Verkiezingsprogramma's 2025 overDoorloop de verkiezingsprogramma's en geef een overzicht voor de volgende sectoren: Zorg, Onderwijs, Defensie, Ontwikkelingshulp, Wonen, Migratie. Geef per partij een samenvatting wat ze investeren in deze sectoren en wat ze investeren of bezuinigen in deze sectoren.
BVNL wil fors bezuinigen op de overheid en pleit voor minder bureaucratie, minder subsidies en het schrappen van niet-kerntaken zoals ontwikkelingshulp. In de zorg en het onderwijs wil BVNL vooral dereguleren, investeren in autonomie en terug naar de kern, terwijl op migratie en wonen strenge restricties en liberalisering centraal staan. Defensie wordt nauwelijks genoemd, en ontwikkelingshulp wordt volledig afgeschaft; de partij kiest voor een klassiek liberale, economisch rechtse koers met nadruk op individuele vrijheid en nationale soevereiniteit.
Zorg: Minder bureaucratie, meer regie voor patiënt
BVNL wil de zorgkosten verlagen door bureaucratie te verminderen, zorgfraude hard aan te pakken en de regie bij de patiënt te leggen via persoonsgebonden budgetten. Er wordt niet geïnvesteerd in uitbreiding, maar in efficiëntie en deregulering.
“BVNL stelt zich ten doel om binnen twee regeerperiodes de rijksoverheidsuitgaven met ten minste 35% te verminderen, primair door het schrappen van subsidies, adviesorganen, overheidsreclame, klimaatbeleid, internationale hulp en niet-kerntaken.”
“Zorg in natura wordt afgeschaft en alle zorg gaat worden aangeboden via een Persoonsgebonden Budget (PGB).”
“Structurele aanpak van de bureaucratie in de zorg, er moet voornamelijk gewerkt worden in de zorg, in plaats van aan de zorg.”
“De massale fraude in de zorg wordt hard aangepakt.”
“Leerlingen en stagiaires worden beter behandeld en meer gewaardeerd en hun loon/vergoeding gaat structureel omhoog.”
Onderwijs: Terug naar basis, minder staatsinvloed
BVNL wil het onderwijs depolitiseren, de administratielast verlagen, en de regie bij scholen en ouders leggen. Er wordt niet extra geïnvesteerd, maar bestaande middelen moeten effectiever worden ingezet; subsidies aan de NPO worden stopgezet.
“Het Passend Onderwijs en de decentralisatie naar de gemeenten wordt teruggedraaid.”
“Het hele onderwijs, van basisschool tot en met universiteit, wordt gevrijwaard van politiek-ideologische vorming van welke stroming of richting dan ook.”
“De subsidie aan de NPO wordt stopgezet.”
“Scholen en ouders krijgen samen de regie over de invulling van het onderwijs. De invloed van de Staat wordt drastisch teruggedrongen.”
“We schrappen de administratielast voor leerkrachten drastisch en verbeteren de opleiding voor basisschoolleerkrachten.”
Ontwikkelingshulp: Volledig afschaffen
BVNL wil alle ontwikkelingssamenwerking stopzetten en ontwikkelingsgeld vervangen door handelsbevordering. Dit is een directe en volledige bezuiniging op deze sector.
“Stoppen met ontwikkelingssamenwerking, want ontwikkelingsgeld eindigt zelden op de plek waarvoor het bedoeld is. In plaats daarvan gaan we handel stimuleren met landen die we willen helpen.”
Wonen: Liberaleren, bouwen, immigratie beperken
BVNL wil het woningtekort oplossen door immigratie te stoppen, regels te schrappen, woningdelen toe te staan, en bouwen te vergemakkelijken. Er wordt niet geïnvesteerd in sociale woningbouw, maar in deregulering en marktwerking.
“Voer een asielstop in. De Nederlandse bevolking krimpt, dus zonder immigratie zou er een overschot zijn aan woningen en zouden de huur- en koopprijzen kelderen.”
“Sta woningdelen en studentenhuizen weer toe en de druk op de woningmarkt zal, in elk geval in steden met veel jongeren, enorm afnemen.”
“Maak het transformeren van bedrijfsruimtes naar woningen makkelijker.”
“De overdrachtsbelasting wordt verlaagd naar het oude tarief van 2% voor iedereen.”
“Pak scheefwoners aan. 7% van de huurders in sociale woningen woont scheef en houdt ten onrechte een gesubsidieerde woning bezet. Scheefwoners moeten in elk geval de maximaal redelijke WWS-huur betalen.”
“Stop met het onnodige stikstofbeleid en geef weer vergunningen af.”
Migratie: Asielstop, remigratie stimuleren, opvang beperken
BVNL wil een volledige asielstop, opvang beperken tot het minimum, remigratie financieel stimuleren en illegale migratie streng bestraffen. Dit betekent een forse bezuiniging op migratiegerelateerde uitgaven.
“Voer een asielstop in.”
“We zetten actief in op remigratie door terugkeer financieel te stimuleren. Iedereen die voor altijd afstand doet van zijn of haar Nederlands paspoort en permanent vertrekt uit Nederland, krijgt een vergoeding van €25.000,-.”
“Eventuele opvang is sober. Dit bespaart geld en heeft een afschrikkende werking voor gelukszoekers/economische migranten.”
“Voor afgewezen asielzoekers of illegale migranten is in Nederland geen plaats. Gemeenten of andere instanties die illegalen ondersteunen zullen worden beboet.”
“Het absorptievermogen is bereikt en Nederland kan de eindeloze toestroom van asielzoekers niet meer aan.”
DENK kiest voor forse investeringen in publieke sectoren als zorg, onderwijs, wonen en ontwikkelingshulp, gefinancierd door hogere belastingen voor grote bedrijven en vermogenden. De partij draait bezuinigingen terug, schaft het eigen risico in de zorg af, bouwt jaarlijks 100.000 woningen en investeert extra in kansengelijkheid en armoedebestrijding. Op defensie is DENK terughoudend en ontwikkelingshulp wordt juist uitgebreid; migratiebeleid is gericht op menswaardigheid en snellere, betere begeleiding.
Eigen risico in de zorg volledig afschaffen
DENK wil de zorg toegankelijker maken door het eigen risico af te schaffen en de zorgpremie te verlagen, vooral voor lage en middeninkomens. Dit wordt gefinancierd door winsten in de medische industrie te beperken en het basispakket uit te breiden.
“Het volledig afschaffen van het eigen risico in de zorg.”
“Het verlagen van de zorgpremie, met name voor lage- en midden-inkomens. Dit gaan we doen door het beperken van de winsten in de medische industrie en de big pharma.”
“Wij breiden het basispakket uit. Mondzorg, tandheelkundige controles en fysiotherapie komen terug in het pakket.”
Investeren in kansengelijkheid en terugdraaien bezuinigingen onderwijs
DENK wil de bezuinigingen op onderwijs terugdraaien, investeren in kansengelijkheid, brede brugklassen en betere arbeidsvoorwaarden voor leraren, met speciale aandacht voor scholen in kwetsbare wijken.
“DENK kiest daarom voor een koerswijziging. Wij draaien de bezuinigingen op het onderwijs terug, herstellen de investeringen in kansengelijkheid, breiden de brede brugklas uit en maken werk van eerlijke schooladviezen en selectieprocedures.”
“Het terugdraaien van de bezuinigingen. Hiermee komt er ruimte om weer in het onderwijs te investeren.”
“Investeren in het onderwijsachterstandenbeleid met prioriteit voor scholen in kwetsbare wijken.”
Jaarlijks 100.000 woningen bouwen en Rijkswoningbouwfonds
Om het woningtekort op te lossen, wil DENK jaarlijks 100.000 woningen bouwen, een Rijkswoningbouwfonds oprichten en procedures versnellen. Er komt een Minister van Volkshuisvesting met verregaande bevoegdheden.
“Het doel is om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen.”
“Er komt een Rijkswoningbouwfonds waarin we meer geld reserveren om de bouw van betaalbare woningen te stimuleren.”
“Er komt een fulltime Minister van Volkshuisvesting. Deze Minister krijgt verregaande bevoegdheden, zoals het bindend kunnen aanwijzen van locaties waar woningbouw gerealiseerd moet worden.”
Terugdraaien bezuinigingen en BNI-koppeling ontwikkelingshulp
DENK wil de bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking terugdraaien en de BNI-koppeling herstellen, zodat het budget voor ontwikkelingshulp meegroeit met de economie. Ontwikkelingshulp mag niet worden gebruikt voor asielopvang.
“De bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking worden teruggedraaid. Wij willen dat er meer budget komt voor humanitaire hulp en noodhulp.”
“De BNI-koppeling voor ontwikkelingshulp wordt hersteld zodat de hoeveelheid ontwikkelingshulp proportioneel blijft aan de economische groei.”
“DENK is tegen financiering van de asielopvang met het ontwikkelingshulpbudget (ODA). Deze middelen moeten beschikbaar blijven voor internationale armoedebestrijding en om de mondiale stabiliteit te beschermen.”
Terughoudendheid met defensie-uitgaven, alleen basis op orde
DENK steunt alleen noodzakelijke defensie-uitgaven voor goede huisvesting, salaris en uitrusting van militairen, en is tegen miljardeninvesteringen zonder aantoonbare noodzaak of deelname aan militaire missies zonder humanitair karakter.
“Wij steunen alleen defensie uitgaven die aantoonbaar nodig zijn om de basis op orde te hebben bij Defensie. Dit betekent goede huisvesting van onze militairen, een fatsoenlijk salaris en een goede uitrusting. Miljardeninvesteringen zonder aantoonbare noodzaak steunen wij niet.”
“Wij blijven zeer terughoudend in het steunen van de deelname aan militaire missies. Slechts in uitzonderlijke gevallen kunnen wij deelname steunen aan missies met een zuiver humanitair karakter en met een gedegen internationaal mandaat.”
Investeren in menswaardige en snellere migratieprocedures
DENK wil investeren in de IND, COA en gemeentelijke uitvoering om migratieprocedures te versnellen en nieuwkomers beter te begeleiden, met meer geld voor inburgering en persoonlijke begeleiding.
“Meer geld voor inburgering. Gemeenten krijgen structureel meer middelen om kleinschalige, taalrijke en mensgerichte trajecten in te kopen.”
“We investeren in de IND, het COA en gemeentelijke uitvoering om procedures te versnellen. Vluchtelingen krijgen zo snel mogelijk de noodzakelijke documenten en registraties om mee te kunnen doen, de achterstanden op dit gebied worden snel weggewerkt.”
“De inburgeraar wordt actief ontzorgd. Veel nieuwkomers verdwalen in het systeem. DENK wil dat elke inburgeraar wordt ondersteund met een persoonlijke begeleider die meeloopt van dag één tot afronding van het traject.”
Geen beperking rechtspositie vluchtelingen, behoud Spreidingswet
DENK verwerpt streng asielbeleid en wil de rechtspositie van vluchtelingen niet beperken. De Spreidingswet moet blijven en opvang moet kleinschalig en menswaardig zijn.
“De strenge asielwetten van de extreemrechtse regering gaan de prullenbak in. Dit betekent dat de rechtspositie van vluchtelingen niet wordt beperkt, de duur van verblijfsvergunningen niet wordt ingeperkt, gezinshereniging niet moeilijker wordt gemaakt en er geen tweestatusstelsel komt.”
“DENK wil meer investeren in langdurige, kleinschalige opvangvoorzieningen door heel het land. De Spreidingswet moet behouden blijven.”
Forum voor Democratie (FVD) wil fors bezuinigen op immigratie, klimaatbeleid en ontwikkelingshulp, en het vrijgekomen geld investeren in publieke sectoren als zorg, onderwijs, defensie en woningbouw. De partij kiest voor een kleinere overheid, lagere belastingen, en stelt scherpe grenzen aan migratie en internationale verplichtingen. FVD’s kernvisie is nationaal soeverein beleid, gericht op betaalbare voorzieningen, minder bureaucratie en het beschermen van Nederlandse identiteit.
Zorgpremies omlaag, meer geld naar ouderenzorg
FVD wil de zorg betaalbaarder maken door premies te verlagen, bureaucratie te verminderen en extra te investeren in ouderenzorg. De partij wil fysiotherapie, anticonceptie en tandzorg terug in het basispakket en hervormt de jeugdzorg.
“Zorgpremies gaan omlaag, fysiotherapie, anticonceptie en tandzorg komen terug in het basispakket, en jeugdzorg wordt hervormd met het kind centraal.”
“We investeren in ouderenzorg, bestrijden eenzaamheid en behouden verzorgingshuizen, zodat de mensen die ons land hebben opgebouwd de waardigheid krijgen die ze verdienen.”
Kleinschalige ziekenhuizen en minder zorgbureaucratie
FVD wil regionale ziekenhuizen heropenen en de invloed van zorgverzekeraars en bureaucratie sterk terugdringen, zodat zorgverleners meer ruimte krijgen.
Investeren in praktijkonderwijs, kleinere klassen en hogere lerarensalarissen
De partij wil het onderwijs verbeteren door te investeren in praktijkopleidingen, kleinere klassen en hogere salarissen voor fulltime leraren. Ook wordt de ‘pechgeneratie’ gecompenseerd en wordt Nederlands weer de voertaal.
“We zetten vol in op praktijkopleidingen, zoals bouw en techniek. Door invoering van ambachtstitels geven we beroepsonderwijs extra aanzien.”
“Daarom pleiten we voor kleinere klassen, hogere salarissen voor fulltime leraren en meer professionele ruimte en vertrouwen voor de leraar zelf.”
“We compenseren de ‘pechgeneratie’ (2015-2023) royaal voor de misgelopen basisbeurs.”
Geen ‘woke’ en diversiteitsbeleid in onderwijs
FVD wil ideologische invloeden uit het onderwijs weren en universiteiten rechtstreeks financieren.
“We verbieden transgender-propaganda op scholen en in jeugd-tv, en maken geslachtsveranderingsoperaties, hormoontherapie en puberteitsremmers voor minderjarigen onmogelijk.”
“We schaffen NWO af, universiteiten worden weer rechtstreeks gefinancierd voor hun onderzoek, zo bevorderen we de diversiteit binnen de academische wereld.”
Investeren in defensie, hogere salarissen militairen, focus op grensbewaking
FVD wil niet langer miljarden uitgeven aan buitenlandse conflicten, maar investeren in eigen veiligheid, betere salarissen voor militairen, cyberdefensie en grensbewaking.
“We stoppen met miljardenuitgaven aan buitenlandse conflicten, zoals de oorlog in Oekraïne, en richten ons op vrede en samenwerking.”
“We investeren in onze eigen veiligheid en welvaart, met betere salarissen voor militairen en focus op grensbewaking.”
“We breiden de Koninklijke Marechaussee uit, zodat de Nederlandse grenzen beter worden bewaakt.”
“We investeren in cyberdefensie, zodat Nederland beschermd blijft tegen digitale dreigingen en koploper wordt op digitaal gebied.”
Ontwikkelingshulp beperken tot noodhulp
FVD wil fors bezuinigen op ontwikkelingshulp en deze beperken tot acute noodhulp.
“Door sancties die onze economie schaden te schrappen, en ontwikkelingshulp te beperken tot noodhulp, investeren we in onze eigen veiligheid en welvaart,...”
Strenge migratiestop, remigratie stimuleren
De partij wil een volledige asielstop, opvang in de regio, een naturalisatiestop van tien jaar, en remigratie van laagopgeleide migranten stimuleren. Alleen tijdelijke, economisch waardevolle migranten zijn welkom.
“We stoppen volledig met asielopvang in Nederland, investeren in opvang in de regio en stellen illegaal verblijf in Nederland strafbaar.”
“Daarnaast voeren we een tienjarige stop op naturalisaties in, bieden steun voor remigratie naar landen van herkomst en introduceren een GreenCard-systeem voor economisch waardevolle migranten om tijdelijk in Nederland te verblijven.”
“Door verdragen zoals Schengen en het VN-vluchtelingenverdrag op te zeggen, beschermen we onze welvaart en veiligheid en herpakken we de controle over onze grenzen.”
“Daarnaast moedigen we remigratie aan met royale beurzen en coaches die terugkeer naar landen van herkomst begeleiden.”
Meer woningen bouwen, focus op Nederlanders
FVD wil fors investeren in woningbouw, met prioriteit voor Nederlanders, en minder regels voor bouw en ruimtelijke ordening.
“Wij kiezen ervoor, te investeren in gewone, ouderwetse publieke taken: veiligheid, woningbouw, infrastructuur, onderwijs, zorg en voorzieningen voor de oude dag.”
BBB kiest voor investeren in zorg, onderwijs, defensie en wonen, met nadruk op regionale spreiding en het verminderen van bureaucratie. Tegelijkertijd wil de partij fors bezuinigen op ontwikkelingshulp en migratie beperken, waarbij middelen worden herverdeeld naar binnenlandse prioriteiten. De kern van hun visie is nuchter, doelgericht beleid dat bestaanszekerheid en veiligheid voor Nederlanders centraal stelt.
Investeren in regionale zorg en verminderen bureaucratie
BBB wil de zorg betaalbaar en bereikbaar houden door te investeren in regionale voorzieningen, administratieve lasten te verlagen en verspilling tegen te gaan. De partij kiest voor centralere aansturing, minder regels en inzet van besparingen voor de toekomstbestendigheid van de zorg.
“We maken een einde aan dubbele audits en registraties bij zorginstellingen, bijvoorbeeld bij jaarverantwoording en kwaliteitscontrole. Haal de bezem door overbodige regels en indicatieprocedures.”
“Deze hervorming levert bovendien een besparing op, die we inzetten voor het betaalbaar en bereikbaar houden van de zorg in de toekomst.”
Extra aandacht en financiering voor speciaal onderwijs en vakopleidingen
BBB investeert in passend en speciaal onderwijs, met extra aandacht voor vakopleidingen gericht op defensie en veiligheid. De partij wil dat financiering voor speciaal onderwijs niet automatisch vervalt bij verzuim en streeft naar een dekkend aanbod van opleidingen in alle regio’s.
“Speciaal en gespecialiseerd onderwijs is geen eindstation maar een toegangspoort. Dat kan door ernaar te streven de leerlingen zo goed mogelijk voor te bereiden op een vervolgopleiding, werk of een andere passende toekomst invulling.”
“Financiering van het speciaal onderwijs binnen een school mag niet automatisch wegvallen wanneer leerlingen in het speciaal onderwijs verklaarbaar meer verzuimen dan 50 procent.”
“Vakopleidingen voor Defensie en veiligheid, van Praktijkonderwijs, VMBO, MBO tot en met HBO, krijgen de komende jaren extra aandacht”
“In alle regio’s streven we naar een zoveel mogelijk dekkend aanbod van theoretische en praktische opleidingen, zodat jongeren en volwassenen passende kansen krijgen om zich te ontwikkelen.”
Investeren in defensie en civiel-militaire samenwerking
BBB wil verantwoord en stapsgewijs investeren in defensie, onder meer door huizen voor militairen te bouwen, kazernes multifunctioneel te maken en strategische infrastructuur te benutten. De partij koppelt defensie-uitgaven aan bredere nationale veiligheid en economische veerkracht.
