Verkiezingsprogramma's 2025 overhoe betaalt groenlinks pvda zorg
De VVD stelt dat GroenLinks-PvdA de zorg wil betalen door de lasten en belastingen te verhogen, wat volgens de VVD leidt tot een grotere, duurdere overheid en hogere kosten voor werkenden. De VVD kiest daarentegen voor het beperken van zorguitgaven via een kleiner basispakket, meer eigen bijdragen en het tegengaan van verspilling, zodat de rekening niet bij werkenden wordt gelegd. Hun kernvisie is dat de zorg betaalbaar moet blijven door scherpe keuzes en efficiëntie, niet door hogere belastingen.
GroenLinks-PvdA verhoogt lasten en belastingen voor zorg
De VVD positioneert zich expliciet tegen het door GroenLinks-PvdA voorgestane beleid om zorg te financieren via hogere belastingen en lastenverzwaring. Volgens de VVD leidt dit tot een uitdijende overheid en legt het de rekening bij werkenden en ondernemers, wat zij onwenselijk achten.
“Nederland staat voor een urgente en fundamentele keuze. Tussen een verder uitdijende overheid of een kleine en sterke overheid met een hart en die uitgaat van vertrouwen.”
“We kiezen voor minder uitgeven in plaats van hogere belastingen. Zo leggen we de rekening niet bij hardwerkende Nederlanders of ondernemers neer, maar bij de overheid zelf.”
“Niet door een grote, dure overheid op te tuigen en te laten herverdelen, maar door de vaste lasten te verlagen en regels die het leven duurder maken te schrappen.”
“De middenklasse betaalt de rekening zodat de rest erop vooruitgaat, maar gaat er zelf veel minder op vooruit. Dat is niet alleen oneerlijk, het ondermijnt ook het draagvlak voor onze verzorgingsstaat.”
VVD wil zorg betaalbaar houden door beperking basispakket en eigen bijdragen
In tegenstelling tot GroenLinks-PvdA, stelt de VVD voor om de zorgkosten te beheersen door het basispakket te verkleinen, alleen effectieve zorg te vergoeden, en meer eigen bijdragen te vragen. Dit moet voorkomen dat de zorg onbetaalbaar wordt en de lasten voor werkenden stijgen.
“De VVD kijkt daarom kritisch welke zorg wel en niet vergoed moet worden. Hierbij zorgen we dat mensen die zorg echt nodig hebben, deze kunnen krijgen.”
“Dit leidt tot een kleiner basispakket, maar vooral tot betere zorg.”
“We bekijken of een verdere verhoging van het eigen risico nodig is om de premies betaalbaar te houden, waarbij we rekeninghouden met de draagkracht van bijvoorbeeld mensen die chronisch ziek zijn.”
“Meer bij defensie en veiligheid, minder naar sociale zekerheid en zorg: De VVD kiest voor investeren in onze veiligheid... Dat betekent wel dat we keuzes zullen moeten maken in de zorg en de sociale zekerheid, zoals een kleiner basispakket, meer eigen bijdragen, een efficiënter zorgstelsel...”
Efficiëntie en fraudebestrijding in plaats van hogere zorguitgaven
De VVD wil verspilling en fraude in de zorg aanpakken om zo de kosten te drukken, in plaats van de zorguitgaven te verhogen via belastingverhogingen.
De Partij voor de Dieren wil de zorg financieren door het afschaffen van het eigen risico, het verhogen van de inkomensafhankelijke bijdrage, en het vervangen van het huidige zorgverzekeringsstelsel door een publiek zorgfonds met uitgebreide dekking. De partij verschuift de financiering van zorg richting solidariteit, waarbij de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen, en wil zorgverzekeraars verplichten om bij te dragen aan preventie. Marktwerking wordt teruggedrongen en publiek geld wordt gericht op zorgverleners en patiënten, niet op winst.
Eigen risico afschaffen en inkomensafhankelijke bijdrage verhogen
De partij wil het eigen risico afschaffen en de inkomensafhankelijke bijdrage verhogen, zodat zorgtoeslag overbodig wordt en de zorgkosten eerlijker verdeeld worden. Dit voorkomt dat mensen zorg mijden uit angst voor hoge kosten en zorgt ervoor dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.
“Het eigen risico wordt afgeschaft. De inkomensafhankelijke bijdrage gaat omhoog. De zorgtoeslag wordt op deze manier overbodig en het mijden van zorg door de angst voor te hoge kosten wordt tegengegaan.”
“Het is tijd voor een eerlijk zorgsysteem, waar goede en betaalbare zorg dichtbij is, waar gezondheid niet afhankelijk is van je inkomen en waar de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.”
Zorgfonds met uitgebreide dekking en minder rol voor verzekeraars
De partij wil het huidige zorgverzekeringsstelsel vervangen door een publiek zorgfonds met een bredere dekking, inclusief mondzorg, fysiotherapie en anticonceptie. Totdat dit fonds is ingevoerd, worden zorgverzekeraars verplicht om bij te dragen aan preventie.
“We komen met een zorgfonds met een uitgebreide dekking, ook voor mondzorg, fysiotherapie en (definitieve) anticonceptie.”
“Doordat we de zorg gaan bekostigen vanuit zorgfondsen, de Wmo en de Wlz richten we het zorgsysteem beter in op hulp en begeleiding om de eigen gezondheid te versterken.”
“Tot er een hernieuwd zorgfonds is, verplichten we zorgverzekeraars mee te betalen aan preventie en positieve gezondheid.”
Publiek geld naar zorgverleners, niet naar winst
De partij wil dat publiek zorggeld uitsluitend ten goede komt aan patiënten en zorgverleners, en niet aan winstuitkeringen of bonussen aan de top. Dit wordt bereikt door het afschaffen van perverse financiële prikkels en het aanpakken van verspilling.
“Absurde beloningen, winstuitkeringen en bonussen aan de top van de zorg schaffen we per direct af. Publiek zorggeld hoort ten goede te komen aan patiënten en zorgverleners, niet aan financiële prikkels aan de top.”
“Vrijgekomen middelen worden geïnvesteerd in mensen die direct zorg verlenen.”
Zorg als publieke basisvoorziening, geen marktwerking
De partij wil af van marktwerking in de zorg en ziet zorg als een publieke basisvoorziening. Essentiële zorg wordt lokaal en toegankelijk georganiseerd, zonder marktprikkels.
“Essentiële zorg – zoals ouderenzorg of huisartsenzorg – hoort niet afhankelijk te zijn van marktprikkels. We organiseren deze zorg daarom als publieke basisvoorziening, lokaal en toegankelijk voor iedereen.”
“We weren marktwerking in de zorg en willen ervoor zorgen dat zorgprofessionals fatsoenlijk betaald worden.”
BBB vindt dat zorg vooral betaalbaar moet blijven door te besparen op niet-werkzame zorg, het verminderen van management en bureaucratie, en het efficiënter besteden van zorggeld. Ze willen winsten van zorgverzekeraars inzetten voor de zorg zelf en pleiten voor een eenvoudiger, centraal aangestuurd zorgstelsel met minder marktwerking in het basispakket. BBB zet zich af tegen ideologisch beleid en kiest voor nuchtere, kostenbewuste keuzes.
Schrappen van niet-werkzame zorg uit basisverzekering
BBB wil de basisverzekering beperken tot bewezen effectieve zorg om kosten te verlagen. Niet-wetenschappelijk bewezen zorg wordt uit het basispakket gehaald, zodat de premie voor iedereen omlaag kan.
“Alle bewezen niet werkzame zorg gaat uit de basisverzekering. Hierdoor kunnen de kosten van de basisverzekering voor iedereen omlaag...”
“Hierin willen wij strengere selectie vanuit het Zorginstituut Nederland (ZiN), met alle therapieën die niet beter presenteren dan placebo, geschrapt.”
Winsten zorgverzekeraars inzetten voor zorg
BBB vindt dat winsten van zorgverzekeraars niet thuishoren in de sector en wil deze inzetten voor wachttijdreductie en noodsituaties, zodat zorggeld daadwerkelijk aan zorg wordt besteed.
“Zorgverzekeraars houden soms grote winsten over en dat hoort wat ons betreft niet thuis in een sector die draait om mensen en niet om winst. Deze moeten voortaan geïnvesteerd worden in de zorg.”
“Gereserveerde winsten van zorgverzekeraars moeten voor minstens de helft worden ingezet voor omstandigheden die zich plotseling voordoen.”
Minder management en bureaucratie in de zorg
BBB wil het aantal managementfuncties zonder directe zorgtaken beperken en overbodige regels en administratieve lasten schrappen, zodat meer geld en tijd naar daadwerkelijke zorg gaat.
“Normering van het aantal managementfuncties zonder rechtstreekse zorgtaken, op 5 procent.”
“We maken een einde aan dubbele audits en registraties bij zorginstellingen, bijvoorbeeld bij jaarverantwoording en kwaliteitscontrole. Haal de bezem door overbodige regels en indicatieprocedures.”
Eén wettelijk verplichte basisverzekering, minder marktwerking
BBB onderzoekt de mogelijkheid van één wettelijk verplichte basisverzekering met gelijke inhoud en premie, waarbij marktwerking alleen in het aanvullende pakket plaatsvindt.
“We onderzoeken de mogelijkheid van één wettelijk verplichte basisverzekering met gelijke inhoud en premie, met alleen concurrentie op de aanvullende verzekering. Marktwerking moet er niet zijn op de meest noodzakelijke zorg, maar mag wel in het aanvullende pakket.”
Centraal aansturen en efficiënter organiseren van zorg
BBB wil zorg meer centraal organiseren, met eenduidige indicatiestelling en betere grip op uitgaven, om versnippering en ongelijkheid te voorkomen en de zorg betaalbaar te houden.
“Daarmee kiezen we voor centralere aansturing, een eenduidiger indicatiestelling en betere grip op de uitgaven. Zo blijft zorg beschikbaar voor wie het echt nodig heeft en voorkomen we versnippering en ongelijkheid in toegang. Deze hervorming levert bovendien een besparing op, die we inzetten voor het betaalbaar en bereikbaar houden van de zorg in de toekomst.”
BVNL bekritiseert het zorgbeleid van GroenLinks-PvdA als te bureaucratisch, inefficiënt en te veel gericht op herverdeling via hoge belastingen en subsidies. In plaats daarvan pleit BVNL voor minder overheidsbemoeienis, het afschaffen van zorg in natura, volledige transparantie van geldstromen, en het drastisch verlagen van belastingen door een vlaktaks, waarbij eerst fors wordt gesneden in overheidsuitgaven. BVNL wil dat zorg betaalbaar blijft door verspilling en fraude aan te pakken, bureaucratie te verminderen en de regie bij de burger te leggen.
Zorg betaalbaar maken door bureaucratie en verspilling te verminderen
BVNL stelt dat de zorg betaalbaar moet blijven door bureaucratie en verspilling aan te pakken, in plaats van door hogere belastingen of meer herverdeling. Ze willen alle geldstromen inzichtelijk maken en zorgfraude hard aanpakken.
“Samen met zorgverleners wordt bekeken waar verspilling zit, waar wet- en regelgeving efficiëntie in de weg staat en waar deregulering mogelijk is. Deze regels worden aangepast als ze goedkopere, betere of slimmere zorg in de weg staan.”
“Alle geldstromen in de zorg worden inzichtelijk gemaakt. Van premies en subsidies tot PGB’s en Wlz-gelden. We willen precies weten waar elke euro blijft.”
“De massale fraude in de zorg wordt hard aangepakt.”
“Zorgfraude wordt gestraft met een minimale gevangenisstraf van één jaar.”
Zorg financieren via vlaktaks en lagere overheidsuitgaven
In tegenstelling tot GroenLinks-PvdA, die volgens BVNL kiezen voor hogere belastingen en herverdeling, wil BVNL een vlaktaks invoeren en eerst fors snijden in overheidsuitgaven, inclusief het afschaffen van toeslagen en subsidies.
“BVNL wil een vlaktaks invoeren van 25% op arbeidsinkomen, winst uit onderneming en winst uit vermogen, met een belastingvrije voet van €20.000,-. Tegelijkertijd worden alle andere belastingen en toeslagen afgeschaft. ... De vlaktaks wordt geleidelijk ingevoerd en er wordt eerst hard gesneden in de overheidsuitgaven.”
“Het toeslagenstelsel afschaffen waardoor de Belastingdienst weer gewoon een organisatie wordt die belastingen int en geen uitkeringsorganisatie meer is.”
“BVNL stelt zich ten doel om binnen twee regeerperiodes de rijksoverheidsuitgaven met ten minste 35% te verminderen, primair door het schrappen van subsidies, adviesorganen, overheidsreclame, klimaatbeleid, internationale hulp en niet-kerntaken.”
Zorg in natura afschaffen, regie bij burger via PGB
BVNL wil af van het systeem van zorg in natura en pleit voor volledige keuzevrijheid via het persoonsgebonden budget (PGB), waarmee de burger zelf de regie krijgt over de zorguitgaven.
“Zorg in natura wordt afgeschaft en alle zorg gaat worden aangeboden via een Persoonsgebonden Budget (PGB). Dit geeft zorgbehoevenden regie over hun zorgtraject, vermindert bureaucratie en sluit aan bij het streven van BVNL naar minder overheidsbemoeienis en meer individuele autonomie.”
JA21 vindt dat de stijgende zorgkosten onhoudbaar zijn voor werkenden en wil de groei van het zorgbudget beperken. Ze keren zich tegen het verlagen van het eigen risico, willen verspilling tegengaan en pleiten voor efficiënter gebruik van bestaande zorginfrastructuur. Hun kernvisie is dat betaalbaarheid voorop moet staan, met minder lasten voor werkenden en een kleinere overheid.
Groei zorgbudget beperken en eigen risico niet verlagen
JA21 stelt dat de stijgende zorgkosten niet langer door werkenden gedragen kunnen worden en wil daarom de groei van het zorgbudget beperken. Ze maken de voorgenomen verlaging van het eigen risico ongedaan en kiezen voor maatregelen die verspilling tegengaan en efficiëntie verhogen, in plaats van hogere lasten of meer collectieve financiering.
“Werkend Nederland kan dus geen stijgende zorgkosten meer dragen. Dit hoeft ook niet. JA21 beperkt de groei van het zorgbudget en maakt de voorgenomen verlaging van het eigen risico ongedaan.”
“JA21 wil: Minder snelle groei van de uitgaven aan de zorg. De recent voorgenomen verlaging van het eigen risico ongedaan maken.”
Efficiënter gebruik van zorginfrastructuur en tegengaan verspilling
Om de zorg betaalbaar te houden, wil JA21 dure infrastructuur beter benutten en verspilling van medicijnen en zorgcapaciteit tegengaan. Dit moet voorkomen dat de kosten verder stijgen en dat er onnodig geld wordt uitgegeven.
“Daarnaast willen wij dure infrastructuur beter benutten door deze ook ‘s nachts en in weekenden efficiënter in te zetten.”
“Het is van groot financieel belang om verspilling van nog inzetbare medicijnen tegen te gaan. Een beloningssysteem voor retourneren van deze medicatie helpt om deze vorm van verspilling tegen te gaan.”
“Ten slotte wordt veel dure zorgcapaciteit verspild doordat patiënten zelf niet komen opdagen voor gemaakte afspraken. JA21 wil deze kosten doorberekenen middels een boete als afspraken zonder goede reden worden gemist.”
Lagere collectieve lasten en kleine overheid
JA21 wil de collectieve lastendruk verlagen en structurele uitgaven alleen doen als daar structurele dekking tegenover staat. Dit betekent dat zij niet kiezen voor hogere belastingen of meer collectieve financiering van zorg, maar juist voor begrotingsdiscipline en een kleinere overheid.
“De collectieve lastendruk in Nederland is te hoog en de overheid geeft steeds meer geld uit zonder dat daar altijd een duidelijk rendement tegenover staat.”
“JA21 wil: Lagere lasten en een kleine overheid. We willen de hoge collectieve lastendruk verlagen en het aantal ambtenaren structureel terugbrengen.”
“Structurele uitgaven alleen bij structurele dekking.”
De SGP vindt dat zorg vooral betaalbaar moet blijven door het beperken van onnodige zorguitgaven, het reguleren van winsten en private financiering, en het hanteren van inkomensafhankelijke bijdragen. Ze willen dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen en pleiten voor een kosten-effectiever basispakket, zonder grote stelselwijzigingen. De SGP is kritisch op groeiende zorgkosten en wil deze beheersen met gerichte investeringen en regulering.
Beperken van onnodige zorguitgaven en reguleren financiering
De SGP wil de groei van de zorguitgaven beperken en winsten in de zorg reguleren om de betaalbaarheid te waarborgen. Ze zijn kritisch op onnodige zorg en willen alleen bewezen effectieve zorg collectief financieren.
“De SGP kijkt daarom kritisch naar de uitgaven aan (onnodige) zorg, sociale zekerheid en de uitgaven bij de overheid zelf.”
“Winsten en private financiering in de zorg worden niet verboden, maar wel gereguleerd.”
“Zorg die niet-bewezen effectief is, wordt niet (langer) collectief gefinancierd.”
Inkomensafhankelijke bijdragen en lastenverdeling
De SGP wil dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen en stelt inkomensafhankelijke bijdragen voor, zoals bij de wijkverpleging en het eigen risico.
Kosten-effectiever basispakket en onderzoek
De SGP wil het basispakket van de zorg (blijven) onderzoeken op kosteneffectiviteit en stelt voor om het eigen risico te bevriezen.
DENK wil de zorg betaalbaar maken door het eigen risico af te schaffen, de zorgpremie te verlagen en het basispakket uit te breiden, met extra financiering uit hogere belastingen voor grote bedrijven en vermogenden. Ze willen winsten in de zorgsector beperken en reserves van zorgverzekeraars inzetten voor premieverlagingen. De partij kiest voor een rechtvaardige verdeling van lasten, waarbij de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.
Eigen risico afschaffen en zorgpremie verlagen
DENK wil het eigen risico volledig afschaffen en de zorgpremie verlagen, vooral voor lage- en middeninkomens. Dit wordt gefinancierd door winsten in de medische industrie te beperken, centrale inkoop van geneesmiddelen, en het inzetten van reserves van zorgverzekeraars. Het doel is om zorg toegankelijk te maken ongeacht inkomen.
“Het volledig afschaffen van het eigen risico in de zorg.”
“Het verlagen van de zorgpremie, met name voor lage- en midden-inkomens. Dit gaan we doen door het beperken van de winsten in de medische industrie en de big pharma. We verlagen de prijzen voor geneesmiddelen met centrale inkoop en met een aanpassing van de referentieprijzen in de wet. We besparen op kosten voor medische hulpmiddelen en dringen de kosten terug door het in dienst nemen van medisch specialisten.”
“We leggen de winsten van zorgverzekeraars wettelijk aan banden, gaan bonussen voor bestuurders tegen en willen dat reserves meer ingezet worden voor premieverlagingen.”
Hogere belastingen voor grote bedrijven en vermogenden
Om de zorg en andere publieke voorzieningen te financieren, wil DENK hogere belastingen voor grote bedrijven, banken en mensen met hoge inkomens of vermogens. Ze schaffen ondoelmatige belastingvoordelen af en pakken belastingontwijking aan, zodat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.
“Wij verhogen daarom de winstbelasting voor grote bedrijven en schaffen ondoelmatige belastingvoordelen die de ongelijkheid vergroten af. Binnen de inkomstenbelasting zorgen wij voor een rechtvaardigere verdeling door van superrijken een eerlijke bijdrage te vragen. Deze eerlijke bijdrage vragen wij ook van zeer grote vermogens.”
“Grote bedrijven die flinke winsten maken, gaan een eerlijker deel bijdragen. We verhogen de belasting op banken en schaffen ondoelmatige belastingvoordelen af, zoals de expatregeling. We pakken belastingontwijking steviger aan, zodat iedereen eerlijk bijdraagt.”
Investeren in zorg via doelmatiger overheid en uitzonderingen op begrotingsregels
DENK wil investeringen in zorg mogelijk maken door een doelmatiger overheid en door, indien nodig, uitzonderingen op de Europese begrotingsregels toe te staan, zodat uitgaven voor zorg niet worden gekort.
“Aanvullende dekking kan worden gevonden door een doelmatigheidsslag binnen de overheid en het anders inzetten van bestaande fondsen. Tot slot heeft bij optredende begrotingstekorten het altijd eerst de voorkeur om in te zetten op een doelmatigere overheid, waarbij de uitgaven voor de sociale zekerheid, de zorg en het onderwijs worden ontzien en altijd op peil blijven.”
“Binnen de bestaande Europese begrotingsregels is het dan ook bespreekbaar voor ons om de staatsschuld te laten oplopen, om investeringen in onze samenleving mogelijk te maken. Nu er op defensiegebied uitzonderingen op de begrotingsregels gemaakt worden, willen wij deze uitzonderingen ook voor investeringen in bijvoorbeeld publieke diensten die de brede welvaart van de samenleving vergroten en in het klimaatbeleid.”
NSC wil de zorg betaalbaar houden door solidariteit via premies en belastingen, het beperken van het eigen risico per behandeling, en het afbouwen van toeslagen zoals de zorgtoeslag. Ze kiezen ervoor om noodzakelijke investeringen in de zorg te doen, ook als dat betekent dat het begrotingstekort tijdelijk hoger uitvalt, en willen de sterkste schouders de zwaarste lasten laten dragen.
Solidariteit via premies en belastingen
NSC benadrukt dat de kosten van de zorg eerlijk over de samenleving moeten worden verdeeld, waarbij solidariteit centraal staat. Dit betekent dat zowel premies als belastingen worden ingezet om de zorg voor iedereen toegankelijk en betaalbaar te houden, ongeacht inkomen of gezondheid.
“We hechten zeer aan het behoud van solidariteit in de bekostiging van de gezondheidszorg via premies en belastingen, zodat goede zorg bereikbaar en betaalbaar is en blijft voor jong en oud, arm en rijk, ziek en gezond.”
“Solidariteit via premies en belastingen, zodat goede zorg toegankelijk is en blijft voor arm en rijk, ziek en gezond, jong en oud.”
Beperken en hervormen van het eigen risico
NSC wil het eigen risico vervangen door een beperkte eigen bijdrage per behandeling, met een jaarlijks maximum. Dit moet de drempel tot zorg verlagen en de betaalbaarheid verbeteren, vooral voor mensen die weinig zorg nodig hebben.
Afbouwen van zorgtoeslag en vereenvoudigen belastingstelsel
NSC wil het toeslagenstelsel, waaronder de zorgtoeslag, afbouwen en vervangen door een eenvoudiger en eerlijker belastingstelsel. Hierdoor worden de lasten meer naar draagkracht verdeeld en wordt het systeem minder complex.
“Het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen gaan omhoog. Tegelijk bouwen we toeslagen af, te beginnen bij de zorgtoeslag en de kinderopvangtoeslag.”
Acceptatie van tijdelijk hoger begrotingstekort voor investeringen in zorg
NSC accepteert een tijdelijk hoger begrotingstekort om noodzakelijke investeringen in de zorg te kunnen doen, zolang dit binnen de Europese kaders blijft en de overheidsschuld beheersbaar is.
“We geven daarom minder prioriteit aan het terugdringen van het begrotingstekort en accepteren dat het tekort in 2030 ongeveer -2,8% van de economie bedraagt. Hiermee blijven we binnen de Europese kaders en houden we ook de overheidsschuld binnen de perken.”
Sterkste schouders dragen de zwaarste lasten
NSC wil dat de belastingdruk eerlijker wordt verdeeld, zodat mensen met hogere inkomens en vermogens meer bijdragen aan de zorgkosten.
“Hierdoor wordt het stelsel eenvoudiger, eerlijker (de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten) en merken mensen dat ze meer geld overhouden als ze (meer) gaan werken.”
De SP wil de zorg volledig publiek organiseren en financieren, waarbij de marktwerking wordt afgeschaft en een Nationaal ZorgFonds wordt opgericht. De zorg wordt betaald door inkomensafhankelijke premies, het afschaffen van het eigen risico, en hogere belastingen voor de allerrijksten en grote vermogens. Zo wil de SP zorg toegankelijk en betaalbaar maken voor iedereen, zonder winstoogmerk.
Zorg volledig publiek en Nationaal ZorgFonds
De SP wil de zorg collectief organiseren via een Nationaal ZorgFonds dat commerciële zorgverzekeraars vervangt. Dit fonds wordt gefinancierd door inkomensafhankelijke premies, waardoor de meeste mensen minder betalen en de zorgtoeslag overbodig wordt. Marktwerking en winstuitkering worden verboden om verspilling en bureaucratie te verminderen.
“Er komt een nationaal zorgfonds, waarin ook de tandarts, de fysiotherapeut en de ggz zijn opgenomen. Dit vervangt de huidige commerciële zorgverzekeraars, zodat zorgverleners met minder bureaucratie te maken hebben. De zorgpremies worden inkomensafhankelijk waardoor 80 procent van Nederland erop vooruit gaat. Mensen met een laag en middeninkomen betalen daardoor minder en hoeven daarom ook geen zorgtoeslag meer aan te vragen.”
“We organiseren de zorg samen, zonder markt. Zo garanderen we goede kwaliteit en wordt het goedkoper. We stoppen met aanbestedingen, verbieden budgetplafonds, verbieden winstuitkering in de zorg, ziekenhuizen worden niet gefinancierd op basis van verrichtingen en we halen financiële belangen van bestuurders uit zorginstellingen.”
Hogere belastingen op grote vermogens en kapitaal
Om de zorg en andere publieke voorzieningen te financieren, verhoogt de SP de belasting op kapitaal en grote vermogens. Er komt een miljonairsbelasting en een vermogensplafond, zodat de rijksten meer bijdragen aan de samenleving.
“Daarom verhogen we de belasting voor het inkomen uit kapitaal naar het niveau van de inkomstenbelasting, voeren we een miljonairsbelasting in voor vermogens boven 5 miljoen euro en stoppen we met subsidies voor miljardairs. Hiermee vragen we meer van de allerrijksten en zo kunnen we de plannen voor vooruitgang betalen, publieke voorzieningen versterken, de lonen verhogen en de inkomstenbelasting verlagen.”
“Voor vermogens boven de vijf miljoen euro kunnen we 12,5 miljard euro in onze samenleving investeren. Daarnaast voeren wij een vermogensplafond in voor vermogens boven de 50 miljoen euro.”
Afschaffen eigen risico en zorgtoeslag
De SP schaft het eigen risico af en maakt de zorgtoeslag overbodig door inkomensafhankelijke premies en het publiek organiseren van zorg. Dit verlaagt de financiële drempel voor zorggebruik en vermindert bureaucratie.
“Het eigen risico schaffen we af, zodat zorg gratis is op het moment dat je hiervan gebruikmaakt.”
“We schaffen het eigen risico af en maken de zorgpremie inkomensafhankelijk, zodat je gezondheid niet langer afhangt van de dikte van je portemonnee.”
“Als zorg, het openbaar vervoer, onderwijs en de kinderopvang voortaan gratis zijn en basisbehoeften als wonen en energie betaalbaar zijn, dan hoeven we geen ingewikkelde toeslagen meer te verstrekken. Zo stoppen we met het zinloos rondpompen van geld, verminderen we de bureaucratie...”
Het CDA vindt dat de stijgende zorgkosten niet houdbaar zijn en wil deze beheersen door mensen meer zelf te laten bijdragen, het basispakket te beperken tot bewezen effectieve zorg, en inkomensafhankelijke bijdragen in te voeren. Het CDA kiest voor solidariteit als basis, maar benadrukt dat iedereen verantwoordelijkheid moet nemen voor de betaalbaarheid van de zorg. Concrete voorstellen zijn het terugdraaien van de verlaging van het eigen risico, strengere pakketselectie, en meer inkomensafhankelijke bijdragen in de Wmo.
Meer eigen bijdragen en inkomensafhankelijke zorgkosten
Het CDA wil dat mensen meer zelf bijdragen aan hun zorgkosten, vooral via het eigen risico en inkomensafhankelijke bijdragen. Dit moet de stijgende zorgkosten beheersbaar houden en solidariteit in stand houden, terwijl de lasten eerlijker worden verdeeld.
“Om de zorg betaalbaar te houden is het eerlijke verhaal dat mensen meer zelf bijdragen, maar wie hoge zorgkosten heeft komen we tegemoet. We draaien de verlaging van het eigen risico terug, want die maakt de premie alleen maar duurder.”
“In de Wmo voeren we meer inkomensafhankelijke bijdragen in...”
“De kern van ons zorgstelsel blijft solidariteit. Tegelijk vragen we van mensen om meer bij te dragen aan de kosten van hun gezondheid en zorg.”
Strenger basispakket en pakketselectie
Het CDA wil het basispakket beperken tot bewezen effectieve zorg en bestaande pakketten vaker evalueren. Dit moet verspilling tegengaan en de zorg betaalbaar houden door alleen noodzakelijke zorg collectief te verzekeren.
“In het basispakket verzekeren we bewezen effectieve zorg. Het Zorginstituut Nederland moet strenger en transparanter toetsen bij toelating en vaker het bestaande pakket evalueren, mede op basis van data en transparantie over prestaties.”
Strengere aanpak van zorgfraude
Het CDA wil zorgfraude veel strenger aanpakken om verspilling van zorggeld te voorkomen en zo de betaalbaarheid van de zorg te waarborgen.
“Zorgfraude pakken we veel strenger aan.”
Geen excessieve winsten en beloningen in de zorg
Het CDA wil excessieve winsten en beloningen in de zorg tegengaan, met name bij private equity-partijen, om te voorkomen dat zorggeld weglekt naar winstuitkeringen in plaats van naar zorg.
“We willen geen excessieve winsten en beloningen in de zorg.”
FVD stelt dat GroenLinks-PvdA de zorg wil betalen door lasten te verhogen, met name via inkomensafhankelijke zorgpremies en hogere belastingen. FVD verzet zich hier fel tegen en pleit juist voor lagere zorgpremies, een lager eigen risico en belastingverlaging, waarbij zij expliciet inkomensafhankelijke premies afwijzen. Hun visie is dat zorg betaalbaar blijft door bureaucratie te verminderen en de overheid te verkleinen, niet door hogere lasten of herverdeling.
Tegen inkomensafhankelijke zorgpremies en lastenverhoging
FVD bekritiseert het idee van inkomensafhankelijke zorgpremies, wat zij zien als een kernvoorstel van GroenLinks-PvdA om de zorg te financieren. Zij stellen dat dit leidt tot hogere lasten en herverdeling, waar FVD principieel tegen is. In plaats daarvan willen zij premies en het eigen risico verlagen en de zorgkosten drukken door bureaucratie te schrappen.
Voor belastingverlaging en kleinere overheid
FVD positioneert zich tegenover GroenLinks-PvdA door te pleiten voor belastingverlaging en een kleinere overheid, in plaats van lastenverzwaring om publieke voorzieningen zoals zorg te financieren. Zij stellen dat hogere belastingen en herverdeling, zoals GroenLinks-PvdA voorstaat, niet de juiste weg is om de zorg te betalen.
“De Rijksoverheidsuitgaven moeten verplicht ieder jaar 3% krimpen, zodat de overheid niet groter maar kleiner wordt.”
“We gaan voor een radicale verlaging van de belastingen.”
“Belastingen dienen enkel om met een goed functionerende, slanke overheid specifieke publieke taken te financieren – niet om inkomens of vermogens kunstmatig gelijk te trekken.”
GroenLinks-PvdA wil de zorgkosten eerlijker verdelen door de financiering van de zorg te hervormen: de rijkste Nederlanders gaan meer bijdragen, terwijl de middenklasse en lagere inkomens minder betalen. Ze willen de zorgpremie en het eigen risico verlagen, en een groter deel van de zorg collectief financieren. Tegelijkertijd pakken ze marktwerking en winstbejag in de zorg aan om kosten te drukken en de zorg toegankelijk te houden.
Zorgpremie en eigen risico omlaag, rijkeren betalen meer
GroenLinks-PvdA wil de zorgkosten eerlijker verdelen door de zorgpremie en het eigen risico te verlagen en een groter deel van de zorg collectief te financieren. De rijkste Nederlanders gaan meer betalen, zodat de middenklasse en lagere inkomens worden ontzien. Dit moet de zorg betaalbaarder maken voor iedereen.
“We gaan de zorg op een andere manier financieren. Dat betekent dat de rijkste Nederlanders meer gaan betalen, de middenklasse minder. Mensen gaan minder premies betalen en we financieren een groter deel collectief. Met ons plan kan de zorgpremie omlaag.”
“We leggen geen rekening neer bij mensen die ziek worden. Daarom komen we met een nieuw plan om het eigen risico te verlagen, waardoor ook de zorgpremie omlaag kan.”
“De zorgpremie gaat omlaag door de zorgkosten op een eerlijkere manier te verdelen.”
Minder marktwerking en winst in de zorg
De partij wil de kosten in de zorg drukken door marktwerking en winstbejag terug te dringen. Ze stellen dat winst maken niet het doel mag zijn in de zorg en willen salarissen en winsten van bestuurders en aandeelhouders maximeren. Dit moet ervoor zorgen dat zorggeld daadwerkelijk aan zorg wordt besteed en niet aan winsten.
“Zorggeld is van ons allemaal. Medisch specialisten komen in loondienst en er komt een maximum aan het salaris dat je kunt verdienen. Dat maximum geldt ook voor salarissen en winsten van bestuurders en aandeelhouders in de zorg.”
“We strijden tegen commerciële partijen in de zorg voor wie winst het hoofddoel is. We scherpen daarom het winstverbod”
“In de zorg is nog te vaak sprake van concurrentie in plaats van samenwerking. Dat is op termijn niet houdbaar, leidt tot bureaucratie en maakt preventie minder aantrekkelijk. We pakken de doorgeschoten marktwerking aan en passen het zorgstelsel aan”
Het verkiezingsprogramma van 50PLUS bevat geen directe uitspraken over hoe GroenLinks-PvdA de zorg wil betalen. 50PLUS richt zich primair op haar eigen visie op zorgfinanciering, waarbij zij pleit voor minder bureaucratie, het aanpakken van verspilling en fraude, en het besparen op overheidsuitgaven. Concrete voorstellen zijn gericht op het efficiënter maken van de zorguitgaven en het voorkomen van extra lasten voor ouderen, zonder expliciet in te gaan op de plannen van GroenLinks-PvdA.
Besparen op verspilling, fraude en bureaucratie in de zorg
50PLUS wil de zorg betaalbaar houden door verspilling, fraude en bureaucratie aan te pakken, in plaats van hogere lasten of belastingen. Dit standpunt adresseert het probleem van stijgende zorgkosten en de druk op de overheidsbegroting, en is een alternatief voor mogelijke financieringsvoorstellen van andere partijen zoals GroenLinks-PvdA.
“Fraude en malafide zorgverleners verslinden miljarden zonder dat de politiek er grip op weet te krijgen.”
“Een topteam ambtenaren en ondernemers onderzoekt alle overheidsuitgaven van alle ministeries op effectiviteit met als doel ten minste 10 miljard euro aan fraude, verspilling en ondoelmatigheden op te sporen aan de uitgavenkant van de collectieve sector.”
Geen extra belastingen of lastenverzwaring voor ouderen
50PLUS verzet zich tegen het verhogen van belastingen of het invoeren van specifieke lasten voor ouderen om de zorg te financieren. Dit standpunt is relevant omdat het zich afzet tegen financieringsmethoden die mogelijk door andere partijen, zoals GroenLinks-PvdA, worden voorgesteld.
Structurele investeringen in ouderenzorg zonder expliciete dekking via lastenverzwaring
50PLUS pleit voor structurele investeringen in de ouderenzorg, maar noemt geen verhoging van belastingen of premies als dekking. Dit onderscheidt zich van partijen die expliciet hogere lasten voorstellen om de zorg te bekostigen.
“We pleiten daarom voor het versterken van de eerstelijnszorg, betere ondersteuning van mantelzorgers en structurele investeringen in ouderenzorg en verpleeghuizen.”
De ChristenUnie wil de zorg betaalbaar houden door de zorgpremie te halveren, het eigen risico niet te verhogen en het toeslagenstelsel te vervangen door een uitkeerbare belastingkorting. De resterende zorgkosten worden inkomensafhankelijk via de loonstrook verrekend, waardoor lagere inkomens minder en hogere inkomens meer gaan betalen. De partij kiest voor een solidaire, inkomensafhankelijke financiering van de zorg en wil marktwerking in de zorg beëindigen.
Halvering zorgpremie en inkomensafhankelijke financiering
De ChristenUnie stelt voor om de zorgpremie te halveren en het resterende deel inkomensafhankelijk via de loonstrook te innen. Dit maakt de zorg betaalbaarder voor lagere inkomens en zorgt dat hogere inkomens meer bijdragen. Tegelijkertijd wordt de zorgtoeslag vervangen door een uitkeerbare belastingkorting, waardoor het systeem eenvoudiger en eerlijker wordt.
“We halveren de maandelijkse zorgpremie. Het resterende deel van onze financiële bijdrage aan de zorgkosten wordt verrekend via de loonstrook. Het netto gevolg van deze wijziging is dat mensen met een lager inkomen voortaan minder geld kwijt zijn aan de zorg en mensen met een hoger inkomen iets meer.”
“In ons belastingvoorstel vervangen we de zorgtoeslag door een uitkeerbare belastingkorting.”
Geen verhoging eigen risico, wel tegemoetkoming voor chronisch zieken
Het eigen risico blijft gelijk, maar mensen die dit altijd moeten opmaken (zoals chronisch zieken en gehandicapten) krijgen een tegemoetkoming. Dit voorkomt extra financiële druk op kwetsbare groepen.
“Het eigen risico blijft € 385. We zorgen ervoor dat mensen die altijd hun eigen risico moeten opmaken, zoals chronisch zieken en gehandicapten, een tegemoetkoming krijgen.”
Einde aan marktwerking in de zorg
De ChristenUnie wil marktwerking in de zorg beëindigen omdat dit volgens hen leidt tot verkeerde financiële prikkels en hogere kosten. Zorg moet volgens de partij niet door marktprikkels worden gestuurd, maar door solidariteit en maatschappelijke waarden.
D66 kiest ervoor de zorg betaalbaar te houden door het eigen risico niet te verhogen, gericht te verlagen voor mensen met hoge zorgkosten, en stapeling van zorgkosten te voorkomen. Ze willen het zorgstelsel vereenvoudigen en de zorgtoeslag vervangen door een individueel basisbedrag, zodat de lasten eerlijker verdeeld worden en de zorg toegankelijk blijft voor iedereen.
Eigen risico gericht verlagen voor kwetsbare groepen
D66 wil het eigen risico niet verhogen, maar juist verlagen voor mensen die een groot deel van hun inkomen aan zorg uitgeven, zoals chronisch zieken. Hiermee willen ze voorkomen dat zorg onbetaalbaar wordt voor kwetsbare groepen, terwijl de zorgpremies voor iedereen betaalbaar blijven.
“We verhogen het eigen risico van €385 euro niet en je betaalt niet meer dan €150 euro per behandeling. Mensen die een groot deel van hun inkomen aan zorg moeten uitgeven, bijvoorbeeld vanwege een chronische ziekte of een beperking, gaan een veel lager eigen risico betalen.”
“Zo geven we de groep die het moeilijk heeft meer lucht en blijft de zorg betaalbaar voor iedereen.”
Zorgtoeslag vervangen door individueel basisbedrag
D66 wil het huidige toeslagenstelsel, waaronder de zorgtoeslag, afschaffen en vervangen door een individueel basisbedrag. Dit moet het systeem eenvoudiger en eerlijker maken, en zorgen dat mensen met lage inkomens voldoende ondersteuning krijgen zonder ingewikkelde regelingen.
“Ook de zorgtoeslag schaffen we af. Het individuele basisbedrag zorgt ervoor dat het inkomen van mensen op peil blijft. Zo ontstaat eindelijk een systeem dat meer bestaanszekerheid biedt.”
Stapeling van zorgkosten voorkomen
D66 wil voorkomen dat mensen, vooral met een handicap of chronische ziekte, te maken krijgen met een opeenstapeling van zorgkosten. Dit moet de financiële druk op deze groepen verminderen.
“D66 wil stapeling van zorgkosten voorkomen, in het bijzonder voor mensen met een handicap of chronische ziekte.”
Versimpeling van het zorgstelsel
D66 wil de vijf belangrijkste zorgwetten samenvoegen tot één loket en één indicatie, zodat mensen eenvoudiger toegang krijgen tot zorg en niemand tussen wal en schip valt. Dit moet de bureaucratie verminderen en de zorg efficiënter en toegankelijker maken.
“D66 wil de vijf wetten in de zorg versimpelen. [...] Via één loket en met één indicatie kunnen mensen voor alle zorg terecht, zodat niemand tussen wal en schip valt.”
Volt wil de zorg grotendeels uit collectieve middelen financieren, zodat de nominale zorgpremie kan worden afgeschaft en de zorg toegankelijker en betaalbaarder wordt. Ze stellen voor om de financiering van de zorg te hervormen door meer belastinginkomsten te gebruiken, met behoud van het eigen risico, en investeren daarnaast in preventie en eerlijke beloning voor zorgpersoneel. De partij is kritisch op marktwerking en wil perverse prikkels en bureaucratie verminderen.
Zorg grotendeels uit collectieve middelen financieren
Volt wil dat de zorgkosten voor een groter deel uit algemene belastinginkomsten worden betaald, zodat de nominale zorgpremie kan worden afgeschaft. Dit moet de zorg betaalbaarder maken, vooral voor mensen met een laag inkomen, terwijl het eigen risico blijft bestaan.
“De zorgkosten moeten voor een groter deel uit de collectieve middelen betaald worden. Zo kunnen we de nominale zorgpremie naar nul euro verlagen en neemt het besteedbaar inkomen van uitkeringsgerechtigden toe. Het eigen risico blijft bestaan.”
Eerlijke beloning en investering in zorgpersoneel
Volt investeert in het aantrekkelijker maken van zorgopleidingen (o.a. door afschaffing collegegeld) en wil de lonen in de zorg verhogen, zodat deze gelijk lopen met de rest van de publieke sector. Dit moet het personeelstekort tegengaan en de kwaliteit van zorg waarborgen.
Hervorming van het zorgstelsel en aanpak van perverse prikkels
Volt wil het zorgsysteem vereenvoudigen, samenwerking stimuleren en perverse financiële prikkels verwijderen, zodat preventie en doelmatige zorg worden beloond in plaats van volume en bureaucratie.
“Volt haalt perverse prikkels uit de zorgfinanciering. Zo moet het lonend zijn om patiënten en cliënten te helpen, te begeleiden en te genezen. Zorgaanbieders die kostenbesparend werken, door meer in te zetten op preventie, de menselijke maat en de zin of onzin van intensieve behandelingen in de laatste levensfase moeten daar financieel voor worden beloond.”
Geen concrete financiële onderbouwing tot na CPB-doorrekening
Volt heeft nog geen gedetailleerde financiële paragraaf; deze volgt pas na de doorrekening van het Centraal Planbureau.
“In dit hoofdstuk wordt later (tussen het Congres op 30 augustus 2025 en de Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober 2025) een financiële paragraaf toegevoegd. De cijfers in deze paragraaf hangen af van de doorrekening van het Centraal Planbureau (CPB) die pas na het congres bekend zullen worden.”
BIJ1 wil de zorg volledig in publieke handen brengen en financieren via een inkomensafhankelijke, progressieve premie in plaats van particuliere zorgverzekeringen. Ze schaffen het eigen risico en directe premies af, en bestrijden marktwerking en winstbejag in de zorg. De partij stelt een Nationaal Zorgfonds voor dat alle zorgkosten dekt, gefinancierd door inkomensafhankelijke bijdragen.
Zorg volledig in publieke handen, gefinancierd via inkomensafhankelijke premie
BIJ1 wil af van marktwerking en private verzekeraars in de zorg. In plaats daarvan komt er een Nationaal Zorgfonds dat alle zorg en tandheelkunde dekt, zonder directe premies of eigen risico. Iedereen betaalt naar draagkracht via een progressieve premie, zodat de zorg collectief en solidair wordt gefinancierd.
“De zorg komt volledig in handen van de overheid, van ziekenhuis tot verzekeraar. Winst en markt-bureaucratie in de zorg worden zo verleden tijd. Het ‘eigen risico’ en rekeningen aan de balie schaffen we af. Iedereen draagt bij op basis van hun inkomen en iedereen krijgt de zorg die ze nodig hebben.”
“We zetten een Nationaal Zorgfonds op dat de zorgverzekeraars gaat vervangen. Het Nationaal Zorgfonds gaat alle zorg en tandheelkunde dekken. Iedereen in Nederland is verzekerd onder dit fonds zonder dat daar actieve inschrijving voor nodig is. Alle directe maandelijkse premies en eigen bijdragen worden afgeschaft en vervangen door een inkomensafhankelijke, progressieve zorgpremie.”
Stoppen met winst in de zorg en landelijke standaardprijzen
Om de zorg betaalbaar te houden, wil BIJ1 alle zorginstellingen in publieke handen brengen en een einde maken aan winstbejag en concurrentie. Er komen landelijke standaardprijzen voor zorg en medicijnen, en een publieke apotheekketen zonder winstoogmerk.
“Zorg mag geen winstmodel zijn. We zetten een stop op private zorginstellingen, nemen alle zorginstellingen weer in publieke handen en werken organisatiebelangen weg. Zo maken we een einde aan zogeheten zorgcowboys en woekerwinsten in de zorg, houden we noodlijdende zorgorganisaties overeind, en werken we de slopende concurrentie de deur uit. Daarbij komen er landelijke standaardprijzen op alle zorg en alle medicijnen.”
“De overheid subsidieert zo snel mogelijk een publieke apotheekketen met transparante standaardprijzen en zonder winstoogmerk.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma