Verkiezingsprogramma's 2025 overgehandicapte
BIJ1 ziet een handicap als een onderdeel van menselijke diversiteit en streeft naar volledige inclusie en gelijke rechten voor gehandicapte mensen. De partij wil wettelijke verplichtingen voor toegankelijkheid, gelijke voorzieningen, en directe betrokkenheid van gehandicapten bij beleid, met concrete maatregelen voor wonen, werk, zorg, onderwijs en openbare ruimte. Zelfbeschikking, het wegnemen van bureaucratische drempels en het VN-verdrag Handicap zijn centrale uitgangspunten.
Gelijke toegang tot voorzieningen en inclusie verplicht stellen
BIJ1 wil dat gehandicapte mensen in elke gemeente onder gelijke voorwaarden toegang krijgen tot passende voorzieningen, en dat hun vertegenwoordigers verplicht betrokken worden bij beleid. Gemeenten moeten een lokale inclusie-agenda opstellen en een gehandicaptenraad instellen.
“Gemeentebeleid dat mensen met een handicap raakt wordt landelijk vastgelegd. Zo kunnen mensen in elke gemeente aanspraak maken op dezelfde passende voorzieningen, onder dezelfde voorwaarden. Gemeenten worden daarnaast verplicht om mensen met een handicap en hun vertegenwoordigers te betrekken bij het maken, uitvoeren en evalueren van wetten en regels. Daarnaast moet zij een lokale inclusie-agenda opstellen, waarin zij aangeven hoe zij de positie van mensen met een handicap gaan verbeteren. In elke gemeente wordt een lokale gehandicaptenraad ingesteld.”
Toegankelijkheid van openbare ruimte, vervoer en informatie
De partij stelt concrete eisen aan de fysieke en digitale toegankelijkheid van de samenleving, zoals toegankelijke gebouwen, openbaar vervoer, informatie en openbare toiletten. Er komen doelgerichte budgetten en actieplannen om dit te realiseren.
“Alle overheidsgebouwen worden en blijven volledig toegankelijk. Er komen doelgerichte budgetten voor gemeenten om toegankelijkheid in de openbare ruimte te bevorderen. Alle verkeerslichten worden gebruiksvriendelijk gemaakt voor mensen met een visuele handicap en er komt een actieplan om alle openbare toiletten toegankelijk en gratis te maken. Geleidestroken voor mensen die er afhankelijk van zijn, worden beschermd en blijven onbelemmerd.”
“De landelijke overheid, gemeenten en vervoerders nemen gezamenlijk maatregelen om toegankelijkheid van openbaar vervoer en doelgroepenvervoer te verbeteren conform het vernieuwde Besluit Toegankelijkheid Openbaar Vervoer. Er wordt scherp toegezien op naleving hiervan. Mensen die niet met het openbaar vervoer kunnen reizen, krijgen passende ondersteuning om op een andere manier te kunnen reizen.”
“Informatie van de overheid wordt standaard toegankelijk gemaakt, in begrijpelijke taal en beschikbaar in braille.”
Zelfbeschikking en afschaffen van medische keuringen
BIJ1 benadrukt het recht op zelfbeschikking voor gehandicapte mensen, onder andere door het afschaffen van verplichte medische keuringen bij arbeidsongeschiktheid en het centraal stellen van de persoon zelf in beslissingen over werk en zorg.
“En vooral het recht om zelf te bepalen als ze (voor een deel) arbeidsongeschikt zijn. Daarom doet het UWV geen medische keuringen meer bij arbeidsongeschiktheid, maar gaat dit in samenspraak met de persoon zelf en door onafhankelijke artsen.”
“BIJ1 gelooft dat zelf mogen bepalen wat er met jouw leven en jouw lichaam gebeurt, een belangrijk recht is dat altijd beschermd moet worden.”
Toegankelijke en geschikte woningen
De partij wil dat bestaande en nieuwe woningen zoveel mogelijk geschikt worden gemaakt voor mensen met een handicap, met het VN-verdrag Handicap als uitgangspunt. Nieuwe wijken worden getest op toegankelijkheid.
“Zo veel mogelijk bestaande- en nieuwbouwwoningen maken we geschikt voor mensen met een handicap. Het VN-verdrag Handicap is hierin het uitgangspunt. Ook testen we nieuwe wijken op toegankelijkheid.”
Toegankelijk onderwijs en werk
BIJ1 streeft naar inclusief onderwijs en toegankelijke werkplekken, met recht op thuisstudie en thuiswerk, en meer ondersteuning op de werkvloer en in het onderwijs.
“We vormen het onderwijs zo om dat zoveel mogelijk kinderen met een handicap aan het reguliere onderwijs kunnen meedoen.”
“We werken aan toegankelijk onderwijs door het recht op thuisstudie vast te leggen. Ook komt er meer (onafhankelijke) ondersteuning, zodat mensen met een handicap beter en naar eigen wensen kunnen studeren.”
“We werken aan toegankelijke werkplekken. Dit doen we door onder andere het recht op thuiswerk vast te leggen en meer (onafhankelijke) ondersteuning op de werkvloer.”
Zorg: afschaffen stapeling van kosten en bureaucratie
BIJ1 wil de stapeling van zorgkosten en bureaucratische bewijslast voor mensen met een levenslange en levensbrede handicap afschaffen. Zij moeten niet steeds opnieuw hoeven bewijzen dat ze zorg nodig hebben en krijgen toegang tot een samenhangend pakket aan zorg en ondersteuning.
