D66 kiest in haar verkiezingsprogramma niet voor een algemene hurenbevriezing, maar zet in op het vergroten van het aanbod betaalbare huurwoningen, het beschermen van huurders en het koppelen van huurprijzen aan inkomen en marktwaarde. De partij noemt nergens expliciet het bevriezen van huren als maatregel, maar richt zich op structurele hervormingen en verduurzaming met oog voor betaalbaarheid.
D66 wil het woningaanbod vergroten, vooral in de sociale en middenhuur, en vindt het redelijk dat wie meer verdient in een sociale huurwoning een marktconforme huur betaalt. Dit is een alternatief voor hurenbevriezing: doorstroming en betaalbaarheid worden via bouw en inkomensafhankelijke huurprijzen nagestreefd, niet door het bevriezen van huren.
“We willen dat meer mensen een goede, betaalbare woning kunnen vinden. Daarom investeren we grootschalig in de sociale huur, de middenhuur en betaalbare koop.”
“Het is dan ook redelijk dat wie meer verdient of meer vermogen heeft en in een sociale huurwoning woont, een huur gaat betalen die past bij de markt.”
D66 benoemt het beschermen van huurders en het vergroten van hun zeggenschap, maar noemt nergens een algemene hurenbevriezing als instrument. De partij kiest voor structurele maatregelen zoals verduurzaming en het beperken van huurverhogingen bij investeringen.
“Huurders krijgen meer bescherming en zeggenschap over verduurzaming.”
“Verhuurders worden verplicht om huizen met een slecht energielabel te verbeteren. Ze mogen die investering op termijn terugverdienen via een bescheiden huurverhoging, maar wel zodat huurders er per saldo altijd op vooruitgaan.”
De SP pleit voor het bevriezen van huren om wonen betaalbaar te houden en ziet dit als een noodzakelijke maatregel tegen de wooncrisis. Ze willen huren verantwoord bevriezen, met als doel dat mensen niet langer een te groot deel van hun inkomen kwijt zijn aan huur, en wijzen erop dat dit in andere landen als Wenen succesvol gebeurt. Daarnaast koppelt de SP huurverlaging aan de energieprestatie van woningen, zodat slecht geïsoleerde huizen automatisch minder huur kosten.
De SP wil huren bevriezen om te voorkomen dat mensen te veel van hun inkomen aan huur kwijt zijn. Ze verwerpen het argument dat huurbevriezing investeringen in nieuwbouw en renovatie onmogelijk zou maken, en wijzen op het voorbeeld van Wenen waar huurbevriezing samengaat met nieuwbouw.
“Wij bouwen één miljoen betaalbare huurwoningen, bevriezen de huren en geven bewoners weer zeggenschap over hun huis en hun buurt.”
“Dikwijls horen we dat huurbevriezing niet zou kunnen, omdat corporaties dan niet kunnen bouwen en verbeteren. Maar juist in het woonwalhalla van Europa, Wenen, betalen mensen gemiddeld maar 18 procent van hun inkomen aan huur én worden prachtige nieuwe wooncomplexen gebouwd. Het is mogelijk en de SP gaat dat op een verantwoorde manier regelen.”
Naast huurbevriezing wil de SP dat huurders van woningen met een slecht energielabel (E, F of G) automatisch minder huur betalen, zonder dat zij zelf een procedure hoeven te starten. Dit moet zowel de woonlasten verlagen als verhuurders stimuleren tot verduurzaming.
“Iedereen verdient een comfortabel, energiezuinig huis tegen een eerlijke prijs. Daarom zorgen wij ervoor dat huurders in woningen met een slecht energielabel (E, F of G) automatisch minder huur gaan betalen zolang de woning nog niet is verduurzaamd.”
“De SP wil dat het energielabel automatisch wordt meegenomen in de huurprijs, zonder dat de huurder naar de Huurcommissie hoeft.”
BVNL is tegen huurbevriezing en pleit juist voor het afschaffen van overheidsmaatregelen die huurprijzen reguleren. Zij willen de woningmarkt dereguleren, contractvrijheid herstellen en de Wet betaalbare huur afschaffen, zodat huurprijzen weer vrij kunnen worden vastgesteld door marktpartijen.
BVNL ziet huurbevriezing en andere vormen van huurprijsregulering als oorzaak van een tekort aan woningen en pleit voor volledige contractvrijheid en het afschaffen van regulerende wetten. Volgens BVNL leidt minder overheidsbemoeienis tot meer aanbod en betaalbaarheid op de woningmarkt.
BBB is tegen hurenbevriezing en andere strenge regulering van de huurmarkt. De partij wil de Wet betaalbare huur afschaffen, omdat deze volgens BBB leidt tot minder huurwoningen doordat particuliere verhuurders hun woningen verkopen. BBB pleit voor eerlijkere huurprijsregels en meer ruimte voor tijdelijke huurcontracten, om zo de huurmarkt stabiel en betaalbaar te houden zonder verhuurders weg te jagen.
BBB verzet zich tegen hurenbevriezing en vergelijkbare regulering, omdat dit volgens de partij leidt tot een afname van het aantal huurwoningen. BBB wil verhuurders behouden voor de markt door regels te versoepelen en eerlijker te maken, zodat het aanbod niet verder daalt.
“BBB wil betaalbare huur zonder verhuurders weg te jagen, wat we zien gebeuren door de barrière die de Wet betaalbare huur opwerpt. We willen de Wet betaalbare huur dan ook afschaffen omdat deze leidt tot het aanzienlijk verminderen van huurwoningen. Want veel particuliere verhuurders verkopen hun woningen, mede door strengere regels.”
“We willen regels aanpassen zodat verhuurders woningen blijven aanbieden in plaats van verkopen. Denk aan eerlijkere puntentellingen voor huurprijzen (woningwaardering), bijvoorbeeld geen strafpunten meer voor het ontbreken van buitenruimte.”
BIJ1 wil alle huurprijzen onmiddellijk bevriezen om huren veel goedkoper te maken en huurders direct te beschermen tegen stijgende woonlasten. Ze vullen eventuele financiële tekorten bij woningcorporaties aan met overheidssubsidies en willen daarnaast de vrije huursector afschaffen, zodat alle huurwoningen onder een bindend puntensysteem vallen. Hun visie is radicaal: wonen is een recht, niet een marktproduct, en huurders moeten direct profiteren van lagere en stabiele huren.
BIJ1 stelt voor om alle huurprijzen direct te bevriezen als kernmaatregel om huren betaalbaar te maken. Dit is een ingrijpende maatregel die bedoeld is om huurders direct te beschermen tegen verdere stijgingen, ongeacht het type huurwoning. Eventuele financiële gaten bij woningcorporaties worden door de overheid gecompenseerd. Het voorstel adresseert het acute probleem van onbetaalbare huren en de wooncrisis.
“en door alle huurprijzen onmiddellijk te bevriezen. De gaten die daardoor ontstaan in corporatiebegrotingen vullen we aan met subsidies van de overheid.”
Naast de hurenbevriezing wil BIJ1 de vrije huursector afschaffen, zodat alle huurwoningen – ook bestaande contracten – onder een bindend en algemeen puntensysteem vallen dat de maximale huur bepaalt op basis van de kwaliteit van de woning. Dit zorgt ervoor dat huren structureel betaalbaar blijven, ook op de lange termijn, en voorkomt dat verhuurders na een bevriezing alsnog de huren kunnen verhogen via andere routes.
“De ‘vrije’ huursector schaffen we af. Alle huurwoningen vallen onder een bindend en algemeen puntensysteem dat de maximale huur bepaalt op basis van de kwaliteit van een woning. Ook bestaande contracten.”
Het CDA kiest niet voor hurenbevriezing, maar voor een inflatievolgend huurbeleid in de sociale huursector. Ze willen zo huurders en verhuurders zekerheid bieden over woonlasten op de lange termijn, en houden huren betaalbaar zonder deze volledig te bevriezen. Voor het middensegment wordt betaalbaarheid nagestreefd via andere maatregelen, zoals het laten meetellen van de WOZ-waarde.
Het CDA wijst hurenbevriezing af en kiest expliciet voor een beleid waarbij de huren in de sociale sector meestijgen met de inflatie. Dit biedt volgens hen meer voorspelbaarheid en zekerheid voor zowel huurders als verhuurders, en voorkomt dat verhuurders financieel in de knel komen. Het beleid is bedoeld om huren betaalbaar te houden zonder de markt te verstoren.
“Voor sociale huur kiezen we voor inflatievolgend huurbeleid. Huurders en verhuurders hebben zo voor een lange termijn zekerheid over hun woonlasten.”
Voor het middensegment kiest het CDA niet voor hurenbevriezing, maar voor andere instrumenten om betaalbaarheid te waarborgen, zoals het zwaarder laten meewegen van de WOZ-waarde. Hiermee willen ze inspelen op regionale verschillen en de betaalbaarheid van huren verbeteren zonder een generieke bevriezing.
“We houden de huren betaalbaar, ook in het middensegment. Er zijn grote regionale verschillen op de woningmarkt, daarom laten we de WOZ-waarde meer meetellen.”
De ChristenUnie kiest niet voor een algemene hurenbevriezing, maar wil de huurstijgingen beperken door deze te koppelen aan de gemiddelde prijsontwikkeling over meerdere jaren in plaats van aan loonstijgingen. Ze zetten in op meer zekerheid voor huurders, het behoud van de Wet betaalbare huur, en het stimuleren van huurteams, maar expliciete hurenbevriezing wordt niet voorgesteld.
De ChristenUnie wil dat huren minder hard stijgen dan in het verleden, door de jaarlijkse huurstijging los te koppelen van loonstijgingen en te koppelen aan de gemiddelde prijsontwikkeling over meerdere jaren. Dit is een alternatief voor hurenbevriezing, waarmee ze huurders meer betaalbaarheid en voorspelbaarheid willen bieden zonder de huren volledig te bevriezen.
“De huren moeten minder hard stijgen dan in voorgaande jaren, door ze niet meer te koppelen aan loonstijgingen maar aan de gemiddelde prijsontwikkeling over meerdere jaren.”
In plaats van hurenbevriezing zet de ChristenUnie in op het behouden van bestaande regulering (Wet betaalbare huur) en het versterken van de positie van huurders via huurteams. Hiermee willen ze excessieve huurstijgingen tegengaan en huurders ondersteunen bij te hoge huren.
“De Wet betaalbare huur blijft bestaan. Gemeenten worden gestimuleerd om huurteams op te zetten. Daar kunnen huurders terecht met vragen of wanneer ze vermoeden te veel huur te betalen.”
DENK wil de huren bevriezen als huurstijgingen te veel drukken op de koopkracht van mensen en stelt voor dat huren op de lange termijn niet harder mogen stijgen dan het inkomen. De partij pleit voor wettelijke regulering en meer bevoegdheden voor de overheid om dit te bewaken. Zo wil DENK betaalbaar wonen garanderen en huurders beschermen tegen te hoge huurstijgingen.
DENK stelt voor om huren wettelijk te bevriezen wanneer huurstijgingen de koopkracht van mensen te veel aantasten. Dit moet voorkomen dat huurders financieel in de knel komen door stijgende woonlasten. De overheid krijgt hierbij een actieve rol om deze bevriezing te handhaven en te reguleren.
“Wij staan voor regulering van de huren. De huren worden bevroren indien de huurstijgingen te veel op de koopkracht van mensen drukken.”
“Op de langere termijn mogen de huren niet harder stijgen dan het inkomen van mensen, zodat huurstijgingen niet drukken op de portemonnee. De overheid krijgt de bevoegdheden om dit te bewaken.”
FVD is tegen hurenbevriezing en pleit juist voor volledige vrijheid voor verhuurders om huurprijzen te bepalen. Ze willen de Wet Betaalbare Huur afschaffen, omdat ze vinden dat regulering het aanbod van huurwoningen vermindert en investeringen ontmoedigt.
FVD verzet zich tegen elke vorm van huurprijsregulering, waaronder hurenbevriezing. Ze stellen dat dergelijke maatregelen het eigendomsrecht aantasten en het aanbod van huurwoningen verkleinen. Door verhuurders volledige vrijheid te geven, verwachten ze dat het aanbod in het middensegment toeneemt.
“De Wet Betaalbare Huur is een aanval op het eigendomsrecht en leidt tot minder aanbod. Wij schaffen deze wet af, zodat verhuurders weer durven investeren en middenhuurwoningen terugkeren.”
“We geven verhuurders volledige vrijheid in de keuze van hun huurders, zodat het aanbod in de huurmarkt weer wordt vergroot, met name in het middensegment.”
GroenLinks-PvdA kiest niet voor een algemene hurenbevriezing, maar wil de stijging van huren beperken door een wettelijke bovengrens aan huurstijgingen en bescherming tegen woekerhuren. Ze leggen de nadruk op het betaalbaar houden van huren, vooral in tijden van hoge inflatie, en willen dat lonen harder stijgen dan huren. Daarnaast wordt de marktwerking bij huurprijsbepaling verder ingeperkt.
GroenLinks-PvdA wil explosieve huurstijgingen voorkomen door een wettelijke bovengrens te stellen aan de jaarlijkse huurverhoging. Dit is hun alternatief voor een volledige hurenbevriezing en moet huurders beschermen tegen te hoge lasten, vooral bij hoge inflatie.
“Om explosieve huurstijgingen te voorkomen, komt er een wettelijke bovengrens aan de toegestane huurstijging.”
De partij wil de invloed van de markt op huurprijzen verder beperken en wettelijke bescherming tegen woekerhuren uitbreiden naar alle huurwoningen. Hiermee willen ze huurders beschermen tegen excessieve prijsstijgingen, zonder expliciet te kiezen voor een volledige hurenbevriezing.
“De wettelijke bescherming tegen woekerhuren gaat gelden voor alle huurwoningen. De markt krijgt een minder grote rol bij het bepalen van de maximaal toegestane huurprijs, doordat de koopprijs van de woning (WOZ-waarde) minder zwaar gaat meetellen in de berekening.”
JA21 is tegen hurenbevriezing en pleit juist voor het afbouwen van huurregulering en het laten bepalen van huren door de markt. Ze willen de Wet betaalbare huur intrekken en inzetten op fiscale verlichting en minder regels voor verhuurders, met als doel het investeringsvertrouwen te herstellen en het huuraanbod te vergroten.
JA21 ziet hurenbevriezing en huurregulering als belemmeringen voor investeringen en het vergroten van het huuraanbod. Ze willen daarom de Wet betaalbare huur intrekken, de fiscale druk op de huurwoningmarkt verlagen en op termijn toewerken naar huurvorming vanuit de markt. Dit moet het investeringsvertrouwen herstellen en zorgen voor een flexibeler en groter huuraanbod.
“Dat het investeringsvertrouwen terugkeert, bijvoorbeeld door het de Wet betaalbare huur in te trekken, door de fiscale druk op de huurwoningmarkt te verlagen, door op termijn te komen tot een afbouw van de huurregulering naar een huurvorming vanuit de markt, én door een duidelijk en voorspelbaar overheidsbeleid.”
JA21 wil de huurmarkt op korte termijn ontgrendelen door tijdelijke contracten toe te staan voor bredere doelgroepen en het woningwaarderingsstelsel direct aan te passen. Ze pleiten voor (tijdelijke) fiscale en regeldrukverlichting om snel een groter en flexibeler huuraanbod te creëren, maar zonder bestaande huurders te benadelen.
“Het op korte termijn ontgrendelen van de huurmarkt door bijvoorbeeld het toestaan van tijdelijke contracten voor bredere doelgroepen, directe aanpassingen van het woningwaarderingsstelsel, (tijdelijke) fiscale en regeldruk verlichting waardoor binnen enkele maanden een grotere, flexibeler huuraanbod ontstaat zonder bestaande huurders te benadelen.”
De PVV pleit niet voor hurenbevriezing, maar kiest voor een directe verlaging van de sociale huren met 10% als belangrijkste maatregel tegen hoge huurprijzen. Daarnaast wil de partij woningcorporaties compenseren door de winstbelasting voor hen te schrappen, zodat de bouw van nieuwe woningen niet in gevaar komt. Hurenbevriezing wordt niet genoemd of voorgesteld; de focus ligt op huurverlaging en het vergroten van de betaalbaarheid.
De PVV adresseert de hoge huurprijzen door een eenmalige verlaging van de sociale huren met 10%, in plaats van het bevriezen van huren. Dit moet direct de betaalbaarheid verbeteren voor huurders. Om te voorkomen dat woningcorporaties hierdoor minder kunnen investeren in nieuwbouw, worden zij gecompenseerd via het schrappen van de winstbelasting.
“De PVV verlaagt volgend jaar de sociale huren met 10%. Woningcorporaties worden gecompenseerd: door voor hen de winstbelasting te schrappen, komt de bouwopgave niet in gevaar.”
“De PVV gaat de sociale huren volgend jaar met 10% verlagen. Woningcorporaties compenseren we door voor hen de winstbelasting te schrappen, zodat de bouwopgave niet in gevaar komt. Dat gaan we regelen voor alle sociale huurders.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) wil de huren in Nederland voor de komende vijf jaar bevriezen, zowel in de sociale als de vrije sector, om wonen betaalbaar te houden en huurders te beschermen tegen excessieve prijsstijgingen. Ze willen woningcorporaties financieel ondersteunen zodat zij deze hurenbevriezing kunnen uitvoeren. Daarnaast wordt het woningwaarderingsstelsel (WWS) dwingend gemaakt voor alle huurwoningen om hoge huren structureel tegen te gaan.
De PvdD stelt voor om de huren in heel Nederland voor vijf jaar te bevriezen, inclusief de vrije sector. Dit moet huurders direct beschermen tegen stijgende woonlasten en bijdragen aan het betaalbaar houden van wonen. Woningcorporaties krijgen extra financiële steun om deze maatregel mogelijk te maken.
“De huren worden voor de komende vijf jaar bevroren. Ook in de vrije sector worden de maximale huurprijzen beperkt. We schrappen de winstbelasting voor woningcorporaties en geven hen extra financiële steun. Hierdoor kunnen woningcorporaties huren bevriezen om wonen betaalbaar te houden en nieuwe sociale huurwoningen te bouwen.”
Om excessieve huurprijzen structureel te voorkomen, wil de PvdD het woningwaarderingsstelsel (WWS) verplicht stellen voor alle huurwoningen, inclusief de vrije sector. Dit voorkomt dat verhuurders het puntensysteem omzeilen en zorgt ervoor dat huren niet onnodig stijgen.
“We maken het woningwaardenstelsel (WWS) dwingend, zodat we excessieve huurprijzen tegengaan en voorkomen dat huisbazen het puntensysteem voor kamers omzeilen. Huurwoningen in de vrije sector gaan ook onder het WWS vallen. Het WWS wordt voor alle woningen verplicht.”
NSC kiest niet voor een algemene hurenbevriezing, maar wil huurverhogingen in de sociale sector beperken tot inflatie en in de midden- en vrije sector tot inflatie plus 1%. Hiermee wil de partij buitensporige huurstijgingen voorkomen en huurders beschermen tegen hoge woonlasten, zonder de huren volledig te bevriezen.
NSC wijst een volledige hurenbevriezing af, maar stelt duidelijke maxima aan huurverhogingen om huurders te beschermen tegen te hoge woonlasten. In de sociale sector mag de huur maximaal met de inflatie stijgen; in de midden- en vrije sector geldt inflatie plus 1%. Dit moet excessieve huurstijgingen tegengaan, terwijl verhuurders enige ruimte houden voor aanpassing.
“Om huren betaalbaar te houden, worden huurverhogingen in de sociale sector gemaximeerd op inflatie. Voor midden-huur en de vrije sector geldt een maximum van inflatie plus 1%. Zo kunnen we buitensporige huurstijgingen voorkomen en beschermen we huurders tegen hoge woonlasten.”
De SGP is tegen een algemene hurenbevriezing en vindt het redelijk dat verhuurders de huren jaarlijks mogen verhogen, mits rekening wordt gehouden met de draagkracht van huurders. Ze pleiten voor een heldere systematiek voor huurstijgingen, zonder grillig beleid, en benadrukken het belang van een gezonde huursector met voldoende aanbod. Hurenbevriezing wordt dus expliciet afgewezen; de partij kiest voor gereguleerde, maar niet bevroren, huurstijgingen.
De SGP wijst hurenbevriezing af omdat ze het redelijk vinden dat verhuurders de huur jaarlijks laten stijgen, vooral gezien stijgende lasten zoals verduurzaming. Wel moet er een duidelijke en evenwichtige systematiek zijn die zowel huurders als verhuurders beschermt, en moet rekening worden gehouden met de betaalbaarheid voor huurders.
“Met het oog op bijvoorbeeld verduurzaming en andere stijgende lasten is het redelijk dat verhuurders de huur jaarlijks laten stijgen. Daarbij moeten de verhuurders wél rekening houden met de portemonnee van de huurders. Niemand zit echter te wachten op jojobeleid als het gaat om huurstijgingen. Daar moet gewoon een heldere systematiek voor zijn, die goed is voor huurder en verhuurder.”
De VVD is tegen hurenbevriezing en wil juist bestaande wetten die de huurmarkt reguleren, zoals hurenbevriezing, afschaffen. De partij gelooft dat het loslaten van deze regels leidt tot meer bouw van private huurwoningen en daarmee tot lagere huurprijzen. Hun kernvisie is dat marktwerking en het stimuleren van verhuur aantrekkelijker maken, de beste manier is om huren betaalbaar te houden.
De VVD ziet hurenbevriezing als een belemmering voor de bouw van huurwoningen en wil deze en vergelijkbare regulerende wetten afschaffen. Volgens de partij zorgen deze regels ervoor dat er minder wordt gebouwd en dat huurwoningen verdwijnen, waardoor de huurprijzen juist stijgen. Door het schrappen van hurenbevriezing en andere beperkingen wil de VVD de markt stimuleren en het aanbod vergroten.
“We schrappen de wetten die de huurmarkt afknijpen: We willen dat er veel meer private huurwoningen worden gebouwd, zodat de huurprijs omlaaggaat. We schrappen de Wet betaalbare huur, de lokale zelfbewoningsplicht en het verbod op tijdelijke contracten.”
Volt noemt "hurenbevriezing" niet expliciet in haar verkiezingsprogramma en doet geen concreet voorstel tot het bevriezen van huren. In plaats daarvan richt Volt zich op het uitbreiden van huurregulering naar het middensegment en strengere controle op eerlijke huurprijzen, ook bij wisseling van huurder. Hun visie is gericht op het structureel betaalbaar houden van huren via regulering en handhaving, niet via tijdelijke huurbevriezing.
Volt wil huren betaalbaar houden door de huurregulering uit te breiden naar het middensegment en door gemeenten proactief te laten controleren op eerlijke huurprijzen, inclusief bij wisseling van huurder. Dit beleid is bedoeld om excessieve huurstijgingen te voorkomen, maar is geen directe hurenbevriezing.
“Volt is voorstander van de uitbreiding van de huurregulering naar het middensegment. Volt wil meer controles op eerlijke huurprijzen, ook als er wordt gewisseld van huurder. De gemeente moet proactief controles uitvoeren en boetes uitdelen als verhuurders de maximale huurprijzen niet respecteren.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma