BVNL pleit voor vergaande deregulering van de woningmarkt, arbeidsmarkt, pensioensector en zorg, met als doel het verminderen van bureaucratie en het vergroten van individuele vrijheid en marktwerking. De partij wil overheidsregels en vergunningsplichten fors terugdringen, zodat ondernemers, burgers en woningzoekenden meer ruimte krijgen. Concreet stelt BVNL voor om bestaande wetten en regels af te schaffen of te vereenvoudigen, vooral waar deze volgens hen innovatie, woningbouw of werkgelegenheid belemmeren.
BVNL ziet deregulering van de woningmarkt als essentieel om het woningtekort op te lossen en de markt te normaliseren. Ze willen vergunningseisen schrappen, landelijke regels vereenvoudigen en lokale belemmeringen opheffen, zodat sneller en flexibeler gebouwd kan worden.
“en de woningmarkt te liberaliseren en te dereguleren, zodat er meer woningen kunnen worden bijgebouwd.”
“Met name de woningmarkt, de arbeidsmarkt, de pensioensector en de zorg moeten worden gedereguleerd.”
“Deregulering en minder overheidsbemoeienis is de oplossing.”
“Het Bouwbesluit wordt sterk vereenvoudigd.”
“Gemeenten kunnen geen aanvullende eisen stellen bovenop landelijke regels.”
“Alle belemmeringen om woningen boven winkels te realiseren worden weggenomen.”
“Maak het splitsen van grote woningen in kleinere woningen vergunningsvrij.”
BVNL wil de arbeidsmarkt en het ondernemerschap dereguleren door het schrappen van vergunningsplichten, versoepelen van het ontslagrecht en het afschaffen van diverse verplichtingen voor bedrijven. Dit moet leiden tot meer contractvrijheid en minder bureaucratische lasten.
“Minder overheidsbemoeienis en minder vergunningsplichten.”
“Het ontslagrecht moet worden versoepeld.”
“Het maximumaantal tijdelijke arbeidsovereenkomsten dat een werknemer en werkgever met elkaar mogen aangaan, wordt onbeperkt. Contractvrijheid is essentieel.”
“Geen verplichte ondernemingsraad voor bedrijven.”
“Minder regels voor ondernemers en bedrijven. Bureaucratie en regeldruk moeten worden teruggedrongen.”
In de zorgsector wil BVNL regels en bureaucratie verminderen om efficiëntere en goedkopere zorg mogelijk te maken. Samen met zorgverleners willen ze wet- en regelgeving aanpassen waar deze innovatie en doelmatigheid in de weg staan.
“Samen met zorgverleners wordt bekeken waar verspilling zit, waar wet- en regelgeving efficiëntie in de weg staat en waar deregulering mogelijk is. Deze regels worden aangepast als ze goedkopere, betere of slimmere zorg in de weg staan.”
“Wachtlijsten in de zorg worden verminderd doordat bureaucratie en regeldruk worden aangepakt.”
BVNL vindt dat de overheid te veel zinloze regels en wetten produceert en wil deze fors verminderen, met als doel een kleinere, dienstbare overheid en meer ruimte voor burgers en bedrijven.
FVD pleit voor vergaande deregulering in diverse sectoren, met als doel het terugdringen van bureaucratie, het vergroten van individuele vrijheid en het verlagen van lasten voor burgers en ondernemers. De partij wil onder meer klimaat- en stikstofregels schrappen, regelgeving voor ondernemers en ZZP’ers verminderen, en de regeldruk in de zorg en landbouw fors terugdringen. Hun visie is dat minder regels leiden tot meer betaalbaarheid, keuzevrijheid en economische groei.
FVD wil alle klimaat- en stikstofregels afschaffen om energie betaalbaar te maken en boeren te ontlasten. Zij zien deze regels als onnodige belemmeringen voor burgers, bedrijven en de agrarische sector.
“We schaffen alle klimaatregels, zodat energie weer betaalbaar en betrouwbaar wordt.”
“We vegen het hele stikstofbeleid van tafel en halen de Kritische Depositiewaarden (KDW) uit de wet en uit de vergunningverlening, omdat er geen stikstofcrisis is en boeren gewoon kunnen blijven boeren.”
FVD wil ondernemers en ZZP’ers meer vrijheid geven door het schrappen van verplichte verzekeringen, registers en anti-ZZP-wetgeving. Dit moet ondernemerschap stimuleren en de regeldruk verlagen.
“We dwingen ZZP’ers niet om pensioen- of arbeidsongeschiktheidsverzekeringen af te sluiten, zodat ze zelf kunnen beslissen hoe ze hun geld besteden.”
“We schaffen de WWFT af (criminelen gaan toch wel hun gang), zodat normale, onschuldige burgers niet als halve crimineel behandeld worden door hun bank.”
“We schrappen de Anti-ZZP wet, zodat ZZP-ers zelf kunnen beslissen voor wie ze werken en aan wie ze factureren.”
FVD wil de zorg toegankelijker en betaalbaarder maken door onnodige regels en bureaucratie te schrappen, zodat zorgverleners zich kunnen richten op hun kerntaken.
“We verlagen de zorgpremies en schrappen onnodige regelzucht en overdreven bureaucratie.”
FVD wil de regeldruk voor boeren verminderen, met name voor grondgebonden veehouderij, om de sector te versterken en concurrentiepositie te verbeteren.
“We verminderen regelgeving om grondgebonden veehouderij te versterken.”
FVD pleit voor deregulering op het gebied van softdrugs en partydrugs, zodat gebruik onder veilige omstandigheden mogelijk is en criminaliteit wordt teruggedrongen.
“We legaliseren de hele keten van softdrugs — van productie tot verkoop — zodat deze veilig en gecontroleerd kan worden aangeboden en criminaliteit wordt teruggedrongen.”
“We versoepelen de regelgeving rondom partydrugs, zodat verantwoord gebruik onder veilige omstandigheden mogelijk is.”
FVD wil ondernemers ontlasten door het afschaffen van administratieve lasten, zoals CO2-rapportageverplichtingen en het UBO-register.
FVD wil het autorijden betaalbaarder en vrijer maken door het schrappen van controles, verlagen van belastingen en accijnzen, en het verminderen van milieuregels.
De PVV wil op meerdere terreinen fors dereguleren door regels te schrappen, procedures te versnellen en verplichtingen te verminderen, vooral waar deze volgens de partij economische groei, woningbouw en individuele vrijheid belemmeren. De partij richt zich concreet op het vereenvoudigen van bouweisen, het versoepelen van landbouw- en milieuregels, het verminderen van regeldruk voor ondernemers en het afschaffen van klimaat- en duurzaamheidsverplichtingen. Hun visie is dat minder regels leiden tot meer vrijheid, lagere lasten en snellere oplossingen voor maatschappelijke problemen.
De PVV wil de bouwsector dereguleren door bouweisen te schrappen, vergunningen te versnellen en bezwaarprocedures te beperken, zodat woningbouw niet langer wordt vertraagd door regelgeving en juridische procedures. Dit moet zorgen voor meer en snellere woningbouw en lagere kosten voor burgers en bedrijven.
“We schrappen en vereenvoudigen bouweisen zoveel mogelijk. We stoppen met het eindeloze geneuzel over duurzaam en circulair bouwen. Er komen geen verplichte warmtepomp en geen nieuwe duurzaamheidseisen; we gaan ook niet verplicht van het gas af.”
“Kortere en snellere vergunningverlening en procedures; tijdelijk beperken van de mogelijkheden tot bezwaar en beroep tegen woningbouw waar een omgevingsplan vastligt”
“Verruimen van de regels (vergunningvrij) voor verbouwingen en aanbouwingen”
De partij wil landbouw, visserij en bouw bevrijden van wat zij als overmatige Europese en nationale milieuregels ziet, door Natura 2000-gebieden te verkleinen, stikstofnormen te versoepelen en Brusselse regelgeving terug te dringen. Dit moet economische activiteit mogelijk maken en boeren en vissers meer vrijheid geven.
“Wij zijn er helemaal klaar mee. Nederland behoort tot de grootste nettobetalers van de EU! Dus wat ons betreft slaan we in Brussel met de vuist op tafel en eisen we versoepeling van de regels – van de Vogel- en de Habitatrichtlijn tot en met de verplichte emissiereductie.”
“Versoepeling van de Brusselse regels; verminderen van het aantal natuurgebieden met Natura 2000-status en/of verkleinen van gebieden”
“Kritische depositiewaarden uit de wet”
De PVV wil onnodige regels voor ondernemers en consumenten schrappen, onder meer door etiketteringsregels te versoepelen en sectorale verplichtingen af te schaffen. Dit moet leiden tot lagere kosten en meer keuzevrijheid.
“We schrappen ook onnodige regels rondom etiketten, zodat ook goedkopere producten uit het buitenland met een etiket in een andere taal kunnen worden verkocht in Nederlandse winkels tegen een lagere prijs.”
“Geen verplichte bijmenging van biobrandstoffen”
“Geen gedwongen elektrificatie in de scheepvaart”
De partij wil af van klimaatwetgeving, subsidies en verplichtingen die volgens haar de economie en burgers onnodig belasten. Dit betekent het afschaffen van klimaatfondsen, subsidies en verplichtingen rond verduurzaming.
De VVD wil fors dereguleren door het aantal regels, procedures en administratieve lasten voor burgers, bedrijven en professionals drastisch te verminderen. Ze stellen voor om overbodige regelgeving te schrappen, regels te versimpelen, en alleen strikt noodzakelijke regels te behouden, met meetbare doelen en structurele wetgeving om regeldruk te verlagen. De partij koppelt dit aan meer vertrouwen in mensen, economische groei, en het sneller realiseren van maatschappelijke doelen.
De VVD wil het aantal regels en procedures fors verminderen door alleen strikt noodzakelijke regelgeving te behouden en overbodige regels actief te schrappen. Dit moet bureaucratie tegengaan, innovatie bevorderen en de samenleving meer ademruimte geven. Ze stellen een Deltaplan en een Wet op regeldruk- en complexiteitsvermindering voor, met meetbare doelen en een ‘one in, one out’-principe.
“We lichten alle wet- en regelgeving door en behouden alleen de regels die evident noodzakelijk zijn. We schrappen koppen op Europese regelgeving, vragen van alle overheidsorganisaties om regels niet strenger te interpreteren dan strikt noodzakelijk, versimpelen subsidievoorwaarden, beperken aanbestedingsregels tot de Europese ondergrens, verminderen onnodige complexiteit en geven professionals beslisruimte bij uitvoering van beleid, zodat minder regels nodig zijn.”
“Met de Wet op regeldruk- en complexiteitsvermindering verplichten we alle departementen om per kabinetsperiode aantoonbaar wet- en regelgeving te schrappen of te versimpelen.”
“De ervaren regeldruk moet binnen vijf jaar met minstens 25% gedaald zijn. We kiezen voor ‘one in, one out’: voor elke nieuwe regel moet er een andere regel geschrapt worden.”
De VVD wil ondernemers en burgers ontlasten door vergunningen te vervangen door meldplichten, onnodige gemeentelijke regels te beperken, en regelvrije zones te creëren. Dit moet innovatie stimuleren en het ondernemen aantrekkelijker maken.
“We werken vaker met meldplichten in plaats van vergunningsplichten en zorgen dat initiatieven van ondernemers en verenigingen niet onnodig vastlopen in een overdaad aan regels.”
“We ontwikkelen regelvrije zones, waar tijdelijk en gecontroleerd wet- en regelgeving kan worden opgeschort om innovatie te bevorderen.”
“Ondernemers krijgen vaak te maken met een stortvloed aan regels vanuit de gemeente. Wij grijpen daarom in als gemeenten doorschieten in hun regeldrift.”
De VVD wil het bouwen en verbouwen van woningen versnellen door vergunningseisen en bouweisen te schrappen of te versoepelen. Dit moet de woningbouwproductie verhogen en verduurzaming versnellen.
“We maken het eenvoudiger om je woning aan te passen. Voor de meeste kleine verbouwingen is straks geen vergunning meer nodig.”
“We zetten het mes in het Besluit bouwwerken leefomgeving. Het is bijvoorbeeld niet meer van deze tijd om precies voor te schrijven hoeveel daglicht er in een slaapkamer moet komen.”
“We gaan flink wat bouwregels schrappen, zodat die huizen ook snel gebouwd worden.”
De VVD wil in de landbouw af van gedetailleerde middelvoorschriften en overgaan op doelsturing, zodat ondernemers meer vrijheid krijgen om aan milieudoelen te voldoen op een manier die bij hun bedrijf past.
“Op het moment dat doelsturing aantoonbaar tot resultaat leidt, schaffen we middelvoorschriften af.”
“Agrarische ondernemers worden dan niet meer afgerekend op modelmatig berekende neerslag, maar kunnen hun emissies monitoren en krijgen de ruimte om te voldoen aan een heldere doelstelling op een manier die past bij hun bedrijf.”
De VVD koppelt deregulering aan hervormingen op de arbeidsmarkt, met als doel meer banen, minder bureaucratie en meer maatwerk in cao’s.
“Een forse deregulering zorgt voor meer banen, terwijl een zorgvuldige herziening zorgt voor behoud van zekerheid. [...] We zetten het mes in bureaucratische regels, moderniseren de werkloosheidswet door deze meer activerend te maken en geven meer ruimte voor maatwerk in cao’s, door de transitievergoeding niet langer verplicht te stellen.”
Het CDA wil de regeldruk voor burgers, bedrijven en uitvoerders fors verminderen door regelgeving te vereenvoudigen, overbodige regels te schrappen en rapportages efficiënter te maken. Ze stellen concrete reductiedoelen, willen sectoren zelf laten komen met plannen voor minder regels, en pleiten voor geen extra Nederlandse eisen bovenop Europese regels. De partij koppelt deregulering expliciet aan het vergroten van vertrouwen, snellere besluitvorming en een kleinere overheid.
Het CDA streeft naar een scherpe reductie van regels (minimaal 20%), het schrappen van overbodige administratieve regels en het efficiënter maken van rapportages. Dit moet leiden tot minder uitvoeringslast, snellere besluitvorming en een kleinere overheid. Sectoren worden gevraagd zelf concrete plannen te maken voor versimpeling.
“Onze doelstelling is: minder regels (scherpe reductie van zeker 20 procent), betere regelgeving (duidelijker, eenduidiger en doelgerichter) en efficiëntere verantwoording en rapportages.”
“We willen burgers en bedrijven ruimte en vertrouwen geven. Daartoe zetten we rigoureus het mes in de regelgeving: minder regels, betere regelgeving en efficiëntere verantwoording. Zo versnellen we besluitvorming. Waar minder regels zijn en waar meer vertrouwen is, kan de overheid krimpen.”
“We schrappen samen met de zorg, het onderwijs, en economische sectoren overbodige administratieve regels, maken bestaande regelgeving beter en rapportages efficiënter.”
“We vragen de sectoren om een concreet plan om regelgeving te versimpelen.”
Het CDA wil voorkomen dat Nederland bovenop Europese regelgeving extra eisen stelt ("geen Nederlandse kop"), en steunt Europese initiatieven om rapportages te versimpelen.
Om innovatie, woningbouw en energieprojecten te versnellen, wil het CDA bezwaar- en vergunningsprocedures versimpelen en verkorten.
“We verkorten bezwaarprocedures door de Omgevingswet aan te passen, om het bouwen op vertrouwen.”
“We pakken de netcongestie voortvarend aan. Dat gaan we doen door het vergunningsproces van elektriciteitsprojecten drastisch te versimpelen en te versnellen. Onder andere door een versnelde beroepsprocedures en meer vergunningsvrije ruimte.”
“Om het vergunningenbeleid te versnellen en te verbeteren wil het CDA een Innovatie- en versterkingswet. De nieuwe wet stelt voor dat de gemiddelde doorlooptijd minimaal wordt gehalveerd. Daarmee wordt de stapeling van processen afgebouwd en de rechtsgang versneld.”
Het CDA wil ruimte geven aan innovatie door het creëren van regelarme omgevingen, met name in de zorg, zodat vernieuwingen eenvoudiger kunnen worden doorgevoerd.
“We geven ruimte voor het ontwikkelen van zorginnovaties binnen een regelarme omgeving. Op die manier kunnen vernieuwingen eenvoudiger worden doorgevoerd.”
“Wij creëren ruimte om nieuwe technologieën veilig en gecontroleerd te testen, zodat innovaties sneller de samenleving ten goede komen.”
BBB wil de regeldruk voor burgers en bedrijven fors verminderen door overbodige en belemmerende regels te schrappen, met als doel meer vertrouwen, minder bureaucratie en meer ruimte voor ondernemerschap. De partij stelt concrete reductiedoelstellingen voor, wil vergunningen en regels versoepelen in onder andere de woningmarkt en het arbeidsrecht, en pleit voor een eenvoudiger belastingstelsel. BBB ziet deregulering als essentieel om innovatie, betaalbaarheid en uitvoerbaarheid te bevorderen.
BBB wil het aantal regels en de administratieve lasten voor burgers en bedrijven drastisch verminderen, uitgaande van meer vertrouwen en minder controle. Dit moet leiden tot lagere kosten, hogere productiviteit en een overheid die eenvoudiger en menselijker werkt.
“BBB stelt een harde reductiedoelstelling voor regeldruk (25% in 4 jaar).”
“Burgers en bedrijven worden overbelast met controles, regels en formulieren. Dit kost miljarden aan uitvoeringskosten én aan productiviteit.”
“Een overheid die uitgaat van eenvoud en redelijkheid, in plaats van wantrouwen en overregulering.”
“Minder regels, meer resultaat.”
BBB wil het splitsen, delen en verhuren van woningen sterk vereenvoudigen door vergunningseisen en belemmerende regels af te schaffen. Dit moet de woningmarkt toegankelijker maken en het woningaanbod vergroten.
“Vergunningsvrij splitsen. BBB zet in op het vergunningsvrij delen en splitsen van woningen die zich daarvoor lenen. Bijbouwen moet gemakkelijker worden. BBB wil verhuur aantrekkelijker maken, ook kamerverhuur. Regels die daarvoor belemmerend werken, horen te worden afgeschaft.”
“Woningdelen, het splitsen van woningen en kamerverhuur en hospitaverhuur worden eenvoudiger en aantrekkelijker gemaakt.”
BBB wil zelfstandigen beschermen tegen overregulering en pleit voor behoud en verbetering van de Wet DBA, zodat echte ondernemers kunnen blijven ondernemen zonder onnodige regels.
“BBB kiest voor behoud en verbetering van de Wet DBA, zodat zelfstandige ondernemers kunnen blijven ondernemen zonder verstikkende regelgeving, maar met duidelijke spelregels. We wijzen overregulering die echte zelfstandigheid ondermijnt zoals voorgesteld in de recente wetsvoorstellen (VBAR en de initiatiefwet Zelfstandigen) af.”
BBB wil dat toezichthouders zich beperken tot hun kerntaken en waar mogelijk het toezicht vereenvoudigen of deels overlaten aan marktpartijen, om bureaucratie en kosten te verminderen.
“De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) richt zich op haar kerntaken, met oog voor efficiëntie, realistische kosten en vertrouwen in ondernemers. Waar mogelijk wordt toezicht vereenvoudigd en deels aan marktpartijen overgelaten.”
BBB streeft naar een eenvoudiger belasting- en toeslagenstelsel zonder overbodige regelingen, zodat mensen niet vastlopen in formulieren en onzekerheid.
“Het huidige belasting en toeslagenstelsel is onnodig complex. Miljoenen Nederlanders zijn afhankelijk van een wirwar aan regelingen, die leiden tot onzekerheid, fouten, terugvorderingen en stress.”
“Wij streven naar een stelsel zonder inkomensafhankelijke toeslagen. In plaats daarvan willen we werken met vaste, begrijpelijke bedragen en een hoge belastingvrije voet.”
De SGP pleit voor een forse deregulering door het schrappen van een kwart van de regels en het terugdringen van regeldruk, vooral voor bedrijven, maatschappelijke organisaties en sectoren als landbouw en onderwijs. De partij wil meer vertrouwen en ruimte voor het maatschappelijk middenveld, minder nationale en Europese bemoeienis, en een kritische blik op bestaande en nieuwe regelgeving. Concreet stelt de SGP voor om regels actief te schrappen, zelfregulering te bevorderen en toezicht te baseren op vertrouwen en risico’s.
De SGP wil een grootschalige deregulering door het schrappen van regels en het beperken van regeldruk, met name voor bedrijven en maatschappelijke organisaties. Dit moet ruimte geven aan initiatief en ondernemerschap, en de kosten en administratieve lasten fors verminderen. De partij richt zich daarbij ook op het terugdringen van Europese regelgeving en het verplicht opvolgen van adviezen van de regeldrukwaakhond ATR.
“Er komt een uitgebreide regelschrap-operatie waarbij zeker een kwart van de regels verdwijnt.”
“Bij het doorrekenen van nieuwe wetsvoorstellen, wordt consequent een inschatting gemaakt van de regeldruk en de bijbehorende kosten die bedrijven hiervoor maken in uren, naast de kosten voor de overheid.”
“Het leeuwendeel van de regeldruk komt uit de Brusselse beleidstorens. Bij de EU wordt aangedrongen op het aanpakken van onwerkbare regels en ambities, bijvoorbeeld ten aanzien van de Green Deal en Europese Natuurherstelverordening.”
“De regering wordt verplicht adviezen van regeldrukwaakhond ATR in principe op te volgen, tenzij zwaarwegende redenen zich daartegen verzetten.”
De SGP wil het stapelen van aanvullende regels door toezichthouders en uitvoeringsorganisaties tegengaan. In plaats daarvan moeten inspecties en autoriteiten meer werken vanuit vertrouwen, inzetten op zelfregulering en risicogericht toezicht, zodat bedrijven en organisaties niet onnodig worden belast.
“Het stapelen van aanvullende beleidsregels door toezichthouders of uitvoeringsorganisaties op bestaande regels is onwenselijk en wordt actief tegengegaan.”
“Inspecties en autoriteiten gaan veel meer werken vanuit vertrouwen en zetten in op zelfregulering, risicogericht toezicht en publiek-private samenwerking.”
De SGP benoemt sectoren waar de regeldruk het hoogst is en wil daar gericht dereguleren, zoals in de land- en tuinbouw, het mkb, het onderwijs en de reparatiesector. Dit moet deze sectoren toekomstperspectief bieden en innovatie en ondernemerschap stimuleren.
“De land- en tuinbouw is de sector met de hoogste regeldruk. De SGP wil werkbaar beleid, toekomstperspectief voor de duizenden agrarische gezinsbedrijven en meer doelvoorschriften in plaats van een stapeling middelvoorschriften.”
“Belemmerende regels worden geschrapt.”
“Kleine scholen en schoolbesturen gaan onder een lichter regime van regelgeving vallen.”
De SGP wil privacyregels en administratieve verplichtingen kritisch tegen het licht houden en waar mogelijk vereenvoudigen, zodat deze niet verder gaan dan noodzakelijk en niet zwaarder zijn dan in andere EU-lidstaten.
“De knellende privacyregels worden kritisch tegen het licht gehouden, ontdaan van nationale koppen en in lijn gebracht met de implementatie in andere lidstaten.”
BIJ1 is kritisch op deregulering en pleit juist voor meer regulering en bescherming in sectoren waar marktwerking en deregulering volgens hen tot misstanden leiden. Ze willen bestaande regels die kwetsbare groepen beschermen versterken, vergunningseisen schrappen waar deze als repressief of stigmatiserend werken (zoals bij sekswerk), en markten zoals de woningmarkt en het openbaar vervoer juist verder reguleren of nationaliseren. Hun kernvisie is dat deregulering niet automatisch leidt tot meer vrijheid of rechtvaardigheid, en dat sterke publieke regie en bescherming noodzakelijk zijn.
BIJ1 wil de vergunningseis voor zelfstandige sekswerkers opheffen en het vergunningstelsel voor exploitanten versimpelen, omdat zij vinden dat huidige regelgeving sekswerkers stigmatiseert en belemmert. Dit is een uitzondering op hun algemene lijn van meer regulering, omdat het hier gaat om het wegnemen van repressieve en discriminerende regels die de positie van sekswerkers verslechteren.
BIJ1 wil sekswerk volledig decriminaliseren en reguleren, waarbij onnodige verplichtingen en repressieve regels worden afgeschaft. Ze maken onderscheid tussen sekswerk en mensenhandel, en willen sekswerkers gelijke arbeidsrechten geven.
In plaats van dereguleren, kiest BIJ1 voor het legaliseren én reguleren van drugs. Dit betekent dat de overheid actief toezicht houdt op productie en verkoop, om veiligheid te waarborgen en problematiek beter te kunnen aanpakken.
“Teelt, fabricage, bezit en verkoop van alle drugs wordt gelegaliseerd en gereguleerd. Zo kan veiligheid beter worden gecontroleerd en kunnen mensen met drugsproblematiek eerder worden geholpen.”
BIJ1 is fel tegen deregulering van de woningmarkt en wil juist de vrije huursector afschaffen en alle huurwoningen onder een bindend puntensysteem brengen. Dit is expliciet een anti-dereguleringsstandpunt: zij willen meer regels om huurders te beschermen.
“De ‘vrije’ huursector schaffen we af. Alle huurwoningen vallen onder een bindend en algemeen puntensysteem dat de maximale huur bepaalt op basis van de kwaliteit van een woning.”
BIJ1 verwerpt deregulering in essentiële sectoren zoals openbaar vervoer, energie, zorg en banken, en pleit voor nationalisatie en publieke controle. Zij zien concurrentie en deregulering als schadelijk voor publieke belangen.
Op het gebied van zorg pleit BIJ1 voor het verminderen van administratieve lasten en het afschaffen van tijdschrijven, om de regeldruk voor zorgmedewerkers te verlagen. Dit is een voorbeeld van beperkte deregulering gericht op het wegnemen van bureaucratie, niet op het loslaten van inhoudelijke kwaliteits- of beschermingsregels.
“We verlagen de werk- en regeldruk in de zorg door de administratieve lasten te verminderen en tijdschrijven af te schaffen.”
De ChristenUnie wil de regeldruk in Nederland fors verminderen door jaarlijks regels te schrappen die niet effectief zijn en het belasting- en toeslagenstelsel radicaal te vereenvoudigen. Ze pleiten voor minder bureaucratie voor burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties, en willen dat de overheid zich dienstbaar opstelt in plaats van controlerend. Concrete voorstellen zijn onder meer een jaarlijkse vereenvoudigingsdag, het afschaffen van onnodige regels, en het vervangen van het toeslagenstelsel door een eenvoudige belastingkorting.
De ChristenUnie ziet overregulering als een belangrijke oorzaak van maatschappelijke frustratie en stagnatie. Ze willen jaarlijks een pakket vereenvoudigingen doorvoeren en regels die niet bijdragen aan hun doel afschaffen. Dit moet leiden tot minder administratieve lasten en een kleinere overheid.
“Om geen tijd te verliezen introduceren we een jaarlijkse vereenvoudigingsdag en verplichten we de regering om elk jaar een pakket met kleinere vereenvoudigingen van het regelwoud, de fiscaliteit en de sociale zekerheid uit te werken en door te voeren.”
“Bij alle bestaande (beleids)regels wegen we af of ze nodig zijn, of ze bijdragen aan het beoogde doel en wat het kost (in euro’s en moeite) om ze uit te voeren. Alle regels die deze toets niet doorstaan, worden afgeschaft.”
“We snijden stevig in de bureaucratie, zodat bedrijven, maatschappelijke organisaties en vrijwilligers zich kunnen richten op hun doelen.”
De partij vindt het huidige belasting- en toeslagenstelsel te complex en onrechtvaardig. Ze willen het vervangen door een eenvoudiger systeem met een verzilverbare belastingkorting, zodat onzekerheid en terugvorderingen verdwijnen.
“De wirwar van toeslagen vervangen we door een eenvoudige belastingkorting. Zo blijft het gegarandeerd de eerste € 30.000 die per jaar verdient belastingvrij én is er geen sprake meer van onzekerheid en terugvorderingen.”
“De ChristenUnie zegt: eenvoud is ook rechtvaardigheid. Daarom maken we met gezwinde spoed werk van een radicale vereenvoudigingsagenda.”
“We willen misstanden als het kinderopvangtoeslagschandaal voorkomen en zorgen voor een eenvoudiger systeem. Daarom vervangen we de toeslagen door slimmere alternatieven.”
De ChristenUnie wil dat de overheid ruimte geeft aan gemeenschappen, vrijwilligers en ondernemers door onnodige regelgeving te schrappen en administratieve lasten te verlagen. Ze pleiten voor een overheid die ondersteunt in plaats van belemmert.
“De overheid moet dit stimuleren en ruimte geven, in plaats van in de kiem te smoren met onnodig veel regelgeving.”
“Deze onnodige regeldruk moet minder, of het nu om mkb-bedrijven, financiële instellingen of beursgenoteerde ondernemingen gaat.”
“De overheid reduceert de regeldruk en wordt een stabiele en betrouwbare partner voor bedrijven.”
JA21 pleit voor een forse vermindering van regeldruk en overheidsbemoeienis, met als doel meer ruimte te geven aan burgers en bedrijven. De partij wil overbodige regelgeving schrappen, nationale koppen op EU-regels afschaffen, en voor elke nieuwe regel een oude laten verdwijnen. Hun visie is dat deregulering innovatie, ondernemerschap en keuzevrijheid stimuleert.
JA21 ziet de huidige regeldruk als een belemmering voor innovatie, ondernemerschap en keuzevrijheid. Ze willen bestaande wet- en regelgeving kritisch doorlichten en overbodige regels schrappen, waarbij nieuwe regels alleen worden ingevoerd als er oude verdwijnen. Dit moet leiden tot een eenvoudiger, voorspelbaarder en minder sturende overheid.
“Regeldruk terugdringen door met de stofkam door huidige wet- en regelgeving te gaan en overbodige regelgeving te schrappen. Voor elke nieuwe regel moet een oude regel verdwijnen.”
“Minder regeldruk door een minister voor Overheidsefficiëntie en Autonomie aan te stellen die met een harde reductiedoelstelling een einde maakt aan de toenemende regeldruk en met de stofkam door bestaande wet- en regelgeving gaat. Nieuwe regels introduceren we alleen als we oude overbodige regels schrappen.”
“Mkb maximaal faciliteren door het eenvoudiger te maken om te investeren in het mkb, en regeldruk en rapportageverplichtingen te verminderen.”
“Minder regeldruk en bureaucratie in de vergunningverlening.”
JA21 wil voorkomen dat Nederland strengere regels invoert dan Europees vereist, omdat dit de concurrentiepositie van Nederlandse bedrijven schaadt. Door nationale koppen op EU-regelgeving af te schaffen, wil de partij een gelijk speelveld creëren en onnodige extra regeldruk voorkomen.
JA21 vindt dat complexe regelgeving mensen afhankelijk maakt en hun keuzevrijheid belemmert. Door complexe regels te vervangen door eenvoudige, heldere kaders, wil de partij burgers en ondernemers meer ruimte geven om hun eigen keuzes te maken.
“Mensen hun eigen keuzes laten maken door complexe regelgeving te vervangen door eenvoudige, heldere kaders.”
De partij stelt dat overheidssturing en onnodige inmenging de markt verstoren en innovatie belemmeren. Door deze inmenging te verminderen, wil JA21 marktwerking en concurrentie bevorderen.
“Marktwerking herstellen door onnodige overheidsinmenging te beëindigen en concurrentie te bevorderen.”
NSC wil dereguleren door het verminderen van onnodige regels en administratieve lasten, vooral voor het mkb, burgers en boeren. Ze richten zich op het schrappen van ineffectieve of overbodige regelgeving, het vereenvoudigen van wetgeving en het vergroten van de uitvoeringsruimte voor professionals. De partij koppelt deregulering expliciet aan het terugdringen van bureaucratie en het versterken van bestaanszekerheid.
NSC ziet regeldruk als een belemmering voor ondernemers en burgers en wil deze verminderen om groei en deelname aan de samenleving te bevorderen. Ze willen bestaande regels kritisch tegen het licht houden, papieren lasten schrappen en bij nieuwe wetgeving een mkb-toets invoeren.
“We willen daarom minder administratieve lasten voor mkb’ers, onder meer door bestaande prikkels tegen het licht te houden en bij nieuwe wetgeving een mkb-uitvoeringstoets in te voeren.”
“Papieren tijgers gaan we zoveel mogelijk schrappen.”
“Die regels gaan we zoveel mogelijk schrappen.”
NSC wil het aantal en de complexiteit van financiële en fiscale regelingen terugdringen door alleen effectieve en doelmatige regelingen te behouden. Dit moet verspilling tegengaan en het systeem eenvoudiger maken.
“Slechte financiële regels gaan op de schop. Nederland kent nog te veel (fiscale) regelingen die niet doelmatig zijn maar wel veel geld kosten.”
“We maken keuzes op basis van de uitgevoerde doorlichtingen van fiscale regelingen, waarbij we scherp kijken naar effectiviteit en doelmatigheid.”
NSC wil boeren meer vrijheid geven in hoe zij aan milieudoelen voldoen, door minder gedetailleerde regelgeving en meer doelsturing. Dit moet innovatie en maatwerk mogelijk maken.
“Boeren krijgen meer ruimte om te bepalen hoe zij de uitstootnormen halen, op basis van doelsturing.”
NSC koppelt bezuinigingen op de overheid expliciet aan het verminderen van regels en administratieve lasten, in plaats van alleen op personeel te besparen.
“De taakstelling voor departementen wordt zoveel mogelijk gekoppeld aan het terugdringen van regels en administratieve lasten.”
NSC steunt het schrappen van bureaucratie in digitale wetgeving op EU-niveau, mits dit niet ten koste gaat van fundamentele rechten.
“We steunen de vereenvoudiging van digitale wetgeving in de EU, zoals de AI-verordening, om bureaucratie te schrappen en het Europees verdienvermogen te versterken.”
D66 wil de regeldruk voor burgers en ondernemers verminderen door onnodige, ineffectieve of complexe regels af te schaffen en bestaande regelgeving te versimpelen. Ze pleiten voor een overheid die duidelijke, voorspelbare en stabiele regels biedt, waarbij uitvoeringsorganisaties meer ruimte krijgen voor maatwerk. Het doel is een eerlijker, efficiënter systeem dat innovatie en bestaanszekerheid bevordert.
D66 wil een einde maken aan verstikkende regeldruk door regels die niet werken of te belastend zijn af te schaffen en bestaande regels te vereenvoudigen. Ze willen bij het maken van nieuwe regels altijd kijken welke oude regels kunnen verdwijnen en uitvoeringsorganisaties meer ruimte geven voor maatwerk. Dit moet zorgen voor een eerlijker, eenvoudiger en effectiever systeem voor burgers en ondernemers.
“D66 maakt een einde aan verstikkende regeldruk. Regels die goed werken en publieke waarden beschermen, houden we. Regels die hoge lasten met zich meebrengen en niet goed werken, schaffen we af. Bij het opstellen van nieuwe regels kijken we altijd naar welke regels we dan ook kunnen afschaffen. Bestaande regels versimpelen we. Dit betekent ook dat we niet meer steeds de mogelijke uitzonderingen op een regel vooraf opschrijven. Om te zorgen dat beleid zonder die uitzonderingen niet oneerlijk uitpakt, geven we uitvoeringsorganisaties zelf de mogelijkheid om waar nodig van de regels af te wijken.”
D66 wil ondernemers ondersteunen door regels voorspelbaar, duidelijk en stabiel te maken, zodat zij weten waar ze aan toe zijn en zich kunnen richten op hun bedrijf. Minder regeldruk en snellere procedures moeten het makkelijker maken om te starten, te groeien en te verduurzamen.
“We zorgen voor toegankelijke subsidies, zekerheid voor investeringen en snellere procedures voor beroep en bezwaar. Zo kunnen ondernemers sneller door en kan ook het mkb de stap zetten naar een groen bedrijfsmodel.”
“Veel ondernemers maken zich zorgen over de regeldruk en de verlening van vergunningen. Dat gaan we simpeler maken. Zodat ondernemers minder druk zijn met regels en zich kunnen concentreren op het bouwen aan hun bedrijf.”
“We versterken het vestigingsklimaat, zoals met een eerlijk en eenvoudig belastingstelsel, en met minder en stabiele regels.”
D66 wil complexe sociale regelingen en toeslagen vervangen door eenvoudige, begrijpelijke systemen, zodat mensen beter weten waar ze aan toe zijn en minder afhankelijk zijn van ingewikkelde regelingen.
“We maken kinderopvang op korte termijn bijna gratis en in de toekomst helemaal gratis. Het kindgebonden budget en de kinderbijslag voegen we samen. Zo gaan we van drie ingewikkelde regelingen naar één duidelijke bijdrage voor ouder en kind. Ook de zorgtoeslag schaffen we af. Het individuele basisbedrag zorgt ervoor dat het inkomen van mensen op peil blijft. Zo ontstaat eindelijk een systeem dat meer bestaanszekerheid biedt.”
D66 wil de vijf belangrijkste zorgwetten samenvoegen en vereenvoudigen, zodat mensen via één loket en met één indicatie toegang krijgen tot alle zorg, en niemand tussen wal en schip valt.
“D66 wil de vijf wetten in de zorg versimpelen. Dat zijn de Zorgverzekeringswet (Zvw), Wet langdurige zorg (Wlz), Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), Wet publieke gezondheid (Wpg) en de Jeugdwet. Via één loket en met één indicatie kunnen mensen voor alle zorg terecht, zodat niemand tussen wal en schip valt.”
De SP is uitgesproken tegen deregulering en pleit juist voor meer regulering en publieke regie, vooral waar marktwerking en privatisering volgens hen tot misstanden leiden. Hun belangrijkste voorstellen zijn het versimpelen van regels voor kleine ondernemers zonder de doelen van regelgeving los te laten, en het reguleren van sectoren waar de markt volgens de SP faalt, zoals de financiële sector, woningmarkt en basisvoorzieningen. De kern van hun visie is dat dereguleren leidt tot ongelijkheid en misbruik, terwijl duidelijke regels en publieke controle zorgen voor eerlijkheid en bescherming van burgers.
De SP wil regels en bureaucratie voor kleine bedrijven eenvoudiger maken, maar niet dereguleren: de doelen van regelgeving blijven behouden. Ze willen ondernemers helpen bij het toepassen van regels, maar zijn tegen het afschaffen of versoepelen van beschermende wetgeving.
De SP verzet zich expliciet tegen deregulering en pleit juist voor meer regulering en publieke controle, vooral in sectoren waar marktwerking volgens hen tot problemen leidt. Ze zien regulering als noodzakelijk om misstanden, ongelijkheid en speculatie tegen te gaan.
“de economie door de doorgeschoten financiële sector te reguleren en tot een passend formaat terug te brengen.”
“Met duidelijke regels, publieke regie en oog voor leefbaarheid pakken wij de markt aan om een einde te maken aan de crisis.”
“We gaan de prijzen van basisproducten, zoals gezond eten, medicijnen, energie en internet, controleren, reguleren en blokkeren.”
“Wij stoppen met marktwerking in de warmtesector: energie is een basisbehoefte, geen verdienmodel.”
GroenLinks-PvdA kiest nadrukkelijk niet voor dereguleren, maar juist voor meer regulering en overheidssturing in sectoren waar marktwerking en deregulering volgens hen tot problemen hebben geleid. Hun belangrijkste voorstellen zijn het aanscherpen van regels voor grote vervuilers, het beperken van marktwerking in de zorg, het beschermen van huurders tegen woekerhuren, en het verkorten van juridische procedures om woningbouw te versnellen. De partij ziet deregulering als oorzaak van maatschappelijke problemen en pleit voor meer publieke regie en strengere regels.
GroenLinks-PvdA wil niet dereguleren, maar juist strengere regels en handhaving voor grote vervuilers en de industrie, omdat zij vinden dat gezondheid en duurzaamheid boven winst moeten gaan.
“Grote vervuilende bedrijven gaan eerlijk belasting betalen over vervuilende uitstoot. Fossiele subsidies bouwen we af. ... Grote vervuilers die de wet overtreden pakken we aan.”
De partij verzet zich tegen deregulering in de zorg en wil juist meer regels en toezicht om winstbejag en commercialisering tegen te gaan.
“We scherpen daarom het winstverbod in de zorg aan. Zo gaat geld dat bedoeld is voor zorg, daadwerkelijk naar de zorg en niet meer naar investeerders zoals private equity.”
“De toezichthouders krijgen meer mogelijkheden om overnames in de zorg te stoppen als het publieke belang, zoals de prijs en de kwaliteit van zorg, in het geding komt.”
In plaats van dereguleren, wil GroenLinks-PvdA de huurmarkt strenger reguleren om huurders te beschermen en de invloed van de markt te beperken.
“De wettelijke bescherming tegen woekerhuren gaat gelden voor alle huurwoningen. De markt krijgt een minder grote rol bij het bepalen van de maximaal toegestane huurprijs, doordat de koopprijs van de woning (WOZ-waarde) minder zwaar gaat meetellen in de berekening.”
De partij wil procedures rondom woningbouw