Verkiezingsprogramma's 2025 overhuur systeem
De VVD wil het huursysteem hervormen door meer private en sociale huurwoningen te bouwen, regels te versoepelen en doorstroming te bevorderen. Ze pleiten voor minder regulering, een jaarlijkse inkomenstoets voor sociale huur, het afschaffen van voorrang voor statushouders, en het moderniseren van de huurtoeslag. Hun visie is dat het huursysteem toegankelijker, eerlijker en aantrekkelijker moet worden voor zowel huurders als verhuurders.
Meer private en sociale huurwoningen bouwen
De VVD ziet het tekort aan huurwoningen als een groot probleem en wil fors meer huurhuizen realiseren, zowel in de sociale als de vrije sector. Ze willen belemmerende regelgeving schrappen en het aantrekkelijker maken om te investeren in huurwoningen.
“Wij strijden voor veel meer huurhuizen. Het is tijd om de huurmarkt te bevrijden en het is tijd dat veel meer corporaties gaan bouwen.”
“We willen dat er veel meer private huurwoningen worden gebouwd, zodat de huurprijs omlaaggaat. We schrappen de Wet betaalbare huur, de lokale zelfbewoningsplicht en het verbod op tijdelijke contracten.”
“We bouwen veel meer betaalbare huurwoningen en maken hier heldere afspraken over met investeerders en corporaties. Ook voor particulieren moet het aantrekkelijk worden om te investeren in huurwoningen en verhuur moet weer lonen.”
Jaarlijkse inkomenstoets en aanpak scheefwonen in sociale huur
Om sociale huurwoningen beschikbaar te houden voor de doelgroep, wil de VVD een jaarlijkse inkomenstoets en vermogenstoets invoeren. Dit moet scheefwonen tegengaan en doorstroming bevorderen.
“Om sociale huurwoningen beschikbaar te houden voor de mensen die deze woningen het hardst nodig hebben, komt er een jaarlijkse inkomenstoets voor sociale huurwoningen, om te bepalen of de huurprijs nog passend is.”
“Voor mensen die in een sociale huurwoning willen gaan wonen, komt er ook een vermogenstoets.”
Doorstroming bevorderen op de huurmarkt
De VVD wil dat oudere huurders makkelijker kunnen verhuizen naar een geschikter huis met behoud van hun huidige huur, zodat grotere woningen vrijkomen voor jongeren.
“Oudere huurders die in een geschikter huis willen wonen moeten waar nodig met behoud van hun huidige huur naar een kleiner huurhuis kunnen verhuizen, zodat het huis vrijkomt voor jongeren.”
Hervormen en uiteindelijk afschaffen van de huurtoeslag
De VVD wil de huurtoeslag moderniseren door deze direct aan corporaties uit te keren en uiteindelijk het hele toeslagenstelsel afschaffen.
Afschaffen voorrang statushouders en beperken voorrangsposities
De VVD vindt diverse voorrangsposities op de huurmarkt onrechtvaardig en wil deze beperken, met name de voorrang voor statushouders.
“Diverse voorrangsposities in de sociale sector zijn onrechtvaardig tegenover alle andere woningzoekenden. We verbieden de voorrang voor statushouders.”
Marktconforme huren en fiscaal aantrekkelijker maken van verhuur
De VVD wil afspraken met corporaties over marktconforme huren en het fiscaal aantrekkelijker maken om te verhuren, zodat het aanbod aan huurwoningen niet verder afneemt.
“We blijven maken afspraken met corporaties over het toepassen van een marktconforme huur, waardoor doorstroming op gang kan komen.”
“Het is niet uit te leggen dat verhuurders een negatief rendement hebben. Daardoor verliezen we cruciale huurwoningen. We zullen snel toe moeten naar een eerlijke hervorming van box 3.”
BIJ1 wil het huidige huursysteem radicaal hervormen door huren fors te verlagen, de vrije huursector af te schaffen en alle huurwoningen onder strikte regulering te brengen. De partij stelt bindende maximumprijzen in, verhoogt en vereenvoudigt de huurtoeslag, en pakt huisjesmelkers en grondspeculatie hard aan. Hun visie is dat wonen een basisrecht is en niet mag worden overgelaten aan de markt of winstbejag.
Huren fors verlagen en reguleren
BIJ1 vindt dat huren structureel te hoog zijn door marktwerking en speculatie, en wil daarom alle huren direct verlagen en reguleren. Dit gebeurt door huurprijzen te bevriezen, maximumprijzen in te stellen voor alle woningen (ook in de vrije sector), en bestaande contracten aan te passen. De partij wil zo betaalbaar wonen voor iedereen afdwingen en misbruik door verhuurders tegengaan.
“We maken huren veel goedkoper. Dit doen we door huurtoeslag hoger te maken, huurtoeslag onafhankelijk van de manier van wonen te maken, en door alle huurprijzen onmiddellijk te bevriezen.”
“Alle huren omlaag. We zorgen dat huisjesmelkers niet méér huur aan jou kunnen rekenen dan eerlijk is, met bindende maximumprijzen voor elke woning. Te hoge huren maken we lager. Ook in de vrije sector, met terugwerkende kracht.”
“De ‘vrije’ huursector schaffen we af. Alle huurwoningen vallen onder een bindend en algemeen puntensysteem dat de maximale huur bepaalt op basis van de kwaliteit van een woning. Ook bestaande contracten.”
Afschaffen inkomensgrens en vergroten toegang sociale huur
BIJ1 wil dat iedereen, ongeacht inkomen, toegang krijgt tot sociale huurwoningen. De partij ziet betaalbaar wonen als een universeel recht en wil daarom de inkomensgrens voor sociale huur schrappen.
“De inkomensgrens voor sociale huur schaffen we af. Iedereen in Nederland heeft recht om betaalbaar te wonen.”
Strenge aanpak huisjesmelkers en verhuurders
Om misstanden in het huursysteem te bestrijden, wil BIJ1 huisjesmelkers streng aanpakken, verhuurvergunningen invoeren en overtreders bestraffen. Huurders krijgen gratis toegang tot recht en huurcommissie, en structurele overhuur of intimidatie wordt strafbaar.
“We gaan huisjesmelkers stevig aanpakken en huurders tegen hen beschermen. We voeren een verhuurvergunning met strenge kwalificatie-eisen in, die kan worden afgenomen bij overtredingen.”
“Huurders krijgen gratis toegang tot recht en huurcommissie. De rechter krijgt ruimere bevoegdheden om overtredingen van huurwetten hard aan te pakken. Structurele overhuur, intimidatie of onterecht opzeggen maken we strafbaar als georganiseerd uitbuiten van huurders.”
Nationalisatie en democratisering van woningcorporaties
BIJ1 wil woningcorporaties nationaliseren en onder democratische controle van bewoners brengen, zodat het huursysteem niet langer door marktpartijen wordt bepaald maar door publieke en sociale belangen.
Grondspeculatie en macht van beleggers beëindigen
De partij wil grondspeculatie verbieden, private grond in woningbouwgebieden onteigenen en het bezit van grote beleggers en huisjesmelkers terugpakken, zodat het huursysteem niet langer door winstmotieven wordt gestuurd.
“De grondmarkt die de woningbouw gegijzeld houdt wordt afgeschaft. Grondspeculatie wordt onmogelijk gemaakt: er komt een hoge planbatenheffing, speculatief grondbezit wordt verboden, en gemeenten of het Rijk onteigenen private grond in woningbouwgebieden tegen sociale gebruikswaarde.”
“We beginnen met grond en gebouwen terugpakken van de grootste private beleggers en particuliere huisjesmelkers.”
De ChristenUnie wil het huursysteem eerlijker, voorspelbaarder en toegankelijker maken, met meer zekerheid voor huurders en meer betaalbare huurwoningen. Ze pleiten voor vaste huurcontracten als norm, het omzetten van huurtoeslag naar een inkomensafhankelijke huursubsidie, het beperken van huurstijgingen en het stimuleren van betaalbare (sociale) huurwoningen. Tegelijkertijd willen ze het systeem vereenvoudigen en de positie van huurders versterken, onder andere door huurteams en het afschaffen van de kostendelersnorm.
Vaste huurcontracten en huurbescherming als norm
De ChristenUnie vindt dat huurders zekerheid moeten hebben en niet geconfronteerd mogen worden met tijdelijke of onzekere contracten. Dit moet bijdragen aan bestaanszekerheid en het tegengaan van woningnood.
“Een vast huurcontract blijft de norm. Huurders moeten weten waar ze aan toe zijn.”
Huurtoeslag vervangen door inkomensafhankelijke huursubsidie
Het huidige toeslagenstelsel wordt als te complex en risicovol gezien. De ChristenUnie wil de huurtoeslag vervangen door een eenvoudiger, voorspelbare huursubsidie op basis van het inkomen van twee jaar geleden, om schulden en onzekerheid te voorkomen.
“De huurtoeslag wordt omgezet in een huursubsidie, gebaseerd op het inkomen van twee jaar geleden, zodat er geen risico meer is op naheffingen en schulden (voorzien van een vangnet om mensen in schrijnende situaties goed te helpen).”
“De huurtoeslag wordt omgezet in huursubsidie, waarbij op basis van het inkomen van twee jaar geleden (inclusief vangnetregeling) huurders met lage inkomens worden geholpen om de huur te kunnen betalen.”
Huurstijgingen beperken en betaalbare huur garanderen
Om huren betaalbaar te houden, wil de ChristenUnie de stijging van huren beperken en de Wet betaalbare huur behouden. Huurprijzen moeten niet langer aan loonstijgingen gekoppeld zijn, maar aan de gemiddelde prijsontwikkeling over meerdere jaren.
“De huren moeten minder hard stijgen dan in voorgaande jaren, door ze niet meer te koppelen aan loonstijgingen maar aan de gemiddelde prijsontwikkeling over meerdere jaren. De Wet betaalbare huur blijft bestaan.”
Meer betaalbare (sociale) huurwoningen bouwen
De partij ziet het vergroten van het aanbod betaalbare huurwoningen als essentieel voor het oplossen van de wooncrisis. Woningcorporaties krijgen meer ruimte om te investeren in sociale en middenhuur.
“We willen dat wonen weer betaalbaar wordt voor iedereen. Daarom zorgen we dat minstens twee derde van de nieuw te bouwen huizen betaalbaar is, waaronder 30 procent sociale huur.”
“Ook mogen corporaties makkelijker investeren in huurwoningen voor mensen met een modaal inkomen, zonder ingewikkelde regels of toetsen.”
Huurteams en ondersteuning voor huurders
Om huurders te beschermen tegen te hoge huren en misstanden, stimuleert de ChristenUnie de oprichting van huurteams bij gemeenten.
“Gemeenten worden gestimuleerd om huurteams op te zetten. Daar kunnen huurders terecht met vragen of wanneer ze vermoeden te veel huur te betalen.”
Afschaffen kostendelersnorm voor woningdelers
De ChristenUnie wil de kostendelersnorm afschaffen voor mensen die hun woning delen met iemand in nood, om solidariteit te bevorderen en woningnood te bestrijden.
“Daarom schaffen we de kostendelersnorm in de Participatiewet af voor mensen die onderdak bieden aan iemand in nood of bereid zijn om hun woning te delen met iemand anders.”
Fiscale gelijkheid tussen huurders en kopers
De partij wil de fiscale achterstelling van huurders ten opzichte van kopers aanpakken door de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af te bouwen.
De Partij voor de Dieren wil het huidige huursysteem hervormen door huren te reguleren, speculatie en huisjesmelkerij tegen te gaan, en wonen weer betaalbaar te maken. Ze pleiten voor een dwingend woningwaarderingsstelsel (WWS) voor álle huurwoningen, het bevriezen van huren, en het beperken van het aantal panden voor particuliere verhuurders. De kern van hun visie is dat huizen geen handelswaar zijn, maar een basisbehoefte, en dat het huursysteem eerlijker en toegankelijker moet worden.
Dwingend woningwaarderingsstelsel (WWS) voor alle huurwoningen
De PvdD wil het woningwaarderingsstelsel (WWS) verplicht maken voor alle huurwoningen, inclusief de vrije sector, om excessieve huurprijzen te voorkomen en het puntensysteem te handhaven. Hiermee willen ze huurprijsregulering afdwingen en misbruik tegengaan.
Huurprijzen verlagen en bevriezen
Om huren betaalbaar te maken, stelt de PvdD voor om de huren voor vijf jaar te bevriezen, de maximale huurprijzen ook in de vrije sector te beperken, en de WOZ-waarde uit het WWS te halen zodat huren in populaire gebieden niet kunstmatig stijgen.
“De huren worden voor de komende vijf jaar bevroren. Ook in de vrije sector worden de maximale huurprijzen beperkt.”
“De WOZ-waarde van een woning wordt niet langer meegenomen in het woningwaarderingsstelsel: Zo voorkomen we dat woningen in populaire gebieden veel punten krijgen met hele hoge huren tot gevolg. Huren gaan zo omlaag.”
Beperken van particuliere verhuur en aanpak huisjesmelkers
De partij wil het aantal panden dat particuliere verhuurders mogen verhuren beperken en maatregelen nemen tegen huisjesmelken en speculatie, zodat woningen niet langer als verdienmodel worden gebruikt.
Meer investeringsmogelijkheden voor woningcorporaties
Woningcorporaties krijgen meer ruimte om te investeren in het middensegment en worden financieel ondersteund om huren te bevriezen en nieuwe sociale huurwoningen te bouwen.
“Toegelaten instellingen zoals woningcorporaties krijgen meer investeringsmogelijkheden voor realisering van huurwoningen in het middensegment.”
“We schrappen de winstbelasting voor woningcorporaties en geven hen extra financiële steun. Hierdoor kunnen woningcorporaties huren bevriezen om wonen betaalbaar te houden en nieuwe sociale huurwoningen te bouwen.”
Sociale huur toegankelijker maken
De PvdD wil de maximale inkomensgrens voor sociale huur verhogen, zodat meer mensen toegang krijgen tot sociale huurwoningen.
“Door de maximale inkomensgrens te verhogen worden sociale huurwoningen toegankelijk voor meer mensen.”
BBB wil het huidige huursysteem versoepelen door minder strenge regelgeving voor verhuurders, het afschaffen van de Wet betaalbare huur, en het aantrekkelijker maken van verhuren aan starters en studenten. De partij streeft naar een stabiele en betaalbare huurmarkt door verhuurders te behouden, eerlijkere huurprijsbepaling, en meer ruimte voor tijdelijke huurcontracten.
Afschaffen Wet betaalbare huur en versoepelen regels voor verhuurders
BBB vindt dat de huidige regelgeving, zoals de Wet betaalbare huur, verhuurders wegjaagt en het aanbod van huurwoningen vermindert. Ze willen deze wet afschaffen, eerlijkere puntentellingen voor huurprijzen invoeren, en belastingen voor kleine verhuurders voorspelbaar maken om het huuraanbod te behouden en de markt stabiel te houden.
“We willen de Wet betaalbare huur dan ook afschaffen omdat deze leidt tot het aanzienlijk verminderen van huurwoningen. Want veel particuliere verhuurders verkopen hun woningen, mede door strengere regels.”
“We willen regels aanpassen zodat verhuurders woningen blijven aanbieden in plaats van verkopen. Denk aan eerlijkere puntentellingen voor huurprijzen (woningwaardering), bijvoorbeeld geen strafpunten meer voor het ontbreken van buitenruimte.”
“Belastingen voor (kleine) verhuurders moeten eerlijk en voorspelbaar zijn. Zo houden we de huurmarkt stabiel én betaalbaar.”
Meer ruimte voor tijdelijke huurcontracten en starters
BBB wil het huursysteem flexibeler maken door tijdelijke huurcontracten voor studenten en starters te stimuleren, zodat deze groepen makkelijker toegang krijgen tot de huurmarkt en verhuur aantrekkelijker wordt voor verhuurders.
Versoepelen regels voor kamerverhuur en woningdelen
Om het huuraanbod te vergroten, wil BBB het splitsen van woningen, kamerverhuur en hospitaverhuur eenvoudiger en aantrekkelijker maken, en de huurbescherming voor onzelfstandige en tweede woningen terugdraaien.
“Woningdelen, het splitsen van woningen en kamerverhuur en hospitaverhuur worden eenvoudiger en aantrekkelijker gemaakt.”
“De huurbescherming voor onzelfstandige en tweede woningen is voor veel mogelijke verhuurders een brug te ver. Die gaan we verder terugdraaien.”
“We willen ook versoepeling van de verhuurregels voor studentenhuisvesting.”
FVD wil het huidige huursysteem liberaliseren door de Wet Betaalbare Huur af te schaffen, verhuurders meer vrijheid te geven en het aandeel sociale huurwoningen te verkleinen. Ze stellen dat minder regulering en meer marktwerking het aanbod, vooral in het middensegment, zal vergroten. Voorrang voor Nederlanders op de huurmarkt en het stimuleren van huurders om hun woning te kopen zijn centrale punten.
Afschaffen Wet Betaalbare Huur en liberaliseren huurmarkt
FVD ziet de Wet Betaalbare Huur als schadelijk voor het eigendomsrecht en het woningaanbod. Door deze wet af te schaffen en verhuurders volledige vrijheid te geven in de keuze van huurders, wil FVD het aanbod in de vrije huursector vergroten, met name in het middensegment.
“De Wet Betaalbare Huur is een aanval op het eigendomsrecht en leidt tot minder aanbod. Wij schaffen deze wet af, zodat verhuurders weer durven investeren en middenhuurwoningen terugkeren. Verhuurders bepalen zelf wie hun huurder is.”
“We geven verhuurders volledige vrijheid in de keuze van hun huurders, zodat het aanbod in de huurmarkt weer wordt vergroot, met name in het middensegment.”
“We schaffen de Wet Betaalbare Huur af om de huurmarkt te vitaliseren en geven verhuurders vrije keuze in huurders.”
Aandeel sociale huurwoningen verkleinen en voorrang voor Nederlanders
FVD wil het aandeel sociale huurwoningen verminderen, vooral in grote steden, en af van de verplichting voor projectontwikkelaars om sociale woningen te bouwen. Nederlanders krijgen altijd voorrang op de sociale huurmarkt boven statushouders.
“We verkleinen het aandeel sociale huurwoningen, zeker in grote steden. Het verplicht opleggen van sociale woningbouwpercentages bij private projecten verdwijnt. Statushouders krijgen geen voorrang meer in de sociale sector – Nederlanders gaan voor.”
“We verkleinen het aandeel sociale huurwoningen, zodat de markt gezonder wordt en minder afhankelijk van de overheid.”
“We stoppen met het huisvesten van statushouders in de sociale sector en geven Nederlanders altijd voorrang.”
Huurders stimuleren tot koop en huurgeschiedenis meewegen
FVD wil huurders de kans geven hun corporatiewoning te kopen en pleit ervoor dat een goede huurgeschiedenis wordt meegewogen bij hypotheekaanvragen, zodat huren een opstap kan zijn naar eigen woningbezit.
“We geven huurders de kans om hun woning van corporaties over te nemen zodat ook zij eigen woningbezit kunnen verwerven.”
“We wegen de huurgeschiedenis van de laatste drie jaar mee bij hypotheekaanvragen. Mensen die vergelijkbare huurlasten hebben kunnen dragen, kunnen dezelfde hypotheeklast dragen.”
De PVV wil het Nederlandse huursysteem hervormen door sociale huren met 10% te verlagen, de inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen te verhogen en woningcorporaties te compenseren. Daarnaast wil de partij dat statushouders geen voorrang meer krijgen op sociale huurwoningen en dat woningcorporaties ook middenhuurwoningen gaan bouwen. De kern van hun visie is het vergroten van de betaalbaarheid en beschikbaarheid van huurwoningen voor Nederlanders, met nadruk op het tegengaan van voorrang voor statushouders.
Sociale huren verlagen en inkomensgrenzen verhogen
De PVV wil de betaalbaarheid van het huursysteem verbeteren door sociale huren te verlagen en meer mensen toegang te geven tot betaalbare huurwoningen. Woningcorporaties worden gecompenseerd door het schrappen van de winstbelasting, zodat de bouwopgave niet in gevaar komt.
“De PVV verlaagt volgend jaar de sociale huren met 10%. Woningcorporaties worden gecompenseerd: door voor hen de winstbelasting te schrappen, komt de bouwopgave niet in gevaar. Ook verhogen we de inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen, zodat meer woningzoekenden hiervoor in aanmerking komen.”
“Sociale huren met 10% verlagen. Inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen verhogen.”
“De PVV gaat de sociale huren volgend jaar met 10% verlagen. Woningcorporaties compenseren we door voor hen de winstbelasting te schrappen, zodat de bouwopgave niet in gevaar komt. Dat gaan we regelen voor alle sociale huurders.”
Geen voorrang meer voor statushouders op sociale huurwoningen
De PVV wil dat statushouders geen voorrang meer krijgen op sociale huurwoningen, omdat zij vinden dat Nederlanders te lang op een wachtlijst staan en dat het huidige systeem discriminerend is. Ook wordt fraude door statushouders streng bestraft.
“Nooit meer voorrang op sociale huurwoningen voor statushouders – ook niet met urgentie.”
“Sinds 2010 zijn er al zo’n 190.000 sociale huurwoningen mét voorrang aan statushouders weggegeven – zonder dat zij iets aan dit land hebben bijgedragen. Ondertussen staan de Nederlanders steeds langer op de wachtlijst staan: tien, vijftien, soms wel twintig jaar. Dit is pure discriminatie en onacceptabel.”
“De PVV maakt er korte metten mee. In de Tweede Kamer is het PVV-voorstel aangenomen dat ervoor zorgt dat statushouders nooit meer voorrang krijgen – ook niet met urgentie.”
Woningcorporaties bouwen ook middenhuurwoningen
De PVV wil dat woningcorporaties niet alleen sociale huurwoningen, maar ook middenhuurwoningen bouwen, om het aanbod in het middensegment te vergroten en zo het huursysteem toegankelijker te maken voor een bredere groep.
De SP wil het huidige huursysteem grondig hervormen door huren te bevriezen, het puntensysteem eerlijker te maken en sociale huur toegankelijk te maken voor een bredere groep. Ze pleiten voor meer zeggenschap voor huurders, automatische huurverlaging bij slechte isolatie en investeren fors in betaalbare huurwoningen zonder winstoogmerk. Hun visie is dat wonen een recht is, geen marktproduct, en dat het huursysteem mensen moet beschermen tegen te hoge woonlasten en speculatie.
Huren bevriezen en puntensysteem hervormen
De SP wil huren bevriezen en het puntensysteem aanpassen zodat de huurprijs weer gebaseerd is op de kwaliteit van de woning, niet op kunstmatige prijsopdrijving door WOZ-waarde. Dit moet huurders beschermen tegen te hoge woonlasten en de macht van beleggers beperken.
“Om het tij te keren bevriezen wij daarom de huren. Ook passen we het puntensysteem aan: het gaat weer over de kwaliteit van de woning, niet over schommelingen in de WOZwaarde die de huren kunstmatig opdrijven.”
Automatische huurverlaging bij slecht energielabel
De SP wil dat huurders van slecht geïsoleerde woningen automatisch minder huur gaan betalen, zonder ingewikkelde procedures. Dit moet zowel de woonlasten verlagen als verhuurders stimuleren tot verduurzaming.
“Daarom zorgen wij ervoor dat huurders in woningen met een slecht energielabel (E, F of G) automatisch minder huur gaan betalen zolang de woning nog niet is verduurzaamd.”
“De SP wil dat het energielabel automatisch wordt meegenomen in de huurprijs, zonder dat de huurder naar de Huurcommissie hoeft.”
Sociale huur toegankelijk maken voor brede groep
De SP wil sociale huur niet langer beperken tot de laagste inkomens, maar ook middeninkomens toegang geven. Zo willen ze het recht op betaalbaar wonen herstellen en mensen uit de vrije sector met hoge huren halen.
“Wij doorbreken het hardnekkige idee dat sociale huur alleen zou moeten bestaan voor de allerlaagste inkomens. Wonen is een recht, geen gunst. Daarom maken we sociale huur weer toegankelijk voor een brede groep mensen. Ook voor middeninkomens.”
“We draaien de inperkingen van minister Blok terug en herstellen het recht op betaalbaar wonen voor velen.”
Meer zeggenschap voor huurders over hun woning
De SP wil huurders meer macht geven over hun woning en buurt, onder andere door woningcorporaties weer om te vormen tot verenigingen die verantwoording afleggen aan huurders.
“We maken van woningcorporaties weer verenigingen, met een bestuur dat verantwoording aflegt aan de huurders. Zo zorgen we dat bewoners samen beslissen over investeringen, onderhoud en toekomstige plannen.”
Investeren in betaalbare huurwoningen zonder winstoogmerk
De SP wil fors investeren in de bouw van betaalbare huurwoningen, waarbij de opbrengsten uit afbouw van hypotheekrenteaftrek en het belasten van grondspeculatie terugvloeien naar volkshuisvesting.
D66 wil het huursysteem eerlijker, toegankelijker en duurzamer maken door fors te investeren in sociale huur en middenhuur, het stimuleren van doorstroming, en het vergroten van huurdersrechten. De partij pleit voor meer betaalbare huurwoningen, een lagere btw op de bouw ervan, en het koppelen van de huurprijs aan het inkomen in de sociale sector, terwijl verduurzaming van huurwoningen centraal staat.
Grootschalig investeren in sociale huur en middenhuur
D66 ziet het tekort aan betaalbare huurwoningen als een urgent probleem en wil daarom fors investeren in de bouw van sociale huur en middenhuur. Door de btw op deze bouw te verlagen, moet het aantrekkelijker worden om betaalbare huurwoningen te realiseren en de doorstroming op de woningmarkt te bevorderen.
“investeren we grootschalig in de sociale huur, de middenhuur en betaalbare koop. Voor de bouw van sociale huur en middenhuur gaat de btw omlaag, zodat het aantrekkelijker wordt om betaalbare huizen te bouwen.”
“We leggen wettelijk vast dat bij nieuwbouw in elke gemeente minstens 30% sociale huur komt, zodat gemeenschappen in wijken gemengd blijven.”
Huurprijs koppelen aan inkomen in sociale sector
Om het huursysteem eerlijker te maken, wil D66 dat mensen met een hoger inkomen of vermogen die in een sociale huurwoning wonen, een huurprijs gaan betalen die meer in lijn is met de markt. Dit moet de doorstroming bevorderen en het systeem rechtvaardiger maken.
“Het is dan ook redelijk dat wie meer verdient of meer vermogen heeft en in een sociale huurwoning woont, een huur gaat betalen die past bij de markt.”
Verduurzaming van huurwoningen met bescherming voor huurders
D66 wil dat huurders profiteren van verduurzaming en verplicht verhuurders om woningen met een slecht energielabel te verbeteren. Investeringen mogen via een beperkte huurverhoging worden terugverdiend, maar huurders moeten er per saldo altijd op vooruitgaan.
“Verhuurders worden verplicht om huizen met een slecht energielabel te verbeteren. Ze mogen die investering op termijn terugverdienen via een bescheiden huurverhoging, maar wel zodat huurders er per saldo altijd op vooruitgaan.”
“We starten een grootschalig isolatieplan: vóór 2030 verduurzamen we minimaal 1 miljoen huurwoningen.”
Meer bescherming en zeggenschap voor huurders
D66 vindt dat huurders meer rechten en invloed moeten krijgen, vooral op het gebied van verduurzaming en betaalbaarheid. Dit moet de positie van huurders versterken ten opzichte van verhuurders.
“Huurders krijgen meer bescherming en zeggenschap over verduurzaming.”
Fiscale verschillen tussen huurders en kopers verkleinen
D66 wil het fiscale speelveld tussen huurders en huiseigenaren gelijker maken door onder andere de hypotheekrenteaftrek af te bouwen en opbrengsten te gebruiken voor lagere inkomstenbelasting.
“We verkleinen de verschillen in fiscale voordelen tussen huurders en mensen met een koopwoning. Dit doen we onder andere via de afbouw van de hypotheekrenteaftrek...”
BVNL wil het huidige huursysteem sterk liberaliseren door overheidsregulering en huurbescherming grotendeels af te schaffen. Zij pleiten voor het beëindigen van huurprijsregulering, het vrijgeven van huurcontracten, het afschaffen van huurtoeslag en het terugtrekken van de overheid uit de woningmarkt. De partij ziet deregulering en marktwerking als de oplossing voor het woningtekort en de betaalbaarheid van huren.
Overheid trekt zich terug uit de woningmarkt
BVNL vindt dat overheidsbemoeienis het huursysteem verstoort en pleit voor een vrije markt, waarbij huurprijzen en contracten niet langer door de overheid worden gereguleerd. Dit moet leiden tot meer aanbod en lagere prijzen door concurrentie.
Afschaffen van huurtoeslag
BVNL wil de huurtoeslag (huursubsidie) volledig afschaffen, omdat zij het toeslagenstelsel als onnodig complex en verstorend voor de markt beschouwen. Zolang de regeling bestaat, moet deze alleen voor Nederlanders gelden.
“Huurtoeslag (huursubsidie) schaffen we af, maar zolang deze regeling bestaat is hij alleen beschikbaar voor Nederlanders, niet voor expats en buitenlandse studenten.”
Aanpakken van scheefwoners en woonfraude
De partij wil misbruik van sociale huur tegengaan door scheefwoners hogere huren te laten betalen en streng op te treden tegen woonfraude, inclusief het intrekken van verblijfstitels bij ernstige overtredingen.
GroenLinks-PvdA wil het huursysteem hervormen door huurders beter te beschermen, huren betaalbaar te houden en speculatie en woekerhuren tegen te gaan. Ze pleiten voor wettelijke grenzen aan huurstijgingen, meer vaste huurcontracten, regulering van de verkoop van betaalbare huurwoningen en het minder marktgericht bepalen van huurprijzen. Hun visie is dat wonen een recht is en geen verdienmodel voor speculanten of huisjesmelkers.
Wettelijke bovengrens aan huurstijgingen
GroenLinks-PvdA wil huurders beschermen tegen te hoge huurstijgingen, vooral in tijden van inflatie, door een wettelijke bovengrens in te stellen. Dit moet zorgen voor meer betaalbaarheid en zekerheid voor huurders.
“Om explosieve huurstijgingen te voorkomen, komt er een wettelijke bovengrens aan de toegestane huurstijging.”
Vaste huurcontracten als norm
De partij verzet zich tegen tijdelijke huurcontracten, omdat deze leiden tot onzekerheid en hogere huren. Ze willen dat vaste huurcontracten de standaard blijven om huurders meer zekerheid te bieden.
“De vaste huurovereenkomst blijft de norm, zoals we hebben afgesproken in de Wet vaste huurcontracten. We zijn tegen voorstellen die de onzekerheid voor huurders vergroten.”
Bescherming tegen woekerhuren en minder marktwerking
GroenLinks-PvdA wil de invloed van de markt op huurprijzen beperken en huurders beschermen tegen woekerhuren. De WOZ-waarde gaat minder zwaar meetellen en slecht geïsoleerde woningen blijven recht geven op huurkorting.
“De wettelijke bescherming tegen woekerhuren gaat gelden voor alle huurwoningen. De markt krijgt een minder grote rol bij het bepalen van de maximaal toegestane huurprijs, doordat de koopprijs van de woning (WOZ-waarde) minder zwaar gaat meetellen in de berekening.”
Regulering verkoop betaalbare huurwoningen
Om het aanbod van betaalbare huurwoningen te behouden, wil de partij de verkoop aan commerciële partijen reguleren. Dit voorkomt dat woningen uit het betaalbare segment verdwijnen en de huren stijgen.
“We willen de verkoop van betaalbare huurwoningen reguleren. Zo behouden we betaalbare woningen in verschillende buurten.”
Verantwoordelijkheid voor woningkwaliteit bij verhuurder
De partij vindt dat verhuurders verantwoordelijk zijn voor de kwaliteit en verduurzaming van huurwoningen. Huurders mogen niet de dupe zijn van slecht onderhoud of isolatie.
“Wij leggen de verantwoordelijkheid waar die hoort: bij de verhuurder.”
Verhuurvergunning tegen huisjesmelkers
Om huurders te beschermen tegen malafide verhuurders, wil GroenLinks-PvdA een landelijke verhuurvergunning invoeren.
“In het hele land gaat de verhuurvergunning gelden om huurders te beschermen tegen foute huisjesmelkers.”
Het CDA wil het huursysteem betaalbaarder, eerlijker en stabieler maken, met speciale aandacht voor sociale huur, het middensegment en kleine particuliere verhuurders. Ze pleiten voor inflatievolgend huurbeleid, het aantrekkelijk houden van particuliere verhuur, en het mogelijk maken voor huurders om hun corporatiewoning te kopen. Daarnaast willen ze regionale verschillen aanpakken en de woningmarkt toegankelijker maken voor starters en middeninkomens.
Inflatievolgend huurbeleid voor sociale huur
Het CDA kiest voor een huurbeleid waarbij de huren in de sociale sector maximaal met de inflatie meestijgen. Dit moet zorgen voor voorspelbare woonlasten en zekerheid voor zowel huurders als verhuurders op de lange termijn.
“Voor sociale huur kiezen we voor inflatievolgend huurbeleid. Huurders en verhuurders hebben zo voor een lange termijn zekerheid over hun woonlasten.”
Huren betaalbaar houden in het middensegment
Het CDA wil de betaalbaarheid van huren in het middensegment waarborgen, met oog voor regionale verschillen. Ze stellen voor om de WOZ-waarde meer te laten meetellen bij het bepalen van de huur.
“We houden de huren betaalbaar, ook in het middensegment. Er zijn grote regionale verschillen op de woningmarkt, daarom laten we de WOZ-waarde meer meetellen.”
Aantrekkelijk houden van particuliere verhuur
Om het aanbod van huurwoningen te behouden, wil het CDA particuliere verhuur aantrekkelijk houden door belastingheffing te baseren op werkelijk rendement en tijdelijke maatregelen voor kleine verhuurders.
“We houden particuliere verhuur aantrekkelijk door zo snel mogelijk een heffing in te voeren op werkelijk rendement in box 3. Zo wordt niet langer belasting geheven over waarde die vastzit in stenen. Totdat de vermogenswinstbelasting is ingevoerd, willen we een tijdelijke (financiële) maatregel om verhuur door kleine particuliere verhuurders mogelijk te houden.”
Mogelijkheid tot koop van corporatiewoningen door huurders
Het CDA wil huurders de kans geven hun corporatiewoning te kopen onder redelijke voorwaarden, waarbij de opbrengst wordt ingezet voor nieuwbouw en verduurzaming.
“Huurders mogen hun corporatiewoning kopen onder redelijke voorwaarden. De opbrengst gaat naar nieuwbouw, verduurzaming en herstructurering.”
Gerichte verruiming tijdelijke huurcontracten voor studenten
Het CDA erkent dat het verbod op tijdelijke huurcontracten kleine verhuurders en studenten kan raken, en wil daarom gerichte verruimingen onderzoeken.
“Waar kleine verhuurders onevenredig worden geraakt door het verbod op tijdelijke huurcontracten met name voor studenten, bezien we gerichte verruimingen waar zowel huurder als verhuurder mee kunnen leven.”
DENK wil het huursysteem ingrijpend hervormen om wonen betaalbaar te maken en huurders beter te beschermen. De partij pleit voor strikte huurregulering, meer sociale huurwoningen, uitbreiding van huurprijsbescherming en investeringen in ondersteuning voor huurders. Hun visie is dat de overheid de regie moet nemen om huren te beteugelen en het rechtvaardig en toegankelijk te maken voor iedereen.
Huren reguleren en koppelen aan inkomen
DENK wil dat huren niet harder stijgen dan inkomens en dat de overheid bevoegdheden krijgt om dit te bewaken. Hiermee willen ze voorkomen dat huurstijgingen de koopkracht van mensen aantasten en wonen onbetaalbaar wordt.
“De huren worden bevroren indien de huurstijgingen te veel op de koopkracht van mensen drukken. Op de langere termijn mogen de huren niet harder stijgen dan het inkomen van mensen, zodat huurstijgingen niet drukken op de portemonnee. De overheid krijgt de bevoegdheden om dit te bewaken.”
Meer investeren in sociale huur en verruimen toegang
DENK wil het aanbod sociale huur vergroten door meer budget aan woningcorporaties te geven en inkomensgrenzen te verruimen, zodat meer mensen in aanmerking komen voor een sociale huurwoning.
“Wij willen meer investeren in sociale huur. Dat betekent dat woningcorporaties meer budget krijgen. Heffingen voor woningcorporaties, zoals de ATAD, worden afgeschaft. Meer mensen komen in aanmerking voor een sociale huurwoning. De inkomensgrenzen worden verruimd.”
Uitbreiden en versterken huurprijsbescherming
DENK wil dat alle huurders recht kunnen afdwingen op een rechtvaardige huur en dat uitbuiting door te hoge huren wordt tegengegaan. Ook willen ze investeren in de Huurcommissie en lokale huurteams voor laagdrempelige hulp.
“Wij willen dat de huurprijsbescherming wordt behouden en uitgebreid. Dit betekent dat wij willen dat alle huurders kunnen afdwingen dat zij een rechtvaardige huur betalen. Uitbuiting door te hoge huren wordt verleden tijd.”
“Wij investeren meer in de Huurcommissie en lokale huurteams, zodat huurders laagdrempelige hulp kunnen krijgen.”
Huurstijgingen verbieden bij slechte kwaliteit
DENK wil dat bij woningen die niet voldoen aan kwaliteitseisen of slecht geïsoleerd zijn, huurstijgingen verboden worden om huurders te beschermen tegen onredelijke lasten.
“Bij woningen die niet voldoen aan kwaliteitseisen of slecht zijn geïsoleerd, worden huurstijgingen verboden.”
Volt wil het huursysteem eerlijker en betaalbaarder maken door uitbreiding van huurregulering naar het middensegment, strengere handhaving op maximale huurprijzen en het stimuleren van wooncoöperaties. Ze pleiten voor het loskoppelen van arbeids- en huurcontracten voor arbeidsmigranten en willen innovatieve woonvormen en doorstroom op de huurmarkt bevorderen. Hun kernvisie is dat wonen een recht is en het huursysteem toegankelijk, veilig en betaalbaar moet zijn voor iedereen.
Uitbreiding en handhaving van huurregulering
Volt wil het huursysteem eerlijker maken door huurregulering uit te breiden naar het middensegment en strengere handhaving op eerlijke huurprijzen. Dit moet voorkomen dat huurders worden uitgebuit en zorgen voor meer betaalbare huurwoningen, ook bij wisseling van huurder.
“Volt is voorstander van de uitbreiding van de huurregulering naar het middensegment. Volt wil meer controles op eerlijke huurprijzen, ook als er wordt gewisseld van huurder. De gemeente moet proactief controles uitvoeren en boetes uitdelen als verhuurders de maximale huurprijzen niet respecteren.”
Stimuleren en reguleren van wooncoöperaties en innovatieve woonvormen
Volt wil het huursysteem diverser en toegankelijker maken door wooncoöperaties te versterken en innovatieve woonvormen te stimuleren. Dit moet leiden tot meer betaalbare huur- en koopopties en een betere benutting van de bestaande woningvoorraad.
Loskoppelen van arbeids- en huurcontracten voor arbeidsmigranten
Volt wil de afhankelijkheid van arbeidsmigranten ten opzichte van hun werkgever verminderen door te eisen dat arbeidscontracten onafhankelijk zijn van huurcontracten. Dit voorkomt dat arbeidsmigranten direct dakloos raken bij verlies van werk.
“Om die reden pleit Volt ervoor dat arbeidscontracten altijd onafhankelijk moeten bestaan van een huurcontract. Hierdoor is een arbeidsmigrant niet direct dakloos, indien de arbeidsrelatie ophoudt.”
Bevorderen van doorstroom vanuit sociale huur
Volt wil de doorstroom op de huurmarkt bevorderen door in nieuwbouwprojecten voorrang te geven aan doorstromers uit de sociale huursector. Dit moet de beschikbaarheid van sociale huurwoningen vergroten voor nieuwe woningzoekenden.
“We bevorderen doorstroom op de huizenmarkt, zoals met afspraken in nieuwbouwprojecten, om voor een deel van de middenhuur- en koopwoningen voorrang te geven aan doorstromers vanuit de sociale huursector.”
NSC wil het huursysteem strenger reguleren om huurders beter te beschermen en huurprijzen betaalbaar te houden, vooral in de sociale en middenhuur. Ze stellen concrete maatregelen voor zoals het afdwingen van maximale huren, het aanpakken van misbruik van het puntensysteem, het invoeren van een huurregister en het beperken van huurverhogingen. Hun visie is gericht op het tegengaan van excessen in de particuliere huurmarkt en het vergroten van de beschikbaarheid van betaalbare huurwoningen.
Maximale huren en huurregister invoeren
NSC wil huurders beschermen door wettelijke maxima te stellen aan huren in de sociale en middenhuur en door transparantie te vergroten met een huurregister. Dit moet voorkomen dat huurprijzen te hoog worden en dat verhuurders regels omzeilen.
“Huurders beschermen: een maximum stellen aan huren in de sociale huursector en midden-huur en het invoeren van een huurregister.”
“Ook komt er een landelijk huurregister waarin gemeenten in elk geval kunnen zien wie actief zijn op de particuliere huurmarkt, welke huizen ze verhuren en wat de punten van deze huizen zijn.”
Misbruik puntensysteem en huurcontracten aanpakken
NSC wil het misbruik van het puntensysteem bij kamerverhuur tegengaan, zodat huurders eenvoudiger een lagere huur kunnen afdwingen als verhuurders zich niet aan de regels houden. Ook willen ze gezamenlijke huurcontracten die bedoeld zijn om regels te omzeilen, verbieden.
“Misbruik van het puntensysteem bij kamerverhuur, met torenhoge huurprijzen tot gevolg, moet worden tegengegaan. Een huurder kan eenvoudiger een lagere huur afdwingen als de verhuurder zich niet aan het puntensysteem houdt. De mogelijkheid om gezamenlijke huurcontracten te sluiten die alleen maar bedoeld zijn om regels te omzeilen wordt geschrapt.”
Huurverhogingen beperken
Om huren betaalbaar te houden, wil NSC huurverhogingen in de sociale sector maximeren op inflatie en in de midden- en vrije sector op inflatie plus 1%. Dit beschermt huurders tegen buitensporige stijgingen van woonlasten.
“Om huren betaalbaar te houden, worden huurverhogingen in de sociale sector gemaximeerd op inflatie. Voor midden-huur en de vrije sector geldt een maximum van inflatie plus 1%.”
De SGP pleit voor een helder en voorspelbaar huursysteem dat zowel huurders als verhuurders beschermt, met aandacht voor betaalbaarheid en het voorkomen van extreme huurstijgingen of -dalingen. Ze willen het aanbod van huurwoningen vergroten, vooral in het middensegment, en vinden dat huurverhogingen redelijk moeten zijn en rekening moeten houden met het inkomen van huurders. Tegelijkertijd wil de SGP het scheefwonen aanpakken en woningcorporaties meer ruimte geven om ook voor middeninkomens te bouwen.
Heldere en voorspelbare huurstijgingen
De SGP vindt dat het huursysteem transparant en stabiel moet zijn, zodat huurders en verhuurders weten waar ze aan toe zijn. Ze willen geen grillig beleid (‘jojobeleid’) en pleiten voor een systematiek die eerlijk is voor beide partijen.
“Niemand zit echter te wachten op jojobeleid als het gaat om huurstijgingen. Daar moet gewoon een heldere systematiek voor zijn, die goed is voor huurder en verhuurder.”
“Met het oog op bijvoorbeeld verduurzaming en andere stijgende lasten is het redelijk dat verhuurders de huur jaarlijks laten stijgen. Daarbij moeten de verhuurders wél rekening houden met de portemonnee van de huurders.”
Meer ruimte voor middenhuur en woningcorporaties
De SGP wil het aanbod in de huursector vergroten, met name in het middensegment, door woningcorporaties meer mogelijkheden te geven om ook voor middeninkomens te bouwen. Dit moet het tekort aan betaalbare huurwoningen tegengaan.
“Woningcorporaties hebben op dit moment de mogelijkheid om incidenteel en onder strenge voorwaarden óók te bouwen voor andere groepen dan mensen met een laag inkomen, bijvoorbeeld voor middeninkomens. Dat is belangrijk en daarom worden de mogelijkheden daarvoor verruimd.”
Aanpak van scheefwonen in de sociale huursector
Om het huursysteem eerlijker te maken, wil de SGP scheefwonen tegengaan door extra huurverhogingen mogelijk te maken voor huurders met een hoger inkomen dan toegestaan voor sociale huur.
“Om scheefwonen tegen te gaan kan in de sociale huursector stapsgewijs een extra huurverhoging worden opgelegd als het inkomen van de huurder aanmerkelijk hoger wordt dan voor de toegang tot de sociale huursector toegestaan is.”
JA21 wil het huidige huursysteem hervormen door minder regulering, meer marktwerking en het stimuleren van een groter en flexibeler huuraanbod. Ze pleiten voor het afbouwen van huurregulering, het intrekken van de Wet betaalbare huur, het toestaan van tijdelijke huurcontracten voor bredere doelgroepen en fiscale verlichting voor verhuurders. Het doel is om de huurmarkt te ontgrendelen en het aanbod snel te vergroten zonder bestaande huurders te benadelen.
Huurregulering afbouwen en marktwerking stimuleren
JA21 ziet het huidige gereguleerde huursysteem als te beperkend voor het aanbod en wil toewerken naar meer marktwerking. Ze willen de Wet betaalbare huur intrekken, de fiscale druk op de huurwoningmarkt verlagen en op termijn huurregulering afbouwen zodat huurprijzen meer door de markt bepaald worden. Dit moet het investeringsvertrouwen herstellen en het huuraanbod vergroten.
“Dat het investeringsvertrouwen terugkeert, bijvoorbeeld door het de Wet betaalbare huur in te trekken, door de fiscale druk op de huurwoningmarkt te verlagen, door op termijn te komen tot een afbouw van de huurregulering naar een huurvorming vanuit de markt, én door een duidelijk en voorspelbaar overheidsbeleid.”
Flexibiliteit en aanbod vergroten via tijdelijke contracten en aanpassing woningwaarderingsstelsel
JA21 wil de huurmarkt op korte termijn flexibeler maken door tijdelijke huurcontracten voor bredere doelgroepen toe te staan en het woningwaarderingsstelsel direct aan te passen. Ook willen ze fiscale en regeldrukverlichting om snel meer huuraanbod te creëren, zonder bestaande huurders te benadelen.
“Het op korte termijn ontgrendelen van de huurmarkt door bijvoorbeeld het toestaan van tijdelijke contracten voor bredere doelgroepen, directe aanpassingen van het woningwaarderingsstelsel, (tijdelijke) fiscale en regeldruk verlichting waardoor binnen enkele maanden een grotere, flexibeler huuraanbod ontstaat zonder bestaande huurders te benadelen.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma