Verkiezingsprogramma's 2025 overhypotheekrenteaftrek woningmarkt stikstof zorgakkoord
FVD wil de hypotheekrenteaftrek volledig behouden en verhogen, de woningmarkt dereguleren en bouwen stimuleren door het schrappen van klimaat- en stikstofregels. Ze verwerpen het huidige stikstofbeleid volledig en willen geen nationaal zorgakkoord, maar juist minder invloed van verzekeraars en meer basiszorg. Hun kernvisie is: maximale vrijheid voor burgers, lage lasten, en het afschaffen van beperkende regels op wonen, landbouw en zorg.
Hypotheekrenteaftrek volledig behouden en verhogen
FVD ziet de hypotheekrenteaftrek als essentieel voor betaalbaar wonen en wil deze niet alleen behouden, maar het maximale aftrektarief verhogen naar het oude niveau. Dit moet het eigenwoningbezit stimuleren en de woonlasten verlagen.
“De hypotheekrenteaftrek blijft behouden en het maximale aftrektarief wordt teruggebracht naar het niveau van voor 2014 (52%).”
“We behouden de hypotheekrenteaftrek en brengen het maximale aftrektarief terug omhoog naar 52%, zodat huiseigenaren betaalbaar kunnen blijven wonen.”
“De hypotheekrenteaftrek behouden we en het maximale aftrektarief gaat terug omhoog naar 52%.”
“Hypotheekrenteaftrek blijft, met een hoger aftrektarief, zodat wonen betaalbaar wordt en blijft.”
Woningmarkt dereguleren en bouwen stimuleren
FVD wil de woningmarkt openstellen door regels te schrappen, zoals duurzaamheidseisen, het eigenwoningforfait, en het beperken van overdrachtsbelasting. Ze willen bouwen versnellen en het bezit van een eigen woning stimuleren.
“We schrappen de klimaat- en milieuregels die de bouwsector beknellen.”
“Milieu- en stikstofregels die bouw vertragen schaffen we af, en ook verplichte duurzaamheids- en energielabel eisen verdwijnen.”
“We bouwen snel 100.000 woningen per jaar, schrappen beknellende klimaat- en stikstofregels, en stoppen gedwongen verduurzaming om kapitaal vrij te maken voor nieuwbouw.”
“We schaffen het eigenwoningforfait af en houden de eigen woning in box 1, zodat nooit belasting wordt betaald over het eigen huis.”
“De overdrachtsbelasting wordt 2% voor iedereen, met uitzondering van starters, die een volledige vrijstelling ontvangen.”
Volledig afschaffen van het stikstofbeleid
FVD erkent geen stikstofprobleem en wil alle bijbehorende regelgeving, modellen en fondsen schrappen. Dit moet boeren en bouwers weer ruimte geven en economische schade voorkomen.
“We vegen het hele stikstofbeleid van tafel en halen de Kritische Depositiewaarden (KDW) uit de wet en uit de vergunningverlening, omdat er geen stikstofcrisis is en boeren gewoon kunnen blijven boeren.”
“Het stikstofbeleid gaat volledig van tafel.”
“We heffen het stikstoffonds van €25 miljard op, zodat deze gelden gebruikt kunnen worden voor lastenverlichting.”
“Met het schrappen van de KDW’s vervalt ook het AERIUS-model, dat niet geschikt is voor het nauwkeurig bepalen van stikstofdepositie en daarom niet langer moet worden gebruikt.”
Geen nationaal zorgakkoord, minder invloed verzekeraars
FVD wil geen centraal zorgakkoord, maar juist minder invloed van verzekeraars en farmaceutische industrie, en meer basiszorg in het pakket. Ze keren zich tegen schaalvergroting en sluiten van ziekenhuizen.
“Daarnaast beperken we de invloed van de verzekeraars en de farmaceutische industrie. Anticonceptie, fysiotherapie en tandartsen terug in het basispakket. Ook de vrije artsenkeuze blijft gehandhaafd.”
“Het sluiten van (streek)ziekenhuizen en het alsmaar opschalen van de zorg wordt stop gezet en zoveel mogelijk ongedaan gemaakt.”
BVNL wil de woningmarkt sterk dereguleren, de overheid terugtrekken en het aanbod vergroten door minder regels en meer marktwerking. Ze willen het stikstofbeleid volledig afschaffen, zien geen stikstofprobleem, en pleiten voor het beëindigen van bureaucratische belemmeringen voor woningbouw. Op het gebied van hypotheekrenteaftrek en zorgakkoorden zijn er geen concrete voorstellen of standpunten in de aangeleverde fragmenten.
Woningmarkt dereguleren en overheid terugtrekken
BVNL stelt dat overheidsmaatregelen de woningmarkt verstoren en wil deze daarom liberaliseren, regels schrappen en het bouwen van woningen vergemakkelijken. Ze zien migratie en overheidsbureaucratie als de belangrijkste oorzaken van het woningtekort en willen onder andere het splitsen van woningen vergunningsvrij maken, de kostendelersnorm afschaffen en de overheid uit de woningmarkt halen.
“De overheid trekt zich terug uit de woningmarkt.”
“Deregulering en minder overheidsbemoeienis is de oplossing.”
“Maak het splitsen van grote woningen in kleinere woningen vergunningsvrij. Dit leidt onmiddellijk tot meer woningen, zonder dat hiervoor extra ruimte wordt gebruikt.”
“Schaf de kostendelersnorm af, zodat mensen kunnen samenwonen zonder een deel van hun uitkering te verliezen.”
“De Wet betaalbare huur wordt afgeschaft.”
“De Wet goed verhuurderschap wordt afgeschaft omdat het geen positieve effecten heeft en alleen maar leidt tot meer bureaucratie.”
Stikstofbeleid volledig afschaffen
BVNL erkent het stikstofprobleem niet en wil het gehele stikstofbeleid, inclusief bijbehorende fondsen en modellen, per direct beëindigen. Zij zien het als een bureaucratisch obstakel dat woningbouw en ondernemers onnodig belemmert.
“BVNL wil dat het 'stikstofprobleem' van tafel gaat. Technisch gezien is er geen stikstofprobleem en we moeten stoppen met het lastigvallen van boeren, vissers en andere ondernemers op grond van een zelf gecreëerd bureaucratisch probleem.”
“Stop met het onnodige stikstofbeleid en geef weer vergunningen af.”
“Het stikstofbeleid gaat per direct de prullenbak in, zodat boeren weer rustig kunnen boeren en vissers weer gewoon kunnen vissen.”
“Het stikstoffonds van € 25 miljard wordt ontmanteld.”
“Het Aeriusmodel mag niet meer worden gebruikt en er wordt slechts gewerkt met gemeten waarden.”
NSC wil de hypotheekrenteaftrek behouden, zet stevig in op het versnellen van woningbouw (met nadruk op sociale huur en betaalbare koop/middenhuur), en kiest voor een pragmatische, minder modelgestuurde aanpak van het stikstofprobleem om bouw en landbouw niet onnodig te belemmeren. Op zorggebied onderschrijft NSC het bestaande zorgakkoord (AZWA) en wil het eigen risico vervangen door een beperkte eigen bijdrage per behandeling. De partij kiest voor voorspelbaar beleid en duidelijke, uitvoerbare maatregelen voor meer betaalbaarheid en zekerheid.
Hypotheekrenteaftrek blijft behouden
NSC kiest ervoor de hypotheekrenteaftrek te handhaven, waarmee ze duidelijk afwijken van partijen die deze willen beperken of afschaffen. Dit moet de betaalbaarheid voor huiseigenaren waarborgen en onzekerheid op de woningmarkt voorkomen.
“We behouden de hypotheekrenteaftrek.”
Versnellen bouw sociale en betaalbare woningen
NSC wil fors meer sociale huurwoningen en betaalbare koop/middenhuur realiseren, met harde prestatieafspraken en fiscale stimulansen voor corporaties en investeerders. Dit moet de wooncrisis aanpakken en starters en middeninkomens meer kansen geven.
“We willen langjarige verplichte afspraken maken met woningbouwcorporaties over de bouw van nieuwe woningen tot 2035.”
“We zetten nadrukkelijk in op de bouw van sociale huurwoningen en betaalbare midden-huur en -koopwoningen.”
“We verlagen de overdrachtsbelasting.”
“We stimuleren startersleningen, koopgarantconstructies en erfpachtalternatieven, waaraan het Rijk meebetaalt.”
“We streven naar een aandeel van 30% sociale huur en van 2/3de betaalbare koop en midden-huur.”
Minder modelgestuurde, pragmatische stikstofaanpak
NSC wil de stikstofcrisis oplossen door minder te leunen op rekenmodellen en meer ruimte te geven aan gebiedsgerichte, doelgerichte en brongerichte reductie. Dit moet vergunningverlening voor bouw en landbouw versoepelen en de economische schade beperken.
“Tegelijkertijd willen we stoppen met de aanpak die volledig leunt op rekenmodellen.”
“We vervangen de normen voor stikstofdepositie in de wet door reductiedoelen voor stikstofuitstoot, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen uitstoot van ammoniak (NH3) en stikstofoxiden (NOx).”
“De uitstoot van stikstof moet significant zijn teruggedrongen in 2035. Alle sectoren – industrie, verkeer, zee- en luchtvaart en landbouw – dragen bij aan die doelstelling en nemen maatregelen.”
Uitvoering zorgakkoord en vervanging eigen risico
NSC onderschrijft het bestaande zorgakkoord (AZWA) en wil het eigen risico vervangen door een beperkte eigen bijdrage per behandeling, om de zorg toegankelijker en betaalbaarder te maken.
De SP wil de hypotheekrenteaftrek volledig afbouwen omdat deze volgens hen huizen duurder maakt en ongelijkheid vergroot; de opbrengsten investeren ze in betaalbare woningen en lastenverlichting. Op de woningmarkt kiest de SP voor massale bouw van sociale en betaalbare huurwoningen, meer zeggenschap voor huurders, en het bestrijden van speculatie. Op stikstofgebied wil de SP de veestapel verkleinen en landbouw verduurzamen, terwijl ze in de zorg pleiten voor afschaffing van het eigen risico en een Nationaal ZorgFonds.
Hypotheekrenteaftrek versneld afbouwen boven €600.000
De SP ziet de hypotheekrenteaftrek als prijsopdrijvend en oneerlijk, en wil deze versneld afbouwen voor woningen boven de €600.000, met volledige afschaffing op termijn. De vrijgekomen middelen worden geïnvesteerd in betaalbare woningen en lastenverlichting.
“Voor de komende vier jaar garanderen we deze regeling voor woningen tot 600 duizend euro, maar boven dit bedrag bouwen we de hypotheekrenteaftrek direct versneld af. Zo komt er jaarlijks 5 tot 6 miljard euro vrij. Dat geld investeren we in betaalbare huurwoningen, wooncoöperaties en huisvesting voor starters.”
“Op termijn moeten we de prijsopdrijvende hypotheekrenteaftrek helemaal afbouwen. Dit gaat stapsgewijs zodat mensen niet de knel komen. De opbrengsten híervan steken we bovendien in het verlagen van de inkomstenbelasting.”
“De opbrengsten uit afbouw van de hypotheekrenteaftrek boven de 600 duizend euro en het belasten van grondspeculatie vloeien terug in het Nationaal Woonfonds.”
Massale bouw en bescherming van betaalbare woningen
De SP wil één miljoen betaalbare huurwoningen bouwen, huren bevriezen, sociale huur toegankelijk maken voor brede groepen, en speculatie en leegstand bestrijden. Dit moet de wooncrisis oplossen en wonen weer betaalbaar maken.
“Wij bouwen één miljoen betaalbare huurwoningen, bevriezen de huren en geven bewoners weer zeggenschap over hun huis en hun buurt.”
“We zorgen voor één miljoen extra betaalbare huurwoningen, met een maximale huur van 800 euro. Dat doen we via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden, splitsen, optoppen, het terugkopen van te dure huurwoningen en door sloop te voorkomen.”
“Wij doorbreken het hardnekkige idee dat sociale huur alleen zou moeten bestaan voor de allerlaagste inkomens. Wonen is een recht, geen gunst. Daarom maken we sociale huur weer toegankelijk voor een brede groep mensen. Ook voor middeninkomens.”
“Leegstaande panden worden extra belast, zodat speculatie niet langer loont. Als eigenaren geen plannen hebben om de panden te gebruiken of geschikt te maken voor bewoning, kunnen gemeenten deze onteigenen.”
Stikstof: Veestapel verkleinen en landbouw verduurzamen
De SP wil de stikstofuitstoot stevig terugdringen door de intensieve veehouderij aan te pakken, het aantal dieren per hectare te verlagen en boeren te ondersteunen bij verduurzaming.
“De SP wil de stikstofuitstoot stevig terugdringen, maar niet over de rug van boeren. Geen schijnoplossingen zoals luchtwassers of technologische trucs die niet werken, maar een aanpak die het echte probleem aanpakt: de doorgeschoten intensieve veehouderij.”
“We kiezen voor duidelijke en eerlijke grenzen aan het aantal dieren per hectare. De maximumgrens gaat omlaag, van twee naar 1,5 grootveeeenheid per hectare.”
Zorg: Afschaffen eigen risico en Nationaal ZorgFonds
De SP wil het eigen risico in de zorg afschaffen en een Nationaal ZorgFonds invoeren, zodat zorg toegankelijker en betaalbaarder wordt voor iedereen.
“We schaffen het eigen risico af en maken de zorgpremie inkomensafhankelijk, zodat je gezondheid niet langer afhangt van de dikte van je portemonnee.”
“De SP wil dat Nederland een socialer land wordt. Een land waar het normaal is dat iedereen een betaalbaar huis heeft, menselijke zorg krijgt en voldoende, gezond en goed eten kan betalen. Daarvoor heeft de SP sociale alternatieven uitgewerkt zoals het SPwoonplan ‘Wonen zonder Winst’, een Nationaal ZorgFonds zonder eigen risico...”
GroenLinks-PvdA wil de woningmarkt eerlijker en betaalbaarder maken door de hypotheekrenteaftrek stapsgewijs af te bouwen, fors te investeren in betaalbare (huur- en koop)woningen, en speculatie tegen te gaan. Ze willen het stikstofprobleem oplossen door natuurherstel en het gericht uitkopen van piekbelasters, zodat woningbouw weer mogelijk wordt. Over een zorgakkoord worden in de fragmenten geen concrete voorstellen gedaan.
Hypotheekrenteaftrek stapsgewijs afbouwen
GroenLinks-PvdA ziet de hypotheekrenteaftrek als prijsopdrijvend en oneerlijk, vooral omdat mensen met de duurste huizen het meest profiteren. Door deze aftrek stapsgewijs af te bouwen, willen ze de huizenprijzen drukken en starters meer kansen geven op de koopmarkt.
Forse investeringen in betaalbare woningen en woningcorporaties
De partij wil het woningtekort aanpakken door grootschalig te investeren in betaalbare woningen, onder andere via woningcorporaties die geen winstbelasting meer betalen en via gunstige leningen voor nieuwbouw. Dit moet vooral starters en de middenklasse helpen.
“De Woningcorporaties Nieuwe Stijl betaalt geen winstbelasting. De wet passen we daarvoor aan. Daarmee ontstaat extra investeringsruimte voor de bouw van nieuwe woningen, renovatie en verduurzaming.”
“Het Rijk gaat gunstige financiering verstrekken zodat er voldoende wordt gebouwd en de Woningcorporaties Nieuwe Stijl hoeven geen belasting meer te betalen voor het uitvoeren van deze publieke taak.”
“We komen met een nieuw instrument om meer betaalbare woningen te bouwen. Net als in Oostenrijk gaat het Rijk gunstige leningen verstrekken voor de bouw van extra betaalbare huurwoningen.”
Speculatie en prijsopdrijving tegengaan
Om de woningmarkt eerlijker te maken, wil GroenLinks-PvdA speculatiewinsten afromen, opkoopbescherming invoeren en grond weer in publieke handen brengen. Zo willen ze voorkomen dat woningen en grond vooral als winstobject worden gebruikt.
“De winsten van grondspeculanten gaan we afromen en inzetten voor woningbouw. We pakken vastgoedspeculanten aan die woningen leeg laten staan. In het hele land komt er een opkoopbescherming die starters beschermt.”
“Een eerlijk deel van deze speculatiewinst vloeit terug naar de samenleving, zodat we het kunnen gebruiken voor woningbouw.”
Stikstofruimte creëren voor woningbouw door natuurherstel en uitkoop piekbelasters
De partij erkent dat het stikstofprobleem woningbouw belemmert en wil daarom natuurherstel en het gericht uitkopen van piekbelasters, eventueel met dwang. Zo moet het 'stikstofslot' van Nederland worden gehaald en woningbouw weer mogelijk worden.
“We nemen maatregelen zodat de woningbouw weer vlot getrokken wordt. We maken vergunningverlening voor woningbouw eenvoudiger. De intensieve veehouderij zal meer moeten doen om vervuiling terug te dringen. Daarbij hoort ook een kleinere veestapel, en zo nodig met dwingende maatregelen als stok achter de deur.”
“Om de natuur te laten herstellen is het als eerste van belang piekbelasters gericht uit te kopen, te verplaatsen, of te begeleiden naar een vorm van landbouw die minder druk legt op de omgeving. Als stok achter de deur zijn we bereid tot gedwongen uitkoop zodat de natuur voldoende kan herstellen en het land van het slot kan.”
“We halen Nederland van het stikstofslot.”
De PVV wil de hypotheekrenteaftrek volledig behouden, sociale huren verlagen en de woningmarkt toegankelijker maken voor Nederlanders door onder andere statushouders geen voorrang meer te geven. Op het gebied van stikstof pleit de partij voor het versoepelen van regels en het schrappen van strenge doelen om woningbouw en landbouw niet te belemmeren. Over zorgakkoorden wordt niet concreet gesproken, maar de PVV stelt wel voor het eigen risico af te schaffen en de tandarts in het basispakket op te nemen.
Hypotheekrenteaftrek volledig behouden
De PVV beschouwt de hypotheekrenteaftrek als essentieel voor betaalbaarheid van koopwoningen en wil hier niet aan tornen. Dit standpunt is bedoeld om de positie van huiseigenaren te beschermen en de koopmarkt toegankelijk te houden.
Sociale huren verlagen en woningmarkt voor Nederlanders
De partij wil het woningtekort aanpakken door sociale huren te verlagen, inkomensgrenzen te verhogen en statushouders geen voorrang meer te geven. Hiermee wil de PVV de woningmarkt eerlijker maken voor Nederlanders en de betaalbaarheid verbeteren.
“De PVV verlaagt volgend jaar de sociale huren met 10%. Woningcorporaties worden gecompenseerd: door voor hen de winstbelasting te schrappen, komt de bouwopgave niet in gevaar.”
“De PVV maakt er korte metten mee. In de Tweede Kamer is het PVV-voorstel aangenomen dat ervoor zorgt dat statushouders nooit meer voorrang krijgen – ook niet met urgentie.”
Stikstofregels versoepelen en Natura 2000-gebieden verkleinen
De PVV ziet de huidige stikstofregels als een belemmering voor woningbouw en landbouw. De partij wil de regels versoepelen, het aantal Natura 2000-gebieden verminderen en de kritische depositiewaarden uit de wet halen om zo de bouw van woningen te versnellen.
“Voor de PVV is niet stikstof, maar zijn de stikstofregels hét probleem: Brusselse regels en nationale regels. Landbouw, woningbouw en wegenbouw zitten klem, omdat Nederland veel te veel Natura 2000-gebieden heeft aangewezen én zichzelf veel te strenge stikstofdoelen heeft opgelegd.”
“Ook willen we het aantal gebieden met een Natura 2000-status verminderen – of gebieden verkleinen.”
“Tot die tijd verhogen we direct de rekenkundige ondergrens naar minimaal 1 mol en halen we de kritische depositiewaarden uit de wet. Wij willen immers als de wiederweerga nieuwe woningen bouwen!”
Geen concreet zorgakkoord, wel afschaffen eigen risico en tandarts in basispakket
Hoewel de PVV geen expliciet standpunt inneemt over een zorgakkoord, zijn er wel concrete voorstellen om de zorg betaalbaarder te maken, zoals het afschaffen van het eigen risico en het toevoegen van de tandarts aan het basispakket.
“Daarom schaffen wij het eigen risico volledig af, zodat niemand zorg mijdt door geldzorgen. De PVV zorgt ervoor dat de ziektekostenpremie hierdoor niet zal stijgen. We gaan zorgverzekeraars volledig compenseren.”
“De tandarts komt weer in het basispakket, omdat een gezond gebit geen luxe is.”
De SGP wil het eigenwoningbezit stimuleren en is tegen afschaffing van de hypotheekrenteaftrek, maar staat open voor herziening mits dit geen nadelige financiële gevolgen heeft. Op de woningmarkt pleit de partij voor meer betaalbaarheid, het stimuleren van sparen voor een woning, en een stikstofvrijstelling voor woningbouwprojecten. Wat betreft stikstof kiest de SGP voor een pragmatische, gebiedsgerichte aanpak zonder onhaalbare doelen, en op zorggebied wil de partij meerjarige contracten en inkomensafhankelijke eigen bijdragen.
Hypotheekrenteaftrek behouden, herziening mogelijk
De SGP vindt het belangrijk dat de hypotheekrenteaftrek behouden blijft om eigenwoningbezit te stimuleren, maar sluit een herziening niet uit zolang dit geen negatieve financiële gevolgen heeft voor huiseigenaren. Het doel is om de betaalbaarheid van woningen te waarborgen en te voorkomen dat maatregelen de huizenprijzen verder opdrijven.
“De SGP is geen voorstander van afschaffing van de hypotheekrenteaftrek, maar staat niet afwijzend tegenover een herziening ervan.”
“Het is van groot belang dat een eventuele herziening van de hypotheekrenteaftrek geen nadelige financiële gevolgen heeft. Er dienen daarom passende, lastenverlichtende maatregelen genomen te worden. Het uitgangspunt blijft dat eigenwoningbezit wordt bevorderd.”
Stimuleren van sparen en bouwsparen voor woningmarkt
De SGP wil sparen voor een woning aantrekkelijker maken, bijvoorbeeld via bouwsparen of zilvervlootsparen, om starters te helpen en de toegang tot de woningmarkt te verbeteren.
“Sparen voor een woning zou heel normaal moeten zijn. De SGP wil dat dit meer gestimuleerd wordt, bijvoorbeeld door bouwsparen mogelijk te maken of door een vorm van zilvervlootsparen.”
Stikstofvrijstelling voor woningbouwprojecten
Om de woningbouw te versnellen en de woningnood aan te pakken, wil de SGP een stikstofvrijstelling voor woningbouwprojecten invoeren. Dit moet juridische procedures versnellen en de bouwproductie verhogen.
“Er komt een stikstofvrijstelling voor woningbouwprojecten.”
Gebiedsgerichte, realistische stikstofaanpak zonder onhaalbare doelen
De SGP kiest voor een gebiedsgerichte stikstofaanpak met realistische doelen, waarbij legalisering van knelgevallen en investeringen in waterhuishouding prioriteit krijgen. De partij verzet zich tegen gedwongen opkoop en het vastleggen van onhaalbare reductiedoelen in de wet.
“Niet door het vastleggen van onhaalbare doelen in de wet, maar door een wettelijk programma voor geborgde en doelgerichte daling van de stikstofuitstoot.”
“De SGP verzet zich tegen gedwongen opkoop of het intrekken van op juiste wijze verleende vergunningen. Dat mag geen uitgangspunt van beleid zijn.”
“Legalisering van PAS-knelgevallen en andere knelgevallen die te goeder trouw gehandeld hebben, heeft prioriteit.”
Meerjarige contracten en inkomensafhankelijke eigen bijdragen in de zorg
De SGP wil de zorg betaalbaar en toegankelijk houden door meerjarige contracten en een inkomensafhankelijk maximum aan eigen bijdragen per huishouden. Winsten en private financiering in de zorg worden gereguleerd, niet verboden.
De VVD wil de hypotheekrenteaftrek volledig behouden, zet in op het vergroten van het woningaanbod en het verlagen van woonlasten, en kiest voor pragmatische stikstofreductie om woningbouw en economische groei mogelijk te maken. Op zorggebied wil de VVD scherpe keuzes maken voor betaalbaarheid, waarbij het eigen risico mogelijk wordt verhoogd en de zorgpremie centraal staat. De partij benadrukt minder regels, meer bouwen en behoud van financiële voordelen voor huiseigenaren.
Hypotheekrenteaftrek volledig behouden
De VVD ziet de hypotheekrenteaftrek als essentieel voor betaalbare woonlasten en stabiliteit op de woningmarkt. Pogingen om deze regeling af te schaffen of te beperken worden expliciet afgewezen, omdat dit volgens de VVD de koopkracht van huiseigenaren zou schaden.
“De hypotheekrenteaftrek blijft in stand, en om de woonlasten onder controle te houden maximeren we de jaarlijkse stijging van de onroerendezaakbelasting.”
“De hypotheekrenteaftrek is een belangrijk instrument om rust te brengen op de woningmarkt. Wij blijven hierachter staan. Pogingen van andere partijen om het eigen huis zwaarder te belasten, wijzen wij hard af.”
“Daarbij blijft de huidige dertig-jaarstermijn van de hypotheekrenteaftrek behouden.”
Meer bouwen en minder regels op de woningmarkt
De VVD wil het woningtekort aanpakken door meer woningen te bouwen, regels te schrappen en doorstroming te bevorderen. De partij ziet centrale regie en het verminderen van belemmerende regelgeving als noodzakelijk om de woningmarkt toegankelijk te maken voor mensen met een normaal inkomen.
“We gaan flink schrappen in bouwregels en nemen maatregelen die de betaalbaarheid van koop- én huurhuizen vergroten. De rem op bouwen, transformeren en herbestemmen moet eraf.”
“We willen dat er veel meer private huurwoningen worden gebouwd, zodat de huurprijs omlaaggaat. We schrappen de Wet betaalbare huur, de lokale zelfbewoningsplicht en het verbod op tijdelijke contracten.”
Pragmatische stikstofreductie voor woningbouw en economie
De VVD erkent dat stikstofproblematiek de bouw en economie belemmert en wil daarom sturen op concrete, sectorgebonden emissiereductie. De partij wil af van de huidige kritische depositiewaarden en kiest voor emissieplafonds, met oog voor haalbaarheid en betaalbaarheid.
“De Nederlandse economie wordt momenteel enorm belemmerd door stikstof, netcongestie en stroperige vergunningverlening. Het zet onze economie op slot. Het zorgt ervoor dat onze bedrijven de verduurzamingsslag niet kunnen maken. Daardoor staan de economische groei en verduurzaming onder druk, kunnen huizen niet worden gebouwd en wegen niet worden aangelegd.”
“We gaan deze KDW-doelen (kritische depositiewaarde) vervangen door sectorgebonden emissieplafonds, inclusief wettelijke tussendoelen en evaluatiemomenten, die per sector leiden tot significante geborgde emissiereducties en waarbij de gerealiseerde emissiereductie correct wordt vastgelegd; haalbaarheid en betaalbaarheid worden in alle sectoren zwaar meegewogen in het vaststellen van de doelen.”
Geen nieuw zorgakkoord, wel scherpe keuzes voor betaalbaarheid
De VVD kiest niet voor een nieuw zorgakkoord, maar voor scherpe keuzes om de zorg betaalbaar te houden. De partij wil fraude harder aanpakken, kijkt kritisch naar het basispakket en overweegt een hoger eigen risico om de premie te verlagen.
“Het is nú tijd om de keuzes te maken waarmee we de betaalbaarheid en kwaliteit van onze zorg ook voor de toekomst veiligstellen. Dit vraagt een politiek die duidelijke keuzes durft te maken en daar eerlijk over is. De VVD kijkt daarom kritisch welke zorg wel en niet vergoed moet worden.”
“We draaien de verlaging van het eigen risico terug. Dit zorgt er nu voor dat de maandelijkse premie omlaaggaat. We bekijken of een verdere verhoging van het eigen risico nodig is om de premies betaalbaar te houden, waarbij we rekeninghouden met de draagkracht van bijvoorbeeld mensen die chronisch ziek zijn.”
BIJ1 wil de woningmarkt radicaal hervormen door de hypotheekrenteaftrek in tien jaar af te schaffen en de miljarden die hierdoor vrijkomen te investeren in sociale woningbouw en verduurzaming. Op het gebied van stikstof pleit BIJ1 voor een snelle, rechtvaardige halvering van de veestapel en directe uitkoopregelingen voor boeren, met als doel natuurherstel en het oplossen van de stikstofcrisis. Over een zorgakkoord worden in de fragmenten geen concrete standpunten of voorstellen genoemd.
Hypotheekrenteaftrek in 10 jaar afschaffen
BIJ1 ziet de hypotheekrenteaftrek als een subsidie voor vermogenden die de woningmarkt verstoort en wil deze in tien jaar afbouwen. De vrijgekomen middelen worden ingezet voor sociale woningbouw, coöperatieve woonvormen en verduurzaming van bestaande huurwoningen, met tijdelijke compensatie voor lagere inkomens.
“De hypotheekrenteaftrek (of: de bezitters-subsidie) schaffen we in fasen binnen 10 jaar af. Om te voorkomen dat woonkosten op korte termijn exploderen voor huishoudens met weinig reserves, komt er een tijdelijke woonlastencompensatie voor huishoudens onder een inkomen van € 50.000. Wanneer zij zelf in hun woning wonen (geen 2e woning, geen verhuur). Op termijn komt daardoor elk jaar ruim € 10 miljard vrij. Die miljarden gaan naar sociale woningbouw op grote schaal, coöperatieve woonvormen, en bestaande huurwoningen circulair renoveren en verduurzamen. Onze staat geeft geen subsidies aan de rijken, maar geeft de mensen een thuis.”
Radicale hervorming woningmarkt: van markt naar volkshuisvesting
BIJ1 wil de woningmarkt onttrekken aan commerciële belangen door grond en woningcorporaties te nationaliseren, huren te verlagen, de vrije huursector af te schaffen en grootschalig te investeren in sociale woningbouw. Het doel is wonen als basisrecht te waarborgen en speculatie en huisjesmelkers uit te bannen.
“Wonen is een basisrecht.”
“De grondmarkt die de woningbouw gegijzeld houdt wordt afgeschaft. Grondspeculatie wordt onmogelijk gemaakt: er komt een hoge planbatenheffing, speculatief grondbezit wordt verboden, en gemeenten of het Rijk onteigenen private grond in woningbouwgebieden tegen sociale gebruikswaarde.”
“Alle huurprijzen onmiddellijk bevriezen. De gaten die daardoor ontstaan in corporatiebegrotingen vullen we aan met subsidies van de overheid.”
“De ‘vrije’ huursector schaffen we af. Alle huurwoningen vallen onder een bindend en algemeen puntensysteem dat de maximale huur bepaalt op basis van de kwaliteit van een woning. Ook bestaande contracten.”
“Woningcorporaties komen weer volledig onder controle van de overheid en maken we democratisch.”
Snelle en rechtvaardige halvering veestapel en directe uitkoop boeren (stikstof)
Om de stikstofcrisis op te lossen en natuurherstel mogelijk te maken, wil BIJ1 de veestapel minstens halveren met grote snelheid en direct sociaal verantwoorde uitkoopregelingen voor boeren invoeren. BIJ1 benadrukt dat boeren rechtvaardig behandeld moeten worden, gezien hun rol in het oude beleid.
“Er is een drastische reductie van de veestapel nodig: deze moet met grote snelheid minstens gehalveerd. Dit moet echter op een rechtvaardige manier gebeuren. Veel boeren zijn immers door de politiek decennialang gestimuleerd om te groeien, terwijl dit -met oog op de stikstofproblematiek- een onhoudbare beleidsrichting was. We pleiten voor het direct openstellen van een sociaal verantwoorde uitkoopregeling en rechtvaardigheid voor getroffen boeren.”
“Het is onacceptabel dat de zittende politiek de aanpak van de stikstofcrisis blijft vertragen. We pleiten voor het direct openstellen van een sociaal verantwoorde uitkoopregeling en rechtvaardigheid voor getroffen boeren.”
DENK wil de hypotheekrenteaftrek behouden voor de meeste woningbezitters, maar afschaffen voor ultrarijken, en zet sterk in op betaalbare woningen via overheidsregie, meer sociale huur en huurprijsbescherming. Op het gebied van stikstof handhaaft DENK de reductiedoelen en kiest voor vrijwillige uitkoop van boeren, terwijl in de zorg het eigen risico wordt afgeschaft, de premie omlaag moet en het basispakket wordt uitgebreid. DENK kiest voor concrete maatregelen die gericht zijn op sociale rechtvaardigheid en het verkleinen van ongelijkheid.
Hypotheekrenteaftrek behouden, maar beperken voor ultrarijken
DENK wil de hypotheekrenteaftrek in stand houden voor de meeste woningbezitters, maar vindt het niet nodig dat ultrarijken met dure woningen hiervan profiteren. Dit voorstel is bedoeld om de regeling eerlijker en doelmatiger te maken.
“De hypotheekrenteaftrek blijft bestaan, om woningbezitters tegemoet te komen. We maken het systeem wel doelmatiger, door de aftrek af te schaffen voor ultrarijken met superdure woningen. Zij hebben de tegemoetkoming immers niet nodig.”
Sterke overheidsregie en meer betaalbare woningen
DENK ziet volkshuisvesting als een kerntaak van de overheid en wil fors investeren in betaalbare woningen, met nadruk op sociale huur, huurprijsbescherming en het tegengaan van uitbuiting op de woningmarkt. Dit moet de woningcrisis oplossen en woonzekerheid vergroten.
“Voor DENK is het een topprioriteit van de overheid om ervoor te zorgen dat iedereen in Nederland een betaalbare woning kan krijgen.”
“Wij willen dat de huurprijsbescherming wordt behouden en uitgebreid. Dit betekent dat wij willen dat alle huurders kunnen afdwingen dat zij een rechtvaardige huur betalen. Uitbuiting door te hoge huren wordt verleden tijd.”
“Wij willen meer investeren in sociale huur. Dat betekent dat woningcorporaties meer budget krijgen. Heffingen voor woningcorporaties, zoals de ATAD, worden afgeschaft. Meer mensen komen in aanmerking voor een sociale huurwoning. De inkomensgrenzen worden verruimd.”
Handhaven stikstofreductiedoelen, vrijwillige uitkoop landbouw
DENK erkent de noodzaak om stikstofuitstoot te verminderen en kiest voor handhaving van de doelen, met vrijwillige uitkoopregelingen voor boeren als voorkeursmaatregel. Gedwongen uitkoop wordt alleen als uiterste middel niet uitgesloten.
“Handhaving van de doelen om de stikstofuitstoot te verminderen. Wij gaan inzetten op vrijwillige uitkoopregelingen in de landbouw, waarbij als ultimum remedium gedwongen uitkoop niet door ons wordt uitgesloten.”
Afschaffen eigen risico en premie omlaag in de zorg
DENK wil de zorg betaalbaarder maken door het eigen risico volledig af te schaffen, de zorgpremie te verlagen (vooral voor lage- en middeninkomens) en het basispakket uit te breiden. Dit moet zorg toegankelijker maken en financiële drempels wegnemen.
JA21 wil de woningmarkt vlot trekken door minder regulering, fiscale stimulansen voor koopstarters en het versnellen van bouwprocedures, onder meer door het stikstofbeleid te versoepelen. Ze zijn kritisch op het huidige zorgbeleid en willen de groei van zorguitgaven beperken, zonder expliciet te kiezen voor een nieuw zorgakkoord. Over hypotheekrenteaftrek wordt in het programma geen concreet standpunt ingenomen.
Fiscale stimulansen voor koopstarters en doorstroming
JA21 ziet het toegankelijk maken van koopwoningen voor jonge gezinnen als prioriteit en wil fiscale maatregelen inzetten om dit te bereiken. Ook willen ze de overdrachtsbelasting voor particuliere woningen afschaffen om de doorstroming te bevorderen.
“JA21 wil daarom met een samenhangend pakket komen van maatregelen zoals fiscale stimulansen en creatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop, om de acute woningnood voor jonge gezinnen te verlichten.”
“De overdrachtsbelasting voor particuliere woningen geheel afschaffen, hetgeen ook de doorstroming zal bevorderen.”
Minder regulering en meer marktwerking op de woningmarkt
JA21 pleit voor het verminderen van fiscale en regeldruk op de woningmarkt, het afbouwen van huurregulering en het intrekken van de Wet betaalbare huur om het investeringsvertrouwen te herstellen.
“Dat het investeringsvertrouwen terugkeert, bijvoorbeeld door het de Wet betaalbare huur in te trekken, door de fiscale druk op de huurwoningmarkt te verlagen, door op termijn te komen tot een afbouw van de huurregulering naar een huurvorming vanuit de markt, én door een duidelijk en voorspelbaar overheidsbeleid.”
Versoepelen stikstofregels voor woningbouw
JA21 wil het stikstofbeleid versoepelen door af te stappen van de kritische depositiewaarde (KDW) en het mogelijk maken van tijdelijke vrijstellingen voor woningbouw, om zo bouwprojecten sneller te realiseren.
“JA21 pleit voor een herziening of uitbreiding van de crisis- en herstelwet specifiek voor stikstof waarbij woningbouw en infrastructuur als dringend belang projecten worden aangewezen en tijdelijk kunnen worden vrijgesteld.”
“JA21 wil af van de kritische depositiewaarde (KDW), die wettelijk voorschrijft hoeveel stikstof een natuurgebied aankan zonder dat de natuur er verslechtert.”
Beperken groei zorguitgaven, geen nieuw zorgakkoord
JA21 wil de groei van de zorguitgaven beperken, de verlaging van het eigen risico terugdraaien en verspilling tegengaan, maar spreekt zich niet uit voor een nieuw zorgakkoord.
BBB wil de hypotheekrenteaftrek behouden en geen extra belasting op de eigen woning invoeren, om de koopwoning betaalbaar te houden. Op de woningmarkt zet BBB in op minder regels, meer bouw, en het afschaffen van beperkende huurwetgeving, terwijl ze de stikstofregels willen versoepelen om woningbouw en andere sectoren niet te belemmeren. Over een zorgakkoord zijn geen concrete voorstellen gevonden; BBB richt zich vooral op het schrappen van niet-werkzame zorg uit het basispakket.
Hypotheekrenteaftrek behouden en geen extra woningbelasting
BBB wil de hypotheekrenteaftrek niet verder beperken en geen belasting heffen op de (over)waarde van de eigen woning. Dit moet de betaalbaarheid van koopwoningen beschermen en onzekerheid bij huiseigenaren voorkomen.
“De hypotheekrenteaftrek wordt niet verder beperkt en de (over)waarde van de eigen woning wordt niet belast.”
“Belastingheffing van de overwaarde (de waarde van de woning minus de schuld) en verder beperken van de hypotheekrenteaftrek is wat BBB betreft niet aan de orde.”
Minder regels en meer bouw op de woningmarkt
BBB wil de woningmarkt stimuleren door minder regels, het versnellen van woningbouw, en het afschaffen van de Wet betaalbare huur. Ze willen verhuur aantrekkelijker maken en het splitsen van woningen vergemakkelijken.
Stikstofregels versoepelen voor woningbouw en andere sectoren
BBB ziet de huidige stikstofwetgeving als een belemmering voor woningbouw, landbouw en zelfs defensie, en wil deze versoepelen om economische en maatschappelijke stagnatie te voorkomen.
“De stikstofwetcrisis belemmert niet alleen boeren en woningbouwers, maar ook onze krijgsmacht. Defensie loopt vast op dezelfde stikstofregels als andere sectoren.”
Schrappen van niet-werkzame zorg uit basisverzekering
BBB wil alleen bewezen effectieve zorg in het basispakket houden, om de zorgkosten te verlagen. Er wordt geen concreet zorgakkoord genoemd, maar wel een duidelijke keuze voor strengere selectie van zorg.
“Alle bewezen niet werkzame zorg gaat uit de basisverzekering. Hierdoor kunnen de kosten van de basisverzekering voor iedereen omlaag...”
Het CDA wil de woningmarkt toegankelijker maken door de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af te bouwen en de opbrengsten te gebruiken voor verlaging van de inkomstenbelasting. Op het gebied van stikstof zet het CDA in op een combinatie van innovatie, een goed gevuld stikstoffonds en versoepeling van vergunningverlening om zowel natuurherstel als woningbouw mogelijk te maken. Over een zorgakkoord worden geen concrete, onderscheidende voorstellen gedaan in de relevante fragmenten.
Hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen, inkomstenbelasting verlagen
Het CDA erkent dat de hypotheekrenteaftrek de woningmarkt verstoort en wil deze daarom geleidelijk afbouwen over een lange periode, met oog voor de positie van huidige huizenbezitters. De opbrengsten worden direct ingezet om de inkomstenbelasting te verlagen, zodat de lasten eerlijker verdeeld worden en de woningmarkt toegankelijker wordt voor starters.
“Daarom bouwen we de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af. De opbrengsten gebruiken we een op een om de inkomstenbelasting te verlagen.”
“De geleidelijke afbouw vindt plaats over een lange transitieperiode van dertig jaar, zodat huiseigenaren die met de aftrek rekening hebben gehouden in hun financiële planning, niet in de knel komen.”
“Ontspannen woningmarkt: huren en kopen wordt gelijkwaardiger en de hypotheekrenteaftrek bouwen we langzaam af met gelijktijdige verlaging van de inkomstenbelasting.”
Vergunningverlening en woningbouw versnellen ondanks stikstof
Het CDA wil het stikstofslot opheffen door te investeren in innovatie, natuurherstel en een goed gevuld stikstoffonds. Tegelijkertijd moeten vergunningen voor woningbouw en andere projecten sneller verleend kunnen worden, waarbij de nadruk ligt op emissiereductie en het legaliseren van PAS-melders.
“We doen wat nodig is om Nederland van het stikstofslot te halen: we investeren in innovatie en natuurherstel uit een goed gevuld stikstoffonds.”
“Nederland moet van het stikstofslot. Voor woningbouw en andere bouwprojecten, infrastructurele projecten en landbouw is het van het grootste belang dat de vergunningverlening weer op gang komt.”
“Het genoemde geborgde pakket leidt tot het kunnen toepassen van een hogere rekenkundige ondergrens, gesteund door de wetenschap, zodat vergunningen kunnen worden verleend voor onder andere bouwprojecten, de aanpak van netcongestie en stikstof verlagende innovaties.”
De ChristenUnie wil de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afschaffen om de woningmarkt eerlijker te maken en de fiscale verschillen tussen huurders en kopers te verkleinen. Op de woningmarkt zet de partij in op meer betaalbare woningen en het versnellen van de bouw, mede door het aanpakken van stikstofproblemen via doelgerichte emissiereductie. In de zorg wil de ChristenUnie marktwerking beëindigen en de zorgpremie halveren, met een focus op solidariteit en toegankelijkheid.
Hypotheekrenteaftrek geleidelijk afschaffen
De ChristenUnie vindt de hypotheekrenteaftrek oneerlijk voor huurders en ziet het als prijsopdrijvend voor koopwoningen. Daarom wil de partij deze regeling in de komende decennia geleidelijk afbouwen, als onderdeel van een bredere fiscale hervorming.
“Door de hypotheekrenteaftrek worden woningzoekenden en huurders op achterstand gezet ten opzichte van woningeigenaren. Hierdoor betalen huurders bij een gelijk inkomen meer belasting dan kopers. De hypotheekrenteaftrek zorgt er bovendien voor dat huizen duurder worden, omdat kopers meer kunnen bieden dan zonder deze regeling mogelijk zou zijn. In het kader van haar algehele herziening van het belastingstelsel, wil de ChristenUnie deze regeling de komende decennia geleidelijk afbouwen.”
“De hypotheekrenteaftrek schaffen we geleidelijk af.”
Bouw woningmarkt versnellen door stikstofreductie
De ChristenUnie wil de bouw van woningen versnellen door de stikstofuitstoot te halveren en over te stappen op doelgerichte emissiereductie, zodat vergunningverlening weer mogelijk wordt. De partij pleit voor een houdbare NOx-bouwvrijstelling en sectorale emissieplafonds, zodat de woningbouw niet langer stilvalt door stikstofregels.
“De stikstofuitstoot wordt de komende tien jaar gehalveerd ten opzichte van 2019, zowel de uitstoot van stikstofoxiden in de mobiliteit en industrie als ammoniakuitstoot in de landbouw. Alle sectoren dragen naar rato bij. We stappen af van ingewikkelde berekeningen over waar stikstof precies terechtkomt en richten ons op het verminderen van de daadwerkelijke uitstoot.”
“Om de bouw van woningen en wegen los te trekken voeren we een houdbare NOx-bouwvrijstelling in.”
Marktwerking uit de zorg, zorgpremie halveren
De ChristenUnie wil een einde maken aan marktwerking in de zorg en de zorgpremie halveren, waarbij de resterende bijdrage via de loonstrook wordt verrekend. Dit moet de zorg toegankelijker maken, vooral voor mensen met lagere inkomens, en de solidariteit versterken.
“We halveren de maandelijkse zorgpremie. Het resterende deel van onze financiële bijdrage aan de zorgkosten wordt verrekend via de loonstrook. Het netto gevolg van deze wijziging is dat mensen met een lager inkomen voortaan minder geld kwijt zijn aan de zorg en mensen met een hoger inkomen iets meer.”
“Marktwerking hoort niet thuis in de zorg. Het leidt tot prikkels die niet passen bij een samenleving waarin we omzien naar elkaar.”
D66 wil de woningmarkt eerlijker maken door het belastingvoordeel van woningbezit, zoals de hypotheekrenteaftrek, af te bouwen en meer betaalbare woningen te realiseren. Op het gebied van stikstof zet D66 in op een snelle en juridisch vastgelegde vermindering van de stikstofuitstoot, met als doel de bouw en natuurherstel mogelijk te maken. Over een zorgakkoord worden in de fragmenten geen concrete standpunten of voorstellen genoemd.
Hypotheekrenteaftrek afbouwen en fiscale verschillen verkleinen
D66 wil de hypotheekrenteaftrek verder afbouwen en de fiscale verschillen tussen huurders en kopers verkleinen. Dit moet de huizenmarkt eerlijker maken en de stijging van huizenprijzen afremmen. De opbrengsten worden ingezet voor lagere inkomstenbelasting voor iedereen.
“We verkleinen de verschillen in fiscale voordelen tussen huurders en mensen met een koopwoning. Dit doen we onder andere via de afbouw van de hypotheekrenteaftrek, verlaging van het btw-tarief op nieuwbouw en aanscherping van het eigenwoningforfait voor de duurste huizen. We ontzien mensen die net een hypotheek hebben afgesloten. We steken de opbrengsten helemaal in lagere inkomstenbelasting voor iedereen. Zo heeft iedereen belastingvoordeel en remmen we de stijging van de huizenprijzen af.”
Meer betaalbare woningen bouwen en toegang vergroten
D66 wil het woningtekort aanpakken door fors te investeren in sociale huur, middenhuur en betaalbare koopwoningen. Starters krijgen makkelijker toegang tot een hypotheek, en de studieschuld telt niet meer mee bij de hypotheekaanvraag.
“We willen dat meer mensen een goede, betaalbare woning kunnen vinden. Daarom investeren we grootschalig in de sociale huur, de middenhuur en betaalbare koop. Voor de bouw van sociale huur en middenhuur gaat de btw omlaag, zodat het aantrekkelijker wordt om betaalbare huizen te bouwen.”
“Voor starters die kunnen aantonen dat de hypotheeklast lager is dan hun huidige hoge huur, wordt het makkelijker om een hypotheek te krijgen.”
“We laten de studieschuld niet meer meetellen bij de hypotheekaanvraag.”
Snelle en juridisch vastgelegde vermindering van stikstofuitstoot
D66 wil de stikstofuitstoot snel en structureel verminderen met duidelijke, juridisch vastgelegde doelen. Dit is nodig om natuurherstel mogelijk te maken en de bouw weer op gang te krijgen.
“D66 wil snelle vermindering van de stikstofuitstoot, op basis van een plan met duidelijke doelen, die niet vrijblijvend zijn en die juridisch vastliggen. Zo kunnen we weer vergunningen verlenen.”
“D66 blijft gecommitteerd aan halvering van de stikstofuitstoot in 2030 en het halen van de waterkwaliteitsdoelstellingen uit de Kaderrichtlijn Water in 2027.”
Volt wil de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait snel afbouwen en de eigen woning naar box 3 verplaatsen, met compensatie via lagere inkomstenbelasting en een basisinkomen. Op de woningmarkt zet Volt in op meer betaalbare woningen, het tegengaan van speculatie en het belasten van grondwaardestijging. Voor stikstof kiest Volt voor snelle reductie, gebiedsgericht maatwerk en het afschaffen van de landbouwvrijstelling; een expliciet zorgakkoord wordt niet genoemd.
Hypotheekrenteaftrek snel afbouwen en woning naar box 3
Volt wil de fiscale voordelen voor huiseigenaren afbouwen om de huizenmarkt eerlijker te maken en huizenprijzen te laten dalen. De lastenstijging voor huiseigenaren wordt gecompenseerd via lagere inkomstenbelasting en een basisinkomen.
“We bouwen de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait zo snel mogelijk af en verplaatsen de eigen woning stapsgewijs naar box 3. De gestegen maandlasten voor huiseigenaren worden gecompenseerd met een lagere inkomstenbelasting en een basisinkomen.”
Belasten van grondwaardestijging en tegengaan speculatie
Volt wil speculatie met bouwgrond tegengaan door waardestijgingen fiscaal te belasten, zodat grond sneller en goedkoper beschikbaar komt voor woningbouw.
“Om sneller meer ruimte beschikbaar te maken voor nieuwbouw en de kosten van bouwprojecten en nieuwe woningen te verlagen wil Volt het speculeren met bouwgrond tegengaan. Dat doen we door de waardevermeerdering van bijvoorbeeld landbouwgrond die voor bouwgrond bestemd wordt fiscaal te belasten, waardoor grond naar verwachting eerder beschikbaar komt voor een lagere prijs.”
Afschaffen landbouwvrijstelling en snelle stikstofreductie
Volt wil de landbouwvrijstelling afschaffen zodat ook winst op landbouwgrond wordt belast, en kiest voor een snelle, gebiedsgerichte aanpak van stikstof met duidelijke normen en instrumenten.
“Er wordt nu geen belasting betaald over winst op verkoop van landbouwgrond. Volt wil de landbouwvrijstelling afschaffen, zodat de landbouw net als de rest van Nederland belasting betaalt over winst.”
“Volt gaat gericht en rechtvaardig toewerken naar toekomstbestendige landbouw binnen de wettelijke stikstofnormen, met een duidelijke en eerlijke behandeling voor alle boeren.”
“De stikstofuitstoot moet omlaag. De Adviescommissie Stifstofproblematiek heeft concrete instrumenten aangedragen, zoals maatwerk door op gebiedsniveau normen vast te stellen en een de Afrekenbare StoffenBalans in te voeren.”
Geen expliciet zorgakkoord, wel koppeling stikstof en zorgkosten
Volt noemt geen apart zorgakkoord, maar verbindt stikstofreductie aan lagere zorgkosten door schonere lucht.
“De effecten van deze aanpak zijn positief en breed: Nederland kan weer bouwen, onze lucht wordt schoner en zorgkosten dalen.”
50PLUS wil de hypotheekrenteaftrek volledig behouden en de Wet Hillen (beloning voor aflossen hypotheek) herstellen, om eigenwoningbezit te stimuleren en ouderen financieel te ontzien. Op de woningmarkt ligt de nadruk op bouwen voor ouderen en het bevorderen van doorstroming, zodat jongeren sneller een huis kunnen kopen. Voor stikstof en zorgakkoord zijn er geen concrete, onderscheidende standpunten of voorstellen in het programma.
Hypotheekrenteaftrek volledig behouden
50PLUS beschouwt de hypotheekrenteaftrek als essentieel voor betaalbaar eigenwoningbezit, vooral voor ouderen en mensen met een eigen huis. Zij willen deze aftrek behouden en de Wet Hillen opnieuw invoeren, zodat aflossen wordt beloond en de lasten voor huiseigenaren niet stijgen.
Stimuleren van eigenwoningbezit en doorstroming
Om de woningmarkt toegankelijker te maken, wil 50PLUS jongeren helpen sneller een huis te kopen en ouderen stimuleren om door te stromen naar levensloopbestendige woningen. Dit moet de doorstroming bevorderen en de woningvoorraad beter benutten.
De Partij voor de Dieren wil de hypotheekrenteaftrek versneld afbouwen boven het NHG-bedrag om ongelijkheid te verminderen en de woningmarkt eerlijker te maken. Ze koppelen de aanpak van het woningtekort direct aan het oplossen van de stikstofcrisis door forse krimp van de veehouderij, waardoor ruimte ontstaat voor natuurherstel én woningbouw. Over een zorgakkoord worden in het programma geen concrete standpunten of voorstellen gedaan.
Versnelde afbouw hypotheekrenteaftrek boven NHG
De PvdD ziet de hypotheekrenteaftrek als een bron van ongelijkheid en wil deze versneld afbouwen voor hypotheken boven het NHG-bedrag. Hiermee willen ze speculatie en vermogensongelijkheid op de woningmarkt tegengaan en het kopen van huizen als belegging minder aantrekkelijk maken.
“De hypotheekrenteaftrek zorgt voor groeiende ongelijkheid en wordt daarom versneld afgebouwd voor bedragen boven de nationale hypotheek garantie (NHG).”
“Hypotheekrenteaftrek blijft mogelijk tot het Nationale Hypotheek Garantie (NHG)-bedrag. De hypotheekrenteaftrek voor bedragen daarboven wordt in een hoger tempo afgeschaft dan nu (0,5% per jaar).”
Woningbouw koppelen aan stikstofreductie door veehouderijkrimp
De PvdD verbindt het oplossen van het woningtekort direct aan het aanpakken van de stikstofcrisis door een forse krimp van de veehouderij. Door het terugdringen van het aantal dieren komt landbouwgrond vrij voor natuurherstel en woningbouw, waardoor beide crises tegelijk worden aangepakt.
“Door te kiezen voor een krimp met 75% van het aantal dieren dat wordt gefokt en gedood in de veehouderij wordt de stikstofcrisis opgelost, komt er veel landbouwgrond en agrarische bebouwing vrij. Naast herstel van de natuur ontstaat zo ruimte voor woningen.”
“Het totale aantal dieren dat in de bio-industrie wordt gefokt en gedood, krimpt met minstens 75% in de komende twee jaar.”