Verkiezingsprogramma's 2025 overintegratie, vrijheid, hypotheekrente, belasting, duurzaamheid
BVNL kiest voor maximale individuele vrijheid, een kleine overheid en minimale regulering, met een sterke nadruk op het afschaffen of verlagen van belastingen en het beperken van duurzaamheidseisen. Integratie wordt vooral benaderd door het beperken van immigratie en het afschaffen van voorrangsregelingen voor statushouders. Concrete voorstellen zijn onder meer een vlaktaks, het afschaffen van toeslagen en erf- en schenkbelasting, het niet verplichten van verduurzaming bij woningkoop, en het schrappen van duurzaamheidssubsidies.
Vlaktaks en forse belastingverlagingen
BVNL wil het belastingstelsel radicaal vereenvoudigen met een vlaktaks van 25% en het afschaffen van diverse belastingen en toeslagen. Dit moet werken lonender maken en de belastingdruk transparanter en lager houden.
“Invoeren van een vlaktaks met een vast percentage van circa 25% op arbeid en winst en een belastingvrije voet van € 20.000,-. De vlaktaks wordt geleidelijk ingevoerd en er wordt eerst fors gesneden in de overheidsuitgaven.”
“Het toeslagenstelsel afschaffen waardoor de Belastingdienst weer gewoon een organisatie wordt die belastingen int en geen uitkeringsorganisatie meer is.”
“De erf- en schenkbelasting afschaffen zodat onder andere familiebedrijven zonder problemen aan de volgende generatie kunnen worden overgedragen.”
“BVNL wil permanente belasting- en accijnsverlagingen om de koopkracht te verbeteren.”
Hypotheekrente en eigen woning: lasten verlagen
BVNL wil het eigen huis financieel aantrekkelijker maken door het afschaffen van het Eigen Woningforfait en het herstellen van de Wet Hillen, zodat afgeloste huizen niet extra worden belast.
“De Wet Hillen weer invoeren zodat mensen die hun huis hebben afbetaald geen Eigen Woningforfait meer hoeven te betalen.”
“Het tarief voor het Eigen Woningforfait wordt voor iedereen gelijk. De “villataks” vervalt in elk geval. Bij voorkeur vervalt het Eigen Woningforfait geheel. Het eigen huis moet ook financieel een veilige haven zijn en geen melkkoe van de overheid.”
Minimale duurzaamheidseisen en afschaffen subsidies
BVNL verzet zich tegen verplichte verduurzaming bij woningkoop en wil subsidies en verplichtingen op het gebied van duurzaamheid zoveel mogelijk schrappen. Alleen echt duurzame maatregelen zoals isolatie tellen mee, en gas blijft toegestaan.
“Huiseigenaren mogen bij aankoop van een huis nooit worden verplicht om extra maatregelen voor verduurzaming te nemen.”
“Subsidies worden zoveel mogelijk gestopt.”
“Nieuwe huizen moeten worden gebouwd met het meest zuinige energielabel A++++ waarbij ook verwarmen op aardgas als duurzaam wordt bestempeld en alleen echt duurzame maatregelen zoals goede isolatie meetellen.”
“Hybride systemen worden niet verplicht in 2026 en gasgestookte CV-ketels blijven toegestaan. Warmtepompen worden niet verplicht.”
Vrijheid als kernwaarde, minimale overheidsbemoeienis
Vrijheid van keuze en minimale staatsinterventie zijn leidend. De overheid moet dienstbaar zijn aan de burger, met zo min mogelijk regels en maximale keuzevrijheid.
“De nadruk ligt op eigen initiatief, vrijheid van keuze en respect voor die van een ander en minimale overheidsbemoeienis.”
“Onze visie is geworteld in de Oostenrijkse School van de economie, waarin ondernemersvrijheid, eigendoms-”
“De integriteit van het lichaam en de vrijheid om je eigen keuzes te maken zijn heilig.”
Integratie: beperken immigratie en afschaffen voorrang statushouders
Integratie wordt vooral ingevuld door het beperken van immigratie, het afschaffen van voorrang voor statushouders op de woningmarkt, en het beperken van voorzieningen voor niet-Nederlanders.
“Geen voorrang meer voor een sociale woning voor statushouders.”
“De expatregeling afschaffen, deze leidt tot oneerlijke concurrentie voor Nederlanders op de arbeidsmarkt.”
“Voer een asielstop in. De Nederlandse bevolking krimpt, dus zonder immigratie zou er een overschot zijn aan woningen en zouden de huur- en koopprijzen kelderen.”
“Huurtoeslag (huursubsidie) schaffen we af, maar zolang deze regeling bestaat is hij alleen beschikbaar voor Nederlanders, niet voor expats en buitenlandse studenten.”
JA21 pleit voor een strengere integratie van nieuwkomers, maximale individuele vrijheid en een drastisch eenvoudiger en lager belastingsysteem dat werken en ondernemen beloont. Ze willen de hypotheekverstrekking versoepelen, erf- en schenkbelasting afschaffen, en duurzaamheid alleen ondersteunen als het economisch rendeert. Hun kernvisie is: minder overheidsbemoeienis, meer keuzevrijheid, en een focus op betaalbaarheid en nationale zeggenschap.
Strengere integratie en duidelijke eisen aan nieuwkomers
JA21 ziet integratie als een harde voorwaarde voor immigranten en wil parallelle samenlevingen voorkomen. Ze stellen hogere eisen aan gezinshereniging en benadrukken het belang van aanpassing aan de Nederlandse cultuur.
“Wie van buiten komt, dient zich aan te passen en in onze samenleving te integreren. Een glashelder uitgangspunt, dat echter decennialang verwaarloosd is.”
“Het aantal huwelijkspartners dat een persoon gedurende zijn leven kan laten overkomen beperken tot maximaal één.”
“De inkomenseis waaraan de ontvangende partner in Nederland moet voldoen ophogen naar een modaal inkomen.”
“Verhoging van de leeftijdsgrens naar 25 jaar voor beide partners.”
Maximale individuele vrijheid en minder overheidsbemoeienis
JA21 wil de klassieke vrijheidsrechten beschermen, burgers meer zeggenschap geven, en de overheid beperken tot kerntaken. Vrijheid en autonomie van burgers staan centraal.
“Een betrokken overheid die de Nederlandse normen en waarden uitdraagt en de klassieke vrijheidsrechten als de vrijheid van meningsuiting met hand en tand verdedigt.”
“Een faciliterende overheid die zoveel mogelijk ruimte en vrijheid geeft aan werknemers, ondernemers en gemeenschappen.”
“Mensen hun eigen keuzes laten maken door complexe regelgeving te vervangen door eenvoudige, heldere kaders.”
Eenvoudiger en lager belastingsysteem, afschaffen toeslagen
JA21 wil het belastingstelsel radicaal vereenvoudigen, de lasten op arbeid en ondernemerschap structureel verlagen, en het toeslagenstelsel vervangen door een transparant systeem van toelagen.
“Wij schaffen het circus aan toeslagen en heffingskortingen af, en vervangen het door een simpel en transparant systeem van toelagen.”
“Werken en ondernemen laten lonen door de lasten op arbeid structureel te verlagen. We kiezen voor lagere belastingen in plaats van hogere toeslagen.”
“Een helder en transparant belastingsysteem waarin elke burger kan begrijpen wat hij betaalt en waarom.”
“Belastingen horen eerlijk en eenvoudig te zijn. Maar na jarenlange versnippering van beleid en een enorme hoeveelheid aan subsidies en toeslagen hebben we nu een belastingsysteem dat zelfs experts niet meer begrijpen.”
Hypotheekverstrekking versoepelen en erf- en schenkbelasting afschaffen
JA21 wil het voor ondernemers makkelijker maken om een hypotheek te krijgen en de erf- en schenkbelasting volledig afschaffen om vermogensoverdracht te stimuleren.
“Inzetten op eenvoudige rekenregels en meer mogelijkheden maatwerk hypotheekverstrekking voor ondernemers.”
“De erf- en schenkbelasting afschaffen, waardoor de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) niet meer nodig is; over consumptie van vermogensrendement wordt de erfgenaam immers belast.”
Duurzaamheid alleen als het economisch rendeert, focus op betaalbaarheid
JA21 ondersteunt duurzaamheid en circulaire economie uitsluitend als het economisch rendabel is, en verzet zich tegen belastingen als pressiemiddel voor gedragsverandering. Ze kiezen voor kernenergie en betaalbare energie boven symboolpolitiek.
“Duurzaamheid en circulaire economie alleen ondersteunen als het rendeert.”
“Geen belastingen als pressiemiddel om Nederlanders een andere, ‘duurzamere’ levensstijl op te dringen.”
“Inzetten op kernenergie en klimaatadaptatie.”
“Fossiele brandstoffen niet afschrijven zolang er geen volwaardige alternatieven zijn.”
50PLUS zet sterk in op het beschermen van financiële zekerheid voor ouderen, met nadruk op het behoud van hypotheekrenteaftrek, het afschaffen van leeftijdsdiscriminatie in belastingen en het stimuleren van bezitsvorming. Op het gebied van duurzaamheid pleit de partij voor Europese samenwerking en het stoppen van nationale klimaatmaatregelen die de concurrentiepositie schaden. Integratie en vrijheid worden nauwelijks uitgewerkt, behalve via een streng migratiebeleid en het waarborgen van keuzevrijheid in wonen en werken.
Hypotheekrenteaftrek behouden en belonen aflossen
50PLUS wil de hypotheekrenteaftrek behouden en het aflossen van de hypotheek extra belonen, om financiële lasten voor ouderen te verlichten en bezitsvorming te stimuleren. Dit is een reactie op de wens om ouderen niet te belasten met extra lasten en jongeren te helpen bij het kopen van een huis.
Geen leeftijdsdiscriminatie in belastingstelsel
50PLUS wil een belastingsysteem zonder leeftijdsdiscriminatie en pleit voor het afschaffen van specifieke lasten voor ouderen, zoals de houdbaarheidsbijdrage voor AOW’ers en de schenk- en erfbelasting. Dit moet de koopkracht van ouderen beschermen en het gevoel van rechtvaardigheid vergroten.
Stimuleren van bezitsvorming en jongeren helpen bij woningkoop
50PLUS wil jongeren ondersteunen bij het opbouwen van vermogen en het kopen van een huis, onder andere via een herinvoering van de Zilvervloot-spaarregeling. Dit moet de financiële positie van jongeren versterken en hun kansen op de woningmarkt vergroten.
Europese aanpak duurzaamheid, stoppen nationale klimaatregels
Op het gebied van duurzaamheid pleit 50PLUS voor een Europese aanpak van klimaatbeleid en het uitfaseren van nationale maatregelen die verder gaan dan Europese afspraken. De partij wil geen extra nationale CO2-heffingen en benadrukt het belang van een circulaire economie en bescherming van het milieu als generatieproject.
“Dezelfde regels voor iedereen binnen Europa. Dus geen nationale CO2-heffingen en geen extra regels bovenop de Europese afspraken.”
“Uitfasering van het nationale klimaatbeleid, nadat gezamenlijk is besloten om het Europese beprijzen van CO2 op te schalen.”
“Een circulaire economie waarbij het recyclen van grondstoffen concurrerend is met het gebruik van basisgrondstoffen.”
“Bescherming van het milieu als generatieproject: rentmeesterschap voor degenen die na ons komen, met inzet van ervaring en betrokkenheid op landelijk én op gemeentelijk niveau.”
Streng migratiebeleid, beperkte integratiebenadering
Integratie wordt nauwelijks uitgewerkt, maar 50PLUS kiest voor een streng migratiebeleid met nadruk op beperking van arbeids- en studiemigratie en het afkopen van AOW-rechten bij vertrek. De partij legt verantwoordelijkheid bij werkgevers en onderwijsinstellingen.
“50PLUS kiest voor een streng migratiebeleid dat onderscheid maakt tussen vormen van migratie en voorkomt dat systemen overbelast raken.”
“Arbeidsmigranten en studenten die tijdelijk in Nederland wonen, bouwen tijdens hun verblijf hier AOW-rechten op. 50PLUS wil dat deze AOW-rechten worden afgekocht bij vertrek uit Nederland.”
De ChristenUnie wil een rechtvaardige en duurzame samenleving waarin integratie, vrijheid, belastinghervorming en verduurzaming centraal staan. Ze pleiten voor een geleidelijke afbouw van de hypotheekrenteaftrek, een eenvoudiger en eerlijker belastingstelsel met lagere lasten op arbeid, en stevige maatregelen voor duurzaamheid. Integratie wordt gezien als een gezamenlijke verantwoordelijkheid, waarbij nieuwkomers de Nederlandse taal en waarden moeten omarmen.
Geleidelijke afbouw hypotheekrenteaftrek en fiscale hervorming
De ChristenUnie wil de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen om ongelijkheid tussen huurders en kopers te verminderen en de woningmarkt eerlijker te maken. Tegelijkertijd wordt het belastingstelsel hervormd om eenvoudiger en rechtvaardiger te worden, met lagere lasten op arbeid en een hogere bijdrage van grote vermogens.
“Door de hypotheekrenteaftrek worden woningzoekenden en huurders op achterstand gezet ten opzichte van woningeigenaren. ... wil de ChristenUnie deze regeling de komende decennia geleidelijk afbouwen.”
“De hypotheekrenteaftrek schaffen we geleidelijk af.”
“Tegelijkertijd schaffen we het eigenwoningforfait af over de eerste miljoen euro, zodat over de eerste miljoen euro aan woningwaarde geen belasting meer hoeft te worden betaald.”
“We verlagen de huidige belasting in box 3, met name voor vastgoed.”
“Voor inkomen uit werk betekent dit concreet dat de eerste € 30.000 inkomen belastingvrij is.”
“In het door het CPB doorgerekende nieuwe belastingstelsel van de ChristenUnie is de marginale druk altijd lager dan 50%.”
Eenvoudig en eerlijk belastingstelsel, afschaffen toeslagen
De partij wil het huidige complexe toeslagen- en belastingstelsel vervangen door een eenvoudig systeem met een verzilverbare belastingkorting en voorspelbaar inkomen, zodat werken altijd loont en onzekerheid wordt verminderd.
“De wirwar van toeslagen vervangen we door een eenvoudige belastingkorting. Zo blijft het gegarandeerd de eerste € 30.000 die per jaar verdient belastingvrij én is er geen sprake meer van onzekerheid en terugvorderingen.”
“Daarom vervangen we de toeslagen door slimmere alternatieven. De huurtoeslag wordt omgezet in huursubsidie, waarbij op basis van het inkomen van twee jaar geleden (inclusief vangnetregeling) huurders met lage inkomens worden geholpen om de huur te kunnen betalen. De andere toeslagen vervangen we door een verzilverbare belastingkorting.”
“In plaats van toeslagen krijgt iedere Nederlander maandelijks een korting op de te betalen inkomstenbelasting.”
Duurzaamheid: de vervuiler betaalt en stimulans voor groene economie
Duurzaamheid is een kernwaarde: de ChristenUnie wil vervuilende fiscale voordelen afschaffen, de vervuiler zwaarder belasten en duurzame productie stimuleren, met nadruk op Europese samenwerking en innovatie.
“We werken toe naar een evenwichtigere belasting van uitstoot en vervuiling. ... Andere fiscale voordelen die leiden tot extra broeikasgasemissies, ook wel fossiele subsidies genoemd, schaffen we af.”
“Duurzame producten die voldoen aan milieu- en productiestandaarden zijn doorgaans duurder dan vervuilende alternatieven ... We willen dat die kosten worden meegerekend, zodat de werkelijke prijs (‘true price’) van producten wordt betaald.”
“De ChristenUnie staat voor een toekomstbestendige economie. Dat vraagt om gerichte keuzes om de economie te vitaliseren en te vergroenen.”
Integratie: gezamenlijke verantwoordelijkheid en nadruk op Nederlandse waarden
Integratie wordt gezien als een gezamenlijke verantwoordelijkheid van overheid, samenleving en nieuwkomers, waarbij het beheersen van de Nederlandse taal en het accepteren van Nederlandse waarden, inclusief vrijheid van meningsuiting en godsdienstvrijheid, centraal staan.
“Integratie van nieuwkomers is alleen een succes wanneer overheid, samenleving en nieuwkomers gezamenlijk hun verantwoordelijkheid nemen.”
“Integratie draait niet alleen om economische bijdrage, maar vooral om het aanvaarden van de Nederlandse samenleving, inclusief onze taal, grondwettelijke bepalingen (o.a. vrijheid van meningsuiting, godsdienstvrijheid, respect voor minderheden), geschiedenis, en christelijke wortels van ons land.”
“Het beheersen van de Nederlandse taal, ook door arbeidsmigranten, is daarbij essentieel.”
FVD pleit voor maximale individuele vrijheid, lage belastingen en het afschaffen van duurzaamheidseisen. Ze willen de hypotheekrenteaftrek volledig herstellen, de eigen woning onbelast laten, en duurzaamheidseisen bij nieuwbouw schrappen. Integratie wordt niet als doel gezien; in plaats daarvan krijgen Nederlanders voorrang op de woningmarkt en wordt immigratie sterk beperkt.
Hypotheekrenteaftrek volledig herstellen
FVD ziet de eigen woning als een heilig bezit en wil de hypotheekrenteaftrek behouden en het maximale aftrektarief verhogen naar 52%. Hiermee willen ze wonen betaalbaar houden en belasting op het eigen huis voorkomen.
“De hypotheekrenteaftrek behouden we en het maximale aftrektarief gaat terug omhoog naar 52%.”
“We behouden de hypotheekrenteaftrek en brengen het maximale aftrektarief terug omhoog naar 52%, zodat huiseigenaren betaalbaar kunnen blijven wonen.”
“De eigen woning blijft altijd in box 1 en blijft volledig onbelast.”
Belastingen radicaal verlagen en vereenvoudigen
FVD wil een vlaktaks van 20%, een belastingvrije voet van €30.000, lagere BTW-tarieven, afschaffing van erf- en schenkbelasting, en inkomens uit Box-3 volledig belastingvrij maken. Ze stellen dat werken, sparen en ondernemen altijd moet lonen.
“We voeren een vlaktaks in op het inkomen in Box-1, zodat meer verdienen niet wordt afgestraft en altijd volstrekt transparant is hoeveel inkomstenbelasting moet worden betaald.”
“We vervangen de loonheffingskorting door een belastingvrije voet die geldt voor alle werkenden en gepensioneerden, zodat werken altijd loont.”
“Inkomen uit Box-3 wordt volledig belastingvrij. Erf- en schenkbelasting schaffen we af.”
“We verlagen het hoge BTW-tarief naar 19% en het lage BTW-tarief naar 6%, zodat het leven weer goedkoper wordt...”
Schrappen van duurzaamheidseisen en klimaatbeleid
FVD wil alle verplichte duurzaamheidseisen bij nieuwbouw en bestaande woningen afschaffen, evenals het nationale en Europese klimaatbeleid. Ze stellen dat dit bouwen goedkoper maakt en lasten voor burgers verlaagt.
“We stoppen met verplichte duurzaamheids- en energielabel eisen verdwijnen.”
“We stoppen met verplichte duurzaamheidseisen, zodat bouwen makkelijker en goedkoper wordt.”
“We stoppen alle klimaatplannen en de €1.000 miljard die we daarmee besparen... geven we terug aan de hardwerkende Nederlander in de vorm van lastenverlichting.”
Geen integratiebeleid, voorrang voor Nederlanders
FVD verwerpt actief integratiebeleid en geeft expliciet voorrang aan Nederlanders op de woningmarkt. Statushouders krijgen geen voorrang meer, en sociale huur wordt beperkt.
“Sociale huurwoningen worden beperkt, met voorrang voor Nederlanders boven statushouders.”
“We stoppen met het huisvesten van statushouders in sociale woningen en geven voorrang op wachtlijsten aan Nederlanders.”
“Statushouders krijgen geen voorrang meer in de sociale sector – Nederlanders gaan voor.”
Vrijheid als kernwaarde: minder overheidsbemoeienis
FVD stelt individuele autonomie en vrijheid centraal, met minder regels, minder overheid en bescherming van privacy en eigendom.
De PVV verzet zich fel tegen verplichte duurzaamheidseisen en klimaatmaatregelen, wil de hypotheekrenteaftrek volledig behouden, en pleit voor forse belastingverlagingen op energie en boodschappen. Integratie wordt vooral benaderd vanuit het uitsluiten van voorrang en rechten voor statushouders en het beperken van hun verblijf bij misstanden. De partij kiest voor maximale individuele vrijheid op het gebied van wonen, energie en mobiliteit, en stelt de belangen van Nederlanders centraal boven internationale verplichtingen of klimaatdoelen.
Hypotheekrenteaftrek volledig behouden
De PVV beschouwt de hypotheekrenteaftrek als een verworven recht voor huiseigenaren en wil deze onaangetast laten. Dit wordt gepresenteerd als bescherming van de financiële vrijheid van Nederlandse huishoudens.
Geen nieuwe duurzaamheidseisen of verplichte verduurzaming
De PVV verwerpt verplichte verduurzaming van woningen en infrastructuur, en ziet deze als onnodige kostenposten die de betaalbaarheid van wonen en energie onder druk zetten. De partij wil geen nieuwe duurzaamheidseisen, geen verplichte warmtepomp en geen verplichting om van het gas af te gaan.
“We stoppen met het eindeloze geneuzel over duurzaam en circulair bouwen. Er komen geen verplichte warmtepomp en geen nieuwe duurzaamheidseisen; we gaan ook niet verplicht van het gas af.”
“Schrappen en vereenvoudigen van bouweisen; geen nieuwe duurzaamheidseisen, geen verplichte warmtepomp, niet verplicht van het gas”
“Geen verplichte warmtepomp, niet verplicht van het gas af”
Forse belastingverlagingen op energie en boodschappen
De PVV wil de lasten voor burgers verlagen door de btw op energie en boodschappen fors te verlagen. Dit wordt gepresenteerd als directe koopkrachtverbetering en als antwoord op de hoge kosten van levensonderhoud.
Geen voorrang en strengere regels voor statushouders (integratie)
Integratie wordt door de PVV vooral negatief benaderd: statushouders krijgen geen voorrang meer op sociale huurwoningen, verliezen hun verblijfsvergunning bij fraude, en de verplichte huisvestingstaak voor gemeenten wordt geschrapt. Dit wordt gepresenteerd als bescherming van de rechten van Nederlanders.
“Nooit meer voorrang op sociale huurwoningen voor statushouders – ook niet met urgentie”
“Frauderende statushouders die een sociale huurwoning illegaal onderverhuren, betalen alles wat zij daarmee verdiend hebben terug en verliezen hun verblijfsvergunning”
“Gemeentelijke taakstelling voor de verplichte huisvesting van statushouders schrappen”
Stoppen met klimaatbeleid en klimaatsubsidies
De PVV wil alle klimaatmaatregelen en subsidies schrappen, het Klimaatfonds opheffen, en uit het Klimaatakkoord van Parijs stappen. De partij ziet deze uitgaven als verspilling en wil zich uitsluitend richten op betaalbare energievoorziening.
Vrijheid in mobiliteit en energiegebruik
De PVV koppelt vrijheid aan het recht om zelf te kiezen voor auto, gas, en traditionele energiebronnen, zonder overheidsdwang richting elektrificatie of emissievrije zones.
BIJ1 pleit voor radicale gelijkheid, publieke controle over essentiële sectoren, en een drastische herverdeling van welvaart via belastingmaatregelen. Ze willen de hypotheekrenteaftrek afschaffen, de inkomstenbelasting voor lage en middeninkomens verlagen, en de vermogensbelasting fors verhogen. Duurzaamheid wordt gezien als een collectieve plicht, met grootschalige publieke investeringen in energie, isolatie en circulaire renovatie, terwijl integratie en vrijheid vooral worden ingevuld als inclusie, open grenzen voor mensen, en zelfbeschikking.
Hypotheekrenteaftrek afschaffen
BIJ1 wil de hypotheekrenteaftrek in fasen binnen tien jaar afschaffen, omdat deze regeling volgens hen vooral de rijken bevoordeelt en ongelijkheid in stand houdt. Het vrijgekomen geld wordt ingezet voor sociale woningbouw en verduurzaming, met tijdelijke compensatie voor lagere inkomens.
“De hypotheekrenteaftrek (of: de bezitters-subsidie) schaffen we in fasen binnen 10 jaar af. Om te voorkomen dat woonkosten op korte termijn exploderen voor huishoudens met weinig reserves, komt er een tijdelijke woonlastencompensatie voor huishoudens onder een inkomen van € 50.000.”
“Op termijn komt daardoor elk jaar ruim € 10 miljard vrij. Die miljarden gaan naar sociale woningbouw op grote schaal, coöperatieve woonvormen, en bestaande huurwoningen circulair renoveren en verduurzamen.”
Inkomstenbelasting omlaag, vermogensbelasting fors omhoog
BIJ1 wil de inkomstenbelasting verlagen zodat mensen meer overhouden, maar daartegenover de vermogensbelasting en erfbelasting voor de rijken drastisch verhogen. Er komt een limiet op vermogen met een marginaal tarief van 100% daarboven, en belastingontwijking wordt hard aangepakt.
“We verlagen de inkomstenbelasting. Zodat mensen direct meer geld overhouden. Daartegenover maken we de vermogensbelasting voor de vermogenden flink hoger. Er komt een limiet op vermogen, waarboven een marginaal belastingtarief van 100% geldt.”
“Vermogens- en erfbelasting maken we drastisch hoger.”
“We bestrijden de vele brievenbusfirma’s in Nederland door belastingtarieven op vermogen te verhogen. En we introduceren een 'exit tax' voor bedrijven.”
Publieke controle en zware belasting op winsten en kapitaal
BIJ1 wil essentiële sectoren nationaliseren en bedrijven met onredelijke winsten zwaar belasten, inclusief een windfall tax en wettelijke maximummarges op levensmiddelen. Ze willen open grenzen voor mensen, maar niet voor kapitaal, en voeren internationale strijd tegen belastingontduiking.
“De belangrijke sectoren van de economie komen daarom volledig in publieke handen. Zoals banken, energiebedrijven, netbeheerders, het onderwijs, de zorg en het ov.”
“Onredelijke winsten van bedrijven gaan we zwaar belasten. Er komen wettelijke maximummarges op alle levensmiddelen voor bedrijven in de hele keten. Er wordt een substantiële windfall tax ingesteld.”
“Wij staan voor open grenzen voor mensen, maar niet voor kapitaal. We gaan kapitaalvlucht tegen. Internationaal investeren we in belastingontduikers opsporen.”
Duurzaamheid als collectieve plicht, publieke investeringen
Duurzaamheid is voor BIJ1 geen individuele verantwoordelijkheid, maar een gezamenlijke taak. De overheid investeert massaal in isolatie, circulaire renovatie en publieke energieproductie, zonder kosten voor bewoners, en onteigent fossiele bedrijven indien nodig.
“Isolatie wordt volledig bekostigd door de overheid en uitgevoerd door publieke teams, zonder kosten voor bewoners. Dit verlaagt de energierekening, verhoogt het wooncomfort en vermindert structureel de uitstoot — zonder de markt te voeden of schulden te creëren. Isolatie is geen individuele verantwoordelijkheid, maar een gezamenlijke plicht voor de natuur.”
“De energietransitie wordt een publieke taak, geen winstmachine. De overheid investeert massaal in klimaatneutrale, -positieve en circulaire infrastructuur, woningverduurzaming en publieke energieproductie — onder collectief eigendom en democratische controle.”
“Vervuilende en fossiele bedrijven die sluiten worden onteigend. Hun kapitaal, machines en infrastructuur worden ingezet voor publieke doelen.”
Vrijheid als zelfbeschikking en inclusie
Vrijheid wordt door BIJ1 vooral ingevuld als zelfbeschikking, seksuele vrijheid, en inclusie van gemarginaliseerde groepen. Ze pleiten voor open grenzen voor mensen, gelijke rechten, en het afbreken van koloniale systemen.
“Wij staan voor open grenzen voor mensen, maar niet voor kapitaal.”
“Zelfbeschikking en inclusie: jouw leven, jouw keuze. H1. Seksuele vrijheid, abortus, zwangerschap, ouderschap en adoptie.”
“Voor eens en voor altijd breken we de koloniale systemen af – samen werken we toe naar een wereld met radicaal gelijke rechten.”
Het CDA wil het belastingstelsel vereenvoudigen, de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen met gelijktijdige verlaging van de inkomstenbelasting, en zet stevig in op duurzaamheid via Europese samenwerking en praktische maatregelen voor huishoudens en bedrijven. Integratie en vrijheid worden nauwelijks concreet uitgewerkt, terwijl de focus ligt op betaalbaarheid, eenvoud en toekomstbestendigheid van het fiscale en woningbeleid, en op het stimuleren van verduurzaming zonder bedrijven weg te jagen.
Hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen, inkomstenbelasting verlagen
Het CDA erkent dat het huidige systeem van hypotheekrenteaftrek oneerlijk en ingewikkeld is, vooral voor starters. Ze willen de aftrek geleidelijk afbouwen over dertig jaar, waarbij de opbrengst direct wordt gebruikt om de inkomstenbelasting te verlagen. Zo willen ze de woningmarkt toegankelijker maken zonder bestaande huiseigenaren te benadelen.
“De hypotheekrenteaftrek bouwen we langzaam af met gelijktijdige verlaging van de inkomstenbelasting.”
“Daarom bouwen we de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af. De opbrengsten gebruiken we een op een om de inkomstenbelasting te verlagen.”
“De geleidelijke afbouw vindt plaats over een lange transitieperiode van dertig jaar, zodat huiseigenaren die met de aftrek rekening hebben gehouden in hun financiële planning, niet in de knel komen.”
“De hypotheekrenteaftrek bouwen we stap voor stap af, terwijl we tegelijk de inkomstenbelasting evenveel verlagen.”
Belastingstelsel vereenvoudigen en uitzonderingen schrappen
Het CDA vindt het belastingstelsel te complex en wil het eenvoudiger, rechtvaardiger en voorspelbaarder maken. Ze willen minder inkomensafhankelijke regelingen, harmonisatie van inkomensbegrippen, en het stapsgewijs afschaffen of versoberen van fiscale uitzonderingen. De opbrengsten hiervan worden ingezet voor effectieve fiscale maatregelen of subsidies.
“We maken prioriteit van het vereenvoudigen van ons complexe belastingstelsel. Eenvoudig, rechtvaardig, voorspelbaar en uitvoerbaar.”
“We willen minder inkomensafhankelijke regelingen, waar minder mensen gebruik van hoeven maken en met minder hoge toeslagen, zodat de marginale druk omlaaggaat.”
“Ons belastingstelsel zit vol met allerlei fiscale uitzonderingsregelingen die het stelsel complexer en minder robuust maken. Deze moeten stapsgewijs worden aangepakt, met als uitgangspunt afschaffing of versobering.”
“We vereenvoudigen en harmoniëren het inkomensbegrip in de belastingen, toeslagen en sociale zekerheidsloon, zodat uitvoeringsinstellingen dat eenvoudig uit de polisadministratie kunnen halen.”
Duurzaamheid via Europese samenwerking en praktische maatregelen
Het CDA kiest voor een duurzame economie met een Europese aanpak, het schrappen van de nationale CO₂-heffing, en bindende afspraken met grote vervuilers. Ze willen verduurzaming voor iedereen bereikbaar maken, onder meer door isolatie, zonnepanelen en warmtepompen te stimuleren, en door verduurzamingsafspraken met woningcorporaties voort te zetten.
“Een duurzame economie bereiken we alleen met een Europese aanpak en een gelijk speelveld in Europa. Daarom volgen we de Europese klimaatdoelen en passen we de Nederlandse klimaatwet daarop aan. De nationale CO₂-heffing schrappen we, want we willen bedrijven niet wegjagen.”
“Wij willen stabiel en duidelijk (financieel) beleid om de verantwoordelijkheid van inwoners en ondernemers te ondersteunen in adaptatie en transitie, bijvoorbeeld als het gaat om isolatie, zonnepanelen, warmtepompen en eventuele nieuwe technieken.”
“Om te zorgen dat ook minder draagkrachtigen in ons land in een goed geïsoleerd huis kunnen wonen, gaan we door met de verduurzamingsafspraken, zoals gemaakt in de nationale prestatieafspraken met woningcorporaties.”
“We ontwikkelen een langetermijnstrategie om groene industrie naar Nederland te halen en te behouden.”
Belastingen inzetten voor gedragsverandering en transities
Het CDA wil belastingen gebruiken om transities mogelijk te maken, met een balans tussen beprijzen, normeren en subsidiëren. Verbruiksbelastingen en accijnzen worden ingezet vanuit een gezondheidsdoelstelling.
“We beprijzen om transities mogelijk te maken. Daarin zoeken we het evenwicht tussen beprijzen, normeren en subsidiëren, met betaalbaarheid en perspectief voor huishoudens en bedrijven.”
“Verbruiksbelastingen (bijvoorbeeld op suiker) en accijns (tabak, e-sigaretten, alcohol) heffen we vanuit een gezondheidsdoelstelling.”
De SGP kiest voor behoud van traditionele vrijheden, een rechtvaardig en draagkrachtgericht belastingstelsel, behoud van de hypotheekrenteaftrek (met ruimte voor herziening), en een pragmatische benadering van duurzaamheid gericht op haalbaarheid en betaalbaarheid. Integratie wordt gekoppeld aan duidelijke eisen en behoud van Nederlandse waarden. De partij pleit voor lastenverlichting waar mogelijk, stimuleert eigenwoningbezit en duurzame investeringen, en wil dat verduurzaming niet ten koste gaat van burgers of bedrijven.
Hypotheekrenteaftrek behouden, herziening mogelijk
De SGP wil de hypotheekrenteaftrek niet afschaffen, maar sluit een herziening niet uit, mits dit geen nadelige financiële gevolgen heeft voor huiseigenaren. Het uitgangspunt blijft het bevorderen van eigenwoningbezit en het beheerst verlagen van leennormen.
Rechtvaardige en draagkrachtgerichte belasting
De SGP streeft naar een belastingstelsel dat eerlijk is, rekening houdt met draagkracht, en werken lonender maakt. Ze willen geen jacht op grote vermogens, maar wel dat multinationals hun eerlijke deel betalen en dat belastingen op milieu worden verhoogd.
“Belastingheffing moet eerlijk en rechtvaardig zijn. Rekening houdend met de draagkracht van belastingplichtigen.”
“Geen jacht op ‘grote vermogens’, maar een rechtvaardige belasting.”
“De erfbelasting verhogen we niet.”
“Grote ondernemingen blijven een eerlijke bijdrage aan de totale belastingopbrengst leveren.”
“Ook verhogen we de belastingen op milieu.”
Duurzaamheid: haalbaar, betaalbaar en gericht op stimulering
De SGP ondersteunt verduurzaming, maar alleen als het haalbaar en betaalbaar blijft voor burgers en bedrijven. Ze stimuleren duurzame investeringen via fiscale aanpassingen, subsidies en innovatieve financieringsvormen zoals de baatbelasting.
“Bedrijven worden (financieel) gestimuleerd duurzame en eerlijke keuzes te maken en te investeren in de lange termijn, door middel van fiscale aanpassingen en verruiming van subsidies.”
“Er wordt toegewerkt naar de hybride warmtepomp als standaard in plaats van de cv-ketel, mits het voor iedereen haalbaar en betaalbaar wordt gemaakt.”
“Die huishoudens profiteren van een lagere energierekening en betalen via een gerichte baatbelasting de investeringen over een lange termijn terug.”
Integratie: eisen en behoud van Nederlandse waarden
De SGP koppelt integratie aan duidelijke eisen en het behoud van Nederlandse (christelijke) waarden. Integratie is geen vrijblijvende zaak, maar vereist actieve inzet van nieuwkomers.
“eisen voor integratie”
Vrijheid: nadruk op klassieke vrijheden en geloofsvrijheid
De SGP benadrukt het belang van klassieke vrijheden, waaronder vrijheid van godsdienst, en wil deze beschermen binnen het Nederlandse bestel.
“klassieke vrijheden”
“geloofsvrijheid”
D66 wil een eerlijke, duurzame samenleving waarin vrijheid en bestaanszekerheid hand in hand gaan. Ze pleiten voor het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek, een eenvoudiger en rechtvaardiger belastingstelsel, en forse investeringen in duurzaamheid en betaalbare woningen. Integratie wordt vooral benaderd via gelijke toegang tot wonen en bestaanszekerheid, en duurzaamheid is een kernwaarde in hun economische en woonbeleid.
Hypotheekrenteaftrek afbouwen en fiscale verschillen verkleinen
D66 wil het belastingvoordeel van woningbezit verminderen door de hypotheekrenteaftrek af te bouwen en het eigenwoningforfait voor dure huizen te verhogen. Hiermee willen ze de huizenmarkt eerlijker maken en de stijging van huizenprijzen afremmen.
“We bouwen het belastingvoordeel van woningbezit af en gaan beleggers meer belasten.”
“We verkleinen de verschillen in fiscale voordelen tussen huurders en mensen met een koopwoning. Dit doen we onder andere via de afbouw van de hypotheekrenteaftrek, verlaging van het btw-tarief op nieuwbouw en aanscherping van het eigenwoningforfait voor de duurste huizen.”
“We ontzien mensen die net een hypotheek hebben afgesloten. We steken de opbrengsten helemaal in lagere inkomstenbelasting voor iedereen. Zo heeft iedereen belastingvoordeel en remmen we de stijging van de huizenprijzen af.”
Eerlijker en eenvoudiger belastingstelsel
D66 wil het belastingstelsel vereenvoudigen, werken meer laten lonen, grote vermogens zwaarder belasten en toeslagen vervangen door een individueel basisbedrag. Dit moet zorgen voor meer bestaanszekerheid en minder ongelijkheid.
“We richten een eerlijker belastingstelsel in, waarin werken meer loont en grote vermogens en vervuilers meer betalen. Toeslagen maken we eenvoudiger en vervangen we stap voor stap voor een individueel basisbedrag.”
“Als je werkt, heb je recht op een fatsoenlijk salaris. Daarom verlagen we het tarief in de eerste en tweede schijf van de inkomstenbelasting en verhogen we het minimumloon.”
“We maken kinderopvang op korte termijn bijna gratis en in de toekomst helemaal gratis. Het kindgebonden budget en de kinderbijslag voegen we samen. Zo gaan we van drie ingewikkelde regelingen naar één duidelijke bijdrage voor ouder en kind. Ook de zorgtoeslag schaffen we af. Het individuele basisbedrag zorgt ervoor dat het inkomen van mensen op peil blijft.”
“We belasten grote vermogens meer, onder meer met een miljonairsbelasting.”
Forse investeringen in duurzaamheid en betaalbaar wonen
D66 stelt duurzaamheid centraal in haar beleid en wil grootschalig investeren in groene, betaalbare woningen en energiebesparing. Ze verplicht verhuurders tot verduurzaming en maakt het makkelijker voor mensen om duurzaam te leven zonder extra maandlasten.
“We starten een grootschalig isolatieplan: vóór 2030 verduurzamen we minimaal 1 miljoen huurwoningen.”
“Ook huurders moeten profiteren van de verduurzaming van hun huis. Verhuurders worden verplicht om huizen met een slecht energielabel te verbeteren. Ze mogen die investering op termijn terugverdienen via een bescheiden huurverhoging, maar wel zodat huurders er per saldo altijd op vooruitgaan.”
“We maken het makkelijker voor mensen om duurzamer te leven, zonder extra maandlasten. Mensen kunnen bijvoorbeeld hun huis isoleren of gaan rijden in een elektrische auto zónder dat dit elke maand extra geld kost. De lening hiervoor wordt afbetaald uit de lagere energiekosten.”
Vrijheid en integratie via gelijke toegang tot wonen en bestaanszekerheid
D66 koppelt vrijheid en integratie aan het recht op wonen en bestaanszekerheid voor iedereen, ongeacht achtergrond of levensfase. Ze willen dat iedereen toegang heeft tot een betaalbare woning en voldoende inkomen om zelfstandig te leven.
Volt wil het belastingstelsel radicaal hervormen richting eenvoud, rechtvaardigheid en duurzaamheid, met een focus op het belasten van vermogen en vervuiling in plaats van arbeid. Ze pleiten voor het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek, invoering van een basisinkomen, en het stimuleren van duurzame keuzes via fiscale prikkels. Integratie en vrijheid worden vooral benaderd vanuit gelijkwaardigheid en bestaanszekerheid, met nadruk op gelijke kansen en het bestrijden van discriminatie.
Hypotheekrenteaftrek snel afbouwen en woning in box 3
Volt wil de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait zo snel mogelijk afbouwen en de eigen woning stapsgewijs naar box 3 verplaatsen. Dit moet de huizenmarkt eerlijker maken, de huizenprijzen drukken en vermogen zwaarder belasten dan arbeid.
“We bouwen de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait zo snel mogelijk af en verplaatsen de eigen woning stapsgewijs naar box 3. De gestegen maandlasten voor huiseigenaren worden gecompenseerd met een lagere inkomstenbelasting en een basisinkomen. Op deze manier belasten we vermogen meer dan arbeid én dalen de huizenprijzen.”
Eenvoudig, rechtvaardig en duurzaam belastingstelsel
Volt wil het belastingstelsel vereenvoudigen, alle toeslagen en aftrekposten afschaffen, en een basisinkomen invoeren. De belastingdruk verschuift van arbeid naar vermogen en vervuiling, met als doel eerlijkheid, duurzaamheid en het tegengaan van belastingontwijking.
“We streven naar een eenvoudiger belastingstelsel waardoor het begrijpelijker wordt voor de inwoner en handhaving eenvoudiger wordt. Daarbij maakt het niet uit voor het belastingtarief of inkomsten worden verkregen uit arbeid, onderneming, winst uit een vennootschap of winst uit vermogen. Dit voorkomt ‘boxhoppen’. We belasten daadwerkelijke inkomsten.”
“We schaffen alle toeslagen, heffingskortingen, aftrekposten, vrijstellingen en de werkgevers- en werknemerspremies af. Al deze regelingen worden afgedekt door invoering van het nieuwe basisinkomen en door uitbreiding van de inkomstenbelasting met een aantal schijven.”
“We voeren binnen heel de EU een inwonerschapsfictie in. Wanneer iemand bijvoorbeeld vanuit Nederland naar een land met lagere belastingen verhuist, waarmee geen belastingverdrag bestaat, moet diegene het verschil voor een bepaalde tijdsperiode blijven afdragen aan Nederland.”
“Er wordt een progressieve vermogensbelasting geïntroduceerd voor vermogens boven één miljoen euro.”
Vergroening van het belastingstelsel: de vervuiler betaalt
Volt wil alle vormen van vervuiling en gebruik van grondstoffen zwaarder belasten, uitzonderingen op btw en energiebelasting afschaffen, en de opbrengsten gebruiken om duurzame keuzes aantrekkelijker te maken.
“We belasten vervuiling, verspilling en overmatig gebruik van grondstoffen zwaarder. De vervuiler betaalt voor de schade die hij aanricht. We schaffen het belastingvoordeel op kerosine af. Duurzame keuzes maken we aantrekkelijker.”
“We belasten al het gebruik van hulpbronnen. Daarom komt er een uniform vast btw-tarief voor alle goederen en diensten. Alle uitzonderingen, inclusief het 0%-tarief en lage btw-tarief, schaffen we af.”
“We zorgen ervoor dat de vervuiler betaalt. Daarom heffen we alle vrijstellingen op de energiebelasting en accijnsvrijstellingen op. De belasting op leidingwater, afvalstoffen, kolen en gas wordt verhoogd.”
Duurzaam (ver)bouwen en klimaatneutrale nieuwbouw
Volt wil dat alle nieuwbouw in 2030 klimaatneutraal is en het verduurzamen van bestaande gebouwen makkelijker wordt gemaakt. Ze stimuleren groene, duurzame en gezonde wijken.
Basisinkomen voor bestaanszekerheid en gelijke kansen
Volt wil een maandelijks basisinkomen invoeren dat alle toeslagen vervangt, om bestaanszekerheid te garanderen en ongelijkheid te verminderen.
“Er komt een maandelijks basisinkomen dat alle toeslagen vervangt. Dit bestaat uit een vaste...”
Gelijkwaardigheid en bestrijding van discriminatie (integratie/vrijheid)
Volt benadert integratie en vrijheid vanuit het principe van gelijkwaardigheid, met nadruk op het bestrijden van discriminatie en het waarborgen van gelijke rechten voor iedereen.
NSC kiest voor behoud van de hypotheekrenteaftrek, vereenvoudiging van het belastingstelsel met een eerlijkere lastenverdeling, en een sterke inzet op betaalbare en duurzame woningen. Integratie wordt vooral praktisch benaderd via werk en taal, terwijl duurzaamheid wordt nagestreefd door energiebesparing, isolatie en het beperken van fossiele subsidies. De partij wil lasten eerlijk spreiden, speculatie tegengaan en verduurzaming betaalbaar maken voor iedereen.
Hypotheekrenteaftrek blijft behouden
NSC wil de hypotheekrenteaftrek handhaven om koopwoningen bereikbaar te houden, vooral voor starters en middeninkomens. Dit onderscheidt NSC van partijen die deze aftrek willen afbouwen.
“We behouden de hypotheekrenteaftrek.”
Eerlijker en eenvoudiger belastingstelsel
Het belastingstelsel moet eenvoudiger en eerlijker worden, met hogere minimumlonen, afbouw van toeslagen, en een zwaardere belasting op daadwerkelijk vermogen. NSC wil dat werken meer loont en dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.
“We hervormen het stelsel van belastingen en toeslagen. Het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen gaan omhoog. Tegelijk bouwen we toeslagen af, te beginnen bij de zorgtoeslag en de kinderopvangtoeslag. Ook hervormen we fiscale regelingen zoals de arbeidskorting, de algemene heffingskorting en aftrekposten.”
“In box 3 gaan we daadwerkelijke inkomsten en winsten (in plaats van fictief rendement) uit vermogen eerlijk belasten.”
Investeren in duurzame en betaalbare woningen
NSC wil investeren in duurzame woningbouw, het verlagen van de overdrachtsbelasting, en het stimuleren van energiebesparing en isolatie. De partij koppelt verduurzaming direct aan betaalbaarheid en wil speculatie met woningen tegengaan.
“Om investeren in woningbouw te stimuleren nemen we belastingmaatregelen die de investeringscapaciteit van woningbouwcorporaties en private investeerders vergroten.”
“We verlagen de overdrachtsbelasting.”
“Huizen verduurzamen verlaagt de energielasten structureel en biedt huurders op de lange termijn meer voordeel.”
“Het verduurzamen van woningen is van belang om de energiearmoede terug te dringen en om de aarde goed achter te laten voor volgende generaties.”
“De nationale opbrengst van de veiling van CO2-rechten voor de gebouwde omgeving (ETS2) moet met voorrang worden besteed aan de isolatie van woningen.”
Praktische integratie via werk en taal
Integratie wordt door NSC vooral gezien als een kwestie van meedoen via werk en taal. Gemeenten krijgen extra middelen om statushouders aan werk te helpen, en het combineren van werk en inburgering wordt makkelijker gemaakt.
“Het wordt makkelijker om werken te combineren met het volgen van een inburgeringstraject. Gemeenten krijgen extra middelen om het aantal startbanen voor statushouders uit te breiden, samen met werkgevers en het onderwijs.”
Duurzaamheid: energiebesparing en afbouw fossiele subsidies
NSC zet in op energiebesparing, isolatie, en het afbouwen van fossiele subsidies in Europees verband. De partij wil dat verduurzaming betaalbaar en uitvoerbaar blijft voor huishoudens en bedrijven.
“De energietransitie moet betaalbaar en toegankelijk zijn voor iedereen.”
“We beperken de nationale ‘koppen’ op de Europese aanpak als het gaat om reductiedoelen, tempo, subsidies en belastingen. De nationale ‘fossiele subsidies’ die grote bedrijven ontvangen in de vorm van vrijstellingen en degressieve tarieven in de energiebelasting willen we in Europees verband afbouwen.”
“De beste manier om de uitstoot te verminderen en energiekosten te laten dalen ligt voor de hand: minder energie verbruiken. Er moet een nationaal programma energiebesparing komen.”
De VVD kiest voor behoud van individuele vrijheid, lagere lasten en het stimuleren van eigen verantwoordelijkheid, met concrete voorstellen zoals het behouden van de hypotheekrenteaftrek, het fiscaal aantrekkelijk maken van verduurzaming, en het verlagen van belastingen op arbeid en energie. De partij wil geen extra verplichtingen opleggen rond duurzaamheid, maar zet in op vrijwillige stimulansen en minder bureaucratie. Integratie wordt nauwelijks concreet benoemd; de focus ligt vooral op betaalbaarheid, vrijheid van keuze en het beperken van overheidsbemoeienis.
Hypotheekrenteaftrek behouden en woonlasten beperken
De VVD ziet de hypotheekrenteaftrek als essentieel voor betaalbaarheid en stabiliteit op de woningmarkt en wijst extra belasting op het eigen huis af. Dit moet de middenklasse beschermen tegen stijgende lasten en onzekerheid.
“De hypotheekrenteaftrek blijft in stand, en om de woonlasten onder controle te houden maximeren we de jaarlijkse stijging van de onroerendezaakbelasting.”
“De hypotheekrenteaftrek is een belangrijk instrument om rust te brengen op de woningmarkt. Wij blijven hierachter staan. Pogingen van andere partijen om het eigen huis zwaarder te belasten, wijzen wij hard af.”
“Daarbij blijft de huidige dertig-jaarstermijn van de hypotheekrenteaftrek behouden.”
Lagere belastingdruk op arbeid, vermogen en energie
De VVD wil de belastingdruk op werkenden en ondernemers verlagen, evenals op sparen en energie, om werken te laten lonen en het leven betaalbaar te houden. De partij is tegen lastenverzwaring en pleit voor een eenvoudiger belastingstelsel.
“We verlagen de energiebelasting.”
“We willen dat de maximale marginale belastingdruk in een nieuw stelsel fors naar beneden gaat.”
“waarvoor gewerkt is, wil de VVD geen verhogingen van de belastingen op sparen, beleggingen en overige bezittingen (box 3), ondernemen (box 2) en geen hogere erf- en schenkbelasting.”
“Op termijn willen we de tarieven verlagen en de vrijstellingen in de erfbelasting verhogen.”
“We willen de wet waarmee alleen nog over werkelijk rendement belasting wordt betaald versneld invoeren.”
“We verlagen de brandstofaccijns zodat autorijden betaalbaarder wordt.”
Vrijheid bij verduurzaming, geen verplichtingen maar stimulansen
De VVD wil woningeigenaren de vrijheid geven om zelf te kiezen voor verduurzaming en legt geen nieuwe verplichtingen op. Wel worden vrijwillige groene investeringen fiscaal aantrekkelijk gemaakt en wordt bureaucratie verminderd om verduurzaming te versnellen.
“Woningeigenaren behouden de vrijheid om hun huis al dan niet te verduurzamen. We leggen geen nieuwe verplichtingen op.”
“Voor wie vrijwillig groen investeert maken we het fiscaal aantrekkelijk om een nieuwe warmtepomp aan te schaffen. Daarom maken we groene investeringen deels aftrekbaar bij de belastingaangifte.”
“Sneller verduurzamen met minder bureaucratie: Huurrechtelijk maken we de 70%-instemmingsregel bij groot onderhoud en verduurzaming slimmer.”
BBB wil een eenvoudiger en rechtvaardiger belastingstelsel zonder inkomensafhankelijke toeslagen, behoud van hypotheekrenteaftrek, en een klimaatbeleid dat betaalbaar en uitvoerbaar is. Integratie betekent voor BBB: meedoen, de taal leren en bijdragen aan de samenleving, met duidelijke grenzen aan gastvrijheid. Vrijheid wordt gekoppeld aan verantwoordelijkheid en het beschermen van Nederlandse waarden.
Eenvoudiger belastingstelsel zonder toeslagen
BBB vindt het huidige belasting- en toeslagenstelsel te complex en wil dit vervangen door vaste bedragen en een hogere belastingvrije voet, zodat werken meer loont en onzekerheid afneemt. Het doel is minder bureaucratie, meer duidelijkheid en een overheid die ondersteunt in plaats van wantrouwt.
“Wij streven naar een stelsel zonder inkomensafhankelijke toeslagen. In plaats daarvan willen we werken met vaste, begrijpelijke bedragen en een hoge belastingvrije voet in plaats van heffingskortingen, zodat werken altijd loont.”
“Op korte termijn moet er een eenvoudiger belasting- en toeslagenstelsel met vaste bedragen als toelage in plaats van ingewikkelde regelingen komen. Met ook een hogere belastingvrije voet in plaats van heffingskortingen, zodat werken altijd loont.”
“Ons doel is en blijft: minder afhankelijkheid van toeslagen, minder bureaucratie, meer duidelijkheid voor burgers.”
Hypotheekrenteaftrek blijft behouden
BBB wil de hypotheekrenteaftrek niet verder beperken en de (over)waarde van de eigen woning niet belasten, om woningbezit bereikbaar te houden en onzekerheid te voorkomen.
“De hypotheekrenteaftrek wordt niet verder beperkt en de (over)waarde van de eigen woning wordt niet belast.”
Integratie: Meedoen, taal leren, bijdragen
Integratie betekent voor BBB dat nieuwkomers moeten inburgeren, de taal leren, werk zoeken en bijdragen aan de samenleving. Gastvrijheid is niet grenzeloos en Nederlandse normen en waarden zijn niet onderhandelbaar.
Vrijheid gekoppeld aan verantwoordelijkheid en Nederlandse waarden
BBB koppelt vrijheid aan verantwoordelijkheid en het beschermen van Nederlandse cultuur en waarden. Vrijheid is geen vrijblijvendheid, maar vraagt om respect voor de samenleving en haar tradities.
Klimaatbeleid: Realistisch, betaalbaar en uitvoerbaar
BBB wil af van doorgeschoten klimaatbeleid en kiest voor een nuchtere, haalbare en betaalbare aanpak, waarbij de kosten eerlijk verdeeld worden en het beleid uitvoerbaar is voor burgers en bedrijven.
“Het klimaatbeleid in Nederland is doorgeslagen, met torenhoge kosten voor burgers en bedrijven, terwijl het wereldwijde klimaateffect minimaal is.”
“Wat BBB betreft zijn de drie B’s stelregel voor energiebeleid: Betaalbaar, Beschikbaar en Betrouwbaar.”
“Klimaatbeleid moet haalbaar, uitvoerbaar en betaalbaar zijn.”
DENK zet in op sociale rechtvaardigheid door belastingverlaging voor lage en middeninkomens, behoud van hypotheekrenteaftrek voor de meeste woningbezitters, en stevige investeringen in duurzaamheid zonder burgers extra te belasten. De partij verdedigt vrijheid van religie en keuzevrijheid op de arbeidsmarkt, en wil verduurzaming stimuleren via subsidies en hogere lasten voor grote vervuilers. Concrete voorstellen zijn onder meer het doelmatiger maken van de hypotheekrenteaftrek, het invoeren van rentevrije hypotheken, belastingverlaging voor lagere inkomens, en het afwijzen van extra consumptiebelastingen op burgers.
Hypotheekrenteaftrek blijft, maar afgeschaft voor ultrarijken
DENK wil de hypotheekrenteaftrek behouden voor de meeste woningbezitters, maar deze afschaffen voor mensen met zeer dure woningen. Hiermee wil de partij de regeling eerlijker maken en alleen laten gelden voor wie het echt nodig heeft.
“De hypotheekrenteaftrek blijft bestaan, om woningbezitters tegemoet te komen. We maken het systeem wel doelmatiger, door de aftrek af te schaffen voor ultrarijken met superdure woningen. Zij hebben de tegemoetkoming immers niet nodig.”
Invoeren van rentevrije (halal) hypotheken
Om de toegang tot koopwoningen te vergroten, stelt DENK voor om rentevrije hypotheken (halalhypotheken) voor iedereen beschikbaar te maken. Dit vergroot de keuzevrijheid en sluit aan bij de behoeften van mensen met religieuze bezwaren tegen rente.
“Om ervoor te zorgen dat een koopwoning voor iedereen beschikbaar is, gaat de overheid er zorg voor dragen dat er ook rentevrije hypotheken beschikbaar komen. Deze rentevrije – of halalhypotheek wordt voor iedereen beschikbaar.”
Belastingverlaging voor lage en middeninkomens, hogere lasten voor rijken en grote bedrijven
DENK wil de inkomensongelijkheid verkleinen door de belasting voor lage en middeninkomens te verlagen, terwijl mensen met hoge inkomens, grote vermogens en grote bedrijven juist meer gaan bijdragen. Ondoelmatige belastingvoordelen worden afgeschaft.
“We verlagen de belasting voor lage- en middeninkomens. Mensen met een heel hoog inkomen of vermogen kunnen een extra bijdrage leveren. Grote bedrijven die flinke winsten maken, gaan een eerlijker deel bijdragen. We verhogen de belasting op banken en schaffen ondoelmatige belastingvoordelen af, zoals de expat regeling.”
“Op fiscaal gebied kan dekking worden gerealiseerd door een eerlijkere bijdrage uit de winsten van grote bedrijven en van de superrijken. Wij verhogen daarom de winstbelasting voor grote bedrijven en schaffen ondoelmatige belastingvoordelen die de ongelijkheid vergroten af.”
Geen extra consumptiebelastingen op burgers (vlees, suiker, plastic)
DENK verwerpt extra belastingen op consumptiegoederen zoals vlees, suiker en plastic, omdat deze volgens de partij de ongelijkheid vergroten en burgers onnodig op kosten jagen.
“Daarom komt er géén belasting op vlees, géén extra heffing op suiker en géén toeslag op plastic verpakkingen. Deze heffingen vergroten de ongelijkheid.”
Investeren in verduurzaming van woningen en energie, hogere lasten voor grote vervuilers
DENK wil fors investeren in de verduurzaming van woningen en schonere energie, met subsidies voor huishoudens. Grote vervuilers en energie-intensieve bedrijven gaan meer belasting betalen om verduurzaming te stimuleren.
“Wij willen fors investeren in verduurzaming van woningen. Naast dat wij hiermee bijdragen aan de klimaatdoelstellingen, worden de woonlasten voor mensen hiermee beperkt.”
“Grote vervuilers gaan eerlijker bijdragen. Bedrijven in de commerciële sector die veel energie verbruiken, gaan relatief méér energiebelasting en opslag voor duurzame energie betalen. Met een CO2-heffing voor de grootste vervuilers geven we een extra stimulans om te verduurzamen.”
Vrijheid van religie en religieuze instellingen
DENK verdedigt actief de vrijheid van religie en het recht op religieus onderwijs, en wil overheidsbemoeienis bij religieuze instellingen verminderen.
“Volledig behoud van bijzonder en religieus onderwijs. DENK verdedigt zonder voorbehoud het recht op religieus en bijzonder onderwijs. Artikel 23 van de Grondwet blijft onaangetast.”
“Knellende regels die de maatschappelijke activiteiten van religieuze instellingen belemmeren worden afgeschaft en de overheidsbemoeizucht bij religieuze instellingen verdwijnt.”
Keuzevrijheid op de arbeidsmarkt
DENK wil dat mensen kunnen kiezen voor zekerheid of juist voor de vrijheid van zelfstandig ondernemerschap, en pleit voor meer verlofmogelijkheden, ook bij religieuze feestdagen.
De SP wil integratie bevorderen door sociale rechten en gelijke kansen te garanderen, zet zich in voor het volledig afbouwen van de hypotheekrenteaftrek en een eerlijker belastingstelsel, en kiest voor stevige investeringen in duurzaamheid en betaalbaarheid van wonen. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals het versneld afbouwen van de hypotheekrenteaftrek boven 600 duizend euro, het verlagen van de inkomstenbelasting, het aanpakken van belastingvoordelen voor vermogenden, en grootschalige verduurzaming van woningen. Hun visie draait om solidariteit, sociale rechtvaardigheid en het collectief organiseren van basisvoorzieningen.
Hypotheekrenteaftrek versneld afbouwen en opbrengst herinvesteren
De SP ziet de hypotheekrenteaftrek als prijsopdrijvend en oneerlijk, en wil deze versneld afbouwen voor woningen boven 600 duizend euro. De opbrengsten worden geïnvesteerd in betaalbare woningen en het verlagen van de inkomstenbelasting, zodat starters en mensen met een lager inkomen meer kansen krijgen.
“Voor de komende vier jaar garanderen we deze regeling voor woningen tot 600 duizend euro, maar boven dit bedrag bouwen we de hypotheekrenteaftrek direct versneld af. Zo komt er jaarlijks 5 tot 6 miljard euro vrij. Dat geld investeren we in betaalbare huurwoningen, wooncoöperaties en huisvesting voor starters.”
“Op termijn moeten we de prijsopdrijvende hypotheekrenteaftrek helemaal afbouwen. Dit gaat stapsgewijs zodat mensen niet de knel komen. De opbrengsten híervan steken we bovendien in het verlagen van de inkomstenbelasting.”
Belastingen eerlijker verdelen en lasten op vermogen verhogen
De SP wil het belastingstelsel grondig herzien om lasten eerlijker te verdelen, met hogere belastingen op grote vermogens en winsten, en verlaging van de inkomstenbelasting voor werkenden. Hiermee wil de partij ongelijkheid tegengaan en solidariteit bevorderen.
“Door het belastingstelsel grondig te herzien kunnen we de lasten eerlijk verdelen en snijden in bureaucratie in de overheid en de private sector.”
“Daarom verhogen wij de lonen en het sociaal minimum, verhogen we de belastingen op de grootste vermogens en winsten en voeren we een sociaal maximum in. Met een miljonairstaks van vijf procent voor vermogens boven de vijf miljoen euro kunnen we 12,5 miljard euro in onze samenleving investeren.”
“We verlagen de inkomstenbelasting fors zodat je meer overhoudt van het geld dat jij verdient.”
Grootschalige verduurzaming van woningen en economie
Duurzaamheid staat centraal bij de SP: de partij wil woningen grootschalig verduurzamen, investeert in schone energie en circulaire economie, en wil onafhankelijk worden van fossiele en onvrije regimes. Dit moet zowel het klimaat als de betaalbaarheid voor burgers ten goede komen.
“Wij zetten in op een grootschalig verduurzamingsoffensief dat woonlasten verlaagt en wooncomfort verbetert.”
“Door nationaal en internationaal ons maximaal in te spannen voor klimaatrechtvaardigheid kunnen we veel van deze schade en verminderde inkomsten voorkomen.”
“Met duidelijke wetgeving pakken we fossiele financiering door overheid en financiële sector aan, zodat elke euro bijdraagt aan een schonere toekomst voor ons allemaal.”
“We bouwen aan een economie die zuinig en slim omgaat met grondstoffen, zodat we sterk en onafhankelijk zijn.”
Integratie door afdwingbare sociale rechten en gelijke kansen
De SP koppelt integratie aan het afdwingbaar maken van sociale grondrechten en het bestrijden van armoede en uitsluiting, zodat iedereen – ongeacht achtergrond – volwaardig kan deelnemen aan de samenleving.
“In de Grondwet staan sociale grondrechten: het recht op een woning, het recht op zorg, het recht op maatschappelijke en culturele ontplooiing en het recht op bestaanszekerheid. Deze rechten worden juridisch afdwingbaar en de overheid krijgt de taak om deze rechten te garanderen.”
Vrijheid door collectieve basisvoorzieningen en inkomenszekerheid
De SP ziet vrijheid als het recht op bestaanszekerheid, betaalbaar wonen en toegang tot collectieve voorzieningen, in plaats van louter marktwerking. Dit moet mensen in staat stellen hun leven vrij in te richten.
“Goede zorg, trotse volkshuisvesting, openbaar vervoer, collectieve energievoorziening, verheffend onderwijs, post en pakketbezorging; dit zijn zaken die we samen beter, goedkoper en betrouwbaarder kunnen organiseren dan met marktwerking waarbij vooral winst voor enkelen wordt nagestreefd.”
GroenLinks-PvdA wil ongelijkheid tegengaan door een eerlijker belastingstelsel, het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek en het stimuleren van duurzaamheid via stevige maatregelen voor bedrijven en huishoudens. Vrijheid en integratie worden benaderd vanuit gelijkwaardigheid en het bestrijden van tweederangsburgerschap, met aandacht voor gelijke rechten en maatwerk. De partij kiest voor concrete hervormingen die lasten verschuiven van lage naar hoge inkomens en van burgers naar grote vervuilers.
Hypotheekrenteaftrek stapsgewijs afbouwen
De partij ziet de hypotheekrenteaftrek als prijsopdrijvend en oneerlijk, vooral voordelig voor mensen met dure huizen. Door deze aftrek stapsgewijs af te bouwen, willen ze de woningmarkt toegankelijker maken voor starters en de huizenprijzen beteugelen.
“De hypotheekrenteaftrek drijft de prijzen op en mensen met de duurste huizen profiteren het meest. Daarom gaan we de hypotheekrenteaftrek stapsgewijs afbouwen.”
Eerlijker belastingstelsel: lasten verschuiven naar hoge inkomens en vermogen
GroenLinks-PvdA wil het belastingstelsel hervormen zodat werken meer loont en grote vermogens, topinkomens en bedrijven een eerlijker aandeel betalen. Speciale belastingkortingen voor de rijksten en multinationals worden afgeschaft, en belastingontwijking wordt aangepakt.
“Met een eerlijk belastingstelsel zorgen we ervoor dat mensen met lage inkomens of ouderen met een klein pensioen hier het meest van profiteren. Topinkomens en mensen met veel vermogen dragen eerlijk bij aan de samenleving.”
“We maken een einde aan speciale belastingkortingen voor de rijkste Nederlanders en aandeelhouders van multinationals. Belastingontwijking pakken we aan.”
“Werken moet lonen. Over inkomen waarvoor je hebt gewerkt, zou je niet meer belasting moeten betalen dan over inkomen dat is aan komen waaien.”
Grote vervuilers en fossiele subsidies aanpakken voor duurzaamheid
De partij stelt dat de kosten van de duurzaamheidstransitie eerlijk verdeeld moeten worden, waarbij grote vervuilers en bedrijven die profiteren van fossiele subsidies meer gaan betalen. Dit moet de transitie versnellen en de lasten eerlijker verdelen.
“Vrijstellingen en fiscale subsidies voor grootgebruikers en producenten van fossiele energie worden afgebouwd.”
“We laten grote vervuilers een eerlijke bijdrage leveren aan de kosten van de duurzaamheidstransitie. Dat doen wij door het principe van ‘de vervuiler betaalt’ centraal te stellen in al ons klimaatbeleid.”
Gelijkwaardigheid en vrijheid in samenleven en integratie
GroenLinks-PvdA wil gelijke rechten en vrijheid voor verschillende samenlevingsvormen en een einde aan tweederangsburgerschap, met expliciete aandacht voor de positie van inwoners van Caribisch Nederland en internationale solidariteit.
“We verruimen het Burgerlijk Wetboek met de mogelijkheid van een neutrale verbintenisvorm. Dat zorgt ervoor dat mensen hun wederzijdse rechten, plichten en zorgen kunnen vastleggen zonder te trouwen of een geregistreerd partnerschap aan te gaan. Ook in het belastingstelsel streven we naar gelijkheid tussen verschillende vormen van samenleven.”
“Er komt een eind aan het tweederangs burgerschap van de inwoners van Bonaire, Saba en Sint-Eustatius.”
Duurzaamheid via woningisolatie en lokale initiatieven
De partij zet in op grootschalige verduurzaming van woningen, met prioriteit voor isolatie en steun aan lokale initiatieven. Dit moet zowel het klimaat als de betaalbaarheid van de energierekening verbeteren.
De Partij voor de Dieren (PvdD) wil het belastingstelsel vergroenen en eerlijker maken, hypotheekrenteaftrek voor hoge hypotheken versneld afbouwen, en duurzaamheid centraal stellen in alle beleid. Ze pleiten voor het zwaarder belasten van vervuiling en vermogen, het lonender maken van werken, en het stimuleren van energiebesparing en verduurzaming van woningen. Integratie en vrijheid worden nauwelijks concreet uitgewerkt in de geselecteerde fragmenten.
Hypotheekrenteaftrek versneld afbouwen boven NHG
PvdD ziet de hypotheekrenteaftrek als een bron van ongelijkheid en wil deze versneld afbouwen voor hypotheken boven de Nationale Hypotheek Garantie (NHG). Hiermee willen ze speculatie en vermogensongelijkheid door woningbezit tegengaan en wonen betaalbaarder maken.
“De hypotheekrenteaftrek zorgt voor groeiende ongelijkheid en wordt daarom versneld afgebouwd voor bedragen boven de nationale hypotheek garantie (NHG).”
“Hypotheekrenteaftrek blijft mogelijk tot het Nationale Hypotheek Garantie (NHG)-bedrag. De hypotheekrenteaftrek voor bedragen daarboven wordt in een hoger tempo afgeschaft dan nu (0,5% per jaar).”
Belastingdruk verschuiven: minder op arbeid, meer op vervuiling en vermogen
PvdD wil het belastingstelsel inzetten voor ecorechtvaardigheid door de belastingdruk te verschuiven van arbeid naar grondstoffenverbruik, vervuiling en grote vermogens. Zo willen ze werken lonender maken, vervuiling ontmoedigen en de sterkste schouders de zwaarste lasten laten dragen.
“We verschuiven de belastingdruk: minder op arbeid, meer op grondstoffenverbruik en vervuiling. Zo wordt werken goedkoper en vervuilen duurder.”
“De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten. Grote ondernemingen en de allerrijksten betalen meer, kleine bedrijven en bewoners minder.”
“We voeren een progressieve winstbelasting in waarbij de tarieven afhankelijk zijn van de CO2-uitstoot, in lijn met de Groene Belastinggids.”
Duurzaamheid als norm in wonen en energie
Duurzaamheid staat centraal in het woon- en energiebeleid van de PvdD. Ze willen woningen versneld verduurzamen, energiearmoede uitbannen, en duurzame energie en bouwmethoden verplicht stellen, met speciale aandacht voor kwetsbare huishoudens.
“De woningvoorraad is in 2030 energieneutraal. Zonnepanelen op daken worden de norm. Alle nieuwbouwwoningen worden voorzien van zonnepanelen en/of een groen dak.”
“Er komt een nationale doelstelling om energiearmoede uit te bannen en een renovatiefonds voor grootschalige verduurzaming van woningen met oog voor kwetsbare huishoudens.”
“Natuurinclusieve isolatie en verduurzaming wordt financieel aantrekkelijker door het verhogen van subsidies en verduurzamingsleningen die ervoor zorgen dat de maandelijkse lasten gelijk blijven.”
Belasting op beleggers en speculatie met woningen
Om huizen betaalbaar te houden en speculatie tegen te gaan, wil de PvdD beleggers zwaarder belasten en het gebruik van woningen als beleggingsobjecten ontmoedigen.
“De overdrachtsbelasting blijft gedifferentieerd: beleggers betalen meer, bewoners betalen minder.”
“We onderzoeken een herziening van het belastingstelsel om extreme vermogensongelijkheid door woningbezit tegen te gaan. Het wordt daarmee minder aantrekkelijk om huizen te gebruiken als belegging en daarmee worden huizen goedkoper.”