Verkiezingsprogramma's 2025 overillegaliteit
BIJ1 verwerpt het concept van "illegaliteit" en stelt dat geen mens illegaal is. Zij pleiten voor het legaliseren van verblijf voor iedereen zonder geldige papieren, het stoppen van detentie en deportatie, en het waarborgen van basisrechten en voorzieningen voor alle mensen, ongeacht verblijfsstatus.
Geen mens is illegaal: legalisering en basisrechten
BIJ1 vindt dat het label "illegaal" onmenselijk is en pleit voor structurele legalisering van verblijf, afschaffing van uitsluitende wetten, en toegang tot basisvoorzieningen voor iedereen. Het probleem van "illegaliteit" wordt gezien als een gevolg van beleid, niet van het individu, en BIJ1 wil alle vormen van criminalisering en uitsluiting beëindigen.
“Geen mens is illegaal. Iedereen in Nederland heeft recht op basisvoorzieningen. We strijden voor iedere centimeter om alle migranten, migrantengemeenschappen en iedereen die hen bijstaat te beschermen. Migranten en mensen op de vlucht opsluiten en gedwongen deporteren, stopt.”
“Iedereen zonder geldige verblijfsvergunning in Nederland krijgt een structurele, wettelijke mogelijkheid om verblijfspapieren te verkrijgen, ongeacht leeftijd of verblijfsduur. Dit geldt ook voor staatlozen.”
“De Koppelingswet, die mensen zonder verblijfsvergunning uitsluit van voorzieningen, wordt afgeschaft.”
“Voedselbanken worden toegankelijk voor ongedocumenteerde mensen, ongeacht nationaliteit en verblijfsstatus.”
Stoppen met detentie, uitzetting en criminalisering
BIJ1 wil een einde maken aan vreemdelingendetentie, sluiting van detentiecentra, en het stoppen van deportaties. Zij verwerpen beleid dat "illegaliteit" criminaliseert en willen dat mensen in afwachting van procedures recht op opvang en verblijf houden.
“Niemand komt in vreemdelingenbewaring. Alle detentiecentra voor uitgeprocedeerde gevluchte mensen en ongedocumenteerde mensen worden gesloten, net zoals detentie-achtige faciliteiten, zoals de handhaving en toezichtslocatie (htl), vrijheidsbeperkende locaties (vbl) en de procesbeschikbaarheidslocaties (pbl). Nederland stopt met deportaties en de Dienst Terugkeer en Vertrek wordt opgeheven.”
“De asielnoodmatregelenwet en het tweestatusstelsel worden niet uitgevoerd. De voorstellen leiden tot verslechtering van de situatie van mensen op de vlucht in Nederland en leiden zelfs tot het criminaliseren van illegaliteit.”
Toegang tot voorzieningen en bescherming voor ongedocumenteerden
BIJ1 wil dat ongedocumenteerde mensen toegang krijgen tot opvang, zorg en juridische hulp, en dat professionals worden getraind in hun rechten. Zij zien uitsluiting van deze groepen als onrechtvaardig en schadelijk.
“Dak- en thuisloze mensen worden hierbij actief ondersteund in zorgbehoeften – ook bij verslavingsproblemen – en bij het zoeken naar passend werk. Daarbij wordt ook de opvang van dakloze EU-arbeiders en ongedocumenteerde mensen gegarandeerd.”
“Artsen en ander medisch personeel worden getraind op de rechten die ongedocumenteerde personen hebben rondom zorg. Dit verbetert voor hen de toegankelijkheid van medische zorg.”
De Partij voor de Dieren verwerpt het criminaliseren van mensen zonder verblijfsvergunning (“illegalen”) en het strafbaar stellen van hulp aan deze groep. In plaats daarvan pleit de partij voor het waarborgen van basisrechten en toegang tot voorzieningen voor ongedocumenteerden, en voor een strenge aanpak van illegale handel in dieren en grondstoffen. Hun visie is dat mensenrechten altijd voorop moeten staan, ongeacht iemands verblijfsstatus, terwijl illegale handel die mens, dier of natuur schaadt hard wordt bestreden.
Criminalisering van mensen zonder verblijfsvergunning afschaffen
De PvdD vindt het onmenselijk om mensen zonder papieren (“illegalen”) en hun helpers te criminaliseren. Zij willen deze groep niet verder marginaliseren, maar juist hun rechten beschermen en toegang tot basisvoorzieningen garanderen. Dit standpunt is een reactie op beleid dat illegaliteit strafbaar stelt en hulp aan ongedocumenteerden verbiedt.
“Mensen zonder papieren (“ongedocumenteerden”), worden niet gecriminaliseerd. Hetzelfde geldt voor het helpen van mensen zonder documenten.”
“Het strafbaar stellen van mensen die niet over de juiste documenten beschikken, net als het strafbaar stellen van hulp aan deze mensen, is een nieuw dieptepunt in de dehumanisering van mensen in kwetsbare situaties. Het is een frontale aanval op...”
“We schaffen de Koppelingswet af. Deze wet beperkt of ontneemt ongedocumenteerde mensen toegang tot zorg, onderwijs, onderdak, werk en nog veel meer levensbehoeften.”
Strengere aanpak van illegale handel in dieren en grondstoffen
De partij maakt een duidelijk onderscheid tussen mensen zonder papieren en illegale handel die schade toebrengt aan dieren, biodiversiteit en ecosystemen. Zij pleiten voor intensieve opsporing, hogere straffen en een Europees importverbod om illegale handel in dieren en grondstoffen te bestrijden.
“Opsporing en handhaving van de illegale handel in wilde dieren wordt geïntensiveerd. Er komt een gespecialiseerde taskforce van voldoende omvang en met voldoende mandaat. Illegale handelaren worden strenger gestraft...”
“De handel in wilde dieren en hun producten is een van de meest lucratieve vormen van misdaad en maakt vele slachtoffers.”
“De exploitatie en handel in deze grondstoffen zijn vaak ongereguleerd en verlopen via informele kanalen, wat leidt tot illegale handel en smokkel.”
“Het illegaal oppompen van water (illegale waterputten) wordt aangepakt.”
De SGP pleit voor een strikte aanpak van illegaliteit, met nadruk op handhaving, strafbaarstelling en snelle uitzetting van illegale vreemdelingen en uitgeprocedeerde asielzoekers. De partij wil dat illegale acties, zoals illegaal verblijf, bezettingen en blokkades, streng worden bestraft en dat hulp aan illegalen alleen onder strikte voorwaarden niet strafbaar is. Het beleid is gericht op het ontmoedigen van illegaal verblijf en het voorkomen van misbruik van procedures.
Strengere handhaving en strafbaarstelling van illegaliteit
De SGP vindt dat illegaliteit niet mag lonen en wil dat illegale acties en illegaal verblijf streng worden aangepakt. Dit betreft zowel illegale vreemdelingen als illegale bezettingen en blokkades. De partij ziet strikte handhaving als noodzakelijk om de rechtsstaat te beschermen en misbruik te voorkomen.
“Het OM moet strenger optreden tegen illegale acties zoals snelwegblokkades. De wet geldt voor iedereen en politiecapaciteit is elders hard nodig. Daders mogen niet wegkomen zonder stevige straf.”
“Illegale vreemdelingen die verdacht worden van strafbare feiten komen altijd voor de rechter. Een strafbeschikking is niet mogelijk, gelet op de glijdende schaal die meeweegt in de beoordeling bij het recht op verblijf.”
“Een bezetting van een openbare en publieke plaats zoals een universiteitsgebouw is geen demonstratie, maar een illegale bezetting en dient als zodanig te worden gehandhaafd.”
“Illegale stalbezetting wordt strafbaar.”
Snelle uitzetting en ontmoedigen van illegaal verblijf
De SGP wil dat uitgeprocedeerde asielzoekers en illegale vreemdelingen snel worden uitgezet, met inzet van drukmiddelen en zonder ruimte voor misbruik van procedures. Hulp aan illegalen wordt alleen toegestaan als deze humanitair is en niet gericht op het frustreren van uitzetting.
“Uitgeprocedeerde asielzoekers die aan hun terugkeer meewerken, kunnen tussen het moment van afkeur en terugkeer rekenen op voorzieningen van bed, bad en brood. Als uiterste middel kan vreemdelingendetentie worden opgelegd aan uitgeprocedeerde asielzoekers als dit bijdraagt aan de uitzetting.”
“In lijn met de voorgestelde EU-mensensmokkelrichtlijn wordt het actief tegenwerken van de overheid bij uitzetting, het opzettelijk voordeel halen uit het helpen bij illegaal verblijf of de vreemdeling ernstige schade te berokkenen, strafbaar. Humanitaire hulp aan uitgeprocedeerde asielzoekers wordt vanzelfsprekend niet strafbaar.”
50PLUS kiest voor een streng migratiebeleid en wil illegaliteit tegengaan door het beperken van asiel- en arbeidsmigratie, het uitsluiten van opvang na afwijzing, en het terugsturen van mensen zonder verblijfsrecht. De partij stelt voor om economische vluchtelingen en personen uit veilige landen geen asiel te verlenen, en wil dat mensen zonder recht op asiel Nederland verlaten. 50PLUS benadrukt hierbij respect voor de waardigheid van betrokkenen, maar sluit opvang en verblijf na afwijzing uit.
Geen opvang en terugsturen na afwijzing asiel
50PLUS wil dat mensen die geen recht op asiel hebben, Nederland verlaten en geen opvang meer krijgen, om zo illegaliteit te voorkomen. Dit beleid is bedoeld om het aantal mensen zonder verblijfsrecht te beperken en het asielsysteem te ontlasten. De partij koppelt dit aan een streng migratiebeleid en duidelijke grenzen aan toelating.
Geen asiel voor economische vluchtelingen of personen uit veilige landen
Om misbruik van het asielsysteem en daarmee illegaliteit te voorkomen, wil 50PLUS het recht op asiel beperken tot mensen die daadwerkelijk bescherming nodig hebben. Personen uit veilige landen en economische migranten worden uitgesloten van asiel.
“Geen recht op asiel voor economische vluchtelingen of personen uit veilige landen.”
Strengere en snellere procedures, beperking beroepsmogelijkheden
Door toelatingsprocedures te stroomlijnen en beroepsmogelijkheden wettelijk te beperken, wil 50PLUS voorkomen dat mensen zonder recht op verblijf langdurig in Nederland blijven en mogelijk in illegaliteit terechtkomen.
Het CDA wil illegaliteit vooral tegengaan door strengere handhaving op illegale migratie en mensensmokkel, en door het strafbaar stellen van het niet meewerken aan terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers. Tegelijkertijd benadrukt het CDA dat hulp aan deze groep niet strafbaar mag zijn en dat mensensmokkel internationaal moet worden aangepakt. De partij kiest voor een restrictief migratiebeleid waarbij asielaanvragen buiten Europa plaatsvinden om illegale instroom te voorkomen.
Strafbaar stellen van niet meewerken aan terugkeer
Het CDA vindt dat uitgeprocedeerde asielzoekers die niet meewerken aan hun terugkeer zich strafbaar maken, om zo illegaliteit en onderduiken te ontmoedigen. Dit moet bijdragen aan een beter functionerend terugkeerbeleid en meer grip op migratie.
Hulp aan uitgeprocedeerde asielzoekers blijft toegestaan
Hoewel het CDA streng wil zijn op illegaliteit, vindt de partij dat hulp aan uitgeprocedeerde asielzoekers niet strafbaar mag zijn. Medemenselijkheid blijft volgens het CDA leidend.
“Het strafbaar stellen van mensen of organisaties die uitgeprocedeerde asielzoekers helpen, is onbespreekbaar. Medemenselijkheid is geen misdrijf.”
Illegale mensensmokkel internationaal bestrijden
Het CDA wil illegale mensensmokkel beëindigen door asielaanvragen alleen nog buiten de EU te behandelen en door internationale samenwerking. Dit moet de illegale instroom en de rol van mensensmokkelaars minimaliseren.
“We beëindigen de inhumane en illegale mensensmokkel door internationaal te werken aan een nieuw asielsysteem, waarbij aanvragen alleen nog buiten de EU in behandeling worden genomen...”
“We sluiten vanuit de Europese Unie met zoveel mogelijk landen aan de Europese buitengrenzen migratieovereenkomsten af, gericht op het aanpakken van de onderliggende oorzaken van migratie, grensbewaking, het bestrijden van illegale mensensmokkel en het meewerken aan terugkeer van afgewezen asielzoekers.”
De PVV beschouwt illegaliteit als een ernstig probleem en wil illegaal verblijf en hulp aan illegalen strafbaar stellen. Hun belangrijkste voorstellen zijn het strafbaar maken van illegaliteit en hulp daaraan, het actief uitzetten van illegalen, en het fors uitbreiden van de Vreemdelingenpolitie om dit te handhaven. De partij kiest voor een harde, repressieve benadering waarbij illegalen geen bestaansrecht in Nederland hebben.
Illegaliteit en hulp aan illegalen strafbaar stellen
De PVV wil dat zowel illegaal verblijf als het bieden van hulp aan illegalen strafbaar wordt, om zo Nederland onaantrekkelijk te maken voor mensen zonder verblijfsrecht. Dit standpunt is bedoeld om de instroom en het verblijf van illegalen te ontmoedigen en te bestraffen, en om organisaties of individuen die illegalen ondersteunen eveneens te kunnen vervolgen.
Actief uitzetten van illegalen en uitbreiding Vreemdelingenpolitie
De PVV wil dat alle illegalen Nederland verlaten en stelt voor om de Vreemdelingenpolitie met honderden extra agenten uit te breiden om dit te realiseren. Het doel is een streng uitzettingsbeleid waarbij illegalen actief worden opgespoord en verwijderd.
Verbod op voorzieningen voor illegalen
De PVV wil voorzieningen voor illegalen, zoals bed-bad-broodregelingen, verbieden om verblijf zonder rechtstitel zo onaantrekkelijk mogelijk te maken.
“verbod op bed-bad-broodregelingen voor illegalen”
BVNL wil illegaliteit strafbaar maken en pleit voor een streng en actief uitzetbeleid voor mensen zonder verblijfsrecht. De partij stelt voor om illegalen geen voorzieningen te bieden, landen die niet meewerken aan terugkeer hard aan te pakken, en organisaties die illegaliteit faciliteren streng te straffen. Het doel is om Nederland onaantrekkelijk te maken voor illegale migranten en de handhaving te verscherpen.
Illegaliteit strafbaar maken en actief uitzetten
BVNL wil dat illegaliteit expliciet strafbaar wordt en dat illegalen actief worden uitgezet, in plaats van dat zij opnieuw asiel kunnen aanvragen. Dit beleid is bedoeld om herhaalde asielaanvragen te ontmoedigen en de aanwezigheid van mensen zonder verblijfsrecht te minimaliseren.
“Illegaliteit moet strafbaar gemaakt worden én illegalen moeten actief worden uitgezet in plaats van aangemoedigd om opnieuw een asielaanvraag in te dienen.”
Geen voorzieningen en sancties voor faciliteren illegaliteit
De partij wil voorzieningen voor illegalen afschaffen en organisaties of gemeenten die illegalen ondersteunen bestraffen. Ook worden mensensmokkelaars en NGO’s die illegale migratie faciliteren streng gestraft. Dit moet Nederland minder aantrekkelijk maken voor mensen zonder verblijfsrecht en het faciliteren van illegaliteit ontmoedigen.
Druk op landen die terugkeer illegalen weigeren
BVNL wil landen die niet meewerken aan de terugkeer van illegalen en uitgeprocedeerde asielzoekers zwaar onder druk zetten, bijvoorbeeld door diplomatieke en economische sancties. Dit moet de terugkeer van illegalen vergemakkelijken.
“Tegen landen die niet meewerken aan terugkeer van illegalen en uitgeprocedeerde asielzoekers wordt keihard opgetreden. Gedacht kan worden aan het opzeggen van de diplomatieke betrekkingen, het stoppen van ontwikkelingshulp en het stoppen van betalingsverkeer.”
BBB wil illegaliteit in Nederland actief tegengaan door onrechtmatig verblijf strafbaar te stellen en streng op te treden tegen het faciliteren van illegaal verblijf. De partij pleit voor gedwongen uitzetting van afgewezen asielzoekers en het beëindigen van procedures of verblijfsvergunningen bij terugkeer naar het land van herkomst. BBB maakt onderscheid tussen hulp uit humanitaire overwegingen en het bewust ondersteunen van illegaliteit.
Illegaliteit strafbaar stellen en faciliteren bestraffen
BBB wil dat onrechtmatig verblijf in Nederland een strafbaar feit wordt, evenals het doelbewust, structureel en/of commercieel faciliteren van illegaal verblijf. Hiermee wil de partij het verblijf van mensen zonder verblijfsrecht ontmoedigen en het netwerk dat illegaliteit mogelijk maakt aanpakken. Humanitaire hulp blijft wel toegestaan.
“Illegaliteit strafbaar stellen. Onrechtmatig verblijf in Nederland moet een strafbaar feit worden. Dit geldt ook voor het doelbewust, structureel en/of commercieel faciliteren van illegaal verblijf, zoals het bewust onderverhuren van een kamer of woning aan iemand die hier illegaal is, of werk verschaffen. Dit geldt niet voor het bieden van (nood)hulp aan iemand die hier illegaal verblijft, zoals het verstrekken van voedsel of medische hulp.”
Gedwongen uitzetting en beëindiging verblijfsrecht bij terugkeer
BBB wil dat afgewezen asielzoekers bij weigering tot vrijwillige terugkeer gedwongen worden uitgezet. Daarnaast wordt de procedure direct beëindigd of de verblijfsvergunning ingetrokken als iemand terugkeert naar het land van herkomst, om misbruik van het asielstelsel te voorkomen.
“We stimuleren vrijwillige terugkeer van afgewezen asielzoekers, maar gaan bij weigering over tot gedwongen uitzetting.”
“Als een asielzoeker of statushouder terugreist naar het land van herkomst, ongeacht de reden, wordt de procedure direct beëindigd of de verblijfsvergunning direct ingetrokken.”
De ChristenUnie is tegen het strafbaar stellen van illegaliteit en vindt dat hulp aan ongedocumenteerden nooit strafbaar mag zijn. Zij pleiten voor een menswaardige benadering van mensen zonder verblijfsstatus, waarbij terugkeer wordt nagestreefd, maar waar dat niet mogelijk is, wordt gezocht naar een duurzaam perspectief zoals legalisering van verblijf. De partij benadrukt dat criminalisering van illegaliteit niet bijdraagt aan een rechtvaardige en humane samenleving.
Tegen strafbaarstelling van illegaliteit en hulp aan ongedocumenteerden
De ChristenUnie verzet zich expliciet tegen het strafbaar stellen van illegaliteit en het strafbaar maken van hulp aan mensen zonder verblijfsstatus. Zij vinden dat mensen zonder papieren niet gecriminaliseerd moeten worden en dat hulpverlening altijd mogelijk moet blijven. Dit standpunt is gebaseerd op het uitgangspunt van menselijke waardigheid en het belang van een rechtvaardige omgang met kwetsbare groepen.
Duurzaam perspectief voor afgewezen asielzoekers als terugkeer niet mogelijk is
De ChristenUnie erkent dat terugkeer voor afgewezen asielzoekers het uitgangspunt is, maar als dit niet mogelijk blijkt, moet er gezocht worden naar alternatieven zoals doormigratie of legalisering van verblijf. Dit voorkomt langdurige illegaliteit en biedt mensen uitzicht op een menswaardig bestaan.
“Waar dat niet mogelijk is werken we aan een duurzaam perspectief: doormigratie of legalisering van verblijf.”
D66 is tegen het strafbaar stellen van illegaliteit en pleit voor een menselijk en realistisch beleid voor mensen zonder verblijfsstatus. Ze willen snellere procedures, aparte opvang en afspraken over terugkeer, maar benadrukken dat mensen zonder verblijfsstatus niet gecriminaliseerd moeten worden en recht hebben op perspectief.
Tegen strafbaarstelling van illegaliteit
D66 verzet zich expliciet tegen het strafbaar maken van illegaliteit en kiest voor een benadering die uitgaat van menselijkheid en realisme. Ze willen mensen zonder verblijfsstatus ondersteunen bij toekomst in Nederland of terugkeer, maar niet criminaliseren.
“We zijn tegen de strafbaarstelling van illegaliteit. We zorgen ook voor realistisch perspectief voor mensen zonder verblijfstatus. Mensen worden geholpen met een toekomst in Nederland of terugkeer naar het land van herkomst.”
Snellere terugkeer en afspraken met herkomstlanden
D66 wil dat mensen zonder verblijfsstatus sneller terugkeren naar hun land van herkomst, met duidelijke afspraken, bij voorkeur op Europees niveau. Dit moet bijdragen aan een effectiever en humaner migratiebeleid.
“D66 wil voor mensen zonder verblijfsstatus snellere terugkeer naar land van herkomst. Hierover maken we afspraken met herkomstlanden, bij voorkeur doen we dat op Europees niveau.”
Gesloten opvang en handhaving voor mensen zonder verblijfsstatus
D66 pleit voor aparte, gesloten opvang voor mensen zonder verblijfsstatus, met extra middelen voor handhaving en snellere procedures, om zowel de orde te bewaren als mensen perspectief te bieden.
“We zorgen voor aparte, gesloten opvang voor deze groep, geld voor handhaving, snellere procedures en snelle terugkeer naar land van herkomst.”
DENK koppelt het begrip "illegaliteit" vooral aan internationale conflicten en mensenrechten, met name rond de situatie in Palestina, en aan overheidsoptreden zoals illegale spionage. Het programma bevat geen concrete voorstellen over de "illegaliteit" van migranten of ongedocumenteerden in Nederland, maar spreekt zich wel uit tegen illegale bezettingen en illegale overheidspraktijken. De partij pleit voor het beëindigen van illegale nederzettingen en het aanpakken van illegale overheidsacties.
Illegale bezetting en nederzettingen in Palestina beëindigen
DENK veroordeelt de illegale bezetting van Palestijns gebied en de bouw van illegale nederzettingen door Israël. De partij wil dat Nederland zich inzet voor het volledig ontmantelen van deze nederzettingen en herstel van schade aan Palestijnse inwoners. Dit standpunt adresseert "illegaliteit" als schending van internationaal recht.
“Nederland zet in op de volledige ontmanteling van de illegale nederzettingen in de bezette Palestijnse gebieden en het volledig herstel van de geleden schade voor de lokale Palestijnse inwoners en hun nazaten. Al het door 'Israël' illegaal bezette land gaat terug naar de rechtmatige eigenaren: de Palestijnen.”
“De handel in producten uit illegale nederzettingen wordt strafbaar gesteld en tegen alle bouwers, ondersteuners en bewoners van de illegale nederzettingen worden sancties getroffen.”
Illegale overheidspraktijken aanpakken (spionage bij moskeeën)
DENK benoemt ook "illegale spionage" door de Nederlandse overheid bij moskeeën en wil dat hiervoor excuses worden aangeboden. Dit standpunt richt zich op het beëindigen van onrechtmatige overheidspraktijken.
“Voor de illegale spionage bij moskeeën, het plaatsen van moslims op lijsten en de discriminerende uitwerking van wetten en regels biedt de Nederlandse overheid excuses aan.”
FVD wil illegaliteit actief bestrijden door illegaal verblijf strafbaar te stellen, opsporing en uitzetting te intensiveren en het faciliteren van illegaliteit door gemeenten te verbieden. Het programma pleit voor harde maatregelen zoals sancties voor gemeenten en landen die niet meewerken, en het beëindigen van opvang en voorzieningen voor illegalen. De kern van hun visie is dat illegaliteit niet beloond mag worden en Nederland volledige zeggenschap moet hebben over wie het land binnenkomt en verblijft.
Illegaal verblijf strafbaar stellen en actief uitzetten
FVD wil illegaal verblijf strafbaar maken en zet in op actieve opsporing en uitzetting van illegalen. Hiermee wil de partij voorkomen dat Nederland een toevluchtsoord wordt voor uitgeprocedeerden en illegalen.
“We maken illegaal verblijf strafbaar en zetten actief in op opsporing en uitzetting, zodat ons land niet langer een toevluchtsoord is voor uitgeprocedeerden.”
Gemeentelijke regelingen die illegaliteit faciliteren verbieden en bestraffen
FVD wil dat gemeenten geen regelingen meer mogen aanbieden die illegaal verblijf mogelijk maken. Gemeenten die dit toch doen, worden beboet om te voorkomen dat illegaliteit wordt beloond.
“We stoppen gemeentelijke regelingen die illegaal verblijf faciliteren en beboeten gemeenten die dit toch doen, zodat illegaliteit niet beloond wordt.”
Uitgeprocedeerde illegalen naar opvang in derde landen
De partij wil verdragen sluiten met derde landen om uitgeprocedeerde illegalen die niet willen terugkeren, daar op te vangen. Zo hoeft Nederland deze personen niet langer op te vangen.
“We sluiten verdragen met (Afrikaanse) landen voor het opnemen van illegalen die in Nederland zijn uitgeprocedeerd en weigeren om terug te keren, zodat Nederland niet langer gedwongen wordt deze personen op te vangen.”
GroenLinks-PvdA is tegen de strafbaarstelling van illegaliteit en wil voorkomen dat mensen zonder papieren op straat belanden. Ze pleiten voor een humaan migratiebeleid met aandacht voor mensenrechten, snelle procedures en effectieve terugkeer voor wie geen recht op verblijf heeft.
Tegen strafbaarstelling van illegaliteit
GroenLinks-PvdA verzet zich expliciet tegen het strafbaar maken van illegaliteit. Ze willen voorkomen dat mensen zonder papieren en perspectief op straat moeten leven, en kiezen voor een humane benadering waarbij strafrechtelijke vervolging wordt afgewezen.
“We voorkomen zo veel mogelijk dat deze mensen zonder papieren en perspectief op straat moeten leven. We zijn tegen de strafbaarstelling van illegaliteit.”
Effectief en humaan terugkeerbeleid
De partij vindt dat mensen zonder recht op asiel moeten terugkeren naar hun land van herkomst, maar benadrukt dat dit op een zorgvuldige en humane manier moet gebeuren, zonder mensenrechten te schenden.
“Mensen die geen recht hebben op asiel, moeten terug naar hun land van herkomst. Asielprocedures moeten kort en zorgvuldig zijn...”
“Wie veilig terug kan en geen recht heeft op asiel, wordt ondersteund bij terugkeer naar het land van herkomst.”
JA21 wil illegaliteit in Nederland hard aanpakken door het strafbaar stellen van illegaal verblijf, het beëindigen van opvang voor illegalen, en het streng bestraffen van het faciliteren van illegaliteit. De partij pleit voor strengere handhaving, hogere boetes voor illegale arbeid, en directe terugkeer van afgewezen asielzoekers. Hun visie is dat illegaliteit niet getolereerd mag worden en dat Nederland grip moet herwinnen op migratie en verblijf.
Illegaliteit strafbaar stellen en opvang beëindigen
JA21 wil dat illegaliteit, net als in buurlanden, strafbaar wordt en dat opvang en faciliteiten voor illegalen worden afgeschaft. Hiermee wil de partij voorkomen dat afgewezen asielzoekers in Nederland blijven en het signaal afgeven dat illegaal verblijf niet wordt getolereerd.
“Dat afwijzing ook echt terugkeer betekent: illegaliteit net als onze buurlanden strafbaar stellen, evenals het faciliteren hiervan, stoppen met de Landelijke Vreemdelingenvoorzieningen (LVV) en andere vormen van illegalenopvang.”
Strengere handhaving en sancties op illegale arbeid
JA21 wil illegale arbeid tegengaan door strengere handhaving, hogere boetes voor werkgevers en werknemers, en het terugvorderen van belastingen en premies. Dit moet het economisch voordeel van illegaliteit wegnemen en ontmoedigen.
“Illegale arbeid bestrijden: hogere boetes en strengere handhaving op het tewerkstellen van illegalen, met terugwerkende kracht innen van belastingen en premies van illegale arbeiders en werkgevers.”
Voorkomen van verdwijnen in illegaliteit na asielafwijzing
De partij wil voorkomen dat uitgeprocedeerde asielzoekers in de illegaliteit verdwijnen door bijvoorbeeld het gebruik van enkelbanden te onderzoeken. Dit moet de pakkans vergroten en de kans op illegaal verblijf verkleinen.
“Onderzoeken van de enkelband als optie om te voorkomen dat uitgeprocedeerde asielzoekers in de illegaliteit verdwijnen in afwachting van uitzetting.”
NSC erkent het bestaan van illegale vreemdelingen, maar kiest voor een benadering waarin menselijkheid en strengheid worden gecombineerd. Het weigeren van medewerking aan terugkeer wordt strafbaar, maar hulp aan illegale vreemdelingen blijft toegestaan; opvang voor kansarme asielzoekers wordt versoberd en gericht op terugkeer.
Strenger terugkeerbeleid voor afgewezen asielzoekers
NSC wil het terugkeerbeleid voor afgewezen asielzoekers aanscherpen door niet-meewerken aan terugkeer strafbaar te stellen. Hiermee wil de partij voorkomen dat mensen zonder verblijfsrecht in Nederland blijven, en zo illegaliteit tegengaan.
“Het terugkeerbeleid voor afgewezen asielzoekers moet strenger worden uitgevoerd. Niet meewerken aan terugkeer wordt strafbaar.”
Hulp aan illegale vreemdelingen blijft toegestaan
Hoewel NSC illegaliteit wil tegengaan, vindt de partij dat hulp aan mensen zonder verblijfsvergunning nooit strafbaar mag zijn. Dit onderscheidt hun standpunt van partijen die hulpverlening willen criminaliseren.
“Medemenselijke hulp aan illegale vreemdelingen mag nooit strafbaar worden.”
Sobere opvang gericht op terugkeer voor kansarme asielzoekers
NSC wil dat opvang voor asielzoekers die weinig kans maken op asiel (en dus mogelijk in illegaliteit belanden) tijdelijk en sober is, met de nadruk op terugkeer naar het land van herkomst.
“Voor de groep die weinig kans maakt op asiel geldt een sobere, tijdelijke opvang, gericht op terugkeer.”
De VVD wil illegaliteit strenger aanpakken door het verblijf van illegale immigranten strafbaar te stellen en criminele of overlastgevende vreemdelingen direct uit te zetten. De partij pleit voor meer middelen om fraude en misbruik van verblijfsrecht te bestrijden en het intrekken van verblijfsvergunningen te vergemakkelijken. Hun visie is gericht op het beschermen van de rechtsstaat en het draagvlak voor legale migratie door hard op te treden tegen illegaal verblijf en misbruik.
Verblijf van illegale immigranten strafbaar stellen
De VVD wil het verblijf van illegale immigranten expliciet strafbaar maken om illegaal verblijf te ontmoedigen en het draagvlak voor legale migratie te behouden. Dit moet bijdragen aan een effectiever terugkeerbeleid en het tegengaan van misbruik van het asielstelsel.
“Daarnaast wordt het verblijf van deze illegale immigranten strafbaar.”
Directe uitzetting van criminele en overlastgevende vreemdelingen
De partij stelt dat criminele en overlastgevende asielzoekers en migranten zonder pardon moeten worden uitgezet, om misbruik van gastvrijheid te voorkomen en de veiligheid te waarborgen.
“Criminele en overlastgevende asielzoekers worden zonder pardon uitgezet: Er is in Nederland geen plek voor criminele en overlastgevende asielzoekers. Deze groep misbruikt onze gastvrijheid en maakt het draagvlak voor echte vluchtelingen kapot. Asielzoekers die veroordeeld worden voor een strafbaar feit, verliezen hun verblijfsrecht en worden uitgezet naar hun land van herkomst of een veilig derde land.”
Meer middelen voor aanpak fraude en intrekken verblijfsvergunningen
De VVD wil extra middelen inzetten om fraude en misbruik van verblijfsrecht aan te pakken, waaronder het makkelijker intrekken van verblijfsvergunningen bij misbruik of illegaliteit.
“Dit blijft belangrijk, maar tegelijkertijd vinden we dat er extra middelen moeten komen om ook fraude en misbruik van andere vormen van verblijfsrecht aan te pakken en hierbij meer verblijfsvergunningen in te trekken.”
Volt beschouwt mensen niet als illegaal en wil de strafbaarstelling van illegaliteit afschaffen. Ze pleiten voor menswaardige opvang, toegang tot basisvoorzieningen en arbeidsrechten voor ongedocumenteerden, en willen criminalisering van hulp aan mensen zonder verblijfsstatus tegengaan.
Strafbaarstelling van illegaliteit afschaffen
Volt vindt dat niemand als illegaal bestempeld mag worden en wil de strafbaarstelling van illegaliteit schrappen. Ze willen dat ongedocumenteerden toegang krijgen tot opvang, gezondheidszorg en arbeidsrechten, met financiële steun voor gemeenten.
“Geen mens is illegaal. Volt schaft de strafbaarstelling illegaliteit af. Verder worden opvang en begeleiding door maatschappelijk middenveld en gespecialiseerde diensten gefinancierd. De bed-bad-brood-regeling wordt in ere hersteld en toegang tot gezondheidszorg en arbeidsrechten wordt gegarandeerd. Gemeenten krijgen hiervoor financiële ondersteuning.”
Bescherming van hulpverleners en niet-criminaliseren van hulp
Volt wil dat mensen of organisaties die hulp bieden aan ongedocumenteerden nooit gecriminaliseerd worden, en pleit voor betere bescherming van hulpverleners en sancties tegen landen die hulpverlening strafbaar stellen.
“Mensen of organisaties die mensen helpen en bescherming bieden mogen nooit gecriminaliseerd worden. Volt pleit daarom voor betere bescherming voor hulpverleners en ngo’s. Landen die hulpverleners vervolgen wanneer zij bijvoorbeeld mensen redden op zee of juridische bijstand verlenen, worden gesanctioneerd.”
Arbeidsrechten voor ongedocumenteerden
Volt wil dat ook ongedocumenteerden een burgerservicenummer kunnen krijgen, mogen werken en belasting betalen, zodat zij niet in een illegale positie hoeven te verkeren.
“Ook ongedocumenteerden en derdelanders met een visum kunnen een BSN krijgen, werken en belasting betalen.”
De SP verzet zich tegen het criminaliseren van mensen zonder verblijfsvergunning en het duwen van kwetsbare groepen in het illegale circuit. In plaats daarvan pleit de partij voor humane behandeling, toegang tot basisvoorzieningen voor ongedocumenteerden en het bestrijden van uitbuiting en misstanden zonder mensen de illegaliteit in te drijven.
Geen strafbaarstelling van ongedocumenteerden of hun helpers
De SP vindt het onmenselijk en ineffectief om mensen zonder verblijfsvergunning strafbaar te stellen, omdat dit leidt tot uitbuiting en mishandeling in het illegale circuit. De partij wil dat ongedocumenteerden toegang houden tot basisvoorzieningen en dat hulp aan hen nooit strafbaar is.
“Mensen illegaal verklaren slaat nergens op. Het duwt hen het illegale circuit in, waar uitbuiting en mishandeling aan de orde van de dag zijn. Dit is onmenselijk en werkt bovendien niet toe naar een oplossing. Daarom verzetten we ons tegen het strafbaar stellen van mensen die ongedocumenteerd zijn of van mensen die hen helpen. Ongedocumenteerden moeten toegang kunnen krijgen tot eerste levensbehoeften als zorg, voedsel en opvang.”
Misstanden bestrijden zonder mensen de illegaliteit in te drijven
De SP wil misstanden zoals mensenhandel en uitbuiting bestrijden, maar zonder de betrokkenen verder de illegaliteit in te drukken. De nadruk ligt op bescherming en ondersteuning in plaats van repressie.
“We bestrijden misstanden als mensenhandel en seksuele uitbuiting, zonder de mensen om wie het gaat de illegaliteit in te drukken.”