BVNL wil de gezondheidszorg betaalbaarder, efficiënter en minder bureaucratisch maken, met meer nadruk op individuele keuzevrijheid en minder overheidsbemoeienis. Ze pleiten voor preventie, harde aanpak van zorgfraude, meer transparantie in geldstromen, en het afschaffen van zorg in natura ten gunste van persoonsgebonden budgetten. Vrijheid van medische keuze en het tegengaan van internationale inmenging zijn kernpunten.
BVNL vindt dat medische keuzes altijd bij het individu horen en verzet zich tegen elke vorm van overheidsdwang, ook bij vaccinaties. Ze willen dat mensen zelf beslissen over hun lichaam en dat internationale organisaties geen mandaat krijgen over nationaal gezondheidsbeleid.
“Er vindt geen enkele vorm van (vaccinatie-)dwang of drang plaats, iedereen beslist zelf over zijn of haar eigen lichaam.”
“Geen internationaal gezondheidsbeleid met mandaat voor ondemocratische organisaties zoals de WHO en verplichtingen voor lidstaten en nationale overheden.”
“Vaccinatie of andere medische handelingen zijn altijd de exclusieve keuze van het individu en de overheid mag hier op geen enkele manier dwang of drang op uitoefenen.”
BVNL wil de bureaucratie in de zorg fors verminderen, zodat zorgverleners meer tijd aan patiënten kunnen besteden. Ze willen alle geldstromen inzichtelijk maken en verspilling tegengaan.
“Structurele aanpak van de bureaucratie in de zorg, er moet voornamelijk gewerkt worden in de zorg, in plaats van aan de zorg.”
“Alle geldstromen in de zorg worden inzichtelijk gemaakt. Van premies en subsidies tot PGB’s en Wlz-gelden. We willen precies weten waar elke euro blijft.”
Zorgfraude wordt door BVNL als een groot probleem gezien. Ze willen strengere straffen, meer opsporing en het afnemen van verblijfsrechten bij fraude.
“De zorgfraude is enorm, ca. € 10 miljard per jaar.”
“Zorgfraude wordt gestraft met een minimale gevangenisstraf van één jaar. Daar waar mogelijk zal het Nederlanderschap dan wel ander verblijfstitel worden ingenomen.”
“Er worden meer middelen ingezet om zorgfraude op te sporen en te bestraffen.”
BVNL wil af van zorg in natura en overstappen op persoonsgebonden budgetten (PGB), zodat zorgbehoevenden meer regie krijgen en bureaucratie afneemt.
“Zorg in natura wordt afgeschaft en alle zorg gaat worden aangeboden via een Persoonsgebonden Budget (PGB).”
De partij wil meer inzetten op preventieve gezondheidszorg en leefstijlaanpassingen, in plaats van alleen behandeling en medicatie.
“Meer aandacht voor het inzetten op preventieve gezondheidszorg en leefstijlaanpassingen en niet uitsluitend op behandeling en medicatie.”
BVNL wil dat iedereen een eigen bijdrage per behandeling betaalt, ongeacht inkomen.
“Iedereen betaalt een eigen bijdrage, per behandeling, die niet inkomensafhankelijk is.”
De partij wil zorgmedewerkers in lagere loonschalen een eenmalige loonsverhoging geven en verspilling aan de top aanpakken.
BVNL wil de jeugdzorg reorganiseren, perverse prikkels eruit halen en de decentralisatie terugdraaien.
De partij pleit voor de terugkeer van verzorgingshuizen en meer respectvolle, liefdevolle zorg voor ouderen.
BVNL wil dat de zorg en ondersteuning via de WMO overal in Nederland gelijk wordt.
“Er moeten landelijke richtlijnen komen zodat de zorg en ondersteuning die gemeenten via de WMO leveren overal hetzelfde is.”
De partij wil dat medicijnen in Nederland niet duurder zijn dan de laagste prijs elders in de EU.
“Medicijnen zijn in Nederland niet duurder dan de laagste prijs waarvoor ze elders in de EU worden aangeboden.”
BVNL wil dat de anticonceptiepil volledig wordt vergoed voor alle vrouwen vanaf de vruchtbare leeftijd.
“De anticonceptiepil wordt volledig vergoed voor alle vrouwen vanaf de vruchtbare leeftijd.”
NSC wil de gezondheidszorg toegankelijker, betaalbaarder en minder marktgericht maken, met meer nadruk op preventie, solidariteit en het verminderen van bureaucratie. Ze pleiten voor een lager eigen risico per behandeling, terugdringing van marktwerking, versterking van regionale zorg en meer ruimte voor zorgprofessionals. De partij ziet gezondheidszorg als een maatschappelijke investering en wil dat de menselijke maat centraal staat.
NSC wil het eigen risico beperken tot €50 per behandeling (met een maximum van €385 per jaar) om te voorkomen dat mensen door één behandeling direct hun volledige eigen risico kwijt zijn. Dit moet de drempel tot zorg verlagen, vooral voor chronisch zieken en mensen met lage inkomens.
“Beperken van het eigen risico tot circa € 50 per behandeling, zodat behandeling niet direct het volledige eigen risico opslokt.”
“Het eigen risico mag de toegang tot de zorg niet belemmeren. In plaats van een halvering van het eigen risico in de zorgverzekering kiezen we voor een beperkte eigen bijdrage van € 50 per behandeling met een maximum van € 385.”
“Elke behandeling kost ongeveer € 50 met een maximum van in totaal € 385. Dat betekent dat mensen die één keer naar het ziekenhuis gaan niet direct hun hele eigen risico moeten betalen.”
NSC wil de marktwerking in de zorg terugdringen en de solidariteit in de financiering behouden, zodat goede zorg bereikbaar blijft voor iedereen, ongeacht inkomen of gezondheid.
“Terugdringen van marktwerking in de zorg.”
“We willen een solidair systeem voor zorgverzekeringen. We maken ons zorgen over de financiële prikkels in de zorg die concurrentie aanwakkeren en die samenwerking en passende zorg belemmeren.”
“We hechten zeer aan het behoud van solidariteit in de bekostiging van de gezondheidszorg via premies en belastingen, zodat goede zorg bereikbaar en betaalbaar is en blijft voor jong en oud, arm en rijk, ziek en gezond.”
NSC wil de bureaucratie in de zorg drastisch verminderen, zodat zorgverleners meer tijd aan patiënten kunnen besteden en minder aan administratie.
“Ruimte voor de zorgverlener en minder bureaucratie.”
“Het tekort aan zorgprofessionals in de directe zorg zal de komende jaren alleen maar toenemen. Door de bureaucratie drastisch terug te dringen, willen we onze zorgprofessionals minder buiten de directe zorg laten werken en hen juist meer ruimte geven om bezig te zijn met waar hun hart ligt: de echte zorg aan het bed.”
“Ons doel is om de zorgbureaucratie in vijf jaar tijd te halveren, conform de aanbevelingen van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving in het rapport ‘Is dit wel verantwoord?’ (2023).”
NSC wil preventie centraal stellen, met extra aandacht voor mensen met een lage sociaaleconomische status, en gezondheid integreren in alle beleidsdomeinen.
“Prioriteit aan preventie en zorg voor chronisch zieken.”
“We willen investeren in preventie voor alle mensen in Nederland, maar willen extra aandacht voor preventie voor burgers in regio’s en steden waar veel mensen met een lage sociaaleconomische status wonen.”
“We streven naar gezondheid in alle beleidsdomeinen. Dit betekent concreet dat alle sectoren (en niet alleen de gezondheidszorg) moeten samenwerken om de gezondheid te verbeteren.”
NSC wil regionale zorg versterken, de menselijke maat terugbrengen en het behoud van streekziekenhuizen waarborgen, zodat zorg overal in Nederland toegankelijk blijft.
“Iedereen heeft recht op toegankelijke, beschikbare en betaalbare zorg, ongeacht inkomen of de regio waar iemand woont.”
“We keren ons tegen de tendens van steeds verdere concentratie en schaalvergroting in de zorg waardoor systemen leidend zijn in plaats van de menselijke maat.”
“We zetten ons daarom in voor het behoud van streekziekenhuizen. Waar nodig passen we de financiering aan op de beschikbaarheid van regionale acute zorgvoorzieningen.”
NSC wil de invloed van commerciële investeerders in de zorg beperken en verzekerden beter informeren over gecontracteerde zorg.
“We willen de groeiende greep van commerciële investeerders op huisartsenpraktijken, tandartspraktijken, apotheken, verpleeghuizen, fysiotherapieketens en privéklinieken terugdringen.”
“Voor 1 december van het jaar voorafgaand aan het verzekeringsjaar moet de verzekeraar duidelijk maken welke zorgaanbieders gecontracteerd zijn en hoeveel de verzekerde zelf moet betalen bij de keuze voor een niet-gecontracteerde aanbieder.”
NSC wil af van financiële prikkels die overbehandeling stimuleren en pleit voor passende zorg, waarbij ook de-medicalisering en het gesprek over (door)behandelen centraal staan.
“Veel zorgaanbieders worden nu vooral betaald voor het volume van behandelingen. We willen juist toe naar passende zorg.”
“Om passende zorg te geven moet de prikkel tot behandelen minder worden. De tijd die wordt uitgetrokken om met de patiënt behandel- en diagnostiekgrenzen te bespreken, moet worden beloond.”
“Bij passende zorg hoort ook de de-medicalisering. Bij medicijngebruik geven we de apotheker meer ruimte voor gesprekken over afbouw of stoppen van medicatie.”
JA21 wil de gezondheidszorg betaalbaar, efficiënt en toekomstbestendig maken door de patiënt en zorgverlener centraal te stellen, administratieve lasten te verminderen en verspilling tegen te gaan. Ze pleiten voor behoud van vrije artsenkeuze, meer zorg in de buurt, versterking van de eerstelijnszorg, en investeren in personeel. Tegelijkertijd willen ze de groei van zorguitgaven beperken, het eigen risico niet verlagen, en inzetten op innovatie en preventie.
JA21 vindt dat de menselijke maat moet terugkeren in de zorg, met meer vertrouwen in zorgprofessionals en minder administratieve lasten. Dit moet leiden tot meer handen aan het bed en een aantrekkelijker beroep voor zorgmedewerkers.
“JA21 wil de menselijke maat terugbrengen in de zorg, waardoor patiënt en zorgverlener centraal komen te staan.”
“Door het mes te zetten in administratieve- en kwaliteitssystemen waarvan niet of nauwelijks is bewezen dat zij de zorg in Nederland verbeteren, kunnen zoveel ‘zorghanden’ worden vrijgemaakt dat de huidige tekorten compleet verdwijnen.”
“Drastisch snijden in administratieve lasten om daarmee zorgpersoneel vrij te spelen.”
JA21 wil dat burgers regie houden over hun eigen zorg, met vrije artsenkeuze en toegankelijke zorg dichtbij huis. De huisarts krijgt een centrale rol, en samenwerking met specialisten buiten het ziekenhuis moet wachttijden en kosten verminderen.
JA21 wil de stijgende zorgkosten afremmen door de groei van het zorgbudget te beperken, het eigen risico niet te verlagen, verspilling van medicatie tegen te gaan en dure infrastructuur efficiënter te benutten.
JA21 wil af van productieprikkels in de zorg en pleit voor bekostiging op basis van relevante zorguitkomsten en toegankelijkheid, met regionale zorgbudgettering.
Om het personeelstekort aan te pakken, wil JA21 salarissen in de lagere schalen laten meestijgen met de inflatie en werken in de zorg aantrekkelijker maken.
JA21 wil inzetten op preventie, gezonde leefstijl en innovatie (zoals AI) om toekomstige zorgvraag en kosten te beperken.
JA21 wil de zorg voor ouderen en zwakkeren verbeteren door de terugkeer van bejaardentehuizen en investeren in ggz- en gehandicaptenzorg.
De SGP ziet gezondheidszorg als een gezamenlijke verantwoordelijkheid van overheid, gemeenschap en individu, met nadruk op preventie, toegankelijkheid en het terugdringen van bureaucratie. De partij wil basiszorg overal beschikbaar houden, regeldruk halveren, mantelzorg versterken en inzet op preventie en gezonde leefstijl vergroten. Financiële toegankelijkheid, keuzevrijheid en bescherming van gewetensbezwaren zijn kernpunten in hun visie.
De SGP maakt zich zorgen over de toegankelijkheid van medische zorg en wil dat basiszorg zoals huisarts, tandarts en kraamhulp voor iedereen beschikbaar blijft, ongeacht woonplaats of inkomen. Ook moet zorg financieel toegankelijk blijven, met inkomensafhankelijke bijdragen en gemaximeerde bijbetalingen.
“De SGP wil dat iedereen gebruik kan blijven maken van basiszorg zoals de huisarts, tandarts of kraamhulp.”
“Zorg moet ook financieel toegankelijk blijven. We laten het principe leidend zijn dat de sterkste schouders ook de zwaarste lasten dragen.”
“Ook de komende periode wordt de bijbetaling voor geneesmiddelen gemaximeerd per jaar.”
“Er komt een inkomensafhankelijke eigen bijdrage voor de wijkverpleging.”
“De SGP wil tandheelkundige controle opnemen in het basispakket.”
De SGP vindt dat de regeldruk in de zorg drastisch moet worden verminderd om de menselijke maat terug te brengen en zorgverleners meer ruimte te geven voor hun kerntaken.
De partij legt sterk de nadruk op preventie, het bevorderen van een gezonde leefstijl en het voorkomen van verslavingen, met een lokale en gezinsgerichte aanpak.
“Wij zien dat goede relaties, een gezonde leefstijl en verbondenheid met anderen bijdragen aan het voorkomen van gezondheidszorg.”
“We willen dat jongeren gezond opgroeien. Daarom steunt de SGP voorstellen voor een gezonde leefomgeving en leefstijl. Dit moet lokaal en gezinsgericht worden aangepakt.”
“Er komt een lokale preventieaanpak vergelijkbaar met het succesvolle ‘IJslandse model’.”
De SGP wil mantelzorgers en vrijwilligers meer erkenning, ondersteuning en financiële zekerheid bieden, omdat zij een steeds belangrijkere rol spelen in de zorg.
De partij hecht aan bescherming van de lichamelijke integriteit en gewetensvrijheid van zowel patiënten als zorgverleners, en wil keuzevrijheid in verzekeringen en zorgaanbieders waarborgen.
De SGP wil investeren in het salaris, de scholing en de positie van zorgpersoneel, en het aantrekkelijker maken om in onderbezette regio’s te werken.
“Verpleegkundigen en verzorgenden krijgen een salarisverhoging. De SGP wil investeren in hun na- en bijscholing.”
“De SGP maakt het (financieel) aantrekkelijker voor artsen om een praktijk te starten in plaatsen waar een tekort aan huisartsenzorg of een gebrek aan passende huisvesting is.”
De partij wil dat alleen bewezen effectieve zorg collectief wordt gefinancierd, om verspilling van middelen te voorkomen.
“Zorg die niet-bewezen effectief is, wordt niet (langer) collectief gefinancierd.”
Volt ziet gezondheidszorg als een basisrecht en wil deze toegankelijk, betaalbaar en toekomstbestendig maken, met nadruk op preventie, eerlijke beloning voor zorgpersoneel en Europese samenwerking. Ze pleiten voor het versterken van preventieve zorg, het terugdringen van marktwerking, het verhogen van lonen in de zorg, het vereenvoudigen van het zorgsysteem en het opnemen van meer zorg in het basispakket. Volt wil daarnaast investeren in mentale gezondheid, gendergelijkheid in de zorg en innovatie via digitalisering en Europese samenwerking.
Volt beschouwt goede zorg als een basisrecht en wil deze voor iedereen toegankelijk en betaalbaar houden, onder andere door meer collectieve financiering en het verlagen van de nominale zorgpremie.
“Goede zorg is geen luxe, maar een basisrecht. Iedereen moet toegang hebben tot betaalbare en goede zorg.”
“Volt maakt van kwalitatieve, toegankelijke en betaalbare zorg een afdwingbaar recht voor elke EU-burger, verankerd in EU-wetgeving.”
“De zorgkosten moeten voor een groter deel uit de collectieve middelen betaald worden. Zo kunnen we de nominale zorgpremie naar nul euro verlagen en neemt het besteedbaar inkomen van uitkeringsgerechtigden toe.”
Volt wil de lonen in de zorg verhogen, het collegegeld voor zorgopleidingen afschaffen, en zorgmedewerkers beter ondersteunen, om het beroep aantrekkelijker te maken en personeelstekorten tegen te gaan.
“Wij maken de beloning eerlijk en laten de lonen in de zorg gelijk lopen met de rest van de publieke sector.”
“We pakken het personeelstekort in de zorg aan. Daarom schaffen we het collegegeld af voor mbo- en hbo-opleidingen in zorg en welzijn.”
“Volt gaat de loonkloof tussen zorgmedewerkers en andere publieke medewerkers verkleinen. We verhogen de lonen in de zorg stap voor stap, zodat deze meer overeenkomen met vergelijkbare publieke banen.”
Volt wil preventieve zorg versterken, onder meer door preventieve en acute mondzorg terug te brengen in het basispakket, en investeert in onderzoek naar kostenefficiënte preventie.
“Volt brengt preventieve en acute mondzorg terug in het basispakket. Door zorg op tijd en laagdrempelig beschikbaar te maken, voorkomen we erger wordende klachten en onnodige medische ingrepen.”
“Volt investeert in structureel onderzoek naar kostenefficiënte preventie, zodat preventie echt bij kan dragen aan het verminderen van de kosten in de zorg.”
Volt wil de marktwerking in de zorg reguleren, samenwerking stimuleren en het zorgsysteem vereenvoudigen zodat de menselijke maat en samenwerking centraal staan.
Volt wil investeren in mentale gezondheid, wachtlijsten terugdringen, ggz voor jongeren tot 25 jaar gratis maken en mentale gezondheid structureel in onderwijs en samenleving verankeren.
“We draaien de bezuinigingen op en de decentralisatie van de ggz van de afgelopen kabinetten terug en investeren weer in onze gezondheidszorg. Doelen zijn de wachtlijsten terugdringen en het capaciteitstekort oplossen.”
“We zorgen dat de geestelijke gezondheidszorg (ggz) beter toegankelijk wordt en voor jongeren tot 25 jaar gratis is.”
Volt wil een Europese Gezondheidsunie, kennisdeling, gezamenlijke inkoop van medicijnen en digitale innovatie stimuleren, met aandacht voor transparantie en open source software.
“Volt streeft naar een sterke samenwerking binnen de EU op het gebied van publieke gezondheid.”
“Volt pleit voor transparantie in de zorgstelsels van de EU. Zorgaanbieders dienen inzicht te geven in de kwaliteit, doelmatigheid en toegankelijkheid van zorg.”
“Volt is voor de ontwikkeling van maatschappelijk gedragen digitale hulpmiddelen voor de zorg, waaronder kunstmatige intelligentie (AI). Software die met dit doel (mede) ontwikkeld wordt met EU-onderzoeksgelden dient als open source breed beschikbaar te zijn.”
Volt wil de genderkloof in de gezondheidszorg opheffen, investeren in vrouwengezondheid, transgenderzorg verbeteren en diversiteit in medische opleidingen stimuleren.
“Volt heft de genderkloof in de gezondheidszorg op. Daarvoor verbreden en intensiveren we de Nationale Strategie Vrouwengezondheid.”
“We maken transgenderzorg beter, toegankelijker en sneller beschikbaar. Met onder andere een korter psychologisch traject en snellere toegang tot medicatie wanneer dit passend is voor de cliënt.”
BBB wil de gezondheidszorg menselijker, eenvoudiger en dichterbij maken, met minder management en bureaucratie en meer focus op zorgverleners en regionale voorzieningen. Ze pleiten voor één wettelijk verplichte basisverzekering, het schrappen van niet-wetenschappelijk bewezen zorg uit het basispakket, en het behoud van streekziekenhuizen. Preventie, gezonde leefstijl en het terugdringen van onnodige regels staan centraal in hun visie op een toegankelijke en betaalbare zorg voor iedereen.
BBB ziet overmatige managementlagen en bureaucratie als belangrijke oorzaken van problemen in de zorg. Ze willen deze verminderen zodat zorgprofessionals meer ruimte krijgen en het zorggeld daadwerkelijk aan zorg wordt besteed.
“Ten eerste moeten managementlagen worden verminderd, zodat zorgprofessionals zelfsturend kunnen zijn in plaats van te worden aangestuurd.”
“Normering van het aantal managementfuncties zonder rechtstreekse zorgtaken, op 5 procent.”
“Minder bureaucratie levert meer geld voor de zorg op. Een eenvoudiger zorgstelsel voor zorgpolissen leidt tot minder administratie, meer duidelijkheid en meer geld voor de zorg.”
“We schaffen overbodige regels af en stoppen met het 'indicatiecircus', zodat zorgverleners weer kunnen zorgen.”
BBB wil het zorgverzekeringsstelsel hervormen door één wettelijk verplichte basisverzekering met gelijke inhoud en premie in te voeren, waarbij marktwerking alleen in het aanvullende pakket plaatsvindt.
“We onderzoeken de mogelijkheid van één wettelijk verplichte basisverzekering met gelijke inhoud en premie, met alleen concurrentie op de aanvullende verzekering. Marktwerking moet er niet zijn op de meest noodzakelijke zorg, maar mag wel in het aanvullende pakket.”
Om de zorg betaalbaar te houden, wil BBB alleen bewezen effectieve zorg in het basispakket. Niet-wetenschappelijk bewezen zorg, zoals homeopathie, wordt uitgesloten van de basisverzekering.
“Alle bewezen niet werkzame zorg gaat uit de basisverzekering. Hierdoor kunnen de kosten van de basisverzekering voor iedereen omlaag en kunnen mensen die toch homeopathie of andere niet wetenschappelijk bewezen zorg willen, kiezen voor een aanvullende verzekering die hen past.”
“Hierin willen wij strengere selectie vanuit het Zorginstituut Nederland (ZiN), met alle therapieën die niet beter presenteren dan placebo, geschrapt.”
BBB vindt dat goede zorg dichtbij moet zijn, met het behoud van streekziekenhuizen, huisartsenposten en regionale voorzieningen. Ze willen een speciaal fonds voor regionale ziekenhuizen en regionale regie op opleidingen.
“BBB wil streekziekenhuizen en huisartsenposten zoveel als mogelijk behouden.”
“Fonds voor regionale ziekenhuizen. Zorg dichtbij verdient steun. BBB vindt dat iedereen, waar je ook woont, toegang moet houden tot goede ziekenhuiszorg in de buurt.”
“Er regionale regie komen op opleidingen en stages.”
BBB wil structureel inzetten op preventie, gezonde voeding, bewegen en mentale ondersteuning om de druk op de zorg te verlichten en gezondheidsproblemen te voorkomen.
“Gezond leven begint met voorkomen in plaats van genezen. Een goede gezondheid ontstaat in zorgzame buurten die sociale verbondenheid bevorderen.”
“BBB wil structurele aandacht voor gezonde voeding, bewegen en mentale ondersteuning op school, in de buurt en bij sportclubs.”
“Gezonde leefstijl. BBB wil blijvend aandacht houden voor gezonde leefstijlbevordering. Zo voorkom je ziekten, verbeter je je gezondheid en verlicht je de druk op de zorg.”
BBB wil dat zorggeld direct ten goede komt aan zorgverleners en patiënten, en niet aan winsten van verzekeraars of overhead.
“Het geld dat wij met elkaar betalen voor zorg, moet ook echt aan zorg besteed worden.”
“Zorgverzekeraars houden soms grote winsten over en dat hoort wat ons betreft niet thuis in een sector die draait om mensen en niet om winst. Deze moeten voortaan geïnvesteerd worden in de zorg.”
“In de zorg kunnen zich onvoorziene situaties voordoen, zoals tijdens de corona periode. (Gereserveerde) winsten van zorgverzekeraars moeten voor minstens de helft worden ingezet voor omstandigheden die zich plotseling voordoen.”
D66 wil de gezondheidszorg verschuiven van behandelen naar voorkomen, met meer aandacht voor preventie, toegankelijke basiszorg dichtbij huis en het verminderen van onnodige behandelingen. Ze pleiten voor minder marktwerking, meer samenwerking en het centraal stellen van de patiënt, met speciale aandacht voor inclusiviteit, betaalbaarheid en het verminderen van regeldruk voor zorgprofessionals. Concrete voorstellen zijn onder andere het recht op een jaarlijkse tandartscontrole in het basispakket, het niet verhogen van het eigen risico, en het samenvoegen van zorgwetten tot één loket.
D66 wil dat de focus in de gezondheidszorg verschuift van het behandelen van ziekte naar het voorkomen ervan, door te investeren in preventie en het aanpakken van sociaaleconomische gezondheidsverschillen. Ze willen gezondheid wettelijk verankeren en preventie aantrekkelijk maken voor gemeenten en verzekeraars.
“Nu gaat de meeste aandacht naar het behandelen van mensen die al ziek zijn, en niet naar het versterken van de gezondheid, zodat minder mensen ziek worden. D66 wil dit doorbreken door tijd, geld en aandacht te besteden aan het voorkómen van ziekte.”
“We zorgen dat preventie loont, zodat het voor gemeenten en zorgverzekeraars aantrekkelijk is om in gezondheid te investeren.”
“We leggen doelen voor gezondheid vast in de wet, zoals over grote achterstanden in gezondheid of over overgewicht bij kinderen.”
D66 wil dat iedereen makkelijk toegang heeft tot basiszorg in de eigen buurt, met een vaste huisarts, toegankelijke gezondheidscentra en een jaarlijkse tandartscontrole in het basispakket.
“D66 wil gezondheidscentra waar de apotheek, fysiotherapie, huisarts, wijkverpleegkunde en verloskundige zorg voor iedereen makkelijk bereikbaar zijn.”
“De huisarts speelt een sleutelrol in onze gezondheid. Daarom wil D66 dat iedereen een vaste huisarts krijgt.”
“D66 wil dat iedereen recht krijgt op een jaarlijkse tandartscontrole, vergoed vanuit het basispakket.”
D66 wil af van prikkels die kwantiteit boven kwaliteit stellen en pleit voor zorg die draait om de patiënt, met meer samenwerking en minder fragmentatie in de financiering.
“D66 wil zorg die draait om de patiënt, niet om marktwerking en commercie. Nu loont het voor specialisten te vaak om zoveel mogelijk behandelingen of operaties te doen.”
“Door verkeerde prikkels weg te nemen, samenwerking en (digitale) innovatie in de zorg te stimuleren en schotten en fragmentatie in financiering tegen te gaan, zet D66 in op dat wat de patiënt en maatschappij nodig hebben.”
D66 wil het eigen risico niet verhogen, stapeling van zorgkosten voorkomen en de vijf zorgwetten versimpelen tot één loket en één indicatie.
“We verhogen het eigen risico van €385 euro niet en je betaalt niet meer dan €150 euro per behandeling. Mensen die een groot deel van hun inkomen aan zorg moeten uitgeven, bijvoorbeeld vanwege een chronische ziekte of een beperking, gaan een veel lager eigen risico betalen.”
“D66 wil de vijf wetten in de zorg versimpelen. ... Via één loket en met één indicatie kunnen mensen voor alle zorg terecht, zodat niemand tussen wal en schip valt.”
“D66 wil stapeling van zorgkosten voorkomen, in het bijzonder voor mensen met een handicap of chronische ziekte.”
D66 wil de administratieve last voor zorgverleners verminderen, hun autonomie vergroten en betere arbeidsvoorwaarden bieden, zodat werken in de zorg aantrekkelijker wordt.
D66 wil geen zorg meer vergoeden die niet bewezen effectief is, om verspilling tegen te gaan en de kwaliteit te verhogen.
“Om iedereen de juiste en passende zorg te kunnen bieden, vergoeden we geen zorg meer die onnodig is of waarvan niet bewezen is dat het effectief werkt.”
D66 wil dat zorg rekening houdt met culturele, sociaaleconomische en persoonlijke verschillen, zodat iedereen gelijke toegang heeft tot passende zorg.
FVD wil de gezondheidszorg kleinschaliger, persoonlijker en minder bureaucratisch maken, met meer keuzevrijheid voor patiënten en professionals. Ze pleiten voor het heropenen van regionale ziekenhuizen, het verlagen van het eigen risico, het terugdringen van de macht van zorgverzekeraars en het uitbreiden van het basispakket. Daarnaast zijn ze tegen internationale inmenging (zoals de WHO) en tegen vaccinatiedwang.
FVD vindt dat patiënten en artsen zelf moeten kunnen beslissen over behandelingen, zonder bemoeienis van zorgverzekeraars. Dit moet leiden tot meer persoonlijke zorg en minder bureaucratie.
“We behouden de vrije artsenkeuze, zodat de patiënt altijd zelf kan beslissen bij wie hij in behandeling gaat.”
“Forum voor Democratie wil dat zorgprofessionals weer de ruimte krijgen om naar eigen inzicht behandelingen voor te stellen, zonder dat verzekeraars of managers hen tegenhouden.”
“Artsen en patiënten moeten zélf onderling afspraken kunnen maken zonder minutieuze tussenkomst van zorgverzekeraars.”
FVD wil de schaalvergroting in de zorg terugdraaien door regionale ziekenhuizen te heropenen en kleinschalige zorg te stimuleren. Dit moet de zorg toegankelijker en persoonlijker maken.
“We stimuleren kleinschalige medische zorg met maatschappen in plaats van loondienst en heropenen regionale ziekenhuizen, zodat zorg dichtbij de patiënt blijft.”
“Regionale ziekenhuizen moeten worden heropend, huisartsen moeten meer tijd krijgen voor hun patiënten en maatschappen moeten een volwaardig alternatief blijven voor loondienst.”
“We houden kleine streekziekenhuizen open, de recent gesloten ziekenhuizen gaan we heropenen, zodat zorg dichtbij en toegankelijk blijft.”
FVD wil fors snijden in administratieve lasten en indicatoren, zodat zorgverleners meer tijd aan patiënten kunnen besteden. Ook willen ze de salarissen en arbeidsvoorwaarden in de zorg verbeteren.
“We verminderen de bureaucratie (bijv. door fors te snoeien in de 3.500 zorgindicatoren) en verhogen structureel de salarissen van zorgmedewerkers, zodat de werkdruk daalt, het beroep aantrekkelijk blijft, en de zorg weer naar patiënten gaat.”
“We verbeteren de arbeidsvoorwaarden en CAO’s in (academische) ziekenhuizen, zodat de zorg weer aantrekkelijk wordt voor personeel.”
FVD wil de zorg betaalbaarder maken door het eigen risico te verlagen, de premies te verlagen en meer zorg (zoals fysiotherapie, anticonceptie en tandzorg) in het basispakket op te nemen.
FVD wil mantelzorgers financieel en praktisch ondersteunen en investeren in ouderenzorg, met behoud van verzorgingshuizen.
“We ondersteunen mantelzorgers zowel in financieel als praktisch opzicht, zodat zij hun belangrijke rol beter kunnen vervullen en zich ook gesteund weten door de samenleving.”
“We investeren in ouderenzorg, bestrijden eenzaamheid en behouden verzorgingshuizen, zodat de mensen die ons land hebben opgebouwd de waardigheid krijgen die ze verdienen.”
FVD is tegen internationale sturing van het Nederlandse zorgbeleid en garandeert vrijwilligheid rond vaccinatie.
“We verzetten ons tegen internationaal gezondheids-beleid onder leiding van ondemocratische organisaties zoals de WHO, zodat Nederland zelf bepaalt hoe ons zorgbeleid eruit ziet en Nederlanders kunnen rekenen op de beste kwaliteit.”
“We garanderen dat vaccinatie altijd vrijwillig blijft, zodat burgers vrij zijn om zelf te beslissen over hun lichaam.”
FVD wil anticonceptie volledig vergoeden en abortus beperken tot 16 weken, met een verplichte bedenktermijn.
“We vergoeden de anticonceptiepil volledig, zodat deze voor iedereen toegankelijk en betaalbaar is.”
“We beperken abortus tot zestien weken zwangerschap en stellen vanaf acht weken een verplichte vijfdaagse bedenktermijn in, zodat zorgvuldigheid en waardigheid van het leven samengaat met individuele beslissingsvrijheid.”
GroenLinks-PvdA wil de gezondheidszorg toegankelijker, betaalbaarder en eerlijker maken door marktwerking terug te dringen, het eigen risico af te schaffen en meer zorg in het basispakket op te nemen. Ze kiezen voor sterke publieke zorg, investeren in zorgpersoneel en preventie, en willen gezondheidsverschillen verkleinen. Hun visie draait om solidariteit, samenwerking en het centraal stellen van de patiënt in plaats van winst.
GroenLinks-PvdA wil het eigen risico stapsgewijs afschaffen en de zorgpremie verlagen, zodat zorgkosten eerlijker worden verdeeld en niet drukken op mensen die ziek zijn. Ze willen dat noodzakelijke zorg collectief wordt betaald en dat de rijkste Nederlanders meer bijdragen.
“We schaffen het eigen risico stapsgewijs af. Het vrijwillig eigen risico verdwijnt helemaal. Solidariteit is onze basis. Dat betekent dat mensen die gezond zijn solidair zijn met mensen die ziek worden. Iedereen betaalt eerlijk mee aan de zorg.”
“Voor noodzakelijke zorg zou je geen rekening moeten krijgen. Die kosten betalen we gezamenlijk. Dat is solidariteit.”
“We gaan de zorg op een andere manier financieren. Dat betekent dat de rijkste Nederlanders meer gaan betalen, de middenklasse minder. Mensen gaan minder premies betalen en we financieren een groter deel collectief.”
De partij wil het basispakket uitbreiden met onder andere tandarts, fysiotherapie en hulpmiddelen, zodat noodzakelijke zorg voor iedereen bereikbaar is, ongeacht inkomen. Ze willen ook de toegankelijkheid voor kwetsbare groepen verbeteren.
“Een bezoek aan de tandarts of de fysiotherapeut wordt weer vergoed uit het basispakket.”
“Brillen voor kinderen en spraakcomputers komen in het basispakket.”
“We verbeteren de toegankelijkheid voor chronisch zieken, onverzekerden en mensen met een kleine beurs, zodat iedereen volop mee kan doen.”
GroenLinks-PvdA wil af van marktwerking in de zorg en kiest voor samenwerking, vaste zorgteams en het beperken van winstbejag. Ze willen dat zorggeld daadwerkelijk naar zorg gaat en niet naar investeerders of aandeelhouders.
“We pakken de doorgeschoten marktwerking aan en passen het zorgstelsel aan zodat samenwerking loont.”
“We strijden tegen commerciële partijen in de zorg voor wie winst het hoofddoel is. We scherpen daarom het winstverbod in de zorg aan.”
“Niet de markt, maar de mens centraal. Als winst maken de prioriteit is, staat goede zorg altijd op de tweede plek.”
Het personeelstekort in de zorg wordt aangepakt door betere lonen, goede arbeidsomstandigheden en minder administratieve lasten. Dit moet het werk aantrekkelijker maken en de kwaliteit van zorg waarborgen.
“We willen werken in de zorg aantrekkelijker maken. Dat begint met fatsoenlijke lonen, goede en (sociaal) veilige werkomstandigheden en met meer zeggenschap.”
“We zorgen voor goede arbeidsvoorwaarden, meer zekerheid en zeggenschap voor zorgmedewerkers in loondienst.”
De partij zet sterk in op preventie, gezonde leefstijl en het verkleinen van gezondheidsverschillen tussen arm en rijk. Ze willen dat iedereen, ongeacht inkomen of woonplaats, de kans heeft op een gezond leven.
“Iedereen moet de kans hebben om gezond te leven. Dat mag niet afhangen van je inkomen of waar je woont. We verkleinen gezondheidsverschillen en zetten in op preventie voor meer gezonde jaren.”
“We zetten vol in op het voorkomen van ziektes. Voorkomen is beter dan genezen.”
Goede zorg moet overal in Nederland beschikbaar zijn, ook in de regio. GroenLinks-PvdA wil de verschraling van zorgvoorzieningen tegengaan en streekziekenhuizen behouden.
“We gaan de verschraling van zorgvoorzieningen actief tegen en zetten in op het behoud van streekziekenhuizen.”
“Waar je ook woont, de ambulance moet je altijd op tijd kunnen bereiken om je naar een ziekenhuis in de buurt te brengen.”
De SP wil de gezondheidszorg volledig publiek maken, marktwerking en winstbejag verbieden en zorg collectief organiseren zodat deze toegankelijk, betaalbaar en gelijk is voor iedereen. Ze schaffen het eigen risico af, introduceren een Nationaal Zorgfonds, investeren in preventie en bestrijden sociaaleconomische gezondheidsverschillen. De partij legt nadruk op het terugdringen van bureaucratie, het verhogen van de waardering voor zorgverleners en het garanderen van regionale spreiding van zorgvoorzieningen.
De SP wil af van marktwerking en commerciële zorgverzekeraars. Zorg moet weer collectief, publiek en zonder winstoogmerk worden georganiseerd, zodat kwaliteit en toegankelijkheid voorop staan en financiële belangen verdwijnen. Dit moet leiden tot minder bureaucratie, lagere kosten en meer zeggenschap voor zorgverleners en patiënten.
“We maken de zorg weer collectief, eerlijk en toegankelijk. Het eigen risico schaffen we af, zodat zorg gratis is op het moment dat je hiervan gebruikmaakt. Er komt een nationaal zorgfonds, waarin ook de tandarts, de fysiotherapeut en de ggz zijn opgenomen. Dit vervangt de huidige commerciële zorgverzekeraars, zodat zorgverleners met minder bureaucratie te maken hebben.”
“De zorg wordt weer publiek. We organiseren de zorg samen, zonder markt. Zo garanderen we goede kwaliteit en wordt het goedkoper. We stoppen met aanbestedingen, verbieden budgetplafonds, verbieden winstuitkering in de zorg, ziekenhuizen worden niet gefinancierd op basis van verrichtingen en we halen financiële belangen van bestuurders uit zorginstellingen.”
“Er komt een totaalverbod op private equity in de zorg. Commerciële bedrijven Private investeerders (private equity) die zorgorganisaties opkopen en kaal bezuinigen terwijl hun aandeelhouders er met de winst vandoor gaan, horen niet thuis in onze gezondheidszorg.”
De SP wil het eigen risico volledig afschaffen en de zorgpremie inkomensafhankelijk maken, zodat zorg niet langer afhankelijk is van inkomen en niemand zorg hoeft te mijden vanwege kosten.
“Het eigen risico schaffen we af, zodat zorg gratis is op het moment dat je hiervan gebruikmaakt.”
“De zorgpremies worden inkomensafhankelijk waardoor 80 procent van Nederland erop vooruit gaat. Mensen met een laag en middeninkomen betalen daardoor minder en hoeven daarom ook geen zorgtoeslag meer aan te vragen.”
De SP wil preventie centraal stellen in het basispakket, gezonde voeding goedkoper maken en ongezonde producten reguleren. Dit moet gezondheidsproblemen voorkomen en de gezondheidskloof verkleinen.
“Preventie komt in het basispakket. Voorkomen is beter dan genezen. Omdat preventie werkt maken we het toegankelijk voor iedereen. We investeren in gezondheid voordat er zorg nodig is.”
“Gezond eten wordt goedkoper. We schrappen de btw op gezonde producten (volgens de Schijf van Vijf), zodat gezond eten voor iedereen bereikbaar blijft.”
“We stellen wettelijke maxima in voor suiker, vet, zout en andere schadelijke toevoegingen in bewerkt voedsel.”
De SP wil dat in elke regio voldoende zorgvoorzieningen zijn, met behoud van ziekenhuizen, huisartsenposten en spoedeisende hulp, ook in krimpregio’s. De overheid krijgt een wettelijke plicht om dit te garanderen.
“Iedere regio heeft recht op zorg. Ziekenhuizen, huisartsenposten en spoedeisende hulpafdelingen blijven behouden, óók in krimpregio’s. Waar zorg verdween, brengen we die terug. De rijksoverheid krijgt de wettelijke plicht om te zorgen voor een evenwichtige spreiding van toegankelijke zorgvoorzieningen in alle regio’s.”
De SP wil de lonen van zorgverleners verhogen, de werkdruk verlagen en hen meer zeggenschap geven over hun werk. Dit moet het vak aantrekkelijker maken en de kwaliteit van zorg verbeteren.
“We waarderen zorgverleners. Daarom zorgen we voor een beter salaris en geven we zorgverleners meer zeggenschap over hun eigen werk. We investeren in de opleidingen voor zorgverleners en pakken de hoge werkdruk, managementlagen en bureaucratie aan, zodat zij hierdoor niet weggejaagd worden.”
De SP erkent dat gezondheidsverschillen samenhangen met sociaaleconomische factoren en wil deze ongelijkheid actief bestrijden door extra te investeren in zorg en preventie in kwetsbare wijken.
“We garanderen gelijke kansen op gezondheid. In elke wijk en dorp moet er voldoende zorg zijn. Toch zijn het vaak de wijken van de werkende klasse, de mensen die hun inkomen verdienen uit arbeid, uitkering, of pensioen, waar kil bezuinigd wordt op voorzieningen.”
“In wijken waar gezondheidsproblemen zich opstapelen, investeren we extra in wijkverpleegkundigen, huisartsen, buurtzorg, jeugdgezondheidszorg en jeugdzorg. Zo brengen we de zorg naar de mensen toe en niet andersom.”
De SP wil de macht van de farmaceutische industrie breken, medicijnproductie in publieke handen brengen en een centraal inkoopsysteem voor medicijnen opzetten om tekorten en hoge prijzen tegen te gaan.
“We breken de macht van de farmaceutische industrie. De beschikbaarheid van medicijnen mag niet afhangen van het winstbelang van multinationals en medicijntekorten mogen niet meer voorkomen. Daarom richten we een nationaal onderzoeksfonds op voor de ontwikkeling van geneesmiddelen in publieke handen. Er komt een centraal inkoopsysteem voor medicijnen en hulpmiddelen en we bouwen een strategische voorraad op.”
De SP wil dat iedereen recht heeft op zorg, ook mensen zonder verzekering, en dat anticonceptie en andere essentiële zorg in het basispakket komen.
“Iedereen in Nederland heeft recht op zorg, ook als mensen geen zorgverzekering hebben doordat ze bijvoorbeeld dakloos zijn. Totdat armoede en dakloosheid volledig zijn verholpen, zetten we ons in om zo snel mogelijk te zorgen dat iedereen verzekerd is. Mensen die (nog) geen verzekering hebben krijgen recht op de zorg die zij nodig hebben.”
“Anticonceptie zoals de pil, het spiraaltje, en condooms en sterilisatie komen in het basispakket.”
Het CDA wil de gezondheidszorg toekomstbestendig, betaalbaar en mensgericht houden door te investeren in preventie, het versterken van de eerstelijnszorg en het stimuleren van samenwerking. Ze kiezen voor meer eigen verantwoordelijkheid, het terugdringen van administratieve lasten, het concentreren van complexe zorg en het strenger aanpakken van zorgfraude. De partij benadrukt solidariteit, maar stelt dat mensen meer moeten bijdragen aan hun eigen zorgkosten.
Het CDA wil voorkomen dat mensen zorg nodig hebben door gezonde keuzes makkelijker te maken en preventie te versterken. Dit moet de zorgvraag verminderen en de samenleving gezonder maken.
“We willen een beweging maken waarin we zoveel mogelijk voorkomen dat mensen zorg nodig hebben. En als het toch tegenzit, passende zorg krijgen. Het CDA wil gezonde keuzes makkelijk maken en mensen stimuleren om gezond te leven – fysiek, sociaal en mentaal.”
“We introduceren een brede suikerbelasting.”
“We verhogen de leeftijdsgrens van tabaksverkoop naar 21 jaar en willen een generatiegebonden rookverbod waarbij we roken stapsgewijs verbieden.”
Het CDA ziet sterke eerstelijnszorg als essentieel en wil samenwerking tussen huisartsen, wijkverpleging en andere zorgverleners verbeteren. Dit moet zorgen voor snellere, betere en meer toegankelijke zorg dicht bij huis.
Om kwaliteit en betaalbaarheid te waarborgen, wil het CDA complexe zorg concentreren in gespecialiseerde centra en laag-complexe zorg regionaal organiseren. Dit moet leiden tot betere zorg op de juiste plek.
“Hoog-complexe zorg concentreren we in academische ziekenhuizen en gespecialiseerde topcentra die zich meer zullen richten op hun kerntaken.”
“De laag-complexe zorg moet voor heel Nederland beschikbaar zijn en van goede kwaliteit. Algemene en laag-complexe zorg vindt plaats in regionale centra.”
Het CDA wil dat mensen meer bijdragen aan hun eigen zorgkosten en het basispakket beperken tot bewezen effectieve zorg. Dit moet de stijgende zorgkosten beteugelen en solidariteit behouden.
“Tegelijk vragen we van mensen om meer bij te dragen aan de kosten van hun gezondheid en zorg.”
“In het basispakket verzekeren we bewezen effectieve zorg. Het Zorginstituut Nederland moet strenger en transparanter toetsen bij toelating en vaker het bestaande pakket evalueren, mede op basis van data en transparantie over prestaties.”
“We draaien de voorgenomen verlaging van het eigen risico terug.”
Het CDA wil de administratieve druk op zorgverleners halveren en ruimte geven aan zorginnovaties, zodat zorgverleners meer tijd aan patiënten kunnen besteden en vernieuwingen sneller worden ingevoerd.
“We willen een breed offensief om administratieve lasten in de zorg aan te pakken en zorgverleners hun werkplezier terug te geven. Het doel is om de tijd die zorgverleners aan administratie besteden, te halveren.”
“We geven ruimte voor het ontwikkelen van zorginnovaties binnen een regelarme omgeving.”
Om zorggeld te beschermen en de betaalbaarheid te waarborgen, kiest het CDA voor een strengere aanpak van zorgfraude en scherpere eisen aan zorgaanbieders.
“Zorgfraude pakken we veel strenger aan met stevige barrières om criminele activiteiten in de zorg minder aantrekkelijk te maken.”
“Wij willen zorgfraude en onterechte declaraties van zorgverleners stevig aanpakken, zodat zorggeld besteed wordt aan goede en betaalbare zorg voor iedereen.”
De Partij voor de Dieren wil de gezondheidszorg toegankelijk, betaalbaar en publiek organiseren, met nadruk op preventie, het terugdringen van marktwerking en het versterken van de positie van zorgverleners. Ze pleiten voor het afschaffen van het eigen risico, het opnemen van mondzorg en preventie in het basispakket, en het weren van commerciële prikkels uit de zorg. De partij zet sterk in op integrale, wijkgerichte zorg en het aanpakken van wachttijden, vooral in de GGZ.
De PvdD wil marktwerking uit de gezondheidszorg halen en essentiële zorg als publieke basisvoorziening organiseren. Ze stellen dat marktprikkels leiden tot hogere kosten, ongelijkheid en afleiding van het primaire doel: goede zorg voor iedereen.
“De zorg is geen markt, maar een basisvoorziening. Marktwerking hoort niet thuis in de zorg. Het jaagt kosten op, legt druk op zorgverleners en leidt af van waar het echt om zou moeten draaien: goede zorg voor iedereen. We halen marktwerking daarom zo veel als kan uit de zorg en verdelen de kosten eerlijk.”
“Essentiële zorg – zoals ouderenzorg of huisartsenzorg – hoort niet afhankelijk te zijn van marktprikkels. We organiseren deze zorg daarom als publieke basisvoorziening, lokaal en toegankelijk voor iedereen.”
De partij wil het eigen risico afschaffen, de inkomensafhankelijke bijdrage verhogen en het basispakket uitbreiden met mondzorg, fysiotherapie, anticonceptie en preventie.
“Het eigen risico wordt afgeschaft. De inkomensafhankelijke bijdrage gaat omhoog. De zorgtoeslag wordt op deze manier overbodig en het mijden van zorg door de angst voor te hoge kosten wordt tegengegaan.”
“We komen met een zorgfonds met een uitgebreide dekking, ook voor mondzorg, fysiotherapie en (definitieve) anticonceptie. ... Uitgaven voor of kosten van preventie – zoals de diëtist, verslavingszorg en hulp bij stoppen met roken – komen in het basispakket en worden volledig vergoed.”
“Mondzorg wordt weer toegankelijk voor iedereen en komt terug in het basispakket.”
De PvdD legt sterk de nadruk op preventie, gezonde voeding, beweging en het structureel opnemen van leefstijlinterventies in de zorg en opleidingen.
“We geven leefstijlinterventies een stevigere plek in de zorg en in zorgopleidingen. Dankzij deze interventies worden patiënten soms weer medicijnvrij of worden chronische ziektes voorkomen. Bij deze interventies staan gezonde (plantaardige) voeding en voldoende beweging centraal.”
“Uitgaven voor of kosten van preventie – zoals de diëtist, verslavingszorg en hulp bij stoppen met roken – komen in het basispakket en worden volledig vergoed.”
De partij wil zorg dichtbij huis organiseren, met meer samenwerking tussen huisartsen, sociaal werkers en GGZ, en extra aandacht voor kwetsbare regio’s en doelgroepen.
“Wanneer mensen met psychische of fysieke klachten snel bij een sociaal werker of huisarts in hun eigen wijk terecht kunnen, voorkomt dat erger.”
“We gaan zorgarmoede tegen in krimpregio’s, dorpen en achtergestelde wijken. Iedereen heeft recht op toegankelijke zorg, waar je ook woont. Daarom behouden we streekziekenhuizen en basiszorgvoorzieningen zoals huisartsenposten, tandartsen en apotheken in alle regio’s.”
“We bevorderen integrale zorg waarbij huisartsen, GGZ en somatische zorg samenwerken om toereikende zorg voor hun psychische en lichamelijke klachten, die vaak te laat worden herkend, te bieden.”
De PvdD wil wachttijden in de GGZ terugdringen, investeren in personeel en administratieve lasten verminderen zodat zorgverleners meer tijd aan patiënten kunnen besteden.
“Mensen die geestelijke gezondheidszorg nodig hebben, staan soms maanden of jaren op wachtlijsten en krijgen daardoor niet op tijd goede hulp. We dringen de wachttijden in de GGZ terug door te investeren in voldoende omscholings- en opleidingsmogelijkheden, het verminderen van administratieve lasten en het stimuleren van loondienst voor zorgprofessionals.”
“Zorgverleners besteden nog steeds te veel tijd aan digitale registratiesystemen, controles en vinklijstjes. Die tijd moet terug naar de patiënt en hun naasten.”
De partij wil publiek zorggeld beschermen door winstuitkeringen, bonussen en private investeerders uit de zorg te weren.
“Absurde beloningen, winstuitkeringen en bonussen aan de top van de zorg schaffen we per direct af. Publiek zorggeld hoort ten goede te komen aan patiënten en zorgverleners, niet aan financiële prikkels aan de top.”
“Private investeerders en malafide zorgaanbieders hebben niets te zoeken in de zorg.”
50PLUS wil een toegankelijke, waardige en toekomstbestendige gezondheidszorg, met speciale aandacht voor ouderen en mantelzorgers. De partij pleit voor versterking van de eerstelijnszorg, minder bureaucratie, meer zeggenschap voor zorgprofessionals en cliënten, en concrete investeringen in ouderenzorg, preventie en dementiezorg. Belangrijke voorstellen zijn de invoering van een Ouderenzorgwet, verlaging van het eigen risico, betere ondersteuning van mantelzorgers en het Nationaal Dementieprogramma.
50PLUS vindt dat ouderen recht hebben op passende, toegankelijke en kwalitatief goede zorg, vergelijkbaar met de rechten van jongeren in de Jeugdzorgwet. De partij wil investeren in eerstelijnszorg, kleinschalige zorgvoorzieningen in de wijk, en verpleeghuizen, met minder bureaucratie en meer zeggenschap voor zorgprofessionals en cliënten.
“We pleiten daarom voor het versterken van de eerstelijnszorg, betere ondersteuning van mantelzorgers en structurele investeringen in ouderenzorg en verpleeghuizen. Wij willen zeggenschap voor zorgprofessionals en cliënten, minder bureaucratie en meer tijd voor de echte zorgbehoefte.”
“We gaan ons inzetten voor behoud en uitbreiding van kleinschalige zorgvoorzieningen in de wijken, zodat ouderen langer in hun vertrouwde omgeving blijven wonen met passende zorg dichtbij huis.”
“We pleiten voor de invoering van een Ouderenzorgwet, waarin aan ouderen vergelijkbare rechten worden toegekend met de rechten van jongeren volgens de Jeugdzorgwet.”
De partij erkent de onmisbaarheid van mantelzorgers en wil hun positie versterken door specifieke vergoedingen, verlofregelingen en meer waardering, om overbelasting te voorkomen.
“Specifieke vrijwilligersvergoeding en verlofregelingen voor mantelzorgers. Mantelzorgers zijn onmisbaar. Van de 4.5 miljoen mantelzorgers raken er jaarlijks 400.000 overbelast. Zij verdienen betere ondersteuning en waardering.”
50PLUS legt nadruk op preventie, gezonde leefstijl en vroege signalering om gezondheidsproblemen te voorkomen. Daarnaast wil de partij een Nationaal Dementieprogramma vanwege de groeiende groep mensen met dementie.
Om zorg toegankelijk te houden, wil 50PLUS het eigen risico verlagen, vooral voor mensen met een laag inkomen, en een betaalbare zorgverzekering met voldoende dekking.
De partij wil extra thuiszorg en controle tijdens hittegolven voor kwetsbare ouderen, en het zelfstandig wonen vergemakkelijken met zorg aan huis en woningaanpassingen.
50PLUS ziet eenzaamheid en het recht op een waardig levenseinde als kernthema’s voor ouderen en wil deze nationaal aanpakken, inclusief ruimere mogelijkheden voor euthanasie bij ondraaglijk en uitzichtloos lijden.
50PLUS is kritisch op privatisering in de zorg als dit leidt tot het stellen van winst boven de belangen van cliënten.
“Privatisering binnen de zorg mag er niet toe leiden dat winstgevendheid belangrijker wordt dan de primaire zorg aan cliënten zelf.”
De ChristenUnie wil af van marktwerking in de gezondheidszorg en zet in op toegankelijke, passende en dichtbij georganiseerde zorg, met meer nadruk op preventie, samenwerking en het verminderen van bureaucratie. Ze pleiten voor het halveren van de zorgpremie, het in loondienst nemen van medisch specialisten, en het versterken van informele zorg en mantelzorg. De partij wil dat zorgprofessionals en patiënten samen bepalen wat passende zorg is, met minder financiële prikkels en meer aandacht voor zingeving en kwaliteit van leven.
De ChristenUnie vindt dat marktwerking niet thuishoort in de zorg, omdat het leidt tot verkeerde prikkels, afnemende bereikbaarheid en winstuitkeringen die niet passen bij een zorgzame samenleving. Ze willen aanbestedingsregels uit Brussel loslaten, privéklinieken afbouwen en de invloed van de markt terugdringen.
“Marktwerking hoort niet thuis in de zorg. Het leidt tot prikkels die niet passen bij een samenleving waarin we omzien naar elkaar.”
“Dit betekent ook dat we de aanbestedingsregels uit Brussel voor de zorg loslaten. Aanbestedingen en concurrentie leiden zelden tot betere zorg.”
“Gespecialiseerde privéklinieken die hoogrenderende inkomsten bij de publieke zorgketen weghouden worden afgebouwd, doordat zorgverzekeraars alleen behandeling in ziekenhuizen vergoeden.”
“De zorg is geen markt; daarom wordt de invloed van de markt in de zorg teruggedrongen. Dit betekent dat perverse prikkels worden weggenomen en dat het geld besteed wordt aan waar de zorg voor bedoeld is.”
De partij wil de zorgpremie halveren, de zorgtoeslag vervangen door een uitkeerbare belastingkorting en het resterende deel via de loonstrook verrekenen, zodat lagere inkomens minder betalen en hogere inkomens iets meer.
“We halveren de maandelijkse zorgpremie. Het resterende deel van onze financiële bijdrage aan de zorgkosten wordt verrekend via de loonstrook. Het netto gevolg van deze wijziging is dat mensen met een lager inkomen voortaan minder geld kwijt zijn aan de zorg en mensen met een hoger inkomen iets meer.”
Om financiële prikkels te verminderen en overbehandeling tegen te gaan, wil de ChristenUnie alle medisch specialisten in loondienst brengen en de Wet normering topinkomens laten gelden voor iedereen in de gezondheidszorg.
“Alle medisch specialisten komen in loondienst. Dit vermindert de prikkel om zo veel mogelijk behandelingen uit te voeren. De Wet normering topinkomens (Wnt) gaat gelden voor iedereen in de gezondheidszorg.”
De partij wil dat alleen passende zorg in het basispakket komt, met meer nadruk op kwaliteit van leven en samen beslissen tussen arts en patiënt. Overbehandeling wordt ontmoedigd en het Zorginstituut krijgt meer sturingsmogelijkheden.
“Kosten-effectiviteitsstudies die bepalend zijn voor de keuzes voor het zorgverzekeringspakket nemen daarom ook een betekenisvol leven als uitgangspunt. Het Zorginstituut krijgt meer instrumenten om dit te sturen zodat alleen passende zorg in het zorgverzekeringspakket zit.”
“De arts bepaalt samen met de patiënt of behandelen echt nodig is voor goede zorg. Richtlijnen in de zorg zijn niet alleen gericht op ‘doen’, maar ook op ‘laten’.”
De ChristenUnie wil zorg dichtbij mensen organiseren, met meer tijd voor de patiënt bij de huisarts, ondersteuning van mantelzorgers en het faciliteren van samenwerking tussen formele en informele zorg.
“Wij willen zorg dichtbij mensen. Veel zorg is (gelukkig) informeel en nabij: buurtbewoners die boodschappen doen voor een oudere met beginnende dementie of een groep vrijwilligers die een vervuild huis schoonmaken. Ook formele zorg moet dichtbij georganiseerd zijn.”
“De overheid faciliteert een goede samenwerking tussen formele en informele zorg. Hierdoor krijgen mensen passende zorg en ondersteuning op een manier die toegankelijk, warm en op de lange termijn betaalbaar is.”
“Mantelzorgers krijgen meer mogelijkheden om toegerust te worden op hun verantwoordelijkheden. Mantelzorgondersteuning wordt in elke gemeente flexibeler.”
De partij erkent dat gezondheidszorg slechts beperkt bijdraagt aan echte gezondheid en wil daarom meer inzetten op preventie, zingeving en het aanpakken van oorzaken als stress, geldgebrek en slechte huisvesting.
“Uit onderzoek blijkt dat gezondheidszorg maar beperkt bijdraagt aan echte gezondheid en een beter leven. Grote positieve impact hebben zingeving en betekenisvolle relaties, terwijl stress vanwege geldgebrek of slechte huisvesting negatieve impact hebben. Daarom richten we ons, naast goede zorg, op het bevorderen van een gezonde samenleving.”
“Vanuit de zorgverzekeraars wordt er geïnvesteerd in preventie en de sociale basis. Dit gebeurt nu nauwelijks terwijl preventie en een stevige sociale basis veel (gespecialiseerde) zorg voorkomen.”
BIJ1 wil de gezondheidszorg volledig in publieke handen brengen, marktwerking en winstoogmerk uitbannen en zorg toegankelijk en betaalbaar maken voor iedereen. Ze pleiten voor een Nationaal Zorgfonds zonder eigen risico, meer zeggenschap voor zorgprofessionals en cliënten, en specifieke aandacht voor inclusieve, toegankelijke zorg voor gemarginaliseerde groepen. De partij richt zich op het verminderen van bureaucratie, het verhogen van de beloning voor zorgmedewerkers en het garanderen van zorg op maat.
BIJ1 wil alle zorginstellingen nationaliseren, de zorgverzekeraars vervangen door een Nationaal Zorgfonds en marktwerking en winstoogmerk uit de zorg halen. Dit moet leiden tot lagere kosten, minder bureaucratie en betere afstemming op de zorgvraag.
“We zetten een Nationaal Zorgfonds op dat de zorgverzekeraars gaat vervangen. Het Nationaal Zorgfonds gaat alle zorg en tandheelkunde dekken. Iedereen in Nederland is verzekerd onder dit fonds zonder dat daar actieve inschrijving voor nodig is. Alle directe maandelijkse premies en eigen bijdragen worden afgeschaft en vervangen door een inkomensafhankelijke, progressieve zorgpremie.”
“De zorg komt volledig in handen van de overheid, van ziekenhuis tot verzekeraar. Winst en markt-bureaucratie in de zorg worden zo verleden tijd. Het ‘eigen risico’ en rekeningen aan de balie schaffen we af.”
“We zetten een stop op private zorginstellingen, nemen alle zorginstellingen weer in publieke handen en werken organisatiebelangen weg. Zo maken we een einde aan zogeheten zorgcowboys en woekerwinsten in de zorg, houden we noodlijdende zorgorganisaties overeind, en werken we de slopende concurrentie de deur uit.”
BIJ1 wil de regeldruk en bureaucratie in de zorg fors verminderen, zorgprofessionals meer autonomie geven en cliënten meer regie over hun eigen zorg. Dit moet leiden tot betere, meer persoonsgerichte zorg en minder administratieve lasten.
“We slopen de bureaucratie uit de zorg en zorgen ervoor dat zorgprofessionals indicaties stellen, in plaats van de overheid en de gemeente.”
“De zorg moet bestuurd worden door de mensen die daadwerkelijk met zorg in aanraking komen: de zorgverlener en degene die zorg ontvangt.”
“We verlagen de werk- en regeldruk in de zorg door de administratieve lasten te verminderen en tijdschrijven af te schaffen.”
De partij wil zorg toegankelijk maken voor iedereen, met speciale aandacht voor mensen met een handicap, trans personen, LHBTQIA+ mensen en mensen met een migratieachtergrond. Dit omvat het wegnemen van drempels, het vergoeden van noodzakelijke behandelingen en het bestrijden van discriminatie in de zorg.
“De zorg voor trans personen moet worden gezien als een reguliere vorm van medische zorg en moet worden meegenomen in het basiscurriculum van medische gezondheidsopleidingen. Hormoonbehandelingen moeten kunnen worden verstrekt vanuit de eerstelijnszorg.”
“We stoppen met de stapeling van zorgkosten en boetes op ziek zijn, voor mensen met een levenslange en levensbrede handicap. We zorgen dat deze mensen ook niet bij herhaling hoeven te bewijzen dat ze passende zorg en ondersteuning nodig hebben.”
“Niet alleen de witte cis man moet centraal staan bij medisch onderzoek. Er wordt meer geïnvesteerd in onderzoek naar ziektebeelden, geneesmiddelen en behandelmethoden bij niet-witte mensen, vrouwen en niet-witte vrouwen.”
BIJ1 wil zorgmedewerkers eerlijker belonen, de werkdruk verlagen en mantelzorgers financieel compenseren. Dit moet het beroep aantrekkelijker maken en het personeelstekort aanpakken.
“Ook gaan we alle zorgmedewerkers, van de verplegers in de medische zorg tot de jeugdzorgmedewerkers, eerlijker betalen. Mensen die intensief (mantel)zorg bieden, worden financieel gecompenseerd met een inkomen en opbouw van WW- en pensioenrechten.”
De partij pleit voor zorg die is afgestemd op de individuele behoeften van cliënten, met één plan en één regisseur per cliënt, en het waarborgen van continuïteit van zorg, ongeacht de zorgwet.
“Continuïteit van zorg moet gewaarborgd worden. ‘Eén plan, één regisseur’ wordt de basis van hulp voor mensen met een zorg- of ondersteuningsvraag, onder welke zorgwet die vraag ook valt.”
“Algemene (welzijns)voorzieningen zijn geen vervanging van zorg die is afgestemd op de specifieke zorgbehoeften van cliënten.”
DENK vindt dat gezondheidszorg een mensenrecht is en wil deze toegankelijker, betaalbaarder en inclusiever maken. Ze pleiten voor het afschaffen van het eigen risico, het verlagen van de zorgpremie, uitbreiding van het basispakket (inclusief mondzorg en fysiotherapie), en meer cultuursensitieve zorg. Daarnaast willen ze investeren in zorgpersoneel, preventie en het terugdringen van marktwerking en winsten in de zorg.
DENK wil de financiële drempels in de zorg wegnemen door het eigen risico volledig af te schaffen en de zorgpremie te verlagen, vooral voor lage- en middeninkomens. Dit moet voorkomen dat mensen zorg mijden vanwege de kosten.
Om de toegankelijkheid en kwaliteit van zorg te verbeteren, wil DENK het basispakket uitbreiden met mondzorg, tandheelkundige controles en fysiotherapie.
“Wij breiden het basispakket uit. Mondzorg, tandheelkundige controles en fysiotherapie komen terug in het pakket.”
DENK wil dat zorggeld daadwerkelijk naar zorg gaat en niet naar winsten of commerciële partijen. Ze willen de marktwerking beperken, winsten aan banden leggen en reserves inzetten voor premieverlagingen.
DENK vindt dat zorg beter moet aansluiten bij de diverse samenleving. Ze willen cultuursensitieve en inclusieve zorg als harde eis stellen binnen het zorgstelsel en zorgopleidingen.
Om de kwaliteit van zorg te waarborgen, wil DENK investeren in zorgpersoneel door hogere beloningen en minder administratieve lasten, en mantelzorgers beter ondersteunen.
“Wij investeren in het zorgpersoneel. Dat betekent dat er hogere beloningen komen en we fiks gaan inzetten op het terugdringen van de administratieve lasten.”
“Wij erkennen de grote waarde van mantelzorgers. Wij willen dat er meer financiële tegemoetkomingen komen voor mantelzorgers, meer verlofmogelijkheden en meer ondersteuning.”
DENK wil inzetten op preventie door gezonde keuzes goedkoper te maken, meer te investeren in sport en beweging, en het nationale preventieakkoord te versterken.
De PVV wil de gezondheidszorg betaalbaarder en toegankelijker maken door het eigen risico volledig af te schaffen, de tandarts terug in het basispakket te brengen en regionale ziekenhuizen te behouden. Ze pleiten voor minder bureaucratie, meer zeggenschap en beloning voor zorgverleners, en het aanpakken van fraude en medicijntekorten. De partij benadrukt dat zorg geen luxe mag zijn en dat financiële drempels voor patiënten en personeel moeten verdwijnen.
De PVV vindt het onacceptabel dat mensen zorg mijden vanwege kosten en wil daarom het eigen risico afschaffen en de tandarts terugbrengen in het basispakket. Dit moet de toegankelijkheid van zorg vergroten zonder dat de premie stijgt.
“Daarom schaffen wij het eigen risico volledig af, zodat niemand zorg mijdt door geldzorgen. De PVV zorgt ervoor dat de ziektekostenpremie hierdoor niet zal stijgen. We gaan zorgverzekeraars volledig compenseren.”
“De tandarts komt weer in het basispakket, omdat een gezond gebit geen luxe is.”
De PVV wil dat essentiële afdelingen van regionale ziekenhuizen nooit sluiten vanwege financiële problemen. De overheid moet ingrijpen en financiële steun bieden om zorg dichtbij huis te garanderen.
“Wij vinden dat deze afdelingen nooit vanwege financiële problemen afgeschaald of gesloten mogen worden. De overheid krijgt hierover weer zeggenschap. Zodra een zorgafdeling in geldnood zit, moet de overheid wat ons betreft bijspringen.”
De partij wil bureaucratie en managementlagen schrappen, zorgverleners meer zeggenschap geven en personeel belonen met een meerwerkbonus. Dit moet het werkplezier en het behoud van personeel vergroten.
“We schrappen bureaucratie en managementlagen die de zorg duurder en ingewikkelder hebben gemaakt.”
“Zorgverleners krijgen meer zeggenschap over hun eigen werk.”
“Daarnaast voeren we een meerwerkbonus voor het verplegend personeel in: parttimers die meer gaan werken, krijgen een bonus.”
De PVV erkent de waarde van mantelzorgers en wil hen financieel ondersteunen met een belastingkorting voor wie minimaal acht uur per week onbetaalde zorg verleent.
“De PVV wil hen financieel belonen met een mantelzorgbonus: wie acht uur per week of meer onbetaalde mantelzorg verleent, krijgt een belastingkorting.”
De partij stelt dat miljarden verdwijnen door fraude en wil deze hard aanpakken. Ook wil de PVV woekerwinsten en private equity weren uit de zorg.
“Jaarlijks verdwijnt ongeveer € 10 miljard van ons zorggeld naar fraudeurs. Hierdoor stijgen de zorgkosten én de premies. Fraude pakken we keihard aan: opsporing en straffen. De opbrengsten van boetes worden weer aan de zorg besteed.”
“Stoppen met woekerwinsten in de zorg, weren van private equity”
De PVV vindt het onacceptabel dat er medicijntekorten zijn en wil apothekers meer vrijheid geven en de productie in eigen land verhogen. Dure medicijnen moeten sneller worden vergoed.
“Medicijntekorten minimaliseren we door apothekers meer vrijheid te geven om bij schaarste medicijnen met elkaar te delen. Daarnaast moet de medicijnproductie in eigen land omhoog. Dure medicijnen moeten veel sneller worden vergoed.”
De VVD wil de gezondheidszorg toekomstbestendig, betaalbaar en van hoge kwaliteit houden door meer nadruk te leggen op preventie, eigen verantwoordelijkheid, innovatie en het beperken van het basispakket tot de meest effectieve behandelingen. Ze kiezen voor minder bureaucratie, meer vertrouwen in zorgverleners, en het stimuleren van samenwerking en digitalisering. Tegelijkertijd willen ze zorgfraude hard aanpakken en de regie bij patiënt en zorgverlener leggen.
De VVD vindt dat voorkomen beter is dan genezen en wil burgers stimuleren tot een gezonde leefstijl, met meer aandacht voor preventie en eigen regie. Dit moet de zorgvraag verminderen en de kosten drukken.
“We richten ons op het voorkomen van zorg, leefstijl bewustzijn, eigen regie en welbevinden in plaats van de aan- of afwezigheid van fysieke of mentale ziekten.”
“Om de collectieve solidariteit in het Nederlands zorgstelsel te behouden moeten we een groter beroep doen op de individuele verantwoordelijkheid van iedere Nederlander voor zijn eigen gezondheid.”
De VVD wil het basispakket beperken tot bewezen effectieve behandelingen, zodat de zorg betaalbaar blijft en patiënten de beste zorg krijgen. Nieuwe en bestaande behandelingen worden kritisch getoetst op toegevoegde waarde en kosten.
“De VVD wil het basispakket beperken tot de meest effectieve behandelingen, zodat de patiënt altijd de meest passende zorg krijgt.”
“Behandelingen in welzijn en de gezondheidszorg worden beoordeeld op de toegevoegde waarde van de behandeling ten opzichte van de bestaande alternatieven en maatschappelijke kosten.”
Om de werkdruk te verlagen en de zorg aantrekkelijk te houden, wil de VVD onnodige regels en administratie schrappen en zorgverleners meer vertrouwen geven.
“We vertrouwen op hun expertise en schrappen onnodige regels en administratie.”
“Het is onuitlegbaar dat veel zorgverleners de helft van de tijd bezig zijn met administratie. We vragen verzekeraars flink te schrappen in verantwoordingseisen, verbieden dubbele uitvragen door toezichthouders, kiezen voor meer geautomatiseerde gegevensuitwisseling en lichten wet- en regelgeving door op noodzaak.”
De VVD ziet innovatie, digitalisering en technologische vooruitgang als essentieel om de zorg toekomstbestendig te maken, de kwaliteit te verhogen en de werkdruk te verlagen.
“Digitalisering, robotisering en kunstmatige intelligentie zullen de komende decennia welzijn en gezondheid op veel vlakken verbeteren en de administratieve bureaucratie verminderen, arbeidsuren besparen en de kwaliteit van de zorg verbeteren. Deze innovatie moet gestimuleerd en gefinancierd worden.”
Om de betaalbaarheid en integriteit van de zorg te waarborgen, wil de VVD zorgfraude streng bestraffen en de toelatingseisen voor zorgaanbieders verhogen.
“We kiezen daarom voor het stevig aanpakken van zorgfraude, met hogere straffen voor fraudeurs en een zwarte lijst bij de Kamer van Koophandel van veroordeelde zorgfraudeurs.”
“We verhogen de toelatingseisen om als zorgaanbieder zorg te mogen leveren en herbeoordelen de aanbieders die de afgelopen jaren toegelaten zijn.”
De VVD wil dat eenvoudige zorg zoveel mogelijk regionaal en dichtbij huis wordt aangeboden, terwijl complexe zorg wordt geconcentreerd voor betere kwaliteit en efficiëntie.
“Eenvoudige ziekenhuisingrepen moeten zoveel mogelijk dicht bij huis plaatsvinden. Als een behandeling in een regionaal ziekenhuis kan, vindt de behandeling bij voorkeur daar plaats. Complexe zorg of zorg voor zeldzame aandoeningen wordt geconcentreerd op aantal centrale plekken, zodat artsen meer kunnen specialiseren en de kwaliteit constant beter wordt.”