Verkiezingsprogramma's 2025 overgelijkwaardigheid
Volt stelt gelijkwaardigheid centraal als kernwaarde en wil discriminatie, racisme en uitsluiting actief bestrijden, zowel wettelijk als in de praktijk. De partij pleit voor een minister voor Discriminatiebestrijding, Inclusie en Gelijkwaardigheid, strengere handhaving van gelijke behandeling, en concrete maatregelen zoals loontransparantie, gelijke kansen in onderwijs en zorg, en structurele aandacht voor minderheden. Volt koppelt gelijkwaardigheid aan tastbare beleidsmaatregelen, gericht op het waarborgen van gelijke rechten en kansen voor iedereen, ongeacht achtergrond, gender, religie of afkomst.
Minister voor Discriminatiebestrijding, Inclusie en Gelijkwaardigheid
Volt wil een aparte minister die verantwoordelijk is voor het bevorderen van gelijkwaardigheid en het bestrijden van discriminatie op alle niveaus van beleid en samenleving. Dit moet zorgen voor structurele aandacht en effectieve handhaving van gelijke behandeling.
“Daarom komt er een minister voor Discriminatiebestrijding, Inclusie en Gelijkwaardigheid. Deze minister zorgt ervoor dat wetten, overheidsbeleid en werkplekken eerlijk, veilig en inclusief zijn voor alle mensen in Nederland.”
“We willen een minister voor Discriminatiebestrijding, Inclusie en Gelijkwaardigheid, die verantwoordelijk wordt voor gelijkheid in wetten, in het publieke domein en op de werkvloer.”
Strengere aanpak van discriminatie en racisme
Volt kiest voor een brede, actieve bestrijding van discriminatie en racisme, met nadruk op handhaving, educatie en transparantie. Dit omvat onder meer strengere straffen, betere meldvoorzieningen, en het aanpakken van discriminatie door de overheid, op de arbeidsmarkt en woningmarkt.
“Discriminatie, racisme en uitsluiting accepteren we niet. Niet op straat, niet op school, niet op het werk en ook niet online. We blijven dit bestrijden. Bijvoorbeeld met een minister van Discriminatiebestrijding, Inclusie en Gelijkwaardigheid.”
“We gaan discriminatie door de overheid actief tegen, door ‘eenzijdig overheidshandelen’ onder de Algemene wet gelijke behandeling te scharen.”
“We gaan discriminatie op de arbeidsmarkt aanpakken en voeren de Wet Toezicht gelijke kansen in bij werving en selectie.”
“We pakken discriminatie op de woningmarkt aan met duidelijke wetgeving, gerichte voorlichting en actieve handhaving.”
“Volt pleit ervoor dat anti-discriminatievoorzieningen (ADV’s) professioneler worden, zodat discriminatie effectief kan worden aangepakt en preventie een belangrijke onderdeel wordt van de ADV’s.”
Gelijke behandeling en rechten voor iedereen
Volt wil gelijke rechten en kansen voor iedereen, met speciale aandacht voor gendergelijkheid, lhbtqia+’ers, mensen van kleur, migranten en andere minderheden. Dit wordt vertaald in concrete maatregelen zoals loontransparantie, gender-balanced kabinet, en wettelijke erkenning van diverse gezinsvormen.
“Iedereen verdient gelijke kansen, ongeacht je gender, achtergrond, waar je in gelooft of wie je liefhebt.”
“De genderloonkloof wordt actief gedicht. We voeren de Wet Gelijke Beloning in, in lijn met de Europese richtlijn ‘Loontransparantie’. Werkgevers moeten aantonen dat er géén sprake is van loondiscriminatie, de bewijslast komt bij de werkgever te liggen.”
“Er komt een gender-balanced kabinet (oftewel: gelijke representatie van mannen en vrouwen) met een betere afspiegeling van de diversiteit in de samenleving.”
“Om de positie van transgender personen, non-binaire personen en mensen met een intersekse-conditie te verbeteren, is Volt voorstander van de zogenoemde Transgenderwet en de optie om een X als geslachtsaanduiding in het paspoort op te nemen.”
Structurele aandacht voor onderwijs, zorg en cultuur
Volt ziet onderwijs, zorg en cultuur als sleutels tot gelijkwaardigheid en wil structurele maatregelen om gelijke toegang en inclusie te waarborgen. Dit betreft onder meer inclusieve curricula, gelijke behandeling in de zorg, en het bevorderen van diversiteit in kunst en cultuur.
“We zorgen dat iedereen gelijk behandeld wordt in de zorg. Daarom starten we een Taskforce Inclusieve Zorg die institutionele knelpunten blootlegt en werkt aan blijvende verbetering.”
“Volt maakt discriminatiebestrijding een structureel onderdeel van het onderwijs. Leraren worden goed geschoold in het herkennen van vooroordelen en het voeren van moeilijke gesprekken in de klas.”
“De koloniale geschiedenis en het slavernijverleden worden herschreven en verankerd in het geschiedenisonderwijs vanuit een inclusief, niet-Eurocentrisch perspectief.”
Gelijke behandeling voor het Caribisch deel van Nederland
Volt erkent de ongelijkheid binnen het Koninkrijk en wil gelijke behandeling en volwaardige participatie voor inwoners van het Caribisch deel van Nederland.
De Partij voor de Dieren zet sterk in op gelijkwaardigheid door discriminatie op alle gronden actief te bestrijden en gelijke behandeling in wetgeving, onderwijs, werk en publieke dienstverlening te waarborgen. Ze pleiten voor concrete maatregelen zoals gelijke beloning voor gelijk werk, het toegankelijk maken van voorzieningen voor iedereen, en het actief aanpakken van institutionele discriminatie. Hun visie is dat een rechtvaardige samenleving alleen mogelijk is als iedereen, ongeacht achtergrond, gender, beperking of afkomst, gelijke kansen en rechten krijgt.
Gelijke behandeling en bestrijding van discriminatie
De PvdD beschouwt gelijkwaardigheid als fundament voor een rechtvaardige samenleving en wil elke vorm van discriminatie – zichtbaar of onzichtbaar, institutioneel of individueel – actief bestrijden. Ze benadrukken dat gelijke rechten en behandeling voor iedereen, ongeacht afkomst, gender, beperking of religie, centraal moeten staan in beleid en wetgeving.
“De Partij voor de Dieren staat voor een samenleving waarin iedereen eerlijk en gelijkwaardig wordt behandeld. Een samenleving waarin het niet uitmaakt waar je wieg heeft gestaan, wat je achternaam is, welke kleur je hebt of welke godsdienst je aanhangt.”
“Bij discriminatie maken we geen onderscheid in de ernst ervan: elke vorm van discriminatie is verwerpelijk.”
“Mensenrechtenverdragen zoals het Kinderrechtenverdrag, Vrouwenrechtenverdrag en het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap worden strikt nageleefd. Alle wet- en regelgeving wordt in lijn gebracht met deze verdragen, zodat alle mensen gelijke rechten krijgen en onnodige regeldruk, bewijslast en uitsluiting worden voorkomen.”
“De overheid treedt daadkrachtig op tegen alle vormen van discriminatie op basis van (vermeende) afkomst, etniciteit, seksuele geaardheid, gender, religie of levensovertuiging, handicap, leeftijd of politieke overtuiging.”
Gelijke beloning voor gelijk werk
De partij wil de genderloonkloof en andere vormen van ongelijke beloning aanpakken door wettelijke verplichtingen op te leggen aan werkgevers en bedrijven. Dit is essentieel voor economische gelijkwaardigheid en het tegengaan van structurele ongelijkheid op de arbeidsmarkt.
“Gelijke functies verdienen gelijke beloning. We voeren een Wet Gelijke Beloning in waarmee de genderloonkloof verdwijnt. De bewijslast komt bij de werkgever te liggen. Bedrijven vanaf 100 werknemers moeten aantonen dat er geen loonkloof is.”
“Gelijk loon en gelijke rechten voor gelijk werk wordt de norm.”
Toegankelijkheid en inclusie voor mensen met een beperking
De PvdD wil dat mensen met een beperking volwaardig kunnen deelnemen aan de samenleving door fysieke, sociale en juridische barrières weg te nemen. Dit draagt direct bij aan gelijkwaardigheid door uitsluiting en validisme tegen te gaan.
“Er wordt gewerkt aan een meerjarige, nationale strategie zodat mensen met een beperking of chronische aandoening en hun naasten volwaardig mee kunnen doen in de maatschappij. Validisme wordt serieus genomen als vorm van discriminatie.”
“Toegang tot openbare informatie, overheidsgebouwen, publieke voorzieningen – waaronder onderwijs, openbare instellingen en openbaar vervoer – wordt vanzelfsprekend voor iedereen.”
Herstel en compensatie na institutionele ongelijkheid
De partij erkent het belang van emotioneel en materieel herstel voor slachtoffers van institutionele ongelijkheid, zoals het toeslagenschandaal. Gelijkwaardigheid betekent hier dat hersteltrajecten maatwerk bieden en alle levensdomeinen omvatten.
“Naast financiële compensatie ligt de focus ook op emotioneel herstel, gelijkwaardigheid. In het hersteltraject wordt maatwerk geboden dat alle vijf sociale domeinen bestrijkt: zorg, werk, inkomen, wonen en onderwijs.”
Gelijke toegang tot onderwijs en bestrijding van onderwijsdiscriminatie
De PvdD wil dat alle leerlingen, ongeacht achtergrond of beperking, gelijke kansen krijgen in het onderwijs. Ze bestrijden actief onderwijsdiscriminatie en willen dat scholen inclusief en toegankelijk zijn.
“Onderwijsdiscriminatie, waarbij leerlingen ongelijk worden behandeld op basis van bijvoorbeeld hun huidskleur of het inkomen van hun ouders, en stagediscriminatie worden tegengegaan en actief bestreden.”
“Het Rijk investeert extra in toegankelijkheid van alle scholen voor mensen met een beperking.”
Juridische erkenning van genderidentiteit en afschaffing geslachtsregistratie
De partij wil dat iedereen, ongeacht leeftijd of genderidentiteit, recht heeft op juridische erkenning van hun identiteit. Dit is een directe invulling van gelijkwaardigheid voor transgender, non-binaire en intersekse personen.
“Iedereen heeft recht op juridische erkenning van hun identiteit, ongeacht leeftijd of genderidentiteit. We schaffen de officiële geslachtsregistratie overal waar dat kan af.”
De PVV stelt gelijkwaardigheid formeel voorop, maar koppelt dit aan een strikte nadruk op biologische sekse, afwijzing van diversiteitsbeleid en het weren van religieuze en culturele uitingen die niet-Nederlands zijn. De partij wil benoemingen en beloningen uitsluitend baseren op inhoudelijke kwaliteiten, verbiedt positieve discriminatie en voert diverse verboden in op uitingen van islamitische cultuur en genderdiversiteit. Hun visie op gelijkwaardigheid is exclusief en normatief: iedereen is gelijkwaardig zolang men zich conformeert aan de door de PVV gestelde normen en waarden.
Benoemingen en beloning uitsluitend op inhoudelijke kwaliteiten
De PVV verwerpt positieve discriminatie en quota op basis van geslacht, huidskleur of herkomst. Zij stellen dat alleen inhoudelijke geschiktheid mag tellen bij benoemingen en beloning in de (semi-)publieke sector, waarmee ze beogen formele gelijkheid te waarborgen, maar zonder aandacht voor structurele ongelijkheid.
Strikt binaire visie op geslacht en afwijzing genderdiversiteit
De PVV erkent alleen het biologische geslacht man of vrouw en verwerpt beleid gericht op genderdiversiteit. Zij stellen dat gelijkwaardigheid niet betekent dat er ruimte is voor meer genders of voor trans personen in vrouwensporten of -voorzieningen.
“Voor de PVV bestaan er slechts twee geslachten: man en vrouw. In wetten en beleid hoort het biologische geslacht weer leidend te zijn – dus geen “X” in het paspoort.”
“Stoppen met wokebeleid: er zijn slechts twee geslachten – man en vrouw – en het biologische geslacht is leidend, dus geen “X” in het paspoort”
“Geen (transgender)mannen in vrouwensporten, -gevangenissen, -toiletten en -kleedkamers”
Verbod op religieuze en culturele uitingen in publieke ruimte
De PVV stelt dat gelijkwaardigheid wordt bedreigd door zichtbare islamitische en niet-westerse uitingen en wil deze verbieden in de publieke ruimte en bij de overheid. Dit betreft onder meer hoofddoekjes, Arabische teksten en het afleggen van de eed op Allah.
“Verbod op het dragen van islamitische hoofddoekjes in alle overheidsgebouwen inclusief de Staten-Generaal”
“Verbod op het afleggen van de eed op Allah voor overheidspersoneel en militairen”
“Geen overheidsinformatie in het Arabisch of andere niet-westerse talen”
“Verbod op Arabische en andere niet-westerse teksten in onze (winkel)straten”
Afwijzing van beleid gericht op diversiteit, inclusie en anti-discriminatie
De PVV wil stoppen met gesubsidieerd diversiteits- en anti-discriminatiebeleid, en ontslaat de Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme. Zij stellen dat dergelijke maatregelen juist ongelijkheid en hokjesdenken bevorderen.
BIJ1 stelt radicale gelijkwaardigheid centraal in haar visie op samenleving, beleid en wetgeving. De partij pleit voor structurele maatregelen die ongelijkheid actief bestrijden, zoals het gelijktrekken van rechten, inkomens en toegang tot basisvoorzieningen, en het afdwingen van inclusie in onderwijs, zorg en cultuur. Hun voorstellen zijn gericht op het garanderen van gelijke uitkomsten en het doorbreken van structurele achterstelling op basis van afkomst, gender, handicap of sociaaleconomische positie.
Gelijke uitkomsten en inclusie afdwingen in onderwijs, zorg en cultuur
BIJ1 kiest expliciet voor het streven naar gelijke uitkomsten in plaats van alleen gelijke kansen, en wil dat inclusie en representatie afdwingbaar worden gemaakt in sectoren als onderwijs, zorg en cultuur. Dit moet structurele ongelijkheid en uitsluiting tegengaan, zodat iedereen – ongeacht achtergrond – daadwerkelijk gelijke toegang en behandeling krijgt.
“Wij zetten niet in op gelijke kansen - wij eisen de kans op een gelijke uitkomst op voor iedereen. Wat je achtergrond ook is.”
“Alle culturele instellingen en media moeten een goede afspiegeling zijn van de samenleving om tot een gelijkwaardige sector te komen. BIJ1 wil dat inclusie de norm is en niet alleen een mooie alinea in een subsidieaanvraag.”
“De zorg moet bestuurd worden door de mensen die daadwerkelijk met zorg in aanraking komen: de zorgverlener en degene die zorg ontvangt. Zo werken we naar een zorgsysteem dat voor iedereen werkt.”
“Om het werk van de ervaringsdeskundigen↗ te erkennen en gelijkwaardig te behandelen met andere beroepsgroepen, wordt de functie ervaringswerker in de zorg-CAO’s opgenomen.”
Radicale gelijkwaardigheid in wetgeving en staatsinrichting
De partij wil dat gelijkwaardigheid niet alleen een ideaal blijft, maar wettelijk wordt verankerd en afdwingbaar is, onder andere door het centraal stellen van mensenrechtenverdragen en het expliciet opnemen van diverse gronden van discriminatie in de Grondwet.
“Radicale gelijkwaardigheid centraal stellen.”
“Alle mensenrechtenverdragen↗, zoals het Kinderrechtenverdrag, het Vrouwenrechtenverdrag en het VN-verdrag inzake rechten van personen met een handicap, krijgen rechtstreekse werking in het Nederlandse recht. Etniciteit, afkomst, nationaliteit, genderidentiteit↗ en genderexpressie↗ worden in artikel 1 van de Grondwet opgenomen.”
Gelijke behandeling en rechten op de arbeidsmarkt en bij uitkeringen
BIJ1 wil dat alle werknemers – inclusief stagiairs, arbeidsmigranten en mensen met een handicap – gelijk worden behandeld qua loon, rechten en bescherming. Dit betekent het gelijktrekken van minimumlonen, het afschaffen van het jeugdloon, en het waarborgen van gelijke toegang tot voorzieningen en uitkeringen.
Gelijke rechten en antikoloniale relaties met het Caribisch deel van Nederland
BIJ1 benadrukt dat gelijkwaardigheid ook geldt voor inwoners van het Caribisch deel van Nederland en dat de relatie met deze eilanden gebaseerd moet zijn op radicaal gelijke rechten en antikolonialisme.
“Een nieuwe relatie gebaseerd op antikolonialisme en radicaal gelijke rechten.”
D66 stelt gelijkwaardigheid centraal in haar verkiezingsprogramma en wil dat iedereen gelijke kansen krijgt, ongeacht afkomst, gender, beperking of sociaaleconomische achtergrond. De partij pleit voor een brede antidiscriminatiewet, gelijke behandeling op de arbeidsmarkt en in het onderwijs, en concrete maatregelen tegen uitsluiting en stagediscriminatie. D66 koppelt gelijkwaardigheid aan actieve overheidsregie, wettelijke verplichtingen en het doorbreken van structurele ongelijkheid.
Nieuwe brede antidiscriminatiewet en actieve gelijkebehandelingsplicht
D66 wil alle vormen van discriminatie wettelijk aanpakken en verplicht publieke én private organisaties tot gelijke behandeling. De partij ziet een tekort in de huidige wetgeving en wil een brede, actieve aanpak om structurele ongelijkheid te doorbreken.
“D66 wil daarom een nieuwe, brede Antidiscriminatiewet waar álle vormen van discriminatie onder vallen.”
“Deze Antidiscriminatiewet bevat ook actieve verplichtingen om discriminatie te voorkomen. Deze gelden zowel voor publieke als private organisaties – denk aan scholen, werkgevers, verhuurders en gemeentes. Voor alle overheidsorganen en bestuurslagen bevat de wet een gelijkebehandelingsplicht in beleid en voor de uitvoering daarvan.”
“Een bewindspersoon krijgt een sterke opdracht voor gelijkheid en inclusie, met adequate budgetten en betekenisvolle invloed op álle ministeries. Want gelijke kansen vragen regie.”
Gelijke kansen en bestrijding van uitsluiting in onderwijs en werk
D66 wil gelijke kansen in onderwijs en op de arbeidsmarkt, met concrete maatregelen tegen discriminatie, stagediscriminatie en ongelijke behandeling. De partij benadrukt dat emancipatie en inclusie het uitgangspunt zijn, niet de bijzaak.
“Emancipatie en inclusie zijn geen bijzaak; ze zijn het uitgangspunt voor alles wat we doen. Want wie we ook zijn, hoe we er ook uitzien, van wie we ook houden, wat we ook geloven: iedereen moet zichzelf kunnen zijn en dromen na kunnen jagen.”
“We accepteren geen stagediscriminatie en voeren daarom een geen-pardon beleid. Elke onderwijsinstelling krijgt een meldpunt voor stagediscriminatie.”
“D66 staat voor eerlijke kansen op de werkvloer. Dat betekent: gelijke beloning voor gelijk werk.”
“Discriminatie en racisme op de werkvloer komen nog steeds voor. D66 wil dat bedrijven die discrimineren bestraft worden. Dit geldt voor zowel discriminatie tijdens werving- en selectieprocedures, als ongelijke kansen op de werkvloer zelf.”
Gelijke toegang tot zorg en ondersteuning
D66 verbindt gelijkwaardigheid aan inclusieve zorg, waarbij iedereen – ongeacht achtergrond – gelijke toegang heeft tot passende zorg. De partij wil dat beleid rekening houdt met verschillen en dat niemand wordt uitgesloten.
“Inclusieve zorg betekent dat iedereen gelijke toegang heeft tot goede en passende zorg. Ongeacht wat je geslacht, gender, religie, seksuele oriëntatie, etniciteit of culturele achtergrond is.”
“D66 vindt het belangrijk dat de zorg rekening houdt met culturele, sociaaleconomische en persoonlijke verschillen.”
Gelijke behandeling en bescherming van grondrechten
D66 koppelt gelijkwaardigheid aan het beschermen van grondrechten en het recht op gelijke behandeling voor iedereen, als fundament van de democratische rechtsstaat.
“Grondrechten beschermen mensen om vrij en gelijkwaardig te kunnen leven. D66 verdedigt het recht om je uit te spreken, ook als je alleen staat. Het recht om te demonstreren, juist als dat schuurt. En het recht op gelijke behandeling – voor iedereen.”
BBB ziet gelijkwaardigheid als het bieden van eerlijke kansen en waardering voor iedereen, ongeacht woonplaats, opleidingsniveau of type arbeid. De partij pleit concreet voor gelijke toegang tot onderwijs en voorzieningen, herwaardering van praktijkonderwijs en vakmanschap, en het tegengaan van regionale ongelijkheid. BBB verwerpt symboolpolitiek en kiest voor praktische maatregelen die gelijkwaardigheid in de praktijk brengen.
Gelijke toegang tot onderwijs en voorzieningen, ongeacht regio
BBB wil dat iedereen, ongeacht waar men woont, gelijke kansen en toegang heeft tot onderwijs, gezondheidszorg en andere basisvoorzieningen. Dit moet regionale ongelijkheid tegengaan en ervoor zorgen dat postcode geen bepalende factor is voor kansen in het leven.
“Gelijke toegang tot onderwijs, gezondheidszorg, vervoer en veiligheid mag geen kwestie van postcode zijn.”
“BBB streeft naar een dekkend aanbod in de regio’s voor zowel theoretische als praktische opleidingen.”
“Behoud van basisscholen in kleine kernen. BBB is voor het behoud van basisscholen in kleine kernen, ook bij dalende leerlingaantallen.”
Gelijkwaardigheid en waardering voor praktijkonderwijs en vakmanschap
BBB vindt dat praktijkonderwijs, VMBO en MBO gelijkwaardig moeten zijn aan theoretisch onderwijs, met meer waardering voor vakmanschap en praktisch werk. Dit moet leiden tot meer respect en eerlijke kansen voor jongeren die kiezen voor praktische beroepen.
“Gelijkwaardigheid praktijkonderwijs, VMBO en MBO. Praktijkonderwijs, VMBO en MBO verdienen meer gelijkwaardigheid en waardering met een sterke regionale spreiding.”
“Jongeren die goed zijn in doen, bouwen, zorgen, repareren en creëren, verdienen net zoveel respect als denkers en schrijvers.”
Eerlijke beloning en maatschappelijke waardering voor alle vormen van arbeid
BBB wil dat niet alleen betaald werk, maar ook mantelzorg, vrijwilligerswerk en opvoeding maatschappelijk erkend en gewaardeerd worden. Eerlijke beloning en brede participatie zijn leidend, zodat iedereen die bijdraagt aan de samenleving gelijkwaardig wordt behandeld.
Gelijkwaardigheid als fundamentele waarde van de samenleving
BBB noemt gelijkwaardigheid expliciet als een van de kernwaarden van de Nederlandse samenleving, die richting geeft aan beleid en maatschappelijke omgang.
“Waarden zoals vrijheid, gelijkwaardigheid, verantwoordelijkheid en respect voor elkaar.”
Gelijkwaardigheid in internationale samenwerking en handel
BBB pleit voor gelijkwaardigheid in internationale handelsrelaties en samenwerking, waarbij Nederland niet ondergeschikt mag zijn aan andere landen of instituties.
“Kom tot een overeenkomst op basis van gelijkwaardigheid en rekening houdend met de onderlinge handelsbalans.”
NSC benadrukt gelijkwaardigheid vooral door het bestrijden van discriminatie, het bevorderen van gelijke kansen in onderwijs en arbeidsmarkt, en het toegankelijk maken van de samenleving voor mensen met een beperking. Hun belangrijkste voorstellen zijn het opheffen van uitzonderingen op het discriminatieverbod voor de overheid, het gericht ondersteunen van kwetsbare groepen in onderwijs en werk, en het volledig implementeren van het VN Verdrag Handicap. De kern van hun visie is dat iedereen, ongeacht achtergrond of beperking, volwaardig moet kunnen deelnemen aan de samenleving.
Discriminatie door de overheid volledig verbieden
NSC wil dat de overheid net als burgers volledig gehouden wordt aan het discriminatieverbod, om zo gelijkwaardigheid te waarborgen en persoonlijk leed te voorkomen. Ze willen de uitzondering opheffen die eenzijdig overheidshandelen buiten de wetgeving over gelijke behandeling plaatst.
“De uitzondering dat eenzijdig overheidshandelen niet onder de wetgeving over gelijke behandeling valt, heffen we daarom op. Ook de overheid moet aangesproken kunnen worden bij discriminatie.”
“Artikel 1 van de Grondwet verbiedt discriminatie. Het leidt tot diep persoonlijk leed en het ontwricht de samenleving.”
Volwaardige participatie voor mensen met een beperking
NSC streeft naar volledige gelijkwaardigheid voor mensen met een beperking door drempels weg te nemen en het VN Verdrag Handicap volledig te implementeren. Dit moet leiden tot volwaardige deelname aan de samenleving, met passende woningen, vervoer en werk.
“We onderkennen het belang van een toegankelijke samenleving waarin iedereen, ongeacht beperking, volledig kan participeren. Daarom zetten we ons in voor een volledige implementatie van het VN Verdrag Handicap in nauwe samenwerking met lagere overheden en belangenorganisaties.”
“We willen voor iedereen met een beperking een volwaardige deelname aan de samenleving bereiken door het realiseren van passende woningen, vervoer en kansen voor werk- en dagbesteding.”
Gelijke kansen in het onderwijs, gericht op kwetsbare groepen
NSC wil ongelijkheid in het onderwijs tegengaan door extra middelen te geven aan scholen met veel kwetsbare leerlingen en door het basisaanbod te verruimen. Dit moet gelijke kansen bevorderen, zodat afkomst of financiële situatie minder bepalend is voor onderwijskansen.
“Scholen met het grootste aandeel kwetsbare kinderen krijgen de meeste middelen om beperkingen in onderwijsaanbod en -tijd te vermijden.”
“We pleiten wel voor een verruiming van de activiteiten in het basisaanbod van scholen (zoals digitale leermiddelen of een periodiek schoolreisje).”
“Goed onderwijs is geen luxe, maar een fundamenteel recht en de basis van een rechtvaardige samenleving met gelijke kansen.”
Eerlijke arbeidsmarkt zonder tweedeling
NSC wil een arbeidsmarkt zonder tweedeling tussen vaste en flexibele krachten, zodat iedereen gelijke bescherming en kansen heeft. Ze richten zich op het bestrijden van schijnzelfstandigheid en het verbeteren van de positie van kwetsbare werkenden.
“We streven naar een economie en een arbeidsmarkt waaraan iedereen naar vermogen bijdraagt. Daar past geen tweedeling bij tussen goed verzekerde mensen met een vast arbeidscontract en een schil van onderverzekerde flexibele arbeidskrachten zonder perspectief.”
“Schijnzelfstandigheid en oneerlijke concurrentie moet worden bestreden. In de wet wordt verankerd dat bij zelfstandigen die werken met een uurtarief onder € 36,- sprake is van een rechtsvermoeden van werknemerschap.”
Het CDA benadrukt het belang van gelijkwaardigheid door discriminatie en uitsluiting actief te bestrijden en te zorgen voor gelijke kansen op het gebied van werk, onderwijs en maatschappelijke participatie. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals het aanpakken van discriminatie, het verbeteren van de positie van vrouwen, en het bevorderen van toegankelijkheid voor mensen met een beperking. Hun visie draait om een samenleving waarin iedereen kan meedoen, ongeacht achtergrond, geslacht of beperking.
Actief bestrijden van discriminatie en uitsluiting
Het CDA wil dat iedereen gelijke kansen krijgt en dat discriminatie op welke grond dan ook hard wordt aangepakt. Dit is essentieel om de samenhang en gelijkwaardigheid in de samenleving te waarborgen.
“We hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid om uitsluiting tegen te gaan en discriminatie hard te bestrijden. Discriminatie ondermijnt niet alleen de waardigheid van mensen, maar ook de samenhang in onze samenleving.”
“We treden hard op tegen elke vorm van discriminatie en stereotypering, onder meer van moslims. We zetten in op een stevige aanpak van discriminatie, zoals leeftijdsdiscriminatie van ouderen, migrantenkinderen die geen stageplaats kunnen krijgen, of discriminatie op basis van gender, religie, seksuele geaardheid of achternaam.”
“Er is geen enkele ruimte voor antisemitisme in Nederland. Antisemitisme en de ontkenning van de Holocaust moet voortdurend en stevig bestreden worden.”
Gelijkwaardige positie van vrouwen bevorderen
Het CDA erkent dat vrouwen nog niet altijd een gelijkwaardige positie hebben en wil dit verbeteren door concrete initiatieven en het tegengaan van seksisme.
“We onderschrijven het belang van een gelijkwaardige positie van vrouwen in onze samenleving.”
“Wij bevorderen de doorstroom van vrouwen naar topfuncties in de politiek, overheid en het bedrijfsleven. We ondersteunen initiatieven die vrouwen begeleiden naar leidinggevende posities. Wij strijden tegen haat zaaien, seksisme en intimidatie, met bijzondere aandacht voor vrouwelijke politici, journalisten en andere publieke figuren.”
“We ondersteunen initiatieven zoals vrouwen naar de top; de inzet van vrouwelijke rolmodellen; en programma’s om meisjes voor technische beroepen te interesseren.”
Gelijke kansen en toegankelijkheid voor mensen met een beperking
Het CDA wil dat mensen met een beperking volwaardig kunnen deelnemen aan de samenleving en pleit voor betere toegankelijkheid op verschillende terreinen.
“We willen betere toegankelijkheid voor mensen met een beperking zoals in het openbaar vervoer, op de arbeidsmarkt en in gebouwen. Zowel de gemeente, de provincie als het Rijk zijn verantwoordelijk voor de implementatie van het VN-verdrag en dienen hier maatregelen voor op te nemen in hun eigen beleid.”
Gelijkwaardige kansen op werk, huisvesting, zorg en onderwijs
Het CDA koppelt bestaanszekerheid direct aan gelijkwaardigheid door te pleiten voor gelijke kansen op essentiële levensdomeinen, zodat iedereen kan meedoen.
“Bestaanszekerheid gaat niet alleen over inkomen, maar ook over gelijkwaardige kansen, huisvesting, toegang tot zorg en onderwijs. Zodat mensen kunnen meedoen en kunnen bijdragen aan de samenleving, elkaar te hulp kunnen schieten.”
DENK ziet gelijkwaardigheid als een fundamenteel uitgangspunt en bestaansreden, met de nadruk op het bestrijden van discriminatie en het creëren van gelijke kansen voor iedereen. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals een discriminatiedeadline, strengere straffen, diversiteitsquota, en investeringen in onderwijs als emancipatiemotor. DENK koppelt gelijkwaardigheid direct aan harde wetgeving, toezicht en structurele investeringen om daadwerkelijke gelijke behandeling af te dwingen.
Strijd tegen discriminatie met harde maatregelen
DENK beschouwt het uitbannen van discriminatie als essentieel voor gelijkwaardigheid en stelt een breed pakket aan strenge, concrete maatregelen voor. Dit omvat een discriminatiedeadline, strengere straffen, een onafhankelijke autoriteit, diversiteitsquota en omkering van de bewijslast. Het doel is om niet alleen gelijke rechten op papier, maar ook in de praktijk af te dwingen.
“De strijd voor gelijkwaardigheid is ons bestaansrecht. Wij zijn het schild voor iedereen in Nederland die te kampen heeft met uitsluiting.”
“Het wettelijke doel wordt dat in 2030 de ervaren discriminatie in de samenleving 0% is.”
“De boetes en celstraffen voor discriminatiedelicten gaan flink omhoog.”
“Door middel van quota breken wij het glazen plafond af binnen de overheid en het bedrijfsleven.”
“Burgers staan vaak machteloos tegenover een organisatie. Daarom draaien we de bewijslast om: wanneer er signalen van institutionele discriminatie zijn, moet de organisatie aantonen dat er géén sprake van is.”
Onderwijs als motor voor gelijkwaardigheid
DENK ziet onderwijs als het belangrijkste instrument om gelijke kansen en daarmee gelijkwaardigheid te realiseren. Door te investeren in scholen, leraren en het toegankelijk maken van onderwijs voor iedereen, wil DENK structurele ongelijkheid tegengaan en sociale mobiliteit bevorderen.
Gelijkwaardigheid binnen het Koninkrijk
DENK verbindt gelijkwaardigheid expliciet aan de relatie tussen Nederland en de Caribische delen van het Koninkrijk. De partij pleit voor gelijke kansen en investeringen, ongeacht woonplaats, om structurele ongelijkheid binnen het Koninkrijk te bestrijden.
“Wij willen goede banden tussen landen binnen het Koninkrijk die gebaseerd zijn op gelijkwaardigheid.”
50PLUS benadrukt gelijkwaardigheid vooral door het bestrijden van leeftijdsdiscriminatie en het waarborgen van eerlijke behandeling van ouderen op de arbeidsmarkt, in het belastingstelsel en in de zorg. De partij pleit voor gelijke rechten en kansen voor ouderen, onder meer via een arbeidsmarkt zonder leeftijdsdiscriminatie, een sociaal stelsel dat niet uitsluit, en het toekennen van vergelijkbare zorgrechten aan ouderen als aan jongeren. Hun voorstellen zijn concreet gericht op het bevorderen van eerlijke behandeling en het tegengaan van uitsluiting op basis van leeftijd.
Einde aan leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt
50PLUS wil dat ouderen gelijkwaardig worden behandeld op de arbeidsmarkt en dat leeftijd geen reden mag zijn voor uitsluiting of achterstelling. Ze zien leeftijdsdiscriminatie als onlogisch en verwerpelijk, en pleiten voor maatregelen die de arbeidsparticipatie van ouderen bevorderen en uitsluiting tegengaan.
“Leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt is onlogisch, oneconomisch en verwerpelijk.”
“50PLUS wil een arbeidsmarkt waarin ervaring telt, inzet beloond wordt en waar doorwerken of stoppen allebei eerlijke opties zijn.”
“Een belastingsysteem waar geen discriminatie naar leeftijd plaatsvindt.”
“Geen leeftijdsdiscriminatie.”
Gelijke sociale en zorgrechten voor ouderen
De partij streeft naar gelijkwaardigheid door ouderen dezelfde rechten te geven als jongeren, met name in de zorg. Ze willen dat ouderen niet worden uitgesloten van sociale voorzieningen en pleiten voor een Ouderenzorgwet die vergelijkbare rechten waarborgt als de Jeugdzorgwet voor jongeren.
“We pleiten voor de invoering van een Ouderenzorgwet, waarin aan ouderen vergelijkbare rechten worden toegekend met de rechten van jongeren volgens de Jeugdzorgwet.”
“50PLUS wil een sociaal stelsel dat beschermt, ondersteunt en motiveert en niet uitsluit of straft, zoals nu nog vaak het geval is.”
Eerlijke behandeling van gepensioneerden in het belastingstelsel
50PLUS wil dat gepensioneerden niet langer ongelijk worden behandeld in het belastingstelsel en pleit voor het beëindigen van leeftijdsdiscriminatie via belastingen. Ze willen dat ouderen niet als 'melkkoe' worden gezien en dat fiscale regels voor iedereen gelijk zijn.
“Gepensioneerden worden nu nog te vaak gezien als PIN-automaat en behandeld als melkkoe. Het tijdperk van leeftijdsdiscriminatie via de belastingen wordt, wat 50PLUS betreft, beëindigd.”
GroenLinks-PvdA ziet gelijkwaardigheid als een fundamenteel uitgangspunt voor beleid en streeft naar het doorbreken van ongelijkheid op het gebied van inkomen, sekse, achtergrond en regio. De partij wil dit bereiken via concrete maatregelen zoals het dichten van de loonkloof, het bevorderen van diversiteit in overheid en bedrijfsleven, en het beëindigen van tweederangs burgerschap op de Caribische eilanden. Hun visie is dat echte gelijkwaardigheid pas ontstaat als structurele barrières worden weggenomen en iedereen gelijke kansen en rechten krijgt.
Dichten van de loonkloof en gelijke economische kansen
GroenLinks-PvdA wil economische ongelijkheid aanpakken door gelijke beloning voor gelijk werk en het versterken van de economische positie van vrouwen. Dit wordt gezien als essentieel voor gelijkwaardigheid op de arbeidsmarkt.
“We doorbreken economische ongelijkheid met gelijke beloningen, erkenning en waardering van onbetaald werk, en investering in de economische zelfstandigheid van vrouwen. Daarbij komt er nu echt een einde aan de loonkloof.”
“Via een Wet gelijke beloning draaien we de bewijslast om en verplichten we werkgevers om aan te tonen dat er geen ongerechtvaardigde loonverschillen zijn tussen vrouwen en mannen. Zo dichten we de loonkloof.”
Diversiteit en inclusiviteit in overheid en bedrijfsleven
De partij stelt dat diversiteit en inclusiviteit binnen organisaties leiden tot betere resultaten en meer gelijkwaardigheid. Ze willen dit afdwingen via cao’s en quota, en streven naar een evenredige verdeling van achtergrond en sekse in alle functies.
“Gelijkwaardigheid binnen bedrijven zorgt voor de beste resultaten. Maar diversiteitsinitiatieven binnen bedrijven staan steeds meer onder druk, met name vanuit de Verenigde Staten.”
“De top van het bedrijfsleven – de raden van commissarissen en de raden van bestuur – mag voor maximaal zestig procent bestaan uit personen van hetzelfde gender.”
“In alle functies streven we naar een evenredige verdeling van achtergrond en sekse. Dat geldt ook voor politieke en bestuurlijke functies.”
Einde aan tweederangs burgerschap op Caribische eilanden
GroenLinks-PvdA erkent het bestaan van tweederangs burgerschap voor inwoners van Bonaire, Saba en Sint-Eustatius en wil dit beëindigen door het invoeren van een fatsoenlijk sociaal minimum en het versterken van onderwijs en gezondheidszorg.
“Er komt een eind aan het tweederangs burgerschap van de inwoners van Bonaire, Saba en Sint-Eustatius. Dit betekent onder andere dat er een fatsoenlijk sociaal minimum wordt ingevoerd op de eilanden en dat de gevolgen van de klimaatverandering op de eilanden wordt beperkt.”
“Er komt een eind aan het tweederangs burgerschap van de inwoners van Bonaire, Saba en Sint-Eustatius. Dit betekent onder andere dat er een fatsoenlijk sociaal minimum wordt ingevoerd op de eilanden, de kosten van het levensonderhoud worden verlaagd, dat het onderwijs en de gezondheidszorg worden versterkt, het (leef)milieu beter wordt beschermd en dat de gevolgen van klimaatverandering op de eilanden worden beperkt.”
De SP stelt gelijkwaardigheid centraal als fundament voor een eerlijke samenleving, waarin afkomst, geslacht, religie of beperking geen belemmering mag zijn voor gelijke kansen en behandeling. Ze pleiten voor concrete maatregelen zoals gelijke beloning voor gelijk werk, een algemene acceptatieplicht op scholen, en gelijkwaardige voorzieningen voor de Caribische Nederlanden. De partij wil discriminatie actief bestrijden en structurele ongelijkheid aanpakken via wetgeving, onderwijs en sociale voorzieningen.
Gelijke beloning voor gelijk werk
De SP wil dat iedereen, ongeacht geslacht, afkomst of geboorteland, hetzelfde loon ontvangt voor hetzelfde werk. Dit moet ongelijkheid op de arbeidsmarkt tegengaan en gelijke kansen bevorderen. De arbeidsinspectie krijgt meer middelen om discriminatie en misstanden aan te pakken.
“Recht op gelijk loon voor gelijk werk. Dat betekent dat er een gelijke beloning voor het werk van mannen en vrouwen moet zijn. Er moet geen onderscheid zijn tussen het loon van mensen met verschillende achtergronden die hetzelfde werk doen. Maar het betekent ook dat mensen die niet in Nederland zijn geboren niet minder betaald mogen worden of slechtere arbeids en leefomstandigheden mogen hebben.”
“De arbeidsinspectie en politie krijgen meer mogelijkheden en middelen om discriminatie en misstanden aan te pakken. We benoemen en veroordelen bedrijven die aantoonbaar discrimineren, hun bestuurders moeten hiervoor verantwoordelijk gehouden worden. Zij verliezen bovendien subsidies en komen niet meer in aanmerking voor overheidsopdrachten.”
Algemene acceptatieplicht en inclusiviteit in het onderwijs
De SP wil dat alle scholen verplicht zijn ieder kind te accepteren, ongeacht achtergrond, geloof, beperking of inkomen. Hiermee willen ze segregatie tegengaan en gelijkwaardigheid vanaf jonge leeftijd bevorderen.
“Scholen mogen geen kinderen weigeren. Elke school moet ieder kind accepteren, ongeacht geloof, afkomst, beperking of inkomen. We voeren daarom een algemene acceptatieplicht in.”
“Onderwijs brengt kinderen samen en legt de basis voor begrip, gelijkwaardigheid en solidariteit. Ieder kind is welkom – ongeacht achtergrond.”
Gelijkwaardige positie voor de Caribische Nederlanden
De SP streeft naar gelijkwaardigheid binnen het Koninkrijk der Nederlanden, waarbij de Caribische eilanden dezelfde rechten en voorzieningen krijgen als Europees Nederland. Dit moet structurele ongelijkheid tussen de eilanden en Nederland tegengaan.
“De Caribische Nederlanden zijn gelijkwaardig aan Nederland. Het huidige Koninkrijk der Nederlanden, met de autonome landen Aruba, Curaçao en Sint Maarten, gaat samenwerken op basis van gelijkwaardigheid. De bewoners van Saba, Sint Eustatius en Bonaire horen bij ons land en verdienen een gelijkwaardig niveau van hun voorzieningen.”
Discriminatie hard aanpakken via wetgeving en overheid
De SP wil discriminatie op alle gronden krachtig bestrijden, ook binnen de overheid zelf. Ze willen dat overheidsbeleid wordt getoetst op gelijke behandeling en dat burgers bij discriminatie door de overheid terecht kunnen bij het College voor de Rechten van de Mens.
“De overheid behandelt mensen gelijk. Discriminatie op grond van op basis van klasse, kleur, gender, religie, seksuele voorkeur, leeftijd, beperking of wat dan ook pakken wij hard aan. Sociaaleconomische klasse wordt toegevoegd als discriminatiegrond in de Algemene wet gelijke behandeling en het Wetboek van Strafrecht.”
“Overheidshandelen valt voortaan onder de wetgeving die gelijke behandeling garandeert (Algemene wet gelijke behandeling). Dat betekent dat mensen voortaan terechtkunnen bij het College voor de Rechten van de Mens als zij gediscrimineerd worden door de overheid.”
De ChristenUnie ziet gelijkwaardigheid als een fundamentele waarde, geworteld in menselijke waardigheid en het christelijk geloof, en wil deze waarborgen door concrete maatregelen tegen discriminatie en door het bevorderen van kansengelijkheid in onderwijs en samenleving. De partij zet in op het bestrijden van racisme, het stimuleren van samenleven in verscheidenheid, en het creëren van gelijke kansen voor iedereen, ongeacht achtergrond. Hun visie is dat een rechtvaardige samenleving alleen mogelijk is als iedereen volwaardig kan meedoen en verschillen niet leiden tot uitsluiting of achterstelling.
Racisme en discriminatie actief bestrijden
De ChristenUnie beschouwt racisme en discriminatie als onverenigbaar met gelijkwaardigheid en wil deze actief tegengaan. Ze pleiten voor het aanscherpen van wet- en regelgeving en het stimuleren van initiatieven die samenleven in verscheidenheid bevorderen, omdat ieder mens in waardigheid gelijk is.
“De mens is naar het evenbeeld van God geschapen en iedereen deelt in menselijke waardigheid. De ChristenUnie stelt zich daarom teweer tegen het kwaad van racisme, antisemitisme en discriminatie op basis van levensovertuiging, geslacht, handicap of op welke grond dan ook.”
“Daarom staat de ChristenUnie voor een overheid die initiatieven stimuleert die het samenleven in verscheidenheid bevorderen en scherpen we wet- en regelgeving om racisme en discriminatie tegen te gaan verder aan.”
Gelijke kansen in het onderwijs bevorderen
De partij vindt dat gelijke kansen in het onderwijs essentieel zijn voor gelijkwaardigheid. Ze willen gericht investeren in scholen met veel uitdagingen en achterstanden, en zorgen dat extra ondersteuning voor leerlingen gratis en toegankelijk is, zodat afkomst of financiële situatie geen belemmering vormt.
“Voor het creëren van gelijke kansen is het belangrijk om gericht te investeren. Via de bekostiging en het onderwijsachterstandenbeleid blijven we extra middelen vrijmaken voor scholen waar veel uitdagingen en achterstanden zijn.”
“Als een leerling bijles of extra ondersteuning nodig heeft, wordt dat gratis aangeboden en zo veel mogelijk op de school zelf.”
Gelijkwaardigheid als grondwaarde van de rechtsstaat
Gelijkwaardigheid wordt door de ChristenUnie expliciet genoemd als een van de kernwaarden van de democratische rechtsstaat. Dit vormt de basis voor hun visie op samenleving en beleid, waarbij vrijheid, verantwoordelijkheid en ruimte voor verschil centraal staan.
“De basis van onze samenleving is de democratische rechtsstaat, gefundeerd op waarden die in het christendom geworteld zijn, zoals menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid, vrijheid, verantwoordelijkheid, naastenliefde en ruimte voor verschil.”
De VVD ziet gelijkwaardigheid vooral als het waarborgen van gelijke rechten en kansen, met nadruk op individuele vrijheid en het tegengaan van discriminatie. De partij wil onder meer de vrijheid van onderwijs aanpassen zodat deze niet langer het gelijkheidsbeginsel ondermijnt, en zet in op acceptatie en bescherming van LHBTIQ+’ers. Concrete voorstellen zijn het moderniseren van artikel 23 van de Grondwet, het invoeren van een acceptatieplicht op scholen, en het actief bestrijden van discriminatie.
Vrijheid van onderwijs niet boven gelijkheidsbeginsel
De VVD wil voorkomen dat de vrijheid van onderwijs leidt tot uitsluiting of discriminatie. Door artikel 23 van de Grondwet te moderniseren, moet het gelijkheidsbeginsel altijd leidend zijn en mogen scholen geen leerlingen weigeren op basis van identiteit. Dit is bedoeld om gelijke kansen en gelijkwaardigheid in het onderwijs te waarborgen.
“We blijven zien dat de vrijheid van onderwijs, zoals vastgelegd in artikel 23 van de Grondwet, botst met het gelijkheidsbeginsel. Daarom passen we artikel 23 aan, zodat de vrijheid van onderwijs niet langer het gelijkheidsbeginsel ondermijnt. De vrijheid van onderwijs mag nooit een vrijbrief vormen voor uitsluiting. Er komt een acceptatieplicht van leerlingen in het bijzonder onderwijs. Identiteitsverklaringen schaffen we af.”
Bevorderen van gelijke rechten en acceptatie LHBTIQ+’ers
De VVD zet zich expliciet in voor de bescherming en acceptatie van LHBTIQ+’ers als onderdeel van gelijkwaardigheid. Dit gebeurt door een ambitieus emancipatiebeleid, het ondersteunen van initiatieven op scholen, en het aanpassen van wetgeving om discriminatie en hatecrimes harder aan te pakken.
“We beschermen de LHBTIQ+-gemeenschap en voeren een ambitieus emancipatiebeleid in om gelijke rechten en acceptatie te bevorderen.”
“De acceptatie van LHBTIQ+’ers op scholen stimuleren we door initiatieven zoals Paarse Vrijdag te ondersteunen en door in te zetten op relationele en seksuele voorlichting in alle lagen van het onderwijs met aandacht voor relaties, respect, zelfbeschikking, diversiteit in sekse, gender en seksuele oriëntatie en (veilig) online gedrag.”
“We keuren het mishandelen of terroriseren van LHBTIQ+’ers ten zeerste af en passen de wet aan om deze misdaden expliciet aan te pakken. We zetten het verbod op conversiehandelingen onverminderd door.”
Gelijke kansen voor vrouwen op economische zelfstandigheid
De VVD wil dat vrouwen, met name statushouders, zelfstandig toegang krijgen tot werk en inkomen, zonder afhankelijkheid van man of familie. Dit moet economische gelijkwaardigheid bevorderen en vrouwen gelijke kansen geven op de arbeidsmarkt.
“De VVD wil dat vrouwen altijd zelfstandig met de gemeente kunnen spreken over werk, inkomen en schulden, zonder tussenkomst van man, familie of gemeenschap. Vaak wordt alleen de man van een statushoudergezin door de gemeente uitgenodigd om te solliciteren. Het moet landelijk de norm worden dat gemeenten vrouwen ook aan het werk helpen, als het gezin gebruik maakt van een uitkering.”
BVNL ziet gelijkwaardigheid vooral als het wegnemen van belemmeringen voor deelname aan de samenleving, met nadruk op individuele verantwoordelijkheid en het belonen van inzet. De partij wil participatieongelijkheid op de arbeidsmarkt opheffen en pleit voor het beëindigen van diversiteitsbeleid, waarbij kwaliteit voorop staat ongeacht achtergrond. Gelijkwaardigheid wordt vooral benaderd vanuit het principe dat iedereen gelijke kansen moet krijgen, maar niet via sturende overheidsmaatregelen of positieve discriminatie.
Participatieongelijkheid opheffen op de arbeidsmarkt
BVNL vindt dat iedereen die kan werken, moet participeren en dat verschillen in deelname aan de arbeidsmarkt moeten worden opgeheven. Dit wordt gezien als een manier om gelijkwaardigheid te bevorderen, waarbij inzet en bijdrage aan de samenleving worden beloond.
Stoppen met diversiteitsbeleid; kwaliteit boven achtergrond
BVNL verwerpt diversiteits- en woke-beleid en stelt dat kwaliteit leidend moet zijn, ongeacht huidskleur, achtergrond, geaardheid of politieke affiliatie. Dit standpunt wordt gepresenteerd als een waarborg voor gelijkwaardigheid, door iedereen op dezelfde criteria te beoordelen.
FVD verwerpt het idee van gelijkwaardigheid als streven naar gelijke uitkomsten en pleit in plaats daarvan voor differentiatie naar talent, niveau en prestaties. Het programma benadrukt keuzevrijheid, het behoud van bijzonder onderwijs en het afwijzen van nivellering, met als doel dat kwaliteit, ambitie en individuele ontplooiing centraal staan. FVD ziet gelijkwaardigheid niet als gelijke behandeling of kansen, maar als ruimte voor verschillen en het belonen van uitmuntendheid.
Differentiatie en afwijzing van nivellering in onderwijs
FVD vindt dat niet iedereen hetzelfde niveau hoeft te halen en verzet zich tegen beleid dat verschillen tussen leerlingen uitvlakt. Ze willen differentiatie naar niveau behouden, meer aandacht voor excellerende leerlingen en het beschermen van categorale gymnasia. Dit standpunt adresseert het probleem dat streven naar gelijkwaardigheid volgens FVD leidt tot nivellering en het onderdrukken van talent.
“We behouden differentiatie naar niveau, wijzen socialistische middenschool-experimenten af en beschermen categorale gymnasia, zodat kwaliteit en ambitie niet worden uitgevlakt.”
“Onze ambitie is om alle jonge mensen in Nederland te inspireren het beste uit zichzelf te halen, zonder het idee te pushen dat iedereen hetzelfde niveau hoeft te halen.”
Geen kunstmatige gelijkheid via belastingen
FVD verzet zich tegen het kunstmatig gelijk trekken van inkomens of vermogens via belastingen. Ze zien dit als schadelijk voor ondernemerschap en sociale samenhang, en pleiten voor een vlaktaks die iedereen gelijk behandelt qua tarief, maar verschillen in uitkomst accepteert. Dit standpunt adresseert het idee dat gelijkwaardigheid niet betekent dat iedereen hetzelfde moet hebben, maar dat het systeem eerlijk en transparant moet zijn.
“Belastingen dienen enkel om met een goed functionerende, slanke overheid specifieke publieke taken te financieren – niet om inkomens of vermogens kunstmatig gelijk te trekken.”
Stoppen met diversiteitsbeleid en quota bij overheid
FVD is tegen diversiteitsbeleid, quota en verplichte trainingen bij de overheid en (semi-)publieke instellingen. Ze stellen dat kwaliteit en geschiktheid leidend moeten zijn, niet het streven naar gelijke vertegenwoordiging van groepen. Dit standpunt adresseert het idee dat gelijkwaardigheid niet bereikt wordt door sturing op uitkomsten, maar door selectie op basis van merites.
“We stoppen met quota, (semi-)verplichte trainingen en diversiteitsbeleid bij de overheid en (semi-)publieke instellingen, zodat kwaliteit en geschiktheid weer leidend worden.”
JA21 benadrukt het belang van gelijkwaardigheid, vooral tussen man en vrouw en voor gelijkgeslachtelijke relaties, als fundamentele Nederlandse waarde die actief moet worden onderwezen en beschermd. De partij koppelt deze gelijkwaardigheid expliciet aan het onderwijs en aan de eisen voor bijzondere scholen, met bijzondere aandacht voor het tegengaan van segregatie en het waarborgen van democratische rechtsstaatwaarden in het onderwijs. JA21 pleit voor streng toezicht op scholen en een debat over de modernisering van artikel 23 van de Grondwet om deze waarden te garanderen.
Gelijkwaardigheid als Nederlandse kernwaarde in onderwijs
JA21 stelt dat gelijkwaardigheid tussen man en vrouw en van gelijkgeslachtelijke relaties tot de essentiële Nederlandse waarden behoort, die centraal moeten staan in het onderwijs. Dit wordt gezien als noodzakelijk om weerbare burgers te vormen en om segregatie en parallelle samenlevingen tegen te gaan, met name in relatie tot islamitisch onderwijs. De partij wil dat deze waarden niet alleen worden onderwezen, maar ook daadwerkelijk worden nageleefd en bewaakt, onder meer door modernisering van artikel 23 van de Grondwet en streng toezicht.
“waarden zoals de gelijkwaardigheid van man en vrouw en gelijkgeslachtelijke relaties, het je houden aan de wet, rekening houden met de ander, de vrijheid van meningsuiting en religie, de democratische rechtstaat centraal staan. Deze moeten worden onderwezen, maar vooral ook in het onderwijsprogramma zijn geïncorporeerd en door de schoolleiding en de docent worden gedoceerd.”
“JA21 pleit voor een modernisering van artikel 23 GW waarbij eerbiediging van de waarden van de democratische rechtstaat zoals gelijkwaardigheid, vrijheid van geloof en meningsuiting en afwijzing van discriminatie, antisemitisme en haat wordt gewaarborgd.”
“Aandacht in het onderwijs voor essentiële Nederlandse waarden en vrijheden, zoals de vrijheid van meningsuiting en gelijkwaardigheid tussen man en vrouw. Ongeoorloofde afwezigheid tijdens lessen die hierop betrekking hebben wordt gesanctioneerd.”
De SGP erkent de gelijkwaardigheid van ieder mens voor God als belangrijk uitgangspunt, maar benadrukt dat dit niet betekent dat alle verschillen tussen mensen moeten worden weggepoetst of dat het gelijkheidsbeginsel een keurslijf mag worden. De partij waarschuwt voor een eenzijdige fixatie op gelijkheid en pleit voor ruimte voor verscheidenheid, met bijzondere aandacht voor christelijke waarden en het algemeen belang. Concreet wil de SGP dat informele zorg een gelijkwaardige plek krijgt naast professionele zorg.
Gelijkwaardigheid als Bijbels uitgangspunt, maar geen keurslijf
De SGP stelt dat ieder mens gelijkwaardig is voor God, ongeacht achtergrond of overtuiging, maar vindt dat fundamentele verschillen tussen mensen erkend moeten blijven. Het gelijkheidsbeginsel mag volgens de partij niet tot een starre norm worden verheven die geen ruimte laat voor verscheidenheid of het algemeen belang.
“Een belangrijk uitgangspunt is de gelijkwaardigheid van ieder mens voor God, ongeacht achtergrond en overtuiging. Tegelijk is er oog voor de verscheidenheid onder mensen en voor fundamentele verschillen in situaties. Die poetsen we niet weg. Het gelijkheidsbeginsel mag geen keurslijf worden.”
Gelijkwaardige positie voor informele zorg
De SGP vindt dat informele zorg, zoals mantelzorg, een gelijkwaardige en volwaardige plek moet krijgen naast professionele zorg. Hiermee wil de partij de waardering en ondersteuning van mantelzorgers vergroten en de maatschappelijke bijdrage van informele zorg erkennen.
“Informele zorg krijgt een gelijkwaardige en volwaardige plek naast professionele zorg.”