Verkiezingsprogramma's 2025 overEU-Hof
FVD verwerpt de invloed van het EU-Hof (Europees Hof van Justitie) op de Nederlandse rechtsorde en wil voorkomen dat Nederlandse wetten door rechters aan EU-recht of internationale verdragen worden getoetst. Hun belangrijkste voorstellen zijn het schrappen van de Grondwetsartikelen die directe werking van internationaal/EU-recht mogelijk maken, en het handhaven van het toetsingsverbod zodat het EU-Hof geen invloed heeft op nationale wetgeving. De kern van hun visie is dat Nederlandse wetgeving altijd boven internationale en EU-regels moet staan, om zo de nationale soevereiniteit te waarborgen.
Nederlandse wet altijd boven EU-recht en EU-Hof
FVD wil dat Nederlandse wetten niet langer ondergeschikt zijn aan uitspraken van het EU-Hof of internationale verdragen. Zij zien de huidige situatie, waarin het EU-Hof via directe werking van verdragen invloed heeft op de Nederlandse rechtsorde, als ondemocratisch en een bedreiging voor de nationale soevereiniteit. Door het schrappen van de relevante Grondwetsartikelen en het handhaven van het toetsingsverbod, willen zij voorkomen dat Nederlandse rechters nationale wetten toetsen aan EU-recht of uitspraken van het EU-Hof.
“We schrappen de artikelen 93 en 94 van onze Grondwet zodat de Nederlandse wet altijd boven internationale verdragen en afspraken komt te staan.”
“We beëindigen de directe werking van internationaal recht in het Nederlandse stelsel, zodat verdragen niet langer automatisch boven onze nationale wetten staan en rechters onze nationale wetten daar ook niet langer aan kunnen ‘toetsen’.”
“Toetsing aan verdragen dient onmogelijk te worden - in lijn met het toetsingsverbod van artikel 120 Grondwet.”
Geen toetsing van nationale wetten aan EU-recht door rechters
FVD wil expliciet voorkomen dat Nederlandse rechters nationale wetten toetsen aan EU-recht of uitspraken van het EU-Hof. Zij zien dit als een vorm van politieke rechtspraak die de democratische controle ondermijnt. Door het handhaven van het toetsingsverbod en het afwijzen van een constitutioneel hof, willen zij de invloed van het EU-Hof en internationale rechtspraak minimaliseren.
“We behouden artikel 120 van de Grondwet en verzetten ons tegen de oprichting van een constitutioneel hof, zodat rechters nooit wetten aan grondrechten kunnen toetsen en daarmee politieke macht naar zich toe trekken.”
“Rechters dienen wetten uit te leggen naar hun oorspronkelijke bedoeling, niet als een ‘levend instrument’ dat naar eigen inzicht wordt aangepast.”
JA21 is kritisch over de invloed van internationale hoven zoals het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EVRM) op Nederlands beleid, en wil de nationale soevereiniteit versterken. De partij pleit voor modernisering van het EVRM, het blokkeren van EU-toetreding tot het EVRM, en het beperken van de reikwijdte van internationale verdragen zodat Nederland meer zeggenschap krijgt over migratie en asiel. Hun kernvoorstel is het organiseren van een internationale top om het EVRM te hervormen en het expliciet blokkeren van verdere Europese integratie op dit vlak.
Moderniseren van het EVRM en beperken invloed EU-Hof
JA21 vindt dat het Europees Hof voor de Rechten van de Mens te veel invloed heeft op Nederlands migratie- en asielbeleid door ruime interpretaties van verdragen. De partij wil het EVRM moderniseren zodat Nederland weer zelf kan bepalen wie op haar grondgebied mag verblijven, en wil voorkomen dat de EU als geheel toetreedt tot het EVRM. Dit moet de nationale democratische controle en soevereiniteit versterken.
“Intussen beperken opgerekte interpretaties van het EVRM het recht van Nederland om te bepalen wie op ons grondgebied mag verblijven...”
“JA21 gaat deze verdragen moderniseren. Hiertoe moet Nederland in 2027 een internationale top organiseren tijdens het Nederlandse voorzitterschap van het Comité van Ministers van de Raad van Europa. Tijdens deze top moeten uitgewerkte moderniseringsplannen voor het EVRM worden aangedragen.”
“Met een coalitie van Europese landen het EVRM moderniseren.”
“Tijdens het Nederlandse voorzitterschap van het Comité van Ministers in 2027 een internationale top organiseren om het EVRM te vernieuwen.”
“Toetreding van de EU tot het EVRM blokkeren.”
De PVV wil de invloed van Europese instellingen, waaronder het EU-Hof (Hof van Justitie van de EU), fors beperken en nationale soevereiniteit herstellen. Zij pleiten voor het afdwingen van een opt-out op asiel en immigratie, het inzetten van vetorechten, en het opzeggen van verdragen die door het EU-Hof worden geïnterpreteerd of afgedwongen. De kern van hun visie is dat Nederland niet langer gebonden moet zijn aan uitspraken of regels van het EU-Hof als deze nationale belangen schaden.
Opt-out op asiel en immigratie, minder macht EU-Hof
De PVV wil dat Nederland zich onttrekt aan EU-regels en uitspraken van het EU-Hof op het gebied van asiel en immigratie. Zij zien het EU-Hof als een obstakel voor nationale beleidsvrijheid en willen via veto’s en het opzeggen van verdragen de invloed van het Hof minimaliseren. Dit standpunt adresseert het probleem dat Europese rechters volgens de PVV te veel macht hebben over Nederlands beleid.
“Opt-out op asiel en immigratie bij de EU afdwingen met inzet vetorecht”
“In Brussel zullen we door het inzetten van veto’s of het weigeren van de te hoge Nederlandse bijdrage aan de EU-begroting een opt-out op asiel en immigratie afdwingen. Ook gaan we alle verdragen die ons dwarsbomen – zoals het VN-Vluchtelingenverdrag, het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en het Europees Verdrag inzake Nationaliteit – opzeggen.”
“Nederland moet al het mogelijke vetoën, waaronder de EU-begroting, om zo een opt-out op asiel en immigratie en soepeler natuur- en stikstofbeleid te dwingen en de EU van binnenuit op de schop te nemen.”
Opzeggen van verdragen die door EU-Hof worden geïnterpreteerd
De PVV wil verdragen opzeggen die door het EU-Hof (en andere internationale hoven) worden geïnterpreteerd en die volgens hen Nederlandse beleidsvrijheid beperken. Dit is een directe poging om de juridische invloed van het EU-Hof op Nederland te verminderen.
“Opzeggen VN-Vluchtelingenverdrag, Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, Europees Verdrag inzake Nationaliteit en andere verdragen die ons dwarsbomen”
GroenLinks-PvdA ziet het EU-Hof (Europees Hof van Justitie) als een belangrijk instrument om de rechtsstaat en democratische waarden binnen de EU te beschermen. Ze willen dat Nederland zich actief aansluit bij rechtszaken van de Europese Commissie tegen lidstaten die de rechtsstaat ondermijnen, en pleiten voor het makkelijker maken van sancties zoals het opschorten van stemrecht en het bevriezen van subsidies via EU-instellingen.
Actief aansluiten bij EU-Hof zaken tegen ondemocratische lidstaten
GroenLinks-PvdA vindt dat Nederland zich moet blijven aansluiten bij rechtszaken die de Europese Commissie bij het EU-Hof aanspant tegen lidstaten die de democratie en rechtsstaat ondermijnen. Dit is bedoeld om de fundamentele waarden van de EU te beschermen en druk uit te oefenen op landen als Hongarije.
“Nederland moet zich blijven aansluiten bij rechtszaken die de Europese Commissie tegen zulke lidstaten aanspant, zoals bij de Hongaarse anti-lhbti-wet.”
Makkelijker sancties via EU-Hof en EU-instellingen
De partij wil het eenvoudiger maken om via het EU-Hof en andere EU-instellingen sancties op te leggen aan lidstaten die de rechtsstaat schenden, zoals het opschorten van stemrecht en het bevriezen van subsidies. Dit moet voorkomen dat ondemocratische regeringen de EU van binnenuit ondermijnen.
“Het moet makkelijker worden om het stemrecht van lidstaten op te schorten en subsidies te bevriezen. We steunen zulke stappen tegen het Hongarije van Orbán.”
Volt wil het Hof van Justitie van de EU (EU-Hof) een veel sterkere rol geven in het beschermen van fundamentele Europese waarden. Burgers moeten nationale wetten direct bij het EU-Hof kunnen aanvechten, en het Hof krijgt de bevoegdheid om nationale wetten nietig te verklaren als deze in strijd zijn met Europese verdragen.
Burgers mogen nationale wetten direct aanvechten bij het EU-Hof
Volt vindt dat nationale rechtsbescherming soms tekortschiet en wil daarom burgers het recht geven om nationale wetten rechtstreeks bij het EU-Hof aan te vechten. Dit versterkt de bescherming van de rechtsstaat en fundamentele vrijheden in de EU.
“Daarom geven we burgers het recht om nationale wetten rechtstreeks aan te vechten bij het Hof van Justitie van de EU. We zorgen hierbij voor de beschikbaarheid van voldoende financiële middelen.”
EU-Hof mag nationale wetten nietig verklaren
Volt wil het EU-Hof de expliciete bevoegdheid geven om nationale wetten nietig te verklaren als deze in strijd zijn met Europese verdragen. Dit moet de rechtsstaat en Europese waarden beter beschermen, ook als nationale instanties falen.
“Het Hof krijgt de bevoegdheid om nationale wetten nietig te verklaren als zij in strijd zijn met de Europese verdragen.”
De SP wil dat de EU toetreedt tot het Europees Mensenrechtenverdrag en het Europees Sociaal Handvest, zodat sociale rechten en mensenrechten stevig worden verankerd in het Europese beleid. Hiermee bepleit de SP dat het EU-Hof (Hof van Justitie van de EU) onderworpen wordt aan deze mensenrechtenstandaarden, wat de rechtsbescherming binnen de EU moet versterken. Concrete voorstellen over het functioneren of de bevoegdheden van het EU-Hof zelf ontbreken verder in het programma.
EU moet toetreden tot Europees Mensenrechtenverdrag
De SP vindt dat de EU haar beleid moet onderwerpen aan strikte mensenrechtenstandaarden door formeel toe te treden tot het Europees Mensenrechtenverdrag en het Europees Sociaal Handvest. Dit zou betekenen dat het EU-Hof gebonden wordt aan deze verdragen, waardoor sociale en mensenrechten beter juridisch afdwingbaar worden binnen de EU.
“De EU moet daarom toetreden tot het Europees Mensenrechtenverdrag en het Europees Sociaal Handvest, zodat sociale rechten en mensenrechten stevig worden verankerd in het Europese beleid.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma