Verkiezingsprogramma's 2025 overgeen boete huis zonder bewoning
FVD is tegen elke vorm van belasting of boete op het bezit van een woning, ook als deze niet wordt bewoond. Zij willen het eigendomsrecht van huizen beschermen en vinden dat bezitters van een huis nooit financieel gestraft mogen worden voor leegstand. Concrete voorstellen zijn het afschaffen van het eigenwoningforfait, het niet belasten van de eigen woning, en het niet invoeren van boetes of lasten op woningen zonder bewoning.
Geen belasting of boete op leegstaande woningen
FVD beschouwt het bezit van een eigen woning als heilig en verzet zich tegen elke vorm van belasting of boete op huizen, ongeacht of deze bewoond zijn. Zij willen het eigenwoningforfait afschaffen en de eigen woning volledig onbelast houden, zodat bezitters niet worden gestraft voor leegstand. Dit standpunt is bedoeld om het eigendomsrecht te beschermen en financiële lasten voor huiseigenaren te minimaliseren.
“De eigen woning vormt het fundament van vrijheid, veiligheid en gezinsleven. Wat ons betreft is bezit daarvan heilig. Daarom blijft de eigen woning in box 1: nooit belasting over je eigen huis, dus ook geen eigenwoningforfait.”
“We maken de OZB gelijk voor iedereen en koppelen deze niet meer aan de WOZ-waarde maar aan het aantal bewoners, zodat het hebben van een woning nooit een last is.”
“We schaffen het eigenwoningforfait af en houden de eigen woning in box 1, zodat nooit belasting wordt betaald over het eigen huis.”
GroenLinks-PvdA vindt het onacceptabel dat woningen bewust leegstaan en wil dit tegengaan door gemeenten de mogelijkheid te geven een heffing op langdurige leegstand in te voeren. Daarnaast pleit de partij voor een gemeentelijke leegstandsverordening, zodat woningen zonder geldige reden niet onbewoond blijven maar verhuurd worden. Het doel is om speculatie en woningnood te bestrijden door leegstand financieel onaantrekkelijk te maken.
Gemeentelijke heffing op langdurige leegstand
GroenLinks-PvdA wil dat gemeenten een heffing kunnen opleggen aan eigenaren van woningen die langdurig leegstaan zonder goede reden. Hiermee willen ze het bewust leeg laten staan van woningen door speculanten ontmoedigen en zorgen dat woningen sneller beschikbaar komen voor verhuur of bewoning.
“Met een gemeentelijke heffing op langdurig leegstaande woningen gaan we ook leegstand tegen. Elke gemeente kan daarnaast een leegstandsverordening opstellen, zodat woningen die zonder goede reden langdurig leegstaan alsnog verhuurd worden.”
Opkoopbescherming: woningen alleen voor eigen bewoning
De partij stelt dat woningen bedoeld zijn om in te wonen, niet om leeg te laten staan voor speculatie. Door een opkoopbescherming in te voeren, willen ze voorkomen dat woningen worden gekocht door partijen die niet zelf gaan bewonen, waarmee leegstand en speculatie worden tegengegaan.
“Als je een woning koopt, is het de bedoeling dat je er ook gaat wonen. Met een opkoopbescherming zorgen we dat woningen naar mensen gaan die er gaan wonen, in plaats van naar speculanten.”
Geen boete voor bewoning, wel voor niet-bouwen op grond
Hoewel het programma pleit voor een heffing op leegstaande woningen, wordt een boete specifiek genoemd voor grondeigenaren die niet tijdig bouwen op grond met een woonbestemming, niet voor particuliere woningen die tijdelijk leegstaan.
“Als eigenaren van grond met een woonbestemming niet binnen een vaste termijn overgaan op woningbouw, volgen boetes en in het ergste geval onteigening.”
De SP wil leegstand van woningen en gebouwen actief tegengaan door eigenaren van langdurig leegstaande panden extra te belasten en een landelijke woonplicht in te voeren. Hiermee wil de partij speculatie ontmoedigen en zorgen dat woningen daadwerkelijk worden gebruikt om in te wonen, niet als beleggingsobject. Gemeenten krijgen bovendien de mogelijkheid om leegstaande panden te onteigenen als eigenaren geen plannen hebben voor gebruik of bewoning.
Extra belasting op leegstaande panden
De SP stelt voor om eigenaren van langdurig leegstaande panden extra te belasten om speculatie te ontmoedigen en leegstand tegen te gaan. Dit moet ervoor zorgen dat panden sneller beschikbaar komen voor bewoning en niet langer als winstobject worden vastgehouden.
“Leegstaande panden worden extra belast, zodat speculatie niet langer loont.”
Landelijke woonplicht voor woningen
De partij wil een landelijke woonplicht invoeren, zodat woningen daadwerkelijk worden gebruikt waarvoor ze bedoeld zijn: als thuis voor mensen, niet als investering voor beleggers. Dit betekent dat het niet langer toegestaan is om woningen langdurig leeg te laten staan zonder bewoning.
“We voeren een landelijke woon plicht in. Zo zullen huizen gebruikt worden waarvoor ze bedoeld zijn: als thuis.”
Onteigening bij geen plannen voor gebruik of bewoning
Als eigenaren geen plannen hebben om leegstaande panden te gebruiken of geschikt te maken voor bewoning, wil de SP dat gemeenten deze panden kunnen onteigenen. Dit is bedoeld om de woningnood direct aan te pakken en leegstand om te zetten in woonruimte.
“Als eigenaren geen plannen hebben om de panden te gebruiken of geschikt te maken voor bewoning, kunnen gemeenten deze onteigenen.”
50PLUS is tegen het opleggen van boetes of financiële sancties aan huizenbezitters vanwege leegstand of het niet bewonen van hun woning. Hun programma bevat geen expliciet voorstel over "geen boete huis zonder bewoning", maar benadrukt wel het afschaffen van boetes op het aflossen van de hypotheek en het voorkomen van boetebepalingen die schulden verergeren. Concrete voorstellen richten zich vooral op het financieel ontzien van woningbezitters en het stimuleren van eigendom.
Afschaffen boete op het aflossen van de hypotheek
50PLUS wil dat mensen niet financieel worden gestraft als zij hun hypotheek versneld aflossen. Dit standpunt is relevant omdat het aansluit bij het bredere principe dat woningbezit niet extra belast of beboet moet worden, wat indirect raakt aan het thema "geen boete huis zonder bewoning".
“Afschaffen boete op het aflossen van uw hypotheek.”
Geen boetebepalingen die schulden verergeren bij wonen
De partij verzet zich tegen boetebepalingen die schulden bij woningbouwcorporaties en andere nutsbedrijven kunnen vergroten. Dit sluit aan bij het uitgangspunt dat financiële sancties rondom wonen moeten worden voorkomen, hoewel het niet direct over leegstand gaat.
“Schulden mogen niet oplopen door boetebepalingen bij woningbouwcorporaties, energiebedrijven, ziektekostenverzekeraars, belastingdienst en deurwaarders.”
BBB spreekt zich in het verkiezingsprogramma niet expliciet uit over het invoeren of afschaffen van een boete voor huizen zonder bewoning. Wel is het programma duidelijk tegen extra regels, boetes en bureaucratie rondom wonen en bouwen, en pleit BBB voor meer ruimte en minder angst voor boetes, vooral voor burgers en ondernemers. Er zijn geen concrete voorstellen gevonden die direct gaan over het wel of niet beboeten van leegstaande woningen.
Minder angst voor boetes en meer ruimte
BBB wil minder tijdverspilling aan papieren verplichtingen en minder angst voor boetes, met meer ruimte voor gezond verstand, vooral voor het midden- en kleinbedrijf en burgers. Dit standpunt impliceert een algemene afkeer van boetes en strenge regelgeving, maar noemt niet specifiek het beboeten van leegstaande woningen.
“We willen minder tijdverspilling aan papieren verplichtingen, minder angst voor boetes en meer ruimte voor gezond verstand.”
Boete voor gemeenten bij verzwaren bouwbesluit (niet voor leegstand)
BBB stelt een boete voor, maar dan juist voor gemeenten die het bouwbesluit verzwaren met aanvullende eisen. Dit is niet gericht op bewoners of leegstand, maar op het beperken van extra regelgeving door overheden.
“Er komt een boete voor gemeenten die het bouwbesluit verzwaren met aanvullende eisen.”
BIJ1 wil leegstand van woningen streng aanpakken door hoge boetes op te leggen aan eigenaren die hun panden onnodig leeg laten staan. Het doel is om wonen als basisrecht te beschermen en speculatie en inefficiënt gebruik van woonruimte te bestrijden, met als ultieme maatregel onteigening van langdurig leegstaande panden.
Hoge boetes en onteigening bij langdurige leegstand
BIJ1 stelt voor om eigenaren van onnodig leegstaande woningen fors te beboeten, oplopend tot volledige onteigening na drie jaar. Dit beleid is bedoeld om leegstand te ontmoedigen, speculatie tegen te gaan en woningen beschikbaar te maken voor mensen die een huis nodig hebben.
“Er komen hoge leegstandsboetes bij langdurige onnodige leegstand; als de eigenaar meerdere waarschuwingen negeert kan dit progressief oplopen tot 2,8% van de WOZ-waarde per maand, wat neerkomt op een boete van de volledige waarde van het pand in drie jaar. Er komen proactieve onteigeningsinstrumenten voor gemeenten met uitgebreide wettelijke grondslag.”
“Wie een woning onnodig leeg laat staan, betaalt een boete van 2,8% van de WOZ-waarde per maand (100% van de waarde in 3 jaar). Na 3 jaar onteigenen (terugpakken) we de woning en wijzen die toe aan mensen om te wonen.”
BVNL is tegen extra regels en verplichtingen voor huiseigenaren, waaronder boetes of verplichtingen voor huizen die niet permanent bewoond worden. Zij willen dat eigenaren volledige vrijheid houden over hun woning, zonder sancties of dwang tot bewoning, en pleiten voor minder overheidsbemoeienis op de woningmarkt.
Geen boete of verplichting voor leegstaande woningen
BVNL vindt dat huiseigenaren niet gestraft of verplicht mogen worden om hun woning te bewonen of te verhuren. Zij verzetten zich tegen overheidsmaatregelen die eigenaren dwingen tot bewoning of verduurzaming, en willen permanente bewoning van vakantiewoningen toestaan om de woningmarkt te verruimen.
Het CDA wil het delen van een huis door volwassenen niet langer financieel bestraffen en pleit daarom voor het afschaffen van de kostendelersnorm in de Participatiewet. Hiermee wil de partij het makkelijker maken voor mensen om samen te wonen zonder een boete te riskeren, vooral in het kader van de wooncrisis en mantelzorg. Het CDA ziet dit als een manier om de woningnood te verlichten en onderlinge solidariteit te bevorderen.
Kostendelersnorm afschaffen: geen boete bij huis delen
Het CDA wil dat volwassenen zonder financiële boete een huis kunnen delen, door de kostendelersnorm in de Participatiewet af te schaffen. Dit moet het aantrekkelijker maken om samen te wonen, bijvoorbeeld voor mantelzorg of tijdens de wooncrisis, en voorkomt dat mensen financieel worden gestraft voor het delen van een woning.
De ChristenUnie wil mensen niet financieel straffen als zij hun huis delen met iemand in woonnood en pleit daarom voor het afschaffen van de kostendelersnorm. Hiermee wil de partij solidariteit bevorderen en het delen van woonruimte stimuleren, zodat bestaande woningen beter benut worden en de woningnood wordt bestreden.
Kostendelersnorm afschaffen voor woningdelen
De ChristenUnie vindt het onrechtvaardig dat mensen die hun huis openstellen voor anderen in woonnood financieel worden gestraft via de kostendelersnorm. Door deze norm af te schaffen voor mensen die hun woning delen, wil de partij het makkelijker maken om samen te wonen en zo snel extra woonruimte te creëren zonder nieuwbouw. Dit sluit direct aan bij het principe van "geen boete huis zonder bewoning".
“Maar wie dat doet, wordt nu financieel gestraft via de kostendelersnorm: hoe meer mensen in één huis wonen, hoe lager de uitkering per persoon. Dat is niet rechtvaardig. Daarom schaffen we de kostendelersnorm in de Participatiewet af voor mensen die onderdak bieden aan iemand in nood of bereid zijn om hun woning te delen met iemand anders.”
“Bovendien helpt dit direct in de strijd tegen woningnood. Door bestaande woningen beter te benutten en mensen de vrijheid te geven om samen te wonen, creëren we snel extra woonruimte zonder dat daar nieuwbouw voor nodig is.”
De PVV is tegen het beboeten van huizen die leegstaan of niet bewoond worden en wil permanente bewoning van recreatiewoningen volledig toestaan. Hun belangrijkste voorstel is het schrappen van beperkingen op bewoning, zodat mensen niet worden gestraft voor het niet bewonen van hun huis en er meer flexibiliteit ontstaat op de woningmarkt.
Permanente bewoning van recreatiewoningen toestaan
De PVV wil dat mensen zonder restricties permanent in recreatiewoningen mogen wonen, waarmee ze impliciet tegen boetes of sancties voor niet-bewoning zijn. Dit voorstel is bedoeld om het woningtekort te verlichten en mensen meer vrijheid te geven in hun woonkeuze, zonder angst voor boetes of handhaving.
De Partij voor de Dieren vindt dat huizen bedoeld zijn om in te wonen en niet om mee te speculeren of leeg te laten staan. Ze willen leegstand ontmoedigen door een heffing op leegstaande panden en pleiten voor het afschaffen van boetes voor daklozen die in de openbare ruimte slapen. Hun visie is gericht op het tegengaan van woningnood en het beschermen van kwetsbare groepen.
Heffing op leegstand, geen boete op niet-bewoning
De PvdD wil speculatie en leegstand van woningen tegengaan door een financiële prikkel (heffing) op leegstaande panden, zodat huizen niet onnodig leeg blijven staan. Tegelijkertijd willen ze voorkomen dat kwetsbare mensen, zoals daklozen, worden gestraft voor het ontbreken van een woning.
De SGP noemt in haar verkiezingsprogramma geen expliciet standpunt over het invoeren of afschaffen van een boete op woningen zonder bewoning (leegstandboete). Wel benadrukt de partij het belang van het beter benutten van de bestaande woningvoorraad en het voorkomen van langdurige leegstand, maar concrete voorstellen over boetes of sancties bij leegstand ontbreken. De focus ligt op het stimuleren van woningbouw en het optimaal inzetten van bestaande panden.
Bestaande woningvoorraad beter benutten
De SGP wil dat bestaande woningen en leegstaande panden beter worden ingezet om de woningnood te verlichten. Dit gebeurt door het mogelijk maken van transformatie, splitsing en andere vormen van benutting, maar er wordt niet gesproken over het bestraffen van leegstand met boetes.
De VVD is tegen het opleggen van boetes of extra lasten aan eigenaren van huizen die (tijdelijk) niet bewoond worden. Zij vinden dat een huis privébezit is en geen melkkoe voor de gemeente mag zijn. De partij wil woningeigenaren beschermen tegen extra belastingen en pleit voor meer vrijheid en minder gemeentelijke inmenging.
Geen boete of extra lasten voor leegstaande huizen
De VVD vindt dat het bezit van een huis niet extra belast of beboet mag worden als het (tijdelijk) niet bewoond wordt. Zij verzetten zich tegen maatregelen die het eigen huis als inkomstenbron voor gemeenten gebruiken en benadrukken het recht van eigendom en vrijheid van de woningeigenaar.
DENK is voorstander van het aanpakken van leegstand en het niet benutten van woningen of grond, en wil gemeenten de mogelijkheid geven om hiervoor een leegstandsheffing in te voeren. Er wordt echter nergens expliciet gepleit voor een algemene boete op particuliere woningen zonder bewoning; het beleid richt zich vooral op het tegengaan van structurele leegstand via gemeentelijke heffingen.
Gemeenten mogen leegstandsheffing invoeren
DENK wil leegstand van woningen en het niet benutten van grond tegengaan door gemeenten de bevoegdheid te geven een leegstandsheffing of heffing op braakliggende grond in te voeren. Dit is bedoeld om het woningtekort aan te pakken en effectief gebruik van beschikbare woonruimte te stimuleren. Het voorstel is gericht op structurele leegstand, niet op incidentele of tijdelijke leegstand van particuliere woningen.
“Om leegstand en het niet benutten van grond te kunnen aanpakken, kunnen gemeenten een leegstandsheffing of een heffing op braakliggende grond invoeren.”
Volt is voorstander van het ontmoedigen van leegstand van woningen door middel van een jaarlijks stijgende gemeentelijke belasting, naar Vlaams voorbeeld. Zij willen eigenaren van leegstaande huizen financieel prikkelen om hun panden sneller te bewonen of beschikbaar te stellen, en zien dit als een manier om de woningvoorraad beter te benutten en de wooncrisis aan te pakken.
Leegstand van woningen belasten naar Vlaams model
Volt wil leegstand van woningen actief ontmoedigen door een jaarlijks stijgende gemeentelijke belasting in te voeren voor leegstaande panden. Hiermee willen ze eigenaren aansporen om woningen sneller te laten bewonen en zo het woningtekort verminderen. Dit beleid is expliciet bedoeld als financiële prikkel en alternatief voor het onbenut laten van woningen.
“De leegstand van woningen moet worden ontmoedigd. Volt pleit daarom voor de Vlaamse aanpak, een methode waarbij leegstand wordt aangepakt met een jaarlijks stijgende gemeentelijke belasting. Dit beweegt eigenaren om sneller in actie te komen als hun pand leeg staat.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma