Verkiezingsprogramma's 2025 overEuropees recht
De Partij voor de Dieren (PvdD) wil dat Nederland Europese wetgeving op het gebied van natuur, dierenwelzijn, milieu en mensenrechten niet alleen strikt naleeft, maar ook actief aanscherpt. Ze pleiten voor het versterken van Europese regels waar het gaat om bescherming van mens, dier en natuur, en zijn kritisch op Europese marktwerking en vrijhandelsverdragen als deze sociale of ecologische vooruitgang belemmeren.
Striktere en ambitieuzere Europese natuur- en milieuwetgeving
De PvdD vindt dat Europese wetgeving op het gebied van natuur, milieu en dierenwelzijn niet mag worden afgezwakt, maar juist moet worden aangescherpt. Nederland moet zich inzetten voor de strengst mogelijke eisen en extra maatregelen nemen waar nodig, ook als dat verder gaat dan de Europese minimumnormen.
“Nederland pleit er in de EU voor dat de Richtlijn industriële emissies de strengst mogelijke eisen stelt aan industriële installaties en intensieve veehouderijen, om dierenwelzijn, de gezondheid van mens en dier en de leefomgeving te beschermen.”
“Nederland houdt zich voortaan aan Europese natuurbeschermingswetten, zoals de Habitatrichtlijn, de Vogelrichtlijn, de Kaderrichtlijn Water en de Natuurherstelwet. Waar nodig nemen we extra maatregelen om de natuur te beschermen.”
“Belangrijke EU-regels, zoals de anti-wegkijkwet en anti-ontbossingswet, worden niet verzwakt maar juist aangescherpt.”
Kritisch op Europese marktwerking en nationale bevoegdheden beschermen
De partij is kritisch op Europese regels die marktwerking in de publieke sector afdwingen en wil nationale zeggenschap behouden over sociale zekerheid, belastingen, pensioenen en publieke diensten. Europese voorstellen op deze terreinen worden kritisch beoordeeld, tenzij ze aantoonbaar sociale of ecologische vooruitgang brengen.
“De EU stopt met regels die marktwerking opdringen aan de publieke sector. Publieke diensten blijven wat ons betreft zoveel mogelijk in overheidshanden om het algemeen belang te dienen.”
“De inrichting van ons sociale zekerheidsstelsel, inning en besteding van belastinggeld, ons pensioenstelsel, de gezondheidszorg en andere publieke diensten, vinden we in beginsel nationale bevoegdheden. De democratische controle hierop is aan de Tweede Kamer.”
Hervormen van Europese aanbestedings- en handelsregels
De PvdD wil Europese aanbestedingsregels hervormen zodat overheden meer ruimte krijgen voor publieke belangen, duurzaamheid en sociale ondernemers. Ze zijn kritisch op vrijhandelsverdragen die nationale zeggenschap beperken en willen dat nationale parlementen het laatste woord houden over zulke verdragen.
“We gaan de aanbestedingsregels van de EU hervormen om overheden de ruimte te geven het publieke belang te beschermen en te kiezen voor duurzame en sociale ondernemers.”
“Vrijhandelsverdragen beperken vaak de zeggenschap van nationale en lokale volksvertegenwoordigers. Wij willen dat het onderhandelingsmandaat voor de Europese Commissie aan nationale parlementen wordt voorgelegd. Ook het laatste woord ligt wat ons betreft bij de parlementen: verdragen mogen pas in werking treden na goedkeuring van alle nationale parlementen van de EU.”
Strikte naleving en uitbreiding van Europese dierenwelzijnswetgeving
De partij wil dat Europese dierenwelzijnswetgeving wordt uitgebreid en strikt wordt gehandhaafd, met nieuwe regels voor dieren die nog niet beschermd zijn en een snelle invoering van het EU-kooienverbod.
“De Europese dierenwelzijnswetgeving wordt volledig herzien en uitgebreid met nieuwe wetgeving voor dieren die nog niet beschermd zijn, zoals volwassen koeien.”
“Het aangekondigde EU-kooienverbod waarvoor 1,4 miljoen mensen een burgerinitiatief tekenden gaat zo snel mogelijk, maar uiterlijk in 2027 in.”
Bescherming van privacy en beperking van Europese digitale regelgeving
De PvdD wil dat Europese digitale regelgeving, zoals de richtlijn betaaldiensten (PSD2) en de voorgestelde EU ‘chatcontrol’, wordt beperkt of afgeschaft als deze de privacy van burgers schaadt.
BBB wil de nationale soevereiniteit van Nederland beschermen tegen verdere uitholling door Europees recht en pleit voor minder overdracht van bevoegdheden aan Brussel. Ze willen Europese regels beperken tot strikt noodzakelijke terreinen, nationale koppen op EU-wetgeving schrappen, en meer flexibiliteit en zeggenschap voor Nederland bij de interpretatie en toepassing van Europees recht. Concrete voorstellen zijn onder meer het behouden van het vetorecht, een dwingend onderhandelingsmandaat voor ministers in Brussel, en het kritisch herzien van internationale verdragen die de beleidsruimte beperken.
Geen verdere overdracht van bevoegdheden aan Brussel
BBB verzet zich tegen verdere overdracht van Nederlandse soevereiniteit aan de EU en wil dat Europese regelgeving alleen wordt toegepast waar dit strikt noodzakelijk is. Ze willen dat Nederland zelf kan bepalen wat werkt en dat nationale belangen voorop staan, waarbij de EU zich beperkt tot kerntaken.
“Geen federaal Europa. Geen verdere overdracht van Nederlandse bevoegdheden en soevereiniteit aan Brussel.”
“BBB staat voor eenheid in verscheidenheid en voor een strenge subsidiariteitstoets. Dit betekent dat Europa alleen die zaken regelt die strikt noodzakelijk zijn en aantoonbaar beter op Europees niveau werken dan wanneer lidstaten dat zelf doen.”
“Veel regels die het dagelijks leven beïnvloeden komen uit Brussel. BBB is niet tegen Europese samenwerking, maar Nederland moet weer soeverein kunnen kiezen wat werkt. Nationale belangen moeten voorop staan, niet Brusselse dogma’s.”
Nationale koppen op EU-wetgeving schrappen
BBB wil dat Nederland geen strengere regels oplegt dan Europees recht vereist ("nationale koppen"), om zo een gelijk speelveld te creëren en onnodige belemmeringen voor ondernemers te voorkomen.
“Geen nationale koppen op Europees beleid. Extra nationale regels bovenop EU wetgeving worden zoveel mogelijk geschrapt. Zo krijgen we een gelijk speelveld voor de agrarische en visserijsector. Er komen ook geen nieuwe nationale regels bovenop EU wetgeving.”
“In veel gevallen laten de Europese regels meer ruimte toe dan Nederland gebruikt. Bovendien doet Nederland er dan graag ook nog een schepje bovenop waardoor Nederland veel vaker vastloopt in Europese regelgeving dan landen om ons heen. Net als in de afgelopen periode, zal BBB zich daarom blijven inzetten om nieuwe koppen te voorkomen en bestaande koppen terug te brengen.”
Dwingend onderhandelingsmandaat voor ministers in Brussel
BBB wil dat Nederlandse ministers in Brussel verplicht worden om te handelen volgens een mandaat van de Tweede Kamer bij onderhandelingen over Europese wetgeving, zodat de democratische controle wordt versterkt.
“Om die reden pleit BBB voor de invoering van een dwingend onderhandelingsmandaat voor Europese wetgevingsvoorstellen, zoals dat gebruikelijk is in het Deense en het Duitse Parlement. Het door de Tweede Kamer verleende mandaat bepaalt de ruimte van de minister bij onderhandelingen en stemmingen op Europees niveau.”
Kritisch herzien van internationale verdragen en EU-regels
BBB wil internationale verdragen en Europese regels die de nationale beleidsruimte beperken kritisch herzien, vooral op terreinen als migratie, asiel, klimaat, stikstof, energie en landbouw.
“Nederland moet ook kritisch kijken naar internationale verdragen die onze beleidsruimte beperken. Vooral op het gebied van migratie, asiel, klimaat, stikstof, energie en landbouw. Internationale samenwerking mag nooit ten koste gaan van onze democratische zeggenschap.”
“Nederland wil zeggenschap terug. We willen in Brussel blijven pleiten voor een optout op het Europees asielbeleid.”
Behouden van vetorecht en beperken EU-kerntaken
BBB wil het vetorecht behouden op belangrijke terreinen en de EU beperken tot kerntaken als economie, interne markt, defensie, buitenlandbeleid en migratie.
“Vetorecht behouden. BBB wil het vetorecht niet afschaffen inzake buitenlands beleid en er komt geen Europees leger.”
“Europa beperkt zich tot economie, interne markt, defensie, buitenlandbeleid en migratie.”
GroenLinks-PvdA ziet Europees recht als essentieel voor het beschermen van mensenrechten, sociale rechten en democratische waarden binnen de EU. Ze pleiten voor versterking van Europese regelgeving op het gebied van mensenrechten, sociale vooruitgang, privacy en het aanpakken van lidstaten die de rechtsstaat ondermijnen. Concrete voorstellen zijn onder andere het opnemen van een sociale vooruitgangsclausule in Europese verdragen, het uitvoeren van het EU asiel- en migratiepact, en het aanscherpen van sancties tegen lidstaten die Europese waarden schenden.
Sociale rechten verankeren in Europees recht
GroenLinks-PvdA wil dat sociale rechten, zoals werknemersrechten en bescherming tegen uitbuiting, sterker worden verankerd in het Europees recht. Ze zien dit als noodzakelijk om een race naar de bodem te voorkomen en sociale vooruitgang te waarborgen binnen de EU.
Sancties tegen lidstaten die rechtsstaat ondermijnen
De partij vindt dat het Europees recht krachtiger moet worden ingezet tegen lidstaten die democratie en rechtsstaat ondermijnen. Ze willen dat Nederland zich actief aansluit bij rechtszaken van de Europese Commissie en dat het makkelijker wordt om subsidies en stemrecht in te trekken.
“Nederland moet zich blijven aansluiten bij rechtszaken die de Europese Commissie tegen zulke lidstaten aanspant, zoals bij de Hongaarse anti-lhbti-wet. Het moet makkelijker worden om het stemrecht van lidstaten op te schorten en subsidies te bevriezen.”
“Als lidstaten de democratie niet respecteren, trekken we hun financiering en stemrecht in.”
Uitvoering en toetsing aan Europees asiel- en migratierecht
GroenLinks-PvdA wil het nationale asielbeleid baseren op het EU asiel- en migratiepact en benadrukt het belang van naleving van internationale en Europese verdragen bij de bescherming van asielzoekers.
“We baseren ons beleid en onze asielwetgeving op het EU asiel- en migratiepact: snelle en zorgvuldige procedures aan de buitengrens, effectieve terugkeer van wie uit een veilig land afkomstig is en evenredige verdeling over de lidstaten van wie kansrijk is.”
“We voeren het Migratie- en Asielpact van de EU uit en stellen onze wetgeving daarop in.”
Versterking en uitbreiding van Europese privacy- en antidiscriminatiewetgeving
De partij pleit voor strengere Europese regels ter bescherming van persoonsgegevens en tegen discriminatie, en wil nieuwe Europese wetgeving op deze terreinen.
“Binnen de EU pleiten we voor een verbod op de handel in persoonsgegevens en profielen.”
“Wij zetten ons daarom in voor een nieuwe, overkoepelende Europese antidiscriminatiewet.”
Europese regelgeving voor digitale rechten en AI
GroenLinks-PvdA wil Europese regelgeving inzetten om mensenrechten te beschermen bij digitale technologieën, onder andere door exportbeperkingen op AI-software en het verankeren van digitale rechten.
“Met nieuwe Europese regelgeving voorkomen we de export van (AI)software in de surveillance- en defensie-industrie die bijdraagt aan mensenrechtenschendingen.”
“We verankeren het auteursrecht op eigen gezicht en stem, met uitzondering van satire.”
De PVV wil de invloed van Europees recht op Nederlands beleid drastisch beperken en pleit voor het terughalen van nationale soevereiniteit. Ze streven naar opt-outs op het gebied van asiel, immigratie en natuur, willen verdragen opzeggen die volgens hen Nederland beperken, en zijn bereid EU-regels te negeren of te wijzigen als deze hun beleid in de weg staan. De partij zet in op het gebruik van vetorechten en het afdwingen van uitzonderingsposities binnen de EU.
Opt-out en beperking van Europees recht op asiel en immigratie
De PVV wil dat Nederland zich onttrekt aan Europese regels en verdragen die asiel en immigratie reguleren, door opt-outs af te dwingen en nationale wetgeving voorrang te geven. Ze zien Europees recht als een belemmering voor hun gewenste asielstop en willen desnoods verdragen opzeggen of EU-regels negeren.
“In Brussel zullen we door het inzetten van veto’s of het weigeren van de te hoge Nederlandse bijdrage aan de EU-begroting een opt-out op asiel en immigratie afdwingen. Ook gaan we alle verdragen die ons dwarsbomen – zoals het VN-Vluchtelingenverdrag, het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en het Europees Verdrag inzake Nationaliteit – opzeggen.”
“Totale asielstop: alle asielzoekers worden aan de grens geweigerd (artikel 72 VWEU)”
“Stop op gezinshereniging (artikel 72 VWEU)”
“Oekraïne heeft zijn eigen mannen hard nodig. Daarom gaan we een uitzondering maken op de Richtlijn tijdelijke bescherming van de EU, waardoor we volwassen mannelijke Oekraïense ontheemden kunnen terugsturen.”
Terughalen van nationale soevereiniteit en beperken EU-invloed
De PVV wil bevoegdheden en beslissingsmacht terughalen van de EU naar Nederland, met name op het gebied van asiel, immigratie en natuur. Ze zijn tegen verdere Europese integratie en willen het vetorecht actief inzetten om Europese regelgeving te blokkeren of te versoepelen.
“Niet nóg meer miljarden en bevoegdheden overhevelen naar Brussel, maar juist terughalen. Vetorechten behouden, in ere herstellen én inzetten voor een opt-out op asiel en immigratie!”
“Onze vetorechten behouden we, herstellen we in ere én zetten we in: Nederland moet al het mogelijke vetoën, waaronder de EU-begroting, om zo een opt-out op asiel en immigratie en soepeler natuur- en stikstofbeleid te dwingen en de EU van binnenuit op de schop te nemen.”
“Dus wat ons betreft slaan we in Brussel met de vuist op tafel en eisen we versoepeling van de regels – van de Vogel- en de Habitatrichtlijn tot en met de verplichte emissiereductie.”
Wijzigen of negeren van Europese regels als ze Nederlandse doelen belemmeren
De PVV is bereid Europese regels te wijzigen, negeren of er uitzonderingen op te eisen als deze de uitvoering van hun nationale beleid hinderen, bijvoorbeeld op het gebied van natuur, stikstof en woningbouw.
“Tot die tijd verhogen we direct de rekenkundige ondergrens naar minimaal 1 mol en halen we de kritische depositiewaarden uit de wet.”
“Wij zijn er helemaal klaar mee. Nederland behoort tot de grootste nettobetalers van de EU! Dus wat ons betreft slaan we in Brussel met de vuist op tafel en eisen we versoepeling van de regels – van de Vogel- en de Habitatrichtlijn tot en met de verplichte emissiereductie.”
“Dat kan: door vereenvoudiging van de Europese regels voor staatssteun kunnen corporaties aan de slag met 67.000 nieuwe middenhuurwoningen.”
De SGP is kritisch over de invloed van Europees recht op de Nederlandse wetgeving en soevereiniteit. Zij pleiten voor het beperken van EU-bevoegdheden, meer nationale zeggenschap, en strengere eisen aan de goedkeuring van Europese verdragen. Concrete voorstellen zijn onder meer het schrappen van de term ‘steeds hechter wordende Unie’, het invoeren van opt-outs, en het verminderen van Brusselse regeldruk.
Striktere nationale zeggenschap en beperking EU-bevoegdheden
De SGP vindt dat Europees recht en EU-verdragen te veel nationale beleidsruimte beperken en pleit voor meer nationale controle. Ze willen dat lidstaten leidend worden in het wetgevingsproces, opt-outs mogelijk maken, en de goedkeuring van verdragen aan strengere eisen onderwerpen. Dit moet voorkomen dat Europees recht het primaat van de Nederlandse politiek ondermijnt.
“De EU houdt zich zuiver aan de geldende verdragsbepalingen. De term ‘steeds hechter wordende Unie’ wordt geschrapt. Lidstaten krijgen meer vrijheid om via zogenaamde ‘opt-outs’ niet langer mee te doen aan samenwerking op bepaalde beleidsterreinen, zoals gezondheidszorg en gezinsbeleid. Europese verdragen moeten met tweederde meerderheid worden goedgekeurd in beide Kamers der Staten-Generaal.”
“De overdaad aan regels, wetten en verdragen maakt het voor de overheid soms bijna onmogelijk om goede oplossingen te bieden. Die situaties kunnen ook ontstaan wanneer rechters een ruimere uitleg geven van verdragen dan oorspronkelijk bedoeld is, waardoor het primaat van de politiek onder druk komt te staan.”
“Nederland streeft ernaar het aantal verdragen te verminderen en sluit zich in beginsel niet aan bij nieuwe verdragen die de vrije handelingsruimte van de wetgever beperken.”
Minder Brusselse regeldruk en schrappen van EU-regels
De SGP stelt dat een groot deel van de regeldruk uit Brussel komt en wil daarom een forse reductie van Europese regels die de nationale soevereiniteit en uitvoerbaarheid belemmeren. Ze pleiten voor een nationale schraplijst en het verplicht opvolgen van adviezen van regeldrukwaakhonden.
“Het leeuwendeel van de regeldruk komt uit de Brusselse beleidstorens. Bij de EU wordt aangedrongen op het aanpakken van onwerkbare regels en ambities, bijvoorbeeld ten aanzien van de Green Deal en Europese Natuurherstelverordening.”
“Nederland legt een schraplijst aan voor Europese regels die averechts werken, ons land benadelen, te veel regeldruk opleveren of te veel op nationale soevereiniteit ingrijpen.”
Geen uitbreiding van EU-bevoegdheden op gevoelige terreinen
De SGP wil voorkomen dat Europees recht wordt uitgebreid naar onderwerpen als abortus, belastingen en schulden. Zij vinden dat deze onderwerpen nationaal geregeld moeten blijven.
Strengere eisen aan goedkeuring en wijziging van Europese verdragen
De SGP wil dat het parlement zwaardere eisen stelt aan de goedkeuring van Europese verdragen, om te voorkomen dat Europees recht te makkelijk nationale wetgeving kan overrulen.
BIJ1 wil het Europees recht grondig hervormen door de macht van multinationals en neoliberale regels te beperken en meer democratische, sociale en klimaatrechtvaardige wetgeving centraal te stellen. Ze pleiten voor meer nationale beleidsvrijheid, een grotere rol voor het Europees Parlement, en het schrappen van EU-wetten die marktwerking en privatisering afdwingen. BIJ1 verzet zich tegen Europese wetgeving die sociale rechten, asielrecht en overheidsingrijpen beperkt, en wil dat mensenrechten en klimaat centraal komen te staan in het Europees recht.
Meer democratie en sociale rechten in Europees recht
BIJ1 vindt dat het Europees recht te veel wordt bepaald door economische belangen van multinationals en te weinig door democratische controle en sociale rechten. Ze willen het Europees Parlement meer macht geven, onderhandelingen transparanter maken, en sociale en mensenrechten versterken binnen de EU-wetgeving.
“De EU wordt veel democratischer. Het Europees Parlement krijgt een belangrijkere rol bij het maken van wetten en regels. De Europese Raad, Raad van de Europese Unie, de Europese Commissie en andere vormen van onderhandelingen worden transparant.”
“Nederland zet zich in om radicaal gelijke rechten in Europa sterker te maken. Meer geld en menskracht zetten we in om de rechten van onder andere mensen met een migratieachtergrond, mensen op de vlucht, mensen zonder nationaliteit en officiële identiteit (staatlozen), LHBTQIA+ mensen en Roma en Sinti te beschermen.”
“Er komen sociale wetten om een bestaansminimum in de hele EU mogelijk te maken.”
Afschaffen van neoliberale EU-wetten en meer nationale beleidsvrijheid
BIJ1 verzet zich tegen Europees recht dat privatisering, marktwerking en beperking van overheidsingrijpen afdwingt. Ze willen deze wetten afschaffen zodat lidstaten hun economie eerlijker, klimaatrechtvaardig en democratisch kunnen organiseren zonder inmenging van Brussel namens de belangen van de superrijken.
“We kaarten alle Europese wetten en regels aan die zorgen voor liberalisering en die de ruimte voor democratisch ingrijpen van de overheid in de economie beperkt.”
“Deze kapitalistische dwangmiddelen verwerpen we en schaffen we af. Lidstaten moeten vrij zijn om hun economie radicaal eerlijk, klimaatrechtvaardig en democratisch te organiseren Zonder ingrepen van Brussel namens belangen van de kleine groep superrijken.”
Klimaat en natuur centraal in Europees recht
BIJ1 wil dat klimaat en natuur een veel belangrijkere plek krijgen in EU-wetten en -regels, en dat lobbyen door multinationals en industrieën wordt verboden. Ze willen niet instemmen met verdragen die bedrijven extra rechten geven en sturen aan op intrekking daarvan.
“Klimaat en natuur krijgen een nog belangrijkere plek in EU-wetten en -regels. Lobbyen door multinationals en industrieën verbieden we. Nederland stemt ook niet in met verdragen die bedrijven een claimrecht geven en stuurt de EU erop aan deze in te trekken.”
Verzet tegen verslechtering van Europees asielrecht
BIJ1 is tegen Europese wetgeving die het recht op asiel verslechtert, zoals het Europese Asiel- en Migratiepact, de Dublinregeling en andere restrictieve maatregelen. Ze willen dat Nederland zich hier actief tegen verzet en pleiten voor een solidair asielsysteem.
“Nederland verzet zich tegen Europese wetgeving die het recht op asiel verder verslechterd zoals: het Europese Asiel- en Migratiepact, de Dublinregeling, de Terugkeerverordening, de herziening van het Veilig Derde Land concept en de Veilige Land van Herkomst lijst.”
“Nederland zet zich binnen de Europese Unie actief in voor meer toegankelijke en veilige vluchtroutes, en een betere toegang tot asielprocedures.”
De SP wil dat Europees recht en beleid meer in dienst staan van sociale rechten, nationale democratie en mensenrechten, in plaats van het bedrijfsleven en kapitaal. Ze pleiten voor het versterken van sociale en mensenrechten in Europese verdragen, het behouden van nationale soevereiniteit, en het beperken van de macht van Europese instellingen over nationale wetgeving en publieke voorzieningen.
Sociale en mensenrechten verankeren in Europees recht
De SP vindt dat het huidige Europese recht te weinig sociale bescherming biedt en te veel gericht is op marktwerking en kapitaal. Ze willen dat sociale rechten en mensenrechten stevig worden vastgelegd in Europese verdragen en dat de EU toetreedt tot belangrijke mensenrechtenverdragen.
“De EU moet daarom toetreden tot het Europees Mensenrechtenverdrag en het Europees Sociaal Handvest, zodat sociale rechten en mensenrechten stevig worden verankerd in het Europese beleid.”
“De rechten en vrijheden van mensen komen centraal te staan en de beklemmende verplichtingen om kapitaal vrij baan te geven worden opgeheven.”
Nationale soevereiniteit en democratie boven Europees recht
De SP wil dat nationale democratieën en soevereiniteit leidend blijven, en dat Europese wetgeving en instituties niet de nationale besluitvorming overheersen. Ze zijn tegen een federaal Europa en willen dat lidstaten meer zeggenschap houden over hun eigen beleid, ook als dat betekent dat Europees recht wordt beperkt.
“Wij geloven in Europese samenwerking waarbij soevereiniteit van de lidstaten behouden blijft. De nationale democratieën blijven bij ons centraal staan.”
“De Europese Commissie wordt verkleind en moet bevoegdheden afstaan aan het Europees Parlement en de lidstaten.”
“De Europese Commissie mag democratisch vastgestelde begrotingen niet zomaar meer afkeuren op basis van het stabiliteits en groeipact.”
“Europa mag lidstaten niet langer verplichten hun publieke voorzieningen in de uitverkoop te doen. Lidstaten moeten weer de mogelijkheid krijgen zaken als openbaar vervoer, gezondheidszorg en energie zelf en democratisch te organiseren.”
Europese wetgeving aanscherpen voor mensenrechten en milieu
De SP vindt dat bestaande Europese wetgeving op het gebied van mensenrechten en milieu tekortschiet en aangescherpt moet worden. Tot die tijd willen ze nationale wetgeving die verder gaat dan het Europese minimum.
“De huidige Europese wetgeving (CSDDD) voldoet niet en moet worden aangescherpt. Tot die tijd moet er nationale antiwegkijk wetgeving (IMVO) komen.”
Europese sancties en internationaal recht
De SP stelt dat Europese sancties altijd de grenzen van het internationaal recht moeten respecteren en niet mogen leiden tot willekeur of het schaden van burgers.
“Sancties mogen daarom nooit humanitaire hulp belemmeren en moeten de grenzen van het internationaal recht respecteren.”
De VVD wil dat Nederland zich strikt houdt aan Europees recht, maar verzet zich tegen het toevoegen van strengere nationale regels (“koppen”) bovenop EU-wetgeving. Ze pleiten voor minder complexe en flexibelere Europese regelgeving, het beperken van nationale interpretatie, en het benutten van de ruimte die Europees recht biedt, bijvoorbeeld bij het invoeren van verboden of het aanpassen van migratiebeleid.
Geen strengere nationale regels bovenop EU-wetgeving
De VVD vindt dat Nederland niet verder moet gaan dan wat Europees recht vereist en wil nationale “koppen” op EU-regels schrappen. Dit moet de regeldruk voor ondernemers verminderen en zorgen voor een gelijk speelveld binnen de EU.
“We beperken koppen op EU-wetgeving, en interpreteren regels niet onnodig strenger dan in andere EU-lidstaten. We doen dus niet meer dan dat de EU-van ons vraagt.”
“Dit betekent ook geen strengere nationale koppen bovenop EU-beleid.”
“We schrappen koppen op Europese regelgeving, vragen van alle overheidsorganisaties om regels niet strenger te interpreteren dan strikt noodzakelijk, versimpelen subsidievoorwaarden, beperken aanbestedingsregels tot de Europese ondergrens...”
Europese regelgeving versoepelen en vereenvoudigen
De VVD wil Europese regelgeving minder complex en innovatievriendelijk maken. Ze pleiten voor het versoepelen van bestaande EU-verordeningen en het zoeken naar alternatieven zoals sectorale certificering.
“We maken ons daarom in de EU hard voor onder andere het versoepelen van de Artificiële Intelligentie-verordening (AI-act), General Data Protection Regulation (GDPR), Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), Corporate Sustainability Due Dilligence Directive en de Regulation on Deforestation-free products (EUDR).”
“We kijken waar meer flexibele en minder complexe sectorale certificering de rol van juridische kaders kan vervangen.”
Gebruik maken van ruimte binnen Europees recht voor nationale maatregelen
De VVD wil binnen de grenzen van het Europees recht nationale maatregelen nemen, bijvoorbeeld bij het invoeren van verboden op gezichtsbedekkende kleding.
“We volgen Frankrijk en België om binnen het Europees recht een totaalverbod in te voeren.”
Europese harmonisatie en geen federale glijbaan
De VVD streeft naar harmonisatie van regels binnen de EU om het ondernemersklimaat te verbeteren, maar verzet zich tegen verdere overdracht van nationale bevoegdheden aan Europa.
“Momenteel zijn er te veel verschillende regels tussen Europese landen. Dit verstoort de groei van onze bedrijven over de grens. We zullen dus streven naar harmonisatie van regels voor ondernemers.”
“Wij verzetten ons tegen een sluipende overdracht van nationale bevoegdheden en een federale glijbaan.”
FVD wil dat Nederlands recht altijd boven Europees en internationaal recht staat en streeft daarom naar het schrappen van de Grondwetsartikelen die Europese en internationale verdragen directe werking geven. De partij pleit voor een NEXIT (uittreding uit de EU), zodat Nederland weer volledige zeggenschap krijgt over zijn eigen wetten, grenzen en beleid. FVD ziet Europees recht als een bedreiging voor de nationale soevereiniteit en wil alle verdere soevereiniteitsoverdracht stoppen.
Nederlands recht altijd boven Europees recht
FVD vindt dat Europese en internationale verdragen te veel invloed hebben op het Nederlandse recht en beleid, waardoor de democratische controle verloren gaat. Door het monistische stelsel kunnen Europese regels direct doorwerken in Nederland; FVD wil dit vervangen door een dualistisch stelsel, zodat verdragen niet langer automatisch boven nationale wetten staan.
“We schrappen de artikelen 93 en 94 van onze Grondwet zodat de Nederlandse wet altijd boven internationale verdragen en afspraken komt te staan.”
“We beëindigen de directe werking van internationaal recht in het Nederlandse stelsel, zodat verdragen niet langer automatisch boven onze nationale wetten staan en rechters onze nationale wetten daar ook niet langer aan kunnen ‘toetsen’.”
“Forum voor Democratie wil deze ondemocratische constructie beëindigen en de controle terugleggen waar die thuishoort: bij ons eigen parlement. Dat betekent dat we het monistische stelsel omzetten in een dualistisch stelsel, zoals ook geldt in landen als Duitsland en de Verenigde Staten.”
Uittreden uit de Europese Unie (NEXIT)
FVD beschouwt de EU als een bedreiging voor de Nederlandse soevereiniteit en wil daarom een ordentelijke uittreding uit de EU. Na NEXIT wil FVD toetreden tot de EFTA om economische samenwerking zonder politieke unie mogelijk te maken.
“We verlaten de Europese Unie op een ordentelijke manier, zodat Nederland weer volledige controle krijgt over zijn wetten, grenzen en beleid.”
“Forum voor Democratie wil dat Nederland zelf zijn eigen regels kan maken, zijn eigen grenzen kan beschermen en zijn eigen allianties kan sluiten. De Europese Unie maakt dat alles onmogelijk. Daarom streven we naar een intelligente uittreding uit de Europese Unie, waarna we ons aansluiten bij de Europese Vrijhandelsassociatie, net als Zwitserland, Noorwegen en IJsland.”
Geen verdere soevereiniteitsoverdracht aan de EU
Zolang Nederland nog lid is van de EU, wil FVD geen enkele nieuwe overdracht van bevoegdheden naar Brussel accepteren. Dit om te voorkomen dat Europees recht nog meer invloed krijgt op het Nederlandse beleid.
“Zolang Nederland nog lid is van de EU, accepteren we geen enkele nieuwe overdracht van bevoegdheden naar Brussel.”
Uitzonderen van Nederlandse sectoren van EU-regels
FVD wil dat bepaalde sectoren, zoals de haven van Rotterdam, worden vrijgesteld van Europese regelgeving, omdat deze regels volgens de partij schadelijk zijn voor de Nederlandse economie en concurrentiepositie.
“We stellen bedrijven in de haven vrij van het Europese CO2-emissiehandelssysteem (ETS) en stikstofregels, zodat de haven onbeperkt kan uitbreiden en floreren.”
JA21 vindt dat het Nederlandse beleid te veel wordt beperkt door Europees recht en internationale verdragen, vooral op het gebied van migratie en soevereiniteit. De partij wil het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) en andere verdragen moderniseren, bevoegdheden terughalen naar de lidstaten, en verdere overdracht van nationale soevereiniteit aan de EU blokkeren.
Moderniseren en beperken van het EVRM en internationale verdragen
JA21 stelt dat het EVRM en andere internationale verdragen te ruim worden geïnterpreteerd, waardoor Nederland te weinig grip heeft op eigen beleid, met name rond migratie. De partij wil deze verdragen moderniseren om nationale democratische beslissingen te versterken en de soevereiniteit te herstellen.
“Internationale verdragen en met name het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens moderniseren, zodat we nationaal genomen democratische beslissingen en het draagvlak voor de rechtspraak versterken.”
“Met een coalitie van Europese landen het EVRM moderniseren.”
“Toetreding van de EU tot het EVRM blokkeren.”
Bevoegdheden terughalen en geen verdere overdracht aan de EU
JA21 wil dat de EU zich beperkt tot economische samenwerking en dat er geen verdere overdracht van nationale bevoegdheden plaatsvindt via Europees recht. De partij pleit voor het terughalen van bevoegdheden naar de lidstaten en het blokkeren van verdragswijzigingen die tot meer macht voor de EU leiden.
“Geen enkele stap richting een federaal Europa, en dus ook geen verdragswijzigingen die tot verdere overdracht van bevoegdheden leiden. Er moet juist ruimte ontstaan om bevoegdheden terug te geven aan lidstaten.”
“De Europese Unie is een samenwerkingsverband dat zichzelf moet leren beperken. JA21 pleit voor een Unie die zich weer richt op haar oorspronkelijke kracht: economische samenwerking en respect voor de soevereiniteit van lidstaten.”
Meer nationale zeggenschap over Europese regelgeving
JA21 vindt dat het Nederlandse parlement meer grip moet krijgen op Europese regelgeving die nationaal effect heeft. Ministers mogen geen Europese besluiten steunen zonder parlementair mandaat, en subsidiariteit moet beter worden bewaakt.
NSC wil de nationale soevereiniteit ten opzichte van Europees recht versterken en pleit voor meer invloed van het Nederlandse parlement op EU-wetgeving. Ze zijn kritisch op automatische implementatie van EU-regels en willen uitzonderingen of aanpassingen waar Europees recht nationale belangen schaadt, met name op het gebied van sociale zekerheid, staatssteun en migratie.
Meer nationale zeggenschap over EU-wetgeving
NSC vindt dat Europese regels niet automatisch in Nederland moeten gelden en wil het parlement meer macht geven om in te stemmen met of bezwaar te maken tegen EU-wetgeving. Dit moet voorkomen dat Europees recht nationale belangen ondermijnt.
“Europese regels mogen niet als voldongen feiten neerdalen op Nederland, maar kunnen alleen worden ingevoerd als de meerderheid van het Nederlandse parlement het ermee eens is. We willen een parlementair instemmingsrecht in de Europawet verankeren.”
Uitzonderingen op Europees recht voor nationaal beleid
NSC pleit voor uitzonderingen op Europees recht waar dit Nederlandse beleidsdoelen belemmert, bijvoorbeeld bij woningbouw en sociale zekerheid. Ze willen Europese regels aanpassen of uitzonderingen afdwingen om nationale prioriteiten mogelijk te maken.
“EU-wetgeving heeft grote invloed op het Nederlandse woningbeleid. Daarom willen we een Europese uitzondering op staatssteunregels voor midden-huur (vergelijkbaar met de vrijstelling voor sociale diensten van algemeen economisch belang DAEB) en een Europees Woningfonds.”
“De overheid moet ervoor zorgen dat de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) wordt nageleefd op een manier die recht doet aan de belangen van burgers.”
Striktere toepassing en aanpassing van Europees recht op migratie en sociale zekerheid
NSC wil Europese regels rondom migratie en sociale zekerheid aanscherpen, zodat Nederland meer grip krijgt op instroom en uitgaven. Ze pleiten voor aanpassing van EU-regels waar deze nationale systemen onder druk zetten.
Kritische toetsing van Europees recht op subsidiariteit en proportionaliteit
NSC wil dat de Tweede Kamer EU-wetgeving actief toetst op noodzaak en effectiviteit, zodat Europees recht alleen wordt toegepast als het daadwerkelijk meerwaarde heeft boven nationaal beleid.
BVNL wil de Nederlandse soevereiniteit herstellen en de invloed van Europees recht en EU-wetgeving fors beperken. Zij pleiten voor het stoppen van soevereiniteitsoverdracht aan de EU, het recht op opt-outs en opt-ins, en een bindend referendum over het EU-lidmaatschap. Indien Nederland geen zeggenschap terugkrijgt over cruciale beleidsterreinen, wil BVNL het EU-lidmaatschap vervangen door een losser associatieverdrag.
Stoppen met overdracht van soevereiniteit aan de EU
BVNL vindt dat Nederland weer zelfstandig moet kunnen beslissen, zonder dat Europees recht of Brusselse regels leidend zijn. Zij willen dat de overdracht van soevereiniteit naar de EU stopt en dat Nederland meer ruimte krijgt om eigen keuzes te maken, met name op het gebied van asiel en stikstofbeleid.
“Maar de overdracht van soevereiniteit naar de EU moet stoppen en we moeten de mogelijkheid krijgen tot opt-ins en opt-outs.”
“Indien Nederland niet meer zeggenschap krijgt over het asielbeleid en het stikstofbeleid dan kunnen we het EU-lidmaatschap verruilen voor een associatieverdrag.”
“BVNL wil dat Nederland weer soeverein wordt. Wij moeten veel meer zelf kunnen bepalen, in plaats van dat Brussel de dienst uitmaakt en Nederland een soort Europese provincie is.”
Bindend referendum over EU-lidmaatschap
BVNL wil dat Nederlanders via een bindend referendum kunnen beslissen over het EU-lidmaatschap. Zij zien economische samenwerking en vrijhandel als positief, maar willen dat politieke integratie en het primaat van Europees recht worden teruggedrongen.
“Een bindend referendum over het EU-lidmaatschap. Economische samenwerking binnen een Europese Economische Gemeenschap (EEG) is prima en vrijhandel is een groot goed.”
Nederlandse koers bij strijdig EU-beleid
BVNL wil dat Nederland eigen beleid kan voeren als EU-wetgeving, zoals natuur- of landbouwregels, als schadelijk wordt ervaren. Zij zijn bereid het vetorecht te gebruiken en eigen koers te varen, ook als dit strijdig is met Europees recht.
Het CDA ziet Europees recht als fundament voor samenwerking binnen de EU, waarbij waarden als rechtsstaat, mensenrechten en democratie centraal staan. Ze pleiten voor strikte handhaving van het EU-recht, aanpassing van Europese verdragen waar nodig, en meer ruimte voor nationale maatwerk binnen Europese regelgeving. Concrete voorstellen zijn onder meer het aanpassen van het Vluchtelingenverdrag en het EU-recht inzake asiel, het tegengaan van misbruik van Europese regels, en het versterken van de rechtsstatelijkheid binnen de EU.
Strikte handhaving en versterking van de rechtsstaat binnen de EU
Het CDA wil dat het Europees recht en de rechtsstatelijke waarden streng worden gehandhaafd, met sancties voor lidstaten die deze ondermijnen. Dit moet de integriteit van de EU als rechtsgemeenschap waarborgen en voorkomen dat landen zich onttrekken aan gezamenlijke afspraken.
“De EU is een waarden- en rechtsgemeenschap en moet kritisch durven zijn op het eigen functioneren. De democratische en journalistieke controle en verantwoording moeten versterkt worden binnen de EU. Lidstaten die de rechtsstaat beschadigen of vernielen, korten we op EU-fondsen of verliezen hun stemrecht in EU-raden. Verplichte uittreding is de ultieme sanctie.”
Aanpassing van Europees recht en verdragen inzake asiel en migratie
Het CDA pleit voor aanpassing van het Vluchtelingenverdrag en het Europese recht om asielaanvragen buiten de EU af te handelen en zo grip te krijgen op migratie. Ze willen procedures harmoniseren met het EU-recht en stellen strengere voorwaarden aan tijdelijke bescherming.
“Europa moet hierin het voortouw nemen door het Vluchtelingenverdrag en het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens aan te passen in samenwerking met de VN.”
“Daarbij kiezen we in lijn met het EU-recht en vergelijkbaar met Duitsland en België om mensen met tijdelijke bescherming pas gezinsleden te laten overkomen na een wachttijd en wanneer ze inkomsten en woonruimte hebben.”
Minder nationale 'koppen' op Europese regels en meer ruimte voor maatwerk
Het CDA wil voorkomen dat Nederland bovenop Europees recht extra regels ('koppen') stapelt, en pleit voor meer ruimte om Europese regelgeving nationaal aan te passen aan lokale omstandigheden.
“We herzien de Wet Markt en Overheid, ontdoen die van Nederlandse koppen op Europese regels waar dat kan en nemen belemmeringen in publiek-private samenwerking weg.”
Eenduidige interpretatie en toepassing van Europees recht
Het CDA streeft naar een uniforme interpretatie en toepassing van Europees recht, bijvoorbeeld op het gebied van visserij en arbeidsmigratie, om een gelijk speelveld te waarborgen en misstanden tegen te gaan.
De ChristenUnie erkent het belang van Europees recht voor het beschermen van de rechtsstaat en het aanpakken van grensoverschrijdende problemen, maar benadrukt dat Europese bevoegdheden beperkt moeten blijven tot kerntaken en dat nationale soevereiniteit en subsidiariteit leidend zijn. Ze zijn kritisch op Europese bemoeienis buiten het bestaande mandaat en pleiten voor transparantie, bescherming van de rechtsstaat en duidelijke grenzen aan Europese regelgeving.
Bescherming van de rechtsstaat via Europees recht
De ChristenUnie vindt dat de EU juridische instrumenten moet inzetten om de rechtsstaat in Europa te beschermen, vooral bij ernstige bedreigingen zoals corruptie. Ze steunen versnelde inbreukprocedures en strengere sancties, maar willen dat Nederland hierin optrekt met gelijkgestemde landen.
“De EU heeft politieke, juridische en financiële instrumenten nodig om de rechtsstaat in Europa te beschermen. Nederland trekt hierin op met gelijkgestemde landen en steunt voorwaardelijkheid van financiële fondsen om de rechtsstaat te beschermen.”
“We streven naar een versnelde procedure voor inbreukprocedures wanneer het de rechtsstaat betreft.”
“Bij ernstige bedreiging van de rechtsstaat of ernstige corruptie moet de Europese Raad niet slechts unaniem maar ook met een vier vijfde meerderheid beslissen dat een land in aanmerking komt voor stevige sancties.”
Subsidiariteit en beperking van Europees recht tot kerntaken
De partij stelt dat besluiten op het laagst mogelijke niveau genomen moeten worden en verzet zich tegen Europese bemoeienis op terreinen zonder EU-mandaat, zoals gezondheidszorg, medische ethiek, onderwijs en woningbouw. Ze benadrukken het belang van nationale soevereiniteit en eisen een tweederdemeerderheid in de Tweede Kamer bij verdragswijzigingen.
“Voor de ChristenUnie is subsidiariteit het uitgangspunt: besluiten worden genomen op het laagst mogelijke niveau, zo dicht mogelijk bij mensen. Wij verzetten ons tegen Europese bemoeizucht op terreinen waar de EU geen mandaat heeft, zoals gezondheidszorg, medische ethiek, onderwijs of woningbouw.”
“Zelfs wanneer Europese besluitvorming wenselijk of noodzakelijk is, blijft ruimte voor eigenheid en verschillen tussen lidstaten en regio’s essentieel. Bij wijzigingen in de EU-verdragen besluit de Tweede Kamer met tweederdemeerderheid.”
Transparantie en democratische legitimiteit van Europees recht
De ChristenUnie vindt dat transparantie een voorwaarde is voor draagvlak en acceptatie van Europese besluiten. Ze pleiten voor een beter lobbyregister en meer openheid over onderhandelingen tussen het Europees Parlement en de Raad.
“Een transparante Unie is een voorwaarde voor draagvlak en duurzame acceptatie van Europese besluiten. Dit vraagt een beter lobbyregister en meer transparantie over de onderhandelingen tussen Europees Parlement en de Raad, bijvoorbeeld over agenda’s en deelnemers van onderhandelingen.”
D66 wil het Europees recht versterken door meer uniforme, direct werkende Europese regels (verordeningen) in te voeren en de rechtsstaat binnen de EU te beschermen. Ze pleiten voor minder nationale afwijkingen, meer Europese integratie en het waarborgen van fundamentele rechten en democratische waarden in alle lidstaten.
Meer uniforme Europese regels via verordeningen
D66 vindt dat het huidige systeem, waarbij landen Europese richtlijnen verschillend implementeren, leidt tot versnippering en onduidelijkheid. Ze willen vaker kiezen voor één gezamenlijke Europese verordening die direct geldt in alle lidstaten, om zo het Europees recht te versterken en te vereenvoudigen.
“De Europese regels moeten simpeler en duidelijker. Nu maken landen vaak elk hun eigen versie van een Europese richtlijn. Het resultaat daarvan is dat er 27 verschillende regels komen. D66 wil vaker één gezamenlijke Europese regel die overal geldt: de verordening.”
Bescherming van de rechtsstaat en fundamentele rechten binnen de EU
D66 stelt dat landen die de democratische rechtsstaat of fundamentele vrijheden niet respecteren, rechten binnen de EU moeten verliezen. Hiermee willen ze het Europees recht als waarborg voor democratie en gelijkheid versterken.
“Iedereen in Europa moet in vrijheid kunnen leven. Een regering die de democratische rechtsstaat of de vrijheid en gelijkheid van mensen niet respecteert, zoals de regering-Orbán in Hongarije, verliest stemrecht en recht op Europees geld.”
“Ook kan zo’n land geen voorzitter van de Raad van de Europese Unie worden.”
Versterking van Europese integratie en federalisering
D66 is voorstander van diepgaande Europese integratie en verdere federalisering van de EU, zodat het Europees recht en de democratische controle sterker worden.
“D66 is voorstander van diepgaande Europese integratie, en steunt de verdere federalisering van de EU.”
“Europa moet het boegbeeld van democratie zijn. Daarom wil D66 dat Europeanen de Commissievoorzitter rechtstreeks kunnen kiezen en het Europees Parlement individuele Eurocommissarissen kan wegsturen als dat moet.”
DENK erkent het belang van Europese samenwerking, maar stelt nationale soevereiniteit en parlementaire zeggenschap centraal bij de omgang met Europees recht. De partij is voorstander van EU-hervormingen die democratie en rechtsstatelijkheid versterken, en wil dat Nederland altijd zelf kan beslissen over de implementatie van Europese regelgeving en defensie-inzet.
Nationale soevereiniteit behouden bij EU-regelgeving
DENK wil Europese samenwerking alleen als het meerwaarde biedt, maar benadrukt dat Nederland zeggenschap moet houden over nationale wetgeving en beleid. Het nationale parlement moet inspraak houden bij EU-regelgeving, en de partij verzet zich tegen het automatisch overnemen van Europees recht zonder nationale controle.
“Wij hechten aan het borgen van inspraak van ons nationale parlement bij EU regelgeving en hechten aan het behouden van onze soevereine zeggenschap over hoe ons land wordt bestuurd.”
“Tegelijkertijd blijven wij hechten aan onze eigen soevereiniteit en aan de verdere hervorming van de EU.”
EU-hervorming: Meer democratie en rechtsstatelijkheid
DENK pleit voor een hervorming van de EU waarbij het democratische gehalte wordt vergroot en er strenger wordt toegezien op naleving van de rechtsstaat door lidstaten. Dit betekent dat Europees recht niet alleen technocratisch wordt toegepast, maar ook democratisch en rechtsstatelijk wordt geborgd.
“Wij zijn voor een hervorming van de EU waarbij het democratische gehalte van de EU wordt vergroot en er op het gebied van de rechtsstaat strenger gehandhaafd wordt op de vraag of landen binnen de EU zich gedragen conform de afspraken.”
Zelfstandige keuze over defensie-inzet, geen Europees leger
Hoewel DENK Europese defensiesamenwerking steunt, wijst de partij een Europees leger af en wil zij dat Nederland altijd zelfstandig beslist over de inzet van militairen, ook als dit voortvloeit uit Europees recht of EU-besluiten.
“Wij zijn een voorstander van Europese defensiesamenwerking, maar geen voorstander van een Europees leger. Wij moeten altijd zelf blijven bepalen of onze militairen worden ingezet.”
Europese begrotingsregels zijn bespreekbaar
DENK staat open voor het bespreken van de bestaande Europese begrotingsregels, maar wil voorkomen dat financiële lasten op onverantwoorde wijze naar toekomstige generaties worden doorgeschoven.
“Binnen de bestaande Europese begrotingsregels is het dan ook bespreekbaar”
Volt wil het Europees recht versterken door burgers direct toegang te geven tot het Hof van Justitie van de EU en het Hof de bevoegdheid te geven nationale wetten te vernietigen die in strijd zijn met Europese verdragen. Daarnaast pleit Volt voor automatische sancties bij schendingen van de rechtsstaat en wil het Europese standaarden afdwingen voor verkiezingen en mensenrechten. Hun visie is dat Europese rechtsbescherming en handhaving centraal moeten staan, ook als nationale overheden tekortschieten.
Burgers direct toegang tot het EU-Hof en vernietiging nationale wetten
Volt wil dat burgers nationale wetten rechtstreeks kunnen aanvechten bij het Hof van Justitie van de EU, dat vervolgens de bevoegdheid krijgt om nationale wetten nietig te verklaren als deze in strijd zijn met Europese verdragen. Dit moet de bescherming van de rechtsstaat en fundamentele vrijheden versterken, vooral als nationale instanties falen.
“Daarom geven we burgers het recht om nationale wetten rechtstreeks aan te vechten bij het Hof van Justitie van de EU. We zorgen hierbij voor de beschikbaarheid van voldoende financiële middelen. Het Hof krijgt de bevoegdheid om nationale wetten nietig te verklaren als zij in strijd zijn met de Europese verdragen.”
Automatische sancties en handhaving bij schending Europees recht
Volt wil dat Europese subsidies automatisch worden ingehouden bij ernstige schendingen van democratie, rechtsstaat en grondrechten door nationale regeringen. Ook moet het Europees Openbaar Ministerie meer bevoegdheden krijgen en sancties onder artikel 7 VEU makkelijker kunnen worden opgelegd.
“Europese subsidies worden automatisch ingehouden bij ernstige schendingen van de democratie, de rechtsstaat en de grondrechten door nationale regeringen. Dit geldt voor alle EU-fondsen - waaronder ook landbouw-, cohesie- en herstelfondsen - via een versterkte en permanente rechtsstaat-voorwaardelijkheid.”
“Volt wil dat het opleggen van sancties onder artikel 7 van het Verdrag betreffende de EU (VEU), inclusief het opschorten van stemrecht van een lidstaat, moet worden besloten door het Europees Parlement en op basis van een meerderheid in de Raad van de Europese Unie.”
Europese standaarden voor verkiezingen en rechtsstatelijkheid
Volt pleit voor Europese standaarden voor vrije en eerlijke verkiezingen, waarbij de Europese Commissie naar de rechter stapt als lidstaten zich hier niet aan houden. Dit moet de rechtsstatelijkheid en democratie binnen de EU waarborgen.
“Door in de Europese Kiesakte te komen met Europese standaarden, normeren we wat vrije en eerlijke verkiezingen zijn. Wanneer lidstaten zich hier niet aan houden, stapt de Europese Commissie naar de rechter.”
50PLUS wil dat Nederland zich strikt houdt aan Europese afspraken en pleit tegen nationale regels die verder gaan dan het Europese recht. Ze zijn kritisch op uitbreiding van EU-taken en willen het takenpakket van de EU beperken, met nadruk op gelijk speelveld en beperking van Europese regelgeving tot het noodzakelijke.
Geen nationale regels bovenop Europees recht
50PLUS vindt dat Nederland niet verder moet gaan dan wat Europees recht vereist, om een gelijk speelveld te behouden en onnodige lasten voor burgers en bedrijven te voorkomen. Ze willen dat nationale wetgeving niet strenger is dan Europese afspraken, vooral op het gebied van klimaat en economie.
“Dezelfde regels voor iedereen binnen Europa. Dus geen nationale CO2-heffingen en geen extra regels bovenop de Europese afspraken.”
Beperking van het takenpakket van de EU
50PLUS is kritisch op de groei van Europese bevoegdheden en wil het takenpakket van de EU beperken tot kerntaken. Ze vinden dat verspilling en bureaucratie binnen de EU moeten worden aangepakt en dat de invloed van Europese regelgeving op nationaal beleid moet worden teruggedrongen.