Verkiezingsprogramma's 2025 overgelijke kansen
DENK ziet gelijke kansen als een kernwaarde en richt zich vooral op het bestrijden van discriminatie en het bevorderen van kansengelijkheid via onderwijs. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals gratis onderwijsmateriaal, het aanpakken van stagediscriminatie, en het beperken van vroege selectie in het onderwijs. DENK koppelt gelijke kansen direct aan investeringen in onderwijs, bestrijding van discriminatie en het dichten van de loonkloof.
Investeren in onderwijs om kansengelijkheid te vergroten
DENK beschouwt onderwijs als de belangrijkste motor voor gelijke kansen en wil door gerichte investeringen in scholen, leraren en het onderwijsachterstandenbeleid de emancipatie en kansengelijkheid van jongeren bevorderen. Het tegengaan van vroege selectie, gratis onderwijsmateriaal en hogere salarissen voor leraren in kwetsbare wijken zijn hierbij speerpunten.
“Door te investeren in onze scholen en onze leraren, willen wij dat het onderwijs een emancipatiemachine is die garandeert dat ieder kind gelijke kansen heeft.”
“Onderwijs moet toegankelijk zijn. Jongeren mogen niet vastlopen op geld, afkomst of systemen die te vroeg selecteren.”
“Gratis onderwijsmateriaal voor alle leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs.”
“Beperken van het aantal selectiemomenten in het onderwijssysteem.”
“Investeren in het onderwijsachterstandenbeleid met prioriteit voor scholen in kwetsbare wijken.”
“Investeren in brede brugklassen om vroege selectie tegen te gaan.”
“Hogere salarissen voor leraren in de kwetsbare wijken.”
Aanpakken van discriminatie en stagediscriminatie
DENK wil gelijke kansen bevorderen door discriminatie, met name op de arbeidsmarkt en bij stages, hard aan te pakken. Dit gebeurt via mysteryguest-onderzoeken, sancties, naming & shaming en het wettelijk recht op een passende stagevergoeding.
“Stagediscriminatie keihard aanpakken, met mysteryguest onderzoeken, sancties voor bedrijven en naming & shaming bij bewezen discriminatie.”
“Er komt een wettelijk recht op passende stagevergoeding. Studenten krijgen recht op €750 bij een fulltime stage.”
“Een stageplek, geregeld via een landelijke stagegarantie.”
Dichten van de loonkloof en bestrijden van arbeidsmarktdiscriminatie
DENK wil gelijke kansen op de arbeidsmarkt waarborgen door de loonkloof tussen mannen en vrouwen, en tussen mensen met en zonder migratieachtergrond, wettelijk op te heffen.
“Wij willen dat de loonkloof wordt gedicht. Wij gaan wettelijk borgen dat het verschil in beloning tussen mannen en vrouwen, en tussen mensen met en zonder een migratieachtergrond, wordt opgeheven.”
Gelijke kansen binnen het Koninkrijk, inclusief Caribische delen
DENK verbindt gelijke kansen ook aan de positie van inwoners van het Caribisch deel van het Koninkrijk, met aandacht voor sociaal minimum, armoedebestrijding en toegang tot onderwijs.
BBB stelt gelijke kansen centraal door te pleiten voor eerlijke toegang tot onderwijs, zorg, vervoer en veiligheid, ongeacht woonplaats of achtergrond. De partij wil regionale ongelijkheid tegengaan door te investeren in een dekkend aanbod van onderwijs en basisvoorzieningen in alle regio’s, en benadrukt het belang van kansengelijkheid bij innovatie en arbeidsmarkttoegang. BBB koppelt gelijke kansen expliciet aan praktische maatregelen zoals behoud van scholen in kleine kernen, toegankelijk speciaal onderwijs en het stimuleren van regionale economische ontwikkeling.
Gelijke toegang tot onderwijs, zorg en voorzieningen
BBB ziet gelijke kansen als het waarborgen van gelijke toegang tot essentiële voorzieningen, ongeacht postcode of regio. Dit betekent investeren in onderwijs, zorg en vervoer in heel Nederland, zodat iedereen dezelfde ontwikkelingsmogelijkheden heeft.
“Gelijke toegang tot onderwijs, gezondheidszorg, vervoer en veiligheid mag geen kwestie van postcode zijn.”
“Waar jonge mensen gelijke kansen krijgen die passen bij hun talenten, ongeacht hun postcode.”
“Iedereen moet toegang hebben tot goede basisvoorzieningen, een veilige leefomgeving en menselijk contact.”
Regionale spreiding en behoud van onderwijsvoorzieningen
Om gelijke kansen te realiseren, wil BBB een dekkend aanbod van theoretische en praktische opleidingen in alle regio’s en het behoud van scholen, ook in kleine kernen. Dit moet regionale ongelijkheid tegengaan en jongeren overal dezelfde ontwikkelingskansen bieden.
“BBB streeft naar een dekkend aanbod in de regio’s voor zowel theoretische als praktische opleidingen.”
“Behoud van basisscholen in kleine kernen, ook bij dalende leerlingaantallen.”
“Goed onderwijs mag nooit verdwijnen vanwege een postcode.”
Kansengelijkheid door innovatie en aanbestedingen
BBB verbindt gelijke kansen aan innovatiebeleid door te pleiten voor brede toegankelijkheid en het geven van eerlijke kansen aan Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen bij overheidsopdrachten.
“Om deze potentie volledig te benutten, is actieve sturing op brede toegankelijkheid en gelijke kansen essentieel.”
“Kansengelijkheid door innovatie. Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen krijgen voorrang bij aanbestedingen van de overheid.”
Gelijke kansen voor leerlingen in speciaal onderwijs
BBB wil dat speciaal onderwijs geen eindstation is, maar een toegangspoort tot verdere ontwikkeling, zodat ook deze leerlingen dezelfde kansen krijgen als anderen.
“Speciaal onderwijs moet kinderen dezelfde kansen bieden als regulier onderwijs.”
Gelijke toegang tot recht
BBB koppelt gelijke kansen ook aan het rechtssysteem, door te pleiten voor gelijke toegang tot juridische bijstand, ongeacht financiële situatie of woonplaats.
“Iedereen moet de mogelijkheid hebben om zich te laten bijstaan door een advocaat ongeacht iemands financiële mogelijkheden en de plaats waar men woont.”
D66 ziet gelijke kansen als een fundamenteel uitgangspunt voor beleid, met nadruk op het doorbreken van uitsluiting en het investeren in onderwijs en arbeidsmarkt. De partij wil ongelijkheid bestrijden via een brede antidiscriminatiewet, investeren in gelijke kansen in het onderwijs vanaf jonge leeftijd, en eerlijke kansen op de arbeidsmarkt garanderen. D66 kiest voor concrete maatregelen zoals bijna gratis kinderopvang, het verkleinen van verschillen tussen werkenden, en actieve bestrijding van discriminatie.
Brede antidiscriminatiewet en actieve bestrijding van uitsluiting
D66 wil alle vormen van discriminatie wettelijk aanpakken en gelijke behandeling afdwingen, omdat structurele uitsluiting gelijke kansen belemmert. De partij ziet inclusie en gelijke behandeling als basis voor vrijheid en maatschappelijke participatie.
“D66 wil daarom een nieuwe, brede Antidiscriminatiewet waar álle vormen van discriminatie onder vallen.”
“Deze Antidiscriminatiewet bevat ook actieve verplichtingen om discriminatie te voorkomen. Deze gelden zowel voor publieke als private organisaties – denk aan scholen, werkgevers, verhuurders en gemeentes. Voor alle overheidsorganen en bestuurslagen bevat de wet een gelijkebehandelingsplicht in beleid en voor de uitvoering daarvan.”
“D66 wil alle vormen van uitsluiting, racisme en discriminatie doorbreken: of het nu gaat om afkomst of geloof (jodenhaat of moslimhaat), huidskleur (zoals anti-zwart of anti-Aziatisch racisme), leeftijd, armoede, beperking, neurodiversiteit (zoals ADHD of autisme), seksuele oriëntatie of genderidentiteit (queerhaat) of omdat iemand een vrouw is.”
Investeren in gelijke kansen in het onderwijs vanaf jonge leeftijd
D66 beschouwt onderwijs als dé motor voor gelijke kansen en wil vanaf de kinderopvang tot en met het hoger onderwijs investeren om achterstanden te voorkomen en talent te ontwikkelen, ongeacht achtergrond.
“We investeren in gelijke kansen op school. Daarom herstellen we het budget om onderwijsachterstanden aan te pakken. Dat is belangrijk voor programma’s zoals de brede brugklas en de hulp voor kwetsbare leerlingen in het voortgezet onderwijs.”
“Waar je geboren bent en opgroeit, mag niet bepalen welke verwachtingen het onderwijs van je heeft. We doorbreken hardnekkige patronen van lage verwachtingen. We werken vanuit hoge verwachtingen van ieder kind, ongeacht je achtergrond.”
“We bouwen aan één publieke voorziening voor alle kinderen van 1 tot 15 jaar. Daarin kan ieder kind, in eigen tempo en vanuit de eigen achtergrond, groeien. Zo verdwijnt ook het verschil tussen kinderopvang en peuteropvang of voor- en vroegschoolse educatie.”
“Voor gelijke kansen moeten we ongelijk investeren.”
Eerlijke kansen en bestrijding van discriminatie op de arbeidsmarkt
D66 wil eerlijke kansen op werk, gelijke beloning en het actief bestrijden van discriminatie bij werving en selectie. De partij wil verschillen tussen typen werkenden verkleinen en oneerlijke concurrentie tegengaan.
“Procedures voor werving en selectie horen gelijke kansen het enige uitgangspunt te zijn. D66 wil dat bedrijven die discrimineren bestraft worden. De overheid geeft zelf het goede voorbeeld o.a. met ‘blinde’ sollicitaties.”
“D66 staat voor eerlijke kansen op de werkvloer. Dat betekent: gelijke beloning voor gelijk werk. Maar óók ruimte voor zorgtaken en concrete verplichtingen voor bedrijven.”
“D66 wil daarom de verschillen tussen deze groepen werkenden verkleinen en oneerlijke concurrentie voorkomen.”
De SGP erkent de gelijkwaardigheid van ieder mens, maar benadrukt dat het gelijkheidsbeginsel geen keurslijf mag zijn en dat fundamentele verschillen tussen mensen niet worden weggepoetst. De partij pleit voor het bevorderen van gelijke kansen via praktische maatregelen in onderwijs, arbeidsmarkt en huisvesting, maar steeds met oog voor verschillen in achtergrond, situatie en behoeften. Concrete voorstellen richten zich op het verbeteren van toegang tot onderwijs, werk en wonen, zonder een absolute gelijkheidsideologie te hanteren.
Gelijkwaardigheid, geen absolute gelijkheid
De SGP vindt dat ieder mens gelijkwaardig is, maar dat verschillen tussen mensen en situaties erkend moeten worden; het gelijkheidsbeginsel mag geen dogma zijn. Dit standpunt adresseert het risico dat streven naar gelijke kansen doorslaat in uniformiteit, waardoor ruimte voor diversiteit en maatwerk verloren gaat.
“Een belangrijk uitgangspunt is de gelijkwaardigheid van ieder mens voor God, ongeacht achtergrond en overtuiging. Tegelijk is er oog voor de verscheidenheid onder mensen en voor fundamentele verschillen in situaties. Die poetsen we niet weg. Het gelijkheidsbeginsel mag geen keurslijf worden.”
Gelijke kansen in onderwijs door maatwerk en ondersteuning
De SGP wil gelijke kansen bevorderen door maatwerk in het onderwijs, zoals ondersteuning voor inclusiever onderwijs, brede brugklassen en extra steun voor kleine scholen. Het doel is dat leerlingen, ongeacht achtergrond of beperking, passende kansen krijgen, zonder iedereen over één kam te scheren.
“De overheid ondersteunt scholen die willen werken aan inclusiever onderwijs. Voor leerlingen die daarmee onvoldoende gebaat zijn, blijft de overheid echter een duidelijk perspectief op een plaats in het speciaal onderwijs bieden.”
“Praktijken die ervoor zorgen dat selectie van leerlingen minder vroeg plaatsvindt worden gestimuleerd. Bijvoorbeeld door brede brugklassen aantrekkelijk te maken.”
“De overheid vergroot de financiële ondersteuning van kleine scholen in dunbevolkte gebieden. Dit mag niet ten koste gaan van kleinere scholen in grotere gemeenten.”
Bevorderen van gelijke kansen op de arbeidsmarkt
De SGP wil gelijke kansen op werk bevorderen door drempels voor mensen met een beperking te verlagen, flexwerkers meer zekerheid te bieden en het vaste contract aantrekkelijker te maken. Hiermee wil de partij voorkomen dat bepaalde groepen structureel worden buitengesloten van de arbeidsmarkt.
“Een werkoffensief moet ervoor zorgen dat mensen die in deze krappe arbeidsmarkt aan de kant zitten weer aan het werk gaan. Voor hen die niet (meer) kunnen werken, dienen er voldoende beschutte werkplekken te zijn.”
“De no-riskpolis wordt breed beschikbaar ter ondersteuning van werkgevers die iemand met een beperking in dienst nemen.”
“De positie van de flexwerker wordt verbeterd om onzekerheid in werk en inkomen tegen te gaan, met oog voor die flexwerkers die juist behoefte hebben aan keuzevrijheid ten aanzien van hoeveel en wanneer zij werken.”
Gelijke kansen op wonen door gevarieerd aanbod en ondersteuning
De SGP streeft naar gelijke kansen op de woningmarkt door het aanbod te vergroten, bijzondere aandacht te geven aan starters, eenverdieners en kwetsbare groepen, en door procedures te vereenvoudigen. Het doel is dat iedereen, ongeacht achtergrond of situatie, een passende woning kan vinden.
“Elk mens heeft een plekje nodig om te wonen. We kiezen voor passende huisvesting gericht op de wensen van woningzoekenden. We stimuleren nieuwe woonvormen en zorgen ervoor dat het woonaanbod gevarieerd is.”
“De SGP wil de financiering voor bijvoorbeeld starters en eenverdieners niet onnodig inperken.”
“Juridische procedures moeten ruimte krijgen, zolang het niet leidt tot traineren van projecten. In deze procedures wordt niet alleen de mening van de huizenbezitter, maar ook de positie van de woningzoekende meer meegenomen.”
Volt ziet gelijke kansen als een fundamenteel uitgangspunt voor een eerlijke samenleving, waarbij afkomst, inkomen, gender of achtergrond geen belemmering mag vormen. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals gratis kinderopvang, een basisinkomen, het afschaffen van het minimumjeugdloon, en structurele investeringen in inclusief onderwijs en discriminatiebestrijding. Volt koppelt gelijke kansen direct aan toegankelijk onderwijs, eerlijke arbeidsmarkttoegang en actieve bestrijding van discriminatie.
Gratis en toegankelijke kinderopvang en onderwijs
Volt wil dat ieder kind, ongeacht achtergrond of inkomen, gelijke kansen krijgt vanaf jonge leeftijd door gratis kinderopvang en toegankelijk onderwijs. Dit moet ongelijkheid verkleinen en persoonlijke ontwikkeling stimuleren.
“Gelijke kansen beginnen in de klas. Ieder kind moet zich kunnen ontwikkelen, ongeacht inkomen, afkomst of woonplaats.”
“We willen dat het mogelijk wordt dat de kinderopvang voor alle kinderen, ongeacht de werksituatie van de ouders, gratis wordt voor drie dagen per week.”
“Onderwijs moet persoonlijke groei stimuleren, ongelijkheid verkleinen en de volgende generatie voorbereiden op een snel veranderende wereld.”
“Een goede start in het leven begint op school. Ieder kind moet dezelfde kansen krijgen om talenten te ontwikkelen, ongeacht achtergrond of inkomen.”
Basisinkomen en afschaffen minimumjeugdloon
Volt stelt een basisinkomen voor om financiële ongelijkheid te verminderen en gelijke startkansen te bieden, en wil het minimumjeugdloon afschaffen zodat jongeren gelijk beloond worden.
“Dat start met een basisinkomen. Dat geeft financiële rust en voorkomt schulden. Iedereen krijgt een basis waarmee je vooruit kan. Het zorgt voor goede startkansen voor jonge mensen en geeft iedereen de vrijheid om de juiste keuzes te maken in het leven.”
“Daarnaast schaffen we het minimumjeugdloon af, zodat iedereen die werkt een eerlijke beloning krijgt.”
Structurele bestrijding van discriminatie en institutionele ongelijkheid
Volt wil gelijke kansen waarborgen door discriminatie actief te bestrijden, onder meer via een minister voor Discriminatiebestrijding en inclusieve wetgeving, en door discriminatiegronden uit te breiden.
“Iedereen verdient gelijke kansen, ongeacht je gender, achtergrond, waar je in gelooft of wie je liefhebt. Toch worden mensen nog steeds ongelijk behandeld. Daarom komt er een minister voor Discriminatiebestrijding, Inclusie en Gelijkwaardigheid.”
“Naar Frans voorbeeld voegen we ook ‘sociale status’ toe als discriminatiegrond aan de Algemene wet gelijke behandeling. Volt ziet dit als een duidelijke stap om de cyclus van armoede en sociaal-economische benadeling te doorbreken.”
Eerlijke toegang tot de arbeidsmarkt
Volt wil dat iedereen, ongeacht achtergrond of status, gelijke kansen krijgt op de arbeidsmarkt door discriminatie aan te pakken en transparantie bij werving en selectie te eisen.
GroenLinks-PvdA ziet gelijke kansen als een kernwaarde en richt zich vooral op het doorbreken van ongelijkheid via onderwijs, arbeidsmarkt en publieke voorzieningen. Ze willen ongelijk investeren voor gelijke kansen, onder meer door gratis kinderopvang, brede brugklassen, één landelijke doorstroomtoets en het aanpakken van de loonkloof. Hun visie is dat iedereen, ongeacht achtergrond, geslacht of inkomen, dezelfde mogelijkheden moet krijgen om zich te ontwikkelen en deel te nemen aan de samenleving.
Ongelijk investeren in onderwijs voor gelijke kansen
GroenLinks-PvdA beschouwt onderwijs als dé plek om kansenongelijkheid te doorbreken en wil daarom extra investeren in kwetsbare wijken, brede brugklassen en ondersteuning voor leerlingen met achterstanden. Het doel is dat alle kinderen, ongeacht hun achtergrond, dezelfde ontwikkelkansen krijgen.
“We investeren ongelijk voor gelijke kansen & helpen leraren die lesgeven in de meest kwetsbare wijken.”
“We werken toe naar een systeem waar kinderen op hun vijftiende een definitief schooladvies krijgen. We ondersteunen scholen met een brede brugklasbonus, en helpen leraren om les te geven aan leerlingen met verschillende achtergronden.”
“Bijles gericht op tegengaan achterstanden. Soms is bijles nodig voor wat extra steun in een bepaald vak of vaardigheid. Dit moet toegankelijk zijn voor ieder kind.”
Gratis publieke kinderopvang voor kansengelijkheid
De partij stelt dat kansengelijkheid begint met een goede start en wil daarom kinderopvang, voorschool en buitenschoolse opvang gratis en publiek maken, zodat elk kind dezelfde ontwikkelingskansen krijgt vanaf jonge leeftijd.
“De kinderopvang, de voorschool, peuterspeelzaal en de buitenschoolse opvang worden een publieke voorziening, en dus gratis voor alle kinderen.”
“Kansengelijkheid begint met een goede start, daarom maken we kinderopvang gratis voor alle kinderen.”
Eén landelijke doorstroomtoets en uniforme toetsing
Om verschillen in toetsresultaten en kansenongelijkheid te verkleinen, wil GroenLinks-PvdA één landelijke doorstroomtoets invoeren en toetsing in het mbo uniformeren. Zo worden alle kinderen op dezelfde manier beoordeeld.
“We kiezen voor één landelijke doorstroomtoets, zodat alle kinderen op dezelfde manier worden getoetst. Ook voor het mbo wordt toetsing geüniformeerd.”
Aanpak loonkloof en gelijke economische kansen
De partij wil economische ongelijkheid tegengaan door gelijke beloning voor gelijk werk wettelijk af te dwingen en de loonkloof tussen mannen en vrouwen te dichten. Dit moet leiden tot gelijke kansen op de arbeidsmarkt.
“Via een Wet gelijke beloning draaien we de bewijslast om en verplichten we werkgevers om aan te tonen dat er geen ongerechtvaardigde loonverschillen zijn tussen vrouwen en mannen. Zo dichten we de loonkloof.”
“We doorbreken economische ongelijkheid met gelijke beloningen, erkenning en waardering van onbetaald werk, en investering in de economische zelfstandigheid van vrouwen.”
Gelijke kansen bij stages en bestrijding stagediscriminatie
GroenLinks-PvdA wil dat elke stagiair een gelijke kans krijgt, ongeacht achtergrond, en pakt stagediscriminatie aan door stagematching en het intrekken van erkenning bij discriminerende stagebedrijven.
“Elke stagiair een gelijke kans. Er moet harder worden opgetreden tegen stagediscriminatie. Stagebedrijven die discrimineren verliezen hun erkenning. Er wordt op onderwijsinstellingen verplicht gewerkt met stagematching, waar studenten een stageplek krijgen toegewezen.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) ziet gelijke kansen als een kernwaarde voor een rechtvaardige samenleving, met nadruk op het bestrijden van ongelijkheid in onderwijs, werk en inkomen. Hun belangrijkste voorstellen zijn het investeren in inclusief en toegankelijk onderwijs, het wettelijk vastleggen van gelijke beloning voor gelijke functies, en het actief bestrijden van discriminatie. De partij kiest voor structurele maatregelen die gericht zijn op het wegnemen van achterstanden en het creëren van een gelijk speelveld voor iedereen, ongeacht achtergrond, inkomen of beperking.
Investeren in inclusief en toegankelijk onderwijs
PvdD beschouwt gelijke kansen in het onderwijs als essentieel om kansenongelijkheid te bestrijden en ieder kind een eerlijke start te geven. Ze pleiten voor gratis voorschoolse voorzieningen, brede brugklassen, het tegengaan van bijlesbureaus, en extra ondersteuning voor leerlingen met speciale behoeften.
“De Partij voor de Dieren wil dat ieder kind een gelijke start krijgt. Er komt één gratis publieke voorschoolse voorziening voor alle kinderen, ook voor kinderen van niet-werkende ouders.”
“We investeren structureel in brede brugklassen, stellen de keuze voor een onderwijsniveau uit en dringen onderwijsachterstanden terug.”
“De wildgroei aan bijlesbureaus roepen we een halt toe. Onderwijsondersteuning wordt voortaan via scholen georganiseerd en is toegankelijk en gratis voor alle middelbareschoolleerlingen.”
“We verminderen kansenongelijkheid door alle leerlingen toegang te geven tot gezonde voeding.”
Gelijke beloning voor gelijke functies
Om gelijke kansen op de arbeidsmarkt te waarborgen, wil PvdD wettelijk afdwingen dat gelijke functies gelijk worden beloond, met een verschuiving van de bewijslast naar werkgevers en verplichte transparantie over de loonkloof.
“Gelijke functies verdienen gelijke beloning. We voeren een Wet Gelijke Beloning in waarmee de genderloonkloof verdwijnt. De bewijslast komt bij de werkgever te liggen. Bedrijven vanaf 100 werknemers moeten aantonen dat er geen loonkloof is.”
Actief bestrijden van discriminatie en uitsluiting
De partij stelt dat gelijke kansen niet mogelijk zijn zonder het actief bestrijden van discriminatie op basis van afkomst, gender, beperking of sociaaleconomische positie, zowel in onderwijs als op de arbeidsmarkt en in publieke dienstverlening.
“De overheid treedt daadkrachtig op tegen alle vormen van discriminatie op basis van (vermeende) afkomst, etniciteit, seksuele geaardheid, gender, religie of levensovertuiging, handicap, leeftijd of politieke overtuiging.”
“Onderwijsdiscriminatie, waarbij leerlingen ongelijk worden behandeld op basis van bijvoorbeeld hun huidskleur of het inkomen van hun ouders, en stagediscriminatie worden tegengegaan en actief bestreden.”
Structurele aanpak van armoede en bestaanszekerheid
PvdD koppelt gelijke kansen aan het bestrijden van armoede en het waarborgen van bestaanszekerheid, met speciale aandacht voor kinderen en mensen met een beperking.
“We bestrijden kinderarmoede radicaal. Geen kind gaat zonder ontbijt naar school. Iedere school krijgt toegang tot biologische, plantaardige schoolmaaltijden – gratis en toegankelijk voor alle kinderen.”
“Mensen met een beperking krijgen recht op werk via sociale werkvoorzieningen met betekenisvol werk dicht bij huis, goede begeleiding en een volwaardig inkomen.”
BIJ1 verwerpt het idee van alleen gelijke kansen en streeft naar gelijke uitkomsten voor iedereen, ongeacht achtergrond. Ze willen structurele ongelijkheid in het onderwijs en andere sectoren actief bestrijden door forse investeringen, het dekoloniseren van het onderwijs, en het creëren van toegankelijke, inclusieve voorzieningen. Hun beleid richt zich op het wegnemen van systemische barrières zodat iedereen daadwerkelijk dezelfde mogelijkheden én resultaten kan bereiken.
Gelijke uitkomsten eisen in plaats van alleen gelijke kansen
BIJ1 vindt het streven naar gelijke kansen onvoldoende en pleit expliciet voor gelijke uitkomsten. Ze willen structurele ongelijkheid in het onderwijs en daarbuiten aanpakken door actief te investeren en scholen verantwoordelijk te maken voor een inclusieve omgeving. Dit standpunt adresseert het probleem dat gelijke kansen in de praktijk vaak niet leiden tot gelijke resultaten, vooral voor mensen met een achtergestelde positie.
Dekoloniseren van het onderwijs en bestrijden van kansenongelijkheid
BIJ1 wil het onderwijs dekoloniseren door structureel aandacht te besteden aan de koloniale geschiedenis en het stoppen van discriminatie, onderadvisering en kansenongelijkheid. Dit is bedoeld om systemische barrières te doorbreken die bepaalde groepen structureel benadelen, zodat iedereen daadwerkelijk gelijke kansen krijgt.
“We zetten ons actief in voor het dekoloniseren van het onderwijs door structureel meer aandacht te besteden aan de koloniale geschiedenis.”
“We maken wetten en regels in samenwerking met ervaringsdeskundigen en professionals om kansenongelijkheid, onderadvisering en discriminatie binnen onderwijsinstellingen te stoppen.”
Toegankelijk en gratis onderwijs en kinderopvang
Om gelijke kansen te bevorderen, wil BIJ1 onderwijs en kinderopvang volledig toegankelijk en gratis maken, inclusief extra ondersteuning voor leerlingen met een achterstand. Dit verlaagt financiële en praktische drempels die ongelijkheid in stand houden.
Inclusieve en betaalbare cultuur- en mediasectoren
BIJ1 streeft naar gelijke toegang tot kennis, ontwikkeling en expressie door inclusieve en betaalbare sectoren die de diversiteit van de samenleving weerspiegelen. Dit draagt bij aan gelijke kansen op cultureel en maatschappelijk vlak.
“BIJ1 staat voor een samenleving waarin gelijke toegang tot kennis, ontwikkeling en expressie voor iedereen een zekerheid is.”
“We zetten ons in voor inclusieve en betaalbare onderwijs-, kunst-, cultuur- en mediasectoren die onze diverse samenleving weerspiegelen en ruimte bieden aan alle perspectieven.”
Het CDA benadrukt het belang van gelijke kansen, vooral op het gebied van onderwijs, werk en integratie. Ze willen sociaaleconomische verschillen verkleinen, discriminatie bestrijden en extra ondersteuning bieden aan groepen die achterstand ervaren, zoals kinderen uit kwetsbare gezinnen, statushouders en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Concrete voorstellen zijn onder meer het verbeteren van onderwijskansen, stevige inburgeringstrajecten en gerichte begeleiding naar werk.
Extra ondersteuning voor kwetsbare groepen in het onderwijs
Het CDA erkent dat niet alle kinderen dezelfde startpositie hebben en wil daarom gerichte ondersteuning bieden aan leerlingen die door hun thuissituatie minder kansen hebben. Dit moet gelijke kansen in het onderwijs bevorderen en sociaaleconomische verschillen verkleinen.
“Op sommige scholen zitten veel leerlingen die minder goed presteren, bijvoorbeeld vanwege de thuissituatie. Met de onderwijskansenregeling krijgen deze kinderen in het voortgezet onderwijs een extra steun in de rug.”
“We maken werk van het verkleinen van sociaaleconomische verschillen die grote effecten hebben in de zorg en in het onderwijs.”
Stevige inburgering en passende routes voor statushouders
Het CDA wil dat statushouders via verplichte en op maat gemaakte inburgeringstrajecten zoveel mogelijk kansen krijgen om volwaardig mee te doen in de samenleving. Dit moet hun positie op de arbeidsmarkt en in het onderwijs versterken en zo gelijke kansen bevorderen.
“Om alle statushouders zoveel mogelijk kansen te geven, zetten we in op stevige inburgering. Wij zetten in op zoveel mogelijk passende routes voor statushouders, zodat de kansen voor inburgeraars zo groot mogelijk zijn.”
“Van de samenleving mag worden verwacht dat ze nieuwkomers eerlijke kansen geeft in het onderwijs, op een baan, en dat ze waar nodig nieuwkomers een extra zetje geeft.”
Gelijke kansen op de arbeidsmarkt en bij levensloop
Het CDA wil dat iedereen, ongeacht achtergrond of beperking, gelijke kansen krijgt om deel te nemen aan de arbeidsmarkt. Ze richten zich op begeleiding van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en het bevorderen van kansengelijkheid bij de overgang van onderwijs naar werk.
“Passende nazorg en loopbaanbegeleiding voor jongeren vanuit het PRO en het VSO is nodig om jongeren met (een risico op) afstand tot de arbeidsmarkt te begeleiden en op deze manier de kansengelijkheid van deze jongeren te bevorderen op hun weg naar duurzame economische zelfstandigheid.”
“Bestaanszekerheid gaat niet alleen over inkomen, maar ook over gelijkwaardige kansen, huisvesting, toegang tot zorg en onderwijs. Zodat mensen kunnen meedoen en kunnen bijdragen aan de samenleving, elkaar te hulp kunnen schieten.”
Actieve bestrijding van discriminatie
Het CDA ziet discriminatie als een belangrijke belemmering voor gelijke kansen en wil deze actief bestrijden, onder meer op het gebied van onderwijs en arbeidsmarkt.
“We hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid om uitsluiting tegen te gaan en discriminatie hard te bestrijden.”
“We treden hard op tegen elke vorm van discriminatie en stereotypering, onder meer van moslims. We zetten in op een stevige aanpak van discriminatie, zoals leeftijdsdiscriminatie van ouderen, migrantenkinderen die geen stageplaats kunnen krijgen, of discriminatie op basis van gender, religie, seksuele geaardheid of achternaam.”
NSC ziet gelijke kansen als een fundamenteel recht en richt zich vooral op het verbeteren van het onderwijs en het tegengaan van achterstanden, zodat iedereen – ongeacht achtergrond – dezelfde startpositie krijgt. De partij wil investeren in basisvaardigheden, extra middelen voor kwetsbare leerlingen, en het voorkomen van over- of onderadvisering. Daarnaast wordt ingezet op volwaardige participatie van mensen met een beperking en het toegankelijk maken van werk en samenleving.
Verbeteren van basisvaardigheden in het onderwijs
NSC beschouwt goed onderwijs als de sleutel tot gelijke kansen en wil het niveau van basisvaardigheden zoals lezen, rekenen en schrijven drastisch verhogen. Hiermee wil de partij voorkomen dat kinderen met een achterstand beginnen en zo de kansenongelijkheid verkleinen.
Extra middelen voor scholen met kwetsbare leerlingen
Om gelijke kansen te bevorderen, wil NSC dat scholen met veel kwetsbare kinderen meer middelen krijgen. Dit moet beperkingen in het onderwijsaanbod tegengaan en de aantrekkelijkheid van deze scholen voor goede docenten vergroten.
“Scholen met het grootste aandeel kwetsbare kinderen krijgen de meeste middelen om beperkingen in onderwijsaanbod en -tijd te vermijden.”
“We zijn voorstander van stimuleringsregelingen (financieel en/of door urgentieverklaringen in huisvesting) om goede docenten te kunnen aantrekken op scholen met veel kwetsbare leerlingen.”
Voorkomen van over- of onderadvisering bij schooladvies
NSC wil de kansen van leerlingen die van huis uit minder meekrijgen vergroten door te zorgen voor een eerlijk en goed onderbouwd schooladvies, zodat laatbloeiers en kinderen met een achterstand niet onterecht lager worden ingeschat.
“We willen de kansen vergroten van leerlingen die van huis uit minder meekrijgen, met een achterstand beginnen of gewoon laatbloeier zijn. Daarom proberen we over- of onder advisering zo veel mogelijk te voorkomen met een goed onderbouwd schooladvies op basis van een eenduidige landelijke norm.”
Volwaardige participatie van mensen met een beperking
NSC streeft naar volledige participatie van mensen met een beperking in de samenleving, onder meer door het wegnemen van fysieke drempels, het verbeteren van toegankelijkheid en het creëren van meer arbeidsplaatsen.
“We onderkennen het belang van een toegankelijke samenleving waarin iedereen, ongeacht beperking, volledig kan participeren.”
“Er komt een nieuw aanvalsplan om arbeidsplaatsen te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt om zo hun talenten beter te benutten.”
“We willen voor iedereen met een beperking een volwaardige deelname aan de samenleving bereiken door het realiseren van passende woningen, vervoer en kansen voor werk- en dagbesteding.”
De SP zet sterk in op het bevorderen van gelijke kansen door discriminatie te bestrijden, onderwijs en arbeidsmarkt eerlijker te maken en sociale ongelijkheid actief tegen te gaan. De partij wil onder meer gelijke beloning voor gelijk werk, het afschaffen van de vrijwillige ouderbijdrage in het onderwijs, en extra ondersteuning voor scholen in achterstandswijken. Hun visie is dat afkomst, geslacht of inkomen nooit mogen bepalen welke kansen iemand krijgt in Nederland.
Gelijke beloning en bestrijding van discriminatie op de arbeidsmarkt
De SP wil dat iedereen, ongeacht achtergrond, hetzelfde loon krijgt voor hetzelfde werk en dat discriminatie op de arbeidsmarkt hard wordt aangepakt. Dit moet gelijke kansen op werk en inkomen waarborgen.
“Gelijke kansen ongeacht achtergrond. We maken werk van de aanpak van alle vormen van discriminatie op de arbeidsmarkt, woningmarkt, onderwijs en andere plekken.”
“Recht op gelijk loon voor gelijk werk. Dat betekent dat er een gelijke beloning voor het werk van mannen en vrouwen moet zijn. Maar het betekent ook dat mensen die niet in Nederland zijn geboren niet minder betaald mogen worden of onder slechtere arbeids en leefomstandigheden moeten werken.”
“De arbeidsinspectie krijgt daarom meer mogelijkheden en middelen om discriminatie en misstanden aan te pakken. We benoemen en veroordelen bedrijven die aantoonbaar discrimineren. Zij verliezen bovendien subsidies en komen niet meer in aanmerking voor overheidsopdrachten.”
Gelijke kansen in het onderwijs door afschaffing ouderbijdrage en extra ondersteuning
De SP wil dat elk kind gelijke kansen krijgt in het onderwijs, ongeacht de thuissituatie. Dit doen ze door de vrijwillige ouderbijdrage af te schaffen en scholen in achterstandswijken extra te ondersteunen.
“Ouderbijdrage afgeschaft. Elk kind verdient gelijke kansen. Daarom schaffen we de vrijwillige ouderbijdrage volledig af. Scholen krijgen hiervoor een eerlijk bedrag van de overheid om activiteiten voor alle kinderen te organiseren, zonder uitsluiting.”
“De realiteit is ook dat sommige scholen in wijken staan die extra uitdagingen met zich meebrengen. We laten hen niet in de steek, maar zorgen juist voor extra financiering en ondersteuning om kinderen uit deze wijken goed en passend onderwijs te bieden.”
Eerlijke doorstroomtoets en acceptatieplicht op scholen
Om segregatie en ongelijke kansen in het onderwijs tegen te gaan, wil de SP één landelijke doorstroomtoets die recht doet aan wat kinderen echt kunnen, en een acceptatieplicht zodat elke school ieder kind moet toelaten.
“We zorgen ervoor dat deze toets betrouwbaar is, aansluit bij wat kinderen op school leren en dat gelijke prestaties ook tot gelijke adviezen leiden.”
“Scholen mogen geen kinderen weigeren. Elke school moet ieder kind accepteren, ongeacht geloof, afkomst, beperking of inkomen. We voeren daarom een algemene acceptatieplicht in.”
Gratis gezond eten op school voor gelijke ontwikkelingskansen
De SP wil dat elk kind op school gratis ontbijt en lunch krijgt, zodat armoede thuis geen invloed heeft op de leerprestaties en gezondheid van kinderen.
“Tegelijkertijd zorgen we voor een gratis, gezond ontbijt én lunch op alle basisscholen. Zo krijgt elk kind de energie om te leren, spelen en groeien. Ongeacht wat er thuis op tafel staat. Goed eten op school is een investering in gezondheid, ontwikkeling en gelijke kansen.”
50PLUS richt zich op het bevorderen van gelijke kansen voor ouderen, vooral op het gebied van arbeidsmarkt, onderwijs en digitale inclusie. De partij pleit voor het tegengaan van leeftijdsdiscriminatie, het stimuleren van scholing en werkgelegenheid voor ouderen, en het waarborgen van toegang tot digitale en educatieve voorzieningen. Hun voorstellen zijn concreet gericht op het vergroten van de zelfredzaamheid en participatie van ouderen in de samenleving.
Tegengaan van leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt
50PLUS ziet leeftijdsdiscriminatie als een belangrijke belemmering voor gelijke kansen van ouderen op de arbeidsmarkt. Door financiële stimulansen voor werkgevers en scholingsprogramma’s wil de partij de positie van 50-plussers versterken en hun kansen op werk vergroten.
“Leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt is onlogisch, oneconomisch en verwerpelijk.”
“Bedrijven worden financieel gestimuleerd om ouderen in dienst te nemen, bijvoorbeeld door belastingvoordelen of subsidies voor de aanpassing van werkplekken.”
“Speciale scholingsprogramma’s voor oudere werknemers om hun vaardigheden up-to-date te houden en kansen op de arbeidsmarkt te vergroten.”
Bevorderen van gelijke toegang tot onderwijs en ontwikkeling
De partij vindt dat ook ouderen gelijke kansen moeten krijgen om zich te blijven ontwikkelen. Door laagdrempelige en betaalbare scholing, lokale leerpunten en digitale vaardigheidstrainingen wil 50PLUS de toegang tot onderwijs en ontwikkeling voor ouderen verbeteren.
“Een Nationaal Programma Leven Lang Leren, met betaalbare en laagdrempelige scholing, digitale vaardigheidstraining en culturele vorming voor ouderen.”
“Lokale leerpunten in bibliotheken, buurthuizen en seniorenverenigingen waar ouderen terecht kunnen om te oefenen met taal, rekenen en digitale toepassingen.”
Waarborgen van digitale inclusie voor ouderen
Digitale vaardigheden zijn essentieel voor gelijke kansen in de moderne samenleving. 50PLUS wil dat gemeenten wettelijk verantwoordelijk worden voor de digitale zelfredzaamheid van ouderen, zodat niemand wordt buitengesloten door digitalisering.
“Digitale inclusie: een gemeentelijke plicht. Gemeenten krijgen de wettelijke taak om digitale inclusie van ouderen te waarborgen.”
BVNL benadrukt het belang van gelijke kansen vooral door het wegnemen van participatieongelijkheid op de arbeidsmarkt en het verbeteren van de toegankelijkheid van onderwijs en digitale vaardigheden. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals het verhogen van het minimumjeugdloon, het stimuleren van betaalbaar onderwijs voor Nederlandse jongeren, en het bevorderen van digitale inclusie. Hun visie is dat gelijke kansen vooral ontstaan door het stimuleren van eigen inzet en het beperken van belemmeringen voor Nederlandse burgers, met minder nadruk op specifieke doelgroepenbeleid.
Participatieongelijkheid op de arbeidsmarkt opheffen
BVNL wil dat iedereen die kan werken, ook daadwerkelijk participeert op de arbeidsmarkt, en ziet het opheffen van participatieongelijkheid als essentieel voor gelijke kansen. De partij stelt voor om werkgeverslasten te verlagen en het minimumjeugdloon te verhogen, zodat werken aantrekkelijker wordt dan een uitkering.
Toegankelijk en betaalbaar onderwijs voor Nederlandse jongeren
BVNL vindt dat gelijke kansen in het onderwijs vooral ontstaan door het stimuleren van betaalbare opleidingen voor Nederlandse jongeren en het beperken van het aantal buitenlandse studenten, zodat Nederlandse studenten meer toegang krijgen tot opleidingsplekken en studentenwoningen.
“Het volgen van opleidingen, zowel theoretisch als praktisch, moet gestimuleerd worden en betaalbaar zijn.”
“Door een sterke beperking van het aantal buitenlandse studenten, krijgen Nederlandse studenten veel meer kans op een studentenwoning.”
“Scholen en universiteiten zetten in op minder buitenlandse studenten die met Nederlandse studenten concurreren voor een opleidingsplek en studentenkamer.”
Bevorderen van digitale inclusie
BVNL ziet digitale vaardigheden als een voorwaarde voor gelijke kansen in de moderne samenleving en wil investeren in programma’s die burgers in staat stellen volwaardig deel te nemen aan de digitale samenleving.
“We willen ervoor zorgen dat elke burger de kans krijgt om volledig deel te nemen aan de digitale samenleving. Dit betekent dat we actief programma's en initiatieven zullen bevorderen om digitale vaardigheden te ontwikkelen en toegang tot technologie te vergroten.”
De ChristenUnie ziet gelijke kansen vooral als een opdracht om via het onderwijs sociale ongelijkheid te verkleinen. Ze willen gericht investeren in scholen met veel achterstanden, gratis bijles op school aanbieden, en inzetten op later selecteren in het onderwijs om kansen eerlijker te maken. De partij benadrukt dat financiële drempels en buitenschoolse ongelijkheid moeten worden tegengegaan om ieder kind een eerlijke start te geven.
Gericht investeren in kansarme scholen en gratis bijles
De ChristenUnie wil gelijke kansen bevorderen door extra middelen te reserveren voor scholen met veel uitdagingen en achterstanden, en door bijles en extra ondersteuning gratis en op school zelf aan te bieden. Dit moet voorkomen dat financiële verschillen tussen ouders leiden tot ongelijke onderwijskansen en dat een schaduwonderwijsmarkt ontstaat.
“Voor het creëren van gelijke kansen is het belangrijk om gericht te investeren. Via de bekostiging en het onderwijsachterstandenbeleid blijven we extra middelen vrijmaken voor scholen waar veel uitdagingen en achterstanden zijn.”
“Als een leerling bijles of extra ondersteuning nodig heeft, wordt dat gratis aangeboden en zo veel mogelijk op de school zelf.”
“De ouderbijdrage blijft vrijwillig en de inspectie ziet erop toe dat scholen dit respecteren, niet discrimineren, en dat het vrijwillig karakter voor iedereen duidelijk is.”
“Komen scholen tekort, dan kunnen ze worden gecompenseerd zodat er geen onacceptabele verschillen tussen scholen ontstaan.”
“Het is onwenselijk als er een omvangrijk buitenschools circuit van bijlesorganisaties ontstaat (‘schaduwonderwijs’), mede als symptoom van een prestatiecultuur.”
Later selecteren in het onderwijs
De ChristenUnie wil de overgang van primair naar voortgezet onderwijs soepeler maken door later te selecteren, zodat de kansen voor ieder kind eerlijker worden. Dit moet voorkomen dat kinderen te vroeg worden vastgezet op een bepaald onderwijsniveau, wat hun kansen op succes kan beperken.
“Door in te zetten op later selecteren zal de overgang van PO naar VO soepeler verlopen en worden de kansen voor ieder kind eerlijker.”
JA21 benadrukt het belang van gelijkwaardigheid, vooral tussen man en vrouw, en wil deze waarden actief uitdragen in het onderwijs. De partij koppelt "gelijke kansen" primair aan het tegengaan van discriminatie en het bevorderen van weerbaarheid, maar stelt tegelijkertijd dat het onderwijs geen ideologisch opvoedingsinstituut moet zijn en verzet zich tegen diversiteits- en antiracismeprogramma’s. Concrete beleidsvoorstellen richten zich op het onderwijzen van Nederlandse waarden en het sanctioneren van ongeoorloofde afwezigheid bij lessen hierover.
Gelijkwaardigheid tussen man en vrouw centraal in onderwijs
JA21 ziet het bevorderen van gelijkwaardigheid als essentieel voor gelijke kansen, met nadruk op de positie van man en vrouw. De partij wil dat deze waarden expliciet worden onderwezen en dat scholen hier actief op toezien. Tegelijkertijd wordt afstand genomen van wat zij zien als "woke moralisme" en verplichte ideologische programma’s.
“Aandacht in het onderwijs voor essentiële Nederlandse waarden en vrijheden, zoals de vrijheid van meningsuiting en gelijkwaardigheid tussen man en vrouw. Ongeoorloofde afwezigheid tijdens lessen die hierop betrekking hebben wordt gesanctioneerd.”
“De gelijkwaardigheid tussen man en vrouw actief uitdragen in ons onderwijs en kinderen op de basisschool en middelbare school weerbaarder maken tegen seksueel misbruik, geweld, pesten en het aanzetten tot crimineel gedrag.”
“In het onderwijs moeten de Nederlandse normen en waarden zoals de gelijkwaardigheid van man en vrouw en gelijkgeslachtelijke relaties, het je houden aan de wet, rekening houden met de ander, de vrijheid van meningsuiting en religie, de democratische rechtstaat centraal staan.”
Afwijzing van diversiteits- en antiracismeprogramma’s
JA21 verzet zich tegen verplichte diversiteits- en antiracismeprogramma’s in het onderwijs en de strafrechtketen, omdat zij deze als ideologisch en niet als bevorderend voor gelijke kansen zien. De partij stelt dat vertrouwen in professionals belangrijker is dan sturing op diversiteit.
“De politiek weer vierkant achter de politie: stoppen met antiracisme- en diversiteitsprogramma’s in de gehele strafrechtketen en weer vertrouwen op de professionaliteit van onze mensen in blauw.”
“Tegelijkertijd moet de school niet een ideologisch opvoedingsinstituut zijn met verplichte indoctrinatie over seksualiteit, religie en normen en waarden. Woke moralisme en verplicht moskeebezoek is aan JA21 niet besteed.”
Tegengaan van discriminatie als voorwaarde voor integratie
JA21 erkent dat discriminatie integratie kan belemmeren en stelt dat optreden tegen discriminatie noodzakelijk is om iedereen gelijke kansen te bieden, maar benadrukt dat Nederland geen racistisch land is.
“Wanneer discriminatie het proces van integratie belemmert, dient daartegen opgetreden te worden. JA21 wil geen samenleving waarin mensen louter op grond van hun afkomst of achtergrond worden gehinderd om het beste uit zichzelf te halen en maximaal bij te dragen aan onze maatschappij.”
De VVD ziet gelijke kansen vooral als het wegnemen van belemmeringen voor deelname aan werk en onderwijs, met nadruk op individuele verantwoordelijkheid en het benutten van talenten. De partij wil verlofregelingen en onderwijs zo inrichten dat iedereen, ongeacht achtergrond of geslacht, volwaardig kan meedoen op de arbeidsmarkt. Concrete voorstellen zijn onder meer het bevorderen van gelijke kansen voor vrouwen en mannen op de arbeidsmarkt, het inzetten op arbeidsgeschiktheid in plaats van arbeidsongeschiktheid, en het tegengaan van discriminatie op basis van afkomst.
Gelijke kansen voor vrouwen en mannen op de arbeidsmarkt
De VVD wil verlofregelingen en arbeidsmarktbeleid zo vormgeven dat vrouwen en mannen gelijke kansen krijgen om werk en zorg te combineren. Dit moet de werk-privébalans verbeteren en de economische zelfstandigheid van vrouwen bevorderen.
“Dit geeft gezinnen meer regie over de balans tussen werk en zorg, vermindert regeldruk voor werkgevers en bevordert gelijke kansen voor vrouwen en mannen op de arbeidsmarkt”
“De VVD wil dat vrouwen altijd zelfstandig met de gemeente kunnen spreken over werk, inkomen en schulden, zonder tussenkomst van man, familie of gemeenschap.”
Focus op arbeidsgeschiktheid en benutten van talenten
De VVD wil dat iedereen, ongeacht achtergrond of beperking, de kans krijgt om zijn of haar talenten te benutten op de arbeidsmarkt. Het beleid richt zich op het toegankelijk maken van omscholing, het stimuleren van overstappers, en het inzetten van ondervertegenwoordigde groepen.
Tegengaan van discriminatie op basis van afkomst
De VVD stelt dat afkomst geen rol mag spelen bij het bieden van kansen. Discriminatie wordt expliciet afgewezen en het spreken van de Nederlandse taal wordt als basisvoorwaarde gezien voor volwaardige deelname.
FVD ziet gelijke kansen vooral als het bieden van ruimte aan talent en differentiatie in het onderwijs, in plaats van het streven naar gelijke uitkomsten. Ze pleiten voor behoud van niveauverschillen, keuzevrijheid voor scholen en extra aandacht voor excellerende leerlingen, zodat ieder kind op zijn eigen niveau kan presteren. Hun beleid richt zich op het beschermen van kwaliteit en ambitie, niet op het gelijk trekken van kansen of resultaten.
Differentiatie en talentontwikkeling in het onderwijs
FVD verzet zich tegen het gelijktrekken van onderwijsniveaus en benadrukt het belang van differentiatie, keuzevrijheid en het stimuleren van uitmuntende prestaties. Volgens FVD leidt het streven naar gelijke uitkomsten tot nivellering en verlies van kwaliteit; zij willen juist dat kinderen op hun eigen niveau en tempo kunnen excelleren.
“We behouden differentiatie naar niveau, wijzen socialistische middenschool-experimenten af en beschermen categorale gymnasia, zodat kwaliteit en ambitie niet worden uitgevlakt.”
“Onze ambitie is om alle jonge mensen in Nederland te inspireren het beste uit zichzelf te halen, zonder het idee te pushen dat iedereen hetzelfde niveau hoeft te halen. We willen dan ook meer aandacht en ruimte voor talent en excellerende kinderen om hun eigen (versnelde of intensievere) leerpad te volgen.”
Keuzevrijheid voor scholen en behoud bijzonder onderwijs
FVD koppelt gelijke kansen aan keuzevrijheid voor scholen en het recht op eigen identiteit, in plaats van uniforme regels voor iedereen. Ze stellen dat scholen zelf moeten kunnen bepalen hoe ze onderwijs vormgeven, zodat verschillende talenten en achtergronden tot hun recht komen.
“Artikel 23 van de Grondwet moet behouden blijven, zodat bijzonder onderwijs de eigen identiteit kan bewaken en eigen aannamebeleid mag voeren.”
“We behouden en verruimen de keuzevrijheid van scholen om extra vakken aan te bieden, zodat leerlingen zich breder kunnen ontwikkelen en scholen kunnen differentiëren.”
De PVV stelt gelijke kansen centraal als het gaat om het tegengaan van voorrang voor specifieke groepen (zoals statushouders) en het afwijzen van positieve discriminatie op basis van geslacht, huidskleur of herkomst. De partij wil selectie en toewijzing van woningen en banen uitsluitend baseren op inhoudelijke kwaliteiten en bijdragen, en niet op achtergrond of identiteit. Hun visie op gelijke kansen is sterk gericht op het beschermen van de positie van "Nederlanders" en het terugdraaien van beleid dat volgens hen leidt tot ongelijke behandeling.
Geen voorrang voor statushouders bij sociale huurwoningen
De PVV ziet het toekennen van voorrang aan statushouders als een vorm van discriminatie die gelijke kansen voor Nederlanders ondermijnt. Zij willen dat sociale huurwoningen uitsluitend op basis van wachttijd en behoefte worden toegewezen, zonder uitzonderingsposities voor nieuwkomers.
“Sinds 2010 zijn er al zo’n 190.000 sociale huurwoningen mét voorrang aan statushouders weggegeven – zonder dat zij iets aan dit land hebben bijgedragen. Ondertussen staan de Nederlanders steeds langer op de wachtlijst staan: tien, vijftien, soms wel twintig jaar. Dit is pure discriminatie en onacceptabel.”
“Nooit meer voorrang op sociale huurwoningen voor statushouders – ook niet met urgentie”
Alleen inhoudelijke geschiktheid telt bij selectie en benoemingen
De PVV verwerpt positieve discriminatie en quota op basis van geslacht, huidskleur of herkomst. Zij willen dat bij werving, selectie en benoemingen in de (semi-)publieke sector uitsluitend inhoudelijke kwaliteiten leidend zijn, om zo gelijke kansen te waarborgen.