Volt wil dure geneesmiddelen betaalbaar en toegankelijk maken door publieke productie, gezamenlijke Europese inkoop en transparante prijsafspraken te stimuleren. Ze pleiten voor het in publieke handen houden van met publiek geld ontwikkelde medicijnen, het opzetten van Europese fondsen voor zeldzame ziekten en het harmoniseren van toelatings- en vergoedingsprocedures. Zo wil Volt voorkomen dat winsten op essentiële geneesmiddelen naar private partijen vloeien en de toegang voor patiënten wordt beperkt.
Volt vindt dat medicijnen die met publiek geld zijn ontwikkeld, in publieke handen moeten blijven om betaalbaarheid en transparantie te waarborgen. Dit voorkomt dat farmaceuten excessieve prijzen vragen voor essentiële geneesmiddelen.
“Medicijnen en software die ontwikkeld zijn met publiek geld moeten onder EU-patent blijven, zodat de kosten en bevoorrading transparant en onder controle van de EU zijn.”
“We zorgen ervoor dat de ontwikkelde geneesmiddelen en therapieën in publieke handen blijven, bijvoorbeeld via licentie-afspraken met Nederlandse instituten of gezamenlijke Europese fondsen. Zo blijft ook de prijs van nieuwe medicijnen eerlijk en zijn deze betaalbaar voor iedereen.”
Volt wil de macht van farmaceuten beperken door op EU-niveau gezamenlijk geneesmiddelen in te kopen en productiecapaciteit op te bouwen. Dit moet de beschikbaarheid vergroten en de kosten drukken.
“Volt investeert in productiecapaciteit en gezamenlijke strategische voorraden van essentiële geneesmiddelen en kritieke medische hulpmiddelen binnen de EU door in te zetten op gezamenlijke plannings- en inkoopmechanismen zodat beschikbaarheid gewaarborgd blijft en kosten beheersbaar blijven.”
Om de ontwikkeling van dure geneesmiddelen voor zeldzame aandoeningen te stimuleren, wil Volt een EU-fonds oprichten. Dit fonds moet innovatie bevorderen waar de markt faalt.
“Er komt een EU-fonds voor investeringen in gezamenlijke ontwikkeling van geneesmiddelen voor zeldzame ziektes (unmet medical needs).”
Volt wil dat de toelating en vergoeding van dure, innovatieve geneesmiddelen (zoals cel- en gentherapieën) op Europees niveau wordt geharmoniseerd. Zo willen ze ongelijke toegang en prijsverschillen tussen landen tegengaan.
“Volt pleit voor een Europees afgestemde aanpak voor toelating en vergoeding van innovatieve therapieën, zoals cel- en gentherapieën (ATMP’s). Hoewel EMA-goedkeuring centraal geregeld is, blijven beschikbaarheid en vergoeding per land sterk verschillen, vaak gedreven door commerciële keuzes van bedrijven en niet uit medische of economische noodzaak. Deze ongelijkheid belemmert de toegang van patiënten en remt de Europese innovatie.”
Volt wil een publiek loket oprichten dat lifesciencesondernemers en academische instellingen ondersteunt bij markttoegang, EMA-dossiers en het opstellen van licentie- en prijsafspraken, zodat publieke investeringen niet tot privaat winstbejag leiden.
“Volt richt een publiek loket op dat lifesciencesondernemers en academische instellingen ondersteunt bij markttoegang tot de EU, inclusief EMA-dossierbegeleiding en financiering van registratieprocedures. Dit loket richt zich op bedrijven en instituten die publieke belangen centraal stellen: ontwikkelde medicijnen en therapieën blijven zo in handen van Nederlandse of Europese publieke instellingen en worden zo betaalbaar. Het loket ondersteunt ook het opstellen van licentie- en prijsafspraken.”
GroenLinks-PvdA wil de prijzen van dure geneesmiddelen verlagen door de macht van de farmaceutische industrie te beteugelen, meer transparantie te eisen en gezamenlijke inkoop te stimuleren. Ze willen prijstransparantie afdwingen, import en uitwisseling van medicijnen vergemakkelijken en onderzoek stimuleren om onnodig dure medicijnen te voorkomen. Hun kernvisie is dat geneesmiddelen betaalbaar en toegankelijk moeten zijn, zonder dat bedrijven buitensporige winsten maken ten koste van de samenleving.
GroenLinks-PvdA ziet dat farmaceuten soms kunstmatig hoge prijzen vragen voor nieuwe medicijnen en wil dit tegengaan door strengere eisen, gezamenlijke inkoop en transparantie. Het doel is om de kosten van dure geneesmiddelen te verlagen en te voorkomen dat belastinggeld wordt misbruikt voor buitensporige winsten.
“We strijden tegen farmaceuten die zichzelf verrijken met ons belastinggeld, bijvoorbeeld door medicijnprijzen kunstmatig hoog te houden. We gaan meer medicijnen gezamenlijk inkopen, strengere eisen stellen aan publieke subsidies en prijstransparantie afdwingen.”
Om de beschikbaarheid en betaalbaarheid van geneesmiddelen te vergroten, wil GroenLinks-PvdA het voor apothekers makkelijker maken om medicijnen uit te wisselen en te importeren uit andere landen. Dit moet de afhankelijkheid van dure geneesmiddelen verminderen.
“Het wordt makkelijker voor apothekers om geneesmiddelen uit te wisselen en uit andere landen te importeren.”
De partij wil stimuleren dat alleen noodzakelijke en effectieve geneesmiddelen worden voorgeschreven, zodat patiënten niet onnodig dure medicijnen krijgen. Dit doen ze door onderzoek naar effectiviteit en dosering te bevorderen.
“Ook bevorderen we onderzoek naar de effectiviteit en dosering van medicijnen, zodat er niet onnodig dure medicijnen worden voorgeschreven.”
Om belangenverstrengeling te voorkomen en te waarborgen dat dure geneesmiddelen alleen worden voorgeschreven als ze echt nodig zijn, komt er een transparantieregister voor financiële transacties tussen farmaceutische industrie en zorgverleners.
“Er komt een transparantieregister voor financiële transacties tussen de farmaceutische industrie en zorgverleners. Zo maken we zichtbaar wat er aan wie en waarvoor wordt betaald.”
“Patiënten moeten erop kunnen vertrouwen dat geneesmiddelen of hulpmiddelen die zij krijgen voorgeschreven alleen gekozen worden omdat ze de beste keuze zijn, en niet omdat er andere belangen spelen.”
De SP wil de macht van de farmaceutische industrie breken en dure geneesmiddelen betaalbaar en toegankelijk maken door productie en ontwikkeling in publieke handen te nemen. Ze pleiten voor een nationaal onderzoeksfonds, centrale inkoop, het afpakken van patenten die toegang belemmeren, en het terughalen van medicijnproductie naar Nederland en Europa. Zo willen ze voorkomen dat winstbejag van multinationals leidt tot hoge prijzen en tekorten.
De SP vindt dat de beschikbaarheid en prijs van geneesmiddelen niet mogen afhangen van het winstmotief van farmaceuten. Door een nationaal onderzoeksfonds op te richten en productie in publieke handen te nemen, willen ze dure geneesmiddelen betaalbaar houden en medicijntekorten voorkomen.
“We breken de macht van de farmaceutische industrie. De beschikbaarheid van medicijnen mag niet afhangen van het winstbelang van multinationals en medicijntekorten mogen niet meer voorkomen. Daarom richten we een nationaal onderzoeksfonds op voor de ontwikkeling van geneesmiddelen in publieke handen.”
“Er komt een centraal inkoopsysteem voor medicijnen en hulpmiddelen en we bouwen een strategische voorraad op. Europa en Nederland moeten de medicijnproductie weer in eigen hand nemen, zodat we niet langer afhankelijk zijn van buitenlandse markten”
“Een Nationaal Onderzoeksfonds Geneesmiddelen oprichten. We richten een Nationaal Onderzoeksfonds Geneesmiddelen op. De medicijnen die daar worden ontwikkeld, blijven in publieke handen. Ook leggen we een strategische voorraad aan voor beschermingsmiddelen en cruciale medicijnen. In Europa werken we samen om de productie zo veel mogelijk in Europa te laten plaatsvinden.”
De SP wil patenten afpakken als deze de toegankelijkheid van belangrijke (dure) medicijnen in de weg staan. Hiermee willen ze voorkomen dat farmaceuten door patentbescherming de prijzen kunstmatig hoog houden en patiënten geneesmiddelen onthouden.
“Patenten die de toegankelijkheid van belangrijke medicijnen in de weg zitten nemen we af.”
De SP beschouwt medicijnen als basisproducten waarvan de prijzen gemaximeerd, gereguleerd of geblokkeerd moeten worden om ze betaalbaar te houden, zeker als producenten door hun monopoliepositie de prijzen opdrijven.
“We gaan de prijzen van basisproducten, zoals gezond eten, medicijnen, energie en internet, controleren, reguleren en blokkeren. In goede samenwerking met de verkopers als het kan, of met overheidsingrijpen als het moet.”
De PVV vindt dat dure geneesmiddelen sneller vergoed moeten worden en dat medicijntekorten in Nederland onacceptabel zijn. Hun belangrijkste voorstellen zijn het versnellen van de vergoeding van dure medicijnen en het verhogen van de medicijnproductie in eigen land. De partij wil zo de toegankelijkheid en betaalbaarheid van essentiële geneesmiddelen verbeteren.
De PVV stelt dat het onacceptabel is dat mensen in Nederland moeten wachten op levensreddende medicijnen vanwege bureaucratie of hoge kosten. Daarom willen ze dat dure medicijnen veel sneller worden vergoed, zodat patiënten direct toegang krijgen tot noodzakelijke behandelingen.
Om medicijntekorten en afhankelijkheid van het buitenland te verminderen, wil de PVV de productie van medicijnen in Nederland verhogen. Dit moet de beschikbaarheid van zowel dure als andere essentiële geneesmiddelen verbeteren.
De VVD wil de kosten van dure geneesmiddelen beheersen door alleen behandelingen met bewezen toegevoegde waarde en effectiviteit te vergoeden. Ze pleiten voor strengere toetsing van nieuwe en bestaande (dure) behandelingen op effectiviteit en maatschappelijke kosten, en willen productie en ontwikkeling van geneesmiddelen in Nederland stimuleren om afhankelijkheid van het buitenland te verminderen.
De VVD vindt dat dure geneesmiddelen alleen vergoed moeten worden als ze aantoonbaar effectiever zijn dan bestaande alternatieven en maatschappelijk verantwoord zijn qua kosten. Dit moet de zorg betaalbaar houden en verspilling tegengaan.
“Behandelingen in de gezondheidszorg worden beoordeeld op de toegevoegde waarde van de behandeling ten opzichte van de bestaande alternatieven en maatschappelijke kosten.”
“Nieuwe en dure bestaande behandelingen worden opnieuw beoordeeld: Behandelingen in welzijn en de gezondheidszorg worden beoordeeld op de toegevoegde waarde van de behandeling ten opzichte van de bestaande alternatieven en maatschappelijke kosten.”
“De VVD wil het basispakket beperken tot de meest effectieve behandelingen, zodat de patiënt altijd de meest passende zorg krijgt. Om dit te bereiken, toetsen we steviger op wat er in het basispakket komt. Dit leidt tot een kleiner basispakket, maar vooral tot betere zorg.”
Om minder afhankelijk te zijn van het buitenland voor (dure) geneesmiddelen, wil de VVD productie en ontwikkeling in Nederland uitbreiden en de prijsvorming scherp in de gaten houden.
“We willen niet afhankelijk zijn van landen als China en India en leggen een ijzeren voorraad aan van hulp- en geneesmiddelen en vaccins. We houden de prijsvorming van medicijnen en hulpmiddelen goed in de gaten. We willen uitbreiding van productie en ontwikkeling van medicijnen en hulpmiddelen in Nederland.”
JA21 erkent dat dure geneesmiddelen een groeiend deel van het zorgbudget opslokken en wil deze kosten beheersen om de betaalbaarheid van de zorg te waarborgen. De partij pleit voor het in stand houden van de 'sluis' voor dure geneesmiddelen en het tegengaan van verspilling van medicatie, onder meer via een beloningssysteem voor het retourneren van ongebruikte medicijnen. Hun kernvisie is dat de uitgaven aan dure geneesmiddelen niet ten koste mogen gaan van andere zorg.
JA21 wil de sterke groei van uitgaven aan dure geneesmiddelen indammen, omdat deze een aanzienlijk deel van het zorgbudget opslokken en andere zorg verdringen. De partij ziet het behouden van de 'sluis' als noodzakelijk om de instroom van dure geneesmiddelen in het basispakket te controleren en de betaalbaarheid van de zorg te beschermen.
“Het aandeel dure geneesmiddelen maakt momenteel daarbovenop zo’n 10% uit van het medisch specialistische zorgbudget. Een sterke groei gaat ten koste van andere zorg. Daarom moet de zogenoemde sluis voor dure geneesmiddelen in stand worden gehouden.”
JA21 wil verspilling van (dure) medicijnen tegengaan door het stimuleren van het retourneren van ongebruikte medicatie. Dit moet bijdragen aan het beperken van onnodige kostenstijgingen in de zorg.
“Het daarom is van groot financieel belang om verspilling van nog inzetbare medicijnen tegen te gaan. Een beloningssysteem voor retourneren van deze medicatie helpt om deze vorm van verspilling tegen te gaan.”
De partij benadrukt het belang van het bewaken van de betaalbaarheid van geneesmiddelen als onderdeel van het beheersen van de totale zorgkosten.
“Betaalbaarheid van geneesmiddelen bewaken.”
NSC wil de toegang tot dure geneesmiddelen strenger reguleren door scherpe voorwaarden te stellen aan toelating en gebruik, en door Europese samenwerking te zoeken voor gezamenlijke inkoop en lagere prijzen. Ze willen zo de betaalbaarheid en beschikbaarheid van deze medicijnen verbeteren en de marktmacht van Nederland vergroten. Tegelijkertijd streven ze naar meer autonomie voor apothekers om tekorten tegen te gaan.
NSC vindt dat nieuwe, dure geneesmiddelen alleen onder scherpe voorwaarden moeten worden toegelaten en gebruikt. Hiermee willen ze onnodige kosten en inefficiënt gebruik voorkomen, en de zorg betaalbaar houden.
“Ook stellen we scherpe voorwaarden voor het toelaten en het gebruik van nieuwe, dure geneesmiddelen.”
Om de prijzen van dure geneesmiddelen te verlagen en de onderhandelingspositie te versterken, wil NSC Europees samenwerken bij de inkoop van deze medicijnen.
“We gaan Europees samenwerken om dure medicijnen in te kopen zodat we onze marktmacht verstevigen en lagere prijzen kunnen bedingen.”
Hoewel dit niet exclusief over dure geneesmiddelen gaat, noemt NSC expliciet dat apothekers meer ruimte krijgen om tekorten – waaronder mogelijk ook dure middelen – tegen te gaan.
“We geven apothekers meer professionele autonomie om de tekorten tegen te gaan.”
BIJ1 wil de prijzen van dure geneesmiddelen verlagen door de zorg en medicijnvoorziening in publieke handen te nemen en een publieke apotheekketen zonder winstoogmerk op te richten. Ze pleiten voor transparante standaardprijzen en het tegengaan van commerciële belangen, zodat medicijnen betaalbaar en toegankelijk blijven voor iedereen.
BIJ1 ziet de hoge prijzen van geneesmiddelen als gevolg van marktwerking en commerciële belangen. Door een publieke apotheekketen op te richten zonder winstoogmerk en met transparante standaardprijzen, willen ze dure geneesmiddelen betaalbaar maken en de toegang tot medicijnen voor iedereen waarborgen.
“De overheid subsidieert zo snel mogelijk een publieke apotheekketen met transparante standaardprijzen en zonder winstoogmerk.”
“Door het in publieke handen nemen van de zorg, wordt het aanbod daarbij beter afgestemd op de zorgvraag, worden prijzen laag gehouden en werken we lange wachtlijsten weg.”
De ChristenUnie benoemt het probleem van hoge kosten en beschikbaarheid van geneesmiddelen vooral in het kader van medicijntekorten en afhankelijkheid van internationale productie. Ze pleiten voor meer Europese productie van medicijnen, maar doen geen concrete uitspraken over de aanpak van dure geneesmiddelen of prijsvorming. Specifiek beleid gericht op de vergoeding, toegankelijkheid of prijsregulering van dure geneesmiddelen ontbreekt in het programma.
De ChristenUnie wil medicijntekorten tegengaan door minder afhankelijk te worden van internationale productie en productie op het Europese continent te stimuleren. Dit standpunt richt zich op de beschikbaarheid van geneesmiddelen, maar noemt niet expliciet dure geneesmiddelen of prijsregulering.
“Medicijntekorten pakken we aan. Om minder afhankelijk te worden van internationale productie, stimuleren we productie op het Europese continent.”
“Medicatie moet voldoende beschikbaar zijn. Medicijntekorten pakken we aan. Om minder afhankelijk te worden van internationale productie, stimuleren we productie op het Europese continent.”
D66 erkent dat de beschikbaarheid en betaalbaarheid van geneesmiddelen, waaronder dure geneesmiddelen, onder druk staat. Hun belangrijkste voorstel is om essentiële geneesmiddelen waar mogelijk weer in Europa te produceren om leveringszekerheid te vergroten en prijzen te beheersen. D66 wil daarnaast alleen zorg en medicatie vergoeden die bewezen effectief zijn, om verspilling van middelen te voorkomen.
D66 wil de afhankelijkheid van internationale productieketens verminderen en de leveringszekerheid en betaalbaarheid van (ook dure) geneesmiddelen verbeteren door productie terug naar Europa te halen. Dit moet wachttijden verkorten en de beschikbaarheid vergroten, wat vooral relevant is bij dure en schaarse medicijnen.
“De beschikbaarheid van geneesmiddelen staat steeds vaker onder druk, waardoor mensen soms te lang moeten wachten op hun medicatie. D66 wil dit oplossen door essentiële geneesmiddelen waar mogelijk voortaan weer in Europa te produceren.”
D66 wil verspilling van zorggeld tegengaan door geen vergoeding meer te geven voor zorg en medicijnen die niet bewezen effectief zijn. Dit raakt direct aan de discussie over dure geneesmiddelen die soms weinig toevoegen aan de gezondheid van patiënten.
“Om iedereen de juiste en passende zorg te kunnen bieden, vergoeden we geen zorg meer die onnodig is of waarvan niet bewezen is dat het effectief werkt.”
DENK wil de kosten van dure geneesmiddelen verlagen door centrale inkoop en aanpassing van referentieprijzen, en stelt zich kritisch op tegenover de winsten van de farmaceutische industrie. Hun belangrijkste voorstel is het beperken van winsten in de medische industrie en het wettelijk verlagen van geneesmiddelenprijzen, zodat zorg betaalbaar blijft voor iedereen.
DENK ziet de hoge prijzen van geneesmiddelen als een belangrijke oorzaak van onbetaalbare zorg en wil deze aanpakken door centrale inkoop en aanpassing van referentieprijzen. Hiermee willen ze de macht van de farmaceutische industrie beperken en geneesmiddelen betaalbaarder maken voor patiënten.
De SGP erkent het probleem van dure geneesmiddelen en wil de financiële toegankelijkheid van medicijnen waarborgen. Hun belangrijkste concrete voorstel is het jaarlijks maximeren van de bijbetaling voor geneesmiddelen, zodat patiënten niet met extreem hoge kosten worden geconfronteerd. De partij legt de nadruk op solidariteit en het principe dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.
De SGP wil voorkomen dat mensen door dure geneesmiddelen financieel in de knel komen. Door de bijbetaling per jaar te maximeren, blijft noodzakelijke medicatie voor iedereen betaalbaar, ongeacht de prijs van specifieke geneesmiddelen. Dit voorstel is bedoeld om de toegankelijkheid van zorg te waarborgen en financiële drempels te verlagen.
BVNL wil dat medicijnen in Nederland niet duurder zijn dan de laagste prijs elders in de EU, waarmee ze zich uitspreken tegen te hoge prijzen voor geneesmiddelen. Er worden echter geen specifieke maatregelen genoemd voor de aanpak van dure geneesmiddelen of het verbeteren van de toegang tot innovatieve of levensreddende medicijnen. Het standpunt is vooral gericht op prijsvergelijking binnen de EU en het voorkomen van hogere kosten voor Nederlandse patiënten.
BVNL wil voorkomen dat Nederlanders meer betalen voor medicijnen dan inwoners van andere EU-landen. Door de prijzen te koppelen aan het laagste niveau binnen de EU, beoogt de partij geneesmiddelen betaalbaar te houden en excessieve prijsstelling tegen te gaan. Er worden geen verdere details gegeven over de aanpak van dure, innovatieve of weesgeneesmiddelen.
“Medicijnen zijn in Nederland niet duurder dan de laagste prijs waarvoor ze elders in de EU worden aangeboden.”
Het CDA wil dat dure geneesmiddelen strenger en transparanter worden beoordeeld op effectiviteit voordat ze worden toegelaten tot het basispakket. Het Zorginstituut Nederland krijgt meer bevoegdheden om de effectiviteit van deze medicijnen te (her)beoordelen en bewezen niet-effectieve zorg uit het pakket te halen. Zo wil het CDA de betaalbaarheid en doelmatigheid van zorg waarborgen.
Het CDA vindt dat dure geneesmiddelen alleen in het basispakket thuishoren als hun effectiviteit is bewezen. Daarom pleit de partij voor strengere en transparantere toelatingscriteria en regelmatige herbeoordeling, met als doel verspilling van zorggeld te voorkomen en de zorg betaalbaar te houden.
“Bewezen niet-effectieve zorg moet uit het pakket. Dat geldt ook voor (her)beoordelen van effectiviteit van dure medicijnen. We willen de bevoegdheden van het Zorginstituut daartoe vergroten.”
De Partij voor de Dieren wil de prijzen van dure geneesmiddelen aanpakken door transparantie te eisen over prijsopbouw, het gebruik van goedkopere generieke middelen te stimuleren en monopolies te doorbreken als deze de toegankelijkheid belemmeren. Ze vinden dat exorbitante winsten voor farmaceuten met publiek geld verleden tijd moeten zijn en dat betaalbare medicijnen voor iedereen beschikbaar moeten blijven. Hun kernvisie is dat de farmaceutische industrie niet boven het publieke belang mag staan en dat medicijnen toegankelijk en betaalbaar moeten zijn.
De PvdD wil voorkomen dat farmaceuten buitensporige winsten maken op kosten van de samenleving en pleit voor openheid over de prijsopbouw van geneesmiddelen. Ze willen waar mogelijk overstappen op goedkopere, merkloze medicijnen en vinden dat een monopolie op een medicijn nooit de toegankelijkheid mag belemmeren. Dit standpunt richt zich direct op het probleem van dure geneesmiddelen en de betaalbaarheid voor patiënten.
“We willen hoge medicijnprijzen voorkomen: exorbitante winsten voor farmaceuten van publiek geld zijn wat ons betreft verleden tijd. Om te hoge medicijnprijzen te voorkomen en leveringszekerheid te behouden, wordt de opbouw van medicijnprijzen openbaar en waar mogelijk worden goedkopere, merkloze medicijnen gebruikt. Een monopolie op een medicijn mag geen belemmering vormen voor de toegankelijkheid ervan.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma