demonstraties wordt verboden. De zogenaamde IHRA-definitie is hierbij leidend. Demonstraties die deze uitingen toestaan worden verboden en ontbonden.”
“Organisaties die zich schuldig maken aan antisemitisme volgens de IHRA-definitie worden verboden en ontbonden.”
“Universiteiten mogen studenten van onderwijsactiviteiten uitsluiten bij antisemitisch gemotiveerd gedrag of steun aan boycot van Israël (BDS), Samidoun of andere antisemitische organisaties.”
“De SGP wil dat nieuwkomers in het kader van hun inburgering worden verplicht om een bezoek te brengen aan het Nationaal Holocaustmuseum of één van de andere herinneringscentra.”
“Het toelaten van antisemitisme vormt een ernstige bedreiging voor de samenleving.”
“Jodenhaat mag in Nederland geen plaats hebben.”
De SGP koppelt integratie expliciet aan het afzweren van intolerantie (vooral antisemitisme) en het actief omarmen van de Nederlandse geschiedenis en waarden. Nieuwkomers moeten expliciet afstand nemen van antisemitisme, kennis nemen van de Holocaust, en het Joodse leven beschermen als voorwaarde voor burgerschap.
“De SGP wil de integratietoets verbreden met vragen over het jodendom, antisemitisme en de plaats van Israël in de wereld.”
“Inburgeraars worden, net als in Duitsland, verplicht te ondertekenen het Joodse leven te beschermen.”
“Bij de inburgering hoort ook dat nieuwkomers weten van het lot dat de Nederlandse Joden in de Tweede Wereldoorlog is overkomen.”
JA21 stelt dat intolerantie vooral voorkomt uit bepaalde ideologieën en culturele opvattingen die haaks staan op Nederlandse waarden zoals gelijkwaardigheid, vrijheid van meningsuiting en de democratische rechtsstaat. De partij wil streng optreden tegen uitingen van intolerantie, vooral waar het gaat om discriminatie, antisemitisme, radicalisering en het ontstaan van parallelle samenlevingen, met concrete voorstellen als verscherpt toezicht op islamitisch onderwijs, het weren van geweldspredikers, en het centraal stellen van Westerse waarden in integratie en onderwijs.
JA21 ziet bepaalde uitingen binnen islamitisch onderwijs en religieuze instellingen als bronnen van intolerantie, zoals discriminatie, antisemitisme en haat. De partij wil daarom streng toezicht, het weren van geweldspredikers en het verbieden van buitenlandse financiering.
“De bron van radicalisering wegnemen: verbieden van buitenlandse financiering van moskeeën, sluiten van instellingen waar wordt aangezet tot geweld waaronder bijvoorbeeld bepaalde moskeeën en informele islamitische onderwijsinstellingen.”
“Zwarte lijst met islamitische geweldspredikers: toegang tot Nederland ontzeggen op grond van de openbare orde.”
“Verscherpt toezicht op islamitisch onderwijs.”
“JA21 pleit voor een modernisering van artikel 23 GW waarbij eerbiediging van de waarden van de democratische rechtstaat zoals gelijkwaardigheid, vrijheid van geloof en meningsuiting en afwijzing van discriminatie, antisemitisme en haat wordt gewaarborgd.”
JA21 beschouwt het omarmen van Nederlandse waarden als voorwaarde voor integratie en naturalisatie, en wil naturalisatie kunnen weigeren bij vermoedens van intolerante ideologieën.
“Meer juridische ruimte creëren om naturalisatie af te wijzen bij een gegrond vermoeden van een ideologie die haaks staat op onze manier van leven of het streven naar een parallelle samenleving, vergelijkbaar met afwijzingen op grond van 1F (oorlogsmisdaden en misdaden tegen de vrede of menselijkheid).”
“Wie Nederlander wil worden, moet bereid zijn onze wetten, normen, waarden en cultuur te omarmen. Dat is niet te veel gevraagd, dat is wat JA21 betreft niets minder dan een voorwaarde.”
JA21 noemt expliciet het bestrijden van antisemitisme en discriminatie als speerpunt, en wil geen samenleving waarin afkomst of achtergrond leidt tot belemmeringen.
JA21 benadrukt het belang van vrijheid van meningsuiting, maar stelt dat deze niet mag worden gebruikt om intolerantie te rechtvaardigen of anderen de mond te snoeren.
“Niemand staat echter boven de wet, en niemand heeft het recht een ander de mond te snoeren. Als je respect opeist voor eigen standpunten, dan dien je dat ook voor de standpunten van anderen op te brengen.”
De PVV positioneert zich als verdediger van vrijheid tegen wat zij zien als intolerantie, vooral vanuit de islam en de woke-ideologie. Hun belangrijkste voorstellen zijn het verbieden van islamitisch onderwijs, het stoppen van immigratie uit islamitische landen, en het tegengaan van woke- en genderonderwijs, omdat deze volgens de PVV intolerantie en onvrijheid bevorderen. De partij stelt dat intolerantie vooral van buitenaf komt en wil deze bestrijden door strenge immigratie- en integratiemaatregelen.
De PVV beschouwt de islam expliciet als een bron van intolerantie tegenover vrouwen, homoseksuelen en andersdenkenden, en wil daarom islamitische invloed in Nederland minimaliseren. Dit wordt onderbouwd met voorstellen om immigratie uit islamitische landen te stoppen en islamitisch onderwijs te verbieden, omdat deze volgens de partij onverdraagzaamheid verspreiden.
“De PVV is opgericht om Nederland te beschermen tegen de islamisering. De islam is zonder uitzondering de grootste existentiële bedreiging voor onze vrijheid.”
“Homoseksuelen, andersgelovigen, ongelovigen en afvalligen worden opgejaagd, mishandeld en zelfs vermoord. Vrijheid van meningsuiting bestaat niet: wie kritiek levert, wordt bedreigd, geïntimideerd of nog erger. De islam leert dat niet-moslims minderwaardig zijn.”
“Daarom stelt de PVV dat islamitisch onderwijs geen bescherming verdient onder artikel 6 of 23 van onze Grondwet en moet worden verboden. Grondrechten zijn er om vrijheid te beschermen, niet om haar af te schaffen.”
“Geen immigratie uit islamitische landen”
De PVV ziet de woke-ideologie en genderonderwijs als vormen van moderne intolerantie die mensen in hokjes plaatsen en traditionele vrijheden bedreigen. De partij wil deze invloeden uit het onderwijs weren en terug naar basisvaardigheden.
“Ook door de doorgeslagen woke-ideologie gaan we terug in de tijd: een ideologie die mensen opdeelt in steeds kleinere hokjes op basis van afkomst, huidskleur, geslacht, seksuele geaardheid en hoe iemand zich 'identificeert'.”
“Geen onderwijs over gender, klimaat of andere linkse indoctrinatie, maar terug naar de basisvaardigheden: rekenen, taal, geschiedenis.”
De PVV wil antisemitisme hard aanpakken, maar stelt tegelijkertijd voor om de strafbaarstelling van groepsbelediging af te schaffen. Dit wijst op een selectieve benadering van intolerantie, waarbij sommige vormen streng worden bestreden en andere juist minder strafbaar worden gesteld.
De Partij voor de Dieren (PvdD) neemt een uitgesproken standpunt in tegen intolerantie, met nadruk op het bestrijden van discriminatie en het bevorderen van acceptatie van diversiteit, vooral in het onderwijs en op de woningmarkt. Ze pleiten voor aanpassing van wetgeving, actieve bestrijding van discriminatie en het waarborgen van gelijke behandeling voor iedereen, ongeacht afkomst, seksuele oriëntatie of sociaaleconomische positie. De partij koppelt intolerantie direct aan concrete beleidsmaatregelen, zoals het aanpassen van de Grondwet en het versterken van toezicht en voorlichting.
PvdD wil intolerantie in het onderwijs actief bestrijden door wetgeving aan te passen en toezicht te versterken, zodat scholen geen ruimte krijgen voor discriminatie of het afwijzen van seksuele en genderdiversiteit. Dit moet leiden tot een inclusieve en veilige leeromgeving voor alle leerlingen.
“De vrijheid van onderwijs mag niet misbruikt worden om te discrimineren. Intentieverklaringen die homoseksualiteit en genderdiversiteit afwijzen zijn onacceptabel. Artikel 23 van de Grondwet wordt daarom aangepast.”
“Onderwijsdiscriminatie, waarbij leerlingen ongelijk worden behandeld op basis van bijvoorbeeld hun huidskleur of het inkomen van hun ouders, en stagediscriminatie worden tegengegaan en actief bestreden.”
“Scholen geven voorlichting over sekse-, gender- en seksuele diversiteit. Vaardigheden om LHBTIQA+-acceptatie te bevorderen worden onderdeel van docentenopleidingen. Initiatieven die het onderwijs LHBTIQA+-vriendelijker maken worden gesteund.”
De partij erkent dat intolerantie en discriminatie structureel aanwezig zijn in instituties en pleit voor een samenleving waarin iedereen eerlijk en gelijkwaardig wordt behandeld, zonder onderscheid naar afkomst, religie of andere kenmerken. Ze willen discriminatie als één probleem met vele gezichten aanpakken.
“De Partij voor de Dieren staat voor een samenleving waarin iedereen eerlijk en gelijkwaardig wordt behandeld. Een samenleving waarin het niet uitmaakt waar je wieg heeft gestaan, wat je achternaam is, welke kleur je hebt of welke godsdienst je aanhangt.”
“Bij discriminatie maken we geen onderscheid in de ernst ervan: elke vorm van discriminatie is verwerpelijk. Alleen door discriminatie als één probleem met vele gezichten te zien en aan te pakken, bouwen we aan een rechtvaardige samenleving waarin iedereen zich thuis voelt.”
“Patronen van institutionele discriminatie zijn helaas structureel aanwezig bij de overheid en bij de uitvoering van de taken van de overheid.”
PvdD wil intolerantie op de woningmarkt tegengaan door anoniem reageren mogelijk te maken, zodat discriminatie bij het zoeken naar een woning wordt verminderd.
“We bestrijden discriminatie op de woningmarkt door het mogelijk te maken dat huurders anoniem kunnen reageren op woningplatforms.”
De partij wil intolerantie op sociale media en online platforms krachtig aanpakken door groepsbelediging, discriminatie en oproepen tot racistisch geweld hard te bestrijden.
“Groepsbelediging, digitaal pesten, discriminatie en oproepen tot racistisch geweld op sociale media worden hard bestreden.”
50PLUS benoemt intolerantie niet expliciet, maar hun programma bevat enkele voorstellen die raken aan het thema, vooral rond migratie en veiligheid. Ze leggen nadruk op het stellen van duidelijke grenzen aan migratie, het eisen van integratie (zoals taalbeheersing), en het sanctioneren van overlastgevend gedrag. Tegelijkertijd wordt respect voor waardigheid benadrukt bij terugkeer en opvang, maar concrete maatregelen tegen intolerantie als maatschappelijk fenomeen ontbreken.
50PLUS pleit voor een streng migratiebeleid waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen verschillende groepen migranten, en stelt eisen aan integratie zoals taalbeheersing. Dit beleid adresseert intolerantie indirect door het stellen van duidelijke voorwaarden aan toelating en verblijf, maar kan ook als exclusief worden ervaren door strengheid en uitsluiting van bepaalde groepen.
“Voorwaarde om Nederlander te worden is dat men de Nederlandse taal beheerst.”
“Geen recht op asiel voor economische vluchtelingen of personen uit veilige landen.”
“Overlastgevende asielzoekers met criminele activiteiten gaan naar aparte opvanglocaties en verspelen hun recht op asiel.”
“Mensen die geen recht op asiel hebben, worden teruggestuurd, met respect voor hun waardigheid.”
“Geen recht op opvang na definitieve afwijzing.”
50PLUS benadrukt dat nieuwkomers niet alleen rechten, maar ook plichten hebben. Dit standpunt adresseert intolerantie door te wijzen op wederkerigheid en verantwoordelijkheid, maar blijft vaag over de invulling en handhaving van deze plichten.
“Nieuwe Nederlanders hebben behalve rechten ook plichten.”
Op het gebied van veiligheid pleit 50PLUS voor zware straffen bij fysiek, verbaal en digitaal geweld, wat kan worden gezien als een indirecte aanpak van intolerant gedrag in de samenleving.
“Zware straffen voor plegers van fysiek, verbaal en ook digitaal geweld en agressie tegen hulpverleners, handhavers en politieke ambtsdragers.”
BBB ziet intolerantie als een groeiend probleem, vooral veroorzaakt door radicalisering, moslimextremisme en het niet respecteren van Nederlandse waarden. De partij wil streng optreden tegen haat, radicalisering en schadelijke praktijken, met concrete voorstellen zoals het verbieden van haatpredikers, het aanpakken van antisemitisme, en het eisen van respect voor de democratische rechtsstaat bij integratie. BBB benadrukt bescherming van vrijheid van meningsuiting en veiligheid voor kwetsbare groepen.
BBB ziet falende integratie en moslimextremisme als bronnen van intolerantie, angst en zelfcensuur. De partij wil zich richten op mensen die de Nederlandse waarden accepteren en pleit voor een striktere handhaving van de regels van de rechtsstaat.
“Moslimextremisme, dat niets te maken heeft met de meerderheid van moslims die in vrede leeft, leidt op sommige plekken tot angst, intolerantie en zelfcensuur.”
“Falende integratie is de voedingsbodem voor radicalisering. Daarom richten we ons op mensen die oprecht willen meedoen. Aanvaarden van de regels van onze democratische rechtsstaat is wezenlijk. Op de naleving daarvan gaan we strikter toezien.”
Om intolerantie en radicalisering te bestrijden, wil BBB haatpredikers weren, groepsbidden in de openbare ruimte verbieden en buitenlandse beïnvloeding via religieuze instellingen tegengaan.
“Haatpredikers uit het buitenland ontzeggen we de toegang tot ons land.”
“We willen versterkte gebedsoproepen en groepsbidden in de openbare ruimte verbieden.”
“Daarom willen we verregaande maatregelen tegen ongewenste buitenlandse beïnvloeding en inmenging, bijvoorbeeld via Koranscholen of moskeeën.”
BBB benoemt specifiek het toenemende antisemitisme en stelt onvoorwaardelijke bescherming van Joodse Nederlanders voor als antwoord op intolerantie.
“Het beschermen van Joodse Nederlanders is urgenter dan ooit. Antisemitisme neemt in alarmerend tempo toe. Intimidatie, bedreiging en zelfs geweld tegen Joden zijn helaas weer realiteit geworden. BBB staat voor onze Joodse gemeenschap en vindt dat deze onvoorwaardelijk beschermd moet worden.”
De partij koppelt intolerantie aan zelfcensuur en intimidatie, en stelt dat iedereen zich vrij moet kunnen uiten, ongeacht afkomst of geloof, zolang men elkaars vrijheid respecteert.
“Leerkrachten, journalisten en burgers voelen zich niet meer vrij om hun mening te uiten. BBB vindt dat onacceptabel. Vrijheden die in Nederland vanzelfsprekend zouden moeten zijn, komen onder druk te staan. BBB staat pal voor een samenleving waarin iedereen zich vrij voelt, ongeacht afkomst of geloof, zolang men elkaars vrijheid respecteert.”
DENK positioneert zich fel tegen intolerantie, met een sterke nadruk op het bestrijden van discriminatie, racisme en moslimhaat. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals strafbaarstelling van het schenden van heilige boeken, het verbieden van grievende uitlatingen over religies, en het instellen van een autoriteit tegen discriminatie. DENK wil intolerantie structureel aanpakken door wetgeving, handhaving en institutionele hervormingen.
DENK wil religieuze intolerantie actief bestrijden door het strafbaar stellen van het schenden van heilige boeken en het verbieden van grievende uitlatingen over religies. Hiermee wil de partij voorkomen dat religieuze minderheden doelwit worden van haat en uitsluiting, en religieuze vrede en respect bevorderen.
DENK erkent dat intolerantie ook institutioneel voorkomt, met name richting moslims, en wil dat de overheid hiervoor verantwoordelijkheid neemt. Door middel van excuses, doorlichting van beleid en het stoppen van discriminerende praktijken, wil DENK structurele intolerantie binnen overheidsinstanties uitbannen.
“Excuses voor het anti-moslimbeleid. Voor de illegale spionage bij moskeeën, het plaatsen van moslims op lijsten en de discriminerende uitwerking van wetten en regels biedt de Nederlandse regering excuses aan.”
“De overheid wordt doorgelicht op moslimhaat. Het veiligheidsbeleid en de fraudebestrijding worden doorgelicht op moslimdiscriminatie.”
DENK pleit voor een zero tolerance-beleid binnen de overheid en strengere straffen voor discriminatie. Hiermee wil de partij duidelijk maken dat elke vorm van intolerantie, in welke context dan ook, onacceptabel is en consequenties heeft.
DENK erkent dat intolerantie zich in verschillende vormen manifesteert en pleit voor gerichte aanpakken, zoals aparte plannen tegen antisemitisme, LHBTI-haat, anti-ziganisme en anti-zwart racisme. Hiermee wil de partij recht doen aan de diversiteit van slachtoffers en de specifieke aard van verschillende vormen van intolerantie.
“Specifieke uitingsvormen van discriminatie krijgen gerichte aanpakken. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om een specifiek plan tegen antisemitisme, LHBTI haat, anti ziganisme, anti zwart racisme en andere uitingsvormen van discriminatie die om een gerichte aanpak vragen.”
GroenLinks-PvdA stelt dat er in Nederland geen plaats is voor intolerantie in de vorm van discriminatie, antisemitisme, moslimhaat, vrouwenhaat en andere vormen van uitsluiting. De partij wil intolerantie actief bestrijden door gelijke rechten te waarborgen, online haat aan te pakken, en specifieke groepen te beschermen via concrete beleidsmaatregelen en wetgeving. Hun visie is gericht op een inclusieve, vrije en gelijkwaardige samenleving waarin iedereen zichzelf kan zijn.
GroenLinks-PvdA erkent dat intolerantie zich uit in discriminatie, seksisme, antisemitisme, moslimhaat, racisme en uitsluiting van minderheden. De partij wil deze vormen van intolerantie actief bestrijden door gelijke rechten te waarborgen en systemen van onderdrukking te doorbreken. Dit standpunt adresseert het probleem van structurele en dagelijkse intolerantie in de samenleving.
“In een rechtvaardig land is geen plek voor welke vorm van discriminatie en seksisme dan ook. Het aantal antisemitische incidenten neemt toe en moslims ervaren discriminatie op alle vlakken van hun leven. Vrouwenhaat floreert op sociale media en het merendeel van de vrouwen ervaart intimidatie op straat. We zetten daarom alles op alles om discriminatie te voorkomen.”
“We maken ons sterk voor iedereen die te maken heeft met uitsluiting, achterstelling en discriminatie, of het nu gaat om antisemitisme, moslimdiscriminatie, anti-zwart racisme, anti-Aziatisch racisme, vrouwenhaat, discriminatie van de lhbti+ gemeenschap, en discriminatie vanwege religie, handicap of opleidingsniveau of welke grond dan ook.”
De partij ziet online haat als een voedingsbodem voor intolerantie en wil deze krachtig bestrijden, met speciale aandacht voor antisemitisme, moslimhaat, vrouwenhaat en andere vormen van haatzaaien. Dit gebeurt onder meer door wetgeving, het vergroten van kennis en het beveiligen van bedreigde groepen.
“Sociale media bieden de voedingsbodem bij uitstek waar ontkiemend antisemitisme, moslimhaat, vrouwenhaat, discriminatie en racisme kunnen uitgroeien tot gewelddadige acties. In Europa geven we snel een vervolg op de Digital Services Act, zodat we online haat beter kunnen bestrijden.”
“We bestrijden (online) vrouwenhaat daarnaast door gender als grond toe te voegen aan het artikel over groepsbelediging.”
“We bestrijden antisemitisme door online haat tegen te gaan en kennis over de Joodse geschiedenis en cultuur te vergroten.”
GroenLinks-PvdA wil minderheden actief beschermen tegen intolerantie, onder meer door het beveiligen van instellingen en het verplichten van financiële instellingen om discriminatie tegen te gaan. Dit standpunt richt zich op het voorkomen van geweld en uitsluiting van kwetsbare groepen.
“We beveiligen Joodse instellingen en moskeeën.”
“Financiële instellingen moeten veel meer doen om discriminatie tegen te gaan.”
De VVD stelt dat tolerantie grenzen kent en dat intolerantie, radicalisme en discriminatie actief moeten worden bestreden om de vrije samenleving te beschermen. De partij wil subsidies en financiering voor intolerante organisaties stopzetten, organisaties met een intolerante of antidemocratische ideologie verbieden, en benadrukt dat Nederland niet moet bezwijken onder "tolerantie voor het intolerante". Concrete maatregelen richten zich op het weren van organisaties en individuen die integratie, gelijke rechten of de democratische rechtsstaat ondermijnen.
De VVD wil voorkomen dat organisaties die intolerantie verspreiden of integratie belemmeren, publieke middelen ontvangen. Dit beleid is gericht op het tegengaan van de verspreiding van intolerant gedachtegoed en het beschermen van de democratische rechtsstaat.
“We sluiten de geldkraan voor intolerantie: We gaan met de stofkam door subsidieregelingen. We toetsen of organisaties de integratie van nieuwkomers belemmeren. Als dit het geval is wordt de subsidie ingetrokken.”
“Religieuze en maatschappelijke instellingen zoals moskeeën en weekendscholen moeten transparant zijn over hun financiering en deze moet worden stopgezet als blijkt dat daarmee onze rechtsstaat wordt ondermijnd.”
De VVD wil organisaties die een intolerant, radicaal of antidemocratisch gedachtegoed verspreiden, kunnen verbieden. Dit geldt zowel voor religieuze als politieke stromingen die haaks staan op de Nederlandse waarden en rechten.
“De VVD wil dat de overheid alle juridische ruimte benut, en waar nodig verruimt, om organisaties die een radicale, antidemocratische ideologie verspreiden te kunnen verbieden.”
“Stromingen als het politiek salafisme propageren een intolerant gedachtegoed dat haaks staat op onze democratische rechtsstaat.”
De VVD stelt expliciet dat tolerantie niet onbeperkt is en dat de samenleving niet moet buigen voor ideologieën die fundamentele vrijheden ondermijnen. Dit standpunt legitimeert harde maatregelen tegen intolerantie.
“Wie onze waarden structureel afwijst, of zich zelfs tegen onze samenleving keert, heeft hier geen toekomst. Zo bouwen we aan een vrij en veilig Nederland dat niet bezwijkt onder haar eigen tolerantie voor het intolerante.”
De VVD koppelt het bestrijden van intolerantie direct aan het beschermen van vrije waarden, zoals gelijke rechten voor vrouwen en LHBTIQ+’ers, en het tegengaan van haat en discriminatie.
Volt neemt een uitgesproken standpunt in tegen intolerantie, met een sterke focus op het bestrijden van racisme, discriminatie en uitsluiting in alle lagen van de samenleving. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals structurele discriminatiebestrijding in onderwijs, het verbieden van conversietherapie, en het transparant maken van algoritmes om discriminatie te voorkomen. Volt koppelt deze inzet aan het bevorderen van inclusie, gelijkwaardigheid en het beschermen van kwetsbare groepen.
Volt wil intolerantie actief bestrijden door racisme, discriminatie en uitsluiting op alle fronten aan te pakken, zowel in beleid als in het dagelijks leven. De partij pleit voor structurele maatregelen in onderwijs, overheid en samenleving, met bijzondere aandacht voor transparantie, preventie en het betrekken van getroffen groepen.
“Discriminatie, racisme en uitsluiting accepteren we niet. Niet op straat, niet op school, niet op het werk en ook niet online. We blijven dit bestrijden. Bijvoorbeeld met een minister van Discriminatiebestrijding, Inclusie en Gelijkwaardigheid.”
“Wij zetten ons in voor antiracisme en antidiscriminatie en bestrijden alle vormen van racisme en discriminatie.”
“Wij maken discriminatiebestrijding een structureel onderdeel van het onderwijs. Leraren worden goed geschoold in het herkennen van vooroordelen en het voeren van moeilijke gesprekken in de klas. Leerlingen leren over de werking van structureel racisme, institutionele uitsluiting en privileges.”
“Volt pleit ervoor dat anti-discriminatievoorzieningen (ADV’s) professioneler worden, zodat discriminatie effectief kan worden aangepakt en preventie een belangrijke onderdeel wordt van de ADV’s.”
Volt erkent het risico van digitale intolerantie en wil discriminatie door algoritmes en AI voorkomen door transparantie en toetsing verplicht te stellen. Dit moet voorkomen dat onbewuste vooroordelen en uitsluiting via technologie worden versterkt.
“Algoritmen, inclusief daarop gebaseerde kunstmatige intelligentie (AI), mogen niet discrimineren en moeten transparant en herleidbaar zijn. Daarom worden alle algoritmes openbaar gemaakt in het algoritmeregister en vooraf getoetst op mensenrechten en non-discriminatie, zeker bij gebruik in handhaving en toezicht.”
Volt neemt een expliciet standpunt in tegen intolerantie jegens lhbtqia+’ers door conversietherapie te verbieden en veilige opvang te garanderen. Hiermee wordt een duidelijk signaal afgegeven dat discriminatie op basis van seksuele oriëntatie of genderidentiteit niet wordt getolereerd.
BIJ1 neemt een uitgesproken standpunt tegen intolerantie in alle vormen, met nadruk op het bestrijden van racisme, discriminatie en uitsluiting. De partij pleit voor een samenleving gebaseerd op verbinding, gelijke rechten en actieve antiracistische maatregelen, waaronder het afschaffen van discriminerende wetten en het invoeren van ‘zero tolerance’ beleid tegen racisme. BIJ1 wil dat sociale cohesie ontstaat door inclusie en wederzijds respect, niet door het aanwijzen van zondebokken of het denken in ‘wij’ versus ‘zij’.
BIJ1 kiest voor een harde, structurele aanpak van racisme en discriminatie, zowel binnen de overheid als in de samenleving. De partij ziet racisme en andere vormen van intolerantie als systemische problemen die actief bestreden moeten worden, onder meer door antiracistisch beleid, het afschaffen van discriminerende wetten en het vergroten van meldingsbereidheid.
“Alle ministeries, gemeenten en overheidsorganisaties doen grondig onderzoek naar racisme binnen hun organisaties en functioneren. En voeren actief antiracistisch beleid met ‘zero tolerance’.”
“Er komt een daadkrachtige aanpak tegen moslimhaat, dat rechtse politici na een jarenlange haatcampagne tegen moslims inmiddels normaliseerden. Wetten en regels die moslims onterecht koppelen aan onveiligheid trekken we in.”
BIJ1 verwerpt het denken in termen van ‘wij’ en ‘zij’ en benadrukt dat sociale cohesie alleen kan ontstaan door verbinding en het actief tegengaan van uitsluiting. De partij wijst het aanwijzen van zondebokken en het verwachten van aanpassing alleen van ‘de ander’ af, en pleit voor een samenleving waarin iedereen, ongeacht achtergrond, welkom is.
“Wij verzetten ons tegen het denken in termen van ‘wij’ en ‘zij’. De aanpassing mag niet enkel van ‘de ander’ worden verwacht; sociale cohesie is geen eenrichtingsverkeer en ontstaat niet door uitsluiting, maar door verbinding – door de bereidheid van mensen met een verschillende achtergrond om elkaar te ontmoeten en samen te bouwen aan een rechtvaardige toekomst. Wij weigeren om de schuld af te schuiven op een zondebok en richten ons op echte oplossingen.”
“Wij willen bouwen aan een wereld waarin mensen kunnen kiezen waar zij willen wonen, werken en leven. Ongeacht nationaliteit, religie, gender, verblijfsstatus of achtergrond, geen mens is illegaal en iedereen verdient wat zij nodig hebben.”
BIJ1 wil concrete wetten en regels die intolerantie in stand houden, zoals het niqab-verbod en het hoofddoekverbod bij publieke functies, direct opheffen. Dit moet bijdragen aan meer keuzevrijheid en het tegengaan van institutionele intolerantie.
“Het gedeeltelijke verbod op gezichtsbedekkende kleding (in de volksmond “niqab-verbod”) heffen we direct op. Ook het verbod op een hoofddoek dragen voor rechters, griffiers en bij de politie heffen we op.”
Om intolerantie effectief te bestrijden, wil BIJ1 heldere juridische definities van verschillende vormen van racisme en discriminatie, en maatregelen om de meldingsbereidheid te vergroten. Het aantal meldingen mag niet langer als excuus dienen om geen actie te ondernemen.
“We stellen juridische definities op van racisme, anti-Zwart racisme, antisemitisme, anti-Aziatisch racisme, moslimhaat en haat tegen Roma en Sinti-volken. Bereidheid om meldingen van discriminatie te maken is laag onder achtergestelde groepen. Het aantal meldingen is daarom niet meer leidend in het vaststellen van de schaal van het racisme in de maatschappij. Ook stoppen we met een laag aantal meldingen als excuus gebruiken om geen actie te ondernemen.”
De SP verwerpt elke vorm van intolerantie en pleit voor een samenleving waarin iedereen gelijke kansen en rechten heeft, ongeacht afkomst, religie, seksuele voorkeur of beperking. De partij wil discriminatie en segregatie actief bestrijden, onder meer door inclusieve scholen, gelijke behandeling door de overheid en bescherming van minderheden. Concrete voorstellen zijn onder andere een algemene acceptatieplicht voor scholen, ruimhartige opvang van kwetsbare groepen en het wettelijk waarborgen van gelijke behandeling.
De SP wil segregatie en uitsluiting in het onderwijs tegengaan door scholen te verplichten ieder kind te accepteren, ongeacht achtergrond, geloof of beperking. Dit moet bijdragen aan meer begrip, gelijkwaardigheid en het voorkomen van intolerantie tussen groepen kinderen.
“Scholen mogen geen kinderen weigeren. Elke school moet ieder kind accepteren, ongeacht geloof, afkomst, beperking of inkomen. We voeren daarom een algemene acceptatieplicht in.”
“Wij kiezen dan ook voor openbare en inclusieve scholen, waar afkomst, geloof of levensovertuiging geen drempel vormen.”
De SP stelt dat discriminatie op welke grond dan ook onacceptabel is en wil dat de overheid actief beleid voert om gelijke behandeling te waarborgen. Dit betreft zowel het bestrijden van discriminatie in de samenleving als het voorkomen van discriminatie door de overheid zelf.
“We gaan tweedeling tegen en accepteren geen enkele vorm van discriminatie, door niemand. Discriminatie bestrijden we altijd en overal, op basis van klasse, kleur, gender, religie, seksuele voorkeur, leeftijd, woonplaats, beperking of wat ook.”
“Overheidshandelen valt voortaan onder de wetgeving die gelijke behandeling garandeert (Algemene wet gelijke behandeling). Dat betekent dat mensen voortaan terechtkunnen bij het College voor de Rechten van de Mens als zij gediscrimineerd worden door de overheid.”
De SP wil dat minderheden, zoals LHBTIQA+ personen en mensen met een beperking, veilig en gelijkwaardig kunnen deelnemen aan de samenleving. Dit betekent onder andere veilige opvang voor kwetsbare vluchtelingen en het actief tegengaan van intolerantie jegens deze groepen.
“We maken ons hard voor ruimhartige opvang van minderheden zoals mensen die vanwege de gevolgen van hun seksuele voorkeur, genderidentiteit of lichamelijke beperkingen gevlucht zijn. LHBTIQA+personen worden vaak blootgesteld aan fysiek en verbaal gevaar in opvanglocaties, we moeten hen een veilig verblijf bieden.”
De SP ziet het bevorderen van gemengde scholen en buurten als essentieel om intolerantie en tweedeling te voorkomen. Door mensen met verschillende achtergronden samen te brengen, wil de partij wederzijds begrip en solidariteit stimuleren.
“We bestrijden de tweedeling en segregatie op school en in de buurt, bijvoorbeeld door woningen te bouwen in verschillende prijsklassen. In rijkere gemeenten en buurten wordt ook voldoende ruimte gemaakt voor de huisvesting van nieuwkomers.”
Het CDA veroordeelt intolerantie in alle vormen en pleit voor een samenleving waarin discriminatie, antisemitisme en haat geen plaats hebben. Ze willen hard optreden tegen discriminatie, polarisatie en extremisme, en investeren in bewustwording, gelijke kansen en bescherming van kwetsbare groepen. Concrete voorstellen zijn onder meer het bestrijden van discriminatie, het actief tegengaan van antisemitisme, en het optreden tegen extremistische organisaties.
Het CDA ziet discriminatie als een ernstige bedreiging voor de samenhang en waardigheid in de samenleving en wil daarom streng optreden tegen alle vormen van discriminatie, inclusief op basis van religie, afkomst, gender en seksuele geaardheid. Ze benadrukken het belang van gelijke kansen en het actief bestrijden van uitsluiting.
“We treden hard op tegen elke vorm van discriminatie en stereotypering, onder meer van moslims. We zetten in op een stevige aanpak van discriminatie, zoals leeftijdsdiscriminatie van ouderen, migrantenkinderen die geen stageplaats kunnen krijgen, of discriminatie op basis van gender, religie, seksuele geaardheid of achternaam.”
Het CDA stelt expliciet dat antisemitisme en holocaustontkenning onacceptabel zijn en voortdurend bestreden moeten worden. Ze zien het als een kerntaak van de overheid om hier een voorbeeldfunctie in te vervullen en actief beleid te toetsen op uitsluiting en vooroordelen.
“Er is geen enkele ruimte voor antisemitisme in Nederland. Antisemitisme en de ontkenning van de Holocaust moet voortdurend en stevig bestreden worden.”
Het CDA wil de samenleving en rechtsstaat weerbaar maken tegen intolerante uitwassen zoals extremisme, haatpredikers en het ontstaan van parallelle samenlevingen. Ze pleiten voor harde maatregelen tegen organisaties die zich afkeren van de Nederlandse rechtsstaat.
“In die gevallen waarin organisaties zich afkeren van de Nederlandse rechtsstaat, treden we hard op. Samenleving en rechtsstaat moeten weerbaar zijn tegen excessen zoals rechts- en linksextremisme, ultraconservatisme, jihadistisch terrorisme en islamitisch extremisme en statelijke factoren zoals Rusland.”
“We bestrijden uitingsvormen van een parallelle samenleving, zoals religieuze huwelijken zonder voorafgaand burgerlijk huwelijk. Haatpredikers zijn niet welkom in Nederland.”
Het CDA wil polarisatie en intolerantie tegengaan door te investeren in bewustwording, informatiecampagnes en het bevorderen van onderling begrip. Ze zien het vergroten van maatschappelijke samenhang als essentieel om intolerantie te voorkomen.
“Om polarisatie tegen te gaan en het onderlinge begrip te vergroten, investeren we in initiatieven zoals informatiecampagnes en de handreiking ‘inzicht in (de)polarisatie’.”
D66 neemt een uitgesproken standpunt in tegen intolerantie en wil alle vormen van uitsluiting, racisme en discriminatie doorbreken. De partij stelt concrete maatregelen voor, zoals het wettelijk verbieden van etnisch profileren door overheidsorganisaties en het bevorderen van inclusie in de zorg. D66 benadrukt dat iedereen in Nederland zichzelf moet kunnen zijn, ongeacht afkomst, geloof, huidskleur, leeftijd, beperking, neurodiversiteit, seksuele oriëntatie of genderidentiteit.
D66 wil intolerantie bij de overheid actief bestrijden door etnisch profileren en discriminatie bij overheidsorganisaties wettelijk te verbieden. Dit is een reactie op misstanden zoals het toeslagenschandaal en beoogt gelijke behandeling van alle burgers, ongeacht achtergrond of kenmerken.
“Het toeslagenschandaal laat zien hoe gevaarlijk etnisch profileren is. D66 maakt daar bij wet een einde aan: overheidsorganisaties mogen geen etniciteit of nationaliteit meer gebruiken om mensen in te delen in risicogroepen.”
“De politie en de marechaussee mogen niet meer etnisch profileren.”
D66 positioneert zich expliciet tegen alle vormen van intolerantie in de samenleving, waaronder racisme, discriminatie op basis van afkomst, geloof, huidskleur, leeftijd, beperking, neurodiversiteit, seksuele oriëntatie en genderidentiteit. Het doel is een vrij, gelijk en menswaardig Nederland waarin iedereen zichzelf kan zijn.
“D66 wil alle vormen van uitsluiting, racisme en discriminatie doorbreken: of het nu gaat om afkomst of geloof (jodenhaat of moslimhaat), huidskleur (zoals anti-zwart of anti-Aziatisch racisme), leeftijd, armoede, beperking, neurodiversiteit (zoals ADHD of autisme), seksuele oriëntatie of genderidentiteit (queerhaat) of omdat iemand een vrouw is.”
D66 erkent dat intolerantie en discriminatie ook in de zorg voorkomen en wil deze actief tegengaan. De partij pleit voor meldpunten en meer aandacht voor verschillen tussen patiënten in zorgopleidingen, zodat iedereen gelijke toegang en behandeling krijgt.
“Er is geen plaats voor racisme en discriminatie in de zorg. Daarop grijpen we in, bijvoorbeeld via meldpunten voor patiënten en professionals.”
“D66 vindt dat zorgopleidingen extra aandacht moeten geven aan verschillen tussen patiënten, zoals verschillen in cultuur, etniciteit en gender.”
FVD beschouwt intolerantie vooral als een gevolg van ideologische beïnvloeding door de overheid en activistische groepen, met name rond thema’s als gender, LHBT+, en nationale identiteit. Hun belangrijkste voorstellen zijn het verbieden van transgender- en LHBT+-campagnes door de overheid, het weren van activistische vlaggen uit publieke instellingen, en het intrekken van excuses voor het slavernijverleden. De partij stelt dat deze maatregelen nodig zijn om neutraliteit, vrijheid van meningsuiting en sociale cohesie te beschermen.
FVD ziet overheidssteun aan transgender- en LHBT+-campagnes als een vorm van ideologische intolerantie die leidt tot polarisatie en het onderdrukken van traditionele waarden. Ze willen daarom een wettelijk verbod op dergelijke campagnes en propaganda in scholen en media, om kinderen te beschermen en de publieke ruimte neutraal te houden.
“We verbieden transgender-propaganda op scholen en jeugd-tv, zodat kinderen beschermd worden tegen schadelijke ideologische beïnvloeding.”
“Overheidsinstellingen stoppen met het voeren van LGBT+-campagnes. Iedereen is vrij om te doen en laten wat men wil, maar belastinggeld hoeft daar niet heen en als ideologie hoeft het ook niet van overheidswege te worden gepromoot.”
FVD beschouwt het tonen van activistische vlaggen (zoals de regenboogvlag) en het aanbieden van excuses voor het slavernijverleden als uitingen van intolerantie tegenover de nationale identiteit en tradities. Ze willen deze symbolen en gebaren weren uit publieke instellingen om neutraliteit en sociale cohesie te waarborgen.
“We verbieden het gebruik van activistische vlaggen door overheid en onderwijs, zodat de publieke ruimte neutraal blijft.”
“We trekken de excuses voor het slavernijverleden in en stoppen met nieuwe excuses of smartengelden, zodat de overheid zich richt op de toekomst in plaats van op historische schuld.”
FVD stelt dat subsidies aan organisaties die een bepaalde ideologische agenda uitdragen bijdragen aan intolerantie door het bevoordelen van één visie boven andere. Ze willen deze subsidies stopzetten om neutraliteit en vrijheid van meningsuiting te beschermen.
“We stoppen subsidies aan organisaties zoals Rutgers, zodat belastinggeld niet langer naar ideologische beïnvloeding gaat.”
De ChristenUnie veroordeelt intolerantie in alle vormen, met bijzondere aandacht voor racisme, antisemitisme, discriminatie en religieuze vervolging. Ze pleit voor een actieve overheid die racisme en discriminatie bestrijdt, bescherming biedt aan minderheden en wereldwijd opkomt tegen christenvervolging. Concrete voorstellen zijn het stimuleren van initiatieven tegen discriminatie, het weren van intolerante politieagenten, en diplomatieke inzet tegen religieuze onderdrukking.
De ChristenUnie ziet racisme, antisemitisme en discriminatie als ernstige vormen van intolerantie die actief bestreden moeten worden. De partij benadrukt de menselijke waardigheid van ieder individu en wil dat de overheid initiatieven stimuleert die discriminatie tegengaan en diversiteit bevorderen.
“De ChristenUnie stelt zich daarom teweer tegen het kwaad van racisme, antisemitisme en discriminatie op basis van levensovertuiging, geslacht, handicap of op welke grond dan ook.”
“Voor politieagenten die weigeren Joodse instellingen te beschermen of zich antisemitisch (of anderszins racistisch) uitlaten, is geen plaats bij het korps.”
De partij richt zich expliciet op het bestrijden van religieuze intolerantie wereldwijd, met speciale aandacht voor de vervolging van christenen. Ze wil dat christenvervolging een vast onderwerp wordt in diplomatieke contacten en dat Nederland zich actief inzet tegen religieuze onderdrukking.
NSC benadrukt het belang van tolerantie, verdraagzaamheid en het bestrijden van discriminatie als kernwaarden van de Nederlandse samenleving. Ze stellen dat iedereen bescherming verdient en zetten zich concreet in tegen alle vormen van discriminatie, met expliciete aandacht voor de acceptatie van LHBTI’ers. Daarnaast wijzen ze praktijken af die haaks staan op Nederlandse waarden en vrijheden, zoals huwelijksdwang en eerwraak.
NSC beschouwt tolerantie en verdraagzaamheid als fundamentele waarden waarop iedereen in Nederland kan worden aangesproken. Dit is bedoeld om sociale samenhang te bevorderen en intolerantie te voorkomen.
“Tolerantie en verdraagzaamheid zijn kernwaarden waarop iedereen kan worden aangesproken.”
De partij stelt het verbod op discriminatie centraal en benoemt expliciet de strijd tegen alle vormen van discriminatie, inclusief seksuele diversiteit. Ze streven naar volwaardige acceptatie van LHBTI’ers in de samenleving.
“Het verbod op discriminatie (art. 1 van de Grondwet) is de basis van de democratische rechtsstaat en een waarborg voor menselijke waardigheid. Dit verbod heeft betrekking op ras, godsdienst en geslacht, maar ook op seksuele diversiteit. We bestrijden alle vormen van discriminatie en zetten ons in voor een volwaardige acceptatie van LHBTI’ers in de samenleving.”
NSC wijst praktijken als huwelijksdwang, genitale verminking, eerwraak en lijfstraffen expliciet af, omdat deze in strijd zijn met tolerantie en fundamentele vrijheden.
“We accepteren geen praktijken die haaks staan op onze waarden en vrijheden, zoals huwelijksdwang, genitale verminking, eerwraak, lijfstraffen binnen de opvoeding of polygamie.”