Verkiezingsprogramma's 2025 overhoofdonderwerp pagina 23 van D66-verkiezingsprogramma
De ChristenUnie vindt het huidige belastingstelsel te complex, onrechtvaardig en schadelijk voor werkenden en gezinnen. Ze pleiten voor een nieuw, eenvoudig en eerlijk belastingstelsel dat werken meer beloont, armoede tegengaat en onzekerheid door toeslagen vermindert. Hun voorstellen richten zich op het structureel hervormen van het belasting- en toeslagenstelsel zodat het begrijpelijker, rechtvaardiger en minder foutgevoelig wordt.
Nieuw, eenvoudig en eerlijk belastingstelsel
De ChristenUnie wil het belastingstelsel grondig hervormen omdat het huidige systeem te ingewikkeld is, mensen benadeelt en onzekerheid veroorzaakt. Ze willen af van de wirwar aan schijven, inkomensafhankelijke heffingskortingen en toeslagen, en streven naar een systeem dat werken loont en gezinnen ondersteunt. Dit sluit direct aan bij het hoofdonderwerp van pagina 23 van het D66-verkiezingsprogramma, dat ook over belastinghervorming en toeslagen gaat.
“Ons belastingstelsel is stuk. Door de wirwar aan schijven, inkomensafhankelijke heffingskortingen en toeslagen is het voor de meeste mensen een volslagen mysterie hoeveel belasting ze betalen.”
“Voor de ChristenUnie is dit onacceptabel.”
“Ook bevat het belastingstelsel tal van ideologische keuzes, waardoor bijvoorbeeld kostwinners of mensen die vanwege gezondheidsproblemen niet meer kunnen werken buitensporig worden benadeeld.”
“Soms betalen mensen over een extra verdiende euro meer dan 100% aan belasting, inclusief verlies aan toeslagen. Dat betekent dat een euro meer verdienen, leidt tot netto minder geld in de portemonnee.”
“Daar komt bij dat de toeslagen achteraf vastgesteld worden, wat vaak leidt tot terugvorderingen en onzekerheid vooraf.”
Structurele armoedebestrijding via belastingstelsel
De ChristenUnie koppelt belastinghervorming expliciet aan het terugdringen van armoede, vooral onder kinderen en werkenden. Ze willen dat het belastingstelsel bijdraagt aan bestaanszekerheid en het uitbannen van kinderarmoede, met een wettelijk doel voor het verlagen van kinderarmoede.
“De ChristenUnie wil kinderarmoede uitbannen en komt daarom met een radicaal ander voorstel voor belastingen en toeslagen. Het verlagen van kinderarmoede wordt een wettelijk doel.”
“Het is bovendien onrechtvaardig dat er in Nederland werkenden zijn die nauwelijks rond kunnen komen. De ChristenUnie wil armoede structureel terugdringen. Met eerlijke lonen, een rechtvaardiger belastingstelsel en goede schuldhulpverlening.”
Belastingdruk op werkenden verlagen
De ChristenUnie vindt dat werkenden met gewone inkomens netto meer moeten overhouden en dat het belastingstelsel werken moet stimuleren. Ze willen dat het systeem begrijpelijker wordt en dat mensen niet langer door het toeslagenstelsel in de knel komen.
BVNL wil de macht van de overheid sterk beperken en pleit voor een kleinere, transparantere en dienstbare overheid die dichter bij de burger staat. Zij stellen bindende referenda, een reorganisatie van het openbaar bestuur en meer transparantie voor, om zo bestuurlijke macht terug te geven aan burgers en bureaucratie te verminderen. BVNL ziet kleinschaligheid, openheid en directe democratie als de kern voor herstel van vertrouwen en effectiviteit in het bestuur.
Bindend referendum invoeren
BVNL vindt dat burgers meer directe invloed moeten krijgen op politieke besluiten, omdat de afstand tussen politiek en burger te groot is geworden. Door het invoeren van een bindend referendum wil BVNL de democratie versterken en de macht terugleggen bij de mensen.
“BVNL wil: • Een bindend referendum, zodat de politiek weer dichter bij de mensen komt.”
“10. BVNL wil een bindend referendum invoeren. Democratie moet weer terug naar de inwoners van Nederland. Over specifieke onderwerpen moet het volk zich buiten de verkiezingen kunnen uitspreken.”
Grondige reorganisatie van het openbaar bestuur
BVNL stelt dat het openbaar bestuur te maken heeft met netwerkcorruptie, vriendjespolitiek en inefficiëntie. Zij willen een grondige reorganisatie, waarbij de Tweede Kamer haar controlerende taak terugkrijgt en de overheid kleinschaliger en transparanter wordt.
Macht decentraliseren en kleinschaligheid nastreven
BVNL wil bestuurlijke macht zoveel mogelijk bij gemeenten en provincies leggen, en alleen nationaal regelen wat niet anders kan. Dit moet leiden tot meer maatwerk, minder bureaucratie en meer invloed voor burgers.
“BVNL streeft kleinschaligheid na. Het doel is om zoveel mogelijk bottom-up te regelen. Dus vanuit de gemeente, dan de provincie en als het niet anders kan nationaal, maar bij voorkeur via de vrije markt.”
Transparantie en openheid van bestuur vergroten
BVNL vindt dat de overheid transparanter moet zijn en dat burgers recht hebben op informatie over bestuurlijk handelen. Geheimhouding moet tot een minimum worden beperkt en WOO-verzoeken moeten voortvarend worden behandeld.
“Een transparante overheid vinden wij belangrijk. Openheid en transparantie van bestuur is van groot algemeen belang. Burgers hebben recht op informatie over het bestuurlijk handelen.”
“Met het opleggen van geheimhouding op stukken dient daarom uiterst terughoudend te worden omgegaan.”
“WOO-verzoeken moeten voortvarend behandeld worden, waarbij de wet als uitgangspunt geldt.”
DENK vindt het vergroten van bestaanszekerheid en het bestrijden van armoede essentieel, met een sterke focus op het verkleinen van de kloof tussen arm en rijk. De partij pleit voor een hoger minimumloon, lagere lasten op boodschappen, betere armoederegelingen en structurele verhoging van uitkeringen. Hun visie is dat iedereen in Nederland recht heeft op een eerlijk inkomen en voldoende bestaanszekerheid.
Minimumloon verhogen naar 18 euro per uur
DENK wil het minimumloon fors verhogen om inkomenszekerheid te bieden en armoede te bestrijden. Dit is een directe maatregel om het verschil tussen arm en rijk te verkleinen en mensen meer bestaanszekerheid te geven.
“Wij willen een eerlijk loon voor alle Nederlanders. Daarom zijn wij voor een verhoging van het minimumloon naar 18 euro per uur.”
Prijsmaatregelen en lagere BTW op boodschappen
Om de kosten van levensonderhoud te verlagen, stelt DENK voor om prijsmaatregelen te nemen en de BTW op boodschappen te verlagen. Dit moet het leven betaalbaarder maken voor mensen met lage inkomens.
“Wij willen dat de prijzen van boodschappen omlaag gaan. Dit doen wij door het nemen van prijsmaatregelen en het verlagen van de BTW.”
Structurele verhoging en verbetering van uitkeringen
DENK wil dat uitkeringen meestijgen met de prijzen en dat de koppeling met het minimumloon behouden blijft, zodat de koopkracht van mensen op peil blijft. Dit moet bestaanszekerheid garanderen voor mensen zonder werk.
“Werkloosheidsuitkeringen en bijstandsuitkeringen zullen voldoende stijgen met de prijzen om de koopkracht van mensen op peil te houden. De koppeling met het minimumloon blijft bestaan.”
Energie- en armoederegelingen versterken
DENK pleit voor een energie-toeslag zolang de energieprijzen hoog blijven en voor extra investeringen in armoedebestrijding, inclusief een fulltime minister en ambitieuzere doelen.
“Zolang de energieprijzen op hoog niveau blijven, is een energietoeslag noodzakelijk voor mensen met een laag inkomen.”
“Wij staan voor extra investeringen in armoedebestrijding en in toegankelijkere armoederegelingen. Er komt een fulltime Minister voor Armoedebestrijding. De nieuwe regering legt zichzelf ambitieuze doelen op het gebied van het terugdringen van de armoede op.”
Schulden sneller signaleren en menswaardig incasseren
DENK wil schulden eerder signaleren, schulden overnemen en menswaardig incasseren als norm stellen, met een hogere beslagvrije voet en een verbod op buy-now-pay-later waar mogelijk.
Kinderbijslag en kindgebonden budget verhogen en maandelijks uitbetalen
Om gezinnen te ondersteunen, wil DENK de kinderbijslag en het kindgebonden budget verhogen en de uitbetaling maandelijks maken.
“Wij willen gezinnen ondersteunen met een hogere kinderbijslag en een hoger kindgebonden budget. En in plaats van één keer per drie maanden, wordt de kinderbijslag elke maand uitbetaald.”
Het CDA ziet "Gezond leven, samen zorgen" als een kernthema en legt de nadruk op toegankelijke zorg, preventie en het versterken van de mentale gezondheid van jongeren. De partij wil investeren in preventie, meer capaciteit in de geestelijke gezondheidszorg (ggz), en een integrale aanpak van jeugdzorg waarbij het gezin en de omgeving centraal staan. Concrete voorstellen zijn onder meer het vergroten van de ggz-capaciteit, het centraal stellen van het kind in de jeugdzorg en het versterken van preventieve maatregelen.
Investeren in preventie en mentale gezondheid
Het CDA vindt dat preventie en het bevorderen van mentale gezondheid prioriteit moeten krijgen, met name bij jongeren. De partij wil meer aandacht voor het voorkomen van gezondheidsproblemen en het versterken van de mentale weerbaarheid, mede door de impact van social media te adresseren.
“Social media bieden jongeren veel mogelijkheden. Tegelijkertijd hebben social media op veel jongeren een grote mentale impact, zoals angst, depressieve gevoelens, een negatief...”
“We willen dat er meer capaciteit komt in de ggz-instellingen, zodat alle mensen die dit nodig hebben gebruik kunnen maken van deze intramurale zorg.”
Integrale en gezinsgerichte jeugdzorg
Het CDA pleit voor een integrale aanpak van jeugdzorg, waarbij het gezin, de gemeenschap en het onderwijs een centrale rol spelen. Jeugdzorg moet aanvullend zijn en niet het startpunt; het kind moet centraal staan en jongeren moeten kunnen meepraten over hun zorg.
“Het CDA wil een integrale aanpak bij hulp voor gezinnen, waarbij aandacht is voor een stabiele basis, zoals huisvesting, goed onderwijs, de impact van social media en het gezin.”
“Jeugdzorg moet aanvullend zijn, niet het startpunt. We zetten het kind centraal, niet de zorgaanbieder. Jongeren moeten zoveel als mogelijk mee kunnen praten over wat zij denken dat nodig is en wie hun daarbij kan steunen.”
Toegankelijke en passende zorg voor kinderen
Het CDA wil dat zorg voor kinderen laagdrempelig en toegankelijk is, met gratis voor- en vroegschoolse programma’s op indicatie en het behoud van gastouderopvang. Bescherming van kinderen tegen negatieve invloeden, zoals kindermarketing en social media, is eveneens een speerpunt.
“Voor alle peuters van twee en drie jaar die dat voor hun ontwikkeling nodig hebben, komen er op indicatie gratis voor- en vroegschoolse programma’s beschikbaar.”
“Peuterspeelwerk en gastouderopvang zijn voor veel ouders en hun kinderen belangrijk. Naast reguliere kinderopvang blijft gastouderopvang toegankelijk.”
“We beschermen onze kinderen tegen kindermarketing en voeren een verplichte leeftijdscheck in voor social media.”
FVD verzet zich tegen het vergroten van de rol van de Europese Unie en pleit juist voor het herstellen van nationale soevereiniteit. Ze willen Nederland losmaken van Europese regelgeving, verdragen opzeggen en de Nederlandse wet altijd boven internationale afspraken stellen.
Nationale soevereiniteit boven Europese Unie
FVD vindt dat Nederland weer volledig zeggenschap moet krijgen over eigen beleid en wetten, zonder inmenging van de EU. Ze zien Europese integratie als een bedreiging voor democratie en nationale autonomie, en willen daarom uit de EU stappen en internationale verdragen opzeggen.
“We schrappen de artikelen 93 en 94 van onze Grondwet zodat de Nederlandse wet altijd boven internationale verdragen en afspraken komt te staan.”
“We willen stoppen met de excessieve uitdijing van het overheidsapparaat, de wirwar van regeltjes, heffingen en toeslagen, loskomen van de Europese regelzucht en een samenleving creëren waarin zelfredzaamheid, vrijheid en dynamiek weer centraal staan.”
“Door verdragen zoals Schengen en het VN-vluchtelingenverdrag op te zeggen, beschermen we onze welvaart en veiligheid en herpakken we de controle over onze grenzen.”
“We stoppen met EU-beperkingen zoals de Green Deal en het verbod op pulsvisserij, en zorgen voor een gelijk speelveld, zodat Nederlandse boeren met dezelfde gewasbeschermingsmiddelen kunnen werken als hun buitenlandse collega’s.”
Uittreden uit de Europese Unie
FVD wil dat Nederland de EU verlaat om volledige beleidsvrijheid terug te krijgen. Ze zien het EU-lidmaatschap als schadelijk voor de Nederlandse democratie, economie en cultuur.
JA21 vindt dat Nederland economisch sterker moet worden door ondernemers meer ruimte te geven, lasten voor werkenden te verlagen en de overheid te beperken tot kerntaken. De partij wil minder regeldruk, lagere belastingen voor bedrijven en werkenden, en een aantrekkelijker vestigingsklimaat. Hun visie is dat economische groei en welvaart vooral uit het bedrijfsleven komen, niet uit overheidsuitgaven.
Lagere lasten voor ondernemers en werkenden
JA21 wil de economie stimuleren door de lasten op ondernemers en werkenden te verlagen en het vestigingsklimaat te verbeteren. De partij ziet het bedrijfsleven als de motor van welvaart en vindt dat de overheid zich te veel als financieringsbron opstelt. Minder regeldruk en een aantrekkelijk fiscaal klimaat zijn volgens JA21 essentieel om investeringen en productiviteit te verhogen.
“Nederland moet weer gaan verdienen. Dat vraagt een overheid die ondernemers de ruimte geeft, lasten voor werkenden zo laag mogelijk houdt en zich richt op economische groei.”
“Ondernemen weer lonend maken door de lasten op ondernemers en familiebedrijven te verlagen en een fiscaal aantrekkelijk klimaat te creëren. Het bedrijfsleven mag niet langer als financieringsbron voor nieuwe overheidsambities dienen.”
Minder regeldruk en efficiëntere overheid
JA21 pleit voor het verminderen van regeldruk en het efficiënter maken van de overheid. Nieuwe regels mogen alleen worden ingevoerd als oude, overbodige regels worden geschrapt. De partij wil een minister aanstellen die specifiek verantwoordelijk is voor overheidsefficiëntie en autonomie.
“Minder regeldruk door een minister voor Overheidsefficiëntie en Autonomie aan te stellen die met een harde reductiedoelstelling een einde maakt aan de toenemende regeldruk en met de stofkam door bestaande wet- en regelgeving gaat. Nieuwe regels introduceren we alleen als we oude overbodige regels schrappen.”
Geen nationale koppen op EU-regels
JA21 wil geen strengere nationale wetgeving dan de Europese regels voorschrijven. Dit moet het vestigingsklimaat verbeteren en de concurrentiepositie van Nederland versterken.
“Nationale koppen op EU-regels afschaffen: we introduceren geen nieuwe wetgeving die verder gaat dan EU-regelgeving.”
Mkb en familiebedrijven maximaal faciliteren
De partij vindt het belangrijk dat het mkb en familiebedrijven eenvoudiger kunnen investeren en minder last hebben van rapportageverplichtingen. Dit moet het ondernemerschap stimuleren en het voortbestaan van familiebedrijven waarborgen.
BIJ1 pleit voor een radicaal andere benadering van werk, inkomen en sociale zekerheid dan D66. De partij wil een toegankelijke arbeidsmarkt, hogere en eerlijkere uitkeringen en pensioenen, en een eenvoudiger toeslagenstelsel. BIJ1 richt zich op het bestrijden van armoede, het aanpakken van inkomensongelijkheid en het wegnemen van drempels voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Toegankelijke arbeidsmarkt en hogere uitkeringen
BIJ1 vindt dat iedereen toegang moet hebben tot werk en een fatsoenlijk inkomen, ongeacht achtergrond of beperking. De partij wil uitkeringen verhogen, drempels voor bijverdienen verlagen en pensioenen verbeteren, zodat niemand onder het bestaansminimum hoeft te leven.
Eenvoudiger en eerlijker toeslagenstelsel
BIJ1 wil het toeslagenstelsel drastisch vereenvoudigen om toekomstige schandalen te voorkomen en mensen meer zekerheid te bieden. De partij ziet het huidige systeem als te complex en discriminerend.
“We maken het stelsel van onze toeslagen radicaal eenvoudiger. Zo voorkomen we toekomstige toeslagenschandalen.”
Soepelere regels voor ouderen met migratieachtergrond
BIJ1 erkent dat ouderen met een migratieachtergrond vaak in armoede leven door strenge regels rond aanvullende inkomensondersteuning. De partij wil deze regels versoepelen om deze groep beter te beschermen.
“Veel ouderen met een migratieachtergrond vragen de AIO (aanvullende inkomensondersteuning) aan vanwege het AOW-gat. De regels hiervan maken we soepeler.”
De PVV wil de positie van Nederlandse boeren, tuinders en vissers versterken door minder regels, lagere lasten en het stoppen van strenge klimaat- en natuurmaatregelen. De partij pleit voor het behoud van de agrarische sector, het schrappen van stikstofbeleid en het beschermen van de Nederlandse voedselproductie. Concrete voorstellen zijn onder meer het afschaffen van het stikstofbeleid, het stoppen van onteigeningen en het beschermen van boeren tegen Europese regelgeving.
Stikstofbeleid volledig afschaffen
De PVV verwerpt het huidige stikstofbeleid en wil alle bijbehorende regels en beperkingen schrappen. Volgens de partij belemmert het stikstofbeleid de agrarische sector onnodig en bedreigt het het voortbestaan van boerenbedrijven. De PVV ziet het als een onnodige belemmering voor voedselproductie en economische activiteit.
“Het stikstofbeleid wordt volledig afgeschaft.”
Geen onteigening of gedwongen uitkoop van boeren
De PVV is fel tegenstander van het onteigenen of gedwongen uitkopen van boeren. De partij vindt dat boerenbedrijven moeten kunnen blijven bestaan en dat hun eigendomsrechten beschermd moeten worden. Gedwongen uitkoop wordt gezien als onrechtvaardig en schadelijk voor het platteland.
“Geen enkele boer wordt onteigend of gedwongen uitgekocht.”
Minder regels en lasten voor boeren, tuinders en vissers
De PVV wil de regeldruk en financiële lasten voor de agrarische sector drastisch verminderen. De partij stelt dat boeren, tuinders en vissers te maken hebben met een overdaad aan bureaucratie en kosten, wat hun werk onnodig bemoeilijkt. Door deze lasten te verlagen, wil de PVV de sector versterken en toekomstbestendig maken.
“Minder regels en lasten voor boeren, tuinders en vissers.”
Beschermen van Nederlandse voedselproductie
De PVV benadrukt het belang van zelfvoorzienendheid en het beschermen van de Nederlandse voedselproductie. De partij wil voorkomen dat Nederland afhankelijk wordt van buitenlandse voedselimporten en ziet de agrarische sector als essentieel voor de nationale economie en voedselzekerheid.
“Nederland moet zelfvoorzienend blijven in voedselproductie.”
Stoppen met Europese en internationale natuurmaatregelen
De PVV wil af van Europese en internationale regels die de Nederlandse agrarische sector beperken. De partij vindt dat Nederland zelf moet bepalen hoe het omgaat met natuur en landbouw, zonder inmenging van Brussel of internationale verdragen.
“Geen nieuwe Europese of internationale natuurmaatregelen.”
50PLUS zet zich in voor een sterk en concurrerend landbouw- en energiesysteem, met nadruk op het behoud van de Nederlandse agrarische sector en het versnellen van kernenergie. De partij wil dat het landbouwbeleid niet strenger is dan in buurlanden en kiest voor snelle bouw van nieuwe kerncentrales om de energievoorziening te versterken. Hun visie is gericht op voedselzekerheid, innovatie en energieonafhankelijkheid, zonder extra nationale lasten bovenop Europese afspraken.
Behoud en innovatie van de Nederlandse landbouwsector
50PLUS wil het perspectief voor jonge agrariërs verbeteren en de concurrentiepositie van de Nederlandse landbouwsector behouden. De partij benadrukt het belang van voedselzekerheid en natuurherstel, maar verzet zich tegen strengere nationale regels dan in omliggende landen.
Versnellen van kernenergie voor energievoorziening
Om de energiezekerheid en economische concurrentiekracht van Nederland te waarborgen, kiest 50PLUS voor een snelle uitbreiding van kernenergie. Dit moet knelpunten in de energievoorziening oplossen en grote bedrijven behouden.
D66 wil de woningmarkt eerlijker en duurzamer maken door betaalbare en groene huizen voor iedereen toegankelijk te maken. De partij stelt voor om het belastingvoordeel van woningbezit af te bouwen, beleggers zwaarder te belasten, huurders meer bescherming te bieden en bij nieuwbouw wettelijk minstens 30% sociale huur te realiseren. Zo wil D66 zorgen voor gemengde wijken en meer zeggenschap en zekerheid voor huurders.
Belastingvoordeel woningbezit afbouwen en beleggers zwaarder belasten
D66 vindt dat het huidige belastingstelsel de woningmarkt oneerlijk maakt en wil daarom het belastingvoordeel voor woningbezit verminderen en beleggers meer laten bijdragen. Dit moet de betaalbaarheid en toegankelijkheid van woningen vergroten, vooral voor starters en mensen met een lager inkomen.
“We bouwen het belastingvoordeel van woningbezit af en gaan beleggers meer belasten.”
Meer bescherming en zeggenschap voor huurders
D66 wil huurders sterker maken door hen meer bescherming te bieden en hen meer invloed te geven op verduurzaming van hun woning. Dit moet zorgen voor meer zekerheid en een eerlijkere positie ten opzichte van verhuurders.
“Huurders krijgen meer bescherming en zeggenschap over verduurzaming.”
Wettelijk minimaal 30% sociale huur bij nieuwbouw
Om gemengde wijken te behouden en betaalbare woningen te garanderen, wil D66 wettelijk vastleggen dat bij nieuwbouw in elke gemeente minstens 30% sociale huur wordt gerealiseerd. Dit bevordert doorstroming en zorgt dat verschillende groepen in de samenleving bij elkaar kunnen blijven wonen.
“We leggen wettelijk vast dat bij nieuwbouw in elke gemeente minstens 30% sociale huur komt, zodat gemeenschappen in wijken gemengd blijven.”
“Dit vraagt om regie. We maken goede afspraken over hoe woningen worden verdeeld en toegewezen, zoals bij nieuwbouw en renovatie. Een deel van de huizen is speciaal voor bewoners uit de wijk.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) stelt dierenrechten centraal en wil dat de behoeften en wensen van dieren leidend zijn in beleid. Ze pleiten voor een fundamentele omslag in de omgang met dieren, waarbij dieren niet langer als gebruiksvoorwerpen worden gezien, maar als wezens met intrinsieke waarde. Belangrijke voorstellen zijn het erkennen van dierenrechten in de Grondwet, het beëindigen van de bio-industrie, en het stoppen van dierproeven.
Dierenrechten verankeren in de Grondwet
PvdD wil dat dierenrechten wettelijk worden vastgelegd, zodat dieren niet langer louter als eigendom worden behandeld. Dit moet een einde maken aan structurele uitbuiting en het lijden van dieren.
Stoppen met de bio-industrie en grootschalige veehouderij
De partij streeft naar het beëindigen van de bio-industrie en grootschalige veehouderij, omdat deze systemen volgens hen structureel dierenleed veroorzaken en niet verenigbaar zijn met dierenrechten.
“We stoppen met de bio-industrie en grootschalige veehouderij.”
Einde aan dierproeven
PvdD wil een einde maken aan dierproeven en zet in op alternatieven die het welzijn van dieren respecteren.
“We stoppen met dierproeven en investeren in proefdiervrije innovaties.”
De SGP vindt dat de overheid zich moet beperken tot haar kerntaken en kritisch moet omgaan met overheidsuitgaven, subsidies en regelgeving. Zij pleit voor een kleinere, efficiëntere overheid, minder subsidies, en het beperken van de groei van overheidsuitgaven, met bijzondere aandacht voor het doelmatig besteden van belastinggeld en het voorkomen van onnodige lastenverzwaring voor burgers en ondernemers.
Beperking overheidsuitgaven en kerntaken overheid
De SGP wil dat de overheid zich richt op haar kerntaken en efficiënt werkt, om zo de groei van de overheidsuitgaven te beperken. Dit betekent minder regels, minder subsidies en minder overheidsbemoeienis. De partij vindt het belangrijk dat belastinggeld doelmatig wordt besteed en dat de overheid haar grenzen kent.
“De overheid moet zich richten op haar kerntaken en efficiënt werken. Concreet betekent dit: snoeien in het woud van regels, minder subsidies en minder overheidsbemoeienis. Om de overheidsuitgaven te kunnen beteugelen, is een kleinere en daadkrachtige overheid nodig. Een overheid die haar grenzen kent.”
“Het is niet meer dan logisch dat het belastinggeld op een doelmatige en doel- ven niet enkel door de huidige generatie te worden betaald.”
Kritisch op belastingverhogingen en lasten voor ondernemers
De SGP is terughoudend met het verhogen van belastingen en wil ondernemers niet onnodig belasten. De partij vindt dat de overheid verstandig met geld moet omgaan en dat lasten eerlijk verdeeld moeten worden, zonder ondernemers te "uitmelken".
De SP kiest op het hoofdonderwerp van pagina 23 van het D66-verkiezingsprogramma – dat gaat over democratisering van bedrijven en meer zeggenschap voor werknemers – voor een radicaal andere koers dan D66. De SP wil werknemers structureel meer macht geven binnen bedrijven, onder andere door verplichte vertegenwoordiging in het bestuur en het democratiseren van de raad van commissarissen. De kern van hun visie is dat bedrijven niet alleen voor aandeelhouders, maar vooral voor werkenden en de samenleving moeten functioneren.
Werknemers structureel meer zeggenschap in bedrijven
De SP vindt dat werknemers te weinig invloed hebben op het beleid van bedrijven, wat leidt tot eenzijdige focus op winst en aandeelhouders. Om dit te veranderen, wil de SP dat werknemers verplicht vertegenwoordigd zijn in het bestuur en de raad van commissarissen, zodat hun belangen structureel worden meegewogen. Dit is een fundamenteel andere benadering dan D66, die inzet op meer medezeggenschap maar niet op deze mate van democratisering.
“Als eerste stap richting democratische bedrijven stellen we vast dat in het bestuur van een bedrijf altijd ten minste één bestuurder moet zitten die is verkozen door de werknemers die aan hen verantwoording moet afleggen.”
“Werknemers krijgen in bedrijven met meer dan honderd werknemers allemaal één stem waarmee ze de raad van commissarissen mogen kiezen. Werknemers mogen de ene helft kiezen, de andere helft van de commissarissen wordt gekozen door de aandeelhouders.”
“In het geval van bedrijven met veel negatieve externe effecten (zoals vervuiling, geluid, geur, etc.) wordt een derde door de werknemers, een derde door omwonenden en een derde door aandeelhouders gekozen.”
“Een eerste stap hierin kan een enkele ‘werknemerscommissaris’ in de raad van commissarissen zijn.”
Volt pleit voor een Europese Energie-unie waarin Nederland samen met andere EU-landen werkt aan een duurzame, betaalbare en betrouwbare energievoorziening. De partij wil inzetten op een diverse energiemix, waaronder kernenergie en waterstof, en streeft naar het versneld afbouwen van fossiele energie. Volt ziet Europese samenwerking als essentieel om de energietransitie te versnellen en energiezekerheid te waarborgen.
Europese Energie-unie realiseren
Volt wil dat Nederland actief deelneemt aan een Europese Energie-unie om de energietransitie te versnellen en energiezekerheid te vergroten. Door Europese samenwerking kan de energiemarkt stabieler, duurzamer en minder afhankelijk van fossiele brandstoffen worden. Dit sluit aan bij het hoofdonderwerp van pagina 23 van het D66-verkiezingsprogramma, dat draait om Europese energie-integratie en een gezamenlijke aanpak van de energietransitie.
GroenLinks-PvdA zet sterk in op een ambitieuze klimaat- en energietransitie, waarbij groene energie, het verduurzamen van de industrie en het beëindigen van fossiele subsidies centraal staan. De partij ziet de aanpak van klimaatverandering als een gezamenlijke maatschappelijke opgave en wil dat de kosten en baten eerlijk worden verdeeld, zodat iedereen kan meedoen. Concrete voorstellen zijn het stoppen van fossiele subsidies, het beprijzen van vervuiling, en het versnellen van de overstap naar duurzame energie.
Fossiele subsidies stoppen en vervuiling beprijzen
GroenLinks-PvdA wil een einde maken aan subsidies voor fossiele brandstoffen en ervoor zorgen dat vervuilers de werkelijke prijs voor hun uitstoot betalen. Dit moet de transitie naar een duurzame economie versnellen en Nederland minder afhankelijk maken van autocratische energieleveranciers. De partij ziet dit als noodzakelijk om klimaatverandering effectief tegen te gaan en de samenleving eerlijker te maken.
“We stoppen subsidies op fossiele brandstoffen en vervuilers gaan de prijs betalen voor hun uitstoot.”
Versnellen van de energietransitie en verduurzaming
De partij wil alle zeilen bijzetten voor groene energie en het verduurzamen van de industrie, zodat Nederland voorbereid is op een duurzame toekomst. Dit beleid is gericht op het vergroten van de energieonafhankelijkheid en het creëren van een inclusieve groene economie waarin iedereen kan meedoen.
“Wij zetten alle zeilen bij met groene energie en het verduurzamen van onze industrie.”
Eerlijke verdeling van kosten en baten
GroenLinks-PvdA benadrukt dat de klimaattransitie sociaal rechtvaardig moet zijn, zodat ook mensen met een lager inkomen kunnen profiteren van lagere energierekeningen en betaalbaar openbaar vervoer. De partij wil isolatie van huurwoningen stimuleren en de energierekening verlagen.
“Dus isoleren we tochtige huurwoningen, kiezen we voor toegankelijk en betaalbaar openbaar vervoer en een lagere energierekening. Zo gaan we samen vooruit.”
BBB pleit voor meer zeggenschap van inwoners over hun eigen leefomgeving en wil dat de overheid actief aanvullende vormen van burgerparticipatie zoekt. De partij vindt dat mensen het beste weten wat er in hun omgeving speelt en dat hun invloed op lokale ontwikkelingen vergroot moet worden. BBB zet hiermee in op een overheid die dichtbij bestuurt en burgers serieus betrekt bij besluitvorming.
Meer zeggenschap voor inwoners over leefomgeving
BBB wil dat inwoners meer invloed krijgen op ontwikkelingen in hun eigen omgeving, omdat zij het beste weten wat er speelt en waar behoefte aan is. De partij vindt dat democratie verder gaat dan alleen stemmen en dat burgerparticipatie structureel versterkt moet worden. Dit standpunt adresseert het belang van lokale betrokkenheid en inspraak, zoals ook centraal staat op pagina 23 van het D66-verkiezingsprogramma.
“We streven naar een overheid die dichtbij bestuurt. Dat is een overheid die beseft dat democratie méér is dan alleen een stem uitbrengen. Mensen moeten ook na de verkiezingen invloed kunnen uitoefenen, zoals door inspraak, advies of het delen van hun ervaring. Mensen moeten een zwaarwegende stem hebben over ontwikkelingen in hun eigen omgeving. De overheid moet dan ook actief zoeken naar aanvullende vormen van burgerparticipatie.”
“Invloed op de eigen leefomgeving. Inwoners dienen meer zeggenschap te krijgen over hun eigen leefomgeving. Mensen weten zelf het beste wat daar speelt en waar behoefte aan is. Geef mensen invloed op wat er in hun eigen omgeving gebeurt en betrek ze daarom vanaf het begin bij plannen.”
NSC benadrukt het belang van een volledig toegankelijke samenleving waarin iedereen, ongeacht beperking, kan participeren. Ze willen het VN Verdrag Handicap volledig implementeren en de bescherming van grondrechten versterken door overheidsbevoegdheden strakker te begrenzen en de positie van burgers te verbeteren.
Volledige implementatie VN Verdrag Handicap
NSC vindt dat iedereen, ook mensen met een beperking, volledig moet kunnen meedoen in de samenleving. Daarom willen ze het VN Verdrag Handicap volledig uitvoeren, samen met lagere overheden en belangenorganisaties, en actief drempels in de fysieke leefomgeving en het openbaar vervoer wegnemen.
“We onderkennen het belang van een toegankelijke samenleving waarin iedereen, ongeacht beperking, volledig kan participeren. Daarom zetten we ons in voor een volledige implementatie van het VN Verdrag Handicap in nauwe samenwerking met lagere overheden en belangenorganisaties. Bijvoorbeeld door actief drempels weg te nemen in de fysieke leefomgeving en de toegankelijkheid van het openbaar vervoer te verbeteren.”
Grondrechten van burgers beter beschermen
NSC stelt dat de overheid te vaak grondrechten van burgers schendt en wil deze rechten beter beschermen. Ze pleiten voor het strakker begrenzen van overheidsbevoegdheden en het versterken van de positie van de burger.
“We willen de grondrechten van mensen beter beschermen door overheidsbevoegdheden strakker te begrenzen en door de positie van de burger te versterken.”
De VVD ziet investeren in infrastructuur als essentieel voor economische groei, bereikbaarheid en het oplossen van knelpunten in mobiliteit. De partij wil nieuwe auto-, spoor- en waterwegen aanleggen, bestaande verbindingen onderhouden en de grootste fileknelpunten aanpakken, met aandacht voor innovatie en duurzaamheid.
Investeren in infrastructuur voor bereikbaarheid en groei
De VVD vindt dat goede infrastructuur noodzakelijk is om mensen snel, veilig en goedkoop te laten reizen en nieuwe woonwijken bereikbaar te maken. Door te investeren in aanleg en onderhoud van wegen, spoor en waterwegen, en door knelpunten in het verkeer aan te pakken, wil de partij economische groei stimuleren en de bereikbaarheid verbeteren.
“We investeren met de investeringsagenda voor nationale groei in onze infrastructuur en daarmee de bereikbaarheid van woonwijken, zodat we nieuwe auto-, spoor- en waterwegen kunnen aanleggen en bestaande verbindingen goed kunnen onderhouden. Daarnaast stellen we ons ten doel om de grootste knelpunten uit de file top-10 aan te pakken.”
“We kijken bovendien ook naar een versnelling van vergunningverlening en de inzetbaarheid van kunstmatige intelligentie om de doorstroom van verkeer te verbeteren. Ook erkennen we het belang van de binnenvaart als efficiënt en duurzaam vervoersmiddel, en ondersteunen we verdere verduurzaming.”