Verkiezingsprogramma's 2025 overhoe kijken de partijen aan tegen zorgkosten , eigen risico en het basispakket?
De Partij voor de Dieren wil zorgkosten eerlijker verdelen, het eigen risico volledig afschaffen en het basispakket uitbreiden met onder meer mondzorg, fysiotherapie en anticonceptie. Ze keren zich tegen marktwerking in de zorg en willen een publiek zorgfonds invoeren dat preventie en toegankelijkheid centraal stelt. De partij vindt dat zorg niet afhankelijk mag zijn van inkomen en dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.
Eigen risico volledig afschaffen
De PvdD wil het eigen risico in de zorg afschaffen omdat het mensen met een laag inkomen of chronische aandoeningen onevenredig hard treft en leidt tot het mijden van noodzakelijke zorg. In plaats daarvan verhogen ze de inkomensafhankelijke bijdrage, waardoor de zorgtoeslag overbodig wordt.
Basispakket uitbreiden met mondzorg, fysiotherapie en anticonceptie
De partij vindt dat het basispakket te beperkt is en wil het uitbreiden met essentiële zorg zoals mondzorg, fysiotherapie, anticonceptie en preventieve zorg. Dit moet zorg toegankelijker maken en voorkomen dat mensen zorg mijden uit angst voor hoge kosten.
“We komen met een zorgfonds met een uitgebreide dekking, ook voor mondzorg, fysiotherapie en (definitieve) anticonceptie.”
“Uitgaven voor of kosten van preventie – zoals de diëtist, verslavingszorg en hulp bij stoppen met roken – komen in het basispakket en worden volledig vergoed.”
“Mondzorg wordt weer toegankelijk voor iedereen en komt terug in het basispakket.”
“Vergoeding voor anticonceptiemiddelen komt voor alle leeftijden terug in het basispakket, evenals sterilisatie.”
Marktwerking uit de zorg halen en publiek zorgfonds invoeren
De PvdD stelt dat marktwerking de zorg duurder en minder toegankelijk maakt. Ze willen de macht van zorgverzekeraars beperken en toewerken naar een publiek zorgfonds dat de zorg eerlijk en regionaal organiseert, met meer aandacht voor preventie.
“De zorg is geen markt, maar een basisvoorziening. Marktwerking hoort niet thuis in de zorg. Het jaagt kosten op, legt druk op zorgverleners en leidt af van waar het echt om zou moeten draaien: goede zorg voor iedereen. We halen marktwerking daarom zo veel als kan uit de zorg en verdelen de kosten eerlijk.”
“Zorgverzekeraars verliezen hun sturende rol. Tot het zorgfonds volledig is ingevoerd, beperken we hun invloed op zorginkoop, selectie en controle.”
“We komen met een zorgfonds met een uitgebreide dekking...”
Sterkste schouders dragen de zwaarste lasten
De partij wil dat de financiering van de zorg eerlijker wordt, zodat mensen met een hoger inkomen meer bijdragen en mensen met een laag inkomen of chronische ziekte minder worden belast.
“De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten. Mensen met meerdere chronische ziektes en een laag inkomen betalen op dit moment te veel zorgkosten. Dat vergroot niet alleen de ongelijkheid in gezondheid, maar ook in inkomen.”
“Het is tijd voor een eerlijk zorgsysteem, waar goede en betaalbare zorg dichtbij is, waar gezondheid niet afhankelijk is van je inkomen en waar de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.”
De SGP wil de zorgkosten beheersbaar houden door het basispakket kosteneffectiever te maken, het eigen risico te bevriezen op €385 en de financiële toegankelijkheid van zorg te waarborgen. Ze pleiten voor inkomensafhankelijke bijdragen waar mogelijk, uitbreiding van het basispakket met tandheelkundige controle, en het beperken van onnodige zorguitgaven. De partij benadrukt dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen en wil dat basiszorg voor iedereen toegankelijk blijft.
Eigen risico bevriezen op €385
De SGP wil het eigen risico de komende kabinetsperiode niet verhogen om de zorg financieel toegankelijk te houden. Dit voorkomt extra lasten voor mensen die zorg nodig hebben en biedt zekerheid aan verzekerden.
“De SGP bevriest het eigen risico de komende kabinetsperiode op 385 euro.”
Basiszorg en tandarts in basispakket
De SGP vindt dat iedereen toegang moet houden tot basiszorg, inclusief huisarts, tandarts en kraamhulp, ongeacht woonplaats. Ze willen tandheelkundige controle toevoegen aan het basispakket om de basiszorg te versterken.
Kostenbeheersing en effectiever basispakket
De partij wil het basispakket van de zorgverzekering (kosten)effectiever maken door doorlopend onderzoek en het schrappen van niet-bewezen effectieve zorg uit de collectieve financiering. Dit moet de stijgende zorgkosten tegengaan en het pakket betaalbaar houden.
Inkomensafhankelijke bijdragen en maximale bijbetalingen
De SGP wil inkomensafhankelijke eigen bijdragen invoeren voor wijkverpleging en het jaarlijkse maximum voor bijbetalingen op geneesmiddelen handhaven. Zo willen ze de lasten eerlijker verdelen en de zorg toegankelijk houden voor lagere inkomens.
Sterkste schouders dragen zwaarste lasten
De SGP vindt dat de financiële toegankelijkheid van zorg gewaarborgd moet blijven en dat hogere inkomens meer moeten bijdragen aan de zorgkosten.
“We laten het principe leidend zijn dat de sterkste schouders ook de zwaarste lasten dragen.”
Kritisch op onnodige zorguitgaven
De partij wil kritisch kijken naar onnodige zorguitgaven om de groei van de overheidsuitgaven te beperken en de zorg betaalbaar te houden.
“De SGP kijkt daarom kritisch naar de uitgaven aan (onnodige) zorg...”
De SP wil de zorgkosten voor burgers drastisch verlagen door het eigen risico volledig af te schaffen en de zorgpremie inkomensafhankelijk te maken. Het basispakket wordt fors uitgebreid met onder andere preventie, mondzorg, fysiotherapie en anticonceptie, en de SP wil de marktwerking in de zorg beëindigen door een Nationaal ZorgFonds op te richten. Hun kernvisie is dat zorg een collectief recht is, niet afhankelijk van inkomen of winst, en voor iedereen toegankelijk en betaalbaar moet zijn.
Eigen risico volledig afschaffen
De SP vindt het eigen risico asociaal en wil dat zorg gratis is op het moment van gebruik. Dit verlaagt de drempel om zorg te zoeken en voorkomt dat mensen zorg mijden vanwege kosten.
Nationaal ZorgFonds en inkomensafhankelijke premie
De SP wil de commerciële zorgverzekeraars vervangen door een Nationaal ZorgFonds, waarin het basispakket wordt uitgebreid en de premie inkomensafhankelijk wordt. Dit moet leiden tot lagere lasten voor lage en middeninkomens en het afschaffen van de zorgtoeslag.
“Er komt een nationaal zorgfonds, waarin ook de tandarts, de fysiotherapeut en de ggz zijn opgenomen. Dit vervangt de huidige commerciële zorgverzekeraars, zodat zorgverleners met minder bureaucratie te maken hebben.”
“De zorgpremies worden inkomensafhankelijk waardoor 80 procent van Nederland erop vooruit gaat. Mensen met een laag en middeninkomen betalen daardoor minder en hoeven daarom ook geen zorgtoeslag meer aan te vragen.”
Basispakket fors uitbreiden
De SP wil het basispakket uitbreiden met preventieve zorg, mondzorg, fysiotherapie, ggz en anticonceptie, zodat deze zorg voor iedereen toegankelijk en volledig vergoed is.
“Alle bewezen preventieve zorg, zoals controles bij de tandarts, stoppenmet rokenprogramma’s en leefstijlbegeleiding, wordt volledig vergoed.”
“Anticonceptie zoals de pil, het spiraaltje, en condooms en sterilisatie komen in het basispakket.”
“Er komt een nationaal zorgfonds, waarin ook de tandarts, de fysiotherapeut en de ggz zijn opgenomen.”
Marktwerking uit de zorg, zorg wordt collectief en publiek
De SP wil de marktwerking in de zorg beëindigen, winstuitkeringen verbieden en zorg collectief en publiek organiseren om verspilling en ongelijkheid tegen te gaan.
“We breken met dit marktdenken en zetten mensen centraal. Daarmee bouwen we een gezondheidszorg zonder klassenverschillen, waarbij iedereen een gezond leven kan leiden.”
“We organiseren de zorg samen, zonder markt. Zo garanderen we goede kwaliteit en wordt het goedkoper. We stoppen met aanbestedingen, verbieden budgetplafonds, verbieden winstuitkering in de zorg, ziekenhuizen worden niet gefinancierd op basis van verrichtingen...”
BIJ1 wil de zorg volledig uit de markt halen en in publieke handen brengen, met als doel een betaalbaar, toegankelijk en rechtvaardig zorgsysteem voor iedereen. Ze willen het eigen risico en alle directe premies en eigen bijdragen afschaffen, en het basispakket uitbreiden naar alle zorg en tandheelkunde, gefinancierd via een inkomensafhankelijke, progressieve premie. De partij verzet zich fel tegen winst in de zorg en wil landelijke standaardprijzen voor zorg en medicijnen.
Zorg volledig in publieke handen, geen marktwerking
BIJ1 stelt dat marktwerking en winstbejag de zorg duurder en minder toegankelijk hebben gemaakt. Ze willen alle zorginstellingen nationaliseren en de zorg weer besturen door zorgverleners en patiënten, niet door financiële belangen.
“We hebben de zorg lange tijd overgelaten aan de verwoestende vrije markt. Het heeft ervoor gezorgd dat zorginstellingen gericht zijn op het eindeloos vergroten van hun winsten, wat de zorg alleen maar duurder heeft gemaakt.”
“Daarom brengen we de zorg weer in publieke handen en zetten we ons in voor een betaalbaar, toegankelijk en rechtvaardig zorgsysteem.”
“De zorg komt volledig in handen van de overheid, van ziekenhuis tot verzekeraar. Winst en markt-bureaucratie in de zorg worden zo verleden tijd.”
Afschaffen eigen risico, premies en eigen bijdragen
Het eigen risico en alle directe maandelijkse premies en eigen bijdragen worden afgeschaft. Iedereen draagt bij via een inkomensafhankelijke, progressieve premie, zodat zorgkosten eerlijker verdeeld worden en niemand zorg hoeft te mijden vanwege kosten.
“Het ‘eigen risico’ en rekeningen aan de balie schaffen we af. Iedereen draagt bij op basis van hun inkomen en iedereen krijgt de zorg die ze nodig hebben.”
“Alle directe maandelijkse premies en eigen bijdragen worden afgeschaft en vervangen door een inkomensafhankelijke, progressieve zorgpremie.”
Nationaal Zorgfonds dekt alle zorg en tandheelkunde
BIJ1 wil een Nationaal Zorgfonds oprichten dat alle zorg en tandheelkunde dekt, zodat iedereen automatisch verzekerd is zonder inschrijving. Dit fonds vervangt de huidige zorgverzekeraars en zorgt voor een breed basispakket.
“We zetten een Nationaal Zorgfonds op dat de zorgverzekeraars gaat vervangen. Het Nationaal Zorgfonds gaat alle zorg en tandheelkunde dekken. Iedereen in Nederland is verzekerd onder dit fonds zonder dat daar actieve inschrijving voor nodig is.”
Landelijke standaardprijzen en geen winst in de zorg
Om de zorgkosten te beheersen en woekerwinsten te voorkomen, voert BIJ1 landelijke standaardprijzen in voor zorg en medicijnen en verbiedt winst in de zorg.
GroenLinks-PvdA wil de zorgkosten eerlijker verdelen door het eigen risico stapsgewijs af te schaffen, de zorgpremie te verlagen en het basispakket uit te breiden. De partij kiest voor meer solidariteit: de rijksten betalen meer, terwijl noodzakelijke zorg voor iedereen toegankelijk en betaalbaar wordt. Marktwerking en winstbejag in de zorg worden actief teruggedrongen.
Eigen risico stapsgewijs afschaffen
GroenLinks-PvdA vindt het eigen risico oneerlijk en wil dit stapsgewijs afschaffen, te beginnen met een verlaging. Het vrijwillig eigen risico verdwijnt volledig. Dit moet de toegankelijkheid van zorg vergroten, vooral voor kwetsbare groepen.
“We schaffen het eigen risico stapsgewijs af. Het vrijwillig eigen risico verdwijnt helemaal.”
“Daarom komen we met een nieuw plan om het eigen risico te verlagen, waardoor ook de zorgpremie omlaag kan.”
Zorgpremie omlaag en eerlijker gefinancierd
De partij wil de zorgpremie verlagen door de financiering van de zorg te hervormen: de rijksten gaan meer betalen, de middenklasse minder. Een groter deel van de zorg wordt collectief gefinancierd, zodat de lasten eerlijker verdeeld worden.
“We gaan de zorg op een andere manier financieren. Dat betekent dat de rijkste Nederlanders meer gaan betalen, de middenklasse minder. Mensen gaan minder premies betalen en we financieren een groter deel collectief. Met ons plan kan de zorgpremie omlaag.”
“De zorgpremie gaat omlaag door de zorgkosten op een eerlijkere manier te verdelen.”
Uitbreiding van het basispakket
GroenLinks-PvdA wil het basispakket uitbreiden zodat meer noodzakelijke zorg, zoals tandarts, fysiotherapie, brillen voor kinderen en spraakcomputers, weer wordt vergoed. Dit voorkomt dat mensen voor essentiële zorg moeten bijbetalen.
“Brillen voor kinderen en spraakcomputers komen in het basispakket. Een bezoek aan de tandarts of de fysiotherapeut wordt weer vergoed uit het basispakket.”
“Voor noodzakelijke zorg zou je geen rekening moeten krijgen. Die kosten betalen we gezamenlijk.”
Marktwerking en winstbejag terugdringen
De partij wil de doorgeschoten marktwerking en het winstbejag in de zorg aanpakken, omdat dit leidt tot hogere kosten en slechtere toegankelijkheid. Samenwerking en solidariteit moeten centraal staan.
“We pakken de doorgeschoten marktwerking aan en passen het zorgstelsel aan zodat samenwerking loont.”
“We scherpen daarom het winstverbod in de zorg aan. Zo gaat geld dat bedoeld is voor zorg, daadwerkelijk naar de zorg en niet meer naar investeerders zoals private equity.”
JA21 vindt dat de stijgende zorgkosten onhoudbaar zijn en wil de groei van het zorgbudget beperken. De partij draait de voorgenomen verlaging van het eigen risico terug en wil het basispakket beperken door overbodige behandelingen te schrappen, met meer focus op uitkomstgerichte en efficiënte zorg.
Groei zorgkosten beperken en eigen risico niet verlagen
JA21 stelt dat de stijgende zorgkosten niet langer door werkenden gedragen kunnen worden en wil daarom de groei van het zorgbudget beperken. De partij maakt de verlaging van het eigen risico ongedaan en kiest voor maatregelen die verspilling tegengaan en efficiëntie verhogen.
“Werkend Nederland kan dus geen stijgende zorgkosten meer dragen. Dit hoeft ook niet. JA21 beperkt de groei van het zorgbudget en maakt de voorgenomen verlaging van het eigen risico ongedaan.”
“De recent voorgenomen verlaging van het eigen risico ongedaan maken.”
“Minder snelle groei van de uitgaven aan de zorg.”
Basispakket beperken tot noodzakelijke en uitkomstgerichte zorg
JA21 wil het basispakket beperken door overbodige behandelingen zonder meerwaarde te schrappen en zorg te bekostigen op basis van uitkomsten en toegankelijkheid, niet op productie. Het ZorgInstituut krijgt een grotere rol in het selecteren van behandelingen die in het basispakket blijven.
Efficiënter gebruik van zorgmiddelen en tegengaan van verspilling
JA21 wil verspilling van medicatie tegengaan, dure infrastructuur beter benutten en boetes invoeren voor het zonder reden missen van afspraken, om zo de zorgkosten verder te beheersen.
NSC wil de zorgkosten voor burgers verlagen door het eigen risico te hervormen naar een systeem van €50 per behandeling met een maximum van €385 per jaar, zodat zorg toegankelijker wordt. Ze willen het basispakket uitbreiden met onder andere de jaarlijkse tandartscontrole en anticonceptie, maar ook kritisch kijken naar niet-bewezen zorg. Solidariteit, toegankelijkheid en het terugdringen van marktwerking staan centraal in hun visie op de zorg.
Eigen risico verlagen naar €50 per behandeling
NSC vindt dat het huidige eigen risico de toegang tot zorg belemmert en wil daarom overstappen naar een systeem waarbij per behandeling maximaal €50 wordt betaald, tot een jaarlijks maximum van €385. Dit moet vooral mensen met chronische aandoeningen en lage inkomens beschermen tegen hoge zorgkosten.
“Het eigen risico mag de toegang tot de zorg niet belemmeren. In plaats van een halvering van het eigen risico in de zorgverzekering kiezen we voor een beperkte eigen bijdrage van € 50 per behandeling met een maximum van € 385.”
“Elke behandeling kost ongeveer € 50 met een maximum van in totaal € 385. Dat betekent dat mensen die één keer naar het ziekenhuis gaan niet direct hun hele eigen risico moeten betalen.”
“Beperken van het eigen risico tot circa € 50 per behandeling, zodat behandeling niet direct het volledige eigen risico opslokt.”
Basispakket uitbreiden en kritisch herzien
NSC wil het basispakket uitbreiden met preventieve en laagdrempelige zorg, zoals de jaarlijkse tandartscontrole en anticonceptie, maar ook kritisch kijken naar zorg waarvan de effectiviteit niet bewezen is. Dit moet de solidariteit versterken en onnodige kosten voorkomen.
“Jaarlijkse tandartscontrole komt in het basispakket. Bezien wordt of de maximum tandartstarieven verlaagd kunnen worden. We zoeken een manier om de toegang tot anticonceptie drempelloos te maken. De eigen bijdrage voor kraamzorg wordt afgeschaft. Daarnaast wordt bekeken welke niet bewezen zorg uit het basispakket gehaald kan worden.”
Solidariteit en toegankelijkheid centraal in zorgkosten
NSC benadrukt dat zorgkosten eerlijk gespreid moeten worden over de samenleving, zodat goede zorg bereikbaar en betaalbaar blijft voor iedereen, ongeacht inkomen of gezondheid. Ze keren zich tegen marktwerking en willen solidariteit via premies en belastingen behouden.
“We hechten zeer aan het behoud van solidariteit in de bekostiging van de gezondheidszorg via premies en belastingen, zodat goede zorg bereikbaar en betaalbaar is en blijft voor jong en oud, arm en rijk, ziek en gezond.”
“Solidariteit via premies en belastingen, zodat goede zorg toegankelijk is en blijft voor arm en rijk, ziek en gezond, jong en oud.”
Marktwerking en commerciële prikkels terugdringen
NSC ziet marktwerking en commerciële prikkels als een bedreiging voor betaalbare en toegankelijke zorg. Ze willen de invloed van commerciële investeerders beperken en de rol van de zorgverzekeraar dienend maken.
“We willen de groeiende greep van commerciële investeerders op huisartsenpraktijken, tandartspraktijken, apotheken, verpleeghuizen, fysiotherapieketens en privéklinieken terugdringen.”
“We willen een solidair systeem voor zorgverzekeringen. We maken ons zorgen over de financiële prikkels in de zorg die concurrentie aanwakkeren en die samenwerking en passende zorg belemmeren.”
De PVV wil de zorgkosten voor burgers drastisch verlagen door het eigen risico volledig af te schaffen en de tandarts weer in het basispakket op te nemen. Ze stellen dat niemand zorg mag mijden vanwege geldzorgen en beloven dat de premie hierdoor niet zal stijgen, omdat zorgverzekeraars volledig gecompenseerd worden. De partij benadrukt dat betaalbare zorg een basisrecht is en wil het basispakket uitbreiden en toegankelijker maken.
Eigen risico volledig afschaffen
De PVV vindt het onacceptabel dat mensen zorg mijden vanwege financiële redenen en ziet het eigen risico als een "boete op ziek zijn". Door het eigen risico volledig af te schaffen, willen ze zorg toegankelijker maken zonder dat de premie stijgt, omdat verzekeraars worden gecompenseerd.
“Daarom schaffen wij het eigen risico volledig af, zodat niemand zorg mijdt door geldzorgen. De PVV zorgt ervoor dat de ziektekostenpremie hierdoor niet zal stijgen. We gaan zorgverzekeraars volledig compenseren.”
“Eigen risico geheel afschaffen”
“We schaffen de boete op ziek zijn – het eigen risico – helemaal af.”
Tandarts terug in het basispakket
De PVV wil de tandarts weer in het basispakket opnemen, omdat een gezond gebit volgens hen geen luxe is en het mijden van de tandarts negatieve gevolgen heeft voor de algehele gezondheid.
Basiszorg toegankelijk en betaalbaar houden
De PVV benadrukt dat zorg een basisvoorziening moet zijn en dat niemand financieel gestraft mag worden voor een bezoek aan de dokter of tandarts. Ze willen voorkomen dat mensen behandelingen uitstellen vanwege kosten en stellen dat betaalbare zorg een kernpunt is.
“De zorg is ontzettend belangrijk voor ons allemaal, maar voor veel mensen onbetaalbaar geworden. Nederlanders stellen om financiële redenen medische behandelingen of tandartsbezoeken uit. Dit maakt mensen zieker en jaagt uiteindelijk de kosten omhoog. Dat is onacceptabel!”
“Betaalbare zorg waarbij een bezoek aan de dokter of tandarts niet financieel wordt afgestraft, een fatsoenlijke oudedagsvoorziening – dát is het Nederland van de PVV.”
Het CDA vindt dat de stijgende zorgkosten een gezamenlijke verantwoordelijkheid zijn en wil het zorgstelsel toekomstbestendig en solidair houden. Ze draaien de verlaging van het eigen risico terug om premiestijging te voorkomen, willen alleen bewezen effectieve zorg in het basispakket houden, en zijn voor strengere toetsing en periodieke evaluatie van het pakket. Mensen moeten meer zelf bijdragen aan zorgkosten, maar chronisch zieken en mensen met hoge zorgkosten worden ontzien.
Verlaging eigen risico terugdraaien om premiestijging te voorkomen
Het CDA wil de voorgenomen verlaging van het eigen risico terugdraaien, omdat dit volgens hen de premie alleen maar duurder maakt. Ze zijn wel voorstander van tranchering per behandeling en houden rekening met chronisch zieken en mensen met een beperking.
“We draaien de verlaging van het eigen risico terug, want die maakt de premie alleen maar duurder.”
“We draaien de voorgenomen verlaging van het eigen risico terug. Wél zijn we voorstander van tranchering per behandeling. We hebben daarbij oog voor de kosten voor chronisch zieken en mensen met een beperking.”
Alleen bewezen effectieve zorg in het basispakket
Het CDA wil dat alleen bewezen effectieve zorg in het basispakket blijft. Het Zorginstituut Nederland moet strenger en transparanter toetsen bij toelating en vaker het bestaande pakket evalueren, zodat niet-effectieve zorg en dure medicijnen die niet werken uit het pakket verdwijnen.
“In het basispakket verzekeren we bewezen effectieve zorg. Het Zorginstituut Nederland moet strenger en transparanter toetsen bij toelating en vaker het bestaande pakket evalueren, mede op basis van data en transparantie over prestaties. Bewezen niet-effectieve zorg moet uit het pakket. Dat geldt ook voor (her)beoordelen van effectiviteit van dure medicijnen.”
Mensen moeten meer zelf bijdragen aan zorgkosten, maar kwetsbaren worden ontzien
Het CDA benadrukt dat solidariteit de basis blijft, maar dat mensen meer zelf moeten bijdragen aan de zorgkosten. Tegelijkertijd worden mensen met hoge zorgkosten tegemoetgekomen.
“Solidariteit blijft de basis van ons zorgstelsel. Zorg moet dichtbij zijn. Hervormingen zijn daarvoor nodig: eenvoudige zorg in de regio, complexe zorg geconcentreerd voor de beste kwaliteit. Om de zorg betaalbaar te houden is het eerlijke verhaal dat mensen meer zelf bijdragen, maar wie hoge zorgkosten heeft komen we tegemoet.”
“De kern van ons zorgstelsel blijft solidariteit. Tegelijk vragen we van mensen om meer bij te dragen aan de kosten van hun gezondheid en zorg.”
Strengere toetsing en periodieke evaluatie van het basispakket
Het CDA wil dat het Zorginstituut Nederland meer bevoegdheden krijgt om het basispakket te toetsen en te evalueren, zodat alleen effectieve en doelmatige zorg wordt vergoed.
“Het Zorginstituut Nederland moet strenger en transparanter toetsen bij toelating en vaker het bestaande pakket evalueren, mede op basis van data en transparantie over prestaties. Bewezen niet-effectieve zorg moet uit het pakket.”
“We willen de bevoegdheden van het Zorginstituut daartoe vergroten.”
D66 wil de zorgkosten beheersbaar houden door het eigen risico niet te verhogen, maar kiest voor een meer gerichte aanpak waarbij mensen met hoge zorgkosten minder eigen risico betalen. Ze willen het basispakket uitbreiden met een jaarlijkse tandartscontrole en schrappen onnodige of niet-effectieve zorg uit het pakket. D66 schaft de zorgtoeslag af en vervangt deze door een individueel basisbedrag om de bestaanszekerheid te vergroten.
Eigen risico blijft gelijk, gericht verlaagd voor chronisch zieken
D66 vindt het belangrijk dat de zorg betaalbaar en toegankelijk blijft, zonder het eigen risico te verhogen. Voor mensen met hoge zorgkosten, zoals chronisch zieken, wordt het eigen risico juist verlaagd. Zo willen ze voorkomen dat kwetsbare groepen financieel in de knel komen.
“We verhogen het eigen risico van €385 euro niet en je betaalt niet meer dan €150 euro per behandeling. Mensen die een groot deel van hun inkomen aan zorg moeten uitgeven, bijvoorbeeld vanwege een chronische ziekte of een beperking, gaan een veel lager eigen risico betalen.”
“Het eigen risico blijft, zodat de zorg toegankelijk en betaalbaar blijft. Een algemene halvering klinkt goed, maar leidt tot langere wachtlijsten en hogere premies. En dat moeten mensen uiteindelijk zelf ophoesten. D66 kiest daarom voor een gerichte aanpak.”
“D66 wil stapeling van zorgkosten voorkomen, in het bijzonder voor mensen met een handicap of chronische ziekte.”
Basispakket: uitbreiding en focus op bewezen effectieve zorg
D66 wil het basispakket uitbreiden met een jaarlijkse tandartscontrole en vergoedt alleen zorg die bewezen effectief is. Onnodige of niet-effectieve behandelingen worden niet langer vergoed, om verspilling tegen te gaan en de zorg betaalbaar te houden.
Afschaffen zorgtoeslag, invoering individueel basisbedrag
D66 schaft de zorgtoeslag af en vervangt deze door een individueel basisbedrag. Hiermee willen ze het toeslagenstelsel vereenvoudigen en de bestaanszekerheid vergroten, zodat mensen niet afhankelijk zijn van complexe regelingen.
“Ook de zorgtoeslag schaffen we af. Het individuele basisbedrag zorgt ervoor dat het inkomen van mensen op peil blijft. Zo ontstaat eindelijk een systeem dat meer bestaanszekerheid biedt.”
“De eerste belangrijke stappen zijn het invoeren van dat basisbedrag, het afschaffen van de zorgtoeslag...”
De VVD wil de zorgkosten beheersbaar houden door het basispakket te verkleinen tot alleen de meest effectieve behandelingen en door het eigen risico mogelijk te verhogen, met aandacht voor draagkracht. De partij kiest expliciet voor een hogere premie in plaats van een lager eigen risico en wil kritisch blijven toetsen welke zorg wel of niet wordt vergoed. Het doel is om de zorg betaalbaar te houden, vooral voor de toekomst, en om verspilling en inefficiëntie te verminderen.
Eigen risico mogelijk verhogen om premie te verlagen
De VVD ziet het eigen risico als een instrument om de zorgpremie betaalbaar te houden en is bereid het eigen risico verder te verhogen, met oog voor mensen met een lagere draagkracht zoals chronisch zieken. De partij draait verlaging van het eigen risico terug en kiest voor een lagere premie boven een lager eigen risico.
“We draaien de verlaging van het eigen risico terug. Dit zorgt er nu voor dat de maandelijkse premie omlaaggaat. We bekijken of een verdere verhoging van het eigen risico nodig is om de premies betaalbaar te houden, waarbij we rekeninghouden met de draagkracht van bijvoorbeeld mensen die chronisch ziek zijn.”
“Of een verdere verhoging van het eigen risico nodig is om de premies betaalbaar te houden, waarbij we rekeninghouden met de draagkracht van bijvoorbeeld mensen die chronisch ziek zijn. Wel beperken we het bedrag dat mensen per keer aan eigen risico kwijt zijn. Zo hoeven mensen niet direct de volledige som te betalen.”
Basisverzekering beperken tot meest effectieve zorg
De VVD wil het basispakket verkleinen door alleen de meest effectieve behandelingen te vergoeden. Nieuwe en bestaande dure behandelingen worden kritisch herbeoordeeld op hun toegevoegde waarde en maatschappelijke kosten, met als doel verspilling te voorkomen en de zorg betaalbaar te houden.
“De VVD wil het basispakket beperken tot de meest effectieve behandelingen, zodat de patiënt altijd de meest passende zorg krijgt. Om dit te bereiken, toetsen we steviger op wat er in het basispakket komt. Dit leidt tot een kleiner basispakket, maar vooral tot betere zorg.”
“Nieuwe en dure bestaande behandelingen worden opnieuw beoordeeld: Behandelingen in welzijn en de gezondheidszorg worden beoordeeld op de toegevoegde waarde van de behandeling ten opzichte van de bestaande alternatieven en maatschappelijke kosten.”
“We vergoeden alleen effectieve en gecontracteerde zorg en kijken kritisch of behandelingen in het basispakket wel het meest effectief zijn.”
Meer eigen bijdragen en kostenbesparing in de zorg
De VVD wil meer eigen bijdragen invoeren en de doelmatigheid van zorg verbeteren door verspilling en inefficiëntie tegen te gaan. Dit is onderdeel van bredere maatregelen om de zorgkosten te beheersen, mede vanwege de vergrijzing.
“Dat betekent wel dat we keuzes zullen moeten maken in de zorg en de sociale zekerheid, zoals een kleiner basispakket, meer eigen bijdragen, een efficiënter zorgstelsel en een veel meer activerende sociale zekerheid.”
“We stellen zorgverzekeraars en zorgkantoren in staat de doelmatigheid van de zorg verder te verbeteren en de kosten te beperken, in lijn met de gesloten zorgakkoorden. We stellen normen om verspilling en inefficiënties tegen te gaan.”
BBB wil de zorgkosten voor iedereen verlagen door het basispakket te beperken tot alleen bewezen effectieve zorg en stelt voor om marktwerking uit het basispakket te halen. Ze onderzoeken de invoering van één wettelijk verplichte basisverzekering met gelijke inhoud en premie, en willen strengere selectie op wat in het basispakket blijft. Het eigen risico wordt niet expliciet genoemd, maar de focus ligt op het betaalbaar houden van noodzakelijke zorg en het schrappen van niet-werkzame behandelingen.
Alleen bewezen effectieve zorg in het basispakket
BBB wil het basispakket beperken tot zorg die wetenschappelijk bewezen effectief is, om zo de kosten van de basisverzekering te verlagen. Niet-werkzame of alternatieve zorg wordt uit het basispakket gehaald en kan alleen via aanvullende verzekeringen worden afgenomen. Dit moet het basispakket betaalbaarder maken voor iedereen.
“Alle bewezen niet werkzame zorg gaat uit de basisverzekering. Hierdoor kunnen de kosten van de basisverzekering voor iedereen omlaag en kunnen mensen die toch homeopathie of andere niet wetenschappelijk bewezen zorg willen, kiezen voor een aanvullende verzekering die hen past.”
“Hierom snoeien we in het basispakket, om de meest noodzakelijke zorg voor iedereen betaalbaarder te maken.”
Eén wettelijk verplichte basisverzekering, geen marktwerking op noodzakelijke zorg
BBB onderzoekt de mogelijkheid van één wettelijk verplichte basisverzekering met gelijke inhoud en premie voor iedereen, waarbij concurrentie alleen nog op het aanvullende pakket plaatsvindt. Marktwerking hoort volgens BBB niet thuis in de meest noodzakelijke zorg, maar mag wel in het aanvullende pakket.
“We onderzoeken de mogelijkheid van één wettelijk verplichte basisverzekering met gelijke inhoud en premie, met alleen concurrentie op de aanvullende verzekering. Marktwerking moet er niet zijn op de meest noodzakelijke zorg, maar mag wel in het aanvullende pakket.”
Strengere selectie en toezicht op basispakket
BBB wil dat het Zorginstituut Nederland strenger selecteert welke zorg in het basispakket blijft, waarbij alle therapieën die niet beter presteren dan placebo worden geschrapt. Dit moet bijdragen aan kostenbeheersing en het betaalbaar houden van de zorg.
“Hierin willen wij strengere selectie vanuit het Zorginstituut Nederland (ZiN), met alle therapieën die niet beter presenteren dan placebo, geschrapt.”
Winsten zorgverzekeraars inzetten voor zorg en noodsituaties
BBB vindt dat winsten van zorgverzekeraars niet thuishoren in de zorgsector en wil dat deze worden geïnvesteerd in de zorg, onder andere voor wachttijdreductie en reserveringen voor onvoorziene situaties zoals pandemieën.
“Zorgverzekeraars houden soms grote winsten over en dat hoort wat ons betreft niet thuis in een sector die draait om mensen en niet om winst. Deze moeten voortaan geïnvesteerd worden in de zorg.”
“Gereserveerde winsten van zorgverzekeraars moeten voor minstens de helft worden ingezet voor omstandigheden die zich plotseling voordoen.”
BVNL wil zorgkosten verlagen door bureaucratie en verspilling aan te pakken, meer transparantie te eisen en de regie bij de patiënt te leggen. Ze pleiten voor een persoonsgebonden budget voor alle zorg, een vaste eigen bijdrage per behandeling (niet inkomensafhankelijk), en een kritische blik op welke zorg in het basispakket blijft. BVNL wil het basispakket beperken tot noodzakelijke zorg en noemt expliciet de terugkeer van de anticonceptiepil in het basispakket.
Alle zorg via persoonsgebonden budget (PGB)
BVNL wil af van zorg in natura en alle zorg aanbieden via een persoonsgebonden budget, zodat patiënten meer regie krijgen en bureaucratie vermindert. Dit sluit aan bij hun streven naar minder overheidsbemoeienis en meer individuele autonomie.
“Zorg in natura wordt afgeschaft en alle zorg gaat worden aangeboden via een Persoonsgebonden Budget (PGB). Dit geeft zorgbehoevenden regie over hun zorgtraject, vermindert bureaucratie en sluit aan bij het streven van BVNL naar minder overheidsbemoeienis en meer individuele autonomie.”
Vaste eigen bijdrage per behandeling, niet inkomensafhankelijk
BVNL wil dat iedereen een vaste eigen bijdrage per behandeling betaalt, ongeacht inkomen. Dit is een duidelijke keuze voor een ander systeem dan het huidige eigen risico, en benadrukt individuele verantwoordelijkheid.
“Iedereen betaalt een eigen bijdrage, per behandeling, die niet inkomensafhankelijk is.”
Kritisch op basispakket en vergoedingen
BVNL wil kritisch kijken naar welke zorg wordt verleend en vergoed, en het basispakket beperken tot noodzakelijke zorg. Ze noemen expliciet de terugkeer van de anticonceptiepil in het basispakket.
“We moeten kritischer kijken naar welke zorg verleend en vergoed wordt.”
“De anticonceptiepil wordt volledig vergoed voor alle vrouwen vanaf de vruchtbare leeftijd. Terugkeer van de pil in het basispakket moet tot minder ongewenste zwangerschappen, minder abortussen en minder gezinsproblematiek leiden.”
Transparantie en aanpak van verspilling
BVNL wil alle geldstromen in de zorg inzichtelijk maken en samen met zorgverleners verspilling en inefficiënte regelgeving aanpakken, om zo de zorgkosten te verlagen.
“Alle geldstromen in de zorg worden inzichtelijk gemaakt. Van premies en subsidies tot PGB’s en Wlz-gelden. We willen precies weten waar elke euro blijft.”
“Samen met zorgverleners wordt bekeken waar verspilling zit, waar wet- en regelgeving efficiëntie in de weg staat en waar deregulering mogelijk is. Deze regels worden aangepast als ze goedkopere, betere of slimmere zorg in de weg staan.”
DENK wil de zorgkosten voor burgers fors verlagen door het volledig afschaffen van het eigen risico, het verlagen van de zorgpremie en het uitbreiden van het basispakket met onder andere mondzorg en fysiotherapie. De partij vindt dat zorg toegankelijk en betaalbaar moet zijn voor iedereen, ongeacht inkomen, en wil winsten in de zorgsector beperken om dit te financieren. DENK ziet zorg als een mensenrecht en wil marktwerking en commerciële prikkels in de zorg terugdringen.
Eigen risico volledig afschaffen
DENK beschouwt het eigen risico als een belangrijke drempel voor zorgtoegang en wil deze daarom volledig afschaffen. Dit moet voorkomen dat mensen zorg mijden vanwege de kosten.
Zorgpremie verlagen, vooral voor lage- en middeninkomens
De partij wil de zorgpremie verlagen, met name voor mensen met lage en middeninkomens. Dit wordt gefinancierd door winsten in de medische industrie te beperken en geneesmiddelen goedkoper in te kopen.
“Het verlagen van de zorgpremie, met name voor lage- en midden-inkomens. Dit gaan we doen door het beperken van de winsten in de medische industrie en de big pharma. We verlagen de prijzen voor geneesmiddelen met centrale inkoop en met een aanpassing van de referentieprijzen in de wet.”
Basispakket uitbreiden met mondzorg en fysiotherapie
DENK wil het basispakket uitbreiden zodat meer zorg, zoals mondzorg, tandheelkundige controles en fysiotherapie, voor iedereen toegankelijk wordt.
“Wij breiden het basispakket uit. Mondzorg, tandheelkundige controles en fysiotherapie komen terug in het pakket.”
Winsten en marktwerking in de zorg beperken
Om zorg betaalbaar te houden, wil DENK de winsten van zorgverzekeraars en commerciële partijen aan banden leggen en marktwerking terugdringen. Dit moet ervoor zorgen dat zorggeld daadwerkelijk aan zorg wordt besteed.
“Met een uitbreiding van het winstverbod zorgen wij ervoor dat geld beschikbaar blijft voor de zorg. We gaan ook de activiteiten van commerciële partijen beperken die de zorg alleen maar gebruiken om geld te verdienen.”
“We gaan de marktwerking in de zorg beperken met meer marktmeesterschap. Door verplichte transparantie maken we inzichtelijk hoe het geld van zorgverzekeraars wordt besteed. We leggen de winsten van zorgverzekeraars wettelijk aan banden, gaan bonussen voor bestuurders tegen en willen dat reserves meer ingezet worden voor premieverlagingen.”
FVD wil de zorgkosten voor burgers verlagen door het eigen risico te verlagen, de zorgpremies omlaag te brengen en het basispakket uit te breiden met onder andere fysiotherapie, anticonceptie en tandzorg. De partij is tegen inkomensafhankelijke premies en wil de vrije artsenkeuze behouden. Hun kernvisie is dat zorg toegankelijk, betaalbaar en minder bureaucratisch moet zijn, met meer ruimte voor artsen en patiënten.
Eigen risico verlagen naar €200
FVD vindt het huidige eigen risico te hoog en wil dit verlagen naar €200 om zorg betaalbaarder te maken voor iedereen. Ze zijn expliciet tegen inkomensafhankelijke premies en willen dat het systeem eenvoudig en voorspelbaar blijft.
“We verlagen het eigen risico naar €200, zodat zorg weer betaalbaar wordt voor iedereen. Nooit akkoord gaan met inkomensafhankelijke premies.”
Zorgpremies omlaag en basispakket uitbreiden
De partij wil de zorgpremies verlagen en het basispakket uitbreiden met fysiotherapie, anticonceptie en tandzorg, zodat essentiële zorg voor iedereen toegankelijk blijft. Hiermee willen ze voorkomen dat mensen noodzakelijke zorg mijden vanwege kosten.
Vrije artsenkeuze behouden
FVD vindt het belangrijk dat patiënten zelf hun arts kunnen kiezen en dat artsen meer vrijheid krijgen in behandelkeuzes, zonder bemoeienis van zorgverzekeraars. Dit moet de kwaliteit en persoonlijke afstemming van zorg verbeteren.
mRNA-vaccins uit het basispakket
FVD wil mRNA-vaccins uit het basispakket halen, omdat zij deze middelen als risicovol beschouwen en niet willen dat mensen hier verplicht aan meebetalen.
“We halen de mRNA-vaccins uit het basispakket, zodat mensen niet langer verplicht meebetalen aan deze risicovolle middelen.”
Volt vindt dat goede zorg een basisrecht is en wil zorgkosten vooral collectief financieren, zodat de nominale zorgpremie naar nul kan. Het basispakket mag niet worden uitgekleed, behalve voor bewezen ineffectieve behandelingen, en het eigen risico blijft bestaan. Volt wil het basispakket uitbreiden met preventieve en acute mondzorg en zet in op het betaalbaar houden van zorg voor iedereen.
Meer zorgkosten uit collectieve middelen, premie naar nul
Volt wil dat zorgkosten grotendeels uit collectieve middelen worden betaald, zodat de nominale zorgpremie kan verdwijnen en het besteedbaar inkomen stijgt, vooral voor mensen met een uitkering. Dit moet de toegankelijkheid en betaalbaarheid van zorg verbeteren.
“De zorgkosten moeten voor een groter deel uit de collectieve middelen betaald worden. Zo kunnen we de nominale zorgpremie naar nul euro verlagen en neemt het besteedbaar inkomen van uitkeringsgerechtigden toe.”
Eigen risico blijft bestaan
Volt kiest ervoor het eigen risico te behouden, ondanks de collectieve financiering van zorgkosten. Dit betekent dat mensen nog steeds een deel van de zorgkosten zelf moeten betalen.
“Het eigen risico blijft bestaan.”
Basispakket niet uitkleden, alleen ineffectieve zorg eruit
Volt vindt het onverantwoord om het basispakket te verkleinen of behandelingen te schrappen vanwege financiële tekorten. Alleen behandelingen die wetenschappelijk bewezen niet effectief zijn, mogen uit het basispakket worden verwijderd.
“Het is onverantwoord om het basispakket uit te kleden of behandelmogelijkheden te schrappen, omdat er op andere vlakken financiële tekorten zijn.”
“Behandelingen die volgens wetenschappelijk onderzoek niet effectief zijn of niet meer het effectiefste alternatief zijn, mogen wel uit het basispakket verwijderd worden.”
Preventieve en acute mondzorg terug in het basispakket
Volt wil het basispakket uitbreiden door preventieve en acute mondzorg weer op te nemen, om zo gezondheidsproblemen en toekomstige zorgkosten te voorkomen.
“Volt brengt preventieve en acute mondzorg terug in het basispakket.”
Sociaal minimum verhogen om eigen bijdrage zorg te kunnen betalen
Volt wil het sociaal minimum verhogen zodat mensen zeker weten dat ze hun eigen bijdrage in de zorg kunnen betalen.
“Het sociaal minimum moet omhoog, zodat het voldoende is om bestaanszekerheid te garanderen. Dat moet in ieder geval hoog genoeg zijn om de eigen bijdrage in de zorg te kunnen betalen...”
De ChristenUnie wil zorgkosten eerlijker verdelen door de zorgpremie te halveren en het toeslagenstelsel te vervangen door een uitkeerbare belastingkorting, zodat vooral mensen met lagere inkomens minder kwijt zijn aan zorg. Het eigen risico blijft gelijk, maar chronisch zieken en gehandicapten krijgen een tegemoetkoming. Het basispakket wordt strenger afgebakend op basis van passende en betekenisvolle zorg, waarbij overbehandeling wordt tegengegaan.
Zorgpremie halveren en toeslagen vervangen
De ChristenUnie wil de maandelijkse zorgpremie halveren en de zorgtoeslag vervangen door een uitkeerbare belastingkorting. Dit maakt de zorgkosten voorspelbaarder en eerlijker, vooral voor mensen met lagere inkomens. De resterende bijdrage wordt via de loonstrook verrekend, waardoor de lasten eerlijker verdeeld worden.
“We halveren de maandelijkse zorgpremie. Het resterende deel van onze financiële bijdrage aan de zorgkosten wordt verrekend via de loonstrook. Het netto gevolg van deze wijziging is dat mensen met een lager inkomen voortaan minder geld kwijt zijn aan de zorg en mensen met een hoger inkomen iets meer.”
“In ons belastingvoorstel vervangen we de zorgtoeslag door een uitkeerbare belastingkorting.”
Eigen risico blijft gelijk, met tegemoetkoming voor chronisch zieken
Het eigen risico wordt niet verhoogd en blijft op het huidige niveau. Voor mensen die structureel hun eigen risico opmaken, zoals chronisch zieken en gehandicapten, komt er een financiële tegemoetkoming om hun lasten te verlichten.
“Het eigen risico blijft € 385. We zorgen ervoor dat mensen die altijd hun eigen risico moeten opmaken, zoals chronisch zieken en gehandicapten, een tegemoetkoming krijgen.”
Strenger basispakket: alleen passende en betekenisvolle zorg
De ChristenUnie wil het basispakket beperken tot zorg die bewezen effectief en betekenisvol is. Overbehandeling wordt ontmoedigd en het Zorginstituut krijgt meer instrumenten om te sturen op passende zorg, waarbij de arts samen met de patiënt beslist of behandeling echt nodig is.
“Kosten-effectiviteitsstudies die bepalend zijn voor de keuzes voor het zorgverzekeringspakket nemen daarom ook een betekenisvol leven als uitgangspunt. Het Zorginstituut krijgt meer instrumenten om dit te sturen zodat alleen passende zorg in het zorgverzekeringspakket zit. De arts bepaalt samen met de patiënt of behandelen echt nodig is voor goede zorg.”
50PLUS wil de zorgkosten voor burgers verlagen door het eigen risico te verminderen en streeft naar een betaalbare zorgverzekering met voldoende dekking. De partij legt nadruk op toegankelijkheid en betaalbaarheid van het basispakket, vooral voor mensen met een laag inkomen. Hun visie is dat zorg voor iedereen bereikbaar en betaalbaar moet blijven, met speciale aandacht voor ouderen.
Verlaging van het eigen risico zorg
50PLUS vindt het huidige eigen risico te hoog en wil dit verlagen, zodat vooral mensen met een laag inkomen daadwerkelijk profiteren. Dit moet de drempel tot zorg verlagen en financiële toegankelijkheid verbeteren.
“Een verlaging van het eigen risico zorg, op een manier die mensen met een laag inkomen ook werkelijk meer oplevert.”
Betaalbare zorgverzekering met voldoende dekking
De partij benadrukt dat de basiszorgverzekering betaalbaar moet zijn en voldoende dekking moet bieden, zodat noodzakelijke zorg voor iedereen toegankelijk blijft.
“Betaalbare zorgverzekering met afdoende dekking.”
Recht op passende zorg voor alle inwoners
50PLUS vindt dat iedereen recht moet hebben op passende zorg, wat impliceert dat het basispakket breed en toegankelijk moet zijn.
“Een recht voor alle inwoners op passende zorg.”