Het CDA erkent dat starters op de woningmarkt tussen wal en schip vallen: ze verdienen te veel voor sociale huur, maar te weinig voor een hypotheek. Om de positie van starters te verbeteren, wil het CDA de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen en de opbrengsten gebruiken om de inkomstenbelasting te verlagen, zodat woningen op termijn betaalbaarder worden voor starters.
Het CDA stelt dat het huidige systeem van hypotheekrenteaftrek de huizenmarkt oneerlijk en onhoudbaar maakt voor starters. Door deze aftrek geleidelijk af te bouwen en de opbrengsten direct te gebruiken voor verlaging van de inkomstenbelasting, wil het CDA de woningmarkt toegankelijker en betaalbaarder maken voor starters, zonder bestaande huiseigenaren direct te benadelen.
“De huizenprijzen worden opgedreven door grote (fiscale) verschillen tussen huren en kopen, die in het nadeel uitpakken voor huurders en starters op de woningmarkt. Dit systeem is niet solidair met onze jongeren en niet houdbaar op de lange termijn.”
“Ons expliciete doel is de woningmarkt toegankelijker en betaalbaarder te maken. Daarom bouwen we de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af. De opbrengsten gebruiken we een op een om de inkomstenbelasting te verlagen.”
“De geleidelijke afbouw vindt plaats over een lange transitieperiode van dertig jaar, zodat huiseigenaren die met de aftrek rekening hebben gehouden in hun financiële planning, niet in de knel komen.”
“We houden rekening met andere fiscale regelingen rondom huisbezit.”
“We brengen de impact op de huizenmarkt goed in kaart en nemen die mee in onze voorstellen.”
“De hypotheekrenteaftrek bouwen we stap voor stap af, terwijl we tegelijk de inkomstenbelasting evenveel verlagen. Zo maken we woningen meer betaalbaar op de langere termijn.”
Het CDA wil het woningaanbod vergroten met speciale aandacht voor starters, zodat zij meer kans maken op een betaalbare koopwoning. Dit moet de toegankelijkheid van de woningmarkt voor starters verbeteren.
“Met speciale aandacht voor starters, gezinnen en ouderen.”
FVD wil het voor starters makkelijker maken om een hypotheek te krijgen en een eerste huis te kopen. Ze stellen voor om de startersvrijstelling van overdrachtsbelasting uit te breiden, studieschulden niet meer mee te tellen bij hypotheekaanvragen, en een goede huurgeschiedenis juist wel te laten meetellen. Hun visie is dat het eigen woningbezit heilig is en dat financiële drempels voor starters zoveel mogelijk moeten verdwijnen.
FVD wil dat starters altijd zijn vrijgesteld van overdrachtsbelasting bij de aankoop van hun eerste woning, ongeacht leeftijd of woningwaarde. Hiermee willen ze de financiële drempel voor starters verlagen en het kopen van een huis toegankelijker maken.
“We schrappen de leeftijds- en woningprijsgrens uit de startersvrijstelling; de eerste woning is altijd vrij van overdrachtsbelasting, zodat kopen bereikbaar wordt voor iedereen.”
“De overdrachtsbelasting wordt 2% voor iedereen, met uitzondering van starters, die een volledige vrijstelling ontvangen.”
“Overdrachtsbelasting wordt voor iedereen, inclusief bedrijven, 2%, met een startersvrijstelling voor iedereen die een eerste woning koopt, ongeacht leeftijd of woningwaarde.”
FVD wil dat studieschulden niet langer worden meegewogen bij het bepalen van de maximale hypotheek voor starters. Zij vinden dat studieschulden geen risico vormen voor banken en dat deze regel starters onnodig belemmert.
FVD wil dat een goede huurgeschiedenis van de afgelopen drie jaar wordt meegenomen bij hypotheekaanvragen. Hiermee willen ze aantonen dat mensen die hoge huur kunnen betalen, ook in staat zijn om vergelijkbare hypotheeklasten te dragen.
De Partij voor de Dieren wil het kopen van een huis voor starters toegankelijker maken door speculatie en beleggers op de woningmarkt tegen te gaan, de hypotheekrenteaftrek te beperken tot het NHG-bedrag, en het mogelijk te maken om met meer dan twee mensen een hypotheek af te sluiten. Hun visie is dat woningen geen handelswaar zijn, maar bedoeld om in te wonen, en dat de overheid actief moet ingrijpen om starters en jonge gezinnen meer kansen te geven op de koopmarkt.
De PvdD wil de hypotheekrenteaftrek versneld afbouwen voor hypotheken boven het NHG-bedrag, om ongelijkheid te verminderen en starters meer kans te geven op een betaalbare koopwoning. Dit maakt het minder aantrekkelijk om dure huizen als investering te kopen en ondersteunt starters die binnen het NHG-bedrag blijven.
“De hypotheekrenteaftrek zorgt voor groeiende ongelijkheid en wordt daarom versneld afgebouwd voor bedragen boven de nationale hypotheek garantie (NHG).”
“Hypotheekrenteaftrek blijft mogelijk tot het Nationale Hypotheek Garantie (NHG)-bedrag. De hypotheekrenteaftrek voor bedragen daarboven wordt in een hoger tempo afgeschaft dan nu (0,5% per jaar).”
De PvdD wil het makkelijker maken voor starters en andere woningzoekenden om samen met meer dan twee mensen een hypotheek af te sluiten. Dit vergroot de mogelijkheden voor cohousing en alternatieve gezinsconstructies, waardoor starters gezamenlijk een huis kunnen kopen.
“Het moet makkelijker worden een hypotheek af te sluiten met meer dan twee mensen, en dit moet bij alle hypotheekverstrekkers kunnen. Op die manier wordt ‘cohousing’ mogelijk gemaakt en kunnen verschillende gezinsconstructies gefaciliteerd worden.”
Om starters te helpen en beleggers te ontmoedigen, wil de PvdD de overdrachtsbelasting gedifferentieerd houden: starters en bewoners betalen minder, beleggers meer. Dit moet de concurrentiepositie van starters op de koopmarkt verbeteren.
“De overdrachtsbelasting blijft gedifferentieerd: beleggers betalen meer, bewoners betalen minder.”
De PvdD erkent dat starters, met name jongeren en jonge gezinnen, moeite hebben om hun eerste huis te kopen. Ze willen dat de overheid ingrijpt zodat er meer betaalbare koopwoningen worden gebouwd die aansluiten bij de behoeften van deze groepen.
De SGP wil de financieringsmogelijkheden voor starters op de woningmarkt niet onnodig beperken, maar ook geen verdere stijging van leennormen. Ze pleiten voor een hypotheekbeleid dat rekening houdt met persoonlijke omstandigheden en stimuleren sparen voor een eigen woning. De partij is terughoudend met het aanpassen van de hypotheekrenteaftrek, zolang dit starters niet benadeelt.
De SGP vindt dat starters en eenverdieners niet extra moeten worden belemmerd bij het verkrijgen van een hypotheek. Ze willen dat de berekening van de financieringsruimte recht doet aan persoonlijke omstandigheden, maar zijn tegen verdere verruiming van de leennormen vanwege risico’s op prijsopdrijving.
“De SGP wil de financiering voor bijvoorbeeld starters en eenverdieners niet onnodig inperken. In de berekening van de financieringsruimte voor hypotheken moet daarom rekening worden gehouden met een uitgavenpatroon dat recht doet aan de persoonlijke omstandigheden.”
“De leennormen moeten niet nog verder stijgen, maar beheerst dalen. Ook de berekeningswijze van die normen dient aangepast te worden. Er moet een breder perspectief meewegen, zoals de langetermijngevolgen, de effecten op de huizenprijzen en op de economie.”
De SGP is geen voorstander van het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek, maar staat open voor herziening, mits dit geen negatieve financiële gevolgen heeft voor starters en andere huiseigenaren.
“De SGP is geen voorstander van afschaffing van de hypotheekrenteaftrek, maar staat niet afwijzend tegenover een herziening ervan.”
“Het is van groot belang dat een eventuele herziening van de hypotheekrenteaftrek geen nadelige financiële gevolgen heeft. Er dienen daarom passende, lastenverlichtende maatregelen genomen te worden.”
De SGP wil het voor starters aantrekkelijker maken om te sparen voor een eigen woning, bijvoorbeeld via bouwsparen of zilvervlootsparen.
“Sparen voor een woning zou heel normaal moeten zijn. De SGP wil dat dit meer gestimuleerd wordt, bijvoorbeeld door bouwsparen mogelijk te maken of door een vorm van zilvervlootsparen.”
De SP wil de kansen voor starters op de woningmarkt vergroten door prijsopdrijvende maatregelen zoals de hypotheekrenteaftrek af te bouwen en de vrijgekomen middelen te investeren in betaalbare woningen voor starters. De partij kiest nadrukkelijk voor het bouwen van betaalbare huur- en koopwoningen en het tegengaan van speculatie, zodat starters daadwerkelijk toegang krijgen tot een betaalbare woning.
De SP ziet de hypotheekrenteaftrek als prijsopdrijvend en wil deze voor woningen boven 600 duizend euro versneld afbouwen. De opbrengsten worden geïnvesteerd in betaalbare woningen en huisvesting voor starters, zodat zij meer kans maken op een betaalbare woning.
“Voor de komende vier jaar garanderen we deze regeling voor woningen tot 600 duizend euro, maar boven dit bedrag bouwen we de hypotheekrenteaftrek direct versneld af. Zo komt er jaarlijks 5 tot 6 miljard euro vrij. Dat geld investeren we in betaalbare huurwoningen, wooncoöperaties en huisvesting voor starters.”
“Op termijn moeten we de prijsopdrijvende hypotheekrenteaftrek helemaal afbouwen. Dit gaat stapsgewijs zodat mensen niet de knel komen.”
De SP wil het woningaanbod voor starters vergroten door te investeren in betaalbare huur- en koopwoningen, mede gefinancierd door het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek en het aanpakken van grondspeculatie. Starters krijgen zo meer kans op een eigen woning.
“Met dit geld bouwen we honderdduizenden betaalbare, duurzame huurwoningen van hoge kwaliteit, zonder winstoogmerk. Voor starters, gezinnen en ouderen in buurten waar je prettig woont en graag blijft.”
“De opbrengsten uit afbouw van de hypotheekrenteaftrek boven de 600 duizend euro en het belasten van grondspeculatie vloeien terug in het Nationaal Woonfonds.”
“Gebouwen die nu leegstaan, worden zo snel mogelijk bewoonbaar gemaakt voor jongeren, starters, dak en thuisloze mensen en andere woningzoekenden.”
BBB vindt dat koopwoningen voor starters haalbaar en betaalbaar moeten blijven, en wil daarom niet tornen aan de hypotheekrenteaftrek of extra belasting op overwaarde. Verder wil BBB de toegang tot de woningmarkt voor starters verbeteren door meer betaalbare woningen te bouwen en regels te versoepelen, maar concrete hypotheekmaatregelen voor starters blijven beperkt.
BBB wil de betaalbaarheid van koopwoningen voor starters beschermen door de hypotheekrenteaftrek niet verder te beperken en geen belasting te heffen op de overwaarde van woningen. Hiermee wil de partij voorkomen dat het kopen van een huis voor starters nog moeilijker wordt.
“Belastingheffing van de overwaarde (de waarde van de woning minus de schuld) en verder beperken van de hypotheekrenteaftrek is wat BBB betreft niet aan de orde.”
BBB erkent dat starters moeite hebben om de woningmarkt te betreden en wil daarom meer betaalbare koopwoningen realiseren, onder andere door het stimuleren van nieuwbouw en het versoepelen van regels. Dit moet starters meer kansen geven op een eigen huis.
“Een koopwoning moet niet alleen haalbaar worden, maar ook blijven. We vinden het belangrijk dat de aanschaf van koopwoningen ook betaalbaar blijft.”
“Starters, senioren en middeninkomens moeten weer kansen krijgen op een passend huis. Door regels te versoepelen en woningen gericht toe te wijzen, zetten we in op praktisch en doelgericht resultaat.”
BBB wil onderzoeken of de studieschuld van de 'pechgeneratie' niet meer wordt meegenomen bij hypotheekaanvragen, wat de hypotheekmogelijkheden voor jonge starters kan vergroten.
“De studieschuld hoort niet te worden meegenomen bij een hypotheekaanvraag.”
De PVV doet in haar verkiezingsprogramma geen concrete voorstellen specifiek gericht op het verbeteren van de hypotheekpositie van starters. Het programma benadrukt vooral het behoud van de hypotheekrenteaftrek en het bouwen van meer betaalbare koopwoningen, maar noemt geen aparte maatregelen of versoepelingen voor starters op de koopwoningmarkt.
De PVV wil de hypotheekrenteaftrek volledig behouden en niet versoberen. Dit wordt gepresenteerd als een algemene maatregel om het kopen van een huis betaalbaar te houden, maar er worden geen specifieke voordelen of extra steun voor starters genoemd.
De PVV wil fors investeren in de bouw van betaalbare koopwoningen, waaronder voor starters. Dit is bedoeld om het woningtekort te verkleinen en de toegang tot de koopmarkt te verbeteren, maar er worden geen specifieke hypotheekmaatregelen voor starters genoemd.
“We bouwen sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen – voor starters, gezinnen, alleenstaanden en ouderen – mét voldoende ruimte voor de auto.”
“Forse extra investering in snellere woningbouw: sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen mét voldoende ruimte voor de auto”
De VVD wil het voor starters makkelijker maken om een eerste huis te kopen door het stimuleren van startershypotheken, het uitbreiden van het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen en het behouden van de hypotheekrenteaftrek. Daarnaast pleit de partij voor het vergemakkelijken van huissparen voor starters door fiscale aanpassingen. De kern van hun visie is dat starters met een normaal inkomen toegang moeten krijgen tot betaalbare koopwoningen, zonder extra lasten of beperkingen vanuit de overheid.
De VVD wil starters ondersteunen bij het kopen van hun eerste huis door het gebruik van startershypotheken en hypotheken met een langere looptijd te stimuleren. Dit moet de maandlasten verlagen en de toegang tot de koopmarkt vergroten, terwijl de hypotheekrenteaftrek behouden blijft.
“Om starters te helpen bij het kopen van hun eerste huis en hun maandlasten te verlagen, stimuleren we het gebruik van startershypotheken en hypotheken met een langere looptijd. Daarbij blijft de huidige dertig-jaarstermijn van de hypotheekrenteaftrek behouden.”
De VVD wil het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uitbreiden zodat meer starters toegang krijgen tot een betaalbare koopwoning. Dit fonds moet starters financieel ondersteunen bij het verwerven van een eigen huis.
“Ook willen we het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uitbreiden, zodat meer starters toegang krijgen tot een betaalbare koopwoning.”
De VVD stelt voor dat starters makkelijker kunnen sparen voor een huis door spaargeld specifiek te oormerken buiten de heffingsvrije voet, als onderdeel van de hervorming van box 3. Dit moet het opbouwen van eigen vermogen voor een eerste woning aantrekkelijker maken.
“We willen dat starters makkelijker kunnen sparen voor een huis. Daarom willen we dat starters geld specifiek kunnen oormerken buiten de heffingsvrije voet voor de koop van een eigen huis. Dit is voor ons een belangrijk onderdeel van de hervorming van box 3.”
De VVD beschouwt de hypotheekrenteaftrek als een belangrijk instrument om de woonlasten voor starters en andere huiseigenaren betaalbaar te houden en wil deze regeling behouden.
“De hypotheekrenteaftrek is een belangrijk instrument om rust te brengen op de woningmarkt. Wij blijven hierachter staan.”
50PLUS wil het voor starters makkelijker maken om een eigen woning te kopen door bezitsvorming te stimuleren en spaargeld op te bouwen. Ze stellen voor om een spaarregeling voor jongeren te herintroduceren en het aflossen van de hypotheek aantrekkelijker te maken, maar doen geen concrete voorstellen specifiek gericht op hypotheekvoorwaarden voor starters.
50PLUS ziet het stimuleren van bezitsvorming als een manier om jongeren eerder een woning te laten kopen. Ze willen dit bereiken door het herinvoeren van een spaarregeling (de ‘Zilvervloot’) zodat jongeren op hun 18e een basisvermogen hebben, waarmee ze bijvoorbeeld een hypotheek kunnen krijgen.
Door het terugbrengen van de Wet Hillen wil 50PLUS het aflossen van de hypotheek op de eigen woning aantrekkelijker maken. Dit kan starters indirect helpen door het aantrekkelijker te maken om een hypotheek af te lossen, maar is niet exclusief voor starters.
“De beloning op het aflossen van de hypotheek op de eigen woning (de Wet Hillen) keert terug.”
BVNL erkent dat starters op de woningmarkt, vooral jongeren met een studieschuld, moeite hebben om een hypotheek te krijgen en pleit voor het afschaffen van de erf- en schenkbelasting om financiële steun van ouders aan starters te vergemakkelijken. Verder wil BVNL de woningmarkt dereguleren en belastingen verlagen, maar doet geen concrete voorstellen specifiek gericht op het verbeteren van de hypotheekpositie van starters. De partij ziet het oplossen van de woningcrisis vooral in het vergroten van het woningaanbod en het verlagen van lasten.
BVNL wil het voor ouders makkelijker maken om hun kinderen financieel te ondersteunen bij het kopen van een huis door de erf- en schenkbelasting af te schaffen. Dit moet starters helpen bij het verkrijgen van een hypotheek, zeker gezien de negatieve gevolgen van studieschulden voor hun leencapaciteit.
BVNL uit kritiek op het huidige beleid waarbij een studieschuld de hypotheekmogelijkheden van starters beperkt, ondanks eerdere overheidsbeloftes dat dit niet het geval zou zijn.
“Terwijl de overheid hen beloofde dat de leningen tegen nul procent rente zouden zijn en de studieschuld geen negatieve gevolgen zou hebben voor hun hypotheek, bleek niks minder waar. Ze komen bedrogen uit.”
GroenLinks-PvdA wil starters op de woningmarkt actief ondersteunen door de financieringsmogelijkheden te vergroten en de toegang tot hypotheken te verbeteren. Ze stellen een startersfonds voor dat een deel van de koopprijs financiert, willen de hypotheekrenteaftrek afbouwen om huizenprijzen te drukken, en pleiten voor meer maatwerk bij hypotheekaanvragen voor starters met een studieschuld. Hun visie is gericht op het eerlijker en toegankelijker maken van de koopwoningmarkt voor jonge mensen.
GroenLinks-PvdA wil een startersfonds oprichten dat tot 30% van de koopprijs van een eerste woning financiert, zodat starters makkelijker een hypotheek kunnen krijgen. Dit fonds is bedoeld om jongeren meer kans te geven op een eigen woning en de doorstroming op de woningmarkt te bevorderen.
“We stellen meer geld beschikbaar om starters te helpen bij het financieren van hun eerste koopwoning. Dat doen we via een startersfonds dat tot 30% van de koopprijs financiert. Bij verkoop betaalt de starter dit deel terug aan het fonds.”
De partij ziet de hypotheekrenteaftrek als prijsopdrijvend en wil deze stapsgewijs afbouwen. Dit moet de huizenprijzen verlagen en starters meer kans geven op een betaalbare hypotheek.
“De hypotheekrenteaftrek drijft de prijzen op en mensen met de duurste huizen profiteren het meest. Daarom gaan we de hypotheekrenteaftrek stapsgewijs afbouwen.”
GroenLinks-PvdA erkent dat een studieschuld een belemmering kan zijn voor starters bij het aanvragen van een hypotheek. Ze willen daarom meer maatwerk bieden in deze situaties.
“Er komt meer maatwerk voor starters bij het aanvragen van een hypotheek in geval van een studieschuld.”
NSC wil starters op de woningmarkt ondersteunen door het stimuleren van startersleningen, het behouden van de vrijstelling van overdrachtsbelasting voor starters, en het bevorderen van betaalbare koopwoningen. Ze richten zich op het vergroten van de toegankelijkheid tot koopwoningen voor starters, onder meer door het verlagen van de grens voor wat als een betaalbare koopwoning geldt en het inzetten op alternatieve koopconstructies. De partij ziet het aanpakken van de wooncrisis en het bieden van zekerheid aan starters als essentieel voor bestaanszekerheid en het wegnemen van drempels voor jonge mensen.
NSC wil de toegang tot de koopwoningmarkt voor starters verbeteren door het stimuleren van startersleningen, koopgarantconstructies en erfpachtalternatieven, waarbij het Rijk financieel bijdraagt. Dit moet starters helpen om de stap naar een eigen woning te kunnen maken ondanks hoge prijzen en beperkte financieringsmogelijkheden.
“We stimuleren startersleningen, koopgarantconstructies en erfpachtalternatieven, waaraan het Rijk meebetaalt.”
Om de financiële drempel voor starters te verlagen, handhaaft NSC de bestaande vrijstelling van overdrachtsbelasting voor deze groep. Dit verlaagt de kosten bij aankoop van een eerste woning en maakt het kopen van een huis toegankelijker voor starters.
“We handhaven voor starters de vrijstelling van de overdrachtsbelasting.”
NSC wil de definitie van een betaalbare koopwoning aanpassen, zodat meer starters, en met name eenverdieners, toegang krijgen tot de koopmarkt. Door deze grens te verlagen, worden meer woningen bereikbaar voor starters die nu buiten de boot vallen.
“We verlagen het bedrag wat er verstaan wordt onder een betaalbare koopwoning, zodat ook eenverdieners toegang krijgen tot de woningmarkt.”
Volt wil de positie van starters op de hypotheekmarkt verbeteren door het makkelijker te maken een hypotheek te krijgen, ondanks studieschuld, en door meer betaalbare koopwoningen voor starters te realiseren. Daarnaast wil Volt de fiscale voordelen voor koopwoningen afbouwen om de huizenmarkt eerlijker te maken en huizenprijzen te laten dalen. Hun visie is gericht op gelijke kansen voor starters en het verminderen van financiële drempels bij het kopen van een huis.
Volt vindt dat het aflossen van een studieschuld geen negatieve invloed mag hebben op het maximale hypotheekbedrag voor starters. Dit moet de toegang tot de koopwoningmarkt voor jonge mensen met een studieschuld verbeteren.
“De staat moet garant staan voor de studieschuld bij de aanvraag van een hypotheek. Het maandelijks aflossen van een studieschuld mag geen impact hebben op het maximale leenbedrag van een starter op de woningmarkt.”
Volt wil het aanbod van betaalbare koopwoningen voor starters met een middeninkomen vergroten, onder andere door het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uit te breiden. Dit moet starters meer kansen geven op de woningmarkt.
“Volt wil meer betaalbare koopwoningen voor starters met een middeninkomen, door versnelde uitbreiding van het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen.”
Volt stelt voor om de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait snel af te bouwen en de eigen woning naar box 3 te verplaatsen. Dit moet de huizenprijzen drukken en starters meer kans geven op een betaalbare woning.
“We bouwen de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait zo snel mogelijk af en verplaatsen de eigen woning stapsgewijs naar box 3. De gestegen maandlasten voor huiseigenaren worden gecompenseerd met een lagere inkomstenbelasting en een basisinkomen. Op deze manier belasten we vermogen meer dan arbeid én dalen de huizenprijzen.”
De ChristenUnie wil starters meer kansen geven op de koopwoningmarkt door het aanbod van betaalbare koopwoningen te vergroten en het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uit te breiden. Tegelijkertijd pleit de partij voor het geleidelijk afbouwen van de hypotheekrenteaftrek, omdat deze starters benadeelt en de huizenprijzen opdrijft. Hun visie is gericht op een eerlijkere woningmarkt waar starters niet langer worden achtergesteld ten opzichte van bestaande huiseigenaren.
De ChristenUnie wil het voor starters makkelijker maken om een huis te kopen door het aanbod van betaalbare koopwoningen te vergroten en financiële drempels te verlagen. Dit doen ze door het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uit te breiden en de positie van starters, inclusief de leenstelselgeneratie, expliciet te onderzoeken.
“Daarom breiden we het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uit, zodat ook starters eindelijk een kans krijgen op de koopmarkt. We onderzoeken de moeilijkheden van starters op de woningmarkt en nemen daarbij de positie van de leenstelselgeneratie mee.”
De ChristenUnie erkent dat de hypotheekrenteaftrek starters benadeelt en de huizenprijzen opdrijft. Daarom willen ze deze regeling de komende decennia geleidelijk afbouwen, zodat starters en huurders eerlijker worden behandeld ten opzichte van bestaande huiseigenaren.
“Door de hypotheekrenteaftrek worden woningzoekenden en huurders op achterstand gezet ten opzichte van woningeigenaren. [...] De hypotheekrenteaftrek zorgt er bovendien voor dat huizen duurder worden, omdat kopers meer kunnen bieden dan zonder deze regeling mogelijk zou zijn. In het kader van haar algehele herziening van het belastingstelsel, wil de ChristenUnie deze regeling de komende decennia geleidelijk afbouwen.”
D66 wil het voor starters makkelijker maken om een hypotheek te krijgen, vooral als hun hypotheeklast lager is dan hun huidige huur. Daarnaast pleit D66 ervoor om de studieschuld niet meer mee te laten tellen bij de hypotheekaanvraag, zodat jonge mensen sneller een huis kunnen kopen. Hun visie is gericht op het wegnemen van financiële drempels voor starters op de woningmarkt.
D66 erkent dat veel starters vastlopen omdat hun huur hoger is dan een potentiële hypotheeklast, maar ze toch geen hypotheek krijgen. Daarom wil de partij dat het voor deze groep makkelijker wordt om een hypotheek te krijgen, zodat ze sneller kunnen doorstromen naar een koopwoning.
“Voor starters die kunnen aantonen dat de hypotheeklast lager is dan hun huidige hoge huur, wordt het makkelijker om een hypotheek te krijgen.”
D66 vindt dat de studieschuld een oneerlijke barrière vormt voor jonge mensen die een huis willen kopen. Door de studieschuld niet meer mee te laten tellen bij de hypotheekaanvraag, wil D66 starters meer kansen geven op de woningmarkt.
“We laten de studieschuld niet meer meetellen bij de hypotheekaanvraag.”
DENK wil het voor starters makkelijker maken om een koopwoning te bemachtigen door het introduceren van rentevrije (halal) hypotheken die voor iedereen beschikbaar zijn. Daarnaast wil DENK de hypotheekrenteaftrek behouden, maar deze beperken voor ultrarijken. Hun visie is dat betaalbaar en toegankelijk woningbezit voor iedereen mogelijk moet zijn, met speciale aandacht voor starters en mensen die nu buiten de boot vallen.
DENK stelt voor om rentevrije hypotheken breed beschikbaar te maken, zodat ook starters en mensen met een religieuze achtergrond die geen rente willen betalen, toegang krijgen tot een koopwoning. Dit moet de drempel voor het kopen van een huis verlagen en de kansen voor starters vergroten.
“Om ervoor te zorgen dat een koopwoning voor iedereen beschikbaar is, gaat de overheid er zorg voor dragen dat er ook rentevrije hypotheken beschikbaar komen. Deze rentevrije – of halalhypotheek wordt voor iedereen beschikbaar.”
DENK wil de hypotheekrenteaftrek behouden om woningbezit bereikbaar te houden, maar vindt dat deze regeling niet meer nodig is voor mensen met zeer dure woningen. Door de aftrek te beperken tot niet-ultrarijken, wil DENK starters en gewone huizenkopers blijven ondersteunen.
“De hypotheekrenteaftrek blijft bestaan, om woningbezitters tegemoet te komen. We maken het systeem wel doelmatiger, door de aftrek af te schaffen voor ultrarijken met superdure woningen. Zij hebben de tegemoetkoming immers niet nodig.”
JA21 vindt dat starters, en met name jonge gezinnen, momenteel nauwelijks toegang hebben tot een koopwoning en wil deze groep actief ondersteunen. De partij stelt voor om fiscale stimulansen en creatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop in te voeren, en pleit daarnaast voor het volledig afschaffen van de overdrachtsbelasting voor particuliere woningen. Hiermee wil JA21 de woningmarkt toegankelijker maken voor starters en de doorstroming bevorderen.
JA21 ziet het gebrek aan betaalbare koopwoningen voor jonge gezinnen als een urgent probleem en wil deze groep met prioriteit helpen. De partij stelt een samenhangend pakket van fiscale stimulansen en alternatieve eigendomsmodellen voor, zoals huurkoop, om starters meer perspectief te bieden op een eigen huis.
“JA21 wil daarom met een samenhangend pakket komen van maatregelen zoals fiscale stimulansen en creatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop, om de acute woningnood voor jonge gezinnen te verlichten.”
Om de toegang tot de koopwoningmarkt voor starters te verbeteren en de doorstroming te bevorderen, wil JA21 de overdrachtsbelasting voor particuliere woningen volledig afschaffen.
“De overdrachtsbelasting voor particuliere woningen geheel afschaffen, hetgeen ook de doorstroming zal bevorderen.”
BIJ1 wil het huidige systeem van hypotheekrenteaftrek afschaffen en de vrijgekomen middelen inzetten voor sociale woningbouw, maar doet geen concrete voorstellen specifiek gericht op het vergemakkelijken van hypotheken voor starters. Hun beleid richt zich vooral op het betaalbaar maken van wonen via huurregulering en het stimuleren van sociale en coöperatieve woonvormen, niet op het ondersteunen van starters op de koopwoningmarkt. Starters profiteren indirect van deze maatregelen, maar er zijn geen aparte regelingen of versoepelingen voor hun hypotheekpositie.
BIJ1 ziet de hypotheekrenteaftrek als een subsidie voor woningbezitters die ongelijkheid vergroot. Door deze regeling in tien jaar af te bouwen, willen ze jaarlijks miljarden vrijmaken voor sociale woningbouw en coöperatieve woonvormen. Dit raakt starters vooral indirect: het maakt kopen niet makkelijker, maar vergroot het aanbod betaalbare huurwoningen.
“De hypotheekrenteaftrek (of: de bezitters-subsidie) schaffen we in fasen binnen 10 jaar af. ... Op termijn komt daardoor elk jaar ruim € 10 miljard vrij. Die miljarden gaan naar sociale woningbouw op grote schaal, coöperatieve woonvormen, en bestaande huurwoningen circulair renoveren en verduurzamen.”