“Tegelijkertijd wordt het zorgsysteem versterkt door de oprichting van een nationale medische reserve. Tevens bouwen we huizen voor militairen en hun gezinnen in de buurt van kazernes. Deze kazernes krijgen een toenemende civiel-militaire functie als centra voor rampenbestrijding, EHBO-opleidingen, weerbaarheidstrainingen en burgerparticipatie bij nationale veiligheid.”
“We erkennen en benutten de strategische militaire mobiliteitsvoordelen van belangrijke infrastructuurprojecten die zich daarvoor lenen. We laten deze expliciet meetellen binnen onze NAVO verplichtingen voor defensieuitgaven aan infrastructuur.”
“Behalve in Defensie gaan we stap voor stap verantwoord toegroeien naar investeringen die in breed verband bijdragen aan onze veiligheid en weerbaarheid.”
Fors bezuinigen op ontwikkelingshulp, focus op noodhulp
BBB wil de uitgaven aan ontwikkelingshulp aanzienlijk verminderen en deze beperken tot directe noodhulp en regionale ondersteuning, met nadruk op Nederlandse belangen en concrete resultaten.
“BBB wil daarom de uitgaven aan ontwikkelingshulp aanzienlijk verminderen.”
“We focussen op directe noodhulp en ondersteuning in de regio’s zelf, in plaats van grootschalige overdrachten aan multilaterale instellingen zonder zichtbare resultaten.”
“BBB kiest er daarom voor het hulpprogramma te verkleinen en scherper te richten op de belangen van Nederland en concrete resultaten.”
Investeren in woningbouw, prioriteit voor regionale spreiding
BBB investeert in woningbouw, met prioriteit voor projecten die economische groei en spreiding stimuleren. De partij wil een solide meerjarenbegroting met ruimte voor investeringen in woningbouw.
“Projecten die aantoonbare potentie hebben om economische groei, woningbouw of strategische spreiding te stimuleren verdienen prioriteit.”
“BBB zorgt voor een solide meerjarenbegroting met ruimte voor noodzakelijke investeringen in onder meer woningbouw, zorg, infrastructuur en veiligheid.”
Migratie beperken en arbeidsmigratie strenger reguleren
BBB wil migratie beperken, asielopvang alleen waar draagvlak is, en arbeidsmigratie strenger reguleren. De partij wil misstanden aanpakken en inzet op activering van mensen die al in Nederland zijn.
“Asielopvang mag alleen plaatsvinden op locaties waar voldoende draagvlak is bij de bevolking, zodat de samenleving betrokken en ondersteund blijft.”
“Voor sommige sectoren, zoals de bouw, techniek, zorg en horeca, zijn arbeidsmigranten noodzakelijk. Binnenlandse arbeid en migratie binnen de EU vol”
“Oneerlijke concurrentie, uitbuiting en malafide praktijken worden bestreden, zonder het hele systeem plat te leggen.”
GroenLinks-PvdA kiest voor forse investeringen in publieke sectoren als zorg, onderwijs, wonen en ontwikkelingshulp, met een duidelijke nadruk op solidariteit, kansengelijkheid en het terugdringen van marktwerking. Ze willen de zorgpremie verlagen, investeren in onderwijs en publieke voorzieningen, minimaal 0,7% van het bni aan ontwikkelingssamenwerking besteden, gericht investeren in defensie, en de woningmarkt socialer en toegankelijker maken. Migratie wordt benaderd met meer structurele opvang en integratie, en een versterking van de IND.
Investeren in publieke voorzieningen en kansengelijkheid
GroenLinks-PvdA wil publieke voorzieningen versterken door te investeren in zorg, onderwijs, sport, cultuur en infrastructuur. Ze keren zich tegen marktwerking en commerciële investeerders in deze sectoren, en willen dat het algemeen belang voorop staat.
“We investeren in het hart van onze samenleving, de plekken waar mensen samen komen, zoals de sportvereniging, de school, het buurthuis, de bibliotheek en het zwembad.”
“In de zorg, het onderwijs, de kinderopvang en het openbaar vervoer moet het algemeen belang voorop staan, niet de winst voor investeerders.”
“We kiezen ervoor om de komende jaren te investeren in onze publieke voorzieningen, economie, infrastructuur en veiligheid.”
Zorgpremie omlaag en eerlijkere verdeling zorgkosten
De partij wil de zorgpremie verlagen door de zorgkosten eerlijker te verdelen, zodat vaste lasten voor burgers omlaag gaan.
“De zorgpremie gaat omlaag door de zorgkosten op een eerlijkere manier te verdelen.”
Investeren in onderwijs en innovatie
GroenLinks-PvdA ziet investeren in onderwijs als essentieel voor de toekomst van Nederland. Ze willen meer investeren in schoolgebouwen, innovatie, wetenschap en het tegengaan van concurrentie tussen onderwijsinstellingen.
“Investeringen in onderwijs maken ons op de lange termijn sterker.”
“We gaan door voor om- en bijscholing. Hierbij stimuleren we omscholing naar sectoren waar we de mensen het hardst nodig hebben, en hebben we extra aandacht voor oudere werknemers in minder innovatieve sectoren, zie hoofdstuk ‘Onderwijs’.”
“We werken toe naar de Lissabon-doelstelling om drie procent van ons nationaal inkomen aan onderzoek en innovatie te besteden.”
“Stabiele en toereikende bekostiging vanuit de overheid is hierbij van groot belang zodat er minder prikkels komen om onderling te concurreren.”
Gerichte investeringen in defensie, geen verspilling
De partij wil investeren in defensie om aan NAVO-verplichtingen te voldoen, maar benadrukt dat investeringen gericht en efficiënt moeten zijn om verspilling te voorkomen.
Minimaal 0,7% bni naar ontwikkelingssamenwerking
GroenLinks-PvdA verhoogt het budget voor ontwikkelingssamenwerking naar minimaal 0,7% van het bni, met extra middelen voor klimaatfinanciering en herstel van ecosystemen.
“Daarom besteden we ten minste 0,7% van ons bruto nationaal inkomen aan ontwikkelingssamenwerking. Uitgaven voor klimaatfinanciering en herstel van ecosystemen komen daar volgens internationale afspraak bovenop.”
Structurele investeringen in migratieopvang en integratie
De partij wil structureel investeren in kleinschalige opvang, versterking van de IND en betere communicatie met buurtbewoners, om integratie en draagvlak te bevorderen.
“We maken financieringsafspraken voor de lange termijn en vragen gemeenten een ijzeren voorraad aan opvangplekken aan te houden.”
“De IND wordt langjarig versterkt.”
Meer sociale woningen en bescherming tegen marktwerking
GroenLinks-PvdA wil meer sociale woningen bouwen, jongeren voorrang geven in hun eigen regio, en private equity weren uit de woningmarkt.
“De opbrengsten zetten we in voor woningbouw en lastenverlichting, waardoor mensen meer overhouden van hun loon.”
“We maken het makkelijker voor gemeenten om mensen met binding met de stad of het dorp een woning toe te wijzen.”
“We beschermen woningbezitters en weren private equity uit vve’s.”
De PVV wil fors investeren in zorg, onderwijs, defensie en wonen voor Nederlanders, en bezuinigt radicaal op migratie, ontwikkelingshulp en EU-bijdragen. De partij stelt een totale asielstop voor, schaft het eigen risico in de zorg af, verlaagt sociale huren en wil geen geld meer naar ontwikkelingshulp of klimaatbeleid. De kern van hun visie is: geld en voorzieningen moeten naar Nederlanders, niet naar buitenland of migratie.
Eigen risico in de zorg volledig afschaffen
De PVV wil de zorg betaalbaarder maken door het eigen risico af te schaffen en de tandarts terug in het basispakket te brengen, zonder dat de premie stijgt. Dit moet zorgmijding tegengaan en de toegankelijkheid vergroten.
“Daarom schaffen wij het eigen risico volledig af, zodat niemand zorg mijdt door geldzorgen. De PVV zorgt ervoor dat de ziektekostenpremie hierdoor niet zal stijgen. We gaan zorgverzekeraars volledig compenseren.”
“De tandarts komt weer in het basispakket, omdat een gezond gebit geen luxe is.”
Investeren in ouderenzorg en regionale ziekenhuizen
De partij wil meer verpleeghuisplekken, behoud van regionale ziekenhuizen en minder bureaucratie in de zorg. Ook komt er een bonus voor mantelzorgers en zorgverleners.
“Regionale ziekenhuizen behouden met spoedeisende hulp, intensive care en geboortezorg – indien nodig met financiële steun”
“Kleinschalige verzorgingshuizen en meer verpleeghuisplekken”
“Mantelzorgbonus voor mantelzorgverleners”
“Meerwerkbonus voor verplegend personeel”
Totale asielstop en migratiebeperking
De PVV wil een volledige asielstop, opvang sluiten, en strenge maatregelen tegen statushouders en illegalen. Dit levert volgens de partij miljarden aan besparingen op.
“Wij voeren onmiddellijk een azc-stop in, gaan azc’s sluiten, asielzoekers aan de grens terugsturen, criminele vreemdelingen uitzetten – en Nederland terugveroveren.”
“We sluiten onze grenzen voor alle asielzoekers en sturen Oekraïense mannen terug naar Oekraïne. Alleen al dit jaar besteden we € 6 miljard aan de asielopvang en € 3 miljard aan de opvang van Oekraïners.”
“Nooit meer voorrang op sociale huurwoningen voor statushouders – ook niet met urgentie”
Stoppen met ontwikkelingshulp
De PVV wil per direct stoppen met alle ontwikkelingshulp en stelt dat dit miljarden bespaart die in Nederland besteed moeten worden.
“De PVV stopt ook met ontwikkelingshulp. Elk jaar maken we vele miljarden over naar Afrika.”
“Alleen al in 2025 wordt er meer dan € 7 miljard aan ontwikkelingshulp verkwanseld! ... De PVV maakt hier onmiddellijk een einde aan: geen cent meer naar kansloze projecten, corrupte regimes en activistische ngo’s. Geen cent meer naar Afrika, het Midden-Oosten of andere landen.”
Sociale huren omlaag en meer bouwen voor Nederlanders
De partij verlaagt sociale huren met 10%, verhoogt inkomensgrenzen voor huurwoningen, en wil meer bouwen voor Nederlanders, niet voor statushouders.
“De PVV verlaagt volgend jaar de sociale huren met 10%. Woningcorporaties worden gecompenseerd: door voor hen de winstbelasting te schrappen, komt de bouwopgave niet in gevaar.”
“Woningbouwcorporaties krijgen de taak om niet alleen sociale huurwoningen, maar ook middenhuurwoningen te bouwen.”
Investeren in Defensie, maar geen buitenlandse missies
De PVV wil de defensie-uitgaven laten groeien, maar richt zich op bescherming van het eigen grondgebied en niet op buitenlandse missies.
Terug naar basisvaardigheden in het onderwijs
De partij wil geen onderwijsvernieuwingen of 'linkse indoctrinatie', maar terug naar basisvaardigheden als rekenen, taal en geschiedenis.
“Wij willen geen onderwijsvernieuwingen meer. Wij willen terug naar het gestructureerde onderwijs van weleer – met leraren die duidelijk uitleggen, begeleiden en controleren. Geen onderwijs over gender, klimaat of andere linkse indoctrinatie, maar terug naar de basisvaardigheden: rekenen, taal, geschiedenis.”
D66 kiest voor forse investeringen in zorg, onderwijs, wonen, defensie en ontwikkelingssamenwerking, met nadruk op gelijke kansen, duurzaamheid en Europese samenwerking. De partij wil onder meer het budget voor ontwikkelingshulp verhogen, structureel investeren in onderwijs en zorg, en de woningmarkt hervormen met meer sociale huur en minder fiscale voordelen voor woningbezit. Op migratie zet D66 in op humane arbeidsmigratie en een werkend asielbeleid, met aandacht voor fatsoenlijke omstandigheden.
Investeren in zorg en preventie
D66 wil investeren in preventie, bestaanszekerheid en het versterken van de zorg, met meer ruimte voor professionals en minder regeldruk. De partij ziet gezondheid als breder dan alleen zorg en wil ongelijkheid aanpakken via inkomen, leefomgeving en basiszorg.
“We investeren in goede lonen, betere begeleiding en minder papierwerk voor jeugdzorgmedewerkers.”
“Gemeenten krijgen de ruimte én de middelen om preventie lokaal te regelen, met landelijke spelregels die kwaliteit, transparantie en samenwerking verbeteren.”
“Door te zorgen voor bestaanszekerheid en minder stress, voorkomen we (chronische) ziektes, juist bij de meest kwetsbare groepen in de samenleving.”
Structureel investeren in onderwijs en gelijke kansen
D66 wil ongelijk investeren voor gelijke kansen, met nadruk op basisvaardigheden, bijna gratis kinderopvang en een publieke voorziening voor alle kinderen van 1 tot 15 jaar. De partij zet in op hogere lonen in het onderwijs en het aanpakken van achterstanden vanaf jonge leeftijd.
“We bouwen aan één publieke voorziening voor alle kinderen van 1 tot 15 jaar. Daarin kan ieder kind, in eigen tempo en vanuit de eigen achtergrond, groeien.”
“Op weg naar deze publieke voorziening maken we de kinderopvang bijna gratis.”
“Wie een korte of geen vooropleiding heeft, krijgt een hoger budget. Want voor gelijke kansen moeten we ongelijk investeren.”
Meer sociale huurwoningen en hervorming woningmarkt
D66 wil de woningmarkt hervormen door het fiscale voordeel van woningbezit af te bouwen, beleggers zwaarder te belasten en wettelijk vast te leggen dat bij nieuwbouw minstens 30% sociale huur komt. Huurders krijgen meer bescherming en zeggenschap.
“We bouwen het belastingvoordeel van woningbezit af en gaan beleggers meer belasten. Huurders krijgen meer bescherming en zeggenschap over verduurzaming.”
“We leggen wettelijk vast dat bij nieuwbouw in elke gemeente minstens 30% sociale huur komt, zodat gemeenschappen in wijken gemengd blijven.”
Defensiebudget verhogen volgens NAVO-norm
D66 erkent de noodzaak om het defensiebudget te verhogen in lijn met NAVO-verplichtingen, mede vanwege de veranderende internationale veiligheidssituatie.
Ontwikkelingshulp terug naar 0,7% van het bbp
D66 wil het budget voor ontwikkelingssamenwerking structureel verhogen naar de internationale norm van 0,7% van het bbp, met focus op langdurige investeringen en het uitsluiten van asielkosten uit dit budget.
Humane arbeidsmigratie en fatsoenlijke omstandigheden
D66 wil arbeidsmigratie mogelijk maken zonder uitbuiting, met aandacht voor goede woon- en werkomstandigheden voor arbeidsmigranten.
“Arbeidsmigratie zonder uitbuiting. Te vaak werken arbeidsmigranten in slechte omstandigheden en wonen ze onder mensonterende omstandigheden. Dit is Nederland nooit verloopt.”
Europees asielbeleid en gezamenlijke investeringen
D66 pleit voor een werkend Europees asielbeleid en forse gezamenlijke investeringen op Europees niveau, onder meer in defensie en vitale voorzieningen.
“Met een Europese begroting die twee keer zo groot is, kunnen we samen écht een veranderende wereld aan. Dit doen we met eigen Europese inkomstenbronnen. Het geld gaat naar investeringen die iedereen aangaan, zoals in defensie, groene energie en vitale voorzieningen als havens.”
“Asielbeleid dat wél werkt”
NSC kiest voor forse investeringen in bestaanszekerheid, defensie en woningbouw, met een nadruk op het beheersen van migratie en het betaalbaar houden van zorg en onderwijs. De partij wil de defensie-uitgaven verhogen tot de NAVO-norm, €2 miljard extra investeren in woningbouwversnelling, en migratie op alle fronten beperken. Tegelijkertijd wordt kritisch gekeken naar overheidsuitgaven en subsidies, met als doel de basisvoorzieningen voor burgers te versterken en de samenleving weerbaarder te maken.
Defensie-uitgaven verhogen tot NAVO-norm
NSC wil de defensie-uitgaven structureel verhogen tot 3,5% van het BBP, ruim boven de huidige norm, om Nederland fysiek en digitaal weerbaarder te maken. Dit wordt gezien als essentieel voor nationale veiligheid en internationale verplichtingen.
“We verhogen daarom de defensie-uitgaven tot de nieuwe NAVO-norm van 3,5% van de economie.”
Extra investering in woningbouw en versnelling procedures
Om de wooncrisis aan te pakken, investeert NSC €2 miljard extra in een versnellingsfonds en wil het procedures voor woningbouw versnellen en bezwaarprocedures beperken. De partij zet in op langjarige afspraken met woningcorporaties en prioriteit voor dakloze gezinnen.
“We investeren € 2 miljard extra in een versnellingsfonds voor de woningmarkt. Met het geld worden woningbouwprojecten sneller uitgewerkt, concrete knelpunten aangepakt en vergunningen eerder verleend.”
“Dakloze gezinnen met minderjarige kinderen moeten met voorrang een huis krijgen.”
“We willen langjarige verplichte afspraken maken met woningbouwcorporaties over de bouw van...”
Streng migratiebeleid op alle fronten
NSC wil migratie fors beperken, met maatregelen tegen arbeids-, kennis-, studie- en asielmigratie. Er komen strengere eisen, versobering van regelingen en een werkgeversheffing voor sectoren met veel arbeidsmigranten.
“We staan voor een streng en realistisch migratiebeleid. Niet gebaseerd op loze kreten die praktisch niet uitvoerbaar zijn, maar op werkbare en effectieve maatregelen. Dat betekent dat we ons niet alleen focussen op asielmigratie maar alle vormen van migratie aanpakken: arbeidsmigratie, kennismigratie, studiemigratie en asielmigratie.”
“Aanpak arbeidsmigratie door misstanden en uitbuiting tegen te gaan. Afscheid nemen van het verdienmodel laagbetaalde arbeid door een werkgeversheffing.”
“Verdere versobering van de voordelen voor kennismigranten.”
“Voortzetting beheersing studiemigratie door terugdringen van de wildgroei in Engelstalige opleidingen en voorrang voor eigen studenten.”
“Beperken asielmigratie door strenge, uitvoerbare asielmaatregelen, met nadruk op opvang in de regio.”
“We nemen diverse financiële maatregelen om migratie te beperken. Zo voeren we naar Engels voorbeeld een werkgeversheffing in voor sectoren met veel arbeidsmigranten; de opbrengsten worden benut om meer startbanen te creëren en voor het gebruik van arbeidsbesparende technologie.”
Investeren in bestaanszekerheid, zorg en onderwijs, maar uitgaven beheersen
NSC investeert in bestaanszekerheid, betaalbare woningen, een hoger minimumloon en toegankelijke gezondheidszorg, maar wil tegelijkertijd de stijgende kosten in zorg en sociale zekerheid beheersen en kritisch kijken naar subsidies en fiscale regelingen.
“We investeren in bestaanszekerheid en weerbare samenleving. Binnen de extra uitgaven voor defensie, investeren we de komende jaren € 1 miljard voor weerbare samenleving.”
“Daarnaast versterken we de bestaansgrond van mensen: meer betaalbare woningen, een hoger minimumloon van € 18, een lagere energierekening en een toegankelijke gezondheidszorg.”
“Ook binnen de sociale zekerheid en zorg kijken we hoe we de stijgende kosten in de hand kunnen...”
“We grijpen de mogelijkheid aan om de begroting van de overheid te moderniseren door kritisch te kijken naar verouderde regelingen.”
“We bezien kritisch waar begrotingsfondsen een toegevoegde waarde hebben. Hierbij stellen we ook de vraag of doelen niet beter bereikt kunnen worden door in te zetten op normeren en beprijzen in plaats van subsidiëren.”
JA21 kiest voor forse investeringen in Defensie, beperking van migratie en ontwikkelingshulp, en een marktgerichte aanpak in zorg, onderwijs en wonen. De partij wil de collectieve uitgaven beperken tot kerntaken, met nadruk op lastenverlichting, minder bureaucratie en meer nationale zeggenschap. Concrete voorstellen zijn onder meer het verhogen van het defensiebudget naar 5% van het BBP, het juridisch verankeren van migratieplafonds, het beperken van ontwikkelingshulp tot noodhulp, en het handhaven van investeringen in woningbouw op 0,5% van het BBP.
Forse verhoging Defensie-uitgaven naar 5% BBP
JA21 ziet Defensie als een strategische sector en wil fors investeren om de krijgsmacht te versterken, met als doel NAVO-verplichtingen te overtreffen en de nationale veiligheid te waarborgen. Dit betekent een structurele groei van het defensiebudget en uitbreiding van personeel en materieel.
“Lineair groeien naar uitgaven van 5% van het BBP in 2035.”
“Groeien naar een schaalbaar personeelsbestand van 200.000 militairen, reservisten en burgers.”
“De marine voorzien van onderzeebootbestrijdingseenheden, moderne fregatten en UAV’s. We versterken de maritieme ondersteuningsbases in Vlissingen en Eemshaven.”
“De luchtmacht uitbreiden met meer F35’s, extra helikoptercapaciteit en tactische en strategische luchttransportmiddelen.”
Investeringen in woningbouw, met migratiebeperking
JA21 wil de woningbouw ondersteunen met een vaste investering, maar koppelt dit aan het beperken van bevolkingsgroei via migratie. De partij kiest voor marktwerking en flexibiliteit in het woningaanbod, afgestemd op demografische trends.
“Handhaven van ondersteuning van de woningbouw middels de investering van 0,5% van het BBP.”
“Een beleid ontwikkelen om de bevolkingsgroei van Nederland te beperken. Dat betekent onder meer het juridisch verankeren van migratie plafonds en scherpe selectie van arbeidsmigranten en gezinshereniging.”
Beperking migratie en strenger asielbeleid
JA21 wil migratie fors beperken door het instellen van plafonds, striktere selectie van arbeidsmigranten, en het aanscherpen van het asielbeleid. De partij investeert in grensbewaking en de IND, en wil internationale verdragen herzien.
“Een beleid ontwikkelen om de bevolkingsgroei van Nederland te beperken. Dat betekent onder meer het juridisch verankeren van migratie plafonds en scherpe selectie van arbeidsmigratanten en gezinshereniging.”
“Grensbewaking intensiveren: uitbreiding capaciteit Marechaussee om permanente grenscontroles aan de binnengrenzen conform artikel 25 van de Schengengrenscode en artikel 72 van het Verdrag Betreffende de Werking van de Europese Unie mogelijk te maken zolang de asielcrisis voortduurt.”
“Het inwilligingspercentage van asielverzoeken fors omlaag: loslaten ‘voordeel van de twijfel’-principe, beter en vaker onderzoeken van asielaanvragen, daartoe investeren we in de IND en de rechtspraak.”
“JA21 herziet de knellende internationale verdragen en legt de soevereiniteit over onze grenzen weer waar hij hoort: bij ons Nederlandse parlement.”
Ontwikkelingshulp beperken tot noodhulp
JA21 wil fors bezuinigen op ontwikkelingshulp en deze beperken tot noodhulp, met een duidelijke focus op nationale belangen en effectiviteit.
“Ontwikkelingshulp beperken met een focus op noodhulp.”
Marktgerichte en efficiënte zorg, geen extra bezuinigingen op Wmo
JA21 wil de zorg efficiënter en mensgerichter maken, met minder bureaucratie en meer ruimte voor zorgverleners. Er wordt niet verder bezuinigd op de Wmo, en gemeenten moeten voldoende middelen krijgen.
“Dit vindt JA21 dusdanig belangrijk dat hier niet verder op bezuinigd mag worden. Om dit alles te bekostigen is de financiële positie van gemeenten van groot belang. De kortingen op het Gemeentefonds waarmee gemeenten worden geconfronteerd, moeten dan ook van tafel.”
“JA21 wil de menselijke maat terugbrengen in de zorg, waardoor patiënt en zorgverlener centraal komen te staan.”
Onderwijs gericht op vakmanschap en Nederlandse waarden
JA21 investeert in onderwijs dat vakmensen en vrije denkers opleidt, met nadruk op Nederlandse normen en waarden. Er is geen expliciet investeringsbedrag genoemd, maar de focus ligt op kwaliteit en aansluiting bij de arbeidsmarkt.
“JA21 wil onderwijs dat goed geschoolde vakmensen aflevert en intelligente, vrije denkers. Nederlandse normen en waarden zijn leidend in onze cultuur en dus ook in ons media- en kunstlandschap.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) kiest voor forse investeringen in zorg, onderwijs, wonen en ontwikkelingshulp, met nadruk op toegankelijkheid, duurzaamheid en sociale rechtvaardigheid. Defensie krijgt nauwelijks aandacht; de partij richt zich vooral op internationale solidariteit en het aanpakken van de oorzaken van migratie. De kern van hun visie is dat publieke sectoren structureel versterkt en verduurzaamd moeten worden, met extra middelen voor kwetsbare groepen en een radicaal andere, mens- en planeetgerichte benadering.
Structureel investeren in zorg en zorgverleners
PvdD wil de zorg fundamenteel hervormen door te investeren in zorgverleners, regionale toegankelijkheid en preventie, en door de invloed van zorgverzekeraars te beperken. De partij kiest voor meer publieke regie en betere arbeidsvoorwaarden.
“We investeren flink in zorgverleners door ruimte voor (bij)scholing, goede arbeidsvoorwaarden en een salaris waar goed van rond te komen is.”
“De zorg blijft regionaal toegankelijk, lokale ziekenhuizen blijven overeind.”
“Zorgverzekeraars verliezen hun sturende rol. Tot het zorgfonds volledig is ingevoerd, beperken we hun invloed op zorginkoop, selectie en controle.”
“We investeren op buurtniveau in jeugdwerk, schuldhulpverlening en eerstelijnszorg.”
Structureel investeren in onderwijs en kansengelijkheid
PvdD wil structureel meer geld naar onderwijs, met focus op gelijke kansen, voldoende leerkrachten, duurzame schoolgebouwen en inclusiviteit. Er is bijzondere aandacht voor het wegnemen van ongelijkheid en het versterken van de verbinding met jeugdzorg.
“We moeten onze verantwoordelijkheid pakken en structureel investeren in de toekomst.”
“Het Rijk investeert extra in toegankelijkheid van alle scholen voor mensen met een beperking.”
“De verbinding tussen onderwijs, gemeenten en jeugdzorg wordt versterkt en gefaciliteerd, zodat leerlingen tijdig passende ondersteuning kunnen krijgen.”
Investeren in groen en betaalbaar wonen
PvdD wil de woningmarkt hervormen door woningen te verduurzamen, betaalbaarheid te vergroten en speculatie tegen te gaan. Er wordt geïnvesteerd in energieneutrale woningen en ondersteuning voor VvE’s.
Versterken van ontwikkelingssamenwerking en klimaatrechtvaardigheid
PvdD wil het ontwikkelingsbudget verhogen, met nadruk op onderwijs, klimaatrechtvaardigheid en herstelbetalingen voor schade door het Westen. Nederland moet een eerlijk deel betalen aan klimaatfinanciering, bovenop het reguliere ontwikkelingsbudget.
“We maken inclusief en kwalitatief basisonderwijs tot een van de primaire sectoren waarin Nederland investeert op het gebied van ontwikkelingssamenwerking.”
“Nederland betaalt in het kader van klimaatrechtvaardigheid een eerlijk deel aan klimaatfinanciering, boven op het ontwikkelingsbudget.”
Eerlijke en menswaardige migratie en arbeidsmigratie
PvdD wil arbeidsmigratie eerlijker en menswaardiger maken, met gelijke behandeling en goede huisvesting voor iedereen die in Nederland werkt. Er is aandacht voor het tegengaan van uitbuiting.
“Iedereen die in Nederland werkt – waar je ook vandaan komt – heeft recht op gelijke behandeling, goede huisvesting en bescherming.”
Volt kiest voor forse investeringen in zorg, onderwijs, wonen en defensie, met een sterke nadruk op Europese samenwerking en gelijke kansen. Ze willen bezuinigingen in de zorg en cultuur terugdraaien, investeren in betaalbare woningen, het onderwijs toegankelijker maken, en bouwen aan een Europese krijgsmacht. Ontwikkelingshulp en migratie worden gekoppeld aan investeren in perspectief in herkomstlanden en eerlijke, humane opvang.
Investeren in zorg en terugdraaien bezuinigingen
Volt wil de bezuinigingen op de zorg terugdraaien, investeren in mentale gezondheid en het personeelstekort aanpakken door opleidingen aantrekkelijker te maken. Ze richten zich op toegankelijkheid, preventie en betere arbeidsvoorwaarden.
Structureel investeren in onderwijs en afschaffen privéscholen
Volt investeert structureel in onderwijsregio’s, wil het onderwijs toegankelijker maken, privéscholen afschaffen en religieus onderwijs niet langer financieren. Ze zetten in op gelijke kansen en modernisering van het curriculum.
“We willen een structurele investering in onderwijsregio’s om zo het onderwijs beschikbaar te houden en het lerarentekort terug te dringen.”
“We schaffen privéscholen en de IGBO- en IGVO-regelingen af. Alle scholen worden publiek toegankelijk zonder financiële drempels.”
“We houden op met het financieren van religieus onderwijs.”
Europese krijgsmacht en gezamenlijke defensie-industrie
Volt wil fors investeren in een Europese krijgsmacht en gezamenlijke defensie-industrie, met als doel onafhankelijkheid van de VS en kostenbesparing door samenwerking.
“Daarom bouwen we aan een Europese krijgsmacht die samenwerkt met de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) en die onder toezicht staat van het Europees Parlement.”
“We ontwikkelen als EU een gezamenlijke defensie-industrie. Daar delen we middelen, kopen we samen materieel in en werken Europese bedrijven nauwer samen.”
Investeren in ontwikkelingshulp met focus op perspectief
Volt wil ontwikkelingshulp inzetten op werk, onderwijs en stabiliteit in herkomstlanden, met nadruk op gelijkwaardige samenwerking en het voorkomen van gedwongen migratie.
“Door te investeren in werk, onderwijs en stabiliteit in landen van herkomst helpen we mensen lokaal vooruit. Op die manier kan internationale samenwerking gedwongen migratie voorkomen.”
“Het EU- en Nederlands ontwikkelingsbudget wordt omgezet in een financieringsmodel gebaseerd gelijkwaardige samenwerking.”
Landelijke regie en investeren in woningbouw
Volt pleit voor centrale regie op de woningmarkt, investeert in nieuwe woningen en duurzame bouw, en wil lokaal maatwerk stimuleren.
“We kiezen voor een toekomstbestendig Nederland waarin wonen, werken, natuur, landbouw en mobiliteit duurzaam samengaan. Met centrale regie en duidelijke keuzes voor een schone toekomst richten we onze ruimte zo goed mogelijk in.”
“We investeren in alle regio’s en kijken wat lokaal het beste past.”
Humane migratie en investeren in opvang en integratie
Volt wil investeren in humane opvang, snelle procedures en integratie, met extra aandacht voor arbeidsmigratie en het tegengaan van uitbuiting.
BIJ1 kiest voor grootschalige publieke investeringen in zorg, onderwijs en wonen, en wil marktwerking en winstoogmerk uit deze sectoren halen. Ze bezuinigen fors op defensie en handhaving, investeren in toegankelijke opvang en rechten voor migranten, en kiezen voor een radicaal solidaire benadering van ontwikkelingshulp. De partij wil structureel meer geld naar sociale woningbouw, gratis onderwijs en zorg, en een fundamentele herverdeling van middelen richting collectieve voorzieningen.
Zorg volledig publiek en gratis
BIJ1 wil de zorg volledig in publieke handen brengen, marktwerking en winstoogmerk afschaffen, en zorg gratis en toegankelijk maken voor iedereen. Ze investeren fors in collectieve voorzieningen en bezuinigen op handhaving en bureaucratie.
“De zorg komt volledig in handen van de overheid, van ziekenhuis tot verzekeraar. Winst en markt-bureaucratie in de zorg worden zo verleden tijd. Het ‘eigen risico’ en rekeningen aan de balie schaffen we af.”
“We stoppen met investeren in handhaving, en investeren dat geld in goede collectieve voorzieningen. Iedereen krijgt toegang tot onderwijs, een leefbaar inkomen, en racisme wordt maatschappijbreed aangepakt.”
Onderwijs volledig gratis en toegankelijk
BIJ1 investeert in gratis onderwijs op alle niveaus, inclusief het afschaffen van collegegeld en kwijtschelden van studieschulden. Ze willen extra geld voor bijles op school en gratis kinderopvang, en maken onderwijsinstellingen democratischer en inclusiever.
“We schaffen collegegeld af: al het onderwijs wordt gratis. Alle studieschulden van de ‘pechgeneratie’ schelden we volledig kwijt.”
“Scholen krijgen extra geld om professionele bijles voor alle leerlingen op school beschikbaar te maken.”
“Kinderopvang wordt helemaal gratis. Ook naschoolse activiteiten subsidiëren we flink.”
Meer sociale woningen, huren omlaag
BIJ1 investeert miljarden in sociale woningbouw, verlaagt huren (ook in de vrije sector), en brengt woningcorporaties onder volledige overheidscontrole. Ze schaffen huursubsidie voor hoge inkomens af en investeren het vrijgekomen geld in betaalbare woningen.
“Alle huren omlaag. We zorgen dat huisjesmelkers niet méér huur aan jou kunnen rekenen dan eerlijk is, met bindende maximumprijzen voor elke woning. Te hoge huren maken we lager. Ook in de vrije sector, met terugwerkende kracht.”
“Die miljarden gaan naar sociale woningbouw op grote schaal, coöperatieve woonvormen, en bestaande huurwoningen circulair renoveren en verduurzamen.”
“Woningcorporaties komen weer volledig onder controle van de overheid en maken we democratisch.”
Defensie-uitgaven fors omlaag, geen militaire werving
BIJ1 bezuinigt op defensie, stopt militaire aanwezigheid op scholen en investeert niet in NAVO/EU-militaire missies, maar in civiele vredesinterventies en noodhulp buiten militair mandaat.
“Het ministerie van Defensie blijft weg uit de scholen. Wervingscampagnes gericht op jongeren stoppen we.”
“Nederland investeert in een internationaal netwerk van solidaire landen voor noodhulp, rampenopvang en civiele vredesinterventies, buiten NAVO en EU om — onder democratische controle, zonder militair mandaat.”
Ontwikkelingshulp: geen eigenbelang, wel solidariteit
BIJ1 investeert in ontwikkelingssamenwerking gericht op herstel, eerlijk delen en solidariteit, en stopt met hulp als instrument voor Nederlands of westers eigenbelang.
“Echte ontwikkelingssamenwerking is gericht op herstel, radicaal eerlijk delen en solidariteit. Voor zelfbeschikking, klimaatrechtvaardigheid en het recht op ontwikkeling buiten westerse ‘voorwaarden’ om.”
Migratie: investeren in opvang en rechten, geen grenzen
BIJ1 investeert in menselijke opvang en bescherming van migranten, en verzet zich tegen grensbewaking en restrictief migratiebeleid.
“F. Migratie en menselijke opvang: bescherm mensen, geen grenzen.”
Het CDA zet in op investeren in zorg, onderwijs, defensie, ontwikkelingshulp en woningbouw, met nadruk op betaalbaarheid, veiligheid en toekomstbestendigheid. Ze willen jaarlijks 100.000 woningen bouwen, investeren in defensie volgens NAVO-afspraken, inzetten op stevige inburgering en investeren in ontwikkelingslanden om migratie te beperken. De partij kiest voor concrete hervormingen en investeringen, maar is kritisch op inefficiëntie en wil regels en lasten verminderen.
Jaarlijks 100.000 woningen bouwen en hypotheekrenteaftrek afbouwen
Het CDA wil het woningtekort aanpakken door fors te investeren in nieuwbouw en het betaalbaarder maken van woningen op de lange termijn. Tegelijkertijd wordt de hypotheekrenteaftrek afgebouwd, met een verlaging van de inkomstenbelasting als compensatie.
Investeren in defensie volgens NAVO-afspraken en herstel opkomstplicht
Het CDA wil de defensie-uitgaven verhogen conform internationale afspraken en de militaire opkomstplicht herstellen om de veiligheid te waarborgen.
Investeren in ontwikkelingslanden om migratie te beperken
Door te investeren in opkomende markten in ontwikkelingslanden wil het CDA migratieoorzaken aanpakken en geopolitieke invloed behouden.
“We investeren in opkomende markten in ontwikkelingslanden. Door perspectief te bieden en als gelijke partners samen te werken, nemen we ook oorzaken voor migratie weg.”
Strengere grip op migratie en stevige inburgering
Het CDA wil migratie beheersbaar maken door asielaanvragen buiten Europa te laten plaatsvinden, strengere terugkeermaatregelen en verplichte inburgering voor statushouders.
“Asielaanvragen gebeuren buiten Europa, zodat mensensmokkel stopt.”
“Uitgeprocedeerde asielzoekers die niet meewerken aan terugkeer maken zich strafbaar.”
“Voor alle statushouders is het inburgeringsonderwijs verplicht, in het uiterste geval op straffe van verlies van hun status.”
Investeren in zorg, met focus op betaalbaarheid en hervorming
Het CDA wil de zorg toekomstbestendig en betaalbaar houden door hervormingen, strengere aanpak van zorgfraude en het terugdraaien van de verlaging van het eigen risico.
Investeren in onderwijs, leven lang ontwikkelen en leerrechten
Het CDA investeert in onderwijs door leerrechten voor werkenden en werkzoekenden, meer flexibel aanbod en wettelijke erkenning van deelopleidingen.
“Er komen leerrechten voor werkenden en werkzoekenden. Deze zijn bij alle erkende opleidingen te besteden. We willen meer flexibel en vraaggericht aanbod en wettelijke erkenning van deelopleidingen en duale trajecten op het hbo en wo.”
Gratis voor- en vroegschoolse programma’s voor peuters op indicatie
Het CDA wil ontwikkelingskansen voor jonge kinderen vergroten door gratis programma’s aan te bieden aan peuters die dat nodig hebben.
“Voor alle peuters van twee en drie jaar die dat voor hun ontwikkeling nodig hebben, komen er op indicatie gratis voor- en vroegschoolse programma’s beschikbaar.”
De SP kiest voor forse investeringen in zorg, onderwijs en wonen, en wil deze sectoren beschermen tegen marktwerking en winstbejag. Ze zijn fel tegen hogere defensie-uitgaven en bezuinigen juist op militaire uitgaven om sociale voorzieningen te versterken. Op migratie zet de SP in op bescherming van arbeidsmigranten en strengere regulering, terwijl ontwikkelingshulp nauwelijks concreet wordt benoemd.
Forse investeringen in zorg, afschaffen marktwerking
De SP wil de zorg weer publiek maken, investeert in preventie, jeugdzorg en geneesmiddelen, en verbiedt private equity in de sector. Marktwerking en winstbejag worden actief bestreden.
“We verbieden private equity in de publieke sector. Cruciale en publieke sectoren zoals de zorg, farmacie, kinderopvang, volkshuisvesting, energie, openbaar vervoer en ons onderwijs moeten beschermd worden tegen overnames door private equitybeleggers.”
“Voorkomen is beter dan genezen. Daarom moet er niet bezuinigd worden op preventieve zorg die wordt gegeven vanuit de GGD, maar moet er worden geïnvesteerd.”
“De specialistische jeugdzorg wordt weer landelijk gefinancierd, zodat kinderen overal de zorg krijgen die nodig is. We investeren in goede en passende gehandicaptenzorg voor iedereen die dit nodig heeft.”
Investeren in onderwijs, gratis kinderopvang en schoolmaaltijden
De SP investeert fors in onderwijs, maakt kinderopvang gratis, biedt gratis ontbijt en lunch op basisscholen, en wil meer zeggenschap voor studenten en medewerkers.
“We investeren in kinderopvang, sport, cultuur en schoolactiviteiten als publieke voorzieningen. Zo kunnen kinderen zich breed ontwikkelen en staan ouders er niet alleen voor. Met gratis kinderopvang is er altijd mogelijkheid om werk en kinderen te combineren...”
“Daarom zorgen we voor een gratis, gezond ontbijt én lunch op alle basisscholen.”
“We willen maximale inspraak van studenten en (onderwijs)medewerkers. Dat kan met een meer democratisch bestuursmodel: kleinschalige instellingen met een dienstbare schoolleiding.”
Bezuinigen op defensie, tegen verhoging militaire uitgaven
De SP is fel tegen het verhogen van het defensiebudget naar de NAVO-norm en ziet dit als een bedreiging voor sociale voorzieningen.
“Dat vraagt om een stop op de steeds verdergaande militarisering en wapenwedloop. Partijleiders van Timmermans tot en met Wilders hebben zich gecommitteerd aan de Trumpnorm van vijf procent. Het gaat hierbij om het astronomische bedrag van 35 miljard euro per jaar extra. Dit leidt nu al en zal nog meer leiden tot bezuinigingen op onze zorg, onderwijs en sociale zekerheid.”
“Zo zien we hoe, in slechts enkele maanden, onze welvaartsstaat wordt omgebouwd tot een oorlogsmachine. Het maakt onze wereld niet veiliger, het verzwakt onze economie en beschadigt onze samenleving. We zullen er alles aan moeten doen om dit te stoppen.”
Meer sociale huurwoningen, aanpak huisjesmelkers
De SP investeert in betaalbare huurwoningen, wil leegstaande kantoren ombouwen, en pakt huisjesmelkers streng aan.
“Jongeren krijgen recht op een betaalbare huurwoning. We gaan huurwoningen bouwen en leegstaande kantoren vullen met goede woningen.”
“Huisjesmelkers pakken we aan. We stellen een vergunningplicht in voor verhuurders, gekoppeld aan duidelijke kwaliteitseisen. Bij misstanden moeten gemeenten direct ingrijpen. Huisjesmelkers verliezen hun vergunning. Geen woekerwinst meer over de rug van huurders.”
Strengere regulering arbeidsmigratie, bescherming arbeidsmigranten
De SP wil arbeidsmigratie beperken tot wat nodig is, misstanden aanpakken, en arbeidsmigranten beter beschermen tegen uitbuiting.
“De vele misstanden rondom lage beloningen, slechte werkomstandigheden en geen of vreselijke huisvesting zijn een teken van foute bedrijfsvoering. We gaan arbeidsmigranten beschermen tegen werkgevers door niet langer toe te staan dat die ook hun huisbaas zijn. De Arbeidsinspectie moet uitgebreid worden en er komt een vergunningstelsel voor uitzendbureaus.”
“Er komen strikte taaleisen voor arbeidsmigranten die in potentieel gevaarlijke sectoren werken, zoals de bouw.”
De VVD kiest voor forse investeringen in defensie en veiligheid, terwijl er juist wordt bezuinigd op zorg en ontwikkelingshulp. Op het gebied van wonen en migratie zet de partij in op minder regels, meer centrale regie en strengere migratiebeheersing. De kern van hun visie is een kleinere, efficiëntere overheid die prioriteit geeft aan economische groei, veiligheid en het ontlasten van werkenden.
Defensie-uitgaven fors verhogen
De VVD wil de defensie-uitgaven structureel verhogen tot 3,5% van het BBP, waarmee Nederland sterker en veiliger wordt. Dit gaat ten koste van andere uitgaven, zoals zorg en ontwikkelingshulp, omdat de partij vindt dat veiligheid en internationale weerbaarheid nu prioriteit hebben.
“De VVD wil investeren in veiligheid en de defensie-uitgaven laten groeien naar 3,5% van onze economie.”
“Minder ontwikkelingssamenwerking, meer defensie: De VVD gaat mee met de huidige geopolitieke realiteit door te investeren in defensie en minder uit te geven aan ontwikkelingssamenwerking.”
“De grootste investering ooit in onze veiligheid: Investeren in veiligheid is investeren in vrijheid. Zonder veiligheid, bestaat immers geen vrijheid. We hebben een sterke defensie nodig om onze vrije manier van leven te beschermen.”
Bezuinigen op zorg: kleiner basispakket en meer eigen bijdragen
De VVD wil de zorgkosten beperken door het basispakket te verkleinen, eigen bijdragen te verhogen en het stelsel efficiënter te maken. Dit is volgens de partij noodzakelijk vanwege de vergrijzing en om de overheidsfinanciën houdbaar te houden.
“Dat betekent wel dat we keuzes zullen moeten maken in de zorg en de sociale zekerheid, zoals een kleiner basispakket, meer eigen bijdragen, een efficiënter zorgstelsel en een veel meer activerende sociale zekerheid.”
“De allerbeste zorg toekomstbestendig houden: we geven ruimte aan goede en liefdevolle zorg, maar gaan ook prioriteren en eerlijk de scherpe keuzes maken om de betaalbaarheid en kwaliteit van onze zorg voor de toekomst...”
Minder geld naar ontwikkelingshulp, alleen noodhulp en eigenbelang
De VVD wil fors bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking en alleen nog middelen inzetten als het direct bijdraagt aan Nederlandse veiligheid, vrijheid of economische kracht. Noodhulp en opvang in de regio blijven overeind, maar structurele hulp wordt beperkt.
Meer regie en minder regels op de woningmarkt
De VVD wil de woningmarkt vlot trekken door centrale regie, schrappen van bouwregels en het stimuleren van doorstroming. Het doel is meer betaalbare koop- en huurwoningen voor werkenden, met minder bureaucratie.
Strenger migratiebeleid en voorwaardelijke ontwikkelingshulp
De VVD wil migratie beperken door strengere toelating, opvang in de regio en het koppelen van ontwikkelingshulp aan medewerking bij terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers. Migratiebeheersing wordt gezien als een geopolitiek instrument.
“Migratiebeheersing is ook geopolitiek, en vormt daarom een cruciaal onderdeel van dit beleid. Landen die weigeren om uitgeprocedeerde asielzoekers terug te nemen, kunnen niet langer op onze hulp rekenen.”
Onderwijs: focus op aansluiting arbeidsmarkt en minder bureaucratie
De VVD wil onderwijsinstellingen sturen op aansluiting met de arbeidsmarkt, minder bureaucratie en meer ruimte voor praktijkleren. Investeringen zijn gericht op effectiviteit en het verminderen van personeelstekorten.
“We stimuleren hogescholen en universiteiten om op te leiden voor de arbeidsmarktbehoefte en laten een deel van de bekostiging afhangen van het baanperspectief van afgestudeerde studenten.”
“Bij- en omscholing zijn essentieel voor persoonlijke ontwikkeling en economische groei. Publiek bekostigde instellingen worden verplicht om hun onderwijsaanbod beschikbaar te stellen aan volwassenen en werkenden. De prioriteit ligt bij tekortberoepen, mbo en mkb.”
De ChristenUnie kiest voor forse investeringen in zorg, onderwijs, defensie, ontwikkelingshulp en woningbouw, met nadruk op solidariteit, betaalbaarheid en internationale normen. Ze willen structureel miljarden extra uittrekken voor woningen, het defensiebudget verhogen tot 3,5% van het nationaal inkomen, ontwikkelingshulp herstellen naar 0,7% van het bni, en investeren in toegankelijke zorg en onderwijs. Op migratiegebied pleiten ze voor een menswaardig en toekomstbestendig beleid, maar concrete bezuinigingen worden nauwelijks genoemd; de nadruk ligt op het terugdraaien van eerdere bezuinigingen.
Miljardeninvestering in woningbouw en leefbaarheid
De ChristenUnie wil de woningnood aanpakken door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, waarvan tweederde betaalbaar is voor mensen met een gewoon inkomen. Ze trekken hiervoor miljarden extra uit en investeren in leefbare buurten en gemeenschappen.
“We bouwen 100.000 woningen per jaar, waarvan ten minste tweederde goed te betalen is voor mensen met een gewoon inkomen. Daarvoor trekken we de komende jaren miljarden extra uit en maken we ruimte voor ontmoeting in buurten.”
Defensiebudget verhogen naar 3,5% van het nationaal inkomen
De partij kiest voor een forse verhoging van het defensiebudget, in lijn met internationale normen, en koppelt dit aan investeringen in de Nederlandse defensie-industrie en innovatie.
“Nederland gaat zich houden aan de afspraken en voldoen aan de internationale normen. Daarom geven we 3.5% van ons nationale inkomen uit aan defensie...”
“De forse uitbreiding van het defensiebudget gaat waar mogelijk gepaard gaan met de groei van de Nederlandse defensie-industrie en met onderzoek en ontwikkeling, zodat investeringen vanuit belastinggeld voor een deel terugkeren in de vorm van economische groei, innovaties en groei van werkgelegenheid.”
Ontwikkelingshulp herstellen naar 0,7% van het bni
De ChristenUnie draait recente bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking terug en wil weer voldoen aan de internationale norm van 0,7% van het bni, met focus op de allerarmsten en structurele hulp.
“Het is een grove schande dat het laatste kabinet miljarden bezuinigde op hulp aan de allerarmsten. Deze bezuiniging draaien we terug.”
“Nederland groeit weer toe naar de internationale norm om 0,7% van het bruto nationaal inkomen (bni) uit te geven aan ontwikkelingssamenwerking en handhaaft de aloude bni-koppeling.”
Investeren in toegankelijke en kwalitatieve zorg
De partij investeert in de kwaliteit en toegankelijkheid van zorg, draait bezuinigingen op gehandicaptenzorg terug, en maakt huishoudelijke hulp inkomensafhankelijk.
“De bezuiniging op de gehandicaptenzorg wordt teruggedraaid. We investeren in de kwaliteit en beschikbaarheid van personeel en voorzieningen in de gehandicaptenzorg...”
“Huishoudelijke hulp blijft via de Wmo toegankelijk voor mensen die dit nodig hebben. De eigen bijdrage wordt zo snel mogelijk inkomensafhankelijk.”
Investeren in onderwijs, met focus op techniek en toegankelijkheid
De ChristenUnie investeert in beroepsonderwijs, techniekhavo’s en samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven, en wil een rechtvaardiger bekostigingssysteem voor het hoger onderwijs.
“We investeren volop in het beroepsonderwijs en geven ruimte aan jonge ondernemers. ... Elke provincie verdient een techniekhavo en technasia.”
“Het mbo moet toegankelijk zijn voor instromers zonder startkwalificatie na beoordeling door de opleiding.”
“Een beter en rechtvaardiger systeem om instellingen in het hoger onderwijs te financieren is daarom nodig.”
Menswaardig en toekomstbestendig migratiebeleid
De partij benoemt een menswaardig en toekomstbestendig migratie- en integratiebeleid, maar geeft in de fragmenten geen concrete investeringen of bezuinigingen op migratie.
“Menswaardig en toekomstbestendig migratie- en integratiebeleid”
De SGP kiest voor investeren in Defensie en het terugdraaien van bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking, terwijl ze kritisch kijkt naar uitgaven in de zorg en sociale zekerheid. Op het gebied van wonen wil de partij procedures versnellen en het aanbod vergroten, en bij migratie pleit de SGP voor striktere grenzen en beperking van arbeidsmigratie van buiten de EU. De partij benadrukt een kleinere, efficiëntere overheid en wil vooral investeren in kerntaken.
Extra investeren in Defensie
De SGP vindt investeringen in Defensie noodzakelijk en wil het defensiebudget verhogen, onder andere door meer F-35’s en luchtverdediging aan te schaffen en infanteriebataljons aan te vullen. Dit wordt gezien als een kerntaak van de overheid en essentieel voor veiligheid.
Terugdraaien bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking
De SGP wil de uitgaven aan ontwikkelingssamenwerking weer koppelen aan de groei van de economie en terug naar 0,7% van het nationaal inkomen, waarmee eerdere bezuinigingen worden teruggedraaid.
“De SGP wil de drastische bezuinigingen van afgelopen jaren terugdraaien en toewerken naar de besteding van 0,7% van ons nationale inkomen aan ontwikkelingssamenwerking.”
“Zoals decennialang gebruikelijk was, koppelt Nederland de uitgaven voor ontwikkelingssamenwerking weer aan de groei van de economie.”
Kritisch op zorguitgaven, investeren in acute zorg en ouderenzorg
De SGP wil de groei van de overheidsuitgaven beperken, met name bij (onnodige) zorg, maar investeert wel gericht in acute zorg, intensive care en ouderenzorg, inclusief meer verpleeghuisplekken en stimulering van wonen en zorg.
“De SGP kijkt daarom kritisch naar de uitgaven aan (onnodige) zorg, sociale zekerheid en de uitgaven bij de overheid zelf.”
“De SGP wil verstandige beschikbaarheidsbekostiging van de acute zorg. De intensive care capaciteit wordt versterkt.”
“De SGP investeert extra in de Stimuleringsregeling Wonen en Zorg. Naast het passend maken van woningen voor ouderen en het creëren van geclusterde woonvormen wil de SGP ook ruimte bieden voor meer verpleeghuisplekken.”
Procedures versnellen en aanbod vergroten op de woningmarkt
De SGP wil de woningnood aanpakken door procedures te versnellen, het aantal bezwaarprocedures te verminderen en het aanbod te vergroten, met aandacht voor starters en eenverdieners.
Striktere migratie en beperking arbeidsmigratie buiten EU
De SGP wil grenzen stellen aan migratie, is tegen het EU-migratiepact en wil arbeidsmigratie uit Afrika en Azië beperken, omdat er volgens hen voldoende EU-werklozen zijn.
“Nederland stemt niet in met het EU-plan de poorten te openen en een Tinder voor arbeidsmigranten op te zetten. Overkomst van arbeidsmigranten uit Afrikaanse en Aziatische landen is overbodig gelet op het aantal EU-werklozen.”
Minder subsidies en kleinere overheid
De SGP wil snoeien in het woud van regels, minder subsidies en minder overheidsbemoeienis, met als doel een kleinere en efficiëntere overheid die zich richt op kerntaken.
“Betekent dit: snoeien in het woud van regels, minder subsidies en minder overheidsbemoeienis. Om de overheidsuitgaven te kunnen beteugelen, is een kleinere en daadkrachtige overheid nodig.”
50PLUS richt zich op het versterken van zorg en ouderenzorg, het bouwen van levensloopbestendige woningen, het handhaven van een streng migratiebeleid en het verhogen van defensie-uitgaven conform NAVO-afspraken. De partij investeert vooral in voorzieningen voor ouderen en wil bureaucratie en verspilling in de collectieve sector tegengaan. Concrete voorstellen zijn onder meer structurele investeringen in ouderenzorg, het bouwen van 290.000 levensloopbestendige woningen, en het beperken van arbeids- en studiemigratie.
Structurele investeringen in ouderenzorg en eerstelijnszorg
50PLUS wil de zorg voor ouderen versterken door te investeren in eerstelijnszorg, mantelzorgondersteuning en verpleeghuizen. De partij pleit voor minder bureaucratie, meer zeggenschap voor zorgprofessionals en cliënten, en het behoud en de uitbreiding van kleinschalige zorgvoorzieningen.
“We pleiten daarom voor het versterken van de eerstelijnszorg, betere ondersteuning van mantelzorgers en structurele investeringen in ouderenzorg en verpleeghuizen.”
“We gaan ons inzetten voor behoud en uitbreiding van kleinschalige zorgvoorzieningen in de wijken, zodat ouderen langer in hun vertrouwde omgeving blijven wonen met passende zorg dichtbij huis.”
290.000 levensloopbestendige woningen bouwen
Om de woningnood onder ouderen en jongeren aan te pakken, wil 50PLUS fors investeren in de bouw van levensloopbestendige woningen en het herinvoeren van het Ministerie voor Volkshuisvesting. Doorstroming van ouderen moet de bestaande woningvoorraad efficiënter maken.
Streng migratiebeleid en beperking arbeids- en studiemigratie
50PLUS kiest voor een streng migratiebeleid met onderscheid tussen migratievormen, versterking van de Europese buitengrenzen en opvang in de regio. Arbeids- en studiemigratie worden beperkt door meer verantwoordelijkheid bij werkgevers en onderwijsinstellingen te leggen.
“50PLUS kiest voor een streng migratiebeleid dat onderscheid maakt tussen vormen van migratie en voorkomt dat systemen overbelast raken.”
“Bij arbeidsmigratie dient de verantwoordelijkheid mede bij de werkgevers gelegd te worden. Bij studiemigratie zijn de universiteiten en hogescholen medeverantwoordelijk. Dat zal leiden tot een gezonde beperking van het aantal arbeids- en studiemigranten.”
Uitbreiding defensie-uitgaven volgens NAVO-afspraken
In reactie op de veranderde geopolitieke situatie wil 50PLUS de defensie-uitgaven uitbreiden in lijn met de NAVO-afspraken en de nationale defensie-industrie versterken.
Besparen op fraude, verspilling en ondoelmatigheden in de collectieve sector
50PLUS wil ten minste 10 miljard euro besparen door fraude, verspilling en ondoelmatigheden in de collectieve sector aan te pakken, en 5 miljard op belastingfaciliteiten.
“Een topteam ambtenaren en ondernemers onderzoekt alle overheidsuitgaven van alle ministeries op effectiviteit met als doel ten minste 10 miljard euro aan fraude, verspilling en ondoelmatigheden op te sporen aan de uitgavenkant van de collectieve sector.”
“Besparing van, per saldo, 5 miljard op fraude, verspilling en ondoelmatigheden binnen het woud van belastingfaciliteiten.”