De PVV zet Nederlanders op de eerste plaats en wil een totale asielstop, lagere lasten voor burgers, behoud van nationale soevereiniteit en het schrappen van klimaatmaatregelen. De partij pleit voor streng immigratiebeleid, meer betaalbare woningen voor Nederlanders, afschaffing van het eigen risico in de zorg, en het stoppen van miljardenuitgaven aan de EU, ontwikkelingshulp en de publieke omroep. De kern van hun visie is het beschermen van Nederlandse cultuur, identiteit en koopkracht, met een sterke nadruk op het beperken van immigratie en het terugdraaien van linkse beleidsmaatregelen.
De PVV wil een volledige asielstop, het sluiten van azc’s, en het direct uitzetten van criminele vreemdelingen. Ze willen geen voorrang meer voor statushouders op sociale huurwoningen en maken illegaliteit strafbaar. Dit beleid is bedoeld om de instroom van vreemdelingen te stoppen, de kosten te verlagen en de veiligheid en leefbaarheid voor Nederlanders te vergroten.
“Wij voeren onmiddellijk een azc-stop in, gaan azc’s sluiten, asielzoekers aan de grens terugsturen, criminele vreemdelingen uitzetten – en Nederland terugveroveren.”
“Nederland is Nederland niet meer. We hebben te veel vreemdelingen, te veel asielzoekers, te veel islam en veel te veel azc’s. Het opengrenzenbeleid maakt ons land helemaal kapot. De PVV is er klaar mee. Het roer moet drastisch om.”
“Nooit meer voorrang op sociale huurwoningen voor statushouders – ook niet met urgentie”
“Illegaliteit en hulp aan illegalen strafbaar conform aangenomen PVV-amendement”
“We sluiten onze grenzen voor alle asielzoekers en sturen Oekraïense mannen terug naar Oekraïne.”
De PVV wil de lasten voor burgers verlagen door onder andere de btw op energie te verlagen, sociale huren te verlagen, het eigen risico in de zorg af te schaffen en de tandarts in het basispakket te brengen. Ze willen stoppen met miljardenuitgaven aan asielopvang, ontwikkelingshulp, de EU en de NPO, en het ambtenarenapparaat inkrimpen. Dit alles om de koopkracht en het welzijn van Nederlanders te verbeteren.
“De PVV verlaagt volgend jaar de sociale huren met 10%.”
“Eigen risico geheel afschaffen”
“Tandarts in het basispakket”
“Btw op energie omlaag van 21 naar 9%”
“We dekken onze voorstellen door elders de uitgaven te beperken. We sluiten onze grenzen voor alle asielzoekers en sturen Oekraïense mannen terug naar Oekraïne. Alleen al dit jaar besteden we € 6 miljard aan de asielopvang en € 3 miljard aan de opvang van Oekraïners. De PVV stopt ook met ontwikkelingshulp. Elk jaar maken we vele miljarden over naar Afrika. Ook willen we miljarden minder afdragen aan de Europese Unie.”
“Verder stoppen we met de NPO, met de oneerlijke expatregeling en met de export van uitkeringen”
De PVV wil af van wat zij zien als een schaamtecultuur en het uitwissen van Nederlandse tradities. Ze willen geen excuses meer voor het slavernijverleden, het boerkaverbod invoeren, de NPO opheffen en politieke benoemingen in de (semi-)publieke sector tegengaan. Dit alles om de Nederlandse cultuur, geschiedenis en tradities te beschermen.
“Handen af van onze geschiedenis, cultuur, identiteit, tradities en feesten; linkse haat tegen helden uit onze geschiedenis stoppen”
“Excuses voor het slavernijverleden en de politionele acties intrekken”
“Financiering van de NPO geheel stoppen”
“We voeren een algeheel boerkaverbod in”
“Verbod op de islamitische gebedsoproep”
De PVV wil stoppen met klimaatbeleid dat volgens hen leidt tot hoge lasten en onnodige betutteling. Ze willen geen nieuwe windturbines of zonneparken, geen verplichte warmtepomp, en inzetten op kernenergie en betaalbare energie voor burgers.
“Geen miljardenverspilling aan klimaatbeleid, maar een betaalbare energierekening.”
“Geen enkele nieuwe windturbine er meer bij; geen nieuwe zonneparken”
“Nieuwe kerncentrales bijbouwen, ook kleine modulaire reactoren; inzet op thorium”
“Geen verplichte warmtepomp, niet verplicht van het gas af”
De PVV wil minder macht en geld naar de Europese Unie, behoud van vetorechten, en het terughalen van bevoegdheden naar Nederland. Ze zijn tegen een Europese superstaat en willen dat Nederland weer baas is over eigen grenzen, geld en regels.
“De PVV kiest voor een soeverein Nederland. Dat betekent: baas in eigen land, baas over eigen geld, eigen grenzen en eigen regels.”
“Niet nóg meer bevoegdheden en miljarden overhevelen naar Brussel, maar juist terughalen.”
“Onze vetorechten behouden we, herstellen we in ere én zetten we in: Nederland moet al het mogelijke vetoën”
DENK zet in op het bestrijden van discriminatie, het vergroten van bestaanszekerheid, betaalbare woningen, toegankelijke zorg en een rechtvaardig klimaatbeleid. De partij wil ongelijkheid actief verkleinen door hogere lonen, lagere lasten voor lage en middeninkomens, en stevige investeringen in publieke voorzieningen. DENK onderscheidt zich met concrete voorstellen voor armoedebestrijding, onderwijs, woningbouw, en een uitgesproken positie tegen extreemrechts en discriminatie.
DENK maakt bestaanszekerheid en het terugdringen van armoede tot topprioriteit, met nadruk op hogere lonen, lagere lasten en betere sociale voorzieningen. De partij wil ongelijkheid tussen arm en rijk actief verkleinen en investeert fors in armoedebestrijding.
“Wij willen een eerlijk loon voor alle Nederlanders. Daarom zijn wij voor een verhoging van het minimumloon naar 18 euro per uur.”
“Wij willen dat de prijzen van boodschappen omlaag gaan. Dit doen wij door het nemen van prijsmaatregelen en het verlagen van de BTW.”
“Wij staan voor extra investeringen in armoedebestrijding en in toegankelijkere armoederegelingen. Er komt een fulltime Minister voor Armoedebestrijding.”
“Wij willen gezinnen ondersteunen met een hogere kinderbijslag en een hoger kindgebonden budget. En in plaats van één keer per drie maanden, wordt de kinderbijslag elke maand uitbetaald.”
DENK wil het woningtekort snel oplossen door fors meer betaalbare woningen te bouwen, procedures te versnellen en een sterke regierol voor de overheid. De partij richt zich op zowel huurders als kopers, met bescherming tegen hoge huren en investeringen in verduurzaming.
“Het doel is om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen.”
“Er komt een Rijkswoningbouwfonds waarin we meer geld reserveren om de bouw van betaalbare woningen te stimuleren.”
“Wij willen dat de huurprijsbescherming wordt behouden en uitgebreid. Dit betekent dat wij willen dat alle huurders kunnen afdwingen dat zij een rechtvaardige huur betalen.”
DENK wil zorg toegankelijk maken voor iedereen door het eigen risico af te schaffen, de zorgpremie te verlagen en het basispakket uit te breiden. De partij wil winsten in de zorg beperken en preventie en gezonde leefstijl stimuleren.
DENK positioneert zich als het schild tegen discriminatie en extreemrechts, met een ambitieus pakket aan maatregelen voor gelijke kansen en bescherming van minderheden. De partij wil discriminatie structureel uitbannen en antifascisme verankeren in de Grondwet.
“DENK wil het meest ambitieuze maatregelenpakket ooit om te zorgen voor de gelijke kansen van iedereen. Wij strijden tegen alle vormen van discriminatie en racisme...”
“Antifascisme in de Grondwet. Nooit meer is nu: in de Grondwet wordt expliciet opgenomen dat Nederland het fascisme en extreemrechtse politiek afwijst...”
“De Autoriteit tegen Discriminatie en Racisme (AR). Deze Autoriteit vervangt de Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme en krijgt iets wat nu ontbreekt: échte macht...”
DENK wil investeren in kansengelijkheid en diversiteit in het onderwijs, met meer aandacht voor het koloniaal verleden, bestrijding van onderadvisering en betere arbeidsvoorwaarden voor leraren. De partij wil financiële drempels voor vervolgonderwijs wegnemen.
“DENK kiest voor onderwijs waarin kansengelijkheid, diversiteit en sociale veiligheid zijn verankerd.”
“Meer aandacht in het curriculum voor koloniaal verleden, slavernijverleden, migratiegeschiedenis en burgerschap, zodat onderwijs recht doet aan de volle diversiteit van onze samenleving.”
“We zetten in op cultuursensitief onderwijs, stagegaranties en het toegankelijk maken van vervolgonderwijs zonder financiële drempels.”
DENK wil ambitieuze klimaatdoelen halen met een Klimaatfonds, investeringen in verduurzaming en een eerlijke bijdrage van grote vervuilers. De partij houdt de maatregelen betaalbaar voor burgers.
“Een toereikend Klimaatfonds waaruit de noodzakelijke investeringen gedaan kunnen worden voor de verduurzaming van ons land.”
“Wij staan voor de klimaatdoelen. Dat betekent dat Nederland klimaatneutraal is in 2050 en dat wij de uitstoot met 55% beperken in 2030.”
“Grote vervuilers gaan eerlijker bijdragen. Bedrijven in de commerciële sector die veel energie verbruiken, gaan relatief méér...”
DENK wil het openbaar bestuur democratischer en transparanter maken, met onder andere een gekozen burgemeester, verlaging van de kiesgerechtigde leeftijd en een Constitutioneel Hof.
50PLUS richt zich op het versterken van de positie van ouderen, met nadruk op inkomenszekerheid (AOW, pensioen), betaalbaar wonen, toegankelijke zorg en veiligheid. De partij pleit voor concrete maatregelen zoals het handhaven van de AOW-koppeling, meer bouwen voor 50-plussers, een Ouderenzorgwet, streng migratiebeleid en het terugdringen van bureaucratie en verspilling bij de overheid. Hun visie draait om waardigheid, invloed en bestaanszekerheid voor de oudere generatie, met oog voor solidariteit tussen generaties.
50PLUS wil de koopkracht van ouderen beschermen door de AOW te behouden, te koppelen aan het minimumloon en pensioenen te verbeteren. Ze verzetten zich tegen leeftijdsdiscriminatie en extra lasten voor ouderen.
De partij ziet het bouwen van geschikte woningen voor ouderen als oplossing voor zowel de woningnood onder jongeren als de doorstroming op de woningmarkt. Ze willen het Ministerie voor Volkshuisvesting terug en een grote bouwopgave voor levensloopbestendige woningen.
50PLUS wil een waardige, toegankelijke en toekomstbestendige zorg, met meer ondersteuning voor mantelzorgers, minder bureaucratie en een wettelijke verankering van ouderenrechten.
De partij kiest voor een streng onderscheidend migratiebeleid, waarbij tijdelijke arbeids- en studiemigranten hun AOW-rechten bij vertrek afkopen en de verantwoordelijkheid bij werkgevers en onderwijsinstellingen wordt gelegd.
50PLUS wil fors snijden in bureaucratie, fraude en verspilling binnen de overheid en pleit voor een breed onderzoek naar effectiviteit van uitgaven, met als doel miljarden te besparen.
“Wij pleiten daarom voor een breed consolidatiepakket voor de Rijksbegroting, waarbij alle overheidsuitgaven van alle ministeries onder de loep worden genomen.”
“Een topteam ambtenaren en ondernemers onderzoekt alle overheidsuitgaven van alle ministeries op effectiviteit met als doel ten minste 10 miljard euro aan fraude, verspilling en ondoelmatigheden op te sporen aan de uitgavenkant van de collectieve sector.”
De partij wil dat zorgverzekeringen betaalbaar blijven en voldoende dekking bieden, met snelle spoedeisende hulp.
50PLUS wil meer politie op straat, bescherming tegen oplichting en zware straffen voor geweld, inclusief digitale veiligheid voor ouderen.
De partij wil af van leeftijdsdiscriminatie in het belastingstelsel, schaf erf- en schenkbelasting af en behoud hypotheekrenteaftrek.
De VVD zet in haar verkiezingsprogramma sterk in op economische groei, een kleinere en effectievere overheid, het terugdringen van migratie, het versterken van veiligheid en het centraal stellen van de werkende middenklasse. Concrete voorstellen zijn onder meer lastenverlichting voor werkenden, minder regels en bureaucratie, streng migratiebeleid, investeren in veiligheid en defensie, en het bouwen van meer betaalbare woningen. De partij benadrukt haar liberale kernwaarden als vrijheid, verantwoordelijkheid en gelijkwaardigheid, en kiest voor duidelijke, doorrekenbare keuzes die Nederland veiliger, vrijer en welvarender moeten maken.
De VVD wil de lasten voor werkenden en de middenklasse verlagen, het loont meer maken om te werken, en de herverdeling via belastingen beperken. Dit moet de koopkracht en het perspectief op een eigen huis voor werkenden verbeteren.
“De VVD perkt de Haagse herverdelingsmachine in. We stoppen met steeds maar weer verder nivelleren, verlagen de lasten voor middeninkomens en zetten de werkende Nederlander weer op één.”
“Met het plan van de VVD wordt Nederland weer een eerlijk land waar de middenklasse kan bloeien. Waar je door hard te werken zonder geldzorgen in vrijheid kan leven.”
“Werken moet lonen. Dat is gewoon eerlijk.”
De partij wil een kleinere, effectievere overheid met minder bureaucratie, minder regels en lagere regeldruk, zodat burgers en ondernemers meer ruimte krijgen. Dit moet leiden tot snellere besluitvorming, minder ambtenaren en meer focus op kerntaken.
“Met een deltaplan ‘ontregelen’ willen we de overheid doelmatiger en effectiever maken, beleid en uitvoering dichter bij elkaar brengen, minder regeldruk en af van doorgeslagen bureaucratie.”
“We willen toe naar een fundamenteel effectievere overheid, met veel minder (complexe) wet- en regelgeving, met aandacht voor wat mensen thuis nodig hebben. De overheid moet klantgericht zijn en ten dienste staan van mensen, niet ten dienste van regels.”
“Met de Wet op regeldruk- en complexiteitsvermindering verplichten we alle departementen om per kabinetsperiode aantoonbaar wet- en regelgeving te schrappen of te versimpelen.”
De VVD wil de instroom van asielzoekers en migranten fors beperken, met strengere regels en meer Europese samenwerking, om de veiligheid en sociale samenhang te waarborgen.
De partij kiest voor meer investeringen in veiligheid, politie, defensie en het bestrijden van georganiseerde misdaad, met als doel Nederland veiliger te maken.
De VVD wil de woningmarkt vlot trekken door meer betaalbare koop- en huurwoningen te bouwen, regels te schrappen en centrale regie te voeren, zodat starters en middeninkomens weer een huis kunnen kopen.
“We gaan flink schrappen in bouwregels en nemen maatregelen die de betaalbaarheid van koop- én huurhuizen vergroten. De rem op bouwen, transformeren en herbestemmen moet eraf. Dat vraagt om centrale regie.”
“Wij kiezen voor meer regie, meer doorstroming, meer huizen, maar minder regels. Een functionerende woningmarkt waar je met een normaal salaris een goed huis kunt betalen.”
De VVD wil noodzakelijke investeringen betalen door te bezuinigen op overheidsuitgaven in plaats van belastingen te verhogen, zodat de rekening niet bij werkenden of ondernemers terechtkomt.
De partij wil de zorg betaalbaar en van hoge kwaliteit houden door te prioriteren, het basispakket te verkleinen, meer eigen bijdragen te vragen en fraude aan te pakken.
“We geven ruimte aan goede en liefdevolle zorg, maar gaan ook prioriteren en eerlijk de scherpe keuzes maken om de betaalbaarheid en kwaliteit van onze zorg voor de toekomst te waarborgen.”
“Dit zijn keuzes die we sowieso zullen moeten nemen, vanwege de vergrijzing.”
“We kiezen daarom voor het stevig aanpakken van zorgfraude, met hogere straffen voor fraudeurs en een zwarte lijst bij de Kamer van Koophandel van veroordeelde zorgfraudeurs.”
BVNL pleit voor een kleinere overheid, maximale individuele vrijheid en een sterke focus op economische liberalisering en culturele tradities. De partij wil fors snijden in overheidsuitgaven, belastingen vereenvoudigen met een vlaktaks, bureaucratie en subsidies afschaffen, en meer macht teruggeven aan burgers en lokale gemeenschappen. BVNL onderscheidt zich door concrete voorstellen als het afschaffen van woke- en diversiteitsbeleid, het stoppen van klimaatbeleid, het invoeren van een bindend referendum, en het beschermen van Nederlandse tradities en vrijheden.
BVNL wil de overheid radicaal verkleinen door uitgaven te verminderen, ambtenaren te schrappen en bureaucratie terug te dringen. Dit moet leiden tot meer vrijheid voor burgers en ondernemers en minder overheidsbemoeienis.
“BVNL stelt zich ten doel om binnen twee regeerperiodes de rijksoverheidsuitgaven met ten minste 35% te verminderen, primair door het schrappen van subsidies, adviesorganen, overheidsreclame, klimaatbeleid, internationale hulp en niet-kerntaken.”
“Bureaucraten mogen niet de inrichting van Nederland bepalen, dat kunnen de mensen heel goed zelf.”
De partij verzet zich tegen digitale controle, centrale digitale valuta en overheidsmonitoring. Individuele autonomie, privacy en keuzevrijheid staan centraal, zowel op economisch als op medisch-ethisch vlak.
“BVNL wil dat Nederlanders in vrijheid kunnen leven zonder door de overheid gevolgd te worden. Daarom willen we geen Digitale Europese Identiteit, geen Digitale Euro, geen Central Bank Digital Currency, geen monitoring van financiële transacties boven de honderd euro en het behoud van cash geld.”
“Iedereen mag zelf bepalen hoe en met wie hij/zij het leven vormgeeft en beslist zelf over de eigen levensovertuiging en het eigen lichaam.”
BVNL wil het belastingstelsel radicaal vereenvoudigen door een vlaktaks van 25% in te voeren en vrijwel alle andere belastingen en toeslagen af te schaffen, inclusief erf- en schenkbelasting.
“BVNL wil een vlaktaks invoeren van 25% op arbeidsinkomen, winst uit onderneming en winst uit vermogen, met een belastingvrije voet van €20.000,-. Tegelijkertijd worden alle andere belastingen en toeslagen afgeschaft.”
De partij erkent het stikstofprobleem niet en wil stoppen met klimaatbeleid, omdat dit volgens BVNL ondernemers en burgers onnodig belemmert.
“Technisch gezien is er geen stikstofprobleem en we moeten stoppen met het lastigvallen van boeren, vissers en andere ondernemers op grond van een zelf gecreëerd bureaucratisch probleem.”
BVNL wil alle subsidies aan actiegroepen, woke- en diversiteitsbeleid en politieke adviesraden stopzetten. Kwaliteit moet leidend zijn, niet afkomst, geslacht of politieke voorkeur.
“Er komt een einde aan al het woke- en diversiteitsbeleid. De overheid kiest voor kwaliteit ongeacht huidskleur, achtergrond of geaardheid of politieke affiliatie.”
“NGO’s en activistische clubs zoals Greenpeace, Milieu Defensie, Extinction Rebellion en organisaties die mensenhandel stimuleren en/of procederen tegen de Nederlandse Staat krijgen geen subsidie meer en verliezen hun ANBI status.”
BVNL wil de democratie versterken door het invoeren van een bindend referendum, zodat burgers direct invloed kunnen uitoefenen op belangrijke besluiten.
De partij is cultureel conservatief en wil Nederlandse tradities, normen en waarden beschermen tegen wat zij zien als bedreigingen door woke-isme en collectivisme.
“Daarnaast waait er een gure collectivistische wind door Nederland en neemt het woke-isme steeds extremere vormen aan, waardoor Nederlandse tradities en normen en waarden worden bedreigd.”
“Wij willen ons mooie Nederland en de daarbij behorende unieke Nederlandse tradities en cultuur intact houden.”
BVNL wil het onderwijs depolitiseren, focussen op basisvaardigheden en de invloed van de staat drastisch verminderen.
“Het hele onderwijs, van basisschool tot en met universiteit, wordt gevrijwaard van politiek-ideologische vorming van welke stroming of richting dan ook. De opvoeding van kinderen ligt primair bij de ouders, niet bij de school of de overheid.”
“Scholen en ouders krijgen samen de regie over de invulling van het onderwijs. De invloed van de Staat wordt drastisch teruggedrongen.”
De partij wil de woningmarkt liberaliseren, regels schrappen en het makkelijker maken om woningen te bouwen, delen en transformeren.
“BVNL wil de woningmarkt te liberaliseren en te dereguleren, zodat er meer woningen kunnen worden bijgebouwd.”
“Het vergunningsvrij maken van woningdelen, het splitsen van woningen, het optoppen van woningen, het transformeren van kantoren naar woningen en het afschaffen van de kostendelersnorm, die er allemaal toe leiden dat de markt weer normaliseert.”
Forum voor Democratie (FVD) wil Nederland radicaal veranderen door immigratie te stoppen, klimaat- en stikstofbeleid af te schaffen, de overheid fors te verkleinen en directe democratie in te voeren. De partij pleit voor bindende referenda, lagere belastingen, meer soevereiniteit, en een kleinere, transparantere overheid die zich richt op kerntaken als wonen, zorg en onderwijs. FVD zet zich af tegen technocratie, Europese inmenging en ‘woke’-invloeden, en wil Nederland weer “vrij, trots en bruisend” maken.
FVD wil immigratie volledig stoppen, illegaal verblijf strafbaar stellen en remigratie naar landen van herkomst actief aanmoedigen. Dit moet de Nederlandse identiteit en samenhang beschermen en de druk op voorzieningen verminderen.
“We stoppen volledig met asielopvang in Nederland, investeren in opvang in de regio en stellen illegaal verblijf in Nederland strafbaar. Daarnaast voeren we een tienjarige stop op naturalisaties in, bieden steun voor remigratie naar landen van herkomst en introduceren een GreenCard-systeem voor economisch waardevolle migranten om tijdelijk in Nederland te verblijven.”
FVD wil alle klimaat- en stikstofmaatregelen schrappen, kolencentrales heropenen, inzetten op kernenergie en gaswinning hervatten. Dit moet zorgen voor betaalbare energie en economische groei.
“We trekken de klimaatwet in, zeggen het klimaatverdrag van Parijs op en stoppen zodoende volledig met alle vormen van ‘duurzaamheidsbeleid’. We heropenen de gesloten kolencentrales en zetten in op de bouw van thoriumcentrales voor goedkope, schone kernenergie.”
“We schrappen het stikstofbeleid volledig, heffen de zogeheten landbouwkalender op en herstellen de energiebelastingkorting voor tuinders en (agrarische) industrie.”
FVD wil het belastingstelsel drastisch vereenvoudigen met een vlaktaks, hoge belastingvrije voet, afschaffing van erf- en schenkbelasting, en structurele krimp van de overheid. Dit moet werken en ondernemen lonen en de economie stimuleren.
“We gaan voor een radicale verlaging van de belastingen. We voeren een belastingvrije voet in van €30.000,- voor alle werkenden en gepensioneerden, en we maken de eerste €1.000 verdiend in een tweede baan (bij minimaal 32 uur hoofdbaan) belastingvrij.”
“De Rijksoverheidsuitgaven moeten verplicht ieder jaar 3% krimpen, zodat de overheid niet groter maar kleiner wordt.”
“We voeren een vlaktaks in op het inkomen in Box-1, zodat meer verdienen niet wordt afgestraft en altijd volstrekt transparant is hoeveel inkomstenbelasting moet worden betaald.”
FVD wil de macht teruggeven aan de burger door bindende referenda naar Zwitsers model en directe verkiezing van bestuurders. Dit moet het vertrouwen in de democratie herstellen en de invloed van het ‘partijkartel’ doorbreken.
“We voeren bindende referenda in naar Zwitsers model, zodat burgers direct zélf kunnen beslissen over belangrijke kwesties. Burgemeesters en andere publieke functionarissen worden niet langer aangesteld, maar rechtstreeks gekozen door de bevolking.”
“We voeren bindende referenda in naar Zwitsers model, zodat u direct zelf kunt beslissen over belangrijke kwesties. Burgemeesters en andere bestuurders worden niet langer benoemd door een kleine kring, maar rechtstreeks gekozen.”
FVD wil dat Nederlandse wetgeving altijd boven internationale afspraken gaat en wil de invloed van de EU en internationale verdragen beperken.
“We schrappen de artikelen 93 en 94 van onze Grondwet zodat de Nederlandse wet altijd boven internationale verdragen en afspraken komt te staan.”
FVD wil technocratische adviesorganen en subsidies voor activistische organisaties afschaffen om de overheid kleiner, transparanter en dienstbaarder te maken.
“We schaffen achterhaalde adviesorganen zoals CPB, SCP, SER en PBL af, zodat beleid niet langer wordt bepaald door technocraten en lobbyclubs.”
“We stoppen alle subsidies voor organisaties die proefprocessen voeren tegen de staat. Ook niet-gouvernementele organisaties (NGO’s) krijgen geen subsidie meer.”
FVD wil snel veel woningen bouwen, klimaat- en stikstofregels schrappen, en sociale huur beperken met voorrang voor Nederlanders.
FVD wil onderwijs vrij van ideologie, meer aandacht voor praktijkopleidingen, en Nederlands als voertaal.
“We zetten vol in op praktijkopleidingen, zoals bouw en techniek. Door invoering van ambachtstitels geven we beroepsonderwijs extra aanzien. Nederlands wordt weer de voertaal in het voortgezet en wetenschappelijk onderwijs.”
FVD wil zorgpremies verlagen, bureaucratie schrappen, ouderenzorg versterken en vrije artsenkeuze behouden.
“We verlagen de zorgpremies en schrappen onnodige regelzucht en overdreven bureaucratie. We trekken meer geld uit voor verpleegkundigen, en geven ouderenzorg de aandacht die het verdient.”
“Zorgpremies gaan omlaag, fysiotherapie, anticonceptie en tandzorg komen terug in het basispakket, en jeugdzorg wordt hervormd met het kind centraal.”
GroenLinks-PvdA zet in op solidariteit en het doorbreken van de maatschappelijke stilstand door te investeren in betaalbare woningen, het aanpakken van klimaatverandering, en het herstellen van publieke voorzieningen. De partij kiest expliciet voor het verkleinen van ongelijkheid, het versterken van de democratische rechtsstaat, en het eerlijker belasten van vermogen en vervuiling. Hun visie is dat vooruitgang alleen mogelijk is als iedereen meedoet en niemand wordt uitgesloten.
GroenLinks-PvdA wil de woningnood oplossen door fors meer betaalbare woningen te bouwen, speculatie met grond en vastgoed aan te pakken, en publieke regie te nemen over schaarse grond. Dit moet starters beschermen, grondspeculatie tegengaan en zorgen dat wonen weer betaalbaar wordt voor iedereen.
“We gaan meer huizen bouwen, want het begint met een plek voor jezelf. Wij kiezen voor betaalbare woningen voor iedereen, we stoppen de grondspeculanten en beschermen huurders tegen ...”
“De winsten van grondspeculanten gaan we afromen en inzetten voor woningbouw. We pakken vastgoedspeculanten aan die woningen leeg laten staan. In het hele land komt er een opkoopbescherming die starters beschermt.”
“Wij maken duidelijke keuzes hoe we onze schaarse grond inzetten. Daarom gaan we actief grond opkopen zodat grond weer in publieke handen komt...”
De partij wil de klimaatcrisis aanpakken door te stoppen met fossiele subsidies, vervuilers te laten betalen, en fors te investeren in groene energie, verduurzaming van industrie en woningen, en betaalbaar openbaar vervoer. Dit moet Nederland voorbereiden op een duurzame toekomst en energie-onafhankelijkheid.
“We stoppen subsidies op fossiele brandstoffen en vervuilers gaan de prijs betalen voor hun uitstoot. Wij zetten alle zeilen bij met groene energie en het verduurzamen van onze industrie.”
“Dus isoleren we tochtige huurwoningen, kiezen we voor toegankelijk en betaalbaar openbaar vervoer en een lagere energierekening.”
GroenLinks-PvdA wil een eerlijk belastingstelsel zonder speciale kortingen, met hogere belastingen op vermogen, winst en vervuiling. De opbrengsten worden geïnvesteerd in publieke voorzieningen, economie, infrastructuur en veiligheid, waarbij de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.
“We strijden voor een eerlijk belastingstelsel. Dat betekent een systeem zonder speciale kortingen en een eerlijke belasting op vermogen, winst en vervuiling.”
“Wij kiezen ervoor om de komende jaren te investeren in onze publieke voorzieningen, economie, infrastructuur en veiligheid.”
“De investeringen die de komende jaren nodig zijn, zullen druk ...”
De partij wil de democratische instituties versterken, toegang tot het recht voor iedereen garanderen, en discriminatie bestrijden. Jongeren krijgen meer inspraak, het demonstratierecht wordt beschermd, en de positie van onafhankelijke media en de rechterlijke macht wordt versterkt.
“We versterken onze democratische dijken, beschermen onze onafhankelijke instituties en garanderen toegang tot het recht voor iedereen.”
“We willen jongeren veel meer dan nu betrekken bij de politieke besluitvorming. We verlagen de kiesgerechtigde leeftijd naar 16 jaar ...”
“Het recht om te demonsteren behoort tot de kern van de democratie, ook wanneer dat botst met andere belangen.”
“Onafhankelijke media zijn onmisbaar in een democratie. We versterken ...”
“Gelijke rechten zijn een cruciaal onderdeel van de democratische rechtsstaat ...”
GroenLinks-PvdA wil het herstel voor slachtoffers van het toeslagenschandaal versnellen en vereenvoudigen, met meer regie bij ouders en snellere, ruimhartige afhandeling.
“Het herstel is nog steeds niet afgerond. Dat betekent dat veel gedupeerde ouders en hun soms al volwassen kinderen nog steeds in procedures zitten over geld en over onterechte uithuisplaatsingen van kinderen. Dat moet sneller en ruimhartiger, met heldere kaders en vertrouwen.”
“We leggen meer regie bij ouders, en maken snellere en simpelere afhandeling mogelijk.”
D66 presenteert zich als een sociaal-liberale partij die gelooft in vooruitgang door daadkracht en inclusiviteit. Hun verkiezingsprogramma richt zich op het versterken van de democratie, het vergroten van gelijke kansen, het bouwen van betaalbare en duurzame woningen, investeren in onderwijs en zorg, en het aanpakken van klimaatverandering. De partij kiest voor concrete maatregelen zoals het verhogen van het minimumloon, het afbouwen van belastingvoordelen voor woningbezit, en het invoeren van een basisbedrag ter vervanging van toeslagen.
D66 vindt dat een sterke democratie en rechtsstaat de basis vormen voor alle andere maatschappelijke verbeteringen. Ze willen burgers meer invloed geven, grondrechten beter beschermen en corruptie tegengaan, omdat vertrouwen in de politiek essentieel is voor vooruitgang.
“Democratie en veiligheid openen ons verkiezingsprogramma. En dat is vol overtuiging, want dit is de basis voor alles. Alleen als de democratie en de rechtsstaat stevig staan, kunnen we samen de grote doorbraken realiseren voor wonen, klimaat, onderwijs, zorg en economie.”
“Democratie begint met vertrouwen in mensen. D66 wil mensen méér invloed geven op de beslissingen die hen aangaan. Niet iedere vier jaar, maar continu.”
“We versterken de bescherming van onze grondrechten door rechters de mogelijkheid te geven om wetten te toetsen aan de Grondwet.”
D66 streeft naar een samenleving waarin iedereen gelijke kansen heeft, ongeacht achtergrond. Ze willen een brede Antidiscriminatiewet en investeren in onderwijs en sociale voorzieningen om achterstanden te verkleinen.
“We hebben daarbij in het bijzonder oog voor situaties waarin mensen om meerdere redenen tegelijk worden buitengesloten (intersectionaliteit), bijvoorbeeld omdat ze én van kleur én queer zijn. Want niemand is vrij totdat we allemaal vrij zijn.”
“D66 wil daarom een nieuwe, brede Antidiscriminatiewet waar álle vormen van discriminatie onder vallen.”
“We bouwen aan één publieke voorziening voor alle kinderen van 1 tot 15 jaar. Daarin kan ieder kind, in eigen tempo en vanuit de eigen achtergrond, groeien.”
D66 wil de woningmarkt eerlijker maken door het bouwen van meer sociale huurwoningen, het afbouwen van belastingvoordelen voor woningbezit en het bieden van meer bescherming aan huurders.
“We leggen wettelijk vast dat bij nieuwbouw in elke gemeente minstens 30% sociale huur komt, zodat gemeenschappen in wijken gemengd blijven.”
“We bouwen het belastingvoordeel van woningbezit af en gaan beleggers meer belasten. Huurders krijgen meer bescherming en zeggenschap over verduurzaming.”
De partij wil het minimumloon verhogen, de bijstand verbeteren en op termijn de toeslagen vervangen door een basisbedrag voor iedereen, om onzekerheid en complexiteit te verminderen.
D66 zet in op een sterke basis voor elk kind, bijna gratis kinderopvang, gelijke toegang voor mbo-studenten en een wettelijke minimum stagevergoeding.
“We zorgen voor een sterke basis voor ieder kind. Lessen in taal, rekenen, burgerschap en digitale vaardigheden zijn het belangrijkst.”
“Op weg naar deze publieke voorziening maken we de kinderopvang bijna gratis.”
“Wij willen een eerlijke stagevergoeding voor elke student. Daarom komt er een wettelijke minimum stagevergoeding, die werkgevers betalen.”
“Mbo-studenten krijgen dezelfde toegang tot studentenhuisvesting, dezelfde voordelen voor studenten en toegang tot sport, cultuur en verenigingen als hbo en wo-studenten.”
JA21 presenteert zich als een conservatief-liberale partij die inzet op een kleinere, efficiëntere overheid, strenger migratiebeleid, meer zeggenschap voor burgers, en het versterken van de Nederlandse economie en cultuur. De partij wil lasten voor werkenden en ondernemers verlagen, migratie fors beperken, en de regeldruk terugdringen, met als doel meer vrijheid en welvaart voor Nederlanders. JA21 onderscheidt zich door concrete voorstellen voor deregulering, fiscale vereenvoudiging, en het herstellen van nationale soevereiniteit op thema’s als migratie, economie en Europese samenwerking.
JA21 wil de invloed van burgers vergroten en de overheid beperken tot kerntaken, met meer referenda en minder bureaucratie. Dit moet het vertrouwen in de politiek herstellen en Nederlanders meer regie over hun eigen leven geven.
“JA21 wil invloed teruggeven aan de Nederlandse burger. Dat betekent dat burgers meer zeggenschap krijgen over grensbeleid, de totstandkoming van nieuwe wetten, en de manier waarop met (belasting)geld wordt omgegaan. Nederlanders zijn vrij om hun eigen regels te bepalen en hun eigen keuzes te maken. JA21 wil dus meer referenda, minder EU, meer economische vrijheid en meer invloed op ons grensbeleid.”
“Een overheid die zich richt op de kerntaken van veiligheid, publieke voorzieningen, woningbouw en infrastructuur.”
“De minister voor Overheidsefficiëntie en Autonomie krijgt duidelijke taken: in de eerste plaats het terugdringen van de sluipende groei van de bureaucratie en het stoppen van de steeds snellere groei binnen ministeries en andere overheidsinstanties.”
JA21 pleit voor een drastische beperking van migratie, strengere grenscontroles en het aanpassen van internationale verdragen om de nationale soevereiniteit te herstellen. De partij ziet migratie als een belangrijke oorzaak van druk op de verzorgingsstaat, woningmarkt en sociale cohesie.
“Het huidige migratiebeleid faalt aan alle kanten. Europese samenlevingen raken overbelast: integratie stagneert, de druk op de verzorgingsstaat en de woningmarkt blijft toenemen, en een besef van grenzeloosheid doet afbreuk aan het vertrouwen in de politiek.”
“Grensbewaking intensiveren: uitbreiding capaciteit Marechaussee om permanente grenscontroles aan de binnengrenzen conform artikel 25 van de Schengengrenscode en artikel 72 van het Verdrag Betreffende de Werking van de Europese Unie mogelijk te maken zolang de asielcrisis voortduurt.”
“Een beleid ontwikkelen om de bevolkingsgroei van Nederland te beperken. Dat betekent onder meer het juridisch verankeren van migratie plafonds en scherpe selectie van arbeidsmigratanten en gezinshereniging.”
JA21 wil het belastingstelsel radicaal vereenvoudigen, de lasten op arbeid en ondernemerschap verlagen, en het bedrijfsleven niet langer als melkkoe gebruiken. Dit moet de economie stimuleren en werken lonender maken.
“Ons huidige belastingsysteem is veel te ingewikkeld geworden... JA21 wil daarom: Een helder en transparant belastingsysteem waarin elke burger kan begrijpen wat hij betaalt en waarom. Wij schaffen het circus aan toeslagen en heffingskortingen af, en vervangen het door een simpel en transparant systeem van toelagen.”
“Ondernemen weer lonend maken door de lasten op ondernemers en familiebedrijven te verlagen en een fiscaal aantrekkelijk klimaat te creëren. Het bedrijfsleven mag niet langer als financieringsbron voor nieuwe overheidsambities dienen.”
“Werken en ondernemen laten lonen door de lasten op arbeid structureel te verlagen. We kiezen voor lagere belastingen in plaats van hogere toeslagen.”
JA21 wil de regeldruk fors verminderen, geen nationale koppen meer op Europese regelgeving zetten, en alleen nieuwe regels invoeren als oude worden geschrapt. Dit moet het vestigingsklimaat verbeteren en ondernemers meer ruimte geven.
“Nationale koppen op EU-regels afschaffen: we introduceren geen nieuwe wetgeving die verder gaat dan EU-regelgeving.”
“Minder regeldruk door een minister voor Overheidsefficiëntie en Autonomie aan te stellen die met een harde reductiedoelstelling een einde maakt aan de toenemende regeldruk en met de stofkam door bestaande wet- en regelgeving gaat. Nieuwe regels introduceren we alleen als we oude overbodige regels schrappen.”
JA21 wil dat de EU zich beperkt tot kerntaken, geen verdere overdracht van soevereiniteit, en geen invoering van de digitale euro of Europese identiteit. De partij wil nationale belangen vooropstellen en EU-regelgeving die ondernemers belemmert terugdraaien.
“De Europese Unie moet zich leren beperken. De EU moet terug naar haar kerntaken waarmee we onze soevereiniteit behouden en economische groei kunnen veiligstellen.”
“Geen invoering van een digitale euro en geen digitale Europese identiteit.”
“Rigoureuze deregulering van beperkende EU-wetgeving die onze ondernemers en industrie al te lang vastzet. Alleen zo herstellen we de concurrentiekracht van Nederland en geven we ondernemerschap weer de ruimte.”
BBB wil een Nederland waarin alle regio’s meetellen, met een nuchtere, dienstbare overheid die burgers meer zeggenschap geeft en bestaanszekerheid centraal stelt. De partij kiest voor een sobere overheid, investeert in woningbouw, zorg en regionale economie, en wil migratie en integratie strenger reguleren. BBB benadrukt financiële degelijkheid, eenvoudiger belastingen, en het belang van boeren, ondernemers en lokale tradities.
BBB vindt dat burgers meer invloed moeten krijgen op hun eigen leefomgeving en dat beleid beter moet aansluiten bij regionale behoeften. De partij wil burgerparticipatie versterken en beleid onderwerpen aan een regiotoets om de gevolgen voor verschillende gebieden te beoordelen.
“We streven naar een overheid die dichtbij bestuurt. Dat is een overheid die beseft dat democratie méér is dan alleen een stem uitbrengen. Mensen moeten ook na de verkiezingen invloed kunnen uitoefenen, zoals door inspraak, advies of het delen van hun ervaring.”
“Alle beleid dient een regiotoets te ondergaan die de gevolgen”
BBB wil investeren in woningbouw, zorg, infrastructuur en regionale economische ontwikkeling, met nadruk op het benutten van de kracht van alle regio’s. De partij pleit voor minder regels, meer nationale sturing bij woningbouw, en eerlijke kansen voor ondernemers buiten de Randstad.
“We rangschikken financiële middelen anders door: Te bezuinigen op inefficiënt beleid en uitgaven die geen sociaal rendement opleveren. Te bezuinigen op uitvoeringskosten buiten wonen, veiligheid, zorg en onderwijs. Structurele invoering van financiering van onze regio’s.”
“Iedereen verdient een thuis. Jong of oud, starter of doorstromer, iedereen moet kunnen wonen in zijn eigen dorp, stad of regio. Dat vraagt om nieuwbouw én om slimmer gebruik van bestaande woningen en gebouwen.”
“Het economisch beleid van de rijksoverheid richt zich nog te vaak op de Randstad en een paar grote kennisclusters. Daardoor blijven andere delen van Nederland met name grensregio’s en plattelandsgebieden achter, terwijl daar volop economische kansen liggen.”
BBB wil het belasting- en toeslagenstelsel vereenvoudigen, met vaste bedragen en een hogere belastingvrije voet, zodat werken altijd loont. De partij streeft naar een progressief, begrijpelijk en fraudebestendig systeem dat sparen en ondernemen niet zwaarder belast.
“Op korte termijn moet er een eenvoudiger belasting- en toeslagenstelsel met vaste bedragen als toelage in plaats van ingewikkelde regelingen komen. Met ook een hogere belastingvrije voet in plaats van heffingskortingen, zodat werken altijd loont.”
“De belastingen op sparen in box 3 en op ondernemen in box 2 niet verhogen.”
BBB wil de instroom van migranten beperken en stelt strengere eisen aan integratie, zoals verplichte taalcursussen en actieve deelname aan de samenleving. De partij wil geen overheidscommunicatie meer in andere talen dan Nederlands, Fries, Engels of streektalen.
“We gaan veel strenger toezien op het beheersen van de Nederlandse taal. Migranten dienen een verplichte taalcursus te volgen en minimaal B1niveau te behalen.”
“Geen Arabische of Turkse folders van de overheid meer door de brievenbus. Want anders leren deze migranten al helemaal geen Nederlands.”
“Nieuwkomers moeten een bijdrage leveren aan ons land. Binnen een jaar volgt iemand een opleiding, doet vrijwilligerswerk of heeft een betaalde baan. Wie dat weigert, wordt gekort op uitkeringen en toeslagen.”
BBB positioneert zichzelf als een partij die dienstbaarheid, gezond verstand en betrouwbaarheid centraal stelt, met politici die verantwoordelijkheid nemen en koersvast blijven, ook onder druk.
“Wij kiezen niet voor de makkelijkste weg, maar voor de juiste. Wij nemen verantwoordelijkheid, juist als het lastig wordt. Dat is waar politiek om zou moeten draaien: dienstbaarheid, standvastigheid en betrouwbaarheid.”
BBB wil dat boeren kunnen blijven doen waar ze goed in zijn en verzet zich tegen gedwongen krimp van de veestapel. Lokale cultuur, dialecten en tradities worden actief beschermd en gewaardeerd.
“Boeren moeten kunnen doen waar ze goed in zijn: zorgen voor voedsel, landschap en samenleving. Geef hen de ruimte om te doen waar zij al generaties lang goed in zijn.”
“We komen op voor lokale tradities en gebruiken, zoals kermissen, schutterijen, trekkertrek, sinterklaasintochten, paasvuren, carbidschieten en jaarmarkten.”
Het CDA zet in op een politiek van verantwoordelijkheid, fatsoen en vertrouwen, met nadruk op een sterke samenleving, betaalbare woningen, beheersbare migratie en een toekomstbestendige economie. De partij wil concrete verbeteringen zoals het bouwen van 100.000 woningen per jaar, het hervormen van het belastingstelsel zodat werken meer loont, en het strenger aanpakken van zorgfraude. Centraal staat het idee dat de overheid eerlijk moet zijn over wat ze kan en moet doen, en dat beleid gericht moet zijn op het versterken van gemeenschapszin en het bieden van zekerheid.
Het CDA wil de woningmarkt toegankelijker en betaalbaarder maken door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen en de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af te bouwen, waarbij de opbrengsten worden gebruikt om de inkomstenbelasting te verlagen. Dit moet jongeren en starters meer kansen geven en juridische vertragingen bij woningbouw verminderen.
“Wij kiezen voor de woningzoekende in onze voorstellen om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen.”
“De hypotheekrenteaftrek bouwen we stap voor stap af, terwijl we tegelijk de inkomstenbelasting evenveel verlagen. Zo maken we woningen meer betaalbaar op de langere termijn.”
“Ons expliciete doel is de woningmarkt toegankelijker en betaalbaarder te maken. Daarom bouwen we de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af. De opbrengsten gebruiken we een op een om de inkomstenbelasting te verlagen.”
Het CDA wil het belastingstelsel hervormen zodat werken meer loont, met automatische en directe uitbetaling van toeslagen en een nationale betaaldag voor inkomensregelingen. Dit moet zorgen voor meer zekerheid, minder fouten en het verdwijnen van naheffingen.
“We hervormen het belastingstelsel zodat werken meer loont.”
“Toeslagen keren we automatisch en direct uit, zodat fouten en naheffingen verdwijnen. We voeren één nationale betaaldag in voor alle inkomensregelingen.”
“Toeslagen worden automatisch uitgekeerd, zodat er op termijn geen terugvorderingen meer zijn.”
Het CDA wil migratie beheersbaar maken door asielaanvragen buiten Europa te laten plaatsvinden, strengere regels voor uitgeprocedeerde asielzoekers en verplichte inburgering voor statushouders. Tegelijkertijd wordt ingezet op snelle toegang tot de arbeidsmarkt en passende integratieroutes.
“Asielaanvragen gebeuren buiten Europa, zodat mensensmokkel stopt. Uitgeprocedeerde asielzoekers die niet meewerken aan terugkeer maken zich strafbaar.”
“Voor alle statushouders is het inburgeringsonderwijs verplicht, in het uiterste geval op straffe van verlies van hun status.”
“Alle kansrijke asielzoekers moeten na één maand toegang tot de arbeidsmarkt krijgen.”
Het CDA wil een eerlijke en sterke economie door te investeren in innovatie, onderzoek en een leven lang ontwikkelen. Ondernemen moet aantrekkelijker worden gemaakt en er komt meer aandacht voor scholing en flexibiliteit op de arbeidsmarkt.
“We willen ruimte geven aan innovatiekracht en ondernemerszin. Daarom investeren we in onderzoek, stimuleren we innovatie en versterken we onze regio’s.”
“We richten samen met werkgevers en werknemers het formele onderwijs beter in voor mensen die gedurende hun werkzame leven willen om-, her- en bijscholen.”
Het CDA streeft naar een kleinere, effectievere overheid door regelgeving te vereenvoudigen, overbodige administratieve regels te schrappen en de regeldruk voor burgers, bedrijven en sectoren te verminderen.
“Er komt een programma ‘vereenvoudiging van regelgeving’. Doelstelling is een lagere uitvoeringslast voor uitvoerders, burgers en ondernemingen.”
“We schrappen samen met de zorg, het onderwijs, en economische sectoren overbodige administratieve regels, maken bestaande regelgeving beter en rapportages efficiënter.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) zet welzijn van mens, dier en natuur centraal en pleit voor een radicale koerswijziging: economische groei wordt ondergeschikt aan ecologische en sociale rechtvaardigheid. De partij wil onder meer een leefbare aarde veiligstellen, dierenrechten versterken, het economische systeem hervormen, sociale zekerheid verbeteren, en brede welvaart realiseren binnen de grenzen van de planeet. Concrete voorstellen zijn onder andere het verhogen van het minimumloon, het stoppen van fossiele subsidies, het bouwen van meer sociale woningen, en het wettelijk beschermen van natuur en grondrechten.
PvdD kiest expliciet voor welzijn van mens, dier en natuur als leidend principe, in plaats van economische groei. Dit vormt de kern van hun visie en onderscheidt hen van andere partijen.
“De Partij voor de Dieren is de enige politieke partij die welzijn boven welvaart plaatst.”
“Met welzijn als doel, in plaats van oneindige groei. Wij willen een eerlijke en toekomstbestendige economie, die binnen de grenzen van de Aarde blijft, en de belangen van mensen, dieren en natuur beschermt.”
De partij stelt dat het huidige economische model onhoudbaar is en pleit voor een radicale omslag richting duurzaamheid, sociale rechtvaardigheid en het beschermen van biodiversiteit.
“Ons huidige economische model is onhoudbaar. We hebben een systeem dat uitgaat van een sprookje: dat economische groei vanzelf leidt tot welvaart voor iedereen. Maar dat is niet zo.”
“Het moet en kan anders. Samen kunnen we de klimaat- en natuurcrisis eerlijk en effectief aanpakken.”
PvdD doet een aantal concrete voorstellen om sociale ongelijkheid te verminderen en brede welvaart te realiseren, zoals het verhogen van het minimumloon, eerlijker belastingstelsel, en het afschaffen van toeslagen.
“Het minimumloon gaat omhoog naar 18 euro per uur. Het beweegt voortaan automatisch mee met de mediane lonen, met als ondergrens 60% van het mediane inkomen. Uitkeringen zoals de AOW, WIA, Wajong en bijstand stijgen mee.”
“We maken uiteindelijk alle toeslagen overbodig. Ieder mens moet een voldoende hoog inkomen hebben om in de basisbehoeften te voorzien.”
De partij stelt strenge eisen aan natuurbehoud en dierenrechten, en wil dat alle sectoren bijdragen aan het verminderen van milieuschade.
“De natuur moet worden hersteld. Het vertrouwen dat de overheid rechtvaardig beleid maakt ook. Daarom is het noodzakelijk dat alle sectoren die stikstof uitstoten hun uitstoot verplicht verminderen, niet alleen de veehouderij.”
“Activiteiten en projecten die ten koste gaan van bestaande natuur mogen alleen doorgaan als ze aantoonbaar bijdragen aan biodiversiteits- en klimaatdoelen op de lange termijn.”
PvdD wil een simpel, rechtvaardig en menselijk sociaal zekerheidsstelsel waarin niemand buiten de boot valt, met speciale aandacht voor kwetsbare groepen.
“Sociale zekerheid moet simpel, rechtvaardig en menselijk zijn. Iedereen verdient een inkomen dat genoeg is om fatsoenlijk van te leven, zonder onnodige bureaucratie, wantrouwen of voorwaarden die de toegang belemmeren.”
De partij wil structureel meer betaalbare woningen bouwen, met oog voor klimaatbestendigheid en sociale samenhang.
PvdD verdedigt de democratische rechtsstaat, grondrechten en burgerparticipatie, en wil discriminatie en populisme tegengaan.
“De Partij voor de Dieren staat voor een sterke en weerbare rechtsstaat. Een samenleving waarin je mag zijn wie je bent. Waarin ruimte is voor kritiek en tegenmacht. En waarin burgers, natuur en dieren worden beschermd tegen economische belangen en politieke willekeur.”
“Het raadgevend referendum wordt heringevoerd en krijgt een plaats bij belangrijke besluiten.”
De SGP zet in haar verkiezingsprogramma 2025-2029 sterk in op christelijke waarden, bescherming van kwetsbaar leven, het gezin als fundament van de samenleving, en een terughoudende, betrouwbare overheid die zich richt op kerntaken. Belangrijke voorstellen zijn onder meer het verlagen van de abortusgrens, investeren in defensie, het beperken van migratie, het stimuleren van duurzame energie, en het vereenvoudigen van regels rond woningbouw. De partij benadrukt financiële degelijkheid, minder overheidsbemoeienis, en het behoud van klassieke vrijheden.
De SGP beschouwt het beschermen van ongeboren leven en het versterken van het gezin als kernpunten. Zij pleit voor strengere abortuswetgeving, meer ondersteuning voor gezinnen, en het bevorderen van klassieke gezinswaarden.
“Daarom zetten we ons in voor bescherming van het ongeboren leven, ouderen en ieder mens die aandacht en ondersteuning nodig heeft.”
“De SGP voert weer een vaste minimale bedenktijd in van vijf dagen. Abortus blijft in het strafrecht. Het doden van ongeboren leven is geen (mensen)recht. De 24-wekengrens is medisch achterhaald en moet daarom worden verlaagd.”
“Een samenleving begint bij een stabiel gezin en een veilige thuissituatie. We maken ons hard voor het klassieke huwelijk, gezinswaarden en een financieel gezond bestaan voor elk huishouden.”
De SGP wil een kleinere, efficiëntere overheid die zich beperkt tot kerntaken, minder regels en subsidies, en financiële degelijkheid. Belastingen worden niet zomaar verhoogd, en ondernemers worden niet onnodig belast.
“De overheid moet zich richten op haar kerntaken en efficiënt werken. Concreet betekent dit: snoeien in het woud van regels, minder subsidies en minder overheidsbemoeienis.”
“We gaan dus ook niet zomaar allerlei belastingen verhogen.”
“Het is niet meer dan logisch dat het belastinggeld op een doelmatige en doelmatige manier wordt besteed.”
De SGP vindt investeren in defensie en het waarborgen van veiligheid en orde essentieel voor een bloeiende samenleving. De NAVO blijft de belangrijkste veiligheidspartner, en de partij is tegen een Europees leger.
“Met stip op één de broodnodige investeringen in Defensie.”
“De NAVO is onze belangrijkste veiligheidspartner. De EU vult slechts aan waar dit meerwaarde biedt en zij bevoegdheid heeft. ... De SGP wil echter geen Europees leger en vindt de nieuwe Europese Defensiecommissaris ongewenst.”
De SGP wil striktere migratie en integratie, met nadruk op beheersing van de Nederlandse taal, kennis van cultuur en geschiedenis, en selectie van migranten met zo min mogelijk culturele afstand.
“Inburgering dient in ieder geval te leiden tot een basale beheersing van de Nederlandse taal, maar ook tot kennis van historische gebeurtenissen, nationale symbolen (zoals ons volkslied en koningshuis), ons cultureel erfgoed en de manier waarop wij in een rechtsstaat samenleven. Het betekent geen omarming van progressief-seculiere waarden, zoals abortus of homohuwelijk.”
“Bij toelating van (arbeids)migranten wordt allereerst gekeken naar werving van Nederlanders en Nederlandstaligen in het buitenland, vervolgens naar mensen met zo min mogelijk culturele afstand tot de Nederlandse samenleving.”
De SGP wil de woningnood aanpakken door procedures te versnellen, bezwaarprocedures te beperken, en een stikstofvrijstelling voor woningbouwprojecten in te voeren.
“Extra (lokale) eisen staan ten dienste aan het aanpakken van de woningnood en zijn geen onnodig vertragende factoren. ... Ook wordt het aantal bezwaarprocedures verminderd door de voorwaarde te stellen dat een bezwaarmaker een zienswijze bij de gemeente moet hebben ingediend. ... Er komt een stikstofvrijstelling voor woningbouwprojecten.”
De SGP kiest voor een brede energiemix met meer inzet op voorspelbare, duurzame energiebronnen zoals kernenergie, geothermie en aquathermie, en stimuleert bedrijven tot duurzame keuzes.
“De energievoorziening wordt verduurzaamd en de import van fossiele brandstoffen afgebouwd. We kiezen daarbij wel voor een brede en evenwichtige energiemix met het oog op betrouwbaarheid en leveringszekerheid.”
“Bedrijven worden (financieel) gestimuleerd duurzame en eerlijke keuzes te maken en te investeren in de lange termijn, door middel van fiscale aanpassingen en verruiming van subsidies.”
BIJ1 pleit voor een radicaal eerlijk Nederland waarin sociale rechtvaardigheid, inclusiviteit en democratisering centraal staan. De partij wil onder meer huren verlagen, zorg en onderwijs gratis maken, bedrijven en woningcorporaties democratiseren, en burgers meer directe inspraak geven. Hun programma bevat concrete voorstellen om ongelijkheid, racisme en marktwerking aan te pakken en collectieve voorzieningen te versterken.
BIJ1 wil de wooncrisis aanpakken door huren te verlagen, meer sociale woningen te bouwen en leegstand streng te bestraffen. De partij ziet wonen als een recht, niet als handelswaar, en wil speculatie en woekerwinsten tegengaan.
“We zorgen dat huisjesmelkers niet méér huur aan jou kunnen rekenen dan eerlijk is, met bindende maximumprijzen voor elke woning. Te hoge huren maken we lager. Ook in de vrije sector, met terugwerkende kracht.”
“Een Nationaal Bouwbedrijf bouwt woningen voor mensen, niet voor winst. Zo zetten wij de projectontwikkelaars die weigeren om betaalbaar te bouwen, omdat ze alleen verdienen aan te dure koopwoningen, buitenspel.”
“Wie een woning onnodig leeg laat staan, betaalt een boete van 2,8% van de WOZ-waarde per maand (100% van de waarde in 3 jaar). Na 3 jaar onteigenen (terugpakken) we de woning en wijzen die toe aan mensen om te wonen.”
De partij wil zorg en onderwijs volledig gratis en publiek maken, zonder marktwerking of winstoogmerk. Dit moet gelijke kansen en toegang voor iedereen garanderen.
“De zorg komt volledig in handen van de overheid, van ziekenhuis tot verzekeraar. Winst en markt-bureaucratie in de zorg worden zo verleden tijd. Het ‘eigen risico’ en rekeningen aan de balie schaffen we af.”
“We schaffen collegegeld af: al het onderwijs wordt gratis. Alle studieschulden van de ‘pechgeneratie’ schelden we volledig kwijt.”
BIJ1 wil werknemers en bewoners meer zeggenschap geven door democratische raden met vetorecht in te stellen bij grote bedrijven en woningcorporaties.
“Alle grote bedrijven worden verplicht om werknemers-raden aan te stellen met gekozen vertegenwoordigers van het personeel. Die raden hebben advies- en vetorecht over belangrijke beslissingen als ontslagen, investeringen en reorganisaties.”
“Woningcorporaties komen weer volledig onder controle van de overheid en maken we democratisch. Bewonerscommissies krijgen een vooraanstaande, bindende rol in het maken van de regels. Inclusief recht op instemmen met begrotingen en investeringen.”
De partij wil burgers meer directe invloed geven op wetgeving en beleid via landelijke gespreksrondes, bindende inspraaksessies en burgerfora.
“Burgers bepalen met landelijke gespreksrondes en inspraaksessies altijd actief mee met nieuwe wetten en regels van de overheid. Vooral bij grote politieke vraagstukken krijgt deze raadpleging een centrale, bindende rol.”
Om de kosten van levensonderhoud te verlagen, wil BIJ1 prijsplafonds en maximale winstmarges invoeren voor essentiële goederen en diensten.
“Alles kan gewoon goedkoper door bedrijven aan te pakken die cashen op jouw eerste levensbehoeften. Levensmiddelen als groente, fruit en gezondheidsproducten, maar ook kraanwater en energie worden steeds duurder door bedrijven die expres de prijzen verhogen (‘graaiflatie’). Daar maken we een einde aan met maximumprijzen en maximale winstmarges.”
BIJ1 stelt de strijd tegen racisme, discriminatie en koloniale structuren centraal, met concrete maatregelen tegen haatmisdrijven, racistische organisaties en voor eerlijke geschiedschrijving.
De partij wil gratis openbaar vervoer voor iedereen om mobiliteit en duurzaamheid te bevorderen.
“Gratis ov. Van je huis naar je werk, naar familie, naar”
De ChristenUnie wil Nederland structureel hervormen door te kiezen voor eenvoud, rechtvaardigheid en het beschermen van kwetsbaren. De partij zet in op het bouwen van betaalbare woningen, het drastisch vereenvoudigen van het belasting- en toeslagenstelsel, het terugdringen van armoede (vooral onder kinderen), en het versterken van de democratische rechtsstaat. Hun visie is gericht op een hoopvolle, inclusieve samenleving waarin iedereen meetelt en de overheid betrouwbaar en transparant is.
De ChristenUnie vindt het huidige belasting- en toeslagenstelsel te complex en onrechtvaardig, wat leidt tot onzekerheid en problemen voor burgers. Ze willen het systeem vervangen door een eenvoudige belastingkorting en vaste kindondersteuning, zodat werken altijd loont en armoede structureel wordt teruggedrongen.
“De wirwar van toeslagen vervangen we door een eenvoudige belastingkorting. Zo blijft het gegarandeerd de eerste € 30.000 die per jaar verdient belastingvrij én is er geen sprake meer van onzekerheid en terugvorderingen.”
“In plaats van de huidige kinderbijslag en kindgebonden budget, komt er voor elk kind € 4.500 per jaar beschikbaar. Het verlagen van kinderarmoede wordt een wettelijk doel.”
“We willen misstanden als het kinderopvang-toeslagschandaal voorkomen en zorgen voor een eenvoudiger systeem. Daarom vervangen we de toeslagen door slimmere alternatieven.”
De partij wil fors investeren in woningbouw en leefbare buurten, met speciale aandacht voor betaalbaarheid en gemeenschapsvoorzieningen. Dit moet bijdragen aan sociale samenhang en het oplossen van de woningcrisis.
De ChristenUnie wil armoede, vooral onder kinderen, structureel terugdringen door eerlijke lonen, een rechtvaardiger belastingstelsel en betere schuldhulpverlening. Het sociaal minimum moet voldoende zijn en periodiek worden getoetst.
“Het aantal mensen en kinderen dat in armoede leeft moet sterk omlaag. Voor een beter armoedebeleid is het advies van de Commissie Sociaal Minimum de leidraad.”
“Het sociaal minimum moet voldoende zijn om van rond te kunnen komen. Periodiek wordt getoetst of het sociaal minimum nog voldoende is.”
De partij benadrukt het belang van een sterke democratische rechtsstaat, bescherming van minderheden en onafhankelijke media. Ze zijn tegen een districtenstelsel en kiesdrempel, en willen constitutionele toetsing mogelijk maken.
“Het verbod op constitutionele toetsing wordt afgeschaft zodat rechters wetten ook aan de grondwet kunnen toetsen.”
“We voeren geen districtenstelsel of kiesdrempel in. In een districtenstelsel gaat het meer over poppetjes en minder over inhoud.”
“Wij geloven dat je de kracht van een samenleving kunt afmeten aan de ruimte die meerderheden geven aan minderheden.”
De SP presenteert een uitgesproken sociaal verkiezingsprogramma dat inzet op het drastisch verkleinen van ongelijkheid, het versterken van publieke voorzieningen en het eerlijker verdelen van welvaart. De partij wil hogere lonen, lagere lasten voor werkenden, een sterke publieke sector zonder winstbejag, en een actieve overheid die discriminerende en verdeel-en-heerspolitiek bestrijdt. Kernvoorstellen zijn het verhogen van het minimumloon, het nationaliseren van energie, gratis openbaar vervoer, en het fors belasten van grote vermogens.
De SP wil de inkomens- en vermogensongelijkheid fors aanpakken door hogere belastingen op kapitaal, een miljonairsbelasting, en lagere lasten voor werkenden. Dit moet leiden tot een eerlijker samenleving waarin iedereen profiteert van de welvaart.
“We verlagen de inkomstenbelasting fors zodat je meer overhoudt van het geld dat jij verdient. Ook verlagen we de btw op basisproducten. Door het minimumloon te verhogen en het minimumjeugdloon af te schaffen zorgen we ervoor dat iedereen die werkt een inkomen krijgt waar je goed van kunt leven.”
“Daarom verhogen we de belasting voor het inkomen uit kapitaal naar het niveau van de inkomstenbelasting, voeren we een miljonairsbelasting in voor vermogens boven 5 miljoen euro en stoppen we met subsidies voor miljardairs.”
“Tachtig procent van de erfenissen voor kinderen zijn kleiner dan honderdduizend euro, wij willen dat je dit bedrag belastingvrij kunt doorgeven aan je kinderen. ... dat gaan we zwaarder belasten zodat enorme ongelijkheid niet meer van generatie op generatie wordt overgedragen.”
De SP wil essentiële sectoren als zorg, energie, openbaar vervoer en onderwijs volledig in publieke handen brengen, zodat winst niet langer boven het algemeen belang gaat. Dit moet leiden tot betaalbare, toegankelijke en kwalitatief goede voorzieningen voor iedereen.
“Cruciale en publieke sectoren zoals de zorg, farmacie, kinderopvang, volkshuisvesting, energie, openbaar vervoer en ons onderwijs moeten beschermd worden tegen overnames door private equitybeleggers.”
“De SP nationaliseert de energievoorzieningen en maakt ze daarmee weer betaalbaar én duurzaam, met publieke zeggenschap en solidariteit als uitgangspunt.”
“We maken ons hard voor openbaar vervoer dat niemand uitsluit door de omvang van hun portemonnee. ... In opmaat hiernaartoe maken we het openbaar vervoer direct goedkoper door de prijzen met 25 procent te verlagen en een gratis openbaar vervoer, toegankelijk voor iedereen.”
De SP stelt het bestrijden van sociale tweedeling, discriminatie en verdeel-en-heerspolitiek centraal. De partij wil investeren in buurten, verenigingen en onderwijs om verbinding te stimuleren en discriminatie op alle gronden actief te bestrijden.
“We gaan tweedeling tegen en accepteren geen enkele vorm van discriminatie, door niemand. Discriminatie bestrijden we altijd en overal, op basis van klasse, kleur, gender, religie, seksuele voorkeur, leeftijd, woonplaats, beperking of wat ook.”
“Door mensen juist te verbinden in buurten, verenigingen en scholen kunnen we samen leven. Met respect voor elkaar kunnen we breken met de verdeeldheid die politici bewust zaaien.”
De SP wil werknemers meer zeggenschap geven in bedrijven en de overheid dienstbaarder en kleiner maken, gericht op het belang van burgers in plaats van bureaucratie of marktwerking.
“Als eerste stap richting democratische bedrijven stellen we vast dat in het bestuur van een bedrijf altijd ten minste één bestuurder moet zitten die is verkozen door de werknemers die aan hen verantwoording moet afleggen.”
“De overheid is geen bedrijf, maar is er voor de bevolking. ... Wij willen een overheid die je kunt spreken, met een menselijk gezicht. Zo herstellen we het vertrouwen in onze overheid.”
Volt presenteert zich als een progressieve partij met een sterke focus op vernieuwing van de democratie, bestaanszekerheid via een basisinkomen, en een federale, democratische Europese Unie. Hun belangrijkste voorstellen zijn het invoeren van een maandelijks basisinkomen voor iedereen, het uitbreiden van de Tweede Kamer, het verlagen van de stemgerechtigde leeftijd naar zestien jaar, en het versterken van de Europese samenwerking en democratie. Volt wil structurele hervormingen die gericht zijn op gelijke kansen, transparantie, en lange termijn oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen.
Volt wil bestaanszekerheid garanderen door het invoeren van een maandelijks basisinkomen dat alle toeslagen vervangt. Dit moet financiële rust bieden, schulden voorkomen en gelijke kansen creëren, vooral voor jongeren en mensen met lage inkomens.
Volt wil de democratie versterken door de Tweede Kamer uit te breiden naar 250 zetels en de stemgerechtigde leeftijd te verlagen naar zestien jaar. Daarnaast wordt een Derde Kamer voor jongeren geïntroduceerd om hun stem structureel te laten horen.
“We breiden de Tweede Kamer uit van 150 naar 250 zetels. Onze Tweede Kamer is namelijk te klein,”
“De stem van jongeren vergroten we door de stemgerechtigde leeftijd te verlagen van achttien naar zestien jaar.”
“We voeren een Derde Kamer voor jongeren in. De Derde Kamer krijgt een permanent raadgevend jongerenberaad.”
Volt streeft naar een federale EU met een Europese grondwet, meer macht voor het Europees Parlement, en het afschaffen van het vetorecht. Dit moet zorgen voor gezamenlijke oplossingen voor grensoverschrijdende problemen en bescherming van democratische waarden.
“We werken aan een federale en democratische Europese Unie (EU).”
“Daarom komt er een Europese grondwet die onze rechten en democratie in heel Europa beschermt. Het Europees Parlement krijgt het recht om wetsvoorstellen te doen en het vetorecht verdwijnt.”
Volt wil een minister en ministerie van Digitale Zaken oprichten om digitale infrastructuur, privacy en AI te reguleren. Dit moet burgers beschermen tegen de macht van grote technologiebedrijven en zorgen voor een eerlijke, toegankelijke digitale samenleving.
“We willen dat er een minister van Digitale Zaken komt met een eigen ministerie van Digitale Zaken.”
“We beschermen onze democratie tegen de invloed van grote technologiebedrijven. Algoritmes moeten transparant en eerlijk zijn.”
NSC stelt bestaanszekerheid, goed bestuur en het herstellen van vertrouwen tussen overheid en burger centraal in haar verkiezingsprogramma. De partij wil concrete problemen aanpakken met praktische maatregelen, zoals het versnellen van woningbouw, het invoeren van een regionaal kiesstelsel, streng migratiebeleid en het versterken van de rechtsstaat. NSC kiest voor een dienstbare overheid, transparante besluitvorming en een eerlijke economie waarin iedereen kan meedoen.
NSC vindt dat de overheid moet zorgen voor zekerheid over werk, inkomen en betaalbare basisvoorzieningen. Dit is een reactie op de groeiende onzekerheid onder burgers door stijgende kosten en een tekortschietend sociaal stelsel.
“Bestaanszekerheid is een grondwettelijke taak van de overheid. Mensen moeten (zicht op) werk hebben en financieel kunnen rondkomen.”
De partij wil de wooncrisis oplossen door procedures te versnellen, bezwaarprocedures te beperken en extra te investeren in woningbouw.
“We investeren € 2 miljard extra in een versnellingsfonds voor de woningmarkt. Met het geld worden woningbouwprojecten sneller uitgewerkt, concrete knelpunten aangepakt en vergunningen eerder verleend.”
NSC wil de band tussen kiezer en Kamerlid versterken door een regionaal kiesstelsel met meervoudige districten, zodat regionale belangen beter worden vertegenwoordigd.
“We willen de band tussen kiezer en Kamerlid versterken door een regionaal kiesstelsel in te voeren met meervoudige kiesdistricten.”
De partij pleit voor het beperken van alle vormen van migratie (arbeids-, kennis-, studie- en asielmigratie) met uitvoerbare en effectieve maatregelen, om druk op woningmarkt, zorg en onderwijs te verminderen.
“We staan voor een streng en realistisch migratiebeleid. Niet gebaseerd op loze kreten die praktisch niet uitvoerbaar zijn, maar op werkbare en effectieve maatregelen.”
NSC wil een overheid die dienstbaar is aan het algemeen belang, met meer open debat, minder technocratie en duidelijke verantwoording richting burgers.
“De overheid hoort er te zijn voor iedereen: dienstbaar, betrouwbaar en gericht op het algemeen belang.”
De partij wil de grondrechten van burgers beter beschermen door overheidsbevoegdheden te begrenzen en de positie van de burger te versterken.
“We willen de grondrechten van mensen beter beschermen door overheidsbevoegdheden strakker te begrenzen en door de positie van de burger te versterken.”
NSC wil de economie eerlijker maken, hoge prijzen aanpakken en vaste contracten weer de norm maken om onzekerheid bij burgers te verminderen.
“Vast contract weer de norm maken.”