Verkiezingsprogramma's 2025 overdienstplicht
Volt is tegen een verplichte dienstplicht, maar pleit voor een vrijwillig Europees dienmodel waarin jongeren kunnen kiezen voor civiele of militaire trajecten. Dit model wordt alleen als laatste redmiddel ingezet bij personeelstekorten en deelname blijft vrijwillig voor zowel landen als individuen.
Vrijwillig Europees dienmodel, geen verplichte dienstplicht
Volt wil geen herinvoering van de verplichte dienstplicht, maar stelt een vrijwillig Europees dienmodel voor dat zowel civiele als militaire trajecten biedt. Dit model is bedoeld om personeelstekorten op te vangen en sluit aan bij de wensen en motivatie van jongeren, met flexibele deelname en erkenning van opgedane vaardigheden.
“Volt bepleit een vrijwillig Europees dienmodel. Dit dienmodel biedt zowel civiele als militaire trajecten aan, bijvoorbeeld cyberveiligheid of crisisrespons. Het is een laatste redmiddel bij personeelstekorten. Deelname door EU landen blijft vrijwillig.”
“Deelname door EU landen blijft vrijwillig. Dit model: ... richt zich op mensen tussen 18 en 35 jaar; biedt mogelijkheden voor deeltijd- en reservistendienst.”
“De defensievragenlijst wordt uitgebreid naar jongeren van 18 tot 35 jaar, met aandacht voor voorkeuren en motivatie, zoals in Zweden.”
“Potentiële deelnemers moeten zelf kunnen kiezen voor een militair of sociaal dienstverband.”
Stimuleren van maatschappelijke diensttijd en weerbaarheidstrainingen
Volt wil jongeren stimuleren om deel te nemen aan maatschappelijke diensttijd en weerbaarheidstrainingen, waarbij zij zelf kunnen kiezen voor een militair of sociaal dienstverband. Dit is gericht op het versterken van vaardigheden en betrokkenheid, zonder enige vorm van verplichting.
“Door de Maatschappelijke Diensttijd en weerbaarheidstrainingen te stimuleren geven we jongeren de vaardigheden om zélf het verschil te maken. Potentiële deelnemers moeten zelf kunnen kiezen voor een militair of sociaal dienstverband.”
BBB handhaaft de huidige status van de dienstplicht, maar wil deze alleen activeren als uiterste noodmaatregel wanneer andere opties voor het opschalen van de krijgsmacht zijn uitgeput. De partij zet primair in op een beroepsleger, een versterkte Nationale Garde en vrijwillige dienstjaren voor studenten, waarbij de dienstplicht als laatste redmiddel geldt.
Dienstplicht alleen als uiterste noodmaatregel
BBB ziet de dienstplicht niet als standaard instrument, maar als een achtervang die pas wordt ingezet als andere realistische alternatieven voor het uitbreiden van de krijgsmacht ontbreken. De partij wil zo de paraatheid waarborgen zonder direct terug te grijpen op verplichte opkomst.
“We handhaven de huidige status van de dienstplicht en activeren de opkomstplicht enkel als er geen realistische alternatieven meer overblijven voor de opschaling van de krijgsmacht bij een dreigend conflict.”
Focus op beroepsleger, Nationale Garde en vrijwillige dienst
BBB wil het leger versterken met een kern van beroepsmilitairen, een volwaardige Nationale Garde (voorheen reservisten), en een vrijwillig dienjaar voor studenten. Dit moet de personele capaciteit vergroten en de noodzaak tot activering van de dienstplicht minimaliseren.
“Ons doel is een leger bestaande uit een kern van beroepsmilitairen en een grote schil oproepbare capaciteit.”
“Alle studenten (MBO, HBO, WO) krijgen de mogelijkheid tot een vrijwillig halfjaar in dienst, met vergoeding en erkende studiepunten (ECT’s). Het dienjaar wordt elk jaar stevig uitgebreid.”
“De term ‘reservist’ doet geen recht aan de onmisbare inzet van deze parttime militairen, we vormen dit dan ook om, naar een volwaardige Nationale Garde.”
Het CDA wil de militaire opkomstplicht (dienstplicht) herstellen naar Scandinavisch model, waarbij jongeren primair vrijwillig instromen, maar anderen via maatschappelijke diensttijd of reservistenschap bijdragen. Het doel is de weerbaarheid van Nederland te vergroten door een grotere, schaalbare krijgsmacht en een brede maatschappelijke inzet voor veiligheid.
Herinvoering militaire opkomstplicht naar Scandinavisch model
Het CDA stelt voor de militaire opkomstplicht te heractiveren vanwege toenemende militaire dreigingen, met voorkeur voor vrijwillige deelname. Jongeren die niet kiezen voor militaire dienst, leveren een bijdrage via maatschappelijke diensttijd, als reservist of in buurtcrisisteams. Dit moet zorgen voor voldoende capaciteit bij Defensie en een weerbare samenleving.
“Door de toenemende militaire dreigingen willen wij een heractivering van de militaire opkomstplicht, naar Scandinavisch model in aanvulling op het huidige dienjaar bij Defensie. Defensie schaalt versneld haar organisatie op om opkomstplichtigen een plek te kunnen bieden zodat tienduizenden plekken beschikbaar komen. Daarbij gaat de voorkeur uit naar jongeren die vrijwillig willen instappen. Overige jongeren kunnen een bijdrage leveren aan de Nederlandse samenleving en veiligheid door een Maatschappelijke Diensttijd, reservist te worden of deel te nemen aan buurtcrisisteams.”
“We herstellen de militaire opkomstplicht zodat er altijd genoeg mensen klaarstaan om ons te verdedigen. Vrijheid en veiligheid vraagt inzet van iedereen. Ook kun je bijdragen via maatschappelijke diensttijd, als reservist of in buurtcrisisteams.”
Maatschappelijke diensttijd als alternatief voor niet-dienstplichtigen
Voor jongeren die niet deelnemen aan de militaire opkomstplicht, blijft de maatschappelijke diensttijd behouden. Zo draagt iedereen tussen 12 en 30 jaar op een passende manier bij aan de samenleving of de zorg.
“We behouden de Maatschappelijke Diensttijd (MDT) voor jongeren tussen twaalf en dertig jaar die niet deelnemen aan de militaire opkomstplicht. Zij zetten zich een deel van hun tijd in voor de samenleving of de zorg.”
Opleiden tot weerbaarheid en samenredzaamheid
Het CDA wil dat alle jongeren, ongeacht deelname aan de dienstplicht, aan het begin van hun vervolgopleiding een introductie in weerbaarheid krijgen. In alle vervolgopleidingen komt een vak gericht op bewustwording en samenredzaamheid in oorlogssituaties.
“Daarnaast krijgen alle jongeren aan het begin van hun vervolgopleiding een introductie in weerbaarheid. In alle vervolgopleidingen introduceren we een vak gericht op bewustwording en samenredzaamheid gericht op een oorlogssituatie toegepast op de opleiding die jongeren volgen.”
NSC wil een eerste stap zetten richting een dienstplicht naar Zweeds model, waarbij alle 18-jarigen verplicht een vragenlijst invullen over hun motivatie en geschiktheid voor militaire of maatschappelijke inzet. Er komt géén generieke opkomstplicht zoals vroeger; selectie gebeurt gericht op basis van motivatie en geschiktheid. Het doel is de weerbaarheid van de samenleving te vergroten en jongeren meer te betrekken bij nationale veiligheid.
Eerste stap naar dienstplicht naar Zweeds model
NSC stelt voor om alle 18-jarigen verplicht een enquête te laten invullen over hun motivatie en geschiktheid, gevolgd door gerichte uitnodigingen voor een gesprek. Dit is bedoeld om de weerbaarheid van Nederland te vergroten en jongeren te betrekken bij crisisbeheersing, zorg of als (cyber)reservist. De partij wijst expliciet de oude, generieke opkomstplicht af vanwege ineffectiviteit.
“We zetten een eerste stap naar een dienstplicht naar Zweeds model door alle 18-jarigen een verplicht in te vullen enquête te sturen om de motivatie en mate van geschiktheid in beeld te brengen. Vervolgens zullen gericht jongeren worden uitgenodigd voor een gesprek. We zijn tegen de generieke opkomstplicht van vroeger, omdat die in de praktijk niet effectief is.”
“We zetten een eerste stap naar een dienstplicht naar Zweeds model door iedereen die 18 jaar wordt verplicht een vragenlijst te laten invullen en daarna uit te nodigen voor een gesprek.”
“We zetten eerste stappen naar een militaire dienstplicht naar voorbeeld van Zweden. Iedereen die 18 wordt, moet verplicht een vragenlijst invullen en heeft een gesprek over geschiktheid en motivatie.”
Dienstplicht als onderdeel van bredere maatschappelijke betrokkenheid
De verplichte enquête over dienstplicht wordt gekoppeld aan een bredere boodschap over burgerschap en maatschappelijke verantwoordelijkheid voor jongeren die 18 worden.
“De brief kunnen we combineren met de enquête over de dienstplicht.”
BIJ1 is fel tegen de dienstplicht en wil deze volledig uit de wet halen. De partij pleit voor wettelijke bescherming van dienstweigeraars, eerherstel voor dienstweigeraars uit het verleden, en bescherming van jongeren tegen ronseling voor het leger. Hun visie is radicaal antimilitaristisch: jongeren zijn geen kanonnenvoer en Nederland moet kiezen voor vrede en neutraliteit.
Dienstplicht volledig uit de wet schrappen
BIJ1 wil dat de dienstplicht officieel wordt afgeschaft en uit de wet verdwijnt. Ze zien de dienstplicht als een onrechtvaardige en achterhaalde praktijk die jongeren onnodig in gevaar brengt. Dit standpunt is onderdeel van hun bredere streven naar demilitarisering en vrede.
“De dienstplicht gaat officieel uit de wet. Dienstweigering wordt erkend en beschermd. Er komt (postuum) eerherstel voor dienstweigeraars uit het verleden.”
Jongeren beschermen tegen dienstplicht en ronseling
De partij vindt dat jongeren niet mogen worden ingezet als militairen en moeten worden beschermd tegen elke vorm van ronseling of dwang tot militaire dienst. Dit is ingegeven door het principe dat jongeren geen 'kanonnenvoer' zijn en het recht hebben op een vreedzame toekomst.
“Onze jongeren beschermd tegen dienstplicht en ronseling voor het leger. Onze jongeren zijn geen kanonnenvoer. Alle dienstweigeraars krijgen onze steun en bescherming.”
Erkenning van schade door dienstplicht en steun aan dienstweigeraars
BIJ1 erkent de psychische en fysieke schade die de dienstplicht en militaire inzet kunnen veroorzaken, en wil onvoorwaardelijke zorg en erkenning voor (voormalige) dienstplichtigen en dienstweigeraars, vooral bij politiek onrechtvaardige missies.
“De staat erkent haar verantwoordelijkheid voor de schade die dienstplicht, uitzendingen en beroepsdienst aanrichtten. In het bijzonder bij missies die politiek onrechtvaardig of juridisch onterecht waren.”
De ChristenUnie wil een algemene dienstplicht invoeren waarbij iedere jongere zich een periode inzet voor de gemeenschap, met keuze tussen maatschappelijke of militaire dienst. Ze pleiten voor een systeem naar Zweeds voorbeeld, waarin jongeren op basis van motivatie kiezen voor een dienjaar bij defensie of elders. Hiermee wil de partij maatschappelijke betrokkenheid stimuleren en de krijgsmacht versterken.
Algemene dienstplicht voor jongeren (maatschappelijk of militair)
De ChristenUnie stelt voor dat iedere Nederlander een periode van dienstplicht vervult, waarbij jongeren kunnen kiezen tussen militaire of maatschappelijke inzet. Dit moet bijdragen aan de gemeenschap, de krijgsmacht versterken en jongeren betrekken bij de samenleving. De partij wil het dienjaar bij defensie uitbreiden naar Zweeds voorbeeld, waarbij alle achttienjarigen een enquête invullen en gemotiveerde jongeren worden uitgenodigd voor een dienjaar.
“Het moet gewoon worden dat iedere Nederlander zich een specifieke periode van zijn leven inzet voor de gemeenschap. Iedereen vervult dienstplicht, maatschappelijk of militair. Op basis van persoonlijke motivatie kunnen jongeren de keuze maken voor de krijgsmacht of elders in de samenleving.”
“In aanloop naar deze dienstplicht breiden we het dienjaar bij defensie uit naar Zweeds voorbeeld. Alle achttienjarigen vullen een enquête in en de gemotiveerde jongeren worden uitgenodigd voor een dienjaar.”
“Dienstplicht: iedereen draagt bij. Het wordt normaal dat iedere Nederlander zich een periode inzet voor de gemeenschap. Jongeren vervullen een maatschappelijke of militaire dienstplicht en kiezen daarbij, vanuit hun motivatie, voor de krijgsmacht of voor een rol elders in de samenleving.”
JA21 wil de dienstplicht in Nederland gedeeltelijk herinvoeren door verplichte elementen naar Scandinavisch voorbeeld toe te voegen. Ze stellen voor om jaarlijks circa 5% van de jongeren verplicht op te roepen voor een dienjaar bij Defensie, naast het uitbreiden van het vrijwillige dienjaar. Het doel is om de krijgsmacht te versterken, jongeren maatschappelijk te vormen en de weerbaarheid van Nederland te vergroten.
Toewerken naar verplichte dienstplicht voor jongeren
JA21 wil een gedeeltelijke herinvoering van de dienstplicht, waarbij een klein percentage jongeren verplicht wordt opgeroepen voor militaire dienst, geïnspireerd op het Scandinavische model. Dit moet bijdragen aan een grotere en weerbaardere krijgsmacht en maatschappelijke betrokkenheid onder jongeren stimuleren. De partij ziet dit als een noodzakelijke stap om het personeelstekort bij Defensie structureel op te lossen en de defensiecapaciteit te vergroten.
“Daarnaast willen wij toewerken naar de invoering van verplichte elementen van dienstplicht naar Scandinavisch voorbeeld. Denk hierbij aan het verplicht oproepen van zo’n 5% van de jongeren die de jaarlijkse defensie-enquête invullen.”
“Uitbreiding van het dienjaar en toewerken naar verplichte elementen van dienstplicht naar Scandinavisch model.”
Uitbreiding van het vrijwillige dienjaar bij Defensie
Naast de verplichte component wil JA21 het vrijwillige dienjaar bij Defensie verder uitbreiden, zodat meer jongeren op een laagdrempelige manier kennis kunnen maken met militaire dienst. Dit wordt gezien als een manier om de aantrekkelijkheid van Defensie te vergroten en jongeren te laten bijdragen aan de nationale veiligheid.
“We zetten in op een uitbreiding van het dienjaar, dat jongeren op een laagdrempelige manier de mogelijkheid biedt een jaar lang bij Defensie te werken.”
FVD is uitgesproken tegen het herinvoeren van de dienstplicht en wil onder geen beding dat Nederlandse jongeren verplicht worden om in militaire dienst te gaan of te vechten in buitenlandse conflicten zoals in Oekraïne. De partij benadrukt dat Nederland altijd zelf moet beslissen over de inzet van militairen en verzet zich tegen buitenlandse druk of verplichtingen vanuit de EU of NAVO. Het belangrijkste concrete voorstel is het expliciet uitsluiten van de opkomstplicht voor jongeren.
Geen herinvoering van de dienstplicht
FVD verwerpt het idee om de dienstplicht (opkomstplicht) opnieuw in te voeren. De partij wil voorkomen dat Nederlandse jongeren verplicht worden om te dienen in het leger, vooral in het kader van internationale conflicten waar Nederland volgens FVD geen direct belang bij heeft. Dit standpunt is ingegeven door de wens om de soevereiniteit van Nederland te waarborgen en jongeren te beschermen tegen verplichte inzet in buitenlandse oorlogen.
“Geen dienstplicht voor onze jongeren. Onder geen beding mag de opkomstplicht worden hersteld, Nederlandse jongeren gaan niet vechten in Oekraïne.”
Zelf beslissen over inzet militairen, geen buitenlandse dwang
FVD vindt dat Nederland altijd zelf de controle moet houden over de inzet van militairen en verzet zich tegen druk vanuit de EU of NAVO om jongeren (al dan niet via dienstplicht) in te zetten voor buitenlandse missies. Dit is een bredere context waarbinnen het dienstplichtstandpunt wordt geplaatst: nationale soevereiniteit en het vermijden van buitenlandse militaire verplichtingen.
“We staan nooit toe dat de inzet van onze militairen door de EU of de NAVO wordt bepaald, zodat Nederland altijd zelf de controle houdt.”
GroenLinks-PvdA is duidelijk tegen het herinvoeren van de algehele dienstplicht. In plaats daarvan wil de partij Defensie aantrekkelijker maken door te investeren in betere arbeidsvoorwaarden, meer reservisten en diversiteit, zodat meer mensen vrijwillig kiezen voor een loopbaan bij Defensie.
Geen herinvoering van de algehele dienstplicht
GroenLinks-PvdA wijst het opnieuw invoeren van de opkomstplicht (dienstplicht) expliciet af. De partij kiest ervoor om het personeelsprobleem bij Defensie op te lossen via vrijwillige instroom, betere arbeidsvoorwaarden en meer reservisten, in plaats van verplichte dienst.
“We voeren niet opnieuw een algehele opkomstplicht in, maar zetten alles op alles om te zorgen dat meer mensen bij Defensie gaan werken.”
Investeren in vrijwillige instroom bij Defensie
In plaats van dienstplicht wil GroenLinks-PvdA Defensie versterken door het beroep aantrekkelijker te maken. Dit gebeurt door aandacht voor goede arbeidsvoorwaarden, diversiteit, opleidingen en een veilige werkomgeving, zodat jongeren en anderen vrijwillig kiezen voor Defensie.
“We hebben extra aandacht voor goede arbeidsvoorwaarden, veel meer reservisten, opleidingen, diversiteit, de mogelijkheden van jongeren om tot Defensie toe te treden, een veilige werkomgeving en goede zorg voor veteranen, ook door uitvoering en naleving van de Veteranenwet.”
De Partij voor de Dieren is duidelijk tegen de herinvoering van de dienstplicht: zij willen dat iedereen zelf kan kiezen of men in het leger dient. Daarnaast pleit de partij voor een humane opvang van dienstplichtigen uit andere landen die vanwege gewetensbezwaren vluchten.
Geen herinvoering van de opkomstplicht
De PvdD verwerpt de herinvoering van de dienstplicht en benadrukt het recht op individuele keuzevrijheid om al dan niet in het leger te dienen. Dit standpunt is ingegeven door respect voor persoonlijke autonomie en het afwijzen van dwang tot militaire dienst.
“De opkomstplicht wordt niet opnieuw ingevoerd. Iedereen moet zelf kunnen beslissen of die wel of niet in het leger wil dienen.”
Humane opvang voor dienstplichtigen met gewetensbezwaren
De partij vindt dat Nederland dienstplichtigen die vanwege gewetensbezwaren vluchten, humaan moet opvangen. Hiermee onderstreept de PvdD het belang van mensenrechten en bescherming van individuen die niet willen deelnemen aan militaire dienst.
“Ook dienstplichtigen die vluchten wegens gewetensbezwaren worden humaan opgevangen.”
De SP is uitgesproken tegen het invoeren van de dienstplicht in Nederland. Zij vinden de dienstplicht onnodig, schadelijk voor jongeren en de economie, en gebaseerd op overdreven dreiging. In plaats daarvan pleit de SP voor diplomatie, samenwerking en het versterken van bestaande Europese defensiestructuren zonder jongeren te verplichten tot militaire dienst.
Dienstplicht is onnodig en schadelijk
De SP verwerpt het idee van een (her)invoering van de dienstplicht, omdat zij deze als onnodig en schadelijk beschouwen. Volgens de partij is de dreiging overdreven, schaadt de dienstplicht het leven van jongeren en verergert het arbeidstekorten. De SP ziet meer in internationale samenwerking en diplomatie dan in militarisering en verplichte dienst.
“Dienstplicht is onnodig. Politici en media willen ons laten geloven dat Nederland op het punt staat binnengevallen te worden. ... Het invoeren van de dienstplicht is dan ook onnodig. We hoeven onze jongeren niet onvrijwillig weg te sleuren uit hun leven, hun werk en hun opleiding. Dit schaadt levens en, de economie; en bovendien kampt Nederland met grote arbeidstekorten die hiermee verslechteren.”
“Wij passen voor de dienstplicht. Er moet geen dienstplicht komen. Die is niet alleen onnodig, maar sleurt jongeren ook weg uit hun leven, opleiding en werk.”
De VVD wil jongeren bewuster maken van hun rol in de verdediging van Nederland en zet in op vrijwillige deelname als reservist of via een dienjaar. Als deze vrijwillige instroom onvoldoende blijkt, overweegt de partij de herinvoering van de opkomstplicht (dienstplicht). De nadruk ligt op het versterken van de krijgsmacht en het herstellen van de verbinding tussen samenleving en defensie, met verplichte enquêtes als eerste stap.
Vrijwillige instroom stimuleren, verplichte opkomstplicht als laatste redmiddel
De VVD wil jongeren eerst via bewustwording en vrijwillige trajecten betrekken bij defensie, bijvoorbeeld als reservist of via een dienjaar. Mocht dit niet genoeg opleveren voor de personeelsbehoefte, dan sluit de partij een herinvoering van de opkomstplicht niet uit. Dit wordt gepresenteerd als een laatste stap om de krijgsmacht op sterkte te brengen.
“Als dit onvoldoende resultaat oplevert, overwegen we andere stappen, zoals de herinvoering van de opkomstplicht.”
“Om de krijgsmacht op sterkte te brengen en de verbinding met de samenleving te herstellen, zetten we een eerste stap door een verplichte enquête voor jongeren in te voeren. Zo maken we jongeren bewust van hun rol in de verdediging van ons land. Zo creëren we een kweekvijver van talent en enthousiasmeren we jongeren om zich vrijwillig aan te melden als reservist.”
50PLUS pleit voor de invoering van een gemoderniseerde algemene maatschappelijke dienstplicht, waarbij jongeren kunnen kiezen voor inzet bij defensie, zorg of civiele veiligheid. Dit voorstel komt voort uit de veranderde geopolitieke situatie en het besef dat Nederland weerbaarder moet zijn, maar de partij kiest nadrukkelijk niet voor een klassieke militaire dienstplicht.
Gemoderniseerde maatschappelijke dienstplicht voor defensie, zorg of civiele veiligheid
50PLUS wil een brede, moderne dienstplicht invoeren die niet alleen gericht is op militaire taken, maar ook maatschappelijke inzet in zorg en civiele veiligheid omvat. Dit voorstel is een reactie op de toegenomen dreiging in Europa en het belang van voldoende capaciteit voor nationale en internationale veiligheid, zonder terug te keren naar de oude opkomstplicht.
“Een gemoderniseerde algemene maatschappelijk dien(st)plicht voor defensie, zorg of civiele veiligheid.”
BVNL is duidelijk tegen de (her)invoering van de dienstplicht en opkomstplicht. Zij kiezen voor een volledig vrijwillige krijgsmacht en benadrukken dat Nederland geen verplichte militaire dienst moet kennen.
Tegen (her)invoering van de dienstplicht
BVNL verwerpt expliciet de (her)invoering van de dienstplicht en opkomstplicht. Zij vinden dat de krijgsmacht uit vrijwilligers moet bestaan en zien geen rol voor verplichte militaire dienst in Nederland. Dit standpunt sluit aan bij hun bredere visie op individuele vrijheid en minimale overheidsdwang.
“We zijn tegen de dienstplicht en willen ook geen herinvoering van de opkomstplicht.”
D66 wil de dienstplicht moderniseren volgens het Zweedse model, waarbij jongeren eerst een verplichte enquête invullen en daarna vrijwillig kunnen bijdragen aan defensie of maatschappelijke sectoren zoals zorg, logistiek en cybersecurity. D66 kiest dus niet voor een klassieke, verplichte militaire dienstplicht, maar voor een systeem dat inzet op vrijwillige maatschappelijke betrokkenheid, passend bij de behoeften van de samenleving.
Dienstplicht volgens het Zweedse model: enquête en vrijwillige inzet
D66 wil jongeren betrekken bij de weerbaarheid van de samenleving via een gemoderniseerde dienstplicht naar Zweeds voorbeeld. Dit betekent geen verplichte militaire dienst, maar een systeem waarin jongeren eerst een verplichte enquête invullen en vervolgens vrijwillig kunnen kiezen voor inzet bij defensie of in maatschappelijke sectoren als zorg, logistiek en cybersecurity. Hiermee wil D66 inspelen op de veranderende veiligheidsbehoeften en jongeren de kans geven bij te dragen op een manier die bij hen past.
“D66 wil jongeren, als zij dat willen, betrekken bij deze brede maatschappelijke opgave. Dat doen we met het Zweedse model voor de dienstplicht, dat bestaat uit een verplichte enquête onder dienstplichtigen. Daarna kunnen zij vrijwillig ook in bijvoorbeeld de zorg, logistiek en cybersecurity ingezet worden, naast bij defensie.”
DENK is uitgesproken tegen een gedwongen dienstplicht en vindt het onacceptabel om jongeren te verplichten tot militaire dienst. Hun visie is dat deelname aan het leger een vrije keuze moet zijn en dat het forceren van jongeren in een militair systeem niet past bij hun idealen.
Tegen gedwongen dienstplicht
DENK verzet zich principieel tegen het invoeren van een verplichte militaire dienstplicht. Zij vinden dat jongeren niet mogen worden gedwongen tot deelname aan het leger, omdat dit indruist tegen hun waarden van keuzevrijheid en individuele autonomie.
“Een gedwongen dienstplicht is voor DENK onacceptabel. Het forceren van jonge mensen in een militair systeem dat niet hun keuze is, past niet bij de idealen van DENK.”
De PVV wil de huidige opschorting van de dienstplicht (opkomstplicht) handhaven en kiest voor een beroepsleger en reservisten in plaats van herinvoering van de dienstplicht. De partij ziet geen rol voor verplichte militaire dienst, maar wil investeren in het leger en de focus leggen op grensbewaking en nationale verdediging.
Opschorting van de dienstplicht handhaven
De PVV kiest expliciet voor het behouden van de huidige situatie waarin de dienstplicht (opkomstplicht) is opgeschort. In plaats van verplichte dienst wil de partij inzetten op een beroepsleger en reservisten. Dit standpunt wordt gemotiveerd door de wens om de krijgsmacht te professionaliseren en te richten op nationale belangen en grensbewaking, zonder verplichte inzet van burgers.
“Beroepsleger en reservisten; opschorting van de dienstplicht (opkomstplicht) handhaven”
De SGP pleit niet voor een algemene herinvoering van de dienstplicht, maar wil de mogelijkheden voor voltijd en deeltijd dienen bij Defensie uitbreiden, inclusief het opschalen van het Defensity College en het Dienjaar. Hun focus ligt op het aantrekkelijker maken van Defensie als werkgever en het vergroten van de instroom via vrijwillige trajecten, niet via verplichte dienstplicht. De kern van hun visie is het versterken van de krijgsmacht door vrijwillige inzet en moderne arbeidsvoorwaarden.
Uitbreiden vrijwillige dienstmogelijkheden bij Defensie
De SGP ziet het belang van voldoende militair personeel en wil daarom de mogelijkheden voor vrijwillige dienst bij Defensie vergroten, onder meer door het opschalen van het Defensity College en het Dienjaar. Dit is bedoeld om Defensie aantrekkelijker te maken en de instroom van gemotiveerde jongeren te bevorderen, zonder te kiezen voor een verplichte dienstplicht.
“De SGP wil de voltijd en deeltijd dien-mogelijkheden uitbreiden, inclusief reservisten. Het Defensity College en het Dienjaar worden opgeschaald.”