Verkiezingsprogramma's 2025 overhousing
De SGP ziet huisvesting als een basisbehoefte en pleit voor een daadkrachtige aanpak van de woningnood, met nadruk op bouwen in alle segmenten, het stimuleren van doorstroming en het tegengaan van prijsopdrijving. Ze willen meer regie voor de overheid, ruimte voor lokale initiatieven, en concrete maatregelen zoals het benutten van bestaande woningvoorraad, het bouwen van mantelzorg- en familiewoningen, en het verbeteren van de positie van huurders én verhuurders. Betaalbaarheid, variatie in woonvormen en het aanpakken van scheefwonen en dakloosheid staan centraal.
Meer woningen bouwen in alle segmenten
De SGP vindt dat de woningnood geen natuurverschijnsel is, maar het gevolg van politieke keuzes, en wil daarom fors inzetten op nieuwbouw in alle segmenten, inclusief sociale huur, starters- en seniorenwoningen. Ze benadrukken het belang van een gevarieerd aanbod, het benutten van binnenstedelijke kansen, en het versnellen van procedures.
“De enorme woningnood vraagt om meer woningen en een daadkrachtige aanpak. Het is schrijnend dat jongeren geen betaalbare starterswoning kunnen vinden en daardoor zelfs gezinsvorming uitstellen. Het is ongewenst dat ouderen niet kunnen doorstromen naar geschikte seniorenwoningen.”
“Er wordt in alle segmenten gebouwd. Het Rijk ziet daarop toe. De SGP wil namelijk dat er een gevarieerd aanbod van bijvoorbeeld starterswoningen, betaalbare woningen en woningen voor senioren is.”
“We willen dat er snel meer woningen gebouwd worden en dat we dus geen kansen onbenut laten.”
“De SGP wil dat we de bestaande woningvoorraad veel beter gaan benutten door optoppen, splitsen en hospitaverhuur mogelijk te maken.”
Overheidsplicht en regie bij volkshuisvesting
De SGP vindt dat de overheid weer een centrale rol moet nemen in volkshuisvesting, omdat de markt tekortschiet in het bieden van betaalbare woningen. Ze willen dat het Rijk regie voert, maar provincies en gemeenten ruimte houden voor eigen afwegingen en lokale initiatieven.
“Volkshuisvesting wordt daarom weer echt een verantwoordelijkheid van de overheid, uiteraard samen en met hulp van alle andere betrokkenen.”
“De SGP vindt dat de Rijksoverheid regie moet hebben, maar provincies en gemeenten houden nadrukkelijk ruimte voor zelfstandige afwegingen, waarbij provincies ruimhartig faciliteren.”
“De SGP vindt dat het lokale bestuur een grote rol heeft in de woningbouwopgave. Zij krijgen daarom veel ruimte voor lokale initiatieven, gebaseerd op lokale behoeften.”
Betaalbaarheid en bescherming van huurders én verhuurders
De SGP wil de betaalbaarheid van wonen verbeteren door heldere regels voor huurstijgingen, het tegengaan van scheefwonen, en het stimuleren van de middenhuursector. Ze pleiten voor een evenwichtige positie van huurders en verhuurders, en willen dat woningcorporaties meer mogen bouwen voor middeninkomens.
“Met het oog op bijvoorbeeld verduurzaming en andere stijgende lasten is het redelijk dat verhuurders de huur jaarlijks laten stijgen. Daarbij moeten de verhuurders wél rekening houden met de portemonnee van de huurders.”
“Om scheefwonen tegen te gaan kan in de sociale huursector stapsgewijs een extra huurverhoging worden opgelegd als het inkomen van de huurder aanmerkelijk hoger wordt dan voor de toegang tot de sociale huursector toegestaan is.”
“Het is tijd om het evenwicht weer te herstellen, zodat vooral de middenhuursector weer kan groeien. Dit kan door de rendementen te verhogen door aanpassingen in de belasting op vermogen. Of door verbeteringen in de verhuurregelgeving.”
“Woningcorporaties hebben op dit moment de mogelijkheid om incidenteel en onder strenge voorwaarden óók te bouwen voor andere groepen dan mensen met een laag inkomen, bijvoorbeeld voor middeninkomens. Dat is belangrijk en daarom worden de mogelijkheden daarvoor verruimd.”
Versnellen en vereenvoudigen van bouwprocedures
De SGP wil dat bouwregels en procedures worden vereenvoudigd en versneld, zodat woningbouwprojecten niet onnodig worden vertraagd. Ze pleiten voor minder bezwaarprocedures en een stikstofvrijstelling voor woningbouw.
“Te vaak vormen goedbedoelde regels een belemmering. Waar mogelijk wordt hierin gesnoeid en vereenvoudigd. De huidige woningnood vraagt om doorbraken op dit gebied.”
“Er komt een stikstofvrijstelling voor woningbouwprojecten.”
“Ook wordt het aantal bezwaarprocedures verminderd door de voorwaarde te stellen dat een bezwaarmaker een zienswijze bij de gemeente moet hebben ingediend.”
Nieuwe woonvormen en benutten van bestaande ruimte
De SGP stimuleert innovatieve woonvormen zoals mantelzorgwoningen, knarrenhofjes, tiny houses, en flexwoningen, en wil leegstaande panden ombouwen tot woningen. Dit moet bijdragen aan het oplossen van de krapte, vooral voor ouderen, studenten en daklozen.
“Op erven en in achtertuinen liggen veel mogelijkheden voor de bouw van bijvoorbeeld mantelzorg- en familiewoningen. Die kansen worden benut, zo mogelijk vergunningvrij.”
“Er komt een gevarieerd woonaanbod van passende woonvormen voor ouderen, zoals ‘knarrenhofjes’ of ‘kangoeroewoningen’ waar ouderen en jongeren samen leven en elkaar ondersteunen.”
“Tijdelijke woningen, tiny houses en flexwoningen zijn een oplossing om op korte termijn de krapte op te vangen.”
“Het ombouwen van leegstaande kantoorpanden naar studentenhuisvesting kan hier een oplossing bieden.”
Aanpak dakloosheid en huisvesting kwetsbare groepen
De SGP wil het aantal dak- en thuislozen terugdringen door betere huisvesting en aanscherping van het Nationaal Actieplan Dakloosheid. Ook arbeidsmigranten en statushouders moeten passend worden gehuisvest, zonder extra druk op de reguliere woningmarkt.
“Het aantal dak- en thuislozen is de afgelopen tien jaar verdubbeld. De inzet moet zijn om dak- en thuislozen uit de maatschappelijke opvang te krijgen en te zorgen voor huisvesting. De huidige plannen schieten tekort. Het Nationaal Actieplan Dakloosheid wordt daarom aangescherpt.”
“Een goede en passende huisvesting van arbeidsmigranten is cruciaal. Niet alleen om de druk op de woningmarkt te verminderen, maar ook om de woonomstandigheden van deze migranten te verbeteren, bijvoorbeeld via niet-zelfstandige woonruimten.”
“Om te voorkomen dat de beschikbaarheid van sociale huurwoningen verder onder druk komt te staan, moet het mogelijk zijn om houders van een verblijfsvergunning – voor zover passend bij hun situatie – te huisvesten in niet-zelfstandige woonruimten.”
Geen prijsopdrijving door financieringsmaatregelen
De SGP wil voorkomen dat maatregelen voor financiering van koopwoningen leiden tot hogere huizenprijzen. Ze zijn terughoudend met het verruimen van leennormen en willen het eigenwoningbezit bevorderen zonder prijsopdrijving.
“De huizenprijzen zijn ontzettend hoog. We willen daarom geen olie op het vuur. Natuurlijk moet de financieringsruimte niet onnodig ingeperkt worden, maar te vaak leiden goedbedoelde maatregelen tot nog hogere prijzen.”
“De SGP wil de financiering voor bijvoorbeeld starters en eenverdieners niet onnodig inperken. In de berekening van de financieringsruimte voor hypotheken moet daarom rekening worden gehouden met een uitgavenpatroon dat recht doet aan de persoonlijke omstandigheden.”
“Het uitgangspunt blijft dat eigenwoningbezit wordt bevorderd.”
BVNL wil de woningmarkt sterk dereguleren en pleit voor minder overheidsbemoeienis, met als doel het woningaanbod snel te vergroten en de prijzen te verlagen. Ze willen onder andere het splitsen van woningen vergunningsvrij maken, sociale woningbouw stimuleren, en immigratie beperken om de druk op de woningmarkt te verlagen. De partij stelt voor om bestaande regelgeving en subsidies af te schaffen en het bouwen van gezinswoningen te faciliteren.
Overheid trekt zich terug uit de woningmarkt
BVNL ziet overheidsmaatregelen als oorzaak van de woningcrisis en wil de marktwerking herstellen door minder regels en het afschaffen van recente wetgeving. Dit moet leiden tot meer bouw en een beter functionerende woningmarkt.
“De overheid trekt zich terug uit de woningmarkt.”
“De Wet betaalbare huur wordt afgeschaft.”
“De Wet goed verhuurderschap wordt afgeschaft omdat het geen positieve effecten heeft en alleen maar leidt tot meer bureaucratie.”
“Contracten worden weer vrij en tijdelijke huurovereenkomsten worden weer toegestaan.”
“Minder regels en minder bureaucratie.”
Vergemakkelijken en versnellen van woningbouw
BVNL wil het woningaanbod vergroten door bouwprocedures te vereenvoudigen, splitsen van woningen toe te staan, en bouwen in de hoogte te stimuleren. Ook willen ze het bouwen van gezinswoningen met tuin faciliteren en het vergunningstraject versnellen.
“Maak het splitsen van grote woningen in kleinere woningen vergunningsvrij. Dit leidt onmiddellijk tot meer woningen, zonder dat hiervoor extra ruimte wordt gebruikt.”
“Faciliteer de bouw van grondgebonden eengezinswoningen met een tuin, in plaats van windmolens en zonne-akkers.”
“Verbeter, vereenvoudig en versnel het vergunningsproces voor bouwvergunningen.”
“Pas landelijk bestemmingsplannen aan, zodat extra verdiepingen op bestaande gebouwen kunnen worden gebouwd (het zogenaamde optoppen) en bouw überhaupt meer in de hoogte om kostbare ruimte te besparen.”
“Maak het transformeren van bedrijfsruimtes naar woningen makkelijker.”
Sociale woningbouw door corporaties, marktwerking elders
BVNL wil woningcorporaties meer ruimte geven om sociale huurwoningen te bouwen en verkopen, terwijl de vrije markt de rest van het woningaanbod verzorgt.
Afschaffen van huurtoeslag en kostendelersnorm
De partij wil de huurtoeslag afschaffen (met tijdelijke restricties) en de kostendelersnorm schrappen, zodat samenwonen aantrekkelijker wordt en de woningdruk afneemt.
Geen voorrang voor statushouders en beperking immigratie
BVNL koppelt de woningcrisis direct aan immigratie en wil geen voorrang meer voor statushouders bij sociale woningen, en een asielstop om de druk op de woningmarkt te verlagen.
Vergemakkelijken woningdelen en studentenhuizen
Om de druk op de woningmarkt voor jongeren te verlichten, wil BVNL woningdelen en studentenhuizen weer toestaan.
“Sta woningdelen en studentenhuizen weer toe en de druk op de woningmarkt zal, in elk geval in steden met veel jongeren, enorm afnemen.”
Aanpak scheefwonen en woonfraude
BVNL wil scheefwoners en woonfraude aanpakken om sociale huurwoningen eerlijker te verdelen en misbruik te voorkomen.
“Pak scheefwoners aan. 7% van de huurders in sociale woningen woont scheef en houdt ten onrechte een gesubsidieerde woning bezet. Scheefwoners moeten in elk geval de maximaal redelijke WWS-huur betalen.”
“Pak woonfraude aan. Niet alleen van verhuurders, maar ook woonfraude van huurders die hun sociale woning voor veel geld onderverhuren. Zij die meerdere verblijfstitels hebben en die hun sociale huurwoning woning onderverhuren, verliezen hun Nederlandse verblijfstitel.”
Permanente bewoning van vakantiewoningen toestaan
BVNL wil het woningaanbod vergroten door permanente bewoning van vakantiewoningen toe te staan.
“Permanente bewoning van vakantiewoningen wordt toegestaan.”
De SP ziet wonen als een fundamenteel mensenrecht en wil de woningmarkt radicaal hervormen door betaalbaarheid, zeggenschap en publieke regie centraal te stellen. Hun belangrijkste voorstellen zijn het bouwen van een miljoen betaalbare huurwoningen, het bevriezen van huren, het aanpakken van leegstand en huisjesmelkers, en het invoeren van het Housing First-principe om dakloosheid uit te bannen. De partij wil de marktwerking terugdringen en wonen weer onder publieke controle brengen, zodat huizen voor mensen zijn, niet voor beleggers.
Een miljoen betaalbare huurwoningen bouwen
De SP wil fors investeren in de bouw van betaalbare huurwoningen om de woningnood structureel op te lossen. Dit moet gebeuren via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden en het terugkopen van te dure huurwoningen, met een maximale huur van 800 euro.
“We zorgen voor één miljoen extra betaalbare huurwoningen, met een maximale huur van 800 euro. Dat doen we via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden, splitsen, optoppen, het terugkopen van te dure huurwoningen en door sloop te voorkomen.”
“Door een Nationaal Woonfonds op te richten kunnen we één miljoen extra huurwoningen beschikbaar maken via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden en het terugkopen van te dure huurwoningen.”
Huren bevriezen en woonlasten verlagen
Om wonen betaalbaar te houden, wil de SP de huren bevriezen en het puntensysteem aanpassen zodat de kwaliteit van de woning leidend is, niet de WOZ-waarde. Ook wordt ingezet op automatische huurverlaging bij slechte energielabels.
“Om het tij te keren bevriezen wij daarom de huren. Ook passen we het puntensysteem aan: het gaat weer over de kwaliteit van de woning, niet over schommelingen in de WOZwaarde die de huren kunstmatig opdrijven.”
“Iedereen verdient een comfortabel, energiezuinig huis tegen een eerlijke prijs. Daarom zorgen wij ervoor dat huurders in woningen met een slecht energielabel (E, F of G) automatisch minder huur gaan betalen zolang de woning nog niet is verduurzaamd.”
Leegstand en speculatie aanpakken
De SP wil leegstand zwaar belasten en gemeenten de mogelijkheid geven leegstaande panden te onteigenen en om te zetten in woonruimte. Ook wordt grondspeculatie aangepakt en de verkoop van sociale huurwoningen gestopt.
“Leegstaande panden worden extra belast, zodat speculatie niet langer loont. Als eigenaren geen plannen hebben om de panden te gebruiken of geschikt te maken voor bewoning, kunnen gemeenten deze onteigenen.”
“Sociale huurwoningen in de huidige woningvoorraad worden niet meer verkocht, maar juist verbeterd.”
“We stoppen grondspeculatie door duidelijke voorwaarden te stellen aan ontwikkelaars.”
Wonen als mensenrecht: Housing First en dakloosheid uitbannen
De SP neemt het Housing First-principe als uitgangspunt: mensen krijgen eerst een woning, daarna begeleiding. Dakloosheid moet uiterlijk in 2030 uitgebannen zijn, met voorrang voor daklozen bij sociale huur en een verbod op huisuitzettingen zonder alternatief.
“We nemen het Housing Firstprincipe als uitgangspunt: mensen krijgen éérst een woning en daarna passende begeleiding als dat nodig is.”
“We maken daarom wettelijk mogelijk dat alle dakloze mensen, ongeacht hun situatie, voorrang krijgen bij de toewijzing van sociale huurwoningen.”
“We verbieden huisuitzettingen zonder alternatief, schaffen de kostendelersnorm en het zelfredzaamheidscriterium af.”
Huizen zijn voor mensen, niet voor beleggers
De SP wil een landelijke woonplicht invoeren, beleggers zwaarder belasten vanaf hun tweede huis, en de invloed van private equity en huisjesmelkers terugdringen. Tijdelijke verhuur via platforms als Airbnb wordt aan banden gelegd.
“We voeren een landelijke woonplicht in. Zo zullen huizen gebruikt worden waarvoor ze bedoeld zijn: als thuis. Beleggers gaan meer overdrachtsbelasting betalen vanaf hun tweede huis.”
“We maken een einde aan de leegstand en verkamering die ontstaat door de lucratieve handel in tijdelijke verhuur via platforms als Airbnb. Woningen zijn geen hotelkamers.”
“We stellen een vergunningplicht in voor verhuurders, gekoppeld aan duidelijke kwaliteitseisen. Bij misstanden moeten gemeenten direct ingrijpen. Huisjesmelkers verliezen hun vergunning.”
Meer zeggenschap voor huurders en woonverenigingen
De SP wil dat huurders meer macht krijgen over hun woning en buurt, en dat woningcorporaties weer verenigingen worden die verantwoording afleggen aan huurders.
Specifieke aandacht voor jongeren, ouderen en mensen met een beperking
De SP wil extra betaalbare woningen bouwen voor jongeren, ouderen en mensen met een beperking, met passende woonvormen en ondersteuning waar nodig.
“We bouwen er duizenden jongerenwoningen bij, op campussen, in steden en dorpen.”
“We bouwen meer betaalbare, toegankelijke en passende woningen voor ouderen. Gelijkvloers, in de buurt van voorzieningen en met zorg dichtbij als dat nodig is.”
“Jongeren en volwassenen met een beperking verdienen een veilige en betaalbare plek om te wonen, met de juiste ondersteuning dichtbij.”
BBB wil de woningmarkt toegankelijker maken door meer woningen te bouwen, regels te versoepelen en lokale binding te stimuleren. De partij zet in op betaalbare woningen voor starters, senioren en middeninkomens, met nadruk op regionale maatwerkoplossingen en het benutten van bestaande gebouwen. BBB wil verhuurders behouden, migratiedruk verminderen en innovatieve bouwmethoden stimuleren om de woningnood aan te pakken.
Meer woningen bouwen in stad én dorp
BBB ziet het woningtekort als een urgent probleem en wil zowel in steden als dorpen fors bijbouwen, met aandacht voor regionale behoeften en behoud van voorzieningen. De partij wil maatwerk per regio en bescherming van het karakter van kleine kernen.
Betaalbare woningen voor starters, senioren en middeninkomens
BBB wil dat nieuwe woningen vooral betaalbaar zijn voor starters, senioren en middeninkomens. Er moet meer sociale huur komen, maar vooral ook woningen voor de middengroepen. Doorstroming wordt gestimuleerd door seniorenwoningen te bouwen.
“Wij streven ernaar dat twee van de drie nieuwe huizen in elke regio daadwerkelijk betaalbaar worden. Maximaal 30 procent daarvan is sociale huur.”
“Wat BBB betreft, komen er meer woningen voor de middengroepen.”
“Er komen starterscontracten zodat verhuren aan starters op de woningmarkt aantrekkelijker wordt.”
“We willen maatregelen om ouderen te helpen zelfstandig te blijven wonen. Dit vraagt zowel in de dorpen als in de steden versnelde bouw van seniorenwoningen, met ruimte voor ontmoeting en gezamenlijke voorzieningen.”
Regels versoepelen en verhuur aantrekkelijker maken
BBB wil minder regels en meer ruimte voor initiatieven, zoals woningdelen, splitsen, kamerverhuur en tijdelijke contracten. De partij wil verhuurders behouden door de Wet betaalbare huur af te schaffen en belastingen voorspelbaar te houden.
“Woningdelen, het splitsen van woningen en kamerverhuur en hospitaverhuur worden eenvoudiger en aantrekkelijker gemaakt.”
“We willen de Wet betaalbare huur dan ook afschaffen omdat deze leidt tot het aanzienlijk verminderen van huurwoningen.”
“Regels die daarvoor belemmerend werken, horen te worden afgeschaft.”
“We willen regels aanpassen zodat verhuurders woningen blijven aanbieden in plaats van verkopen.”
Lokale binding en gerichte woningtoewijzing
BBB wil bij de toewijzing van woningen voorrang geven aan mensen met lokale binding, urgentie of die een bijdrage leveren aan de gemeenschap, zoals onderwijzers en zorgpersoneel.
“Bij de toewijzing van koop en huurwoningen geven we voorrang aan mensen met een lokale binding, urgentie of mensen die een belangrijke bijdrage leveren aan de gemeenschap, denk aan onderwijzers, zorgpersoneel en politiemensen.”
Innovatie en herbestemming bestaande gebouwen
De partij stimuleert innovatieve bouwmethoden, tijdelijke woningen en het ombouwen van leegstaande panden tot woningen. Dit moet de bouw versnellen en het woningaanbod vergroten.
Migratiedruk op de woningmarkt verminderen
BBB koppelt de woningnood aan migratie en wil de instroom beperken om de druk op de woningmarkt te verlichten.
“Het indammen van de migratiestroom en een halt aan de ongecontroleerde hoeveelheid asielzoekers draagt bij aan het verminderen van de druk op de woningmarkt.”
“Ook migratie speelt een rol in de woningopgave: opvanglocaties nemen woonruimte in beslag en de toestroom vergroot de druk op gemeenten, voorzieningen en de leefomgeving.”
De Partij voor de Dieren ziet wonen als een grondrecht en wil de woningmarkt hervormen door wonen los te koppelen van het verdienmodel. Ze pleiten voor meer betaalbare, duurzame woningen, het tegengaan van speculatie en huisjesmelkerij, en het stimuleren van alternatieve woonvormen en verduurzaming van de bestaande woningvoorraad.
Wonen is een recht, geen verdienmodel
PvdD stelt dat de wooncrisis het gevolg is van politieke keuzes die wonen tot een verdienmodel maakten. Ze willen wonen loskoppelen van de markt, speculatie tegengaan en de overheid een centrale rol geven in het waarborgen van betaalbare huisvesting.
Meer betaalbare en sociale woningen bouwen
De partij wil het woningtekort oplossen door meer betaalbare en sociale woningen te bouwen, met nadruk op duurzame bouw en het benutten van bestaande bebouwing. Ze willen minimaal 40% sociale huur in nieuwbouw en het stimuleren van alternatieve woonvormen.
“Er komen meer betaalbare woningen: minimaal 40% van de nieuwbouwwoningen is sociale huur.”
“De minister voor Volkshuisvesting maakt een Deltaplan wonen: zowel nieuwe woonruimte creëren, als bestaande woningen energiezuinig of energieneutraal maken.”
“Het tekort aan studentenwoningen wordt opgelost door snel duurzame woningen te realiseren, bij voorkeur in leegstaande (kantoor)gebouwen.”
Tegengaan van speculatie, huisjesmelkerij en leegstand
PvdD wil huisjesmelkerij en speculatie onaantrekkelijk maken door het beperken van het aantal panden per particuliere verhuurder, het invoeren van een leegstandsheffing en het dwingend maken van het woningwaarderingsstelsel.
“Huisjesmelken en speculeren maken we onaantrekkelijk door maatregelen in te voeren waarmee (lokaal) gestuurd kan worden op de verdeling van woningen.”
“Een heffing op leegstand en braakliggende grond bij (woning)bouwprojecten maakt het onaantrekkelijk om panden leeg te laten staan en te speculeren met bouwgrond.”
“We beperken het aantal panden dat een particuliere verhuurder mag verhuren.”
Huurprijzen reguleren en sociale huur toegankelijker maken
De partij wil huurprijzen maximeren, het woningwaarderingsstelsel verplicht stellen voor alle huurwoningen (ook vrije sector), en de huren voor vijf jaar bevriezen. Sociale huur moet toegankelijker worden door de inkomensgrens te verhogen.
“We maken het woningwaardenstelsel (WWS) dwingend, zodat we excessieve huurprijzen tegengaan en voorkomen dat huisbazen het puntensysteem voor kamers omzeilen.”
“De huren worden voor de komende vijf jaar bevroren. Ook in de vrije sector worden de maximale huurprijzen beperkt.”
“Door de maximale inkomensgrens te verhogen worden sociale huurwoningen toegankelijk voor meer mensen.”
Duurzame en energiezuinige woningvoorraad
PvdD wil dat alle woningen in 2030 energieneutraal zijn, met nadruk op isolatie, zonnepanelen en circulair bouwen. Ze willen subsidies en leningen inzetten om verduurzaming voor iedereen haalbaar te maken.
Alternatieve en inclusieve woonvormen stimuleren
De partij stimuleert woonvormen als co-housing, meergeneratiewonen en tiny houses, en wil het makkelijker maken om met meer dan twee mensen een hypotheek af te sluiten.
“Het moet makkelijker worden een hypotheek af te sluiten met meer dan twee mensen, en dit moet bij alle hypotheekverstrekkers kunnen. Op die manier wordt ‘cohousing’ mogelijk gemaakt en kunnen verschillende gezinsconstructies gefaciliteerd worden.”
“‘Meergeneratiewonen’ wordt aangemoedigd. Een substantieel deel van de nieuwbouw wordt hiervoor bestemd, net als voor andere typen woningen waarbij wonen en zorg worden gecombineerd.”
“Zelfvoorzienende leefwijzen, gemeenschappen en ‘offgrid’ woontypen zoals tiny houses worden gefaciliteerd.”
Volt ziet wonen als een fundamenteel recht en wil het woningtekort aanpakken door fors meer betaalbare woningen te bouwen, innovatieve woonvormen te stimuleren en de regie op de woningmarkt te versterken. De partij zet in op zowel structurele nieuwbouw als het beter benutten van bestaande woningen, met speciale aandacht voor kwetsbare groepen en het tegengaan van speculatie en leegstand. Volt koppelt deze visie aan duurzaamheid, sociale samenhang en Europese samenwerking.
1. Forse bouw van betaalbare woningen met centrale regie
Volt wil het woningtekort oplossen door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, met nadruk op betaalbaarheid en een sterke rol voor de overheid. De partij pleit voor nationale regie, financiële injecties en duidelijke afspraken met marktpartijen om betaalbare woningen structureel te garanderen.
“Het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening krijgt een structureel budget waarmee het doel van 1 miljoen woningen bouwen ook echt gehaald kan worden.”
“De overheid financiert onder de voorwaarde dat gerealiseerde betaalbare (midden)woningen voor onbepaalde tijd ook echt betaalbaar blijven.”
“Volt wil meer betaalbare koopwoningen voor starters met een middeninkomen, door versnelde uitbreiding van het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen.”
“In principe geldt: minstens twee derde van de nieuwe woningen moet betaalbaar zijn en minimaal 30% sociale huur.”
2. Innovatieve en coöperatieve woonvormen stimuleren
Volt wil nieuwe woonvormen zoals wooncoöperaties, shared housing en collectieve projecten stimuleren, met financiële steun en aangepaste regelgeving. Dit moet bijdragen aan meer sociale samenhang, betaalbaarheid en flexibiliteit op de woningmarkt.
“We investeren in innovatieve en coöperatieve leef- en woonvormen. Niet alleen voor studenten en senioren, maar voor iedereen die in meer sociale samenhang wil leven.”
“We zorgen voor een flinke financiële injectie voor een nieuw revolverend ‘Fonds Coöperatieve en Innovatieve Woonvormen’ zoals shared housing.”
“We versterken de regelgeving voor wooncoöperaties met kwaliteitsbewaking, toezicht en kaders voor de huur.”
3. Beter benutten van bestaande woningen en aanpak leegstand
Volt wil de bestaande woningvoorraad efficiënter gebruiken door splitsen, optoppen, transformeren en het ontmoedigen van leegstand via fiscale prikkels. Dit moet snel extra woonruimte opleveren zonder grootschalige nieuwbouw.
“Door het beter benutten van bestaande bouw kan de woningvoorraad verder worden vergroot.”
“De leegstand van woningen moet worden ontmoedigd. Volt pleit daarom voor de Vlaamse aanpak, een methode waarbij leegstand wordt aangepakt met een jaarlijks stijgende gemeentelijke belasting.”
4. Bescherming en huisvesting van kwetsbare groepen
Volt wil dat kwetsbare groepen zoals dak- en thuislozen, statushouders, jongeren en slachtoffers van huiselijk geweld snel toegang krijgen tot (tijdelijke) huisvesting, met begeleiding volgens het ‘housing first’-principe en versoepelde regels voor urgentie en briefadressen.
“Volt helpt mensen die dak- of thuisloos worden door extra te investeren in tijdelijke huisvesting... conform het inmiddels bewezen ‘housing first’-concept.”
“Volt vindt dat alle gemeenten, en de verschillende wijken hierin, eerlijk moeten bijdragen aan de huisvesting van bijzondere aandachtsgroepen en urgent woningzoekenden.”
“Volt versoepelt daarom de regels voor het verkrijgen van een briefadres en richt loketten op waar een briefadres wordt aangeboden aan groepen woningzoekenden, zoals statushouders en mensen die dakloos zijn.”
5. Huurregulering en tegengaan van speculatie
Volt wil huurprijzen reguleren, vooral in het middensegment, en speculatie met bouwgrond en woningen tegengaan via fiscale maatregelen en strengere handhaving. Dit moet wonen betaalbaar houden en excessen op de markt voorkomen.
“Volt is voorstander van de uitbreiding van de huurregulering naar het middensegment. Volt wil meer controles op eerlijke huurprijzen, ook als er wordt gewisseld van huurder.”
“Om sneller meer ruimte beschikbaar te maken voor nieuwbouw en de kosten van bouwprojecten en nieuwe woningen te verlagen wil Volt het speculeren met bouwgrond tegengaan. Dat doen we door de waardevermeerdering van bijvoorbeeld landbouwgrond die voor bouwgrond bestemd wordt fiscaal te belasten.”
6. Europese samenwerking voor wooncrisis
Volt ziet de wooncrisis als een Europees probleem en wil Europese regelgeving versoepelen en gezamenlijke initiatieven benutten om de woningmarkt open te breken en verduurzaming te versnellen.
“Volt pleit er dan ook voor dat we het European Plan Affordable Housing, waar de Europese Commissie nu aan werkt, benutten om te komen tot een Europese aanpak die onze woningmarkt vlot trekt.”
“We komen alleen uit de wooncrisis als we die ook op Europees niveau aanpakken, bijvoorbeeld door Europese regels te versoepelen en in heel de EU tegelijk aan verduurzaming te werken.”
De ChristenUnie ziet wonen als een eerste levensbehoefte en wil de wooncrisis aanpakken door fors meer betaalbare woningen te bouwen, met nadruk op sociale huur en gemengde wijken. Ze stellen concrete bouwdoelen, investeren miljarden extra, en willen regels en procedures vereenvoudigen om sneller te bouwen. Daarnaast pleiten ze voor het beter benutten van bestaande woningen, bescherming van huurders, en het afschaffen van de kostendelersnorm om solidariteit te bevorderen.
100.000 woningen per jaar, tweederde betaalbaar
De ChristenUnie wil het woningtekort oplossen door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, waarvan minstens tweederde betaalbaar is, inclusief 30% sociale huur. Dit moet de toegankelijkheid tot de woningmarkt vergroten voor mensen met een gewoon inkomen, starters en ouderen.
“We bouwen 100.000 woningen per jaar, waarvan ten minste tweederde goed te betalen is voor mensen met een gewoon inkomen.”
“We willen dat minstens twee derde van de nieuw te bouwen huizen betaalbaar is, waaronder 30 procent sociale huur.”
“Om dat in te lopen, moeten we elk jaar 100.000 nieuwe woningen bouwen. De ChristenUnie wil dat dit tempo echt gehaald wordt, en maakt daar het komende decennium 20 miljard euro extra voor vrij: 10 miljard extra investeringen in betaalbare woningbouw en structureel een miljard per jaar door woningcorporaties meer investeringsruimte te bieden dan ze nu hebben.”
Versnellen en vereenvoudigen van bouwprocedures
De partij erkent dat trage en complexe procedures de woningbouw belemmeren en wil deze versnellen en vereenvoudigen, zonder afbreuk te doen aan veiligheid en duurzaamheid. Dit moet zorgen dat bouwprojecten sneller gerealiseerd worden.
Meer financiële ruimte voor woningcorporaties
Om betaalbare woningen te realiseren, krijgen woningcorporaties meer investeringsruimte en mogen ze een deel van hun winst opnieuw investeren. Ook wordt voordelig lenen gestimuleerd.
Beter benutten van bestaande woningen en alternatieve woonvormen
De ChristenUnie wil bestaande gebouwen beter benutten, leegstand tegengaan en alternatieve woonvormen zoals wooncoöperaties en hospitaverhuur stimuleren. Dit moet snel extra woonruimte opleveren zonder nieuwbouw.
“Bestaande gebouwen benutten we beter, bijvoorbeeld door leegstaande kantoren en gebouwen om te bouwen tot woningen, grote woningen te splitsen of door een extra verdieping op bestaande huizen toe te voegen (optoppen).”
“Door bestaande woningen beter te benutten en mensen de vrijheid te geven om samen te wonen, creëren we snel extra woonruimte zonder dat daar nieuwbouw voor nodig is.”
“We geven maximaal ruimte aan wooncoöperaties, gemeenschappelijke woonvormen of vormen van collectief particulier opdrachtgeverschap, door regelgeving daarvoor te vereenvoudigen.”
Bescherming en zekerheid voor huurders
De partij wil huurders meer zekerheid bieden door vaste huurcontracten als norm te behouden, de huurtoeslag om te zetten in een huursubsidie, en huurprijsstijgingen te beperken.
“Een vast huurcontract blijft de norm. Huurders moeten weten waar ze aan toe zijn.”
“De huren moeten minder hard stijgen dan in voorgaande jaren, door ze niet meer te koppelen aan loonstijgingen maar aan de gemiddelde prijsontwikkeling over meerdere jaren.”
“De Wet betaalbare huur blijft bestaan.”
Afschaffen kostendelersnorm voor meer solidariteit
Om het delen van woningen en het opvangen van mensen in woonnood te stimuleren, wil de ChristenUnie de kostendelersnorm afschaffen voor mensen die hun woning delen met iemand in nood.
“Daarom schaffen we de kostendelersnorm in de Participatiewet af voor mensen die onderdak bieden aan iemand in nood of bereid zijn om hun woning te delen met iemand anders.”
Housing first-aanpak bij dakloosheid
De partij kiest voor een 'housing first'-benadering: eerst een huis bieden aan daklozen als basis voor verdere begeleiding en herstel.
“Eerst een huis (‘Housing first’) is daarbij het uitgangspunt. Wanneer iemand een fatsoenlijk dak boven zijn hoofd heeft, kan hij of zij vanuit daar begeleid worden bij andere problemen.”
D66 ziet wonen als een basisrecht en wil de woningmarkt hervormen zodat iedereen een betaalbaar, duurzaam en passend huis kan vinden. De partij zet in op grootschalige bouw van nieuwe woningen (waaronder tien nieuwe steden), meer sociale en middenhuur, het stimuleren van doorstroming, en het afbouwen van fiscale voordelen voor huiseigenaren. D66 wil daarnaast huurders beter beschermen, verduurzaming versnellen en woningdelen vergemakkelijken.
Grootschalig bouwen van betaalbare woningen
D66 wil het woningtekort structureel aanpakken door fors meer woningen te bouwen, met speciale aandacht voor sociale huur, middenhuur en betaalbare koop. Ze pleiten voor tien nieuwe steden, bouwquotums voor specifieke doelgroepen, en het versnellen van procedures.
“D66 wil tien nieuwe steden bouwen, vooral bij bestaande steden of kernen en bij grote ov-knooppunten.”
“We leggen wettelijk vast dat bij nieuwbouw in elke gemeente minstens 30% sociale huur komt, zodat gemeenschappen in wijken gemengd blijven.”
“Voor jongeren en studenten bouwen we vooral huizen met gemeenschappelijke ruimtes. Zo kunnen meer mensen wonen op dezelfde plek én zulke huizen zorgen voor meer verbinding en sociale steun.”
“We bouwen deze nieuwe steden gemengd. Er komen goedkope koopwoningen, middenhuur woningen, sociale huurwoningen, woningen voor ouderen en voor jongeren.”
“We maken jaarlijks €2 miljard euro vrij om de woningbouw uit het slop te halen.”
Doorstroming en passende woningen voor alle levensfasen
D66 wil de doorstroming op de woningmarkt bevorderen, zodat ouderen makkelijker kunnen verhuizen en er woningen vrijkomen voor jongeren en gezinnen. Hiervoor stellen ze onder andere een Nationale Doorstroombank voor en bouwquotums voor senioren, jongeren en alleenstaanden.
“We richten een Nationale Doorstroombank op. Die geeft oudere mensen zekerheid over hun toekomstige woonlasten als zij verhuizen naar een kleinere, passende woning.”
“Er moet een bouwquotum komen, zodat elke gemeente moet meebouwen voor elk van deze groepen.”
“Veel mensen zitten klem, omdat ze geen huis kunnen vinden dat past bij hun levensfase.”
Huurdersbescherming en verduurzaming
D66 wil huurders meer bescherming bieden, hun zeggenschap vergroten en zorgen dat verduurzaming niet leidt tot hogere woonlasten. Verhuurders worden verplicht woningen te verduurzamen, en huurders moeten hiervan profiteren.
“Huurders krijgen meer bescherming en zeggenschap over verduurzaming.”
“Verhuurders worden verplicht om huizen met een slecht energielabel te verbeteren. Ze mogen die investering op termijn terugverdienen via een bescheiden huurverhoging, maar wel zodat huurders er per saldo altijd op vooruitgaan.”
“We starten een grootschalig isolatieplan: vóór 2030 verduurzamen we minimaal 1 miljoen huurwoningen.”
Afbouwen fiscale voordelen woningbezit en eerlijkere woningmarkt
D66 wil het belastingvoordeel voor huiseigenaren afbouwen en beleggers zwaarder belasten, om de woningmarkt eerlijker te maken en prijsstijgingen te remmen.
“We bouwen het belastingvoordeel van woningbezit af en gaan beleggers meer belasten.”
“We verkleinen de verschillen in fiscale voordelen tussen huurders en mensen met een koopwoning. Dit doen we onder andere via de afbouw van de hypotheekrenteaftrek, verlaging van het btw-tarief op nieuwbouw en aanscherping van het eigenwoningforfait voor de duurste huizen.”
Vergemakkelijken woningdelen en kamerhuur
D66 wil woningdelen en kamerhuur aantrekkelijker maken, onder meer door tijdelijke crisisregels en het gratis maken van vergunningen voor woningdelen en woningsplitsing.
“D66 stelt een tijdelijke crisisregel in. Iedereen mag één kamer verhuren zonder dat dat negatieve financiële gevolgen heeft voor een uitkering, de belasting, de huur of een hypotheek.”
“Vergunningen voor woningdelen en woningsplitsing worden gratis, zodat het aantrekkelijker wordt om in bestaande huizen met meer mensen te wonen.”
NSC wil de wooncrisis oplossen door fors meer betaalbare woningen te bouwen, met nadruk op sociale huur en middenhuur, en door het versnellen van procedures en het afdwingen van regie door de overheid. Ze stellen concrete bouwdoelstellingen, willen huurders beter beschermen, en nemen maatregelen tegen speculatie en misbruik op de woningmarkt. Hun visie is dat wonen een basisrecht is en dat de overheid actief moet ingrijpen om betaalbaarheid, beschikbaarheid en doorstroming te garanderen.
Forse bouw van betaalbare en sociale woningen
NSC ziet het woningtekort als een uitvoeringscrisis en wil jaarlijks 100.000 woningen bouwen, waarvan een groot deel sociaal en betaalbaar. Ze willen procedures versnellen, regie bij de overheid leggen en concrete afspraken maken met corporaties en marktpartijen om de bouwproductie structureel te verhogen.
“Het is nodig om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen (waarvan 30% sociaal en 2/3de betaalbaar, maatwerk per regio).”
“Nieuw Sociaal Contract zet daarbij vol in op de bouw van sociale huurwoningen en betaalbare huur- en koopwoningen zodat iedereen een passend huis kan vinden.”
“We willen langjarige verplichte afspraken maken met woningbouwcorporaties over de bouw van nieuwe woningen tot 2035. Deze prestatieafspraken tussen Rijk en woningcorporaties zijn gekoppeld aan heldere woningbouwdoelen per regio.”
Versnellen en vereenvoudigen van procedures
Om de bouwproductie te verhogen wil NSC bureaucratische barrières wegnemen, bezwaarprocedures inkorten en de regie bij de minister leggen als gemeenten en provincies er niet uitkomen.
“De wooncrisis is vooral een uitvoeringscrisis. Nieuw Sociaal Contract wil sneller kunnen bouwen door bureaucratische barrières weg te nemen en besluiten af te dwingen.”
“De gemeentelijke goedkeuring van bouwplannen wordt aan strikte termijnen gebonden en de mogelijkheden voor bezwaar en beroep worden ingeperkt.”
“De minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening houdt regie op de volkshuisvesting en krijgt een taakstelling voor het aantal woningen dat jaarlijks gebouwd moeten worden.”
Beschermen van huurders en tegengaan van misbruik
NSC wil huurders beschermen tegen excessieve huurprijzen, misbruik van het puntensysteem en speculatie. Ze stellen maxima aan huurverhogingen en willen een landelijk huurregister invoeren.
“Om huren betaalbaar te houden, worden huurverhogingen in de sociale sector gemaximeerd op inflatie. Voor midden-huur en de vrije sector geldt een maximum van inflatie plus 1%.”
“Dankzij de wet Goed Verhuurderschap is ongewenst verhuurgedrag beter aan te pakken. We zorgen voor voldoende gemeentelijke handhavingscapaciteit zodat deze wetten effect hebben in de praktijk. Ook komt er een landelijk huurregister.”
“Misbruik van het puntensysteem bij kamerverhuur, met torenhoge huurprijzen tot gevolg, moet worden tegengegaan. Een huurder kan eenvoudiger een lagere huur afdwingen als de verhuurder zich niet aan het puntensysteem houdt.”
Bevorderen van doorstroming en woningruil
NSC wil de doorstroming op de woningmarkt bevorderen, onder meer door woningruil te stimuleren en meer seniorenwoningen te bouwen, zodat mensen in een passende woning kunnen wonen.
“Op het moment dat iemand te groot woont, moet het mogelijk worden om van woning te ruilen met iemand die te klein woont. Dit zien we als gewenste woningruil.”
“Het is nodig om meer geschikte seniorenwoningen te bouwen met voorzieningen zoals ICT, domotica en nabije zorg, waarin senioren zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen.”
Aanpakken van grondspeculatie en erfpachtproblematiek
NSC wil grondspeculatie tegengaan en erfpachters beter beschermen tegen onvoorspelbare lasten, zodat wonen betaalbaar blijft.
“Er komt een gemeentelijke heffing om grondspeculatie tegen te gaan. Als grond in waarde stijgt, moet dat extra geld gaan naar de gebiedsontwikkeling of sociale woningbouw.”
“Erfpacht is in veel gevallen ingewikkeld, duur, onduidelijk en onvoorspelbaar. Om plotselinge en buitensporige stijgingen van de erfpacht te voorkomen en mensen meer zekerheid te geven over hun woonlasten komt er wettelijke bescherming voor erfpachters.”
Specifieke aandacht voor doelgroepen (studenten, ouderen, daklozen)
NSC benoemt expliciet de problemen van studentenhuisvesting, ouderen die langer zelfstandig willen wonen, en daklozen, en stelt voor deze groepen gerichte maatregelen voor.
“Huisvesting van studenten in mbo, hbo en wo is een groot probleem. Steeds meer studenten wonen noodgedwongen nog thuis en missen zo een belangrijke stap naar zelfregie en volwassenheid.”
“We maken ons zorgen over de toename van het aantal (jonge) daklozen in de crisisopvang. Gemeenten krijgen een opgave en middelen om deze groep op te vangen en te ondersteunen. Dakloze gezinnen met minderjarige kinderen moeten met voorrang een huis krijgen.”
Het CDA wil het woningtekort aanpakken door jaarlijks minimaal 100.000 woningen te bouwen, met nadruk op betaalbaarheid en doorstroming voor starters, gezinnen en ouderen. Ze pleiten voor een mix van sociale huur, middenhuur en koop, het geleidelijk afbouwen van de hypotheekrenteaftrek, en het versoepelen van regels om sneller te kunnen bouwen. Hun visie is gericht op het creëren van toegankelijke, leefbare en toekomstbestendige woonomgevingen voor alle groepen.
Minimaal 100.000 woningen per jaar, focus op betaalbaarheid
Het CDA wil fors meer woningen bouwen, met een duidelijke verdeling tussen sociale huur, middenhuur en koop, om het woningtekort en de betaalbaarheidscrisis aan te pakken. Ze leggen nadruk op starters, gezinnen en ouderen, en willen dat in elke gemeente voldoende betaalbare woningen beschikbaar zijn.
“We willen een stabiele productie van minimaal honderdduizend woningen per jaar. Het uitgangspunt is twee derde betaalbaar waarvan 30 procent sociale huur. Zo is er in elke gemeente altijd een derde vrije ruimte voor dure huur- en koopwoningen. Met speciale aandacht voor starters, gezinnen en ouderen.”
“Woningzoekende op 1 – Wij kiezen voor de woningzoekende in onze voorstellen om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen.”
Versnellen en vereenvoudigen van bouwprocedures
Het CDA wil belemmerende regelgeving en lange bezwaarprocedures aanpakken om woningbouw te versnellen. Ze willen standaardisatie, minder bureaucratie en snellere procedures, zodat nieuwe woningen sneller gerealiseerd kunnen worden.
Geleidelijke afbouw hypotheekrenteaftrek, opbrengst naar lagere belasting
Om de woningmarkt eerlijker en toegankelijker te maken, wil het CDA de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen over dertig jaar. De opbrengsten worden direct gebruikt om de inkomstenbelasting te verlagen.
“Daarom bouwen we de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af. De opbrengsten gebruiken we een op een om de inkomstenbelasting te verlagen.”
“De geleidelijke afbouw vindt plaats over een lange transitieperiode van dertig jaar, zodat huiseigenaren die met de aftrek rekening hebben gehouden in hun financiële planning, niet in de knel komen.”
Doorstroming bevorderen, levensloopbestendige woningen voor ouderen
Het CDA wil de doorstroming op de woningmarkt stimuleren door meer levensloopgeschikte woningen voor ouderen te bouwen en praktische en financiële belemmeringen voor doorstroming weg te nemen.
“We stimuleren de doorstroming in de woningmarkt. Dit begint bij het bouwen van voldoende levensloopgeschikte woningen voor ouderen. Daarnaast zetten we in op het wegnemen van praktische en financiële bezwaren voor doorstroming.”
Meer ruimte voor woningdelen, optoppen en splitsen
Om het woningaanbod snel te vergroten, wil het CDA gemeenten meer ruimte geven voor woningdelen, optoppen en splitsen van bestaande woningen.
“We benutten maximaal de ruimte om in de bestaande woonvoorraad woningen toe te voegen door optoppen en splitsen van woningen. We geven gemeenten de ruimte om woningdelen tot en met drie personen vergunningsvrij toe te staan.”
Betaalbare middenhuur en sociale huur, bescherming huurders
Het CDA wil meer middenhuurwoningen bouwen, inflatievolgend huurbeleid voor sociale huur, en maatregelen om huren betaalbaar te houden, ook in het middensegment.
“We zetten fors in op het bouwen van nieuwe huurwoningen in het middensegment. Dit is nodig zodat groepen als leraren, verpleegkundigen en politieagenten toegang krijgen tot een passende woning.”
“Voor sociale huur kiezen we voor inflatievolgend huurbeleid. Huurders en verhuurders hebben zo voor een lange termijn zekerheid over hun woonlasten.”
“We houden de huren betaalbaar, ook in het middensegment. Er zijn grote regionale verschillen op de woningmarkt, daarom laten we de WOZ-waarde meer meetellen.”
Huurders mogen corporatiewoning kopen, opbrengst naar nieuwbouw
Het CDA wil huurders de mogelijkheid geven hun corporatiewoning te kopen onder redelijke voorwaarden, waarbij de opbrengst wordt ingezet voor nieuwbouw en verduurzaming.
“Huurders mogen hun corporatiewoning kopen onder redelijke voorwaarden. De opbrengst gaat naar nieuwbouw, verduurzaming en herstructurering.”
Vergunningsvrije bouw mantelzorgwoningen en tijdelijke woonvormen
Het CDA wil het makkelijker maken om mantelzorgwoningen en andere tijdelijke woonvormen vergunningsvrij te bouwen, als antwoord op de wooncrisis en veranderende zorgbehoeften.
“Vergunningsvrije bouw van mantelzorgwoningen op eigen erf moet mogelijk zijn voor minimaal tien jaar. We verruimen dit naar andere tijdelijke woonvormen voor familie en naasten.”
Leegstandsheffing en bouwplicht bij vergunning
Om leegstand tegen te gaan en bouwgrond sneller te benutten, wil het CDA een leegstandsheffing invoeren en een bouwplicht binnen twee jaar na vergunningverlening.
“We introduceren een leegstandsheffing in de wet: nu staan nog te veel panden onnodig leeg. We stimuleren gemeenten werk te maken van de leegstandsverordening. Bij het verlenen van een omgevingsvergunning komt er een bouwplicht binnen maximaal twee jaar.”
De PVV stelt dat het woningtekort in Nederland vooral veroorzaakt wordt door immigratie en het geven van voorrang aan statushouders bij sociale huurwoningen. Hun belangrijkste voorstellen zijn het schrappen van voorrang voor statushouders, het versnellen en opschalen van woningbouw (vooral betaalbare huur- en koopwoningen), het verlagen van sociale huren, en het versoepelen van bouw- en bestemmingsregels om sneller meer woningen te realiseren.
Geen voorrang en strengere regels voor statushouders
De PVV ziet het geven van voorrang aan statushouders als een belangrijke oorzaak van het woningtekort voor Nederlanders. Ze willen deze voorrang volledig schrappen en streng optreden tegen fraude door statushouders.
“Nooit meer voorrang op sociale huurwoningen voor statushouders – ook niet met urgentie”
“Gemeentelijke taakstelling voor de verplichte huisvesting van statushouders schrappen”
“Frauderende statushouders die een sociale huurwoning illegaal onderverhuren, betalen alles wat zij daarmee verdiend hebben terug en verliezen hun verblijfsvergunning”
Versnellen en opschalen van woningbouw
De PVV wil het woningtekort aanpakken door fors te investeren in snellere en grootschalige woningbouw, zowel binnen als buiten de stad, en door procedures te versnellen en bezwaar- en beroepsmogelijkheden tijdelijk te beperken.
“Forse extra investering in snellere woningbouw: sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen mét voldoende ruimte voor de auto”
“Buitenstedelijk bouwen: méér nieuwe grootschalige woningbouwlocaties”
“Kortere en snellere vergunningverlening en procedures; tijdelijk beperken van de mogelijkheden tot bezwaar en beroep tegen woningbouw waar een omgevingsplan vastligt”
“Ingrijpen door de Rijksoverheid bij vastgelopen woningprojecten; provincies en gemeenten die niet voldoende bouwen of meewerken, worden aangepakt”
Verlaging sociale huren en verruiming toegang
De partij wil sociale huren verlagen en de inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen verhogen, zodat meer mensen hiervoor in aanmerking komen.
“De PVV verlaagt volgend jaar de sociale huren met 10%. Woningcorporaties worden gecompenseerd: door voor hen de winstbelasting te schrappen, komt de bouwopgave niet in gevaar. Ook verhogen we de inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen, zodat meer woningzoekenden hiervoor in aanmerking komen.”
“Sociale huren met 10% verlagen”
“Inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen verhogen”
Minder en eenvoudigere bouwregels
De PVV wil bouwregels schrappen en vereenvoudigen, geen nieuwe duurzaamheidseisen opleggen, en het makkelijker maken om bestaande gebouwen te transformeren tot woningen.
“Schrappen en vereenvoudigen van bouweisen; geen nieuwe duurzaamheidseisen, geen verplichte warmtepomp, niet verplicht van het gas”
“Verruimen van de regels (vergunningvrij) voor verbouwingen en aanbouwingen”
“Binnenstedelijk bouwen; transformatie van kantoor- en bedrijfspanden; optoppen, splitsen en woningdelen; niet alleen straatjes erbij, maar ook hele buurten en wijken”
Permanente bewoning van recreatiewoningen toestaan
De PVV wil het mogelijk maken om permanent in recreatiewoningen te wonen als oplossing voor het woningtekort.
“Permanente bewoning van recreatiewoningen volledig toestaan; ruimte voor woonwagens”
BIJ1 ziet wonen als een fundamenteel recht en wil de woningmarkt radicaal hervormen door deze te onttrekken aan commerciële belangen en volledig te richten op volkshuisvesting. De partij pleit voor massale bouw van sociale huurwoningen, het aanpakken van leegstand en speculatie, het afschaffen van de vrije huursector, en het versterken van huurdersrechten, met als doel betaalbaar, toegankelijk en zeker wonen voor iedereen.
Massale bouw en nationalisatie van sociale huurwoningen
BIJ1 wil een nationaal bouwbedrijf oprichten dat zonder winstoogmerk grootschalig sociale huurwoningen bouwt, en alle woningcorporaties nationaliseren. Hiermee wil de partij de macht van commerciële projectontwikkelaars en beleggers breken en de regie over woningbouw terugbrengen naar de overheid, zodat woningen betaalbaar en toegankelijk worden voor mensen met lage inkomens, jongeren en ouderen.
“Een Nationaal Bouwbedrijf bouwt woningen voor mensen, niet voor winst. Zo zetten wij de projectontwikkelaars die weigeren om betaalbaar te bouwen, omdat ze alleen verdienen aan te dure koopwoningen, buitenspel.”
“De overheid richt een nationaal publiek bouwbedrijf op dat zich volledig toelegt op de grootschalige bouw van kwalitatieve, duurzame sociale huurwoningen. Dit bouwbedrijf werkt zonder winstoogmerk en blijft permanent in publieke handen, met democratische zeggenschap van bewoners en huurdersorganisaties.”
“Alle bestaande woningcorporaties worden genationaliseerd.”
Strijd tegen leegstand, speculatie en grondspeculanten
BIJ1 wil leegstand hard aanpakken met hoge boetes, onteigening van langdurig leegstaande woningen, en het verbieden van speculatief grondbezit. Grond voor woningbouw moet permanent in collectief eigendom blijven, zodat speculatie en chantage door private partijen onmogelijk worden.
“Wie een woning onnodig leeg laat staan, betaalt een boete van 2,8% van de WOZ-waarde per maand (100% van de waarde in 3 jaar). Na 3 jaar onteigenen (terugpakken) we de woning en wijzen die toe aan mensen om te wonen.”
“Grondspeculatie wordt onmogelijk gemaakt: er komt een hoge planbatenheffing, speculatief grondbezit wordt verboden, en gemeenten of het Rijk onteigenen private grond in woningbouwgebieden tegen sociale gebruikswaarde.”
Afschaffen van de vrije huursector en huurprijsregulering
De partij wil de vrije huursector afschaffen en alle huurwoningen onder een bindend puntensysteem brengen, zodat maximale huurprijzen wettelijk worden vastgelegd. Huurprijzen worden bevroren en huurtoeslag verhoogd, zodat huren fors omlaag gaan en betaalbaar blijven voor iedereen.
“De ‘vrije’ huursector schaffen we af. Alle huurwoningen vallen onder een bindend en algemeen puntensysteem dat de maximale huur bepaalt op basis van de kwaliteit van een woning. Ook bestaande contracten.”
“We maken huren veel goedkoper. Dit doen we door huurtoeslag hoger te maken, huurtoeslag onafhankelijk van de manier van wonen te maken, en door alle huurprijzen onmiddellijk te bevriezen.”
Huurdersrechten versterken en huisjesmelkers aanpakken
BIJ1 wil huurders beter beschermen door huisjesmelkers streng aan te pakken, discriminatie door verhuurders te bestraffen, en huurders gratis toegang tot recht en huurcommissie te geven. Structurele overhuur en intimidatie worden strafbaar gesteld, en verhuurvergunningen kunnen worden ingetrokken bij overtredingen.
“We gaan huisjesmelkers stevig aanpakken en huurders tegen hen beschermen. We voeren een verhuurvergunning met strenge kwalificatie-eisen in, die kan worden afgenomen bij overtredingen.”
“Structurele overhuur, intimidatie of onterecht opzeggen maken we strafbaar als georganiseerd uitbuiten van huurders. En kunnen leiden tot strafrechtelijke vervolging.”
“Makelaars, tussenpersonen of verhuurders die discrimineren, verliezen het recht om deze functies te beoefenen, en zal de rechter vervolgen. En hun bezit van grond of gebouwen terugpakken.”
Housing First-aanpak voor dak- en thuislozen
BIJ1 erkent dakloosheid als een systeemprobleem en wil deze uitbannen via de Housing First-aanpak: direct gratis zelfstandige woningen realiseren voor alle dak- en thuislozen, met actieve ondersteuning in zorg en werk, zodat in 2030 niemand meer dakloos is.
“We maken het bestrijden van dak- en thuisloosheid een primaire doelstelling van het nationaal woonbeleid. Dit doen we door middel van de Housing First-aanpak. Hiervoor worden er direct genoeg gratis zelfstandige woningen voor alle dak- en thuislozen gerealiseerd, met het doel om in 2030 nul dakloze mensen te hebben (Lissabon Verklaring).”
Democratisering en inspraak van bewoners
De partij wil bewoners en huurdersorganisaties een bindende rol geven in het woonbeleid, met recht op instemming over begrotingen en investeringen, en meer inspraak bij renovaties en nieuwbouw.
“Bewonerscommissies krijgen een vooraanstaande, bindende rol in het maken van de regels. Inclusief recht op instemmen met begrotingen en investeringen.”
“Bestaande bewoners krijgen altijd uitgebreide democratische inspraak bij nieuwbouw en gebiedsontwikkeling. Bewonersorganisaties en huurdersverenigingen nemen we vanaf het begin mee in nieuwe plannen.”
DENK ziet betaalbare huisvesting als een fundamenteel recht en wil dat de overheid de regie neemt op de woningmarkt. De partij pleit voor grootschalige bouw van betaalbare woningen, strengere huurregulering, meer sociale huur, en maatregelen tegen woningmarktdiscriminatie. Hun voorstellen richten zich op het versneld oplossen van het woningtekort, het beschermen van huurders en het bevorderen van eerlijke toegang tot de woningmarkt.
Grootschalige bouw van betaalbare woningen
DENK wil het woningtekort snel oplossen door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, met een nadruk op betaalbaarheid en een sterke rol voor de overheid. Ze stellen een Rijksbouwbedrijf en een Minister van Volkshuisvesting voor, en willen procedures versnellen en leegstand aanpakken.
“Het doel is om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen.”
“We richten een Rijksbouwbedrijf op dat de verantwoordelijkheid krijgt om woningbouwprojecten te ontwikkelen.”
“Er komt een fulltime Minister van Volkshuisvesting. Deze Minister krijgt verregaande bevoegdheden, zoals het bindend kunnen aanwijzen van locaties waar woningbouw gerealiseerd moet worden.”
“Om leegstand en het niet benutten van grond te kunnen aanpakken, kunnen gemeenten een leegstandsheffing of een heffing op braakliggende grond invoeren.”
Strenge huurregulering en bescherming huurders
DENK wil huurprijzen reguleren, huurstijgingen beperken tot inkomensstijgingen, en investeert in huurteams en de Huurcommissie. Ze willen huurprijsbescherming uitbreiden en uitbuiting door te hoge huren tegengaan.
“De huren worden bevroren indien de huurstijgingen te veel op de koopkracht van mensen drukken. Op de langere termijn mogen de huren niet harder stijgen dan het inkomen van mensen, zodat huurstijgingen niet drukken op de portemonnee.”
“Wij willen dat de huurprijsbescherming wordt behouden en uitgebreid. Dit betekent dat wij willen dat alle huurders kunnen afdwingen dat zij een rechtvaardige huur betalen. Uitbuiting door te hoge huren wordt verleden tijd.”
“Wij investeren meer in de Huurcommissie en lokale huurteams, zodat huurders laagdrempelige hulp kunnen krijgen.”
Meer sociale huur en verruiming toegang
DENK wil fors investeren in sociale huurwoningen, heffingen voor woningcorporaties afschaffen, en de inkomensgrenzen voor sociale huur verruimen zodat meer mensen hiervoor in aanmerking komen.
“Wij willen meer investeren in sociale huur. Dat betekent dat woningcorporaties meer budget krijgen. Heffingen voor woningcorporaties, zoals de ATAD, worden afgeschaft. Meer mensen komen in aanmerking voor een sociale huurwoning. De inkomensgrenzen worden verruimd.”
Wettelijke norm voor woningsegmenten
DENK wil een wettelijke norm voor het aandeel betaalbare woningen in nieuwbouw, met een duidelijke verdeling tussen sociale huur/koop, middenhuur/koop en het hogere segment.
“Een wettelijke norm in te voeren voor meer betaalbare woningen. Hierbij moet 50% bestaan uit sociale huur en koopwoningen, 40% betaalbare middenhuur en koop, en 10% hoger segment.”
Bevorderen eerlijke toegang en bestrijden discriminatie
DENK wil woningmarktdiscriminatie streng aanpakken met hogere straffen, mysteryguest-onderzoeken en het uit het beroep zetten van discriminerende makelaars.
Rentevrije hypotheken en huurkoopconstructies
Om koopwoningen toegankelijker te maken, wil DENK rentevrije (halal) hypotheken en betere toegang tot huurkoopconstructies.
“Om ervoor te zorgen dat een koopwoning voor iedereen beschikbaar is, gaat de overheid er zorg voor dragen dat er ook rentevrije hypotheken beschikbaar komen. Deze rentevrije – of halalhypotheek wordt voor iedereen beschikbaar.”
“Wij nemen ook maatregelen om de huurkoopconstructie beter beschikbaar te maken op de woningmarkt, zodat meer mensen van deze variant gebruik kunnen maken om een woning te verkrijgen.”
GroenLinks-PvdA wil van wonen weer een publieke taak maken en streeft naar betaalbare, kwalitatief goede woningen voor iedereen, met een nadruk op het tegengaan van speculatie en het beschermen van huurders. De partij zet in op het bouwen van 100.000 woningen per jaar, het reguleren van huren, het stimuleren van wooncoöperaties en het aanpakken van leegstand. Hun visie is dat wonen een recht is, geen verdienmodel, en dat de overheid de regie moet nemen om volkshuisvesting voor de sociale meerderheid te garanderen.
100.000 nieuwe woningen per jaar bouwen
GroenLinks-PvdA wil fors investeren in woningbouw om het woningtekort op te lossen en wonen weer bereikbaar te maken voor starters, huurders en middeninkomens. De partij ziet bouwen als een publieke taak en wil de regie terugpakken van de markt.
Huren betaalbaar houden en huurders beschermen
De partij wil huurders beschermen tegen woekerhuren, huurprijsstijgingen beperken en de kwaliteit van huurwoningen verbeteren. Er komt een wettelijke bovengrens aan huurstijgingen en slecht geïsoleerde woningen worden aangepakt.
“We willen ervoor zorgen dat de lonen harder stijgen dan de huren. In tijden van hoge inflatie mogen de huren dan niet te hard stijgen. Om explosieve huurstijgingen te voorkomen, komt er een wettelijke bovengrens aan de toegestane huurstijging.”
“De wettelijke bescherming tegen woekerhuren gaat gelden voor alle huurwoningen. De markt krijgt een minder grote rol bij het bepalen van de maximaal toegestane huurprijs, doordat de koopprijs van de woning (WOZ-waarde) minder zwaar gaat meetellen in de berekening.”
“Huurders betalen letterlijk de rekening als verhuurders weigeren een woning te isoleren. Wij leggen de verantwoordelijkheid waar die hoort: bij de verhuurder.”
Meer betaalbare koopwoningen voor starters
Om starters te helpen, wil GroenLinks-PvdA de huizenprijzen beteugelen, een startersfonds oprichten en transparantie bij het kopen van een huis vergroten.
“We stellen meer geld beschikbaar om starters te helpen bij het financieren van hun eerste koopwoning. Dat doen we via een startersfonds dat tot 30% van de koopprijs financiert.”
“De hypotheekrenteaftrek drijft de prijzen op en mensen met de duurste huizen profiteren het meest. Daarom gaan we de hypotheekrenteaftrek stapsgewijs afbouwen.”
Speculatie en leegstand tegengaan
De partij wil grondspeculatie en leegstand aanpakken door gemeentelijke heffingen, opkoopbescherming en het opkopen van grond door de overheid.
“Met een gemeentelijke heffing op langdurig leegstaande woningen gaan we ook leegstand tegen.”
“Met een opkoopbescherming zorgen we dat woningen naar mensen gaan die er gaan wonen, in plaats van naar speculanten die alleen woningen kopen om ze weer met winst door te verkopen.”
“We willen daarom financiering beschikbaar stellen voor een Rijksgrondbank om grond op te kopen voor de bouw van nieuwe woningen.”
Woningcorporaties Nieuwe Stijl en coöperatief wonen stimuleren
GroenLinks-PvdA wil woningcorporaties meer ruimte geven om betaalbare woningen te bouwen en wooncoöperaties ondersteunen, zodat meer mensen toegang krijgen tot goede huisvesting.
“De Woningcorporaties Nieuwe Stijl gaan jaarlijks tienduizenden woningen extra bouwen. In elk nieuwbouwproject dat zij bouwen heeft 40% van de huurwoningen een huur van maximaal 900 euro per maand, en nog eens 30% van de woningen is ofwel een huurwoning tot 1200 euro, ofwel een koopwoning met een maximale koopprijs van 405.000 euro.”
“Er komt steun voor wooncoöperaties, waarbij een groep bewoners samen eigenaar is van de woning.”
Dakloosheid beëindigen met Housing First
De partij wil onvrijwillige dakloosheid in 2030 beëindigen en kiest voor de Housing First-aanpak, waarbij mensen eerst een woning krijgen en daarna begeleiding.
“We houden vast aan de afspraak om onvrijwillige dakloosheid in 2030 te beëindigen. Ook zorgen we ervoor dat mensen allereerst een dak boven het hoofd krijgen (Housing First).”
FVD wil het woningtekort oplossen door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, met voorrang voor Nederlanders en zonder belemmerende milieu- en duurzaamheidseisen. Ze pleiten voor het behoud van fiscale voordelen voor huiseigenaren, het beperken van sociale huur, het afschaffen van regulering op de huurmarkt, en het stimuleren van particulier woningbezit.
Jaarlijks 100.000 woningen bouwen, voorrang voor Nederlanders
FVD ziet het woningtekort als een urgent probleem en wil dit oplossen door grootschalige nieuwbouw, waarbij Nederlanders voorrang krijgen. Ze willen bouwbelemmeringen zoals milieu- en stikstofregels en duurzaamheidseisen schrappen om sneller en goedkoper te kunnen bouwen.
Behoud en uitbreiding fiscale voordelen voor huiseigenaren
FVD beschouwt het eigen woningbezit als essentieel voor vrijheid en stabiliteit. Ze willen de hypotheekrenteaftrek behouden en verhogen, de eigen woning onbelast houden, de overdrachtsbelasting verlagen en starters vrijstellen, en erfpachtregelingen afschaffen.
“De eigen woning blijft in box 1: nooit belasting over je eigen huis, dus ook geen eigenwoningforfait. De hypotheekrenteaftrek behouden we en het maximale aftrektarief gaat terug omhoog naar 52%.”
“We zetten de overdrachtsbelasting vast op 2%, ook voor bedrijven en investeerders, zodat de woningmarkt toegankelijk blijft voor iedereen.”
“We schrappen de leeftijds- en woningprijsgrens uit de startersvrijstelling; de eerste woning is altijd vrij van overdrachtsbelasting, zodat kopen bereikbaar wordt voor iedereen.”
“We schaffen gemeentelijke- en Rijkserfpachtregelingen af, schenken de grond aan woningeigenaren en schelden de resterende erfpacht kwijt, zodat grond weer echt eigendom wordt.”
Afschaffen huurregulering en beperken sociale huur
FVD wil de huurmarkt liberaliseren door de Wet Betaalbare Huur af te schaffen, verhuurders volledige vrijheid te geven in de keuze van huurders, en het aandeel sociale huurwoningen te verkleinen. Ze willen geen voorrang meer voor statushouders in de sociale sector.
“We schaffen de Wet Betaalbare Huur af om de huurmarkt te vitaliseren en geven verhuurders vrije keuze in huurders.”
“We verkleinen het aandeel sociale huurwoningen, zeker in grote steden. Het verplicht opleggen van sociale woningbouwpercentages bij private projecten verdwijnt. Statushouders krijgen geen voorrang meer in de sociale sector – Nederlanders gaan voor.”
Stimuleren particulier woningbezit en generatiewoningen
FVD wil huurders de kans geven hun corporatiewoning te kopen en stimuleert generatiewoningen om families te ondersteunen. Ze willen dat een goede huurgeschiedenis meetelt bij hypotheekaanvragen, maar studieschuld niet.
“We sporen woningcorporaties aan om woningen aan huurders te verkopen, zodat meer Nederlanders eigenaar worden van hun eigen woning.”
“We stimuleren generatiewoningen, zodat families beter voor elkaar kunnen zorgen en ouderen betrokken worden bij het leven van jonge gezinnen.”
“We wegen de huurgeschiedenis van de laatste drie jaar mee bij hypotheekaanvragen. Mensen die vergelijkbare huurlasten hebben kunnen dragen, kunnen dezelfde hypotheeklast dragen.”
“We tellen studieschulden niet mee bij hypotheekaanvragen, deze zijn immers risicoloos voor de bank omdat ze gepauzeerd kunnen worden, zodat starters sneller een huis kunnen kopen.”
JA21 ziet het woningtekort als een direct gevolg van falend overheidsbeleid en snelle bevolkingsgroei door migratie. Hun belangrijkste voorstellen zijn het beperken van migratie om de druk op de woningmarkt te verlagen, het versnellen en flexibiliseren van woningbouw (met nadruk op kleine huishoudens en ouderen), en het verbeteren van de toegankelijkheid van koopwoningen voor jonge gezinnen. De partij pleit voor minder regulering, meer marktwerking, en het afschaffen van voorrang voor statushouders bij sociale huur.
Migratie beperken om woningnood te verlichten
JA21 stelt dat de woningnood vooral wordt veroorzaakt door snelle bevolkingsgroei door migratie en wil deze groei juridisch beperken. Dit moet de druk op de woningmarkt structureel verminderen.
“Nederland wordt immers geconfronteerd met een onverwacht snelle bevolkingsgroei door migratie. De afgelopen jaren is de groei van de Nederlandse bevolking nagenoeg geheel toe te schrijven aan migratie doordat het geboortesaldo minimaal of zelfs negatief is geworden.”
“Minstens de helft van de nieuw te bouwen woningen is nu nodig om de bevolkingsgroei door migratie bij te houden. Dit is een onhoudbare situatie.”
“JA21 wil dat de overheid een beleid gaat ontwikkelen om de bevolkingsgroei van Nederland te beperken. Dat betekent onder meer het juridisch verankeren van migratie plafonds en scherpe selectie van arbeidsmigranten en gezinshereniging.”
Versnellen en flexibiliseren van woningbouw
JA21 wil de woningbouw versnellen door bestaande gebouwen te transformeren, fabrieksmatige bouw te stimuleren, en kleinere bouwprojecten te faciliteren. Er is speciale aandacht voor woningen voor één- en tweepersoonshuishoudens en ouderen.
“Het benutten van de huidige vastgoedvoorraad door optoppen, transformeren en splitsen van gebouwen en woningen waardoor gebruik gemaakt kan worden van bestaande infrastructuur en de stikstofuitstoot beperkter is.”
“Fabrieksmatige bouw stimuleren ook voor woningen met name in het segment één en tweepersoonshuishoudens zonodig aangevuld met import van fabrieksmatig geproduceerde modulaire tiny houses uit het buitenland.”
“Kleinere woningbouwontwikkelingen faciliteren zoals in het kader van ‘straatje erbij‘- concept waardoor met de inschakeling van het kleinere en middelgrote aannemingsbedrijf meer bouwcapaciteit beschikbaar komt.”
“Doorstroming faciliteren wanneer ouderen grotere woningen willen verlaten en deze geschikt maken voor meer één – en tweepersoonshuishoudens. Dit bijvoorbeeld door weer bejaardenhuizen te bouwen en moderne vormen van ouderenhuisvesting te stimuleren.”
Koopwoning toegankelijk maken voor jonge gezinnen
JA21 wil jonge gezinnen met een laag of middeninkomen helpen aan een koopwoning via fiscale stimulansen en creatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop.
“JA21 van oordeel dat er een bijzondere opdracht ligt om met prioriteit ervoor te zorgen dat jonge mensen die een gezin willen beginnen een woning kunnen kopen.”
“JA21 wil daarom met een samenhangend pakket komen van maatregelen zoals fiscale stimulansen en creatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop, om de acute woningnood voor jonge gezinnen te verlichten.”
Minder regulering en meer marktwerking op de woningmarkt
JA21 pleit voor het afbouwen van huurregulering, het intrekken van de Wet betaalbare huur, en het verlagen van de fiscale druk op de huurwoningmarkt om het aanbod te vergroten.
“Dat het investeringsvertrouwen terugkeert, bijvoorbeeld door het de Wet betaalbare huur in te trekken, door de fiscale druk op de huurwoningmarkt te verlagen, door op termijn te komen tot een afbouw van de huurregulering naar een huurvorming vanuit de markt, én door een duidelijk en voorspelbaar overheidsbeleid.”
Afschaffen voorrang statushouders bij sociale huur
JA21 wil dat statushouders geen voorrang meer krijgen bij de toewijzing van sociale huurwoningen, om de positie van eigen inwoners op de woningmarkt te verbeteren.
“Afschaffen voorrangsregeling en wettelijke taakstellingen voor gemeenten met betrekking tot de huisvesting van statushouders.”
De VVD wil het woningtekort oplossen door fors meer woningen te bouwen, regels te schrappen en het aantrekkelijker te maken om te investeren in koop- en huurwoningen. Ze leggen nadruk op betaalbaarheid, doorstroming en het verminderen van voorrang voor specifieke groepen, zoals statushouders. De partij kiest voor centrale regie, minder bureaucratie en stimuleert zowel starters als doorstromers op de woningmarkt.
Veel meer woningen bouwen met minder regels
De VVD ziet het woningtekort als het grootste probleem en wil dit oplossen door grootschalige nieuwbouw, het schrappen van belemmerende regels en centrale regie vanuit het Rijk. Ze willen bouwen versnellen, bestaande gebouwen makkelijker ombouwen en vergunningstrajecten inkorten.
“De manier om het woningtekort op te lossen is door meer te bouwen. Daarom gaan we vanuit het Rijk grote woonwijken met betaalbare huizen aanwijzen.”
“We gaan flink wat bouwregels schrappen, zodat die huizen ook snel gebouwd worden.”
“Tien jaar. Zo lang duurt het soms wel om een huis bouwen. Niet omdat het bouwen van een huis dat vraagt, maar omdat de overheid eindeloos doet over het verstrekken van vergunningen. ... We gaan daarom schrappen, schrappen, schrappen. In regels, in procedures en in bureaucratie.”
Meer betaalbare koop- en huurwoningen, focus op starters
De VVD wil meer betaalbare koop- en huurwoningen realiseren, met speciale aandacht voor starters en doorstroming. Ze willen investeren in koopwoningen, het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uitbreiden, en starters helpen met sparen en hypotheken.
“We zetten Rijksmiddelen vooral in voor de bouw van betaalbare koopwoningen.”
“We willen dat starters makkelijker kunnen sparen voor een huis. Daarom willen we dat starters geld specifiek kunnen oormerken buiten de heffingsvrije voet voor de koop van een eigen huis.”
“Om starters te helpen bij het kopen van hun eerste huis en hun maandlasten te verlagen, stimuleren we het gebruik van startershypotheken en hypotheken met een langere looptijd.”
Minder voorrang voor statushouders en strengere toewijzing sociale huur
De VVD wil de voorrang voor statushouders bij sociale huurwoningen afschaffen en de toegang tot sociale huur beperken tot mensen die het echt nodig hebben, via jaarlijkse inkomenstoetsen en vermogenstoetsen.
“We verbieden de voorrang voor statushouders. Voor statushouders kan met flexwoningen tijdelijke woonruimte worden aangeboden om een eerste stap uit het azc te zetten.”
“Om sociale huurwoningen beschikbaar te houden voor de mensen die deze woningen het hardst nodig hebben, komt er een jaarlijkse inkomenstoets voor sociale huurwoningen, om te bepalen of de huurprijs nog passend is.”
Doorstroming bevorderen en bestaande voorraad beter benutten
De VVD wil doorstroming op de woningmarkt stimuleren, onder meer door ouderen te helpen verhuizen en het splitsen en delen van woningen makkelijker te maken.
“Oudere huurders die in een geschikter huis willen wonen moeten waar nodig met behoud van hun huidige huur naar een kleiner huurhuis kunnen verhuizen, zodat het huis vrijkomt voor jongeren.”
“We maken het eenvoudiger om bestaande panden in meerdere woningen te splitsen, waarbij we oog hebben voor de leefbaarheid in de buurt. Zo benutten we de bestaande ruimte beter en creëren we sneller betaalbare woonplekken.”
50PLUS wil het woningtekort aanpakken door vooral te bouwen voor ouderen, zodat zij kunnen doorstromen naar levensloopbestendige woningen en zo ruimte ontstaat voor jongeren. De partij pleit voor herinvoering van het Ministerie van Volkshuisvesting, bouw van 290.000 levensloopbestendige woningen, en het stimuleren van innovatieve woonvormen zoals woonhofjes en moderne bejaardenhuizen. Betaalbaarheid, doorstroming en het combineren van wonen en zorg staan centraal in hun visie.
Ministerie van Volkshuisvesting opnieuw invoeren
50PLUS ziet het ontbreken van regie als een oorzaak van het falende woonbeleid en wil daarom het Ministerie van Volkshuisvesting opnieuw oprichten. Dit moet zorgen voor centrale aansturing en versnelling van de bouw van geschikte woningen, met name voor ouderen.
“Het Ministerie voor Volkshuisvesting wordt weer in het leven geroepen.”
290.000 levensloopbestendige woningen bouwen
De partij stelt als concreet doel om 290.000 levensloopbestendige woningen gefaseerd te realiseren, met oog voor bouwcapaciteit en netcongestie. Dit moet de doorstroming op de woningmarkt bevorderen, zodat ouderen kunnen verhuizen en hun oude woningen vrijkomen voor andere doelgroepen.
“De doelstelling van 290.000 levensloopbestendige woningen wordt gefaseerd gerealiseerd met oog voor netcongestie en bouwcapaciteit om de doorstroming weer écht op gang te krijgen.”
Innovatieve woonvormen en moderne bejaardenhuizen stimuleren
50PLUS wil nieuwe woonvormen stimuleren die zorg, zelfstandigheid en gemeenschap combineren, zoals woonhofjes en moderne bejaardenhuizen. Hiermee willen ze inspelen op de behoeften van ouderen en mensen met een zorgvraag.
“Innovatieve woonvormen worden gestimuleerd: levensloopbestendige woningen en kleinschalige woonhofjes waar zorg, gemeenschap en zelfstandigheid worden gecombineerd.”
“Bejaardenhuizen komen in moderne vorm en in allerlei varianten weer terug, waaronder woonzorg complexen voor ouderen.”
Doorstroming bevorderen door bouwen voor ouderen
De partij ziet bouwen voor ouderen als dé oplossing voor de woningnood onder jongeren, omdat doorstroming van ouderen naar geschikte woningen de bestaande woningvoorraad beter benut.
Betaalbaarheid en eigendom bevorderen voor jongeren
Naast ouderen richt 50PLUS zich op het stimuleren van eigendom voor jongeren, zodat zij eerder een woning kunnen kopen.
“Bezitsvorming wordt gestimuleerd, zodat jongeren eerder een woning kunnen kopen.”