“We stoppen met de stapeling van zorgkosten en boetes op ziek zijn, voor mensen met een levenslange en levensbrede handicap. We zorgen dat deze mensen ook niet bij herhaling hoeven te bewijzen dat ze passende zorg en ondersteuning nodig hebben. Zij moeten vanuit eigen regie toegang hebben tot een passend en samenhangend pakket aan zorg en ondersteuning.”
Seksuele zorg als recht
Seksuele zorg voor mensen met een handicap wordt onderdeel van het basispakket, omdat ook zij recht hebben op seksualiteit.
“Daarbij wordt seksuele zorg voor mensen met een handicap onderdeel van het basispakket, want ook mensen met een handicap hebben recht op seksualiteit.”
GroenLinks-PvdA wil een inclusieve samenleving waarin mensen met een handicap volwaardig kunnen meedoen. Ze pleiten voor volledige uitvoering van het VN-verdrag Handicap, betere toegankelijkheid van gebouwen, vervoer en onderwijs, en meer ontwikkelkansen en bestaanszekerheid voor mensen met een beperking. De partij zet in op concrete maatregelen zoals toegankelijke woningen, arbeidsmarktparticipatie, en rechtvaardige uitkeringen.
Volledige uitvoering VN-verdrag Handicap en toegankelijkheid
GroenLinks-PvdA wil het VN-verdrag Handicap volledig uitvoeren en de samenleving fysiek, digitaal en sociaal toegankelijk maken voor mensen met een beperking. Dit betreft onder meer gebouwen, openbaar vervoer, digitale diensten en cultuur.
“Het VN-verdrag inzake de rechten voor personen met een handicap voeren we daarom volledig uit en we ratificeren het Facultatieve Protocol. Het openbaar vervoer, de publieke en digitale ruimte, bedrijfsruimten en overheidsgebouwen maken we toegankelijk voor ouderen en mensen met een beperking.”
“We zorgen dat voldoende woningen toegankelijk zijn voor mensen die een beperking hebben.”
“Informatie over de reis en stations en haltes moeten toegankelijk zijn voor mensen met een beperking.”
“Bestaande schoolgebouwen worden daar waar kan toegankelijk gemaakt voor mensen met een beperking.”
“We willen alle mensen, alle inkomensgroepen, alle leeftijden en alle levensovertuigingen bereiken. Wij voeren actief beleid om diversiteit binnen culturele instellingen en organisaties te bevorderen, en om toegankelijkheid voor mensen met een beperking te vergroten.”
Inclusief onderwijs en ontwikkelkansen voor jongeren met een handicap
De partij streeft naar inclusief onderwijs en meer ontwikkelruimte voor jongeren met een beperking, zodat zij niet onnodig in de bijstand belanden en naar vermogen kunnen deelnemen aan werk en samenleving.
“Jongeren met een handicap moeten de ruimte krijgen om te werken naar vermogen zonder de angst om in armoede te belanden wanneer werken niet meer gaat.”
“Wij streven naar inclusief onderwijs waarbij kinderen met en zonder beperking samen naar school gaan. Scholen ontvangen hiervoor voldoende ondersteuning.”
“We erkennen en bekostigen brancheopleidingen voor mensen met een beperking, zodat zij ook een diploma of certificaat kunnen halen.”
Arbeidsmarkt en bestaanszekerheid voor mensen met een beperking
GroenLinks-PvdA wil dat mensen met een beperking betere kansen krijgen op de arbeidsmarkt en bestaanszekerheid, onder andere door banen te creëren en werkgevers te ondersteunen.
“We ondersteunen werkgevers bij het faciliteren van banen voor mensen met een beperking.”
Rechtvaardige zorg en ondersteuning voor mensen met (ernstige) beperkingen
De partij vindt het onacceptabel dat zorg voor mensen met een ernstige (meervoudige) beperking dreigt vast te lopen en wil de financiering van zorginitiatieven voor deze groep verbeteren.
“De zorg voor mensen met een ernstige (meervoudige) beperking dreigt helemaal vast te lopen. GroenLinks-PvdA vindt het onacceptabel dat zorg aan de meest kwetsbare mensen in de samenleving verwaarloosd dreigt te worden. Daarom verbeteren we de financiering van zorginitiatieven voor deze groep.”
Toegankelijke zorglocaties en publieke voorzieningen
Zorglocaties en publieke voorzieningen moeten geschikt zijn voor mensen met een meervoudige beperking.
“Zorglocaties moeten geschikt zijn voor mensen met een meervoudige beperking.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) wil dat mensen met een handicap volwaardig kunnen meedoen in de samenleving, met gelijke rechten en toegang tot werk, onderwijs, zorg en publieke voorzieningen. Ze pleiten voor concrete maatregelen zoals het recht op betekenisvol werk, het schrappen van onnodige herindicaties, toegankelijke woningen en publieke ruimtes, en het strikt naleven van mensenrechtenverdragen. Hun visie is gericht op inclusie, het wegnemen van drempels en het bestrijden van discriminatie.
Recht op betekenisvol werk en inkomen
PvdD vindt dat mensen met een handicap recht hebben op werk met goede begeleiding, een volwaardig inkomen en zonder belemmerende regels. Ze willen sociale werkvoorzieningen versterken en de arbeidseis voor toeslagen afschaffen.
Toegankelijke woningen en publieke ruimtes
De partij wil dat alle nieuwbouw en publieke ruimtes standaard toegankelijk zijn voor mensen met een handicap, zodat fysieke drempels verdwijnen en participatie vanzelfsprekend wordt.
“Alle nieuw te bouwen huizen en de publieke ruimtes daar omheen zijn toegankelijk voor mensen in een rolstoel of met een beperking.”
Gelijke behandeling en naleving mensenrechtenverdragen
PvdD benadrukt het belang van gelijke rechten en het strikt naleven van internationale verdragen voor mensen met een handicap, om discriminatie en uitsluiting te voorkomen.
“Mensenrechtenverdragen zoals het Kinderrechtenverdrag, Vrouwenrechtenverdrag en het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap worden strikt nageleefd. Alle wet- en regelgeving wordt in lijn gebracht met deze verdragen, zodat alle mensen gelijke rechten krijgen en onnodige regeldruk, bewijslast en uitsluiting worden voorkomen.”
Inclusief en toegankelijk onderwijs
De partij wil dat onderwijsinstellingen volledig toegankelijk zijn en dat leerlingen met een lichamelijke, zintuiglijke of psychische beperking recht hebben op maatwerk en ondersteuning.
“Leren is een recht en in de school is dan ook plek voor iedere leerling. Voor de Partij voor de Dieren is passend, toegankelijk en inclusief onderwijs daarom een kernwaarde.”
“Er wordt geld en expertise vrijgemaakt om onderwijsfaciliteiten écht toegankelijk en inclusief te maken.”
“Er komen landelijke richtlijnen voor leerlingenvervoer, zodat kwetsbare leerlingen in alle regio’s kunnen rekenen op veilig en passend vervoer.”
Toegankelijke zorg en ondersteuning
PvdD wil dat zorg en informatie voor iedereen toegankelijk zijn, inclusief mensen met een verstandelijke of fysieke beperking, en investeert in duidelijke communicatie en zorg op maat.
“We zorgen voor betere ondersteuning op de werkvloer en toegankelijke werkplekken voor mensen met een beperking, bijvoorbeeld prikkelarme ruimtes voor neurodivergente mensen.”
“We investeren in duidelijke communicatie, laagdrempelige locaties en zorg op maat. Meer zorg, minder markt. Zorg wordt het liefst op wijk- of dorpsniveau georganiseerd...”
“Zorg mag nooit afhangen van het hebben van een smartphone, laptop of DigiD.”
Nationale strategie tegen validisme en voor participatie
De partij wil validisme als discriminatievorm serieus nemen en een nationale strategie ontwikkelen om volwaardige maatschappelijke participatie van mensen met een handicap te bevorderen.
“Er wordt gewerkt aan een meerjarige, nationale strategie zodat mensen met een beperking of chronische aandoening en hun naasten volwaardig mee kunnen doen in de maatschappij. Validisme wordt serieus genomen als vorm van discriminatie. Politieke participatie door mensen met een beperking wordt bevorderd.”
De SGP vindt dat mensen met een (levenslange) beperking recht hebben op menswaardige zorg en ondersteuning, waarbij het systeem zich aanpast aan de mens en niet andersom. Ze pleiten voor landelijke minimumeisen voor de uitvoering van het VN-Handicapverdrag, een landelijke gehandicaptenparkeerkaart, betaalbare maatschappelijke ondersteuning, en een langetermijnvisie met voldoende financiering voor de gehandicaptenzorg. De partij wil bureaucratie verminderen, het persoonsgebonden budget verbeteren, en stigmatisering tegengaan.
Landelijke minimumeisen en gehandicaptenparkeerkaart
De SGP wil dat gemeenten sneller en beter voldoen aan het VN-Handicapverdrag door landelijke minimumeisen te stellen, waaronder het invoeren van één landelijke gehandicaptenparkeerkaart. Dit moet de toegankelijkheid en gelijkheid voor mensen met een beperking verbeteren.
“Er komen landelijke minimumeisen om de implementatie van het Handicapverdrag van de Verenigde Naties (VN) door gemeenten vaart te geven. Zo wil de SGP één landelijke gehandicaptenparkeerkaart.”
Betaalbare en menswaardige langdurige zorg
De SGP vindt dat zorg en ondersteuning voor mensen met een levenslange en levensbrede beperking menswaardig en betaalbaar moet zijn. Ze willen de eigen bijdrage in de Wmo beperken tot huishoudelijke hulp en pleiten voor een langetermijnvisie en voldoende financiering voor de gehandicaptenzorg.
“De SGP wil dat zorg en ondersteuning voor mensen met een levenslange en levensbrede beperking menswaardig is.”
“De SGP wil dat de inkomensafhankelijke eigen bijdrage in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) alleen voor huishoudelijke hulp gaat gelden. Zo blijft maatschappelijke ondersteuning betaalbaar voor mensen met een langdurige zorgvraag.”
“De SGP wil dat er samen met de sector een langetermijnvisie op de gehandicaptenzorg wordt opgesteld, inclusief voldoende financiering.”
Minder bureaucratie en meer regie voor mensen met beperking
De SGP wil dat het systeem zich aanpast aan de mens, niet andersom. Ze pleiten voor het recht op een persoonsvolgend budget, het tegengaan van herindicaties voor mensen met levenslange zorgbehoefte, en het verbeteren van het persoonsgebonden budget (pgb).
“De SGP wil voorkomen dat ‘het systeem’ bepaalt welke hulp iemand krijgt. De zorg moet om de mens draaien, niet om het loket.”
“De SGP wil een einde maken aan herindicaties van mensen die levenslang en levensbreed zorg nodig hebben. Ook krijgt deze groep recht op een persoonsvolgend budget.”
“De SGP is warm voorstander van het persoonsgebonden budget (pgb). De tarieven moeten omhoog en de financieringseisen voor informele zorg moeten eenvoudiger. Er komt één beleid voor alle pgb-houders, ongeacht uit welke zorgwet zij hulp krijgen.”
Stigmatisering tegengaan
De SGP vindt dat iedereen moet kunnen meedoen in de samenleving en dat de overheid actief stigmatisering van mensen met een beperking moet tegengaan.
“De overheid moet stigmatisering van mensen met een beperking actief tegengaan.”
Betere samenwerking en ondersteuning voor jongvolwassenen met een beperking
De SGP signaleert dat jongvolwassenen met een licht verstandelijke beperking vaak tussen wal en schip vallen en wil betere samenwerking tussen school, zorgaanbieder en gezin.
“Jongvolwassenen met een licht verstandelijke beperking vallen tussen wal en schip. Betere samenwerking tussen school, zorgaanbieder en gezin is nodig.”
Volt streeft naar volledige inclusie van mensen met een beperking in de samenleving, met nadruk op het naleven van het VN-verdrag Handicap en het betrekken van gehandicapten bij beleid dat hen aangaat. De partij wil concrete verbeteringen in toegankelijkheid, onderwijs, sport, en opvang, en pleit voor het wegnemen van fysieke, sociale en institutionele barrières. Volt kiest voor meetbare deadlines, actieve participatie en gelijkwaardige behandeling op alle levensdomeinen.
Wetgeving aanpassen aan VN-verdrag Handicap
Volt wil binnen vijf jaar alle noodzakelijke wetswijzigingen doorvoeren om te voldoen aan het VN-verdrag Handicap, met duidelijke deadlines per maatregel. Dit moet structurele toegankelijkheid en gelijke rechten voor mensen met een beperking waarborgen.
“We zorgen ervoor dat binnen vijf jaar de nodige wijzigingen in wet- en regelgeving zijn gedaan om te voldoen aan het VN-verdrag Handicap. Per wijziging wordt een ambitieuze en realistische deadline voor de invoer gesteld om zo snel mogelijk te voldoen aan de punten in het VN-verdrag.”
Gehandicapten betrekken bij beleid
Volt vindt het essentieel dat mensen met een beperking zelf betrokken worden bij het maken, uitvoeren en evalueren van beleid dat hen direct raakt, om zo beleid effectiever en rechtvaardiger te maken.
“Mensen met (een ervaring met) een beperking worden betrokken bij de totstandkoming, uitvoering en evaluatie van beleid dat hen aangaat.”
Toegankelijkheid van openbare voorzieningen
Volt wil dat openbare voorzieningen, zoals toiletten, voldoende aanwezig en toegankelijk zijn voor mensen met een beperking, zodat zij volwaardig kunnen deelnemen aan de maatschappij.
“Het is cruciaal dat er genoeg openbare toiletten zijn, zodat ook mensen met blaas- en darmklachten volwaardig aan de maatschappij kunnen meedoen.”
Inclusief onderwijs voor kinderen met een beperking
Volt pleit voor effectieve implementatie van inclusief onderwijs, met toegankelijke schoolgebouwen, voldoende begeleiding en het tegengaan van stigmatisering van kinderen met een beperking.
“We pleiten ervoor het recht op inclusieve educatie voor kinderen met een beperking effectief te implementeren, waarbij we inzetten op de toegankelijkheid van bestaande schoolgebouwen. Wij zetten in op voldoende begeleiding op scholen van kinderen met verschillende beperkingen en het vermijden van stigma’s bij kinderen met een beperking.”
Toegankelijke sport en parasport
Volt wil sport voor mensen met een beperking laagdrempelig maken, onder meer door zwemles toegankelijk te maken en parasport gelijkwaardig te behandelen qua media-aandacht.
“Zwemles wordt gestimuleerd en beter toegankelijk voor alle kinderen, mensen met een beperking en ouderen.”
“Volt pleit voor een gelijkwaardige behandeling van vrouwensport (ten opzichte van mannensport) en van parasport, onder andere door middel van meer zendtijd en verslaggeving op de publieke omroep.”
Bescherming en passende opvang voor gehandicapten in kwetsbare situaties
Volt benadrukt dat mensen met een beperking, zeker in nood- en crisisopvang, recht hebben op veiligheid, passende huisvesting en ondersteunende diensten.
“De veiligheid en het (psychische) welzijn van kwetsbare mensen, zoals kinderen, gezinnen, lhbtqia+’ers en mensen met een beperking moet altijd gewaarborgd zijn, ook in nood- en crisisopvang.”
“Hetzelfde geldt voor vluchtelingen met een beperking en andere kwetsbare doelgroepen. Zij moeten gebruik kunnen maken van passende ondersteunende diensten en accommodatie.”
Vroegsignalering en begeleiding voor mensen met een verstandelijke beperking
Volt wil extra aandacht voor vroegsignalering, preventieve zorg en begeleiding voor mensen met een verstandelijke beperking, gezien hun verhoogde kwetsbaarheid in de samenleving.
“We zorgen voor meer vroegsignalering, extra (preventieve) zorg en begeleiding voor mensen met een verstandelijke beperking. Zij hebben vaker moeite om mee te komen in een steeds digitalere wereld, zijn vaker slachtoffer van (seksueel) misbruik en belanden vaker in de gevangenis.”
D66 streeft naar een samenleving waarin mensen met een handicap gelijke toegang hebben tot zorg, wonen, mobiliteit en werk. De partij wil concrete drempels wegnemen door onder meer lagere zorgkosten, toegankelijke infrastructuur, levensloopbestendige woningen en één loket voor zorg. D66 benadrukt inclusie en maatwerk, zodat mensen met een beperking volwaardig kunnen meedoen.
Lagere zorgkosten voor mensen met een handicap
D66 wil de stapeling van zorgkosten voor mensen met een handicap of chronische ziekte tegengaan en het eigen risico voor deze groep verlagen. Dit moet de financiële drempel tot zorg verlagen en de zorg toegankelijker maken.
“Mensen die een groot deel van hun inkomen aan zorg moeten uitgeven, bijvoorbeeld vanwege een chronische ziekte of een beperking, gaan een veel lager eigen risico betalen.”
“D66 wil stapeling van zorgkosten voorkomen, in het bijzonder voor mensen met een handicap of chronische ziekte.”
Eén loket en indicatie voor alle zorg
Om bureaucratie en versnippering tegen te gaan, wil D66 dat mensen met een handicap via één loket en met één indicatie toegang krijgen tot alle benodigde zorg.
“Via één loket en met één indicatie kunnen mensen voor alle zorg terecht, zodat niemand tussen wal en schip valt.”
Toegankelijke infrastructuur en vervoer
D66 wil afdwingbare normen voor toegankelijkheid van gebouwen, vervoer en publieke ruimte, zodat mensen met een fysieke beperking zich zelfstandig kunnen verplaatsen.
“Voor mensen met een fysieke beperking zijn te veel plekken moeilijk bereikbaar door ontoegankelijk openbaar vervoer. Nederland moet voor iederéén toegankelijk zijn. De afspraken hierover tussen Rijk, provincies en gemeenten moeten zo snel mogelijk worden uitgevoerd. Ook voeren we afdwingbare normen in voor toegankelijkheid, zoals voor gebouwen, vervoer en de publieke ruimte.”
Levensloopbestendige woningen en passende woonvormen
D66 pleit voor meer levensloopbestendige woningen en passende woonvormen voor mensen met een zorgbehoefte, zodat ook mensen met een beperking zelfstandig kunnen wonen.
“Oudere mensen en mensen met een zorgbehoefte verdienen passende woonvormen. We bouwen levensloopbestendige woningen en verbinden zorg, welzijn en wonen.”
Toegankelijke werkplekken en gelijke kansen op werk
D66 wil meer (fysiek) toegankelijke werkplekken en eerlijke kansen op de arbeidsmarkt voor mensen met een beperking, onder meer door maatwerk en bestrijding van discriminatie.
“De overheid geeft zelf het goede voorbeeld o.a. met ‘blinde’ sollicitaties en het creëren van meer (fysiek) toegankelijke werkplekken.”
“We maken de stap naar werk vanuit een uitkering makkelijker, bijvoorbeeld via vrijwillers- of deeltijdwerk. In dat kader willen wij ook dat er meer passend werk is of beschut werk is voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten en anderen met afstand tot de arbeidsmarkt, belangrijk daarbij is maatwerk.”
De SP vindt dat mensen met een beperking of handicap volledig moeten kunnen meedoen in de samenleving en niet mogen worden uitgesloten of gediscrimineerd. Ze willen concrete verbeteringen zoals meer toegankelijke werkplekken met volwaardig loon, betere uitkeringen voor jonggehandicapten, en investeren in passende zorg en ondersteuning. Het VN-verdrag voor mensen met een handicap wordt als toetssteen genomen voor nieuw beleid.
Volwaardig meedoen in samenleving en werk
De SP wil dat mensen met een beperking niet langer worden uitgesloten van werk en samenleving. Ze pleiten voor volwaardige banen met goede arbeidsvoorwaarden, hogere uitkeringen voor jonggehandicapten, en het VN-verdrag als norm voor alle nieuwe wetgeving. Hiermee willen ze discriminatie tegengaan en bestaanszekerheid bieden.
“Iedereen hoort erbij. Mensen met een beperking moeten volledig mee kunnen doen in de samenleving. Daarom moet er bij alle nieuwe wetten en regels gekeken worden of ze in lijn zijn met het VN verdrag inzake de rechten van personen met een handicap.”
“Iedereen krijgt recht op een baan en begeleiding. We zorgen voor een sociaal ontwikkelbedrijf met een volwaardig loon en goede cao.”
“Jonggehandicapten kunnen rekenen op een nieuwe en hogere Wajonguitkering. Jonggehandicapten die niet in hun eigen inkomen kunnen voorzien, worden daardoor niet meer verwezen naar de bijstand.”
Passende zorg en ondersteuning voor gehandicapten
De SP wil investeren in toegankelijke en kwalitatief goede gehandicaptenzorg en ondersteuning, zodat mensen met een beperking zelfstandig en met zekerheid kunnen leven. Gemeenten moeten voldoende middelen krijgen om deze zorg te leveren, zonder eigen bijdrage.
Toegankelijk wonen voor mensen met een beperking
De SP vindt dat jongeren en volwassenen met een beperking recht hebben op een veilige, betaalbare en toegankelijke woning met de juiste ondersteuning dichtbij, zodat niemand buiten de boot valt.
“Wonen met een beperking, zonder beperkingen. Jongeren en volwassenen met een beperking verdienen een veilige en betaalbare plek om te wonen, met de juiste ondersteuning dichtbij. Zo valt niemand buiten de boot en krijgt iedereen de kans om zelfstandig en met zekerheid te leven.”
Toegankelijke speel- en leefomgeving voor kinderen met een handicap
De SP wil dat kinderen met een handicap volledig kunnen meedoen in hun buurt en investeert daarom in toegankelijke speelplekken en buurtvoorzieningen.
“Ook kinderen met een handicap beperking moeten mee kunnen doen. We investeren in buurtcentra en buurtwerk, zodat elke wijk leeft en ieder kind ruimte krijgt om goed en veilig op te groeien.”
JA21 erkent de problemen in de gehandicaptenzorg, zoals personeelstekorten, lange wachtlijsten en hoge administratieve lasten, en wil deze aanpakken door extra financiering, vermindering van regeldruk en betere arbeidsmarktmaatregelen. De partij pleit voor het verlagen van administratieve lasten, investeren in capaciteit en het stimuleren van werkgevers om mensen met een beperking aan te nemen. Hun visie is gericht op praktische verbeteringen in zorg en arbeidsparticipatie voor mensen met een beperking.
Administratieve lasten in de gehandicaptenzorg verminderen
JA21 ziet dat de gehandicaptenzorg wordt belemmerd door overmatige administratieve lasten, wat ten koste gaat van de zorg voor cliënten. Door deze lasten te verminderen, wil de partij het werk aantrekkelijker maken voor personeel en de zorg toegankelijker voor gehandicapten.
Extra investeren in capaciteit en personeel gehandicaptenzorg
De partij constateert een groot tekort aan gekwalificeerd personeel en lange wachtlijsten in de gehandicaptenzorg, waardoor gehandicapten soms geen passende zorg krijgen. JA21 wil daarom extra investeren in capaciteit en personeel om de toegang tot essentiële zorg te verbeteren.
“Er is een groot tekort aan gekwalificeerd personeel en er zijn lange wachtlijsten die de toegang tot essentiële zorg belemmeren. Hierdoor neemt het aantal verwarde personen in de samenleving toe, of krijgen gehandicapten geen passende zorg.”
“JA21 wil de capaciteit van ggz-organisaties vergroten door extra financiering te verstrekken voor de zorg voor patiënten die te kampen hebben met zware psychiatrische problemen. Tenslotte acht JA21 het van groot belang dat er een specifieke arbeidsmarktaanpak komt voor de gehandicaptenzorg.”
Werkgevers stimuleren mensen met een beperking aan te nemen
JA21 wil werkgevers meer ruimte geven om mensen met een beperking of afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te nemen. Dit moet de arbeidsparticipatie van gehandicapten vergroten en hun positie op de arbeidsmarkt versterken.
“Werkgevers meer ruimte geven om mensen met een beperking of afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te nemen.”
Ethische kaders tegen stigmatisering van mensen met een beperking
JA21 wil duidelijke ethische kaders stellen om stigmatisering van mensen met een beperking en negatieve gevolgen van genetische manipulatie te voorkomen. Dit standpunt richt zich op het beschermen van de waardigheid en rechten van gehandicapten.
“JA21 wil daarom dat er duidelijke ethische kaders worden gesteld waarmee stigmatisering van mensen met een beperking en onvoorziene gevolgen van genetische manipulatie voor toekomstige generaties worden voorkomen.”
BBB wil mensen met een beperking (gehandicapten) nadrukkelijk betrekken bij beleid en uitvoering, en streeft naar minder bureaucratie en meer praktische ondersteuning. Ze pleiten voor inspraak van ervaringsdeskundigen, betere toegang tot passend onderwijs en vervoer, en het terugdringen van administratieve lasten in de zorg. De partij legt de nadruk op gelijkwaardige participatie en praktische verbeteringen in het dagelijks leven van mensen met een beperking.
Ervaringsdeskundigen structureel betrekken bij beleid
BBB vindt dat mensen met een beperking en hun ervaringsdeskundigheid centraal moeten staan bij het maken en uitvoeren van beleid. Dit moet leiden tot meer passende ondersteuning en betere naleving van het VN-verdrag handicap.
“Inspraak en ondersteuning voor mensen met een beperking wordt geregeld door ervaringsdeskundigen nadrukkelijk te betrekken bij al het beleid. Mensen met een beperking blijven nadrukkelijk betrokken bij de uitvoering en opvolging van de werkagenda VN verdrag handicap.”
Minder administratie, meer tijd voor zorg
De partij wil de administratieve lasten in de zorg drastisch verminderen, zodat zorgverleners meer tijd hebben voor mensen met een beperking en andere patiënten.
“BBB wil de administratieve lasten in de zorg drastisch terug dringen. Daarom zetten wij in op verplichte standaardisatie van digitale gegevensuitwisseling tussen zorgaanbieders. Minder tijd kwijt aan papierwerk betekent meer tijd voor de patiënt.”
Onderwijs en vervoer voor leerlingen met een beperking verbeteren
BBB pleit voor toegankelijk onderwijs dicht bij huis voor leerlingen met een beperking, met goed en betrouwbaar leerlingenvervoer als vangnet, en behoud van gespecialiseerd onderwijs.
“Leerlingen met beperkingen moeten zoveel mogelijk dichtbij huis onderwijs kunnen volgen, met goed en betrouwbaar leerlingenvervoer als vangnet waar dat niet lukt. De kwaliteit van dit vervoer moet beter.”
“Behoud van het gespecialiseerd onderwijs zodat elke leerling onderwijs op maat kan krijgen.”
NSC wil dat mensen met een beperking volwaardig kunnen deelnemen aan de samenleving, met nadruk op toegankelijkheid, werk, wonen, vervoer en sport. Ze pleiten voor concrete maatregelen zoals volledige implementatie van het VN Verdrag Handicap, uitbreiding van beschutte werkplekken, en betere sportfaciliteiten voor gehandicapten. De partij richt zich op het wegnemen van drempels en het aantrekkelijker maken voor werkgevers om mensen met een beperking aan te nemen.
Volwaardige participatie en toegankelijkheid
NSC streeft naar een samenleving waarin mensen met een beperking volledig kunnen meedoen, door fysieke, sociale en wettelijke drempels weg te nemen. Ze willen de volledige implementatie van het VN Verdrag Handicap en betere toegankelijkheid van de leefomgeving en het openbaar vervoer.
“We onderkennen het belang van een toegankelijke samenleving waarin iedereen, ongeacht beperking, volledig kan participeren. Daarom zetten we ons in voor een volledige implementatie van het VN Verdrag Handicap in nauwe samenwerking met lagere overheden en belangenorganisaties. Bijvoorbeeld door actief drempels weg te nemen in de fysieke leefomgeving en de toegankelijkheid van het openbaar vervoer te verbeteren.”
Meer werk- en dagbestedingskansen voor mensen met een beperking
NSC wil de arbeidsdeelname van mensen met een beperking vergroten door het creëren van meer arbeidsplaatsen, uitbreiding van beschutte werkplekken, en het aantrekkelijker maken voor werkgevers om deze doelgroep aan te nemen.
“Mensen met een (aangeboren) beperking moeten volwaardig kunnen meedoen in onze maatschappij. Er komt een nieuw aanvalsplan om arbeidsplaatsen te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt om zo hun talenten beter te benutten. Het moet voor werkgevers veel aantrekkelijker en eenvoudiger worden om mensen uit deze doelgroep in dienst te nemen (door omscholing, no riskpolis, loonkostensubsidie, jobcoaching). Het aantal beschutte plaatsen in de sociale werkvoorziening wordt uitgebreid...”
Toegankelijke sportfaciliteiten voor gehandicapten
NSC erkent het belang van sportdeelname voor mensen met een beperking en wil specifiek investeren in gehandicaptensport en bijbehorende faciliteiten.
“In het bijzonder besteden we ook aandacht aan de gehandicaptensport en aan goede faciliteiten voor sporttalenten.”
Passende woningen en vervoer voor mensen met een beperking
De partij wil dat mensen met een beperking toegang krijgen tot passende woningen en vervoer, zodat zij zelfstandig kunnen wonen en deelnemen aan de samenleving.
“We willen voor iedereen met een beperking een volwaardige deelname aan de samenleving bereiken door het realiseren van passende woningen, vervoer en kansen voor werk- en dagbesteding.”
De VVD wil mensen met een beperking optimaal ondersteunen zodat zij volwaardig kunnen meedoen in de samenleving, zonder de regie over te nemen. De partij zet in op innovatie, toegankelijke gebouwen, uitvoering van het VN-verdrag Handicap, en het persoonsgebonden budget (PGB) om eigen regie te versterken. Concrete maatregelen richten zich op praktische toegankelijkheid, technologische oplossingen en het waarborgen van zelfbeschikking.
Innovatie en toegankelijkheid voor mensen met een beperking
De VVD kiest voor technologische innovaties en betere toegankelijkheid van gebouwen om mensen met een beperking te ondersteunen en hun deelname aan de samenleving te bevorderen. Dit moet de zorg verbeteren en de druk op zorgmedewerkers verlichten. De uitvoering van het VN-verdrag Handicap wordt samen met mensen met een beperking vormgegeven.
“We kiezen ervoor om mensen met een beperking optimaal te ondersteunen. Niet door de regie over te nemen, maar aan te vullen waar nodig. Iedereen moet immers mee kunnen doen, ongeacht een eventuele beperking.”
“We kiezen voor de introductie van innovaties om de schaarste aan medewerkers het hoofd te bieden. Hierbij letten we nadrukkelijk op de toegankelijkheid van gebouwen voor mindervalide personen. De uitvoering van het VN-verdrag Handicap krijgt verder vorm in samenwerking met mensen met een beperking en hun vertegenwoordigers.”
Persoonsgebonden budget (PGB) voor eigen regie
De VVD ziet het PGB als een belangrijk instrument om mensen met een beperking (en ouderen) zoveel mogelijk regie over hun eigen leven te geven. Het PGB wordt alleen beschikbaar gesteld aan mensen die het zelf of via familie kunnen beheren, met waarborgen tegen misbruik.
“De VVD ziet het Persoonsgebonden Budget (PGB) als instrument om ouderen en mensen met een beperking zoveel mogelijk regie te geven over hun leven. Mensen kunnen hiermee zelf bepalen wie hen helpt, waar en wanneer. Daar staan wij achter.”
“We stellen het daartoe alleen beschikbaar voor mensen die zelf, of via hun familie, in staat zijn het te beheren. Het PGB is geen inkomensvoorziening.”
De ChristenUnie wil de kwaliteit en beschikbaarheid van gehandicaptenzorg verbeteren door eerdere bezuinigingen terug te draaien en te investeren in personeel en voorzieningen. Ze pleiten voor volledige invoering van het VN-verdrag Handicap en financiële tegemoetkomingen voor gehandicapten die structureel hoge zorgkosten hebben. De partij streeft naar een zorgsysteem dat toegankelijk, menselijk en niet afhankelijk is van marktwerking.
Bezuinigingen op gehandicaptenzorg terugdraaien en investeren
De ChristenUnie erkent dat eerdere bezuinigingen de gehandicaptenzorg hebben geschaad en wil deze terugdraaien. Ze willen investeren in personeel, voorzieningen en een financieringssysteem dat niet afhankelijk is van het aantal bezette bedden. Dit moet leiden tot betere kwaliteit en beschikbaarheid van zorg voor gehandicapten.
“De bezuiniging op de gehandicaptenzorg wordt teruggedraaid. We investeren in de kwaliteit en beschikbaarheid van personeel en voorzieningen in de gehandicaptenzorg en gaan naar een financiering die niet afhankelijk is van het aantal bezette bedden.”
Volledige invoering VN-verdrag Handicap en toegankelijke woningen
De partij wil het VN-verdrag Handicap volledig invoeren, met specifieke aandacht voor de toegankelijkheid van zowel bestaande als nieuwe woningen. Dit moet de inclusie en zelfstandigheid van gehandicapten bevorderen.
“Het VN-verdrag Handicap wordt volledig ingevoerd, ook bij de toegankelijkheid van bestaande en nieuwe woningen.”
Financiële tegemoetkoming voor structurele zorgkosten
De ChristenUnie erkent dat gehandicapten vaak structureel hun eigen risico moeten opmaken en wil hiervoor een financiële tegemoetkoming bieden. Dit moet de financiële druk op gehandicapten verlichten.
“mensen die altijd hun eigen risico moeten opmaken, zoals chronisch zieken en gehandicapten, een tegemoetkoming krijgen.”
50PLUS erkent de specifieke uitdagingen waarmee gehandicapten te maken hebben, vooral op het gebied van digitale toegankelijkheid en mobiliteit. Hun belangrijkste voorstellen zijn het waarborgen van papieren alternatieven voor digitale overheidsdiensten en het verbeteren van de verkeersveiligheid voor gehandicapten. De partij legt de nadruk op inclusie en praktische ondersteuning zodat gehandicapten volwaardig kunnen deelnemen aan de samenleving.
Papieren alternatief voor digitale overheidsdiensten
50PLUS wil dat overheidsdiensten en facilitaire bedrijven gehandicapten die moeite hebben met digitale formulieren, altijd een papieren alternatief bieden. Dit moet digitale uitsluiting voorkomen en de toegankelijkheid van essentiële diensten waarborgen.
“Overheidsdiensten en facilitaire bedrijven bieden ouderen en gehandicapten die moeite hebben met digitale formulieren, een papieren alternatief.”
Verbeteren verkeersveiligheid voor gehandicapten
De partij maakt zich zorgen over de toenemende verkeersonveiligheid voor gehandicapten en wil dat mobiliteit voor deze groep geen luxe maar een basisvoorziening is. Ze pleiten voor bereikbaarheid en veiligheid in het verkeer, met expliciete aandacht voor gehandicapten.
“De veiligheid in het verkeer van wandelaars en fietsers en van ouderen en gehandicapten komt steeds meer in het geding en het gedrang.”
Het CDA richt zich op het ondersteunen van mensen met een beperking richting werk, vooral via landelijke dekking van ontwikkelbedrijven. Hun belangrijkste concrete voorstel is het bevorderen van participatie op de arbeidsmarkt voor mensen met een beperking, zodat zij een volwaardige plek in de samenleving kunnen innemen. De partij ziet werk als middel tot integratie en zelfstandigheid voor deze groep.
Ondersteuning naar werk via ontwikkelbedrijven
Het CDA wil mensen met een beperking actief ondersteunen bij hun ontwikkeling richting regulier werk of via (tijdelijke) werkplekken, door landelijke dekking van sociaal ontwikkelbedrijven te realiseren. Dit beleid is bedoeld om de arbeidsdeelname en maatschappelijke participatie van mensen met een beperking te vergroten en hun kansen op de arbeidsmarkt te verbeteren.
“Het gaat daarbij om ondersteuning van mensen met een beperking bij hun ontwikkeling richting regulier werk of om (tijdelijke) werkplekken.”
“Sociaal ontwikkelbedrijven leveren een belangrijke bijdrage aan de integratie en participatie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en zijn een essentieel onderdeel van de sociale zekerheid. We werken toe naar landelijke dekking van ontwikkelbedrijven.”
BVNL wil het automatisch toekennen van uitkeringen aan jongeren met een handicap na hun opleiding beëindigen en in plaats daarvan inzetten op arbeidsmarktgerichte programma’s die zelfredzaamheid bevorderen. Het uitgangspunt is dat werk aantrekkelijker moet zijn dan een uitkering, ook voor mensen met een handicap.
Automatische uitkering voor jongeren met handicap stoppen
BVNL vindt dat jongeren met een handicap na hun opleiding niet automatisch een uitkering moeten krijgen, maar gestimuleerd moeten worden om te participeren op de arbeidsmarkt. Het doel is om afhankelijkheid te voorkomen en de nadruk te leggen op individuele sterke punten en zelfredzaamheid.
“De praktijk van het automatisch toekennen van uitkeringen aan jongeren met een handicap na hun opleiding dient te worden beëindigd. In plaats daarvan komen er arbeidsmarktgerichte programma’s die de individuele sterke punten benadrukken om zelfredzaamheid te bevorderen en afhankelijkheid te voorkomen. Dit in lijn met het streven van BVNL om werk aantrekkelijker te maken dan uitkeringen.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma