Verkiezingsprogramma's 2025 overhoe wordt het eigen risico in de zorg aangepast?
D66 wil het huidige eigen risico in de zorg niet verhogen, maar kiest voor een gerichtere aanpak waarbij het eigen risico per behandeling wordt gemaximeerd op €150. Voor mensen met een chronische ziekte of beperking wordt het eigen risico aanzienlijk verlaagd, zodat de zorg betaalbaar blijft voor kwetsbare groepen. D66 wijst een algemene verlaging of halvering van het eigen risico af vanwege het risico op hogere premies en langere wachtlijsten.
Eigen risico blijft gelijk, niet verhogen
D66 kiest ervoor het huidige eigen risico van €385 niet te verhogen, omdat een algemene verlaging volgens hen leidt tot hogere premies en langere wachtlijsten. Ze willen het systeem behouden, maar wel aanpassen voor specifieke groepen.
Lager eigen risico voor chronisch zieken en mensen met een beperking
D66 wil het eigen risico verlagen voor mensen die een groot deel van hun inkomen aan zorg uitgeven, zoals chronisch zieken of mensen met een beperking. Hiermee willen ze de financiële druk op deze kwetsbare groepen verlichten.
Maximumbedrag per behandeling instellen
Om onverwacht hoge kosten te voorkomen, stelt D66 een maximum van €150 eigen risico per behandeling voor. Dit maakt de kosten voorspelbaarder en eerlijker verdeeld over verschillende behandelingen.
“je betaalt niet meer dan €150 euro per behandeling.”
De SP wil het eigen risico in de zorg volledig afschaffen, zodat zorg gratis wordt op het moment dat je deze nodig hebt. Dit is onderdeel van hun bredere visie om de zorg collectief, eerlijk en toegankelijk te maken, waarbij marktwerking wordt afgeschaft en de zorgpremie inkomensafhankelijk wordt. Het doel is dat niemand meer zorg hoeft te mijden vanwege kosten en dat gezondheid niet langer afhangt van je inkomen.
Eigen risico volledig afschaffen
De SP stelt voor om het eigen risico in de zorg helemaal af te schaffen, zodat mensen niet meer hoeven te betalen als ze zorg nodig hebben. Dit moet zorg toegankelijker maken en voorkomen dat mensen noodzakelijke zorg mijden vanwege financiële drempels. Het afschaffen van het eigen risico is een kernpunt in hun streven naar een collectief en publiek zorgstelsel.
“We maken de zorg weer collectief, eerlijk en toegankelijk. Het eigen risico schaffen we af, zodat zorg gratis is op het moment dat je hiervan gebruikmaakt.”
“We schaffen het eigen risico af en maken de zorgpremie inkomensafhankelijk, zodat je gezondheid niet langer afhangt van de dikte van je portemonnee.”
“Door goede zorg zonder eigen risico hoeft niemand meer zorg te mijden.”
“een Nationaal ZorgFonds zonder eigen risico”
Zorgpremie inkomensafhankelijk maken (aanvullend relevant)
Naast het afschaffen van het eigen risico wil de SP de zorgpremie inkomensafhankelijk maken, zodat mensen met een laag of middeninkomen minder betalen en de zorgtoeslag overbodig wordt. Dit versterkt hun visie op solidariteit en het wegnemen van financiële drempels in de zorg.
“De zorgpremies worden inkomensafhankelijk waardoor 80 procent van Nederland erop vooruit gaat. Mensen met een laag en middeninkomen betalen daardoor minder en hoeven daarom ook geen zorgtoeslag meer aan te vragen.”
GroenLinks-PvdA wil het eigen risico in de zorg stapsgewijs afschaffen en het vrijwillig eigen risico volledig laten verdwijnen. Ze kiezen voor een systeem waarin solidariteit centraal staat: gezonde mensen betalen mee voor zieken, zodat niemand een extra rekening krijgt bij ziekte. Dit moet leiden tot lagere zorgpremies en een eerlijkere verdeling van de zorgkosten.
Eigen risico stapsgewijs afschaffen
GroenLinks-PvdA wil het eigen risico in de zorg stapsgewijs afschaffen, te beginnen met het verlagen ervan en het volledig afschaffen van het vrijwillig eigen risico. Het doel is om de financiële drempel voor zorggebruik te verlagen en solidariteit te versterken, zodat mensen niet extra hoeven te betalen als ze ziek worden.
“We schaffen het eigen risico stapsgewijs af. Het vrijwillig eigen risico verdwijnt helemaal.”
“Daarom komen we met een nieuw plan om het eigen risico te verlagen, waardoor ook de zorgpremie omlaag kan.”
“Een forse verlaging van zowel de zorgpremie als het eigen risico.”
Geen eigen bijdrage voor specifieke zorg
Voor bepaalde zorgvormen, zoals de soa-test bij de huisarts, wil GroenLinks-PvdA het eigen risico direct schrappen. Dit verlaagt de drempel voor noodzakelijke preventieve zorg.
“We zonderen de soa-test bij de huisarts uit van het eigen risico.”
NSC wil het eigen risico in de zorg hervormen door het te vervangen door een beperkte eigen bijdrage van ongeveer €50 per behandeling, met een maximum van €385 per jaar. Hiermee voorkomen zij dat mensen bij één ziekenhuisbezoek direct hun volledige eigen risico kwijt zijn, en willen ze de toegankelijkheid van zorg verbeteren, vooral voor mensen met chronische aandoeningen.
Eigen risico vervangen door €50 per behandeling, max €385
NSC stelt voor om het huidige eigen risico te vervangen door een systeem waarbij per behandeling een eigen bijdrage van circa €50 geldt, tot een maximum van €385 per jaar. Dit moet voorkomen dat mensen bij één behandeling direct het volledige eigen risico betalen, en de drempel tot zorg verlagen. Het voorstel is vooral bedoeld om de stapeling van zorgkosten te beperken en de toegankelijkheid te waarborgen.
“Elke behandeling kost ongeveer € 50 met een maximum van in totaal € 385. Dat betekent dat mensen die één keer naar het ziekenhuis gaan niet direct hun hele eigen risico moeten betalen.”
“In plaats van een halvering van het eigen risico in de zorgverzekering kiezen we voor een beperkte eigen bijdrage van € 50 per behandeling met een maximum van € 385. Iemand met bijvoorbeeld astma, die weet dat hij/zij jaarlijks maar één keer naar de dokter hoeft, hoeft dan niet bij één behandeling direct zijn volledige eigen risico te betalen.”
“Beperken van het eigen risico tot circa € 50 per behandeling, zodat behandeling niet direct het volledige eigen risico opslokt.”
Eigen risico mag toegang tot zorg niet belemmeren
NSC benadrukt dat het eigen risico geen belemmering mag vormen voor toegang tot zorg. Door het systeem aan te passen, willen ze voorkomen dat mensen zorg mijden vanwege hoge kosten bij een enkele behandeling.
“Het eigen risico mag de toegang tot de zorg niet belemmeren.”
BIJ1 wil het eigen risico in de zorg volledig afschaffen. In plaats daarvan komt er een inkomensafhankelijke, progressieve zorgpremie en wordt de zorg volledig publiek georganiseerd via een Nationaal Zorgfonds. Hiermee wil BIJ1 zorgkosten eerlijker verdelen en financiële drempels voor zorggebruik wegnemen.
Eigen risico volledig afschaffen
BIJ1 schaft het eigen risico en directe zorgkosten af om zorg toegankelijk te maken voor iedereen, ongeacht inkomen. In plaats daarvan betalen mensen een inkomensafhankelijke premie, zodat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Dit moet voorkomen dat mensen zorg mijden vanwege kosten en maakt een einde aan financiële drempels in de zorg.
“Het ‘eigen risico’ en rekeningen aan de balie schaffen we af. Iedereen draagt bij op basis van hun inkomen en iedereen krijgt de zorg die ze nodig hebben.”
“Alle directe maandelijkse premies en eigen bijdragen worden afgeschaft en vervangen door een inkomensafhankelijke, progressieve zorgpremie.”
Nationaal Zorgfonds vervangt zorgverzekeraars
BIJ1 wil de zorgverzekeraars vervangen door een Nationaal Zorgfonds dat alle zorg en tandheelkunde dekt. Dit fonds zorgt ervoor dat iedereen automatisch verzekerd is, zonder inschrijving, en dat er geen eigen risico of eigen bijdragen meer zijn. Het doel is een eerlijk, publiek en toegankelijk zorgsysteem zonder winstoogmerk.
“We zetten een Nationaal Zorgfonds op dat de zorgverzekeraars gaat vervangen. Het Nationaal Zorgfonds gaat alle zorg en tandheelkunde dekken. Iedereen in Nederland is verzekerd onder dit fonds zonder dat daar actieve inschrijving voor nodig is.”
Het CDA wil de verlaging van het eigen risico in de zorg terugdraaien, omdat zij vinden dat een lager eigen risico leidt tot een hogere zorgpremie voor iedereen. Tegelijkertijd pleiten ze voor tranchering van het eigen risico per behandeling en willen ze rekening houden met de kosten voor chronisch zieken en mensen met een beperking. De kern van hun visie is dat solidariteit in het zorgstelsel behouden blijft, maar dat mensen meer zelf bijdragen aan de zorgkosten, met oog voor kwetsbare groepen.
Verlaging eigen risico wordt teruggedraaid
Het CDA is tegen de verlaging van het eigen risico en wil deze maatregel terugdraaien, omdat zij verwachten dat een lager eigen risico de zorgpremie voor iedereen verhoogt. Ze stellen dat het eerlijker is als mensen meer zelf bijdragen aan de zorgkosten, zolang er compensatie is voor mensen met hoge zorgkosten.
Tranchering eigen risico per behandeling en oog voor kwetsbaren
Naast het terugdraaien van de verlaging, wil het CDA het eigen risico meer spreiden over verschillende behandelingen (tranchering), zodat de lasten eerlijker verdeeld worden. Daarbij willen ze specifiek rekening houden met chronisch zieken en mensen met een beperking, om te voorkomen dat deze groepen onevenredig hard worden getroffen.
“Wél zijn we voorstander van tranchering per behandeling. We hebben daarbij oog voor de kosten voor chronisch zieken en mensen met een beperking.”
De PVV wil het eigen risico in de zorg volledig afschaffen, zodat niemand noodzakelijke zorg hoeft te mijden vanwege financiële zorgen. Ze beloven dat de zorgpremie hierdoor niet zal stijgen, omdat zorgverzekeraars volledig gecompenseerd worden. Het afschaffen van het eigen risico is een van hun meest concrete en centrale zorgvoorstellen.
Eigen risico volledig afschaffen
De PVV vindt het onacceptabel dat mensen zorg mijden vanwege het eigen risico en ziet dit als een "boete op ziek zijn". Door het eigen risico volledig af te schaffen, willen ze zorg toegankelijker maken voor iedereen. Ze stellen expliciet dat de zorgpremie hierdoor niet omhoog zal gaan, omdat de overheid zorgverzekeraars hiervoor compenseert.
“Daarom schaffen wij het eigen risico volledig af, zodat niemand zorg mijdt door geldzorgen. De PVV zorgt ervoor dat de ziektekostenpremie hierdoor niet zal stijgen. We gaan zorgverzekeraars volledig compenseren.”
“We schaffen de boete op ziek zijn – het eigen risico – helemaal af.”
“Eigen risico geheel afschaffen”
De VVD wil het eigen risico in de zorg niet verder verlagen, maar juist de verlaging terugdraaien en mogelijk verhogen om de zorgpremies betaalbaar te houden. Daarbij wordt rekening gehouden met de draagkracht van bijvoorbeeld chronisch zieken en wordt het bedrag dat per keer aan eigen risico betaald moet worden, beperkt zodat mensen niet direct het volledige bedrag hoeven te betalen.
Verlaging eigen risico wordt teruggedraaid en mogelijk verhoogd
De VVD kiest ervoor om de recente verlaging van het eigen risico terug te draaien en sluit een verdere verhoging niet uit, met als doel de zorgpremies betaalbaar te houden. Hierbij wordt expliciet rekening gehouden met mensen die chronisch ziek zijn. Dit standpunt adresseert de betaalbaarheid van de zorg en de verdeling van kosten tussen premie en eigen risico.
“We draaien de verlaging van het eigen risico terug. Dit zorgt er nu voor dat de maandelijkse premie omlaaggaat. We bekijken of een verdere verhoging van het eigen risico nodig is om de premies betaalbaar te houden, waarbij we rekeninghouden met de draagkracht van bijvoorbeeld mensen die chronisch ziek zijn.”
“of een verdere verhoging van het eigen risico nodig is om de premies betaalbaar te houden, waarbij we rekeninghouden met de draagkracht van bijvoorbeeld mensen die chronisch ziek zijn.”
Maximaal bedrag per keer aan eigen risico
De VVD wil voorkomen dat mensen in één keer het volledige eigen risico moeten betalen. Daarom wordt het bedrag dat per keer aan eigen risico betaald moet worden, beperkt. Dit moet de financiële druk op patiënten verminderen, vooral bij onverwachte of acute zorgkosten.
“Wel beperken we het bedrag dat mensen per keer aan eigen risico kwijt zijn. Zo hoeven mensen niet direct de volledige som te betalen.”
BBB doet in haar verkiezingsprogramma geen concrete uitspraken over het aanpassen, verlagen, verhogen of afschaffen van het eigen risico in de zorg. Het programma richt zich vooral op het betaalbaar houden van de zorg via andere maatregelen, zoals het beperken van het basispakket tot bewezen werkzame zorg en het onderzoeken van één wettelijk verplichte basisverzekering. Specifiek beleid over het eigen risico ontbreekt.
Focus op betaalbaarheid via basispakket en verzekering
BBB wil de zorg betaalbaar houden door het basispakket te beperken tot bewezen werkzame zorg en onderzoekt de mogelijkheid van één wettelijk verplichte basisverzekering. Dit zijn algemene maatregelen die mogelijk indirect invloed kunnen hebben op het eigen risico, maar het programma maakt geen directe koppeling of toezegging hierover.
“Alle bewezen niet werkzame zorg gaat uit de basisverzekering. Hierdoor kunnen de kosten van de basisverzekering voor iedereen omlaag...”
“We onderzoeken de mogelijkheid van één wettelijk verplichte basisverzekering met gelijke inhoud en premie, met alleen concurrentie op de aanvullende verzekering.”
De ChristenUnie wil het eigen risico in de zorg niet verhogen en handhaaft het huidige bedrag van €385. Daarnaast pleit de partij voor een financiële tegemoetkoming voor mensen die jaarlijks hun volledige eigen risico opmaken, zoals chronisch zieken en gehandicapten. Hiermee wil de ChristenUnie de lasten voor kwetsbare groepen verlichten zonder het systeem fundamenteel te wijzigen.
Eigen risico blijft €385
De ChristenUnie kiest ervoor het eigen risico niet te verhogen, om te voorkomen dat zorg voor mensen onbetaalbaar wordt. Het huidige bedrag blijft gehandhaafd, waarmee de partij stabiliteit en voorspelbaarheid voor burgers wil bieden.
“Het eigen risico blijft € 385.”
Tegemoetkoming voor chronisch zieken en gehandicapten
Omdat sommige mensen, zoals chronisch zieken en gehandicapten, elk jaar hun volledige eigen risico moeten betalen, stelt de ChristenUnie een gerichte tegemoetkoming voor. Dit moet de financiële druk op deze groep verlichten en de zorg toegankelijker maken.
“We zorgen ervoor dat mensen die altijd hun eigen risico moeten opmaken, zoals chronisch zieken en gehandicapten, een tegemoetkoming krijgen.”
DENK wil het eigen risico in de zorg volledig afschaffen, omdat zij vinden dat zorg toegankelijk en betaalbaar moet zijn voor iedereen. Zij zien het eigen risico als een belangrijke drempel waardoor mensen zorg mijden, en willen deze financiële barrière wegnemen. Het afschaffen van het eigen risico is een van hun meest concrete en centrale voorstellen voor het zorgstelsel.
Volledig afschaffen van het eigen risico
DENK kiest ervoor om het eigen risico in de zorg volledig te schrappen, omdat zij constateren dat dit mensen ervan weerhoudt om noodzakelijke zorg te zoeken. Volgens DENK mag gezondheid nooit afhangen van de financiële situatie van mensen, en het eigen risico vormt volgens hen een onacceptabele drempel voor toegang tot zorg.
JA21 wil de voorgenomen verlaging van het eigen risico in de zorg ongedaan maken. De partij vindt dat stijgende zorgkosten niet langer door werkenden gedragen kunnen worden en kiest daarom voor het behoud van het huidige eigen risico, in plaats van een verlaging.
Verlaging eigen risico ongedaan maken
JA21 is tegen de verlaging van het eigen risico in de zorg en wil deze maatregel terugdraaien. De partij stelt dat de stijgende zorgkosten onhoudbaar zijn voor werkenden en ziet het behoud van het huidige eigen risico als noodzakelijk om de zorg betaalbaar te houden.
De SGP wil het eigen risico in de zorg de komende kabinetsperiode bevriezen op het huidige niveau van 385 euro. Er worden geen voorstellen gedaan om het eigen risico te verlagen of af te schaffen; het blijft dus gelijk, met als doel de zorg financieel toegankelijk te houden en onverwachte lasten voor burgers te voorkomen.
Eigen risico blijft bevroren op 385 euro
De SGP kiest ervoor het eigen risico niet te verhogen of te verlagen, maar te bevriezen op het huidige bedrag van 385 euro gedurende de komende kabinetsperiode. Hiermee wil de partij voorkomen dat de zorgkosten voor burgers verder stijgen en de toegankelijkheid van zorg onder druk komt te staan.
“De SGP bevriest het eigen risico de komende kabinetsperiode op 385 euro.”
Doorlopend onderzoek naar effectiever basispakket
Naast het bevriezen van het eigen risico wil de SGP dat er continu wordt onderzocht hoe het basispakket (en daarmee de kosten voor burgers) effectiever en doelmatiger kan worden ingericht. Dit kan op termijn invloed hebben op de hoogte of invulling van het eigen risico, maar is geen directe aanpassing.
“Er komt doorlopend onderzoek om te zorgen voor een (kosten)effectiever basispakket.”
50PLUS wil het eigen risico in de zorg verlagen, met speciale aandacht voor mensen met een laag inkomen zodat zij er daadwerkelijk op vooruitgaan. Het programma bevat geen details over de exacte hoogte van het eigen risico of de wijze van uitvoering, maar benadrukt dat de verlaging vooral ten goede moet komen aan de financieel kwetsbaren.
Verlaging van het eigen risico, vooral voor lage inkomens
50PLUS pleit voor een verlaging van het eigen risico in de zorg, met als doel dat mensen met een laag inkomen hier ook daadwerkelijk van profiteren. Dit standpunt is ingegeven door de wens om de zorgkosten voor kwetsbare groepen te verlagen en de toegankelijkheid van zorg te verbeteren.
“Een verlaging van het eigen risico zorg, op een manier die mensen met een laag inkomen ook werkelijk meer oplevert.”
BVNL wil het huidige eigen risico in de zorg vervangen door een systeem waarbij iedereen een vaste, niet-inkomensafhankelijke eigen bijdrage per behandeling betaalt. Het doel is om de zorgkosten transparanter en eerlijker te maken, waarbij het eigen risico als zodanig wordt afgeschaft en vervangen door deze vaste bijdrage.
Vaste eigen bijdrage per behandeling, niet inkomensafhankelijk
BVNL stelt voor om het huidige systeem van het eigen risico te vervangen door een vaste eigen bijdrage per behandeling, die voor iedereen gelijk is en niet afhankelijk van het inkomen. Hiermee wil de partij het systeem eenvoudiger en transparanter maken, en voorkomen dat mensen met een lager inkomen relatief meer betalen of worden ontmoedigd om zorg te zoeken.
“Iedereen betaalt een eigen bijdrage, per behandeling, die niet inkomensafhankelijk is.”
FVD wil het eigen risico in de zorg verlagen naar €200 om zorg betaalbaarder te maken voor iedereen. Zij zijn tegen inkomensafhankelijke premies en willen het systeem eenvoudiger en toegankelijker houden. De partij ziet het verlagen van het eigen risico als een concrete stap om de financiële drempel voor zorggebruik te verlagen.
Eigen risico verlagen naar €200
FVD stelt voor het eigen risico te verlagen naar €200, omdat zij vinden dat zorg weer betaalbaar moet worden voor iedereen. Hiermee willen zij de financiële drempel voor het gebruik van zorg verlagen en voorkomen dat mensen noodzakelijke zorg mijden vanwege kosten. Tegelijkertijd wijzen zij inkomensafhankelijke premies af, omdat dit volgens hen het systeem onnodig ingewikkeld maakt.
“We verlagen het eigen risico naar €200, zodat zorg weer betaalbaar wordt voor iedereen. Nooit akkoord gaan met inkomensafhankelijke premies.”
De Partij voor de Dieren wil het eigen risico in de zorg volledig afschaffen, omdat zij vinden dat dit mensen ervan weerhoudt om noodzakelijke zorg te zoeken. In plaats daarvan verhogen zij de inkomensafhankelijke bijdrage, waardoor de zorgtoeslag overbodig wordt en de kosten eerlijker verdeeld worden. Hun visie is dat zorg toegankelijk moet zijn voor iedereen, zonder financiële drempels zoals het eigen risico.
Eigen risico wordt volledig afgeschaft
De PvdD ziet het eigen risico als een belemmering voor toegang tot zorg, vooral voor mensen met een lager inkomen of chronische aandoeningen. Door het eigen risico af te schaffen en de inkomensafhankelijke bijdrage te verhogen, willen zij zorg betaalbaar en toegankelijk maken voor iedereen, en het mijden van zorg door angst voor kosten tegengaan.
“Het eigen risico wordt afgeschaft. De inkomensafhankelijke bijdrage gaat omhoog. De zorgtoeslag wordt op deze manier overbodig en het mijden van zorg door de angst voor te hoge kosten wordt tegengegaan.”
Volt wil het eigen risico in de zorg behouden, maar de zorgkosten grotendeels uit collectieve middelen betalen zodat de nominale zorgpremie naar nul kan. Het eigen risico wordt dus niet afgeschaft of verlaagd, maar blijft bestaan binnen een systeem waarin de premie verdwijnt en de zorg collectief wordt gefinancierd.
Eigen risico blijft bestaan, nominale premie naar nul
Volt kiest ervoor het eigen risico te handhaven, maar wil de zorgkosten meer uit collectieve middelen financieren zodat de nominale premie verdwijnt. Hiermee wil Volt de betaalbaarheid en solidariteit in de zorg vergroten, zonder het eigen risico als kostenbeheersend instrument los te laten.
“De zorgkosten moeten voor een groter deel uit de collectieve middelen betaald worden. Zo kunnen we de nominale zorgpremie naar nul euro verlagen en neemt het besteedbaar inkomen van uitkeringsgerechtigden toe. Het eigen risico blijft bestaan.”