Verkiezingsprogramma's 2025 overhuisvesting
De SP ziet huisvesting als een fundamenteel mensenrecht en wil de woningmarkt radicaal hervormen door volkshuisvesting centraal te stellen, speculatie en marktwerking te bestrijden en betaalbare woningen voor iedereen te realiseren. De partij stelt voor om één miljoen betaalbare huurwoningen te bouwen, huren te bevriezen, leegstand en huisjesmelkers aan te pakken, en de zeggenschap van bewoners te vergroten. Hun visie is gericht op het herstellen van publieke regie, het uitbannen van dakloosheid en het garanderen van woonzekerheid voor alle groepen in de samenleving.
Eén miljoen betaalbare huurwoningen bouwen
De SP wil het woningtekort structureel oplossen door fors te investeren in betaalbare huurwoningen, met een nadruk op sociale huur en het tegengaan van marktwerking. Dit moet de wooncrisis aanpakken en wonen weer bereikbaar maken voor gewone mensen.
“We zorgen voor één miljoen extra betaalbare huurwoningen, met een maximale huur van 800 euro. Dat doen we via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden, splitsen, optoppen, het terugkopen van te dure huurwoningen en door sloop te voorkomen.”
“Met dit geld bouwen we honderdduizenden betaalbare, duurzame huurwoningen van hoge kwaliteit, zonder winstoogmerk. Voor starters, gezinnen en ouderen in buurten waar je prettig woont en graag blijft.”
“Door een Nationaal Woonfonds op te richten kunnen we één miljoen extra huurwoningen beschikbaar maken via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden en het terugkopen van te dure huurwoningen.”
Huren bevriezen en woonlasten verlagen
Om betaalbaarheid te garanderen en mensen te beschermen tegen stijgende woonlasten, wil de SP huren bevriezen en het puntensysteem hervormen zodat de kwaliteit van de woning weer leidend wordt.
“De woonlasten zijn jarenlang harder gestegen dan de inkomens. Dat drijft mensen uit hun buurt en zet levens op pauze. Om het tij te keren bevriezen wij daarom de huren.”
“Ook passen we het puntensysteem aan: het gaat weer over de kwaliteit van de woning, niet over schommelingen in de WOZwaarde die de huren kunstmatig opdrijven.”
Leegstand en speculatie aanpakken
De SP wil leegstand en grondspeculatie bestrijden door leegstaande panden te belasten, onteigening mogelijk te maken en grondspeculatie te ontmoedigen. Zo komen meer woningen beschikbaar en wordt speculatie ontmoedigd.
“Wij maken een einde aan langdurige leegstand. Leegstaande panden worden extra belast, zodat speculatie niet langer loont. Als eigenaren geen plannen hebben om de panden te gebruiken of geschikt te maken voor bewoning, kunnen gemeenten deze onteigenen.”
“We stoppen grondspeculatie door duidelijke voorwaarden te stellen aan ontwikkelaars.”
Woonplicht en beleggers beperken
Om woningen weer voor bewoners in plaats van beleggers te maken, voert de SP een landelijke woonplicht in en verhoogt de belasting voor beleggers.
“We voeren een landelijke woonplicht in. Zo zullen huizen gebruikt worden waarvoor ze bedoeld zijn: als thuis. Beleggers gaan meer overdrachtsbelasting betalen vanaf hun tweede huis.”
Zeggenschap voor huurders en woonverenigingen
De SP wil dat huurders meer invloed krijgen op hun woning en buurt door woningcorporaties weer tot verenigingen te maken en bewoners te laten meebeslissen.
“We maken van woningcorporaties weer verenigingen, met een bestuur dat verantwoording aflegt aan de huurders. Zo zorgen we dat bewoners samen beslissen over investeringen, onderhoud en toekomstige plannen.”
“Alle huurwoningen ondergebracht bij verenigingen. Bewoners en toekomstige bewoners moeten meer zeggenschap krijgen over hun huis en buurt.”
Dakloosheid uitbannen met Housing First
Dakloosheid wordt gezien als een politiek probleem, niet als individueel falen. De SP wil dakloosheid vóór 2030 uitbannen door het Housing First-principe wettelijk te verankeren en huisuitzettingen zonder alternatief te verbieden.
“Wij kiezen wel voor een rechtvaardig en doortastend beleid met één helder doel: dakloosheid uitbannen voor 2030. We nemen het Housing Firstprincipe als uitgangspunt: mensen krijgen éérst een woning en daarna passende begeleiding als dat nodig is.”
“We maken daarom wettelijk mogelijk dat alle dakloze mensen, ongeacht hun situatie, voorrang krijgen bij de toewijzing van sociale huurwoningen.”
“We verbieden huisuitzettingen zonder alternatief, schaffen de kostendelersnorm en het zelfredzaamheidscriterium af en zorgen ervoor dat niemand vastloopt door kleine schulden of gebrek aan een briefadres.”
Huisjesmelkers aanpakken en verhuurders reguleren
De SP wil misstanden op de huurmarkt bestrijden door een vergunningplicht voor verhuurders, kwaliteitseisen en directe ingrijpmogelijkheden voor gemeenten.
“We stellen een vergunningplicht in voor verhuurders, gekoppeld aan duidelijke kwaliteitseisen. Bij misstanden moeten gemeenten direct ingrijpen. Huisjesmelkers verliezen hun vergunning.”
“Daarmee kunnen gemeenten toetsen of een verhuurder integer is en ongewenste praktijken voorkomen. Huisjesmelkers verliezen hun vergunning. Geen woekerwinst meer over de rug van huurders.”
Sociale huur toegankelijk maken voor brede groep
De SP wil sociale huur niet alleen voor de laagste inkomens, maar ook voor middeninkomens toegankelijk maken, naar het voorbeeld van Wenen.
“Wij doorbreken het hardnekkige idee dat sociale huur alleen zou moeten bestaan voor de allerlaagste inkomens. Wonen is een recht, geen gunst. Daarom maken we sociale huur weer toegankelijk voor een brede groep mensen. Ook voor middeninkomens.”
Tijdelijke huurcontracten afschaffen
Om woonzekerheid te vergroten, wil de SP tijdelijke huurcontracten afschaffen en van wonen weer een duurzaam recht maken.
“Tijdelijke huurcontracten zorgen voor stress, onzekerheid en uitsluiting. Wij schaffen ze af en maken van wonen weer een duurzaam recht.”
Huisvesting arbeidsmigranten humaan en kleinschalig
De SP wil dat arbeidsmigranten fatsoenlijk worden gehuisvest, met verantwoordelijkheid bij werkgevers en een verbod op grootschalige, onmenselijke huisvestingslocaties.
“Werkgevers of bemiddelaars die arbeidsmigranten naar Nederland halen zijn verantwoordelijk voor de kosten van huisvesting en zorgverzekering zolang de arbeidsmigrant in Nederland verblijft, dus ook na afloop van het werk.”
“Er moet een verbod komen op de bouw van nog meer grootschalige huisvestingslocaties. Deze plekken zijn onmenselijk. Zowel voor arbeidsmigranten die op elkaar gestapeld moeten wonen, als voor de gemeenschappen waar de huisvesting wordt gebouwd. We zetten in op kleinere en verspreide huisvesting met de menselijke maat, integratie en verbinding met de omgeving voorop.”
NSC wil de wooncrisis aanpakken door fors meer betaalbare en sociale woningen te bouwen, procedures te versnellen en huurders beter te beschermen. Ze pleiten voor een sterke regierol van de overheid, concrete bouwdoelstellingen, en maatregelen tegen speculatie en misbruik. Het programma bevat specifieke voorstellen voor woningbouw, huurregulering, doorstroming, en bijzondere aandacht voor doelgroepen als starters, ouderen en studenten.
Jaarlijks 100.000 woningen bouwen, waarvan 30% sociaal
NSC ziet het woningtekort als een uitvoeringscrisis en wil fors meer betaalbare woningen realiseren, met een nadruk op sociale huur. De overheid moet regie nemen, knopen doorhakken en procedures versnellen om de bouwproductie structureel te verhogen.
“Het is nodig om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen (waarvan 30% sociaal en 2/3de betaalbaar, maatwerk per regio).”
“De minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening houdt regie op de volkshuisvesting en krijgt een taakstelling voor het aantal woningen dat jaarlijks gebouwd moeten worden.”
“We willen langjarige verplichte afspraken maken met woningbouwcorporaties over de bouw van nieuwe woningen tot 2035. Deze prestatieafspraken tussen Rijk en woningcorporaties zijn gekoppeld aan heldere woningbouwdoelen per regio.”
Huurregulering en bescherming huurders
Om huren betaalbaar te houden en misbruik tegen te gaan, stelt NSC maximale huurverhogingen in, komt er een huurregister en wordt handhaving versterkt. Speculatie en ongewenst verhuurgedrag worden actief bestreden.
“Om huren betaalbaar te houden, worden huurverhogingen in de sociale sector gemaximeerd op inflatie. Voor midden-huur en de vrije sector geldt een maximum van inflatie plus 1%.”
“We zorgen voor voldoende gemeentelijke handhavingscapaciteit zodat deze wetten effect hebben in de praktijk. Ook komt er een landelijk huurregister waarin gemeenten in elk geval kunnen zien wie actief zijn op de particuliere huurmarkt, welke huizen ze verhuren en wat de punten van deze huizen zijn.”
“Een huurder kan eenvoudiger een lagere huur afdwingen als de verhuurder zich niet aan het puntensysteem houdt.”
Versnellen en vereenvoudigen van bouwprocedures
NSC wil bureaucratie verminderen en procedures inkorten om sneller woningen te kunnen bouwen. De overheid moet knelpunten oplossen en bouwlocaties aanwijzen.
“De wooncrisis is vooral een uitvoeringscrisis. Nieuw Sociaal Contract wil sneller kunnen bouwen door bureaucratische barrières weg te nemen en besluiten af te dwingen.”
“Locaties die vanwege de wooncrisis zeer snel moeten worden bebouwd volgen een verkorte (bezwaar)procedure.”
“We investeren € 2 miljard extra in een versnellingsfonds voor de woningmarkt. Met het geld worden woningbouwprojecten sneller uitgewerkt, concrete knelpunten aangepakt en vergunningen eerder verleend.”
Bevorderen doorstroming en passende huisvesting
NSC wil de doorstroming op de woningmarkt bevorderen, onder meer door woningruil, meer seniorenwoningen en flexibele woonvormen. Zo moeten mensen sneller een passende woning kunnen vinden.
“Op het moment dat iemand te groot woont, moet het mogelijk worden om van woning te ruilen met iemand die te klein woont. Dit zien we als gewenste woningruil.”
“Het is nodig om meer geschikte seniorenwoningen te bouwen met voorzieningen zoals ICT, domotica en nabije zorg, waarin senioren zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen.”
“Voor bepaalde doelgroepen kunnen flexwoningen uitkomst bieden. Op basis van de Omgevingswet kunnen tijdelijke woningen snel worden geplaatst.”
Maatregelen tegen speculatie en grondspeculatie
Om betaalbaarheid te waarborgen en speculatie tegen te gaan, stelt NSC extra belastingen in bij snelle doorverkoop en wil ze grondspeculatie afromen ten gunste van de publieke zaak.
“Wie een koophuis binnen drie jaar na aankoop doorverkoopt, moet een heffing op overdrachtsbelasting betalen. Zo maken we speculatie met woningen minder aantrekkelijk en worden prijzen minder opgedreven.”
“Er komt een gemeentelijke heffing om grondspeculatie tegen te gaan. Als grond in waarde stijgt, moet dat extra geld gaan naar de gebiedsontwikkeling of sociale woningbouw.”
“Waardestijgingen die uitsluitend voortkomen uit bestemmingswijzigingen worden afgeroomd voor het publieke belang.”
Huisvesting voor specifieke doelgroepen (studenten, ouderen, statushouders)
NSC erkent de problemen rond huisvesting voor studenten, ouderen en statushouders en stelt specifieke maatregelen voor om deze groepen beter te bedienen.
“Huisvesting van studenten in mbo, hbo en wo is een groot probleem. Steeds meer studenten wonen noodgedwongen nog thuis en missen zo een belangrijke stap naar zelfregie en volwassenheid.”
“We willen dat de komende jaren substantieel meer betaalbare levensloopbestendige en meer zorgwoningen komen.”
“Het is onrechtvaardig als statushouders voorrang krijgen op sociale huurwoningen terwijl de wachttijden voor andere woningzoekenden oplopen. Daarom stellen we een verbod op voorrang van statushouders in bij toewijzing van een sociale huurwoning.”
BVNL wil de woningmarkt sterk dereguleren en liberaliseren, waarbij de overheid zich terugtrekt en marktwerking centraal komt te staan. Ze pleiten voor het schrappen van beperkende regels, het vergemakkelijken van bouwen en woningdelen, en het beperken van immigratie om de druk op huisvesting te verlagen. Hun kernvisie is dat minder overheidsbemoeienis en meer vrijheid voor marktpartijen leiden tot meer en betaalbare woningen.
Overheid trekt zich terug uit de woningmarkt
BVNL stelt dat overheidsmaatregelen de woningmarkt verstoren en pleit voor het afschaffen van regulering en het herstellen van marktwerking. Ze willen dat de overheid zich terugtrekt, zodat vraag en aanbod weer in balans komen en bouwen wordt gestimuleerd.
“De overheid trekt zich terug uit de woningmarkt.”
“De Wet betaalbare huur wordt afgeschaft.”
“De Wet goed verhuurderschap wordt afgeschaft omdat het geen positieve effecten heeft en alleen maar leidt tot meer bureaucratie.”
“Contracten worden weer vrij en tijdelijke huurovereenkomsten worden weer toegestaan.”
Vergemakkelijken en versnellen van woningbouw
BVNL wil het bouwen van woningen eenvoudiger maken door regels te schrappen, vergunningstrajecten te versnellen en meer bouwmogelijkheden toe te staan. Dit moet direct leiden tot meer woningen zonder extra ruimtebeslag.
“Verbeter, vereenvoudig en versnel het vergunningsproces voor bouwvergunningen.”
“Maak het splitsen van grote woningen in kleinere woningen vergunningsvrij. Dit leidt onmiddellijk tot meer woningen, zonder dat hiervoor extra ruimte wordt gebruikt.”
“Faciliteer de bouw van grondgebonden eengezinswoningen met een tuin, in plaats van windmolens en zonne-akkers.”
“Pas landelijk bestemmingsplannen aan, zodat extra verdiepingen op bestaande gebouwen kunnen worden gebouwd (het zogenaamde optoppen) en bouw überhaupt meer in de hoogte om kostbare ruimte te besparen.”
“Maak het transformeren van bedrijfsruimtes naar woningen makkelijker.”
“Alle belemmeringen om woningen boven winkels te realiseren worden weggenomen.”
Afschaffen van beperkende regels voor woningdelen en samenwonen
BVNL wil het makkelijker maken om woningen te delen en samen te wonen, onder andere door het afschaffen van de kostendelersnorm en het toestaan van studentenhuizen. Dit moet de druk op de woningmarkt verlichten, vooral in steden.
Immigratie beperken om druk op huisvesting te verminderen
BVNL ziet immigratie als een belangrijke oorzaak van het woningtekort en wil deze fors beperken. Volgens hen zou zonder immigratie de woningmarkt zelfs een overschot kennen.
“De vraag naar woningen is geëxplodeerd door een netto migratiesaldo van meer dan 100.000 mensen gemiddeld per jaar.”
“Voer een asielstop in. De Nederlandse bevolking krimpt, dus zonder immigratie zou er een overschot zijn aan woningen en zouden de huur- en koopprijzen kelderen.”
“Dit kan door de immigratie te stoppen en de woningmarkt te liberaliseren en te dereguleren, zodat er meer woningen kunnen worden bijgebouwd.”
Meer bouwvrijheid voor woningcorporaties en verkoop aan huurders
BVNL wil woningcorporaties meer ruimte geven om sociale huurwoningen te bouwen en bestaande woningen onder gunstige voorwaarden te verkopen aan huurders.
De SGP ziet huisvesting als een basisbehoefte en pleit voor een actieve rol van de overheid om het woningtekort aan te pakken, met nadruk op meer (sociale) woningbouw, betaalbaarheid en doorstroming. De partij wil concrete belemmeringen voor woningbouw wegnemen, innovatieve woonvormen stimuleren en kwetsbare groepen zoals starters, ouderen, studenten, daklozen en arbeidsmigranten beter huisvesten. Tegelijkertijd koppelt de SGP huisvesting aan strengere migratie en het beperken van de vraag.
Meer (sociale) woningen bouwen en doorstroming bevorderen
De SGP vindt het woningtekort onacceptabel en wil fors meer woningen bouwen, met speciale aandacht voor starters, ouderen en sociale huur. De partij ziet woningbouw als een overheidstaak en wil procedures versnellen, regels versoepelen en innovatieve woonvormen stimuleren om de doorstroming te bevorderen.
“De enorme woningnood vraagt om meer woningen en een daadkrachtige aanpak. Het is schrijnend dat jongeren geen betaalbare starterswoning kunnen vinden en daardoor zelfs gezinsvorming uitstellen. Het is ongewenst dat ouderen niet kunnen doorstromen naar geschikte seniorenwoningen.”
“Jarenlang is volkshuisvesting als een markt gezien. De SGP ziet dat de markt helaas niet alles even goed oppakt. Zo is er een groot tekort aan betaalbare (huur)woningen. Volkshuisvesting wordt daarom weer echt een verantwoordelijkheid van de overheid, uiteraard samen en met hulp van alle andere betrokkenen.”
“Er wordt in alle segmenten gebouwd. Het Rijk ziet daarop toe. De SGP wil namelijk dat er een gevarieerd aanbod van bijvoorbeeld starterswoningen, betaalbare woningen en woningen voor senioren is. De meeste aandacht gaat daarbij eerst uit naar het segment waar de nood het hoogst is. Ook de bouw van sociale huurwoningen verdient meer urgentie. De Rijksoverheid moet bijspringen met extra budget.”
“Tijdelijke woningen, tiny houses en flexwoningen zijn een oplossing om op korte termijn de krapte op te vangen.”
“Het ombouwen van leegstaande kantoorpanden naar studentenhuisvesting kan hier een oplossing bieden.”
“De SGP wil dat we de bestaande woningvoorraad veel beter gaan benutten door optoppen, splitsen en hospitaverhuur mogelijk te maken.”
“Op erven en in achtertuinen liggen veel mogelijkheden voor de bouw van bijvoorbeeld mantelzorg- en familiewoningen. Die kansen worden benut, zo mogelijk vergunningvrij.”
Betaalbaarheid en gezonde huursector
De SGP wil de betaalbaarheid van wonen verbeteren door huurverhogingen te matigen, de positie van verhuurders te herstellen en de middenhuursector te versterken. De partij wil ook scheefwonen tegengaan en woningcorporaties meer ruimte geven voor middeninkomens.
“Een gezonde huursector is gebaat bij helderheid en vooral bij een ruimer aanbod. Door enorme tekorten lopen de huren soms te veel op, terwijl het voor verhuurders steeds lastiger wordt gemaakt om huurwoningen betaalbaar aan te bieden.”
“Woningcorporaties hebben op dit moment de mogelijkheid om incidenteel en onder strenge voorwaarden óók te bouwen voor andere groepen dan mensen met een laag inkomen, bijvoorbeeld voor middeninkomens. Dat is belangrijk en daarom worden de mogelijkheden daarvoor verruimd.”
“Om scheefwonen tegen te gaan kan in de sociale huursector stapsgewijs een extra huurverhoging worden opgelegd als het inkomen van de huurder aanmerkelijk hoger wordt dan voor de toegang tot de sociale huursector toegestaan is.”
“Met het oog op bijvoorbeeld verduurzaming en andere stijgende lasten is het redelijk dat verhuurders de huur jaarlijks laten stijgen. Daarbij moeten de verhuurders wél rekening houden met de portemonnee van de huurders.”
Huisvesting kwetsbare groepen (daklozen, arbeidsmigranten, studenten)
De SGP wil specifieke huisvestingsoplossingen voor kwetsbare groepen zoals dak- en thuislozen, arbeidsmigranten en studenten, om druk op de reguliere woningmarkt te verminderen en sociale problemen te voorkomen.
“Het aantal dak- en thuislozen is de afgelopen tien jaar verdubbeld. De inzet moet zijn om dak- en thuislozen uit de maatschappelijke opvang te krijgen en te zorgen voor huisvesting. De huidige plannen schieten tekort.”
“Een goede en passende huisvesting van arbeidsmigranten is cruciaal. Niet alleen om de druk op de woningmarkt te verminderen, maar ook om de woonomstandigheden van deze migranten te verbeteren, bijvoorbeeld via niet-zelfstandige woonruimten.”
“Het tekort aan woningen voor studenten is nijpend. Daarbij komt dat de huurprijzen vaak enorm hoog zijn. Er is actie nodig!”
Minder vraag door strenger migratiebeleid
De SGP koppelt het woningtekort expliciet aan migratie en wil de vraag naar huisvesting beperken door strenger migratiebeleid en het beperken van de instroom van statushouders.
“Zo hebben demografische ontwikkelingen grote impact. Te denken valt aan immigratie. Dit vereist een strenger migratiebeleid.”
“Kwetsbare vluchtelingen moet onderdak worden geboden. Tegelijkertijd horen we van veel jonge stellen die het stichten van een gezin uitstellen omdat zij geen passende woning kunnen vinden, mede doordat statushouders voorrang krijgen.”
BBB vindt dat huisvesting voor iedereen bereikbaar en betaalbaar moet zijn, met meer woningen in zowel stad als dorp, minder regels en meer maatwerk per regio. De partij wil vooral inzetten op het versnellen van woningbouw, het benutten van bestaande gebouwen, het stimuleren van doorstroming en het beschermen van lokale binding. BBB pleit voor concrete maatregelen zoals meer sociale huurwoningen, starterscontracten, versoepeling van verhuurregels en het vergemakkelijken van woningdelen en transformatie van bestaande panden.
Meer betaalbare woningen bouwen in stad én dorp
BBB wil het woningtekort aanpakken door in heel Nederland woningen bij te bouwen, met nadruk op betaalbaarheid en regionale spreiding. Dit moet de doorstroming bevorderen en de leefbaarheid in kleine kernen behouden.
“Woningbouw in heel Nederland. Niet alleen in steden, maar ook in kleine dorpen moeten er woningen bijkomen.”
“Wij streven ernaar dat twee van de drie nieuwe huizen in elke regio daadwerkelijk betaalbaar worden. Maximaal 30 procent daarvan is sociale huur. Woningcorporaties worden gestimuleerd om weer 30.000 sociale huurwoningen per jaar te bouwen.”
Voorrang en maatwerk voor lokale bewoners en vitale beroepen
BBB wil bij woningtoewijzing voorrang geven aan mensen met lokale binding, urgentie of beroepen die belangrijk zijn voor de gemeenschap, om zo de leefbaarheid en samenhang te versterken.
“Bij de toewijzing van koop en huurwoningen geven we voorrang aan mensen met een lokale binding, urgentie of mensen die een belangrijke bijdrage leveren aan de gemeenschap, denk aan onderwijzers, zorgpersoneel en politiemensen.”
Versoepelen van regels voor woningdelen, splitsen en verhuur
Om het bestaande woningaanbod beter te benutten, wil BBB het delen, splitsen en verhuren van woningen eenvoudiger en aantrekkelijker maken, met minder belemmerende regels.
“Woningdelen, het splitsen van woningen en kamerverhuur en hospitaverhuur worden eenvoudiger en aantrekkelijker gemaakt.”
“BBB zet in op het vergunningsvrij delen en splitsen van woningen die zich daarvoor lenen. Bijbouwen moet gemakkelijker worden. BBB wil verhuur aantrekkelijker maken, ook kamerverhuur. Regels die daarvoor belemmerend werken, horen te worden afgeschaft.”
Starters en senioren gericht ondersteunen
BBB wil starters helpen met specifieke huurcontracten en senioren met meer geschikte woningen, om doorstroming op de woningmarkt te bevorderen.
“Er komen starterscontracten zodat verhuren aan starters op de woningmarkt aantrekkelijker wordt.”
“We willen maatregelen om ouderen te helpen zelfstandig te blijven wonen. Dit vraagt zowel in de dorpen als in de steden versnelde bouw van seniorenwoningen, met ruimte voor ontmoeting en gezamenlijke voorzieningen.”
Transformatie van bestaande gebouwen en wonen op vakantieparken
BBB wil het makkelijker maken om leegstaande panden en recreatiewoningen om te bouwen tot reguliere woningen, inclusief een gedoogregeling voor mensen die al permanent op vakantieparken wonen.
“Leegstaande panden ombouwen tot woningen, zoals voormalige boerderijen, kantoren en fabrieken, moet makkelijker worden.”
“Voor de mensen die nu al in een vakantiehuis wonen, wordt een gedoogregeling ingevoerd met een duidelijke ingangsdatum. Door een doordachte transformatie wordt het mogelijk gemaakt om op een vakantiepark of in een vakantiehuis te blijven wonen.”
Uitbreiding en bescherming woonwagenstandplaatsen
BBB erkent het recht op huisvesting en cultuur van woonwagenbewoners en wil de achterstand in standplaatsen inhalen, met ruimte voor erfopvolging.
“We stimuleren gemeenten en provincies om samen nieuwe standplaatsen te realiseren, naar structureel en onafhankelijk onderzochte behoefte.”
“Gemeenten moeten daarom in hun beleid ruimte bieden voor erfopvolging van standplaatsen binnen families, zodat bewoners op hun plek kunnen blijven wonen, generatie op generatie.”
Huisvesting arbeidsmigranten nabij werk
BBB wil dat arbeidsmigranten bij voorkeur dicht bij hun werk worden gehuisvest, om druk op de reguliere woningmarkt te voorkomen.
Minder regels en snellere bouw door innovatie
BBB wil bouwprocedures versnellen en innovatie stimuleren, onder andere door fabrieksmatige en tijdelijke woningbouw, en door belemmerende regels te schrappen.
“We zetten in op fabrieksmatige en tijdelijke woningbouw om efficiënter te bouwen. Op dat gebied is er nog veel meer mogelijk om de woningbouw te versnellen.”
“Obstakels die bouw of verbouw onnodig vertragen of onmogelijk maken, worden weggenomen. Zo ontstaat ruimte voor innovatie, betaalbaarheid en leefkwaliteit, in stad én platteland.”
De ChristenUnie ziet huisvesting als een basisrecht en wil de wooncrisis aanpakken door fors meer betaalbare woningen te bouwen, met nadruk op sociale huur en gemengde wijken. Ze pleiten voor meer regie van de overheid, het afschaffen van de kostendelersnorm, het stimuleren van alternatieve woonvormen en het beter benutten van bestaande gebouwen. De partij wil dat huisvesting toegankelijk wordt voor kwetsbare groepen, starters, ouderen en studenten, en dat gemeenten meer ruimte krijgen om lokaal maatwerk te leveren.
Veel meer betaalbare woningen bouwen, vooral sociaal
De ChristenUnie wil het woningtekort structureel oplossen door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, waarvan minstens twee derde betaalbaar en 30% sociale huur. Ze willen woningcorporaties meer investeringsruimte geven en gemeenten verplichten tot het realiseren van voldoende seniorenwoningen en hofjes.
“We zorgen dat minstens twee derde van de nieuw te bouwen huizen betaalbaar is, waaronder 30 procent sociale huur.”
“Om dat mogelijk te maken, geven we woningcorporaties meer financiële ruimte. Ze mogen een deel van hun winst opnieuw investeren in nieuwe woningen (de herbestedingsreserve), dat levert elk jaar een miljard euro extra op voor meer betaalbare huizen.”
“Er is een groot tekort aan woningen: naar schatting 400.000. Om dat in te lopen, moeten we elk jaar 100.000 nieuwe woningen bouwen. De ChristenUnie wil dat dit tempo echt gehaald wordt, en maakt daar het komende decennium 20 miljard euro extra voor vrij.”
Beter benutten van bestaande woningen en gebouwen
Naast nieuwbouw wil de ChristenUnie bestaande gebouwen en woningen slimmer gebruiken, bijvoorbeeld door splitsen, optoppen, en het makkelijker maken van kamer- en hospitaverhuur. Dit moet snel extra woonruimte opleveren zonder grootschalige nieuwbouw.
“Bestaande gebouwen benutten we beter, bijvoorbeeld door leegstaande kantoren en gebouwen om te bouwen tot woningen, grote woningen te splitsen of door een extra verdieping op bestaande huizen toe te voegen (optoppen).”
“Ook maken we het makkelijker om een (pre-)mantelzorg- of familiewoning in de tuin te plaatsen of een kamer te verhuren. We stimuleren hospitaverhuur en maken de regels en huurbescherming daarvoor eenvoudiger.”
Afschaffen kostendelersnorm en stimuleren samenwonen
De partij wil de kostendelersnorm afschaffen voor mensen die onderdak bieden aan anderen, om solidariteit te bevorderen en woningnood te verlichten. Dit moet het delen van woningen aantrekkelijker maken en snel extra huisvesting opleveren.
“Daarom schaffen we de kostendelersnorm in de Participatiewet af voor mensen die onderdak bieden aan iemand in nood of bereid zijn om hun woning te delen met iemand anders.”
“Door bestaande woningen beter te benutten en mensen de vrijheid te geven om samen te wonen, creëren we snel extra woonruimte zonder dat daar nieuwbouw voor nodig is.”
Meer ruimte voor alternatieve woonvormen en coöperaties
De ChristenUnie wil regelgeving versoepelen voor wooncoöperaties, gemeenschappelijke woonvormen en collectief particulier opdrachtgeverschap. Dit moet leiden tot meer diversiteit in huisvesting en meer zeggenschap voor bewoners.
“We geven maximaal ruimte aan wooncoöperaties, gemeenschappelijke woonvormen of vormen van collectief particulier opdrachtgeverschap, door regelgeving daarvoor te vereenvoudigen.”
Bescherming en zekerheid voor huurders
De partij wil huurders meer zekerheid bieden door het vaste huurcontract als norm te behouden, de huurtoeslag om te zetten in een inkomensafhankelijke huursubsidie, en huurprijsstijgingen te beperken.
Huisvesting voor kwetsbare groepen en statushouders
De ChristenUnie wil dat gemeenten verplicht blijven statushouders te huisvesten en dat er voldoende opvang is voor dak- en thuislozen, met ‘Housing First’ als uitgangspunt.
Specifieke aandacht voor ouderen, studenten en Caribisch Nederland
Er is extra aandacht voor huisvesting van ouderen (geclusterde woonvormen), studenten (meer studentenkamers), en bewoners van Caribisch Nederland (meer sociale huurwoningen en huursubsidie).
“Elke gemeente moet daarom ook voldoende seniorenwoningen en hofjes voor ouderen bouwen.”
“We bouwen studentenkamers zodat studenten in de stad kunnen wonen waar ze studeren en hun sociale leven opbouwen.”
“We bouwen meer sociale huurwoningen, verbeteren de betaalbaarheid van huren, bijvoorbeeld via huursubsidie, en voeren de Woningwet BES in.”
D66 ziet huisvesting als een basisrecht en wil de woningmarkt fundamenteel hervormen door fors meer betaalbare, duurzame en diverse woningen te bouwen. De partij kiest voor grote structurele ingrepen zoals het bouwen van tien nieuwe steden, het afdwingen van meer sociale huur, het stimuleren van doorstroming en het aanpakken van fiscale ongelijkheid tussen huurders en kopers. D66 legt nadruk op betaalbaarheid, duurzaamheid, doorstroming en het eerlijk verdelen van huisvesting over doelgroepen en gemeenten.
Tien nieuwe steden en forse woningbouw
D66 wil het woningtekort structureel oplossen door grootschalige nieuwbouw, waaronder tien nieuwe steden, met nadruk op gemengde wijken en goede voorzieningen. Dit moet de doorstroming bevorderen en de druk op de woningmarkt verlichten.
“D66 wil tien nieuwe steden bouwen, vooral bij bestaande steden of kernen en bij grote ov-knooppunten.”
“We bouwen deze nieuwe steden gemengd. Er komen goedkope koopwoningen, middenhuur woningen, sociale huurwoningen, woningen voor ouderen en voor jongeren.”
“We richten een Rijksgrondfaciliteit (een landelijke grondbank) op, zodat de grond die het Rijk in bezit heeft of krijgt, ingezet kan worden om sneller huizen te bouwen.”
Meer sociale huur en betaalbare woningen afdwingen
D66 wil wettelijk vastleggen dat bij nieuwbouw minimaal 30% sociale huur komt en investeert grootschalig in sociale huur, middenhuur en betaalbare koop. Dit moet zorgen voor gemengde wijken en meer betaalbare opties voor verschillende inkomensgroepen.
“We leggen wettelijk vast dat bij nieuwbouw in elke gemeente minstens 30% sociale huur komt, zodat gemeenschappen in wijken gemengd blijven.”
“We investeren grootschalig in de sociale huur, de middenhuur en betaalbare koop.”
“Voor de bouw van sociale huur en middenhuur gaat de btw omlaag, zodat het aantrekkelijker wordt om betaalbare huizen te bouwen.”
Doorstroming bevorderen, vooral voor ouderen en jongeren
D66 wil de doorstroming op de woningmarkt stimuleren door meer passende woningen voor ouderen te bouwen, een Nationale Doorstroombank op te richten en tijdelijke regels voor kamerhuur in te voeren. Dit moet ruimte creëren voor starters en gezinnen.
“De eerste stap is meer huizen bouwen voor oudere mensen, zodat wie dat wil, kan verhuizen naar een passende plek.”
“We richten een Nationale Doorstroombank op. Die geeft oudere mensen zekerheid over hun toekomstige woonlasten als zij verhuizen naar een kleinere, passende woning.”
“D66 stelt een tijdelijke crisisregel in. Iedereen mag één kamer verhuren zonder dat dat negatieve financiële gevolgen heeft voor een uitkering, de belasting, de huur of een hypotheek.”
Fiscale ongelijkheid tussen huurders en kopers verkleinen
D66 wil het belastingvoordeel van woningbezit afbouwen, beleggers zwaarder belasten en de opbrengsten inzetten voor lagere inkomstenbelasting. Zo wordt de fiscale kloof tussen huurders en kopers kleiner en wordt speculatie tegengegaan.
“We bouwen het belastingvoordeel van woningbezit af en gaan beleggers meer belasten.”
“We verkleinen de verschillen in fiscale voordelen tussen huurders en mensen met een koopwoning. Dit doen we onder andere via de afbouw van de hypotheekrenteaftrek, verlaging van het btw-tarief op nieuwbouw en aanscherping van het eigenwoningforfait voor de duurste huizen.”
Duurzaamheid en energiebesparing in huisvesting
D66 wil grootschalig investeren in verduurzaming van woningen, onder meer door een isolatieplan en het verplicht verbeteren van slecht geïsoleerde huurwoningen. Huurders moeten profiteren van lagere energielasten.
“We starten een grootschalig isolatieplan: vóór 2030 verduurzamen we minimaal 1 miljoen huurwoningen.”
“Verhuurders worden verplicht om huizen met een slecht energielabel te verbeteren. Ze mogen die investering op termijn terugverdienen via een bescheiden huurverhoging, maar wel zodat huurders er per saldo altijd op vooruitgaan.”
Huisvesting eerlijk verdelen over gemeenten en doelgroepen
D66 wil dat huisvesting voor aandachtsgroepen, zoals mensen met een zorgbehoefte, eerlijk wordt verdeeld over gemeenten op basis van inwoneraantal. Dit voorkomt concentratie en bevordert gelijke kansen.
“We regelen wettelijk dat huisvesting voor aandachtsgroepen eerlijk wordt verdeeld over gemeenten, op basis van het inwoneraantal.”
Studenten- en jongerenhuisvesting uitbreiden
D66 wil fors meer studentenwoningen bouwen, regels voor kamerhuur versoepelen en het splitsen en delen van huizen makkelijker maken. Dit moet het tekort aan studentenhuisvesting aanpakken.
“We bouwen veel meer studentenhuizen voor alle studenten: mbo, hbo en wo. Bestaande gebouwen worden omgebouwd naar studentenhuizen. We versoepelen de regels voor kamerverhuur. We maken het makkelijk om huizen te splitsen en te delen.”
FVD wil huisvesting vooral stimuleren door het bouwen van veel nieuwe koopwoningen, het beperken van sociale huur, en het versoepelen van regels voor bouw en eigendom. De partij geeft voorrang aan Nederlanders bij toewijzing van woningen, wil de hypotheekrenteaftrek verhogen, en pleit voor minder overheidsbemoeienis en meer vrijheid voor verhuurders. FVD verzet zich tegen duurzaamheidseisen en het huisvesten van statushouders in sociale woningen.
100.000 nieuwe woningen per jaar, voorrang voor Nederlanders
FVD wil het woningtekort oplossen door jaarlijks 100.000 nieuwe woningen te bouwen, met prioriteit voor Nederlanders. Ze willen bouwprocedures versnellen door milieu- en stikstofregels en duurzaamheidseisen te schrappen, zodat bouwen goedkoper en sneller wordt.
Hypotheekrenteaftrek verhogen en eigen woning onbelast
FVD beschouwt het eigen huis als essentieel bezit en wil het fiscaal aantrekkelijk houden. Ze verhogen het maximale aftrektarief voor hypotheekrenteaftrek, houden de eigen woning in box 1, schaffen het eigenwoningforfait af, en verlagen de overdrachtsbelasting.
“De hypotheekrenteaftrek blijft behouden en het maximale aftrektarief wordt teruggebracht naar het niveau van voor 2014 (52%).”
“De eigen woning blijft in box 1: nooit belasting over je eigen huis, dus ook geen eigenwoningforfait.”
“De overdrachtsbelasting wordt 2% voor iedereen, met uitzondering van starters, die een volledige vrijstelling ontvangen.”
Minder sociale huur, meer vrijheid voor verhuurders
FVD wil het aandeel sociale huurwoningen verkleinen en verhuurders volledige vrijheid geven in de keuze van huurders. Ze schaffen de Wet Betaalbare Huur af en stoppen met het verplicht huisvesten van statushouders in sociale woningen.
“We verkleinen het aandeel sociale huurwoningen, zodat de markt gezonder wordt en minder afhankelijk van de overheid.”
“We geven verhuurders volledige vrijheid in de keuze van hun huurders, zodat het aanbod in de huurmarkt weer wordt vergroot, met name in het middensegment.”
“We stoppen met het huisvesten van statushouders in de sociale sector en geven Nederlanders altijd voorrang.”
Schrappen duurzaamheidseisen en gasverbod bij nieuwbouw
FVD wil bouwen goedkoper en eenvoudiger maken door duurzaamheidseisen en het gasverbod voor nieuwbouw af te schaffen. Dit moet de bouwproductie versnellen en de keuzevrijheid van bewoners vergroten.
Huurders stimuleren tot koop en generatiewoningen
FVD wil huurders de kans geven hun woning van corporaties over te nemen en stimuleert generatiewoningen, zodat meer mensen eigenaar kunnen worden en families beter voor elkaar kunnen zorgen.
Studieschuld niet meetellen, huurgeschiedenis wel bij hypotheek
FVD wil dat studieschulden niet meetellen bij hypotheekaanvragen, maar een goede huurgeschiedenis juist wel, zodat starters makkelijker een huis kunnen kopen.
“Studieschuld mag nooit meetellen bij een hypotheekaanvraag, maar een goede huurgeschiedenis wél.”
“We tellen studieschulden niet mee bij hypotheekaanvragen, deze zijn immers risicoloos voor de bank omdat ze gepauzeerd kunnen worden, zodat starters sneller een huis kunnen kopen.”
“We wegen de huurgeschiedenis van de laatste drie jaar mee bij hypotheekaanvragen. Mensen die vergelijkbare huurlasten hebben kunnen dragen, kunnen dezelfde hypotheeklast dragen.”
De PVV stelt de huisvesting van Nederlanders centraal en wil het woningtekort aanpakken door fors meer woningen te bouwen, regels te versoepelen en statushouders geen voorrang meer te geven op sociale huurwoningen. Ze pleiten voor snellere procedures, lagere sociale huren, permanente bewoning van recreatiewoningen en het schrappen van duurzaamheidseisen. De partij koppelt huisvesting expliciet aan immigratiebeperking en wil woningbouw prioriteren boven natuur- en duurzaamheidsdoelen.
Geen voorrang en huisvesting voor statushouders
De PVV wil dat statushouders geen voorrang meer krijgen op sociale huurwoningen en wil de gemeentelijke taakstelling voor hun huisvesting schrappen. Dit wordt gepresenteerd als oplossing voor de lange wachttijden van Nederlanders en als reactie op vermeende fraude en misbruik.
“Nooit meer voorrang op sociale huurwoningen voor statushouders – ook niet met urgentie”
“Gemeentelijke taakstelling voor de verplichte huisvesting van statushouders schrappen”
“Sinds 2010 zijn er al zo’n 190.000 sociale huurwoningen mét voorrang aan statushouders weggegeven – zonder dat zij iets aan dit land hebben bijgedragen.”
“Frauderende statushouders die een sociale huurwoning illegaal onderverhuren, betalen alles wat zij daarmee verdiend hebben terug en verliezen hun verblijfsvergunning”
Forse versnelling en uitbreiding woningbouw
De PVV wil het woningtekort oplossen door fors meer woningen te bouwen, zowel binnen- als buitenstedelijk, en door procedures te versnellen en bezwaar- en beroepsmogelijkheden tijdelijk te beperken. Ze willen ook de bouweisen versimpelen en geen nieuwe duurzaamheidseisen opleggen.
“Forse extra investering in snellere woningbouw: sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen mét voldoende ruimte voor de auto”
“Buitenstedelijk bouwen: méér nieuwe grootschalige woningbouwlocaties”
“Binnenstedelijk bouwen; transformatie van kantoor- en bedrijfspanden; optoppen, splitsen en woningdelen; niet alleen straatjes erbij, maar ook hele buurten en wijken”
“Kortere en snellere vergunningverlening en procedures; tijdelijk beperken van de mogelijkheden tot bezwaar en beroep tegen woningbouw waar een omgevingsplan vastligt”
“Schrappen en vereenvoudigen van bouweisen; geen nieuwe duurzaamheidseisen, geen verplichte warmtepomp, niet verplicht van het gas”
Verlaging sociale huren en verhoging inkomensgrenzen
De PVV wil sociale huren met 10% verlagen en de inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen verhogen, zodat meer mensen in aanmerking komen voor een betaalbare woning.
Permanente bewoning recreatiewoningen en ruimte voor woonwagens
De partij wil het mogelijk maken om permanent in recreatiewoningen te wonen en meer ruimte bieden voor woonwagens, als maatregel om het woningtekort te verlichten.
Planbatenheffing tegen grondspeculatie
De PVV wil een planbatenheffing invoeren bij bestemmingswijziging naar woningbouw, zodat een deel van de waardestijging wordt ingezet voor betaalbare woningen en grondspeculatie wordt tegengegaan.
Volt ziet huisvesting als een fundamenteel recht en wil het woningtekort aanpakken door fors meer betaalbare, duurzame woningen te bouwen en innovatieve woonvormen te stimuleren. Ze pleiten voor landelijke regie, meer sociale en middenhuur, het aanpakken van leegstand en speculatie, en extra aandacht voor kwetsbare groepen zoals daklozen, jongeren, senioren en arbeidsmigranten. Hun beleid combineert structurele investeringen, regulering en sociale maatregelen om huisvesting toegankelijker en eerlijker te maken.
Forse bouw van betaalbare en duurzame woningen
Volt wil het woningtekort structureel oplossen door de bouw van betaalbare, duurzame woningen te versnellen en te reguleren, met landelijke regie en duidelijke sociale doelen. Ze richten zich op zowel nieuwbouw als het beter benutten van bestaande bouw, en willen dat minstens twee derde van de nieuwe woningen betaalbaar is.
“Het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening krijgt een structureel budget waarmee het doel van 1 miljoen woningen bouwen ook echt gehaald kan worden.”
“In principe geldt: minstens twee derde van de nieuwe woningen moet betaalbaar zijn en minimaal 30% sociale huur.”
“We stimuleren de ontwikkeling van groene, duurzame en gezonde wijken, waarin de functies van wonen, werken en recreëren goed samengaan.”
“Door het beter benutten van bestaande bouw kan de woningvoorraad verder worden vergroot.”
Uitbreiding en handhaving van huurregulering
Volt wil huren betaalbaar houden door uitbreiding van huurregulering naar het middensegment en strengere handhaving op eerlijke huurprijzen, inclusief boetes voor verhuurders die zich niet aan de regels houden.
“Volt is voorstander van de uitbreiding van de huurregulering naar het middensegment. Volt wil meer controles op eerlijke huurprijzen, ook als er wordt gewisseld van huurder. De gemeente moet proactief controles uitvoeren en boetes uitdelen als verhuurders de maximale huurprijzen niet respecteren.”
Innovatieve en coöperatieve woonvormen stimuleren
Volt wil innovatieve en collectieve woonvormen zoals wooncoöperaties en shared housing financieel en juridisch ondersteunen, om meer variatie en betaalbaarheid op de woningmarkt te brengen.
“We investeren in innovatieve en coöperatieve leef- en woonvormen. Niet alleen voor studenten en senioren, maar voor iedereen die in meer sociale samenhang wil leven.”
“We zorgen voor een flinke financiële injectie voor een nieuw revolverend ‘Fonds Coöperatieve en Innovatieve Woonvormen’ zoals shared housing.”
Huisvesting voor kwetsbare groepen en spoedzoekers
Volt besteedt expliciet aandacht aan huisvesting voor dak- en thuislozen, statushouders, jongeren, ouderen en mensen die uit onveilige situaties komen. Ze willen extra investeren in tijdelijke huisvesting, begeleiding en het versoepelen van regels voor urgentie en briefadressen.
“Volt helpt mensen die dak- of thuisloos worden door extra te investeren in tijdelijke huisvesting, waar mensen kunnen verblijven tot definitieve huisvesting mogelijk is.”
“Volt vindt dat alle gemeenten, en de verschillende wijken hierin, eerlijk moeten bijdragen aan de huisvesting van bijzondere aandachtsgroepen en urgent woningzoekenden.”
“Volt versoepelt daarom de regels voor het verkrijgen van een briefadres en richt loketten op waar een briefadres wordt aangeboden aan groepen woningzoekenden, zoals statushouders en mensen die dakloos zijn.”
Afschaffen kostendelersnorm en bevorderen woningdelen
Volt wil het delen van woningen financieel aantrekkelijker maken door de kostendelersnorm volledig af te schaffen, zodat samenwonen niet leidt tot korting op de bijstand en woningdelen makkelijker wordt.
Aanpak leegstand en speculatie met bouwgrond
Volt wil leegstand ontmoedigen en speculatie met bouwgrond tegengaan door fiscale maatregelen, zodat woningen sneller beschikbaar komen en betaalbaarder blijven.
“Volt pleit daarom voor de Vlaamse aanpak, een methode waarbij leegstand wordt aangepakt met een jaarlijks stijgende gemeentelijke belasting.”
“Om sneller meer ruimte beschikbaar te maken voor nieuwbouw en de kosten van bouwprojecten en nieuwe woningen te verlagen wil Volt het speculeren met bouwgrond tegengaan. Dat doen we door de waardevermeerdering van bijvoorbeeld landbouwgrond die voor bouwgrond bestemd wordt fiscaal te belasten.”
Onafhankelijke huisvesting voor arbeidsmigranten
Volt wil dat arbeidsmigranten niet afhankelijk zijn van hun werkgever voor huisvesting, om uitbuiting en dakloosheid bij ontslag te voorkomen.
“Volt ervoor dat arbeidscontracten altijd onafhankelijk moeten bestaan van een huurcontract. Hierdoor is een arbeidsmigrant niet direct dakloos, indien de arbeidsrelatie ophoudt.”
De Partij voor de Dieren ziet huisvesting als een grondrecht en wil wonen loskoppelen van de markt, met nadruk op betaalbaarheid, duurzaamheid en sociale rechtvaardigheid. Ze pleiten voor meer sociale huurwoningen, het tegengaan van speculatie, verduurzaming van de woningvoorraad en het eerlijk benutten van ruimte, onder andere door landbouwgrond vrij te maken voor woningbouw. De partij wil huisvesting toegankelijk maken voor verschillende doelgroepen en stelt concrete maatregelen voor om de wooncrisis structureel aan te pakken.
Meer sociale huurwoningen en betaalbare woonruimte
PvdD wil het aandeel sociale huurwoningen vergroten, wachtlijsten verkorten en betaalbaarheid garanderen door huurprijzen te maximeren en huren te bevriezen. Ze willen dat wonen geen verdienmodel is en dat woningcorporaties meer mogelijkheden krijgen om te investeren in betaalbare woningen.
“Er komen meer betaalbare woningen: minimaal 40% van de nieuwbouwwoningen is sociale huur.”
“De huren worden voor de komende vijf jaar bevroren. Ook in de vrije sector worden de maximale huurprijzen beperkt.”
“We maken het woningwaardenstelsel (WWS) dwingend, zodat we excessieve huurprijzen tegengaan en voorkomen dat huisbazen het puntensysteem voor kamers omzeilen.”
“Wonen is een recht, geen verdienmodel. Daarom koppelt de Partij voor de Dieren wonen los van de markt.”
Huisvesting loskoppelen van markt en tegengaan speculatie
De partij wil huisvesting beschermen tegen speculatie en huisjesmelkerij door het aantal panden per particuliere verhuurder te beperken, een heffing op leegstand in te voeren en beleggers zwaarder te belasten.
“Huizen zijn om in te wonen, niet om een slaatje uit te slaan. Steeds meer mensen komen in de knel door hun hoge huur, of kunnen geen aanspraak maken op een huurwoning. Huisjesmelken en speculeren maken we onaantrekkelijk door maatregelen in te voeren waarmee (lokaal) gestuurd kan worden op de verdeling van woningen.”
“Een heffing op leegstand en braakliggende grond bij (woning)bouwprojecten maakt het onaantrekkelijk om panden leeg te laten staan en te speculeren met bouwgrond.”
“De overdrachtsbelasting blijft gedifferentieerd: beleggers betalen meer, bewoners betalen minder.”
Duurzame en circulaire woningbouw
PvdD wil dat alle nieuwbouw energieneutraal, circulair en natuurinclusief is, en dat bestaande woningen versneld worden verduurzaamd om energiearmoede tegen te gaan. Ze stellen concrete doelen voor verduurzaming en willen dat niemand hoeft te kiezen tussen warmte en voedsel.
“De woningvoorraad is in 2030 energieneutraal. Zonnepanelen op daken worden de norm. Alle nieuwbouwwoningen worden voorzien van zonnepanelen en/of een groen dak en bij nieuwbouw wordt een eigen regenwateropslag verplicht, zoals in België al het geval is.”
“Er komt een nationale doelstelling om energiearmoede uit te bannen en een renovatiefonds voor grootschalige verduurzaming van woningen met oog voor kwetsbare huishoudens.”
Slimmer en eerlijker ruimtegebruik voor woningbouw
De partij wil bestaande bebouwing beter benutten, landbouwgrond vrijmaken door krimp van de veehouderij, en bouwen aan de rand van woonkernen zonder natuur en leefbaarheid aan te tasten.
“Door een krimp met 75% van het aantal dieren dat wordt gefokt en gedood in de veehouderij wordt de stikstofcrisis opgelost, komt er veel landbouwgrond en agrarische bebouwing vrij. Naast herstel van de natuur ontstaat zo ruimte voor woningen.”
“Allereerst wordt bestaande bebouwing slimmer benut. Denk aan het transformeren van kantoorpanden, het aanpakken van leegstand, het optoppen en splitsen van bestaande woningen en het stimuleren van doorstroming.”
Toegankelijke huisvesting voor verschillende doelgroepen
PvdD wil woonruimte creëren voor jongeren, studenten, ouderen en mensen met een beperking, onder andere door nieuwe woonvormen, flexwoningen en het stimuleren van doorstroming.
“We stimuleren nieuwe woonvormen voor senioren, zodat zij makkelijk kunnen doorstromen naar woonvormen die bij hun levensfase passen en er voor jongeren meer woningen beschikbaar komen.”
“Het tekort aan studentenwoningen wordt opgelost door snel duurzame woningen te realiseren, bij voorkeur in leegstaande (kantoor)gebouwen.”
“Alle nieuw te bouwen huizen en de publieke ruimtes daar omheen zijn toegankelijk voor mensen in een rolstoel of met een beperking.”
Het CDA wil het woningtekort aanpakken door jaarlijks minimaal 100.000 woningen te bouwen, met nadruk op betaalbaarheid en doorstroming voor starters, gezinnen en ouderen. Ze pleiten voor meer regie van het Rijk, snellere procedures, het stimuleren van doorstroming en innovatieve woonvormen, en het reserveren van woningen voor specifieke doelgroepen zoals leraren en zorgmedewerkers. Hun visie is gericht op het creëren van leefbare, toegankelijke en sociale woonomgevingen, waarbij zowel bestaande als nieuwe woonruimte optimaal wordt benut.
Minimaal 100.000 woningen per jaar, twee derde betaalbaar
Het CDA wil fors bouwen om het woningtekort structureel aan te pakken, met een duidelijke focus op betaalbaarheid en spreiding over doelgroepen. Dit moet jongeren, starters, gezinnen en ouderen perspectief bieden en de doorstroming bevorderen.
“We willen een stabiele productie van minimaal honderdduizend woningen per jaar. Het uitgangspunt is twee derde betaalbaar waarvan 30 procent sociale huur. Zo is er in elke gemeente altijd een derde vrije ruimte voor dure huur- en koopwoningen. Met speciale aandacht voor starters, gezinnen en ouderen.”
Meer regie en snellere procedures voor woningbouw
Het CDA vindt dat het Rijk meer regie moet nemen en procedures moet versnellen om woningbouw niet te laten vastlopen op bureaucratie of lokale tegenwerking. Dit moet leiden tot meer daadkracht en minder vertraging.
“Het bestrijden van het woningtekort is een gezamenlijke opgave van het Rijk, gemeenten, provincies, corporaties, investeerders, ontwikkelaars en bouwers. Regie van het Rijk, doorzettingsmacht, ruimtelijk beleid en adequate financiering zijn harde voorwaarden.”
“We verkorten bezwaarprocedures door de Omgevingswet aan te passen, om het bouwen te versnellen.”
Doorstroming bevorderen en levensloopbestendig bouwen
Het CDA wil de doorstroming op de woningmarkt stimuleren, onder meer door levensloopgeschikte woningen voor ouderen te bouwen en praktische en financiële belemmeringen voor verhuizing weg te nemen.
“We stimuleren de doorstroming in de woningmarkt. Dit begint bij het bouwen van voldoende levensloopgeschikte woningen voor ouderen. Daarnaast zetten we in op het wegnemen van praktische en financiële bezwaren voor doorstroming.”
Vergunningsvrij woningdelen en innovatieve woonvormen
Om bestaande woonruimte beter te benutten en nieuwe woonvormen te stimuleren, wil het CDA woningdelen tot drie personen vergunningsvrij maken en mantelzorgwoningen en hofjesbouw vergemakkelijken.
“We geven gemeenten de ruimte om woningdelen tot en met drie personen vergunningsvrij toe te staan.”
“Vergunningsvrije bouw van mantelzorgwoningen op eigen erf moet mogelijk zijn voor minimaal tien jaar. We verruimen dit naar andere tijdelijke woonvormen voor familie en naasten.”
“Er komt een landelijk plan voor de bouw van hofjes voor senioren en mantelzorgwoningen.”
Reserveren van woningen voor eigen inwoners en specifieke doelgroepen
Het CDA wil gemeenten stimuleren om via de Huisvestingswet nieuwbouwwoningen te reserveren voor eigen inwoners of voor doelgroepen als leraren, agenten en zorgmedewerkers, om zo de lokale binding en vitale beroepen te ondersteunen.
“We stimuleren gemeenten met de Huisvestingswet een deel van de nieuwbouwwoningen te reserveren voor eigen inwoners of voor specifieke doelgroepen, zoals leraren, agenten en zorgmedewerkers.”
Huurders mogen corporatiewoning kopen; opbrengst naar nieuwbouw
Het CDA wil huurders de mogelijkheid geven hun corporatiewoning te kopen onder redelijke voorwaarden, waarbij de opbrengst wordt ingezet voor nieuwbouw en verduurzaming.
“Huurders mogen hun corporatiewoning kopen onder redelijke voorwaarden. De opbrengst gaat naar nieuwbouw, verduurzaming en herstructurering.”
Betaalbaarheid: hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen
Om de woningmarkt eerlijker en betaalbaarder te maken, wil het CDA de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen en de opbrengst gebruiken om de inkomstenbelasting te verlagen.
“Daarom bouwen we de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af. De opbrengsten gebruiken we een op een om de inkomstenbelasting te verlagen.”
Fatsoenlijke huisvesting voor arbeidsmigranten
Het CDA stelt dat bedrijven verantwoordelijk zijn voor goede huisvesting van arbeidsmigranten en wil gemeenten meer mogelijkheden geven om eisen te stellen aan deze huisvesting.
DENK ziet huisvesting als een fundamenteel recht en wil dat de overheid de regie pakt om het tekort aan betaalbare woningen snel op te lossen. De partij pleit voor grootschalige bouw van betaalbare woningen, strengere regulering van huren, meer investeringen in sociale huur, en het aanpakken van woningmarktdiscriminatie. Hun visie draait om betaalbaar wonen voor iedereen, met concrete maatregelen zoals een Rijksbouwbedrijf, wettelijke bouwnormen en het afschaffen van belemmerende regels.
Grootschalig bouwen van betaalbare woningen onder regie overheid
DENK vindt dat de overheid de verantwoordelijkheid moet nemen om het woningtekort op te lossen door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, met een focus op betaalbaarheid. Hiervoor willen ze een Rijksbouwbedrijf oprichten, een Rijkswoningbouwfonds instellen, en een fulltime Minister van Volkshuisvesting aanstellen met verregaande bevoegdheden.
“Het doel is om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen.”
“We richten een Rijksbouwbedrijf op dat de verantwoordelijkheid krijgt om woningbouwprojecten te ontwikkelen.”
“Er komt een fulltime Minister van Volkshuisvesting. Deze Minister krijgt verregaande bevoegdheden, zoals het bindend kunnen aanwijzen van locaties waar woningbouw gerealiseerd moet worden.”
Wettelijke norm voor betaalbare woningen en huurregulering
DENK wil een wettelijke norm voor het aandeel betaalbare woningen en strengere huurregulering. Ze stellen voor dat 50% van de nieuwbouw uit sociale huur en koop bestaat, 40% uit middenhuur en koop, en 10% uit het hogere segment. Huren mogen niet harder stijgen dan inkomens, en de overheid krijgt bevoegdheden om dit te bewaken.
“Een wettelijke norm in te voeren voor meer betaalbare woningen. Hierbij moet 50% bestaan uit sociale huur en koopwoningen, 40% betaalbare middenhuur en koop, en 10% hoger segment.”
“De huren worden bevroren indien de huurstijgingen te veel op de koopkracht van mensen drukken. Op de langere termijn mogen de huren niet harder stijgen dan het inkomen van mensen, zodat huurstijgingen niet drukken op de portemonnee. De overheid krijgt de bevoegdheden om dit te bewaken.”
Investeren in sociale huur en verruimen toegang
DENK wil meer investeren in sociale huurwoningen door woningcorporaties meer budget te geven, heffingen af te schaffen en de inkomensgrenzen te verruimen zodat meer mensen in aanmerking komen.
“Wij willen meer investeren in sociale huur. Dat betekent dat woningcorporaties meer budget krijgen. Heffingen voor woningcorporaties, zoals de ATAD, worden afgeschaft. Meer mensen komen in aanmerking voor een sociale huurwoning. De inkomensgrenzen worden verruimd.”
Afschaffen belemmerende regels en bevorderen doorstroming
Om sneller woningen beschikbaar te maken, wil DENK belemmerende regelgeving schrappen, procedures versnellen, leegstand aanpakken, en regels die woningdelen belemmeren afschaffen.
Aanpakken woningmarktdiscriminatie
DENK wil woningmarktdiscriminatie uitbannen door strengere straffen, mysteryguest-onderzoeken en het uit het beroep zetten van discriminerende makelaars.
Betaalbare koopwoningen via rentevrije hypotheken
Om koopwoningen toegankelijker te maken, wil DENK rentevrije (halal) hypotheken voor iedereen beschikbaar stellen en huurkoopconstructies stimuleren.
“Om ervoor te zorgen dat een koopwoning voor iedereen beschikbaar is, gaat de overheid er zorg voor dragen dat er ook rentevrije hypotheken beschikbaar komen. Deze rentevrije – of halalhypotheek wordt voor iedereen beschikbaar.”
“Wij nemen ook maatregelen om de huurkoopconstructie beter beschikbaar te maken op de woningmarkt, zodat meer mensen van deze variant gebruik kunnen maken om een woning te verkrijgen.”
GroenLinks-PvdA maakt van huisvesting een topprioriteit en wil de regie terugpakken van de markt naar de overheid. Ze zetten in op grootschalige bouw van betaalbare woningen, bescherming van huurders tegen woekerprijzen, en het tegengaan van speculatie en leegstand. Hun visie is dat iedereen in Nederland recht heeft op een betaalbare, kwalitatief goede woning, waarbij publieke belangen boven winstbejag van enkelen gaan.
Grootschalige bouw van betaalbare woningen
GroenLinks-PvdA wil jaarlijks 100.000 nieuwe woningen bouwen, met een nadruk op betaalbaarheid en kwaliteit, en met een grote rol voor woningcorporaties zonder winstoogmerk. Ze willen de bouw versnellen door regels te versimpelen, meer locaties beschikbaar te maken (ook ten koste van andere belangen), en de overheid actief grond te laten opkopen en ontwikkelen.
“Met GroenLinks-PvdA wordt volkshuisvesting een topprioriteit. Met het grootste investeringsprogramma in decennia gaan we ruim 100.000 woningen per jaar bouwen.”
“Woningbouwcorporaties Nieuwe Stijl krijgen een grote rol bij nieuwbouwprojecten. Dat zijn investeerders zonder winstoogmerk, die betaalbare huurwoningen van topkwaliteit bouwen voor iedereen.”
“We gaan landbouwgrond bestemmen voor woningbouw en doen hetzelfde met verloederde bedrijventerreinen, leegstaande binnenstedelijke locaties en grond van ontwikkelaars die jarenlang niet ontwikkelen.”
Bescherming van huurders en betaalbaarheid
De partij wil huurders beschermen tegen woekerhuren, stelt wettelijke bovengrenzen aan huurstijgingen, en legt de verantwoordelijkheid voor verduurzaming en onderhoud bij verhuurders. Tijdelijke huurcontracten worden ontmoedigd en de vaste huurovereenkomst blijft de norm.
“De wettelijke bescherming tegen woekerhuren gaat gelden voor alle huurwoningen. De markt krijgt een minder grote rol bij het bepalen van de maximaal toegestane huurprijs, doordat de koopprijs van de woning (WOZ-waarde) minder zwaar gaat meetellen in de berekening.”
“Als je eenmaal een woning hebt, wil je zekerheid dat je de huur kunt blijven betalen en dat je genoeg overhoudt voor andere uitgaven. We willen ervoor zorgen dat de lonen harder stijgen dan de huren. In tijden van hoge inflatie mogen de huren dan niet te hard stijgen. Om explosieve huurstijgingen te voorkomen, komt er een wettelijke bovengrens aan de toegestane huurstijging.”
“De vaste huurovereenkomst blijft de norm, zoals we hebben afgesproken in de Wet vaste huurcontracten. We zijn tegen voorstellen die de onzekerheid voor huurders vergroten.”
Tegengaan van speculatie en leegstand
GroenLinks-PvdA wil speculatie met woningen en grond tegengaan door opkoopbescherming, het afromen van speculatiewinsten, en het belasten van leegstand. Grond en woningen moeten in handen komen van mensen die er daadwerkelijk gaan wonen, niet van beleggers.
“Met een opkoopbescherming zorgen we dat woningen naar mensen gaan die er gaan wonen, in plaats van naar speculanten die alleen woningen kopen om ze weer met winst door te verkopen.”
“Met een gemeentelijke heffing op langdurig leegstaande woningen gaan we ook leegstand tegen. Elke gemeente kan daarnaast een leegstandsverordening opstellen, zodat woningen die zonder goede reden langdurig leegstaan alsnog verhuurd worden.”
“We brengen de regie op grond weer in publieke handen, zodat we samen bepalen hoe ons landschap eruitziet in plaats van speculanten die uit uitstel van verkoop meer geld oplevert, terwijl mensen wanhopig wachten op een woning.”
Huisvesting voor kwetsbare groepen en woonzekerheid
De partij wil niemand op straat laten slapen, investeert in Housing First en begeleiding voor daklozen, en draait uitsluitende voorrangsregelingen voor statushouders terug. Ook wordt ingezet op toegankelijke woningen voor ouderen en mensen met een beperking.
“We houden vast aan de afspraak om onvrijwillige dakloosheid in 2030 te beëindigen. Ook zorgen we ervoor dat mensen allereerst een dak boven het hoofd krijgen (Housing First).”
“We zorgen dat voldoende woningen toegankelijk zijn voor mensen die een beperking hebben.”
“We draaien de aanscherpingen van de voorrangsregeling voor statushouders daarom terug.”
JA21 ziet het woningtekort als een gevolg van falend beleid en pleit voor een combinatie van meer bouwen, het benutten van bestaande woningen, en het beperken van bevolkingsgroei door migratie. De partij wil de woningmarkt toegankelijker maken voor jonge gezinnen, ouderen en doorstromers, en stelt concrete maatregelen voor zoals het afschaffen van de overdrachtsbelasting, het stimuleren van fabrieksmatige bouw, en het intrekken van voorrang voor statushouders. Migratiebeperking wordt expliciet gekoppeld aan het oplossen van de woningnood.
Meer woningen bouwen en bestaande voorraad beter benutten
JA21 wil het woningtekort structureel oplossen door versneld te bouwen, bestaande gebouwen te transformeren, en innovatieve woonvormen te stimuleren. De partij richt zich op doorstroming, fabrieksmatige bouw, en het faciliteren van kleinere bouwprojecten, met speciale aandacht voor ouderen en kleine huishoudens.
“Het benutten van de huidige vastgoedvoorraad door optoppen, transformeren en splitsen van gebouwen en woningen waardoor gebruik gemaakt kan worden van bestaande infrastructuur en de stikstofuitstoot beperkter is.”
“Fabrieksmatige bouw stimuleren ook voor woningen met name in het segment één en tweepersoonshuishoudens zonodig aangevuld met import van fabrieksmatig geproduceerde modulaire tiny houses uit het buitenland.”
“Doorstroming faciliteren wanneer ouderen grotere woningen willen verlaten en deze geschikt maken voor meer één – en tweepersoonshuishoudens. Dit bijvoorbeeld door weer bejaardenhuizen te bouwen en moderne vormen van ouderenhuisvesting te stimuleren.”
“Kleinere woningbouwontwikkelingen faciliteren zoals in het kader van ‘straatje erbij‘- concept waardoor met de inschakeling van het kleinere en middelgrote aannemingsbedrijf meer bouwcapaciteit beschikbaar komt.”
Woningmarkt toegankelijker maken voor jonge gezinnen
JA21 wil jonge gezinnen meer kansen geven op een koopwoning door fiscale stimulansen, creatieve eigendomsmodellen en het afschaffen van de overdrachtsbelasting. De partij ziet het bieden van perspectief aan jonge gezinnen als essentieel voor een gezonde samenleving.
“JA21 wil daarom met een samenhangend pakket komen van maatregelen zoals fiscale stimulansen en creatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop, om de acute woningnood voor jonge gezinnen te verlichten.”
“De overdrachtsbelasting voor particuliere woningen geheel afschaffen, hetgeen ook de doorstroming zal bevorderen.”
Beperken van migratie als structurele oplossing voor woningnood
JA21 koppelt het woningtekort direct aan bevolkingsgroei door migratie en wil deze groei juridisch beperken om de druk op de woningmarkt te verlagen. De partij stelt migratieplafonds en selectievere toelating voor als noodzakelijke voorwaarden voor structurele oplossingen.
“JA21 wil dat de overheid een beleid gaat ontwikkelen om de bevolkingsgroei van Nederland te beperken. Dat betekent onder meer het juridisch verankeren van migratie plafonds en scherpe selectie van arbeidsmigratanten en gezinshereniging. Alleen zo is zicht op een oplossing van de structurele woningnood.”
“Minstens de helft van de nieuw te bouwen woningen is nu nodig om de bevolkingsgroei door migratie bij te houden. Dit is een onhoudbare situatie.”
Afschaffen voorrang huisvesting statushouders
JA21 wil de wettelijke voorrangsregeling voor statushouders bij huisvesting afschaffen, omdat dit volgens de partij de woningnood voor eigen inwoners vergroot.
“Afschaffen voorrangsregeling en wettelijke taakstellingen voor gemeenten met betrekking tot de huisvesting van statushouders.”
Marktwerking en minder regulering op de huurmarkt
JA21 pleit voor het terugbrengen van marktwerking in de huurmarkt, het intrekken van de Wet betaalbare huur, en het afbouwen van huurregulering om het aanbod te vergroten en investeringsvertrouwen te herstellen.
“Dat het investeringsvertrouwen terugkeert, bijvoorbeeld door het de Wet betaalbare huur in te trekken, door de fiscale druk op de huurwoningmarkt te verlagen, door op termijn te komen tot een afbouw van de huurregulering naar een huurvorming vanuit de markt, én door een duidelijk en voorspelbaar overheidsbeleid.”
Consumentenbescherming bij erfpacht
JA21 wil wettelijke bescherming tegen plotselinge en exorbitante stijgingen van erfpacht, om huiseigenaren meer zekerheid te bieden.
“Consumentenbescherming wettelijk vastleggen om plotselinge en exorbitante stijgingen van de erfpachtcanon te beëindigen.”
BIJ1 ziet huisvesting als een fundamenteel recht en wil radicaal breken met de marktwerking in de woningsector. De partij pleit voor massale bouw en nationalisatie van sociale huurwoningen, het aanpakken van leegstand en speculatie, het afschaffen van de vrije huursector, en het democratiseren van woonbeleid. Hun visie draait om collectief eigendom, betaalbaarheid, en bescherming van kwetsbare groepen.
Massale bouw en nationalisatie van sociale huurwoningen
BIJ1 wil de woningmarkt onttrekken aan commerciële belangen door een nationaal bouwbedrijf op te richten en alle woningcorporaties te nationaliseren. Hiermee willen ze betaalbare, kwalitatieve woningen realiseren voor iedereen, met prioriteit voor jongeren, ouderen en mensen met lage inkomens.
“We richten een nationaal publiek bouwbedrijf op dat zich volledig toelegt op de grootschalige bouw van kwalitatieve, duurzame sociale huurwoningen. Dit bouwbedrijf werkt zonder winstoogmerk en blijft permanent in publieke handen, met democratische zeggenschap van bewoners en huurdersorganisaties.”
“Alle bestaande woningcorporaties worden genationaliseerd.”
Afschaffen van de vrije huursector en huurprijsregulering
De partij wil alle huurwoningen onder een bindend puntensysteem brengen, de vrije sector afschaffen, en huren fors verlagen. Huurtoeslag wordt verhoogd en losgekoppeld van woonvorm, en huurprijzen worden bevroren.
“De ‘vrije’ huursector schaffen we af. Alle huurwoningen vallen onder een bindend en algemeen puntensysteem dat de maximale huur bepaalt op basis van de kwaliteit van een woning. Ook bestaande contracten.”
“We maken huren veel goedkoper. Dit doen we door huurtoeslag hoger te maken, huurtoeslag onafhankelijk van de manier van wonen te maken, en door alle huurprijzen onmiddellijk te bevriezen.”
Strijd tegen leegstand en speculatie
BIJ1 wil leegstand hard aanpakken met hoge boetes, onteigening en een verbod op speculatief grondbezit. Grond en woningen die niet worden benut, worden teruggepakt en toegewezen aan mensen die er willen wonen.
“Wie een woning onnodig leeg laat staan, betaalt een boete van 2,8% van de WOZ-waarde per maand (100% van de waarde in 3 jaar). Na 3 jaar onteigenen (terugpakken) we de woning en wijzen die toe aan mensen om te wonen.”
“De grondmarkt die de woningbouw gegijzeld houdt wordt afgeschaft. Grondspeculatie wordt onmogelijk gemaakt: er komt een hoge planbatenheffing, speculatief grondbezit wordt verboden, en gemeenten of het Rijk onteigenen private grond in woningbouwgebieden tegen sociale gebruikswaarde.”
Democratisering en inspraak van bewoners
De partij wil bewoners en huurdersorganisaties structureel zeggenschap geven over woonbeleid, renovaties en investeringen. Gemeenten moeten onafhankelijke huurdersverenigingen subsidiëren.
“Bewonerscommissies krijgen een vooraanstaande, bindende rol in het maken van de regels. Inclusief recht op instemmen met begrotingen en investeringen.”
“Gemeenten worden verplicht om subsidie te geven aan een onafhankelijke huurdersvereniging die huurders uit alle wijken democratisch vertegenwoordigt.”
Bescherming van kwetsbare groepen en bestrijding van dakloosheid
BIJ1 erkent huisvesting als basisrecht voor iedereen, inclusief dak- en thuislozen, mensen met een handicap en bewoners van Caribische eilanden. Ze willen Housing First invoeren en extra betaalbare woningen voor de meest kwetsbaren.
“We maken het bestrijden van dak- en thuisloosheid een primaire doelstelling van het nationaal woonbeleid. Dit doen we door middel van de Housing First-aanpak. Hiervoor worden er direct genoeg gratis zelfstandige woningen voor alle dak- en thuislozen gerealiseerd, met het doel om in 2030 nul dakloze mensen te hebben.”
“Voor de meest kwetsbare mensen komt er een extra klasse binnen de sociale huursector, met huren die niet hoger zijn dan € 350 per maand.”
De VVD wil het woningtekort oplossen door fors meer woningen te bouwen, regels te schrappen en de woningmarkt te hervormen zodat Nederlanders met een normaal inkomen weer een huis kunnen vinden. Statushouders krijgen geen voorrang meer op sociale huurwoningen; in plaats daarvan worden voor hen sobere flexwoningen gebouwd. De partij zet in op meer betaalbare koop- en huurwoningen, het stimuleren van doorstroming, en het beperken van belemmerende regelgeving.
Veel meer woningen bouwen met regie vanuit het Rijk
De VVD ziet het woningtekort als een urgent probleem en wil dit oplossen door grootschalige nieuwbouw, minder regels en centrale regie. Het doel is dat meer mensen, vooral starters en middeninkomens, toegang krijgen tot betaalbare huisvesting.
“De manier om het woningtekort op te lossen is door meer te bouwen. Daarom gaan we vanuit het Rijk grote woonwijken met betaalbare huizen aanwijzen. We bouwen met sturing vanuit het Rijk dertig nieuwe grootschalige woonwijken, ook buiten de Randstad, en maken het voor gemeenten makkelijker om veel meer huizen te laten bouwen; via een tijdelijke nationale wet leggen we vast waar, welke en hoeveel woningen moeten worden gerealiseerd en op welke termijnen.”
“We bouwen dertig nieuwe grootschalige woonwijken met sturing vanuit Den Haag en maken het voor gemeenten makkelijker om veel meer huizen te laten bouwen.”
Geen voorrang meer voor statushouders bij sociale huur
De VVD vindt het onrechtvaardig dat statushouders voorrang krijgen op sociale huurwoningen en wil deze wettelijke taakstelling afschaffen. Statushouders krijgen in plaats daarvan sobere flexwoningen, zodat de druk op de reguliere sociale woningmarkt afneemt.
“Het is oneerlijk dat statushouders soms worden voorgetrokken bij de toewijzing van sociale huurwoningen. Daarom schaffen wij de wettelijke taakstelling van gemeenten om statushouders te moeten huisvesten af, en stellen wij een verbod op voorrang voor statushouders in. Voor statushouders worden sobere flexwoningen gebouwd om azc’s te ontlasten.”
“We verbieden de voorrang voor statushouders. Voor statushouders kan met flexwoningen tijdelijke woonruimte worden aangeboden om een eerste stap uit het azc te zetten.”
Meer betaalbare huur- en koopwoningen realiseren
De VVD wil het aantrekkelijker maken om te investeren in huurwoningen, meer sociale huur laten bouwen door corporaties, en starters helpen bij het kopen van een huis. Ook wordt ingezet op het benutten van bestaande woningvoorraad en het schrappen van belemmerende regels.
“We bouwen veel meer betaalbare huurwoningen en maken hier heldere afspraken over met investeerders en corporaties. Ook voor particulieren moet het aantrekkelijk worden om te investeren in huurwoningen en verhuur moet weer lonen.”
“We willen dat starters makkelijker kunnen sparen voor een huis. Daarom willen we dat starters geld specifiek kunnen oormerken buiten de heffingsvrije voet voor de koop van een eigen huis.”
Schrappen van regels en versnellen van woningbouw
De VVD wil belemmerende regelgeving aanpakken, procedures vereenvoudigen en het makkelijker maken om bestaande panden te splitsen of om te bouwen tot woningen. Dit moet zorgen voor snellere realisatie van huisvesting.
“We schrappen de wetten die de huurmarkt afknijpen: We willen dat er veel meer private huurwoningen worden gebouwd, zodat de huurprijs omlaaggaat. We schrappen de Wet betaalbare huur, de lokale zelfbewoningsplicht en het verbod op tijdelijke contracten.”
“We maken het eenvoudiger om bestaande panden in meerdere woningen te splitsen, waarbij we oog hebben voor de leefbaarheid in de buurt. Zo benutten we de bestaande ruimte beter en creëren we sneller betaalbare woonplekken.”
Doorstroming bevorderen en scheefwonen aanpakken
De VVD wil dat sociale huurwoningen beschikbaar blijven voor wie ze het hardst nodig heeft, onder andere door jaarlijkse inkomenstoetsen en het stimuleren van doorstroming, bijvoorbeeld door ouderen te helpen verhuizen naar geschiktere woningen.
“Om sociale huurwoningen beschikbaar te houden voor de mensen die deze woningen het hardst nodig hebben, komt er een jaarlijkse inkomenstoets voor sociale huurwoningen, om te bepalen of de huurprijs nog passend is.”
“Oudere huurders die in een geschikter huis willen wonen moeten waar nodig met behoud van hun huidige huur naar een kleiner huurhuis kunnen verhuizen, zodat het huis vrijkomt voor jongeren.”
50PLUS vindt dat goede huisvesting essentieel is voor een waardig leven en wil vooral bouwen voor ouderen om de woningmarkt in beweging te krijgen. De partij pleit voor het heroprichten van het Ministerie voor Volkshuisvesting, de bouw van 290.000 levensloopbestendige woningen, en het stimuleren van innovatieve woonvormen zoals woonhofjes en moderne bejaardenhuizen.
Heroprichting Ministerie voor Volkshuisvesting
50PLUS ziet het verdwijnen van het ministerie als een oorzaak van falend beleid en wil het ministerie terug om regie te voeren op volkshuisvesting, met speciale aandacht voor ouderen. Dit moet zorgen voor meer sturing en versnelling in het realiseren van geschikte woningen.
“Het Ministerie voor Volkshuisvesting wordt weer in het leven geroepen.”
Bouwen van 290.000 levensloopbestendige woningen voor ouderen
De partij stelt dat bouwen voor ouderen de sleutel is om doorstroming op de woningmarkt te bevorderen, waardoor ook jongeren meer kansen krijgen. Door ouderen te laten verhuizen naar passende woningen, komt hun oude woning vrij voor anderen.
“De doelstelling van 290.000 levensloopbestendige woningen wordt gefaseerd gerealiseerd met oog voor netcongestie en bouwcapaciteit om de doorstroming weer écht op gang te krijgen.”
“Bouwen voor oud is de komende jaren de oplossing voor woningnood onder jongeren.”
“Als ouderen kunnen doorstromen naar geschikte, levensbestendige en betaalbare huisvesting op de juiste locaties, dan kan de bestaande woningvoorraad efficiënter worden benut.”
Stimuleren van innovatieve woonvormen en moderne bejaardenhuizen
50PLUS wil nieuwe woonvormen stimuleren die zelfstandigheid, zorg en gemeenschap combineren, zoals woonhofjes en woonzorgcomplexen. Dit moet inspelen op de diverse behoeften van ouderen en mensen met een zorgvraag.
“Innovatieve woonvormen worden gestimuleerd: levensloopbestendige woningen en kleinschalige woonhofjes waar zorg, gemeenschap en zelfstandigheid worden gecombineerd.”
“Bejaardenhuizen komen in moderne vorm en in allerlei varianten weer terug, waaronder woonzorg complexen voor ouderen.”
“We bevorderen een brede aanpak voor tehuizen, afgestemd op de persoonlijke situatie voor personen op leeftijd, met zorgbehoefte, daklozen en ernstig verwarde personen.”