Verkiezingsprogramma's 2025 overgenderneutraal
FVD verzet zich expliciet tegen genderneutraal beleid en wat zij noemen "transgender-ideologie" in het onderwijs en de publieke ruimte. De partij wil transgender-propaganda en geslachtsverandering bij minderjarigen wettelijk verbieden, en pleit voor een neutrale publieke ruimte zonder activistische of ideologisch geladen uitingen. Hun kernvisie is dat de overheid en het onderwijs neutraal moeten blijven en kinderen beschermd moeten worden tegen ideologische beïnvloeding rond gender en seksualiteit.
Verbod op transgender-propaganda en genderideologie in onderwijs en media
FVD beschouwt genderneutrale en transgender-ideologie als schadelijke indoctrinatie, vooral richting kinderen. Ze willen dit wettelijk verbieden op scholen en in jeugdmedia, omdat zij menen dat kinderen beschermd moeten worden tegen verwarring en onomkeerbare keuzes. Dit standpunt richt zich direct tegen genderneutrale voorlichting, campagnes en symboliek vanuit de overheid of onderwijsinstellingen.
“We verbieden transgender-propaganda op scholen en jeugd-tv, zodat kinderen beschermd worden tegen schadelijke ideologische beïnvloeding.”
“Wij willen paal en perk stellen aan deze ideologische indoctrinatie. Dat betekent een wettelijk verbod op transgender-propaganda in scholen en media...”
“We verbieden transgender-propaganda op scholen en in jeugd-tv...”
Verbod op geslachtsverandering bij minderjarigen
FVD wil alle medische en hormonale behandelingen gericht op geslachtsverandering bij minderjarigen verbieden. De partij stelt dat kinderen beschermd moeten worden tegen onomkeerbare beslissingen en ziet deze behandelingen als onderdeel van de genderideologie waar zij zich tegen keren.
“We verbieden geslachtsveranderingsoperaties, hormoontherapie en puberteitsremmers bij minderjarigen, zodat kinderen worden beschermd tegen onomkeerbare beslissingen.”
“...maar ook een verbod op hormoonbehandelingen en geslachtsoperaties bij minderjarigen.”
“...en maken geslachtsveranderingsoperaties, hormoontherapie en puberteitsremmers voor minderjarigen onmogelijk.”
Geen LGBT+-campagnes of activistische symboliek door overheid en onderwijs
FVD wil dat de overheid en het onderwijs geen LGBT+-campagnes voeren en geen activistische of ideologisch geladen vlaggen (zoals de regenboogvlag) tonen. Dit wordt gemotiveerd vanuit het streven naar een neutrale publieke ruimte, waarin geen enkele ideologie – waaronder genderneutraal beleid – wordt gepromoot.
“Overheidsinstellingen stoppen met het voeren van LGBT+-campagnes. Iedereen is vrij om te doen en laten wat men wil, maar belastinggeld hoeft daar niet heen en als ideologie hoeft het ook niet van overheidswege te worden gepromoot.”
“We verbieden het gebruik van activistische vlaggen door overheid en onderwijs, zodat de publieke ruimte neutraal blijft.”
“Ideologisch geladen vlaggen zoals regenboog- en Oekraïnevlaggen horen niet thuis op scholen of bij overheidsinstellingen: de overheid behoort neutraal te zijn.”
De PVV verwerpt het idee van genderneutraliteit en stelt dat er slechts twee geslachten zijn: man en vrouw. Zij willen het biologische geslacht weer leidend maken in wetten, beleid, sport en onderwijs, en keren zich expliciet tegen genderneutrale paspoorten, genderonderwijs en transgenderdeelname aan vrouwensporten. De partij ziet genderneutraliteit als onderdeel van een "woke-ideologie" die volgens hen vrouwenrechten en feitelijkheid ondermijnt.
Biologisch geslacht leidend, geen genderneutraliteit
De PVV wil dat het biologische geslacht weer centraal staat in beleid en wetgeving, en verzet zich tegen het erkennen van meer dan twee geslachten of genderneutrale opties zoals "X" in het paspoort. Zij zien genderneutraliteit als een ideologisch concept dat volgens hen de feiten geweld aandoet en vrouwenrechten schaadt.
“Voor de PVV bestaan er slechts twee geslachten: man en vrouw. In wetten en beleid hoort het biologische geslacht weer leidend te zijn – dus geen “X” in het paspoort.”
“Stoppen met wokebeleid: er zijn slechts twee geslachten – man en vrouw – en het biologische geslacht is leidend, dus geen “X” in het paspoort”
Geen transgenderdeelname aan vrouwensporten en -voorzieningen
De PVV wil transgender vrouwen (en andere genderdiverse personen) uitsluiten van vrouwensporten, vrouwentoiletten, -kleedkamers en -gevangenissen. Zij stellen dat deelname van transgender personen aan deze voorzieningen vrouwenrechten onder druk zet.
Geen gender- of woke-onderwijs op school
De PVV wil onderwijs over gender en genderdiversiteit verbieden en noemt dit "genderpropaganda" en "seksuele indoctrinatie". Zij willen terug naar traditioneel onderwijs zonder aandacht voor genderdiversiteit of genderneutraliteit.
“We stoppen met gesubsidieerd wokebeleid en schrappen de hokjesdenkende genderpropaganda op scholen. In het onderwijs hoort links-liberale seksuele indoctrinatie niet thuis.”
“Geen onderwijs over gender, klimaat of andere linkse indoctrinatie, maar terug naar de basisvaardigheden: rekenen, taal, geschiedenis.”
“Geen klimaat- of woke-indoctrinatie op school”
De Partij voor de Dieren (PvdD) streeft naar een samenleving waarin genderneutraliteit en gelijke behandeling centraal staan, met bijzondere aandacht voor het schrappen van onnodige geslachtsregistratie en het toegankelijk maken van juridische erkenning van genderidentiteit. Hun belangrijkste voorstellen zijn het afschaffen van officiële geslachtsregistratie waar mogelijk, het verwijderen van geslachtsaanduiding op ID-kaarten, en het wettelijk erkennen van non-binaire en transgender personen zonder extra barrières. De kern van hun visie is dat iedereen, ongeacht genderidentiteit, gelijke rechten en toegang tot voorzieningen moet hebben.
Afschaffen van officiële geslachtsregistratie en geslachtsaanduiding
PvdD wil dat officiële geslachtsregistratie overal waar mogelijk wordt afgeschaft en dat de geslachtsaanduiding op ID-kaarten verdwijnt. Dit moet onnodige bureaucratie en discriminatie tegengaan en mensen in staat stellen hun eigen identiteit te bepalen zonder overheidsbemoeienis.
Juridische erkenning van genderidentiteit voor iedereen
De partij pleit voor laagdrempelige, kosteloze en toegankelijke juridische erkenning van genderidentiteit, ook voor transgender kinderen onder de zestien en non-binaire personen. Dit moet institutionele uitsluiting tegengaan en het recht op zelfbeschikking versterken.
Inclusieve en genderneutrale publieke voorzieningen
PvdD wil dat publieke instellingen en werkgevers hun voorzieningen, zoals toiletten, genderneutraal en inclusief maken, zodat iedereen er gebruik van kan maken ongeacht genderidentiteit.
“Werkgevers, scholen en overheidsinstellingen worden verplicht hun toiletten te voorzien van veilige en duurzame menstruatieproducten en -faciliteiten, zodat iedereen daar gebruik van kan maken.”
Gelijke rechten en behandeling voor alle genders in het familierecht en ouderschap
De partij streeft naar volledige gelijkheid in het familierecht en ouderschap, zodat non-binaire en transgender personen dezelfde rechten hebben als cisgender personen.
“Het proces van ouderschap verkrijgen wordt voor transgender vrouwen en non-binaire personen even toegankelijk als voor cisgender mannen in gelijke burgerlijke staat. Alle ouders krijgen dezelfde rechten als cisgender heteroseksuele paren.”
“We maken het familierecht inclusief voor diverse relatievormen en genders.”
BBB is kritisch over genderneutraal beleid en wijst expliciet genderneutrale of LHBTIQ+-symboolpolitiek af. De partij pleit voor het stoppen van medische transitie bij minderjarigen en benadrukt dat vrouwensport alleen voor vrouwen moet zijn. BBB wil geen miljoenen verslindend diversiteitsbeleid dat mensen in hokjes plaatst, maar gelijke kansen voor iedereen zonder labels.
Stoppen met medische transitie bij minderjarigen
BBB wil een tijdelijke stop op medische transitie voor minderjarigen totdat de richtlijnen voor genderzorg zorgvuldig zijn herzien. De partij uit zorgen over de toename van genderdysforie onder jongeren en stelt dat het huidige Dutch Protocol internationaal onder druk staat.
“Om deze reden willen wij een stop op medische transitie voor minderjarigen, tot de richtlijnen zorgvuldig herzien zijn.”
“De sterke toename van genderdysforie (je niet op je gemak voelen met het geslacht waarmee je geboren bent) onder kinderen en jongeren verdient zorgvuldig onderzoek.”
Vrouwensport alleen voor vrouwen
BBB stelt expliciet dat vrouwensport uitsluitend voor vrouwen moet zijn, waarmee de partij zich uitspreekt tegen genderneutrale deelname aan vrouwensport.
“De vrouwensport is alleen voor vrouwen.”
Afwijzing van genderneutraal en diversiteitsbeleid
BBB verwerpt genderneutraal beleid en symboolpolitiek rond LHBTIQ+ en diversiteit. De partij vindt dat dergelijk beleid mensen in hokjes plaatst en etiketten opplakt, en pleit voor het zien van ieder mens als uniek zonder miljoenen verslindend diversiteitsbeleid.
“Daar hoort geen miljoenen verslindend diversiteitsbeleid bij dat mensen etiketten opplakt en in hokjes plaatst.”
“BBB maakt zich zorgen over de doorgeschoten symboolpolitiek rond LHBTIQ+beleid.”
“Kinderen moet geleerd worden dat zij meer zijn dan ‘het label dat de maatschappij hen opplakt’.”
GroenLinks-PvdA streeft naar een samenleving waarin genderneutraliteit en gelijke behandeling centraal staan, met concrete voorstellen zoals het afschaffen van geslachtsregistratie op identiteitsbewijzen en het invoeren van een neutrale verbintenisvorm. De partij wil wettelijke barrières en sociale ongelijkheid op basis van gender doorbreken, en zet in op structurele veranderingen in wetgeving en beleid om genderdiversiteit en inclusiviteit te bevorderen.
Afschaffen geslachtsregistratie en vergemakkelijken wijziging
GroenLinks-PvdA wil geslachtsregistratie op identiteitsbewijzen afschaffen en het makkelijker maken om het geslacht in officiële documenten te wijzigen. Dit beleid is bedoeld om genderneutraliteit te bevorderen en de positie van mensen die zich niet in het binaire gendersysteem herkennen te versterken.
“We schaffen geslachtsregistratie op identiteitspapieren af, net als in Duitsland. We maken het makkelijker om geslacht in je papieren te wijzigen, en we beschermen intersekse kinderen met een wettelijk verbod op niet-noodzakelijke medische ingrepen.”
Invoeren neutrale verbintenisvorm in het Burgerlijk Wetboek
De partij wil het Burgerlijk Wetboek uitbreiden met een neutrale verbintenisvorm, zodat mensen hun onderlinge rechten en plichten kunnen vastleggen zonder te hoeven trouwen of een geregistreerd partnerschap aan te gaan. Dit voorstel biedt ruimte aan genderneutrale en diverse samenlevingsvormen.
“We verruimen het Burgerlijk Wetboek met de mogelijkheid van een neutrale verbintenisvorm. Dat zorgt ervoor dat mensen hun wederzijdse rechten, plichten en zorgen kunnen vastleggen zonder te trouwen of een geregistreerd partnerschap aan te gaan.”
Gelijke vertegenwoordiging en genderdiversiteit in topfuncties
GroenLinks-PvdA streeft naar een evenredige verdeling van gender in topfuncties binnen het bedrijfsleven en de publieke sector, met een maximum van zestig procent van hetzelfde gender in raden van bestuur en commissarissen. Dit beleid is gericht op het doorbreken van genderstereotypen en het bevorderen van genderneutraliteit in leiderschapsposities.
“De top van het bedrijfsleven – de raden van commissarissen en de raden van bestuur – mag voor maximaal zestig procent bestaan uit personen van hetzelfde gender.”
“In alle functies streven we naar een evenredige verdeling van achtergrond en sekse. Dat geldt ook voor politieke en bestuurlijke functies.”
De SGP verwerpt het idee van genderneutraliteit en ziet geslacht niet als een keuze, maar als een biologisch gegeven. De partij wil medische behandelingen voor minderjarigen met betrekking tot gendertransitie verbieden en wijst zelfidentificatie als leidend principe in wetgeving af. De SGP pleit voor het beschermen van het onderscheid tussen man en vrouw en wil geen ruimte geven aan genderneutrale wetgeving of beleid.
Verbod op gendertransitiebehandelingen bij minderjarigen
De SGP beschouwt geslacht als een vaststaand biologisch feit en vindt dat medische behandelingen gericht op gendertransitie bij kinderen verboden moeten worden. De partij stelt dat dergelijke behandelingen schadelijk en onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd zijn, en wil deze daarom sterk ontmoedigen.
“Dat betekent echter niet dat geslacht een keuze is: dat is een fabel die veel schade en verwarring aanricht. Gelet op het onomkeerbare karakter ervan en het internationale debat over de wetenschappelijke onderbouwing erover wil de SGP hormoonbehandelingen bij kinderen verbieden.”
“Zolang er in Nederland nog dergelijke behandelingen plaatsvinden, moeten deze sterk worden ontmoedigd, zeker als het gaat om minderjarigen.”
Afwijzing van genderneutrale wetgeving en zelfidentificatie
De SGP verwerpt het principe van zelfidentificatie als basis voor wetgeving en benadrukt het belang van het onderscheid tussen man en vrouw. De partij ziet het verschil tussen mannen en vrouwen als universeel en fundamenteel, en is tegen het opnemen van genderneutrale principes in beleid of wetgeving.
“Van alle vormen van diversiteit is het verschil tussen mannen en vrouwen het meest universeel. Zelfidentificatie als leidend principe in wetgeving wijst de SGP dus af.”
Kritiek op genderideologie en woke-beleid
De SGP uit kritiek op wat zij ziet als een ideologische druk richting genderneutraliteit en individuele zelfbeschikking, en verzet zich tegen het opleggen van deze ideologie via overheid en publieke ruimte.
“Ook is sprake van een sterk ideologische druk om steeds radicaler de individuele zelfbeschikking door te voeren, zoals bij genderidentiteit en het zelfgekozen levenseinde. Met een beroep op gelijkheid, diversiteit en inclusie probeert men een woke-ideologie op te leggen en degenen die anders denken monddood te maken.”
Volt streeft naar een samenleving waarin genderneutrale opties en gelijke behandeling voor iedereen vanzelfsprekend zijn. Hun belangrijkste voorstellen zijn het mogelijk maken van een X als geslachtsaanduiding in officiële documenten, het wettelijk vastleggen van gelijke rechten voor mensen met een X in hun paspoort, en het strafbaar stellen van groepsbelediging op basis van genderidentiteit. Volt wil zo de positie van non-binaire, transgender en intersekse personen concreet verbeteren en discriminatie op basis van genderidentiteit tegengaan.
X als geslachtsaanduiding in officiële documenten
Volt wil dat mensen die zich niet identificeren als man of vrouw een genderneutrale optie (X) kunnen kiezen in hun paspoort en geboorteakte. Dit vergroot de erkenning en rechtspositie van non-binaire en intersekse personen en draagt bij aan een inclusieve samenleving waarin iedereen zichzelf kan zijn.
“Volt voorstander van de zogenoemde Transgenderwet en de optie om een X als geslachtsaanduiding in het paspoort op te nemen.”
“Het wordt makkelijker om een aanpassing te doen van de geslachtsregistratie in de geboorteakte. Het wordt mogelijk om een X op te nemen in de geboorteakte.”
Gelijke rechten voor mensen met een X in hun paspoort
Volt wil dat mensen met een X in hun paspoort dezelfde rechten krijgen als anderen, bijvoorbeeld het recht om te trouwen en als ouder erkend te worden. Dit voorkomt juridische ongelijkheid en discriminatie van mensen met een genderneutrale registratie.
“Mensen met een X in hun paspoort krijgen dezelfde rechten als andere personen. Zij kunnen dus ook trouwen en als ouder hun kind aangeven bij de gemeente.”
Strafbaarstelling van groepsbelediging op basis van genderidentiteit
Volt wil groepsbelediging op basis van genderidentiteit expliciet strafbaar stellen. Hiermee wordt bescherming geboden aan kwetsbare groepen zoals non-binaire, transgender en intersekse personen tegen haat en discriminatie.
“We passen het Wetboek van Strafrecht aan om groepsbelediging op basis van genderidentiteit strafbaar te stellen, zoals het voorliggende wetsvoorstel. Zo beschermen we ook kwetsbare mensen zoals vrouwen, transgender, intersekse en non-binaire personen beter.”
BIJ1 streeft naar volledige genderneutraliteit in overheidsregistratie en beleid, waarbij zelfidentificatie centraal staat en medische of psychische beoordelingen worden afgeschaft. De partij wil genderregistratie uiteindelijk volledig afschaffen, maar biedt tot die tijd de mogelijkheid voor een genderneutrale 'X' op identiteitsdocumenten en erkent non-binaire personen in wetgeving. BIJ1 zet zich in voor een samenleving waarin iedereen, ongeacht genderidentiteit, gelijke rechten en toegang tot voorzieningen heeft.
Genderregistratie afschaffen en zelfidentificatie centraal
BIJ1 wil dat genderregistratie in de Basisregistratie Personen uiteindelijk wordt afgeschaft om een inclusieve, genderneutrale samenleving te bevorderen. Tot die tijd moet het mogelijk zijn om een genderneutrale 'X' te kiezen op officiële documenten, en non-binaire personen worden expliciet erkend in wet- en regelgeving. Zelfidentificatie wordt leidend, zonder medische of psychische toetsing, zodat iedereen vrij is in hun genderkeuze.
“Uiteindelijk wordt de genderregistratie afgeschaft in de Basisregistratie Personen. Tot die tijd wordt het invullen van ‘X’ een mogelijkheid, net zoals bij het veranderen van een M naar een V of andersom op identiteitsdocumenten en reispapieren. Ook worden, naast mannen en vrouwen, ook non-binaire ↗ personen opgenomen in bestaande wetten en regels.”
“Een genderwijziging mag zonder beoordeling en zo vaak als nodig. We stoppen de criminalisering van trans personen en maken zelfidentificatie, in plaats van medische en psychische frames over genderidentiteit, leidend in de transzorg.”
“Trans personen mogen hun naam en genderregistratie kosteloos wijzigen in de gemeentelijke basisadministratie, zonder dat daarvoor een medische verklaring nodig is.”
De ChristenUnie is kritisch over het normaliseren van genderneutrale benaderingen, vooral rondom jongeren en geslachtsregistratie. Zij benadrukken het belang van het respecteren van de eigen sekse als uitgangspunt en pleiten voor terughoudendheid bij medische interventies rond genderidentiteit. Concrete beleidsvoorstellen zijn gericht op het beperken van juridische en medische stappen bij gendertransitie, vooral bij jongeren.
Terughoudendheid bij genderneutrale benadering en transitie
De ChristenUnie uit zorgen over de snelle toename van jongeren met gendervragen en het normaliseren van het bevragen van genderidentiteit. Zij vinden dat de eigen sekse als uitgangspunt moet worden gerespecteerd en pleiten voor onderzoek naar de gevolgen van snelle medische interventies, mede op basis van ervaringen in het buitenland. Dit standpunt adresseert het risico van te snelle of normatieve genderneutrale benaderingen in zorg en beleid.
“Het is belangrijk dat het bevragen van genderidentiteit niet de norm wordt, en dat de eigen sekse als uitgangspunt wordt gerespecteerd.”
“Daarnaast maken we ons zorgen over de snelle toename van jongeren met gendervragen en verzoeken om gendertransitie.”
“Naar aanleiding van onderzoeken in onder meer het Verenigd Koninkrijk en Scandinavische landen is het verstandig ook in Nederland te onderzoeken of de daar geleerde lessen over te snelle medische interventies hier toegepast moeten worden.”
Het SP-verkiezingsprogramma bevat geen expliciet beleid of concrete voorstellen rondom "genderneutraal" beleid, taalgebruik of voorzieningen. De partij richt zich op gelijke behandeling, bestrijding van discriminatie en het waarborgen van rechten voor vrouwen, LHBTIQA+ en transpersonen, maar noemt "genderneutraal" niet als apart thema of beleidsdoel. Concrete voorstellen zijn vooral gericht op gelijke beloning, inclusieve zorg en bestrijding van discriminatie, zonder specifieke aandacht voor genderneutrale maatregelen.
Gelijke behandeling en bestrijding van discriminatie
De SP zet zich in voor gelijke behandeling van iedereen, ongeacht geslacht, achtergrond of genderidentiteit, en wil discriminatie op alle terreinen aanpakken. Dit raakt aan het streven naar een inclusieve samenleving, maar wordt niet expliciet als "genderneutraal" beleid gepresenteerd.
“Hoe je behandeld wordt mag niet bepaald worden door wie je bent. We steunen mensen in hun strijd voor gelijke behandeling. Onze samenleving moet een plek zijn voor iedereen, zonder dat migratieachtergrond, LHBTIQA+, vrouw of man zijn, religie, woonplek of wat dan ook daarin uitmaakt.”
“We maken werk van de aanpak van alle vormen van discriminatie op de arbeidsmarkt, woningmarkt, onderwijs en andere plekken.”
Transrechten en inclusieve zorg
De SP erkent transrechten als mensenrechten en wil betere toegang tot zorg en ondersteuning voor transpersonen. Dit beleid is inclusief en raakt aan genderdiversiteit, maar wordt niet als "genderneutraal" beleid geformuleerd.
“Transrechten zijn mensenrechten. Mensen die in transitie gaan krijgen de juiste erkenning en ondersteuning. Autonomie en zeggenschap over het eigen lichaam is daarbij het uitgangspunt. De gewenste (mentale) zorg wordt beter beschikbaar gemaakt en vergoed en we pakken de wachtlijsten aan.”
Het VVD-verkiezingsprogramma bevat geen expliciet beleid of concrete voorstellen rondom "genderneutraal" beleid, voorzieningen of taalgebruik. De partij richt zich vooral op gelijke behandeling, acceptatie van diversiteit in sekse en gender, en het tegengaan van discriminatie, maar noemt het begrip "genderneutraal" niet en doet geen specifieke toezeggingen op dit vlak. De nadruk ligt op individuele vrijheid, gelijke kansen en het beschermen van LHBTIQ+-rechten.
Acceptatie en Diversiteit in Sekse en Gender
De VVD benadrukt het belang van acceptatie en respect voor diversiteit in sekse, gender en seksuele oriëntatie, vooral in het onderwijs en de samenleving. Dit wordt gepresenteerd als onderdeel van het bredere streven naar gelijke rechten en het tegengaan van discriminatie, maar zonder expliciet te kiezen voor genderneutrale voorzieningen of beleid.
“De acceptatie van LHBTIQ+’ers op scholen stimuleren we door initiatieven zoals Paarse Vrijdag te ondersteunen en door in te zetten op relationele en seksuele voorlichting in alle lagen van het onderwijs met aandacht voor relaties, respect, zelfbeschikking, diversiteit in sekse, gender en seksuele oriëntatie en (veilig) online gedrag.”
“Iedereen moet zichzelf kunnen zijn: Elke vorm van discriminatie is onacceptabel en hoort niet thuis in ons land. In Nederland moet iedereen overal zichzelf kunnen zijn.”
Neutrale Overheidsuitstraling (Niet Genderneutraal, Wel Religieus-Neutraal)
De VVD pleit voor neutraliteit van overheidsfunctionarissen, maar dit betreft uitsluitend religieuze en levensbeschouwelijke neutraliteit, niet genderneutraliteit. Uniformen van politie en boa’s moeten vrij zijn van zichtbare religieuze symbolen, maar er wordt niets gezegd over genderneutrale kleding of aanspreekvormen.
“Wat de VVD betreft is Nederland een seculier land en hoort een uniform voor politieambtenaren en buitengewone opsporingsambtenaren neutraal te zijn, zonder zichtbare symbolen van geloofs- of levensovertuigingen.”
BVNL is uitgesproken tegen genderneutraal beleid binnen de overheid en door de overheid gefinancierde instellingen. De partij wil genderneutrale toiletten verbieden in deze gebouwen en stelt dat diversiteits- en woke-beleid moet worden beëindigd, waarbij de nadruk ligt op traditionele opvattingen over geslacht en gescheiden voorzieningen.
Verbod op genderneutrale toiletten in overheidsgebouwen
BVNL wil expliciet dat genderneutrale toiletten niet zijn toegestaan in overheidsgebouwen en door de overheid gefinancierde instellingen. Dit standpunt is onderdeel van een bredere afwijzing van woke- en diversiteitsbeleid, waarbij de partij stelt dat voorzieningen gescheiden moeten blijven op basis van biologisch geslacht.
“Genderneutrale toiletten worden in alle overheidsgebouwen en door de overheid gefinancierde instellingen verboden.”
Einde aan woke- en diversiteitsbeleid
BVNL verzet zich tegen beleid dat gericht is op diversiteit en inclusiviteit, waaronder genderneutraliteit. De partij stelt dat de overheid moet kiezen voor kwaliteit, ongeacht huidskleur, achtergrond, geaardheid of politieke affiliatie, en verwerpt expliciet woke-beleid.
“Er komt een einde aan al het woke- en diversiteitsbeleid. De overheid kiest voor kwaliteit ongeacht huidskleur, achtergrond of geaardheid of politieke affiliatie.”
Het CDA benoemt het thema "genderneutraal" niet expliciet in het verkiezingsprogramma, maar zet zich wel in voor het bestrijden van discriminatie op basis van gender en het verbeteren van de positie van transgenderpersonen. Het belangrijkste concrete voorstel is de invoering van een wettelijke regeling voor transitieverlof. Verder ligt de nadruk op gelijke behandeling en het tegengaan van discriminatie, zonder expliciet te kiezen voor een genderneutrale benadering in beleid of taalgebruik.
Wettelijke regeling voor transitieverlof
Het CDA wil de arbeidsmarktpositie van transgenderpersonen versterken door een wettelijke regeling voor transitieverlof in te voeren. Hiermee erkent de partij de specifieke behoeften van deze groep en wil zij belemmeringen op de werkvloer verminderen, maar het voorstel is gericht op ondersteuning van transitieprocessen en niet op bredere genderneutrale beleidsvoering.
“We versterken de arbeidsmarktpositie van transgenderpersonen door het invoeren van een wettelijke regeling voor transitieverlof.”
Bestrijden van discriminatie op basis van gender
Het CDA spreekt zich uit tegen discriminatie op basis van gender, maar doet dit in algemene termen en zonder expliciete verwijzing naar genderneutraliteit. De partij benadrukt het belang van gelijke behandeling en het tegengaan van stereotypering, maar kiest niet voor een expliciet genderneutrale benadering in beleid of taalgebruik.
“We treden hard op tegen elke vorm van discriminatie en stereotypering, onder meer van moslims. We zetten in op een stevige aanpak van discriminatie, zoals leeftijdsdiscriminatie van ouderen, migrantenkinderen die geen stageplaats kunnen krijgen, of discriminatie op basis van gender, religie, seksuele geaardheid of achternaam.”
JA21 verzet zich tegen het verplicht opleggen van genderneutrale of ideologisch getinte onderwerpen in het onderwijs en de publieke sector. De partij wil dat scholen zich richten op Nederlandse normen en waarden, zonder "woke moralisme" of verplichte indoctrinatie over gender, seksualiteit of andere ideologische thema’s. Concrete beleidsvoorstellen zijn het weren van activisme en het stoppen met diversiteitsprogramma’s in publieke functies.
Geen verplichte genderneutrale of ideologische indoctrinatie in onderwijs
JA21 vindt dat het onderwijs geen ideologisch opvoedingsinstituut moet zijn en verzet zich tegen het verplicht behandelen van genderneutrale of vergelijkbare thema’s. De partij wil dat scholen zich richten op klassieke Nederlandse waarden en niet op "woke moralisme".
“Tegelijkertijd moet de school niet een ideologisch opvoedingsinstituut zijn met verplichte indoctrinatie over seksualiteit, religie en normen en waarden. Woke moralisme en verplicht moskeebezoek is aan JA21 niet besteed.”
Stoppen met diversiteits- en antiracismeprogramma’s in publieke functies
JA21 wil geen diversiteitsprogramma’s of andere vormen van ideologisch beleid, waaronder genderneutrale initiatieven, binnen de politie en andere overheidsdiensten. De partij vertrouwt op de professionaliteit van medewerkers en wil geen nadruk op identiteit of gender.
“De politiek weer vierkant achter de politie: stoppen met antiracisme- en diversiteitsprogramma’s in de gehele strafrechtketen en weer vertrouwen op de professionaliteit van onze mensen in blauw.”
NSC erkent de worsteling van jongeren met genderidentiteit en ondersteunt medische transitie voor mensen met genderdysforie, maar verzet zich tegen verdere liberalisering van de Transgenderwet, zoals het schrappen van de deskundigenverklaring en het verlagen van de leeftijdsgrens. Het programma bevat geen expliciete steun voor genderneutrale beleidsmaatregelen, maar benadrukt terughoudendheid bij veranderingen rondom gender en medische keuzes.
Tegen verruiming Transgenderwet en genderneutrale wijzigingen
NSC is kritisch op het versoepelen van wettelijke en medische procedures rond genderidentiteit, vooral voor minderjarigen. De partij vindt het belangrijk dat er zorgvuldigheid en deskundigheid blijft bij gendertransitie, en verzet zich tegen het schrappen van de deskundigenverklaring en het verlagen van de leeftijdsgrens onder de 16 jaar. Dit standpunt adresseert de maatschappelijke discussie over genderneutraliteit en zelfidentificatie, waarbij NSC kiest voor een behoudende en terughoudende benadering.
“We vinden het goed dat medische transitie voor mensen met genderdysforie mogelijk is, maar zijn tegen de verruiming van de Transgenderwet die de deskundigenverklaring schrapt en de leeftijdsgrens verlaagt naar onder de 16 jaar.”
“We hebben oog voor de worsteling die jongeren kunnen hebben met identiteit en gender. Er moet een laagdrempelig aanbod zijn waar zij terechtkunnen voor een goed gesprek, advies en hulp.”
D66 streeft naar een inclusieve samenleving waarin iedereen zichzelf kan zijn, ongeacht genderidentiteit of geslacht. Hun belangrijkste concrete voorstel is het wegnemen van onnodige barrières bij de registratie van geslacht bij de overheid, met expliciete erkenning en bescherming van non-binaire en intersekse personen. D66 koppelt deze visie aan bredere gelijkheids- en antidiscriminatiemaatregelen, maar doet slechts één expliciet voorstel dat direct raakt aan genderneutrale overheidsregistratie.
Onnodige barrières bij geslachtsregistratie afschaffen
D66 wil dat non-binaire en intersekse personen erkend en beschermd worden, en dat de overheid onnodige barrières bij de registratie van geslacht afschaft. Dit voorstel adresseert het probleem dat bestaande administratieve systemen mensen dwingen tot een binaire keuze, wat niet past bij iedereen. Het is het enige expliciet genderneutrale beleidsvoorstel in het programma.
“D66 pleit voor erkenning en bescherming van non-binaire en intersekse personen. Onnodige barrières bij de registratie van geslacht bij de overheid schaffen we af.”
DENK noemt het woord "genderneutraal" niet expliciet in het verkiezingsprogramma en heeft geen concrete voorstellen die direct onder deze term vallen. Wel spreekt DENK zich uit over inclusieve zorg en het recht om jezelf te zijn, maar neemt daarbij een restrictief standpunt in ten aanzien van medische behandelingen voor minderjarigen in het kader van geslachtsverandering. Verder ontbreken expliciete beleidsmaatregelen of standpunten die direct betrekking hebben op genderneutraliteit in onderwijs, overheid, taalgebruik of andere domeinen.
Geen medische transitie voor minderjarigen
DENK is kritisch op medische behandelingen voor minderjarigen die hun gender willen veranderen. Zij stellen het belang van zorgvuldigheid en de gezondheid van jongeren voorop en zijn tegen het gebruik van puberteitsremmers, hormonale of chirurgische behandelingen bij minderjarigen in het kader van geslachtsverandering. Dit standpunt adresseert specifiek de discussie rondom genderdiversiteit en medische zorg voor jongeren, en is het enige concrete, relevante standpunt in het programma dat raakt aan het thema "genderneutraal".
“Wij zijn daarom geen voorstander van puberteitsremmers, hormonale of chirurgische behandelingen bij minderjarigen die toegepast worden in het kader van geslachtsverandering.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma