De SGP is fel tegen het legaliseren van roken voor jongeren en wil het gebruik van tabak juist verder ontmoedigen en beperken. Zij pleiten voor strengere regels, minder verkooppunten, hogere accijnzen en betere handhaving, met als doel jongeren te beschermen tegen de schadelijke gevolgen van roken. Legalisering van roken op jonge leeftijd, zoals op 13-jarige leeftijd, wordt door de SGP uitgesloten.
De SGP wil het roken onder jongeren actief tegengaan door de verkoop van tabak te beperken, accijnzen te verhogen en preventie te versterken. Het beschermen van jongeren tegen de schadelijke effecten van tabak staat centraal, en het legaliseren van roken op jonge leeftijd wordt expliciet afgewezen.
“Tabaksverkoop wordt vergunningplichtig. Het aantal verkooppunten neemt stapsgewijs af. Accijns op alcohol, tabak en vapen worden verhoogd.”
“Ouders en tieners worden geïnformeerd over de gezondheidsschade door drugs, tabak en alcohol en over de gevaren van verslavingen...”
“We willen dat jongeren gezond opgroeien. Daarom steunt de SGP voorstellen voor een gezonde leefomgeving en leefstijl.”
De SGP wil dat vapen onder dezelfde strenge regels valt als roken, met een nadruk op handhaving en het tegengaan van verleidelijke smaakjes, om zo jongeren te beschermen tegen verslaving.
“Voor vapen moeten dezelfde regels gelden als voor roken. Het smaakjesverbod moet strenger worden gehandhaafd door de import van vapes beter te controleren.”
De SGP is principieel tegen het legaliseren van schadelijke middelen zoals tabak en drugs, en wil juist de wet handhaven en het gebruik terugdringen.
De SGP benadrukt het belang van bescherming van jongeren tegen tabak, drugs en andere verslavende middelen, en wil dat preventie en handhaving worden aangescherpt.
“Jongeren dienen beschermd te worden tegen de schadelijke werking daarvan.”
De VVD is tegen het legaliseren van roken voor 13-jarigen en wil juist de leeftijdsgrenzen en handhaving rondom tabaksproducten en vapes aanscherpen. De partij zet in op een rookvrije omgeving voor jongeren, strengere straffen voor verkoop aan minderjarigen en het verbieden van vapes met smaakjes. De kern van hun visie is het beschermen van de gezondheid van jongeren en het ontmoedigen van roken op jonge leeftijd.
De VVD wil voorkomen dat jongeren, waaronder 13-jarigen, toegang krijgen tot tabaksproducten en vapes. Ze pleiten voor harde straffen voor verkopers die aan kinderen verkopen en geven de NVWA meer bevoegdheden om hierop te handhaven. Dit beleid is bedoeld om de gezondheid van jongeren te beschermen en roken op jonge leeftijd te ontmoedigen.
“We pakken de handel in illegale verkoop van vapes aan. Als mensen vapes verkopen aan kinderen, straffen we ze hard. We breiden de bevoegdheden van de NVWA uit om toezicht te houden op de verkoop van vapes.”
“Het in voorraad houden van vapes met smaakjes wordt verboden. De NVWA krijgt de bevoegdheid om een doorzoeking te doen, als er sprake is van een vermoeden van illegale verkoop van vapes.”
De VVD wil dat jongeren opgroeien in een gezonde, rookvrije omgeving. Ze moedigen organisaties aan om rookvrije terreinen te realiseren en zetten in op preventie en voorlichting om roken onder jongeren te voorkomen. Dit beleid sluit het legaliseren van roken voor 13-jarigen expliciet uit.
D66 is tegen het legaliseren van roken voor jongeren van 13 jaar. Het verkiezingsprogramma benadrukt het belang van gezondheid, preventie en het beperken van schade door verslavende middelen, met speciale aandacht voor jongeren. Er wordt nergens gepleit voor het verlagen van de leeftijdsgrens voor roken; in tegendeel, D66 wil gezondheidsrisico’s voor jongeren juist verkleinen.
D66 wil jongeren beschermen tegen de risico’s van verslavende middelen zoals tabak en drugs. Het beleid is gericht op het verkleinen van gezondheidsrisico’s, het verbeteren van voorlichting en het bieden van hulp, met bijzondere aandacht voor jongeren. Er is geen enkele aanwijzing dat D66 roken op jonge leeftijd wil legaliseren; het beleid is juist gericht op het tegengaan van schadelijk gebruik.
“Drugsgebruik is nooit zonder risico’s voor je lichamelijke en geestelijke gezondheid en heeft ook negatieve gevolgen voor de samenleving. Het Nederlandse drugsbeleid moet op de schop. D66 wil reguleren waar dat kan en bestrijden waar dat nodig is.”
“We stigmatiseren en criminaliseren mensen die drugs gebruiken niet. In plaats daarvan vergroten en verbeteren we de toegankelijkheid en kwaliteit van voorlichting, hulpverlening en verslavingszorg. We hebben daarbij vooral oog voor jongeren en andere mensen in een kwetsbare positie.”
“We leggen doelen voor gezondheid vast in de wet, zoals over grote achterstanden in gezondheid of over overgewicht bij kinderen. Zo zorgen we dat de politiek echt stappen moet zetten en afspraken niet zonder resultaten blijven.”
D66 noemt expliciet leeftijdsgrenzen voor andere verslavende producten (zoals apps), maar nergens wordt gepleit voor het verlagen van de leeftijdsgrens voor roken of andere verslavende middelen. De partij kiest juist voor bescherming van jongeren tegen schadelijke invloeden.
“Zolang grote techbedrijven niet gereguleerd zijn, wil D66 een duidelijke leeftijdsgrens van 15 jaar voor verslavende apps die zorgen dat je maar blijft scrollen.”
De Partij voor de Dieren is fel tegen het legaal roken op jonge leeftijd en streeft juist naar een generatie die helemaal niet meer rookt. Zij willen de minimumleeftijd voor het kopen van tabak jaarlijks verhogen, zodat jongeren die na 2008 zijn geboren nooit legaal kunnen roken, en nemen aanvullende maatregelen zoals het verbieden van sigarettenfilters en wegwerpvapes. Hun beleid is gericht op het beschermen van de gezondheid van jongeren en het uiteindelijk volledig rookvrij maken van toekomstige generaties.
De PvdD wil voorkomen dat jongeren ooit beginnen met roken door de minimumleeftijd voor het kopen van tabaksproducten elk jaar te verhogen. Dit betekent dat jongeren die na 2008 zijn geboren nooit legaal tabak kunnen kopen, waarmee het verzoek om op je 13e te mogen roken expliciet wordt afgewezen. Dit beleid is bedoeld om een rookvrije generatie te realiseren en de volksgezondheid te beschermen.
“We werken toe naar een rook-, vape en blowvrije generatie. De minimumleeftijd om tabaksproducten en vapes te mogen kopen wordt jaarlijks met één jaar verhoogd, zodat kinderen die na 2008 zijn geboren nooit gaan roken.”
Naast het verhogen van de minimumleeftijd, wil de PvdD de verkoop van tabaksproducten verder beperken door deze alleen nog toe te staan in tabakszaken met een vergunning en door de prijzen substantieel te verhogen. Dit maakt het voor jongeren extra moeilijk om aan tabak te komen.
“De verkoop van (e)sigaretten en andere tabaksproducten wordt vergunningplichtig en kan alleen nog in tabakszaken. De prijzen worden substantieel verhoogd.”
Om roken verder te ontmoedigen en de schadelijke impact op milieu en gezondheid te beperken, wil de PvdD de verkoop van sigarettenfilters en wegwerpvapes verbieden. Dit sluit aan bij hun streven naar een rookvrije generatie.
“We verbieden de verkoop van sigarettenfilters en er komt een verbod op wegwerpvapes.”
De partij wil het aantal rookvrije plekken uitbreiden, waaronder stranden, parken en natuurgebieden, zodat roken steeds minder zichtbaar en sociaal geaccepteerd wordt, vooral voor jongeren.
“Er komen meer rookvrije stranden, parken en natuurgebieden. Ook gebieden langs het water worden rookvrij.”
Het CDA is uitgesproken tegen het legaal roken op jonge leeftijd en wil roken onder jongeren juist verder beperken. Zij stellen voor de leeftijdsgrens voor tabaksverkoop te verhogen naar 21 jaar en streven zelfs naar een generatiegebonden rookverbod, waarmee roken stapsgewijs volledig verboden wordt voor nieuwe generaties. Het CDA kiest dus voor strengere regels en een rookvrije generatie, niet voor legalisering op jonge leeftijd.
Het CDA wil de leeftijdsgrens voor het kopen van tabak verhogen naar 21 jaar en werkt toe naar een generatiegebonden rookverbod. Hiermee willen ze voorkomen dat jongeren, inclusief 13-jarigen, legaal kunnen roken. Het doel is een rookvrije generatie en het terugdringen van tabaksgebruik onder jongeren.
“We verhogen de leeftijdsgrens van tabaksverkoop naar 21 jaar en willen een generatiegebonden rookverbod waarbij we roken stapsgewijs verbieden.”
“We dringen het aantal tabaksverkooppunten terug, voeren een verbod in op wegwerpvapes, willen een jaarlijkse indexatie-accijns op tabak en accijns op e-sigaretten.”
Naast het verhogen van de leeftijdsgrens, wil het CDA tabaksgebruik verder ontmoedigen door accijnzen te verhogen en het aantal verkooppunten te verminderen. Dit maakt het voor jongeren nog moeilijker om aan tabak te komen.
“Verbruiksbelastingen (bijvoorbeeld op suiker) en accijns (tabak, e-sigaretten, alcohol) heffen we vanuit een gezondheidsdoelstelling.”
De ChristenUnie is fel tegen het legaal maken van roken voor jongeren, en streeft juist naar een volledig rookvrije generatie. Ze willen de verkoop van tabak blijvend verbieden aan iedereen geboren na 2008 en verhogen de accijnzen op tabak verder. Hun beleid is gericht op het voorkomen dat jongeren überhaupt beginnen met roken, met als doel dat niemand op zijn 13e (of later) legaal kan roken.
De ChristenUnie wil dat jongeren nooit legaal kunnen roken door de verkoop van tabak permanent te verbieden aan iedereen geboren na 2008. Dit beleid is expliciet gericht op het realiseren van een rookvrije generatie en sluit elke mogelijkheid uit dat 13-jarigen legaal kunnen roken, nu en in de toekomst.
“Voor het roken van tabak kiezen we voor het Nieuw-Zeelandse rookbeleid. Dat richt zich op een rookvrije generatie door de verkoop van tabak blijvend te verbieden aan iedereen geboren na 2008, en stapsgewijs de leeftijdsgrens te verhogen.”
Naast het verbod op verkoop aan jongeren, verhoogt de ChristenUnie de accijnzen op tabak om roken financieel onaantrekkelijker te maken voor iedereen, en in het bijzonder voor jongeren. Dit ontmoedigt het starten met roken op jonge leeftijd.
“Accijnzen op tabak en alcohol gaan verder omhoog.”
Om te voorkomen dat jongeren via alternatieven als vapes toch aan nicotine beginnen, wil de ChristenUnie een totaalverbod op de verkoop van vapes. Dit sluit een belangrijke ‘instap’ naar roken voor jongeren af.
“Daarom willen wij een totaalverbod op de verkoop van vapes.”
FVD is tegen overheidsbetutteling en wil volwassenen meer vrijheid geven in hun rook- en drugsgebruik, maar pleit expliciet voor strenge bescherming van minderjarigen tegen roken en drugs. Het programma bevat geen voorstellen om roken op jonge leeftijd, zoals op 13-jarige leeftijd, legaal te maken; integendeel, FVD wil jongeren juist beschermen tegen de risico’s van roken en drugsgebruik.
FVD erkent het recht van volwassenen op individuele keuzevrijheid, maar maakt een duidelijke uitzondering voor minderjarigen. Het programma benadrukt dat alle vormen van drugs, waaronder tabak, bij minderjarigen moeten worden weggehouden om hen te beschermen tegen schadelijke effecten. Dit betekent dat FVD geen voorstander is van het legaliseren van roken voor 13-jarigen.
FVD wil dat volwassenen zelf mogen beslissen over hun rookgedrag en dat de overheid zich niet bemoeit met persoonlijke keuzes van volwassenen. Dit standpunt geldt echter niet voor minderjarigen.
“We trekken steun voor het Preventieakkoord in, zodat mensen zelf kunnen beslissen hoe zij willen leven. Dit betekent onder meer dat horecaondernemers en sportkantines de vrijheid terugkrijgen om hun eigen rookbeleid zelf te bepalen en de overheid zich niet bemoeit met persoonlijke keuzes.”
Volt is uitgesproken tegen roken en nicotinegebruik onder jongeren en streeft naar een volledig rookvrije generatie. Het programma bevat concrete voorstellen om roken (en vapen) te ontmoedigen, accijnzen te verhogen, lobbyisten te weren en de zichtbaarheid en beschikbaarheid van nicotineproducten te beperken. Volt wil dus absoluut niet dat jongeren van 13 jaar legaal kunnen roken, maar juist dat jongeren helemaal niet meer beginnen met roken.
Volt wil het roken en vapen onder jongeren volledig uitbannen en zet in op een rookvrije generatie. Dit betekent dat het legaal maken van roken voor 13-jarigen volledig indruist tegen hun beleid. De partij kiest voor strengere maatregelen, hogere accijnzen en het beperken van de beschikbaarheid van nicotineproducten.
“We realiseren de rookvrije generatie zo snel mogelijk, voor zowel tabak als vapes. We verhogen accijnzen, weren lobbyisten van de nicotine-industrie en verplichten importeurs van nicotineproducten om een percentage van hun winst in een nicotinefonds te storten, dat kan worden aangewend om nicotinegebruik tegen te gaan.”
Volt wil de zichtbaarheid en beschikbaarheid van verslavende middelen zoals alcohol en nicotine sterk verminderen, onder andere door deze uit supermarkten te weren. Dit beleid is bedoeld om jongeren te beschermen tegen het beginnen met roken of vapen.
“We verminderen alcoholgebruik door de zichtbaarheid en beschikbaarheid te verminderen, onder andere door alcohol geheel uit supermarkten te weren. Alcohol hoort niet bij de dagelijkse boodschappen.”
Volt investeert in ondersteuning voor ouders bij het stoppen met roken of vapen, om zo ook de intergenerationele overdracht van nicotinegebruik te voorkomen. Dit onderstreept hun preventieve benadering en het belang dat Volt hecht aan het beschermen van jongeren tegen roken.
“Volt garandeert dat (aanstaande) ouders laagdrempelige, professionele ondersteuning kunnen krijgen bij het stoppen met roken of vapen, bij alcohol- en drugsgebruik en bij mentale klachten rondom zwangerschap en geboorte.”
BBB spreekt zich in het verkiezingsprogramma niet uit voor het legaliseren van roken op 13-jarige leeftijd. Integendeel, het programma bevat voorstellen om jongeren juist beter te beschermen tegen schadelijke invloeden, waaronder verslavingen. Er zijn geen concrete beleidsvoorstellen gevonden die het legaal maken van roken voor 13-jarigen ondersteunen; de partij zet in op bescherming en voorlichting van jongeren.
BBB wil jongeren beschermen tegen risico’s zoals verslaving en ongewenste beïnvloeding, en pleit voor strengere leeftijdsverificatie en voorlichting. Dit standpunt adresseert het probleem van schadelijke gewoonten onder jongeren en bepleit juist méér bescherming, niet minder.
“Onze kinderen en jongeren groeien op in een wereld waarin schermtijd, sociale media en online contacten een groot deel van hun leven vormen. Tegelijk neemt het aantal risico’s toe: identiteitsfraude, online pesten, verslaving, misinformatie, deepfakes en ongewenste beïnvloeding zijn reële bedreigingen. Jongeren, maar ook ouderen en kwetsbare groepen, verdienen extra bescherming én voorlichting om weerbaar te blijven.”
“Europese leeftijdsverificatie. Nederland gaat zich binnen de EU inzetten op een uniform en privacyvriendelijk leeftijdsverificatiesysteem dat apps zoals sociale media binnen de EU moeten hanteren om de veiligheid van persoonlijke data te garanderen.”
BIJ1 pleit voor legalisering en regulering van alle drugs, maar noemt nergens expliciet het legaliseren van roken (tabak) op jonge leeftijd, laat staan op 13-jarige leeftijd. Er wordt geen enkel concreet voorstel gedaan om de leeftijdsgrens voor roken te verlagen of jongeren toegang te geven tot tabaksproducten; het programma richt zich vooral op regulering van drugs in het algemeen en bescherming van jongeren.
BIJ1 wil alle drugs legaliseren en reguleren om veiligheid te verbeteren en mensen met problematiek beter te kunnen helpen. Er wordt echter geen enkele leeftijdsgrens genoemd, noch wordt tabak of roken specifiek genoemd in relatie tot jongeren of 13-jarigen. Dit standpunt adresseert dus niet expliciet het verzoek om op 13-jarige leeftijd legaal te kunnen roken.
“Teelt, fabricage, bezit en verkoop van alle drugs wordt gelegaliseerd en gereguleerd. Zo kan veiligheid beter worden gecontroleerd en kunnen mensen met drugsproblematiek eerder worden geholpen.”
“drugs wordt gelegaliseerd en gereguleerd. Zo kan veiligheid beter worden gecontroleerd en kunnen mensen met drugsproblematiek eerder worden geholpen.”
DENK is uitgesproken tegen het legaal roken op jonge leeftijd en wil juist het roken onder jongeren verder beperken. Zij stellen voor om de leeftijdsgrens voor de verkoop van sigaretten te verhogen naar 21 jaar, de verkoop van tabak aan jongeren die na een bepaald jaar geboren zijn te verbieden, en de beschikbaarheid van sigaretten sterk te beperken. Hun beleid is gericht op het realiseren van een rookvrije generatie.
DENK wil het roken onder jongeren actief ontmoedigen en de toegang tot tabak sterk beperken. Zij verhogen de minimumleeftijd voor de verkoop van sigaretten naar 21 jaar en willen de verkoop van tabak aan toekomstige generaties volledig verbieden. Dit beleid is bedoeld om de gezondheid van jongeren te beschermen en een rookvrije generatie te realiseren.
“Wij gaan voor een rookvrije generatie door de verkoop van tabak te verbieden voor jongeren die na een bepaald jaar geboren zijn en de volwassen leeftijd nog moeten bereiken. Stoppen met rokenprogramma’s gaan wij toegankelijker maken en de locaties voor de verkoop van sigaretten gaan we flink beperken.”
“Wij verhogen per direct de leeftijd voor de verkoop van sigaretten en alcohol naar 21 jaar.”
GroenLinks-PvdA is uitgesproken tegen het (jong) beginnen met roken en wil roken onder jongeren juist verder ontmoedigen en beperken. Zij stellen strengere maatregelen voor, zoals hogere accijnzen, meer rookvrije zones en een verbod op wegwerpvapes, om te voorkomen dat jongeren, en dus zeker 13-jarigen, legaal kunnen roken. Hun beleid is gericht op het beschermen van jongeren tegen de tabaksindustrie en het terugdringen van roken onder de jeugd.
GroenLinks-PvdA wil het roken onder jongeren juist verder beperken door strengere regelgeving en ontmoedigingsmaatregelen. Zij zien de tabaksindustrie als een actieve partij die jongeren probeert te verleiden tot roken en willen dit krachtig tegengaan. Dit beleid staat haaks op het idee dat jongeren, zoals 13-jarigen, legaal zouden moeten kunnen roken.
“De tabaksindustrie zet vol in op vapes voor jongeren om de nieuwe generatie aan rookverslaafden te kweken. We strijden tegen de tabaksindustrie en voor een verbod op wegwerpvapes. Accijnzen gaan omhoog en rookvrije zones worden uitgebreid.”
“Illegale import wordt harder bestraft. De tabaksindustrie wordt met een speciale heffing verplicht mee te betalen aan de schade die roken veroorzaakt.”
JA21 is tegen het legaliseren van roken op jonge leeftijd en wil juist de drempel voor het beginnen met softdrugsgebruik zo hoog mogelijk houden. De partij pleit niet voor het verlagen van de leeftijdsgrens voor roken, maar benadrukt het belang van preventie en normering om jongeren te beschermen tegen het gebruik van tabak en softdrugs.
JA21 vindt het belangrijk dat jongeren niet te vroeg beginnen met roken of softdrugs. De partij wil de toegang tot softdrugs beperken en de drempel om te beginnen verhogen, om zo de gezondheid en veiligheid van jongeren te beschermen.
“Tegelijkertijd is het belangrijk dat de drempel om te beginnen met softdrugsgebruik zo hoog mogelijk blijft.”
JA21 pleit nergens voor het legaliseren van roken of softdrugsgebruik voor jongeren onder de 18 jaar. Integendeel, het programma benadrukt het belang van normering en het tegengaan van normalisering van drugsgebruik.
“Het gebruik van harddrugs – zoals cocaïne – wordt nog altijd genormaliseerd. Voor JA21 is dat onbegrijpelijk.”
NSC is uitgesproken tegen het legaal roken op jonge leeftijd en streeft juist naar een rookvrije generatie in 2030. Ze willen het aantal verkooppunten van tabak (ook voor vapes) zo snel mogelijk beperken en zetten in op het ontmoedigen van tabaksgebruik onder jongeren. Het programma bevat geen enkele aanwijzing dat roken op 13-jarige leeftijd legaal zou moeten worden; integendeel, het beleid is gericht op strengere regulering en bescherming van de jeugd.
NSC wil het roken onder jongeren juist tegengaan door het aantal verkooppunten van tabak te beperken en te streven naar een rookvrije generatie. Dit beleid is bedoeld om de volksgezondheid te verbeteren en jongeren te beschermen tegen de schadelijke gevolgen van roken. Het voorstel staat haaks op het idee dat jongeren op hun 13e legaal zouden mogen roken.
“We streven naar een rookvrije generatie in 2030 door extra maatregelen, zoals het zo snel mogelijk beperken van verkooppunten (ook voor vapes) en tabaksspeciaalzaken.”
“Al op jonge leeftijd moet geïnvesteerd worden in de juiste voeding, mentale gezondheid, goede mondhygiëne, sport en bewegen, het tegengaan van alcohol-, drugs- en tabaksgebruik, een veilig (t)huis en inkomenszekerheid.”
De SP is fel tegen het legaal roken door jongeren en wil juist het roken onder jongeren hard aanpakken. Ze pleiten voor een drastische beperking van het aantal verkooppunten, een totaalverbod op tabaksreclame en strenge handhaving op verleiding van jongeren door de tabaks- en vape-industrie. Het programma bevat geen enkele aanwijzing dat de SP roken op jonge leeftijd wil legaliseren; integendeel, het beleid is gericht op maximale bescherming van jongeren tegen tabak en vapes.
De SP wil het roken onder jongeren juist verder ontmoedigen en voorkomen. Ze zien de verleiding van jongeren door de tabaks- en vape-industrie als een groot probleem en willen dit met harde maatregelen tegengaan. Dit beleid staat haaks op het idee dat jongeren van 13 jaar legaal zouden mogen roken.
“We pakken de rookindustrie aan. Onze kinderen worden verleid met ongezonde vapes, daarom beperken we het aantal verkooppunten drastisch en maken een eind aan het verdienmodel van de vapeindustrie. Er komt een algeheel verbod op tabaksreclame en verleiding richting jongeren wordt keihard aangepakt. We versterken de handhaving op illegaal aanbod en houden nieuwe verslavende producten buiten de deur.”
De SP wil juist investeren in programma’s die jongeren helpen niet te beginnen met roken, onder andere door preventieve zorg en stoppen-met-rokenprogramma’s breed toegankelijk te maken. Dit onderstreept dat het legaliseren van roken voor jongeren volledig indruist tegen hun visie.
“Alle bewezen preventieve zorg, zoals controles bij de tandarts, stoppenmet rokenprogramma’s en leefstijlbegeleiding, wordt volledig vergoed.”
De PVV is tegen het legaliseren van roken voor jongeren en wil het roken in gevangenissen zelfs verbieden. Er zijn geen voorstellen in het verkiezingsprogramma die pleiten voor het legaliseren van roken op jonge leeftijd, zoals op 13-jarige leeftijd; integendeel, het programma bevat alleen een verbod op roken in specifieke contexten.
De PVV wil privileges voor gevangenen beperken, waaronder het verbieden van roken in de cel. Dit standpunt laat zien dat de partij juist voor strengere regels rondom roken is, zelfs voor volwassenen in detentie, en dus zeker niet voor het legaliseren van roken voor jongeren.
“Afschaffing dagprogramma’s/knutselclubjes; geen spelcomputers, televisie of roken in de cel”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma