Verkiezingsprogramma's 2025 overhoe kijken partijen aan tegen zorg, eigen risico en het basispakket
JA21 wil de stijgende zorgkosten beteugelen door de groei van het zorgbudget te beperken, de verlaging van het eigen risico terug te draaien en verspilling in de zorg tegen te gaan. De partij pleit voor een efficiënter en dienstbaarder zorgsysteem met behoud van vrije artsenkeuze, waarbij het basispakket wordt bewaakt door het schrappen van overbodige behandelingen. Betaalbaarheid en toegankelijkheid staan centraal, met een nadruk op het voorkomen van onnodige uitgaven en het centraal stellen van patiënt en zorgverlener.
Verlaging eigen risico terugdraaien
JA21 is tegen het verlagen van het eigen risico en wil deze maatregel ongedaan maken om de betaalbaarheid van de zorg te waarborgen. De partij ziet het eigen risico als een noodzakelijk instrument om de zorgkosten beheersbaar te houden, gezien de snel stijgende uitgaven en de druk op werkenden.
Groei zorguitgaven beperken en verspilling tegengaan
JA21 wil de groei van de zorguitgaven afremmen door efficiënter gebruik van middelen, het tegengaan van verspilling (zoals bij medicatie en gemiste afspraken), en het beter benutten van bestaande infrastructuur. Dit moet voorkomen dat de stijgende kosten ten koste gaan van de toegankelijkheid en kwaliteit van het basispakket.
Basispakket: schrappen van overbodige behandelingen
JA21 wil het basispakket betaalbaar en zinnig houden door het ZorgInstituut een grotere rol te geven in het schrappen van behandelingen zonder meerwaarde. De partij ondersteunt uitkomstgerichte zorg, mits dit niet leidt tot extra bureaucratie.
“JA21 ziet voor het ZorgInstituut een nog belangrijker rol weggelegd om overbodige behandelingen zonder meerwaarde te schrappen.”
“JA21 onderschrijft het concept van uitkomstgerichte zorg uit het Integraal Zorgakkoord, met het voorbehoud dat er geen nieuwe bureaucratie moet ontstaan.”
Vrije artsenkeuze behouden
JA21 vindt het belangrijk dat patiënten hun eigen arts kunnen blijven kiezen, als onderdeel van het centraal stellen van de patiënt en het waarborgen van regie over de eigen zorg.
“Vrije artsenkeuze behouden.”
Betaalbaarheid van geneesmiddelen bewaken
JA21 wil de betaalbaarheid van geneesmiddelen bewaken door verspilling tegen te gaan en het aandeel dure medicijnen te beheersen, zodat deze kosten niet ten koste gaan van andere zorg binnen het basispakket.
“Betaalbaarheid van geneesmiddelen bewaken.”
“Het aandeel dure geneesmiddelen maakt momenteel daarbovenop zo’n 10% uit van het medisch specialistische zorgbudget. Een sterke groei gaat ten koste van andere zorg. Daarom moet de zogenoemde sluis voor dure geneesmiddelen in stand worden gehouden.”
De SGP wil de zorg toegankelijk en betaalbaar houden door het eigen risico te bevriezen, het basispakket kosteneffectiever te maken en tandheelkundige controle toe te voegen aan het basispakket. Ze zijn kritisch op onnodige zorguitgaven en willen dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. De partij streeft naar keuzevrijheid voor verzekerden en een rechtvaardige verdeling van zorgkosten.
Eigen risico bevriezen en inkomensafhankelijke bijdragen
De SGP wil het eigen risico de komende kabinetsperiode bevriezen op 385 euro om de zorg financieel toegankelijk te houden. Daarnaast pleiten ze voor inkomensafhankelijke bijdragen bij bepaalde zorgvormen, zodat de lasten eerlijker verdeeld worden.
“De SGP bevriest het eigen risico de komende kabinetsperiode op 385 euro.”
“Er komt een inkomensafhankelijke eigen bijdrage voor de wijkverpleging.”
“De SGP wil dat de inkomensafhankelijke eigen bijdrage in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) alleen voor huishoudelijke hulp gaat gelden.”
“We laten het principe leidend zijn dat de sterkste schouders ook de zwaarste lasten dragen.”
Basiszorg en basispakket kosteneffectiever en uitgebreider maken
De SGP wil het basispakket kosteneffectiever maken door doorlopend onderzoek, maar ook uitbreiden met tandheelkundige controle. Ze vinden dat iedereen toegang moet houden tot basiszorg, ongeacht woonplaats.
Keuzevrijheid en bescherming gewetensbezwaarden
De SGP hecht aan keuzevrijheid voor verzekerden en erkent gewetensbezwaren tegen verzekeringen, met compensatie bij nadelige gevolgen van wetswijzigingen.
Kritisch op onnodige zorguitgaven en collectieve financiering
De SGP wil kritisch kijken naar onnodige zorguitgaven en stelt dat zorg die niet-bewezen effectief is, niet langer collectief gefinancierd moet worden.
De SP wil de zorg volledig publiek maken, het eigen risico afschaffen en het basispakket fors uitbreiden met onder andere preventie, mondzorg, fysiotherapie en geestelijke gezondheidszorg. Zorg moet gratis zijn op het moment van gebruik, collectief georganiseerd worden en niet langer afhankelijk zijn van commerciële verzekeraars of marktwerking. De SP kiest voor inkomensafhankelijke zorgpremies en een Nationaal ZorgFonds, zodat zorg toegankelijk en betaalbaar wordt voor iedereen.
Eigen risico volledig afschaffen
De SP vindt het eigen risico onrechtvaardig en wil dat zorg gratis is op het moment dat je het nodig hebt. Het eigen risico wordt daarom volledig afgeschaft, zodat niemand zorg hoeft te mijden vanwege kosten.
“We maken de zorg weer collectief, eerlijk en toegankelijk. Het eigen risico schaffen we af, zodat zorg gratis is op het moment dat je hiervan gebruikmaakt.”
“We schaffen het eigen risico af en maken de zorgpremie inkomensafhankelijk, zodat je gezondheid niet langer afhangt van de dikte van je portemonnee.”
“zoals het SPwoonplan ‘Wonen zonder Winst’, een Nationaal ZorgFonds zonder eigen risico en betaalbare boodschappen door prijsverhogingen te blokkeren en de btw te verlagen.”
Nationaal ZorgFonds en afschaffen commerciële verzekeraars
De SP wil de huidige commerciële zorgverzekeraars vervangen door een Nationaal ZorgFonds. Dit fonds neemt de zorgverzekering over, vermindert bureaucratie en zorgt dat zorgverleners zich op hun werk kunnen richten.
“Er komt een nationaal zorgfonds, waarin ook de tandarts, de fysiotherapeut en de ggz zijn opgenomen. Dit vervangt de huidige commerciële zorgverzekeraars, zodat zorgverleners met minder bureaucratie te maken hebben.”
Basispakket fors uitbreiden (inclusief preventie, mondzorg, fysiotherapie, anticonceptie)
De SP wil het basispakket uitbreiden met bewezen preventieve zorg, mondzorg, fysiotherapie, ggz en anticonceptie. Hiermee wordt zorg toegankelijker en worden gezondheidsverschillen aangepakt.
“Alle bewezen preventieve zorg, zoals controles bij de tandarts, stoppenmet rokenprogramma’s en leefstijlbegeleiding, wordt volledig vergoed.”
“Er komt een nationaal zorgfonds, waarin ook de tandarts, de fysiotherapeut en de ggz zijn opgenomen.”
“Anticonceptie zoals de pil, het spiraaltje, en condooms en sterilisatie komen in het basispakket.”
Zorgpremie inkomensafhankelijk maken
De SP wil dat de zorgpremie inkomensafhankelijk wordt, zodat mensen met een laag of middeninkomen minder betalen en de zorgtoeslag overbodig wordt.
“De zorgpremies worden inkomensafhankelijk waardoor 80 procent van Nederland erop vooruit gaat. Mensen met een laag en middeninkomen betalen daardoor minder en hoeven daarom ook geen zorgtoeslag meer aan te vragen.”
Zorg is een publiek recht, geen markt
De SP verwerpt marktwerking in de zorg en wil dat zorg collectief, publiek en zonder winstoogmerk wordt georganiseerd. Dit moet leiden tot meer toegankelijkheid, minder bureaucratie en lagere kosten.
“De zorg is geen markt. Dat wat van ons allemaal is, horen we niet over te laten aan commerciële cowboys. Door de markt uit de zorg te halen kunnen we de behoeften van mensen weer centraal zetten.”
“De zorg wordt weer publiek. We organiseren de zorg samen, zonder markt. Zo garanderen we goede kwaliteit en wordt het goedkoper.”
FVD wil de zorg toegankelijker en betaalbaarder maken door het eigen risico te verlagen, zorgpremies te verlagen en het basispakket uit te breiden met onder andere fysiotherapie, anticonceptie en tandzorg. Ze pleiten voor minder bureaucratie, meer keuzevrijheid voor patiënten (vrije artsenkeuze), en het beperken van de invloed van zorgverzekeraars. De partij is kritisch op het huidige zorgstelsel en wil terug naar kleinschaligheid en meer zeggenschap voor zorgverleners en patiënten.
Eigen risico verlagen naar €200
FVD vindt het huidige eigen risico te hoog en ziet dit als een drempel voor zorgtoegang. Door het eigen risico te verlagen naar €200 willen ze zorg betaalbaarder maken voor iedereen, zonder inkomensafhankelijke premies.
“We verlagen het eigen risico naar €200, zodat zorg weer betaalbaar wordt voor iedereen. Nooit akkoord gaan met inkomensafhankelijke premies.”
Basispakket uitbreiden met fysiotherapie, anticonceptie en tandzorg
FVD wil het basispakket uitbreiden om essentiële zorg voor iedereen toegankelijk te maken. Ze noemen specifiek fysiotherapie, anticonceptie en tandzorg als onderdelen die terug moeten in het basispakket.
Zorgpremies verlagen
De partij wil de zorgpremies verlagen om de financiële druk op burgers te verminderen en zorg toegankelijker te maken.
“We verlagen de zorgpremies en schrappen onnodige regelzucht en overdreven bureaucratie.”
Vrije artsenkeuze behouden
FVD vindt dat patiënten altijd zelf moeten kunnen kiezen bij welke arts ze in behandeling gaan. Dit waarborgt volgens hen keuzevrijheid en vertrouwen in de zorg.
Minder bureaucratie en minder macht voor zorgverzekeraars
FVD wil fors snoeien in bureaucratie en de macht van zorgverzekeraars beperken, zodat zorgverleners meer tijd hebben voor patiënten en minder voor administratie.
mRNA-vaccins uit het basispakket
FVD wil mRNA-vaccins verwijderen uit het basispakket, omdat zij deze als risicovol beschouwen en mensen niet verplicht willen laten meebetalen.
“We halen de mRNA-vaccins uit het basispakket, zodat mensen niet langer verplicht meebetalen aan deze risicovolle middelen.”
De Partij voor de Dieren wil de zorg fundamenteel veranderen door het eigen risico volledig af te schaffen, het basispakket uit te breiden (o.a. met mondzorg en preventie), en marktwerking uit de zorg te halen. Ze pleiten voor een publiek zorgfonds met uitgebreide dekking, waarbij de kosten eerlijker worden verdeeld en zorgverzekeraars hun macht verliezen. De partij ziet zorg als een basisvoorziening, niet als markt, en wil dat iedereen toegang heeft tot goede, betaalbare zorg zonder financiële drempels.
Eigen risico volledig afschaffen
De PvdD wil het eigen risico in de zorg volledig afschaffen omdat het mensen ervan weerhoudt om zorg te zoeken en zo ongelijkheid vergroot. In plaats daarvan verhogen ze de inkomensafhankelijke bijdrage, waardoor de zorgtoeslag overbodig wordt en de kosten eerlijker verdeeld worden.
“Het eigen risico wordt afgeschaft. De inkomensafhankelijke bijdrage gaat omhoog. De zorgtoeslag wordt op deze manier overbodig en het mijden van zorg door de angst voor te hoge kosten wordt tegengegaan.”
Basispakket fors uitbreiden (o.a. mondzorg, preventie)
De partij wil het basispakket uitbreiden met mondzorg, fysiotherapie, anticonceptie en preventieve zorg. Hiermee willen ze voorkomen dat mensen noodzakelijke zorg mijden vanwege kosten en inzetten op gezondheid in plaats van alleen behandeling.
“We komen met een zorgfonds met een uitgebreide dekking, ook voor mondzorg, fysiotherapie en (definitieve) anticonceptie.”
“Uitgaven voor of kosten van preventie – zoals de diëtist, verslavingszorg en hulp bij stoppen met roken – komen in het basispakket en worden volledig vergoed.”
“Mondzorg wordt weer toegankelijk voor iedereen en komt terug in het basispakket.”
“Vergoeding voor anticonceptiemiddelen komt voor alle leeftijden terug in het basispakket, evenals sterilisatie.”
Marktwerking uit de zorg halen
De PvdD is fel tegen marktwerking in de zorg, omdat dit volgens hen leidt tot hogere kosten, druk op zorgverleners en slechtere toegankelijkheid. Ze willen zorgverzekeraars hun sturende rol ontnemen en de zorg als publieke basisvoorziening organiseren.
Zorgfonds als publiek stelsel
De partij wil op termijn een publiek zorgfonds invoeren dat de zorg financiert, met uitgebreide dekking en zonder winstoogmerk. Tot die tijd moeten zorgverzekeraars verplicht meebetalen aan preventie.
“Doordat we de zorg gaan bekostigen vanuit zorgfondsen, de Wmo en de Wlz richten we het zorgsysteem beter in op hulp en begeleiding om de eigen gezondheid te versterken.”
“Tot er een hernieuwd zorgfonds is, verplichten we zorgverzekeraars mee te betalen aan preventie en positieve gezondheid.”
GroenLinks-PvdA wil de zorg toegankelijker en betaalbaarder maken door het eigen risico stapsgewijs af te schaffen, de zorgpremie te verlagen en het basispakket uit te breiden. De partij kiest voor meer solidariteit in de zorgfinanciering, waarbij de rijksten meer bijdragen en noodzakelijke zorg collectief wordt betaald. Marktwerking wordt teruggedrongen en het basispakket wordt uitgebreid met onder andere tandarts en fysiotherapie.
Eigen risico stapsgewijs afschaffen
GroenLinks-PvdA vindt het eigen risico een drempel voor toegang tot zorg en wil deze daarom stapsgewijs afschaffen, inclusief het vrijwillig eigen risico. Dit moet de solidariteit in het zorgstelsel vergroten en de financiële lasten eerlijker verdelen.
“We schaffen het eigen risico stapsgewijs af. Het vrijwillig eigen risico verdwijnt helemaal.”
“Daarom komen we met een nieuw plan om het eigen risico te verlagen, waardoor ook de zorgpremie omlaag kan.”
Zorgpremie omlaag en financiering eerlijker
De partij wil de zorgpremie verlagen door een groter deel van de zorg collectief te financieren en de lasten eerlijker te verdelen, waarbij de rijkste Nederlanders meer gaan betalen en de middenklasse minder.
“We gaan de zorg op een andere manier financieren. Dat betekent dat de rijkste Nederlanders meer gaan betalen, de middenklasse minder. Mensen gaan minder premies betalen en we financieren een groter deel collectief.”
“De zorgpremie gaat omlaag door de zorgkosten op een eerlijkere manier te verdelen.”
Uitbreiding van het basispakket
GroenLinks-PvdA wil het basispakket uitbreiden zodat meer noodzakelijke zorg, zoals tandarts, fysiotherapie, brillen voor kinderen en spraakcomputers, wordt vergoed. Dit moet de toegankelijkheid vergroten en financiële drempels wegnemen.
“Brillen voor kinderen en spraakcomputers komen in het basispakket. Een bezoek aan de tandarts of de fysiotherapeut wordt weer vergoed uit het basispakket.”
“Voor noodzakelijke zorg zou je geen rekening moeten krijgen. Die kosten betalen we gezamenlijk. Dat is solidariteit.”
Marktwerking terugdringen in de zorg
De partij wil af van marktwerking in de zorg en kiest voor samenwerking en publieke sturing, omdat marktwerking volgens hen leidt tot bureaucratie, hogere kosten en slechtere toegankelijkheid.
“We pakken de doorgeschoten marktwerking aan en passen het zorgstelsel aan zodat samenwerking loont.”
“In de zorg is nog te vaak sprake van concurrentie in plaats van samenwerking. Dat is op termijn niet houdbaar, leidt tot bureaucratie en maakt preventie minder aantrekkelijk.”
NSC wil de zorg toegankelijker en betaalbaarder maken door het eigen risico te hervormen naar een lager bedrag per behandeling en het basispakket uit te breiden met onder andere de jaarlijkse tandartscontrole. Ze keren zich tegen marktwerking in de zorg en willen de solidariteit in de financiering behouden, waarbij zorg voor iedereen bereikbaar blijft. Het basispakket wordt kritisch bekeken op bewezen effectiviteit, en drempels voor essentiële zorg zoals anticonceptie en kraamzorg worden verlaagd of afgeschaft.
Eigen risico verlagen naar €50 per behandeling
NSC vindt dat het huidige eigen risico de toegang tot zorg belemmert, vooral voor mensen die weinig zorg gebruiken maar bij één behandeling direct het volledige bedrag kwijt zijn. Daarom willen ze het eigen risico vervangen door een beperkte eigen bijdrage per behandeling, met een maximum per jaar, zodat zorgkosten eerlijker worden gespreid en de drempel tot zorg lager wordt.
“Het eigen risico mag de toegang tot de zorg niet belemmeren. In plaats van een halvering van het eigen risico in de zorgverzekering kiezen we voor een beperkte eigen bijdrage van € 50 per behandeling met een maximum van € 385.”
“Elke behandeling kost ongeveer € 50 met een maximum van in totaal € 385. Dat betekent dat mensen die één keer naar het ziekenhuis gaan niet direct hun hele eigen risico moeten betalen.”
“Beperken van het eigen risico tot circa € 50 per behandeling, zodat behandeling niet direct het volledige eigen risico opslokt.”
Basispakket uitbreiden en kritisch herzien
NSC wil het basispakket uitbreiden met preventieve zorg zoals de jaarlijkse tandartscontrole en anticonceptie, en drempels voor kraamzorg verlagen. Tegelijkertijd willen ze niet-bewezen zorg uit het basispakket halen om de effectiviteit en betaalbaarheid te waarborgen.
“Jaarlijkse tandartscontrole komt in het basispakket. Bezien wordt of de maximum tandartstarieven verlaagd kunnen worden. We zoeken een manier om de toegang tot anticonceptie drempelloos te maken. De eigen bijdrage voor kraamzorg wordt afgeschaft. Daarnaast wordt bekeken welke niet bewezen zorg uit het basispakket gehaald kan worden.”
Solidariteit en toegankelijkheid centraal, marktwerking terugdringen
NSC benadrukt het belang van solidariteit in de zorgfinanciering en keert zich tegen marktwerking en commerciële prikkels. Ze willen dat zorgverzekeraars een dienende rol hebben en dat zorg voor iedereen bereikbaar en betaalbaar blijft, ongeacht inkomen of gezondheid.
“We willen een solidair systeem voor zorgverzekeringen. We maken ons zorgen over de financiële prikkels in de zorg die concurrentie aanwakkeren en die samenwerking en passende zorg belemmeren.”
“We hechten zeer aan het behoud van solidariteit in de bekostiging van de gezondheidszorg via premies en belastingen, zodat goede zorg bereikbaar en betaalbaar is en blijft voor jong en oud, arm en rijk, ziek en gezond.”
“Voorwaarden scheppen voor een toegankelijke en betaalbare gezondheidszorg voor jong en oud.”
“Terugdringen van marktwerking in de zorg.”
De PVV wil de zorg betaalbaar en toegankelijk maken door het eigen risico volledig af te schaffen en de tandarts terug te brengen in het basispakket, zonder dat de zorgpremie stijgt. De partij vindt dat niemand zorg mag mijden vanwege geldzorgen en wil zorgverzekeraars compenseren voor de afschaffing van het eigen risico. De PVV benadrukt dat een gezond gebit geen luxe is en dat basiszorg voor iedereen bereikbaar moet zijn.
Eigen risico volledig afschaffen
De PVV ziet het eigen risico als een financiële drempel die mensen ervan weerhoudt om noodzakelijke zorg te zoeken. Door het eigen risico volledig af te schaffen, wil de partij voorkomen dat mensen zorg mijden vanwege geldzorgen. Ze beloven dat de zorgpremie hierdoor niet zal stijgen en dat zorgverzekeraars volledig worden gecompenseerd.
“Daarom schaffen wij het eigen risico volledig af, zodat niemand zorg mijdt door geldzorgen. De PVV zorgt ervoor dat de ziektekostenpremie hierdoor niet zal stijgen. We gaan zorgverzekeraars volledig compenseren.”
“Eigen risico geheel afschaffen”
“We schaffen de boete op ziek zijn – het eigen risico – helemaal af.”
Tandarts terug in het basispakket
De PVV vindt dat mondzorg essentieel is voor de algehele gezondheid en dat het mijden van de tandarts negatieve gevolgen heeft. Daarom willen ze de tandarts weer opnemen in het basispakket, zodat iedereen toegang heeft tot mondzorg zonder extra kosten.
Basiszorg toegankelijk en betaalbaar houden
De PVV benadrukt dat zorg een basisvoorziening moet zijn die voor iedereen bereikbaar en betaalbaar is. Ze willen voorkomen dat mensen medische behandelingen of tandartsbezoeken uitstellen vanwege financiële redenen.
“De zorg is ontzettend belangrijk voor ons allemaal, maar voor veel mensen onbetaalbaar geworden. Nederlanders stellen om financiële redenen medische behandelingen of tandartsbezoeken uit. Dit maakt mensen zieker en jaagt uiteindelijk de kosten omhoog. Dat is onacceptabel!”
“Een winkelwagen vol boodschappen voor een normale prijs, de kachel aanzetten zonder flauw te hoeven vallen van de energierekening, een dak boven je hoofd, betaalbare zorg waarbij een bezoek aan de dokter of tandarts niet financieel wordt afgestraft...”
BBB wil de zorg toegankelijker en betaalbaarder maken door het basispakket te beperken tot bewezen effectieve zorg en marktwerking daarbuiten te houden. Ze pleiten voor één wettelijk verplichte basisverzekering met gelijke inhoud en premie, en willen de winsten van zorgverzekeraars inzetten voor de zorg zelf. Het eigen risico wordt niet expliciet genoemd, maar de focus ligt op het verlagen van de kosten van de basisverzekering en het schrappen van niet-werkzame zorg.
Eén wettelijk verplichte basisverzekering, geen marktwerking op noodzakelijke zorg
BBB wil af van marktwerking op de meest noodzakelijke zorg en streeft naar één wettelijk verplichte basisverzekering met gelijke inhoud en premie. Concurrentie mag alleen nog op het aanvullende pakket plaatsvinden. Dit moet leiden tot minder bureaucratie, meer duidelijkheid en lagere kosten voor de burger.
“We onderzoeken de mogelijkheid van één wettelijk verplichte basisverzekering met gelijke inhoud en premie, met alleen concurrentie op de aanvullende verzekering. Marktwerking moet er niet zijn op de meest noodzakelijke zorg, maar mag wel in het aanvullende pakket.”
Alleen bewezen effectieve zorg in het basispakket
Om de basisverzekering betaalbaar te houden, wil BBB alleen bewezen effectieve zorg in het basispakket laten en strengere selectie toepassen. Niet-wetenschappelijk bewezen zorg, zoals homeopathie, wordt uit het basispakket gehaald en kan alleen via aanvullende verzekeringen worden afgedekt.
“Alle bewezen niet werkzame zorg gaat uit de basisverzekering. Hierdoor kunnen de kosten van de basisverzekering voor iedereen omlaag en kunnen mensen die toch homeopathie of andere niet wetenschappelijk bewezen zorg willen, kiezen voor een aanvullende verzekering die hen past.”
“Hierin willen wij strengere selectie vanuit het Zorginstituut Nederland (ZiN), met alle therapieën die niet beter presenteren dan placebo, geschrapt.”
Winsten zorgverzekeraars investeren in zorg
BBB vindt dat winsten van zorgverzekeraars niet thuishoren in de sector en wil deze inzetten voor de zorg, onder andere voor wachttijdreductie en noodsituaties.
“Zorgverzekeraars houden soms grote winsten over en dat hoort wat ons betreft niet thuis in een sector die draait om mensen en niet om winst. Deze moeten voortaan geïnvesteerd worden in de zorg.”
“In de zorg kunnen zich onvoorziene situaties voordoen, zoals tijdens de corona periode. (Gereserveerde) winsten van zorgverzekeraars moeten voor minstens de helft worden ingezet voor omstandigheden die zich plotseling voordoen.”
Basisverzekering eenvoudiger en goedkoper maken
BBB wil het zorgstelsel vereenvoudigen, minder administratie en meer geld naar daadwerkelijke zorg. Door het basispakket te beperken en bureaucratie te verminderen, moet de zorg betaalbaarder worden.
BIJ1 wil de zorg volledig uit de markt halen en in publieke handen brengen, met een Nationaal Zorgfonds dat alle zorg en tandheelkunde dekt. Het eigen risico en alle directe premies en eigen bijdragen worden afgeschaft; iedereen betaalt een inkomensafhankelijke, progressieve premie en krijgt toegang tot een uitgebreid basispakket zonder financiële drempels.
Zorg volledig in publieke handen, Nationaal Zorgfonds
BIJ1 stelt dat marktwerking en winstbejag de zorg duurder en minder toegankelijk hebben gemaakt. Daarom willen ze alle zorginstellingen nationaliseren en de zorgverzekeraars vervangen door één Nationaal Zorgfonds dat alle zorg, inclusief tandheelkunde, dekt. Dit fonds zorgt voor een universele dekking zonder inschrijving, en maakt een einde aan concurrentie, winstmodellen en bureaucratie.
“We zetten een Nationaal Zorgfonds op dat de zorgverzekeraars gaat vervangen. Het Nationaal Zorgfonds gaat alle zorg en tandheelkunde dekken. Iedereen in Nederland is verzekerd onder dit fonds zonder dat daar actieve inschrijving voor nodig is.”
“We brengen de zorg weer in publieke handen en zetten we ons in voor een betaalbaar, toegankelijk en rechtvaardig zorgsysteem.”
“De zorg komt volledig in handen van de overheid, van ziekenhuis tot verzekeraar. Winst en markt-bureaucratie in de zorg worden zo verleden tijd.”
Afschaffen eigen risico en directe premies
BIJ1 wil het eigen risico en alle directe maandelijkse premies en eigen bijdragen volledig afschaffen. In plaats daarvan komt er een inkomensafhankelijke, progressieve zorgpremie, zodat zorgkosten niet langer een drempel vormen voor toegang tot het basispakket.
“Alle directe maandelijkse premies en eigen bijdragen worden afgeschaft en vervangen door een inkomensafhankelijke, progressieve zorgpremie.”
“Het ‘eigen risico’ en rekeningen aan de balie schaffen we af. Iedereen draagt bij op basis van hun inkomen en iedereen krijgt de zorg die ze nodig hebben.”
Uitgebreid en samenhangend basispakket voor iedereen
Het basispakket wordt uitgebreid: het Nationaal Zorgfonds dekt alle zorg en tandheelkunde. BIJ1 benadrukt dat iedereen toegang krijgt tot een passend en samenhangend pakket aan zorg en ondersteuning, zonder uitsluiting of bureaucratische barrières.
De ChristenUnie wil de zorg toegankelijker en betaalbaarder maken door de zorgpremie te halveren, het eigen risico niet te verhogen en het basispakket uit te breiden met tandartszorg. Ze keren zich tegen marktwerking in de zorg en willen dat alleen passende, effectieve zorg in het basispakket blijft. Mensen met een laag inkomen en chronisch zieken worden financieel ontzien.
Zorgpremie halveren en inkomensafhankelijk maken
De ChristenUnie wil de maandelijkse zorgpremie halveren en de zorgtoeslag vervangen door een uitkeerbare belastingkorting, zodat mensen met een lager inkomen minder kwijt zijn aan zorg. Het resterende deel van de premie wordt via de loonstrook verrekend.
“We halveren de maandelijkse zorgpremie. Het resterende deel van onze financiële bijdrage aan de zorgkosten wordt verrekend via de loonstrook. Het netto gevolg van deze wijziging is dat mensen met een lager inkomen voortaan minder geld kwijt zijn aan de zorg en mensen met een hoger inkomen iets meer.”
“In ons belastingvoorstel vervangen we de zorgtoeslag door een uitkeerbare belastingkorting.”
Eigen risico blijft gelijk, compensatie voor chronisch zieken
Het eigen risico wordt niet verhoogd en mensen die het altijd moeten opmaken, zoals chronisch zieken en gehandicapten, krijgen een tegemoetkoming.
“Het eigen risico blijft € 385. We zorgen ervoor dat mensen die altijd hun eigen risico moeten opmaken, zoals chronisch zieken en gehandicapten, een tegemoetkoming krijgen.”
Basispakket uitbreiden met tandartszorg
De ChristenUnie wil het basispakket uitbreiden met tandartszorg voor periodieke controle en het herstellen van gaatjes, om grotere gezondheidsproblemen te voorkomen.
“Het basispakket wordt uitgebreid met periodieke controle en het herstellen van gaatjes bij de tandarts om te voorkomen dat kleine problemen uitgroeien tot grote gezondheidsproblemen.”
Alleen passende en effectieve zorg in het basispakket
De partij wil dat alleen passende, bewezen effectieve zorg in het basispakket blijft. Het Zorginstituut krijgt meer instrumenten om dit te sturen, met nadruk op kwaliteit van leven.
“Kosten-effectiviteitsstudies die bepalend zijn voor de keuzes voor het zorgverzekeringspakket nemen daarom ook een betekenisvol leven als uitgangspunt. Het Zorginstituut krijgt meer instrumenten om dit te sturen zodat alleen passende zorg in het zorgverzekeringspakket zit.”
Tegen marktwerking in de zorg
De ChristenUnie wil een einde aan marktwerking in de zorg, omdat dit leidt tot verkeerde prikkels en afnemende bereikbaarheid. Ze willen dat zorgverzekeraars alleen behandelingen in ziekenhuizen vergoeden en gespecialiseerde privéklinieken afbouwen.
“Marktwerking hoort niet thuis in de zorg. Het leidt tot prikkels die niet passen bij een samenleving waarin we omzien naar elkaar.”
“Gespecialiseerde privéklinieken die hoogrenderende inkomsten bij de publieke zorgketen weghouden worden afgebouwd, doordat zorgverzekeraars alleen behandeling in ziekenhuizen vergoeden.”
D66 wil de zorg toegankelijk en betaalbaar houden door het eigen risico niet te verhogen, maar wel te differentiëren voor mensen met hoge zorgkosten. Ze pleiten voor een basispakket dat wordt uitgebreid met een jaarlijkse tandartscontrole en willen alleen bewezen effectieve zorg vergoeden. Marktwerking en onnodige behandelingen worden ontmoedigd; de patiënt en kwaliteit van leven staan centraal.
Eigen risico blijft gelijk, wordt inkomensafhankelijk
D66 kiest ervoor het eigen risico niet te verhogen, maar wil het wel inkomensafhankelijk maken voor mensen met hoge zorgkosten. Hiermee willen ze zorg betaalbaar houden en kwetsbare groepen ontzien.
“We verhogen het eigen risico van €385 euro niet en je betaalt niet meer dan €150 euro per behandeling. Mensen die een groot deel van hun inkomen aan zorg moeten uitgeven, bijvoorbeeld vanwege een chronische ziekte of een beperking, gaan een veel lager eigen risico betalen.”
“Het eigen risico blijft, zodat de zorg toegankelijk en betaalbaar blijft. Een algemene halvering klinkt goed, maar leidt tot langere wachtlijsten en hogere premies. En dat moeten mensen uiteindelijk zelf ophoesten. D66 kiest daarom voor een gerichte aanpak.”
Uitbreiding basispakket met jaarlijkse tandartscontrole
D66 wil het basispakket uitbreiden met een jaarlijkse tandartscontrole, zodat mondzorg niet afhankelijk is van inkomen.
“D66 wil dat iedereen recht krijgt op een jaarlijkse tandartscontrole, vergoed vanuit het basispakket. Want een gezonde mond is essentieel voor een gezond leven en mag niet afhankelijk zijn van je portemonnee.”
Alleen bewezen effectieve zorg in het basispakket
D66 wil dat alleen zorg die bewezen effectief is wordt vergoed, om verspilling en onnodige kosten te voorkomen.
“Om iedereen de juiste en passende zorg te kunnen bieden, vergoeden we geen zorg meer die onnodig is of waarvan niet bewezen is dat het effectief werkt.”
Minder marktwerking, meer focus op patiënt en kwaliteit
D66 wil af van prikkels die leiden tot overbehandeling en marktwerking; de zorg moet draaien om wat de patiënt echt nodig heeft en kwaliteit van leven.
“D66 wil zorg die draait om de patiënt, niet om marktwerking en commercie. Nu loont het voor specialisten te vaak om zoveel mogelijk behandelingen of operaties te doen.”
“Wij willen dat zorg wordt beoordeeld op wat het de patiënt écht oplevert, zoals op wat het effect van de behandeling is of op meer kwaliteit van leven van de patiënt.”
DENK wil de zorg betaalbaarder en toegankelijker maken door het volledig afschaffen van het eigen risico, het verlagen van de zorgpremie en het uitbreiden van het basispakket met onder andere mondzorg en fysiotherapie. De partij wil marktwerking en winsten in de zorg beperken, zodat zorggeld daadwerkelijk aan zorg wordt besteed en niet aan commerciële belangen. DENK ziet zorg als een mensenrecht en wil dat niemand zorg hoeft te mijden vanwege de kosten.
Eigen risico volledig afschaffen
DENK vindt dat het eigen risico mensen ervan weerhoudt om noodzakelijke zorg te zoeken en wil dit daarom volledig afschaffen. Hiermee wil de partij zorg toegankelijker maken voor iedereen, ongeacht inkomen.
Zorgpremie verlagen, vooral voor lage- en middeninkomens
DENK wil de zorgpremie verlagen, met name voor mensen met lage en middeninkomens. Dit moet worden gefinancierd door winsten in de medische industrie te beperken en geneesmiddelen goedkoper in te kopen.
“Het verlagen van de zorgpremie, met name voor lage- en midden-inkomens. Dit gaan we doen door het beperken van de winsten in de medische industrie en de big pharma.”
Basispakket uitbreiden met mondzorg en fysiotherapie
DENK wil het basispakket uitbreiden zodat meer zorg, zoals mondzorg, tandheelkundige controles en fysiotherapie, weer voor iedereen toegankelijk wordt. Hiermee wil de partij voorkomen dat mensen noodzakelijke zorg uitstellen vanwege hoge kosten buiten het basispakket.
“Wij breiden het basispakket uit. Mondzorg, tandheelkundige controles en fysiotherapie komen terug in het pakket.”
Marktwerking en winsten in de zorg beperken
DENK wil de marktwerking in de zorg terugdringen en winsten van zorgverzekeraars en commerciële partijen aan banden leggen. Het doel is dat zorggeld daadwerkelijk aan zorg wordt besteed en niet aan winstuitkeringen of bonussen.
“We gaan de marktwerking in de zorg beperken met meer marktmeesterschap. Door verplichte transparantie maken we inzichtelijk hoe het geld van zorgverzekeraars wordt besteed. We leggen de winsten van zorgverzekeraars wettelijk aan banden, gaan bonussen voor bestuurders tegen en willen dat reserves meer ingezet worden voor premieverlagingen.”
“Met een uitbreiding van het winstverbod zorgen wij ervoor dat geld beschikbaar blijft voor de zorg. We gaan ook de activiteiten van commerciële partijen beperken die de zorg alleen maar gebruiken om geld te verdienen.”
De VVD wil de zorg betaalbaar en van hoge kwaliteit houden door het basispakket te beperken tot alleen de meest effectieve behandelingen en kijkt kritisch naar welke zorg nog vergoed moet worden. Ze zijn voorstander van een hoger eigen risico als dat nodig is om de premies betaalbaar te houden, maar willen het bedrag per keer beperken en rekening houden met de draagkracht van chronisch zieken. De partij kiest expliciet voor scherpe keuzes: minder zorg in het basispakket, mogelijk meer eigen bijdragen, en een efficiënter zorgstelsel.
Kleiner basispakket met alleen effectieve zorg
De VVD wil het basispakket beperken tot de meest effectieve behandelingen om de zorg betaalbaar te houden en verspilling tegen te gaan. Ze vinden dat niet alle zorg automatisch vergoed moet worden en dat nieuwe of dure behandelingen kritisch moeten worden beoordeeld op hun toegevoegde waarde.
“De VVD wil het basispakket beperken tot de meest effectieve behandelingen, zodat de patiënt altijd de meest passende zorg krijgt. Om dit te bereiken, toetsen we steviger op wat er in het basispakket komt. Dit leidt tot een kleiner basispakket, maar vooral tot betere zorg.”
“We kijken kritisch welke zorg wel en niet vergoed moet worden.”
“Nieuwe en dure bestaande behandelingen worden opnieuw beoordeeld: Behandelingen in welzijn en de gezondheidszorg worden beoordeeld op de toegevoegde waarde van de behandeling ten opzichte van de bestaande alternatieven en maatschappelijke kosten.”
“We vergoeden alleen effectieve en gecontracteerde zorg en kijken kritisch of behandelingen in het basispakket wel het meest effectief zijn.”
Mogelijke verhoging eigen risico, lagere premie
De VVD draait de verlaging van het eigen risico terug en sluit een verdere verhoging niet uit als dat nodig is om de premies betaalbaar te houden. Ze willen wel het bedrag dat mensen per keer aan eigen risico kwijt zijn beperken en houden rekening met de draagkracht van chronisch zieken.
“We draaien de verlaging van het eigen risico terug. Dit zorgt er nu voor dat de maandelijkse premie omlaaggaat. We bekijken of een verdere verhoging van het eigen risico nodig is om de premies betaalbaar te houden, waarbij we rekeninghouden met de draagkracht van bijvoorbeeld mensen die chronisch ziek zijn. Wel beperken we het bedrag dat mensen per keer aan eigen risico kwijt zijn.”
Meer eigen bijdragen en strengere selectie in het pakket
De VVD kiest voor meer eigen bijdragen en een efficiënter zorgstelsel als noodzakelijke keuzes om de zorgkosten beheersbaar te houden, mede vanwege de vergrijzing.
“Dat betekent wel dat we keuzes zullen moeten maken in de zorg en de sociale zekerheid, zoals een kleiner basispakket, meer eigen bijdragen, een efficiënter zorgstelsel en een veel meer activerende sociale zekerheid.”
Volt vindt dat goede zorg een basisrecht is en wil zorg breed toegankelijk en betaalbaar houden. Het basispakket mag niet worden uitgekleed, het eigen risico blijft bestaan, en de zorgkosten moeten meer uit collectieve middelen worden betaald zodat de nominale premie kan dalen. Volt wil preventie versterken, mondzorg terug in het basispakket brengen, en de wildgroei aan polissen tegengaan.
Basispakket mag niet worden uitgekleed
Volt stelt dat het basispakket niet mag worden versoberd om financiële redenen; alleen bewezen ineffectieve behandelingen mogen eruit. De partij vindt dat de beste behandeling aan zorgverlener en patiënt is, niet aan de politiek.
“Het is onverantwoord om het basispakket uit te kleden of behandelmogelijkheden te schrappen, omdat er op andere vlakken financiële tekorten zijn. Wat de beste behandeling is, is aan de zorgverlener en de patiënt.”
“Behandelingen die volgens wetenschappelijk onderzoek niet effectief zijn of niet meer het effectiefste alternatief zijn, mogen wel uit het basispakket verwijderd worden.”
Eigen risico blijft bestaan
Volt wil het eigen risico behouden, maar de zorgkosten meer uit collectieve middelen betalen zodat de nominale premie kan dalen.
“De zorgkosten moeten voor een groter deel uit de collectieve middelen betaald worden. Zo kunnen we de nominale zorgpremie naar nul euro verlagen en neemt het besteedbaar inkomen van uitkeringsgerechtigden toe. Het eigen risico blijft bestaan.”
Mondzorg terug in het basispakket
Volt wil preventieve en acute mondzorg terugbrengen in het basispakket om gezondheidsproblemen en kosten op termijn te voorkomen.
“Volt brengt preventieve en acute mondzorg terug in het basispakket. Door zorg op tijd en laagdrempelig beschikbaar te maken, voorkomen we erger wordende klachten en onnodige medische ingrepen.”
Wildgroei aan polissen tegengaan
Volt wil de onoverzichtelijke hoeveelheid zorgpolissen beperken en verzekeraars verbieden om zich op specifieke doelgroepen te richten.
50PLUS wil de zorg betaalbaar, toegankelijk en dekkend houden, met speciale aandacht voor ouderen. Ze pleiten voor een verlaging van het eigen risico op zo’n manier dat vooral mensen met een laag inkomen er echt op vooruitgaan, en benadrukken het belang van een betaalbare zorgverzekering met voldoende dekking. Het versterken van eerstelijnszorg, ondersteuning van mantelzorgers en het recht op passende zorg voor iedereen zijn centrale punten.
Verlaging van het eigen risico gericht op lage inkomens
50PLUS vindt het huidige eigen risico te hoog en wil dit verlagen, vooral zodat mensen met een laag inkomen daadwerkelijk meer overhouden. Dit moet de zorg toegankelijker maken voor kwetsbare groepen en financiële drempels wegnemen.
“Een verlaging van het eigen risico zorg, op een manier die mensen met een laag inkomen ook werkelijk meer oplevert.”
Betaalbare zorgverzekering met voldoende dekking
De partij benadrukt dat de basiszorgverzekering betaalbaar moet blijven en voldoende dekking moet bieden, zodat noodzakelijke zorg voor iedereen toegankelijk blijft.
“Betaalbare zorgverzekering met afdoende dekking.”
Recht op passende zorg voor alle inwoners
50PLUS vindt dat iedereen recht moet hebben op passende zorg, ongeacht leeftijd of achtergrond. Dit betekent dat het basispakket breed en toegankelijk moet zijn, met extra aandacht voor ouderen.
“Een recht voor alle inwoners op passende zorg.”
Versterken van eerstelijnszorg en zorg dichtbij huis
De partij wil de eerstelijnszorg versterken en kleinschalige zorgvoorzieningen in de wijk behouden en uitbreiden, zodat zorg laagdrempelig en dichtbij blijft, vooral voor ouderen.
“We pleiten daarom voor het versterken van de eerstelijnszorg, betere ondersteuning van mantelzorgers en structurele investeringen in ouderenzorg en verpleeghuizen.”
“We gaan ons inzetten voor behoud en uitbreiding van kleinschalige zorgvoorzieningen in de wijken, zodat ouderen langer in hun vertrouwde omgeving blijven wonen met passende zorg dichtbij huis.”
Het CDA wil het zorgstelsel toekomstbestendig en solidair houden, maar vindt dat mensen meer zelf moeten bijdragen aan de zorgkosten. Het eigen risico wordt niet verlaagd, het basispakket moet strenger worden getoetst op effectiviteit, en niet-effectieve zorg moet eruit. Tegelijkertijd wil het CDA oog houden voor chronisch zieken en mensen met een beperking, en de solidariteit in het stelsel behouden.
Eigen risico niet verlagen, wel trancheren
Het CDA draait de voorgenomen verlaging van het eigen risico terug, omdat dit volgens hen de premie alleen maar duurder maakt. Ze zijn voorstander van tranchering per behandeling en willen rekening houden met chronisch zieken en mensen met een beperking.
“We draaien de verlaging van het eigen risico terug, want die maakt de premie alleen maar duurder.”
“We draaien de voorgenomen verlaging van het eigen risico terug. Wél zijn we voorstander van tranchering per behandeling. We hebben daarbij oog voor de kosten voor chronisch zieken en mensen met een beperking.”
Strenger en transparanter basispakket
Het CDA wil dat alleen bewezen effectieve zorg in het basispakket blijft. Het Zorginstituut Nederland moet strenger en transparanter toetsen en vaker het bestaande pakket evalueren, waarbij niet-effectieve zorg en dure medicijnen uit het pakket kunnen worden gehaald.
“In het basispakket verzekeren we bewezen effectieve zorg. Het Zorginstituut Nederland moet strenger en transparanter toetsen bij toelating en vaker het bestaande pakket evalueren, mede op basis van data en transparantie over prestaties. Bewezen niet-effectieve zorg moet uit het pakket. Dat geldt ook voor (her)beoordelen van effectiviteit van dure medicijnen.”
Solidariteit blijft uitgangspunt, maar meer eigen bijdrage
Het CDA benadrukt dat solidariteit de kern van het zorgstelsel blijft, maar vindt het eerlijk dat mensen meer zelf bijdragen aan de kosten van hun gezondheid en zorg.
“Solidariteit blijft de basis van ons zorgstelsel. Zorg moet dichtbij zijn. Hervormingen zijn daarvoor nodig: eenvoudige zorg in de regio, complexe zorg geconcentreerd voor de beste kwaliteit. Om de zorg betaalbaar te houden is het eerlijke verhaal dat mensen meer zelf bijdragen, maar wie hoge zorgkosten heeft komen we tegemoet.”
“De kern van ons zorgstelsel blijft solidariteit. Tegelijk vragen we van mensen om meer bij te dragen aan de kosten van hun gezondheid en zorg.”
BVNL wil de zorg betaalbaarder en efficiënter maken door bureaucratie te verminderen, kritisch te kijken naar welke zorg wordt vergoed, en meer regie bij de patiënt te leggen. Ze pleiten voor het afschaffen van zorg in natura ten gunste van persoonsgebonden budgetten, het invoeren van een vaste eigen bijdrage per behandeling (niet inkomensafhankelijk), en het uitbreiden van het basispakket met volledige vergoeding van de anticonceptiepil. BVNL benadrukt individuele keuzevrijheid en minder overheidsbemoeienis in de zorg.
Zorg in natura afschaffen, alles via PGB
BVNL wil alle zorg aanbieden via persoonsgebonden budgetten (PGB) in plaats van zorg in natura, zodat zorgbehoevenden meer regie krijgen en bureaucratie vermindert. Dit past bij hun streven naar minder overheidsbemoeienis en meer individuele autonomie.
“Zorg in natura wordt afgeschaft en alle zorg gaat worden aangeboden via een Persoonsgebonden Budget (PGB). Dit geeft zorgbehoevenden regie over hun zorgtraject, vermindert bureaucratie en sluit aan bij het streven van BVNL naar minder overheidsbemoeienis en meer individuele autonomie.”
Vaste eigen bijdrage per behandeling, niet inkomensafhankelijk
BVNL wil dat iedereen een vaste eigen bijdrage per behandeling betaalt, ongeacht het inkomen. Dit betekent een verschuiving van het huidige systeem van eigen risico naar een systeem van vaste bijdragen, waarmee ze beogen de zorgkosten transparenter en eerlijker te maken.
“Iedereen betaalt een eigen bijdrage, per behandeling, die niet inkomensafhankelijk is.”
Kritischer op vergoeding en samenstelling basispakket
BVNL vindt dat er kritischer gekeken moet worden naar welke zorg wordt verleend en vergoed, en wil het basispakket uitbreiden met volledige vergoeding van de anticonceptiepil. Ze willen verspilling tegengaan en alleen noodzakelijke zorg vergoeden.
“We moeten kritischer kijken naar welke zorg verleend en vergoed wordt.”
“De anticonceptiepil wordt volledig vergoed voor alle vrouwen vanaf de vruchtbare leeftijd. Terugkeer van de pil in het basispakket moet tot minder ongewenste zwangerschappen, minder abortussen en minder gezinsproblematiek leiden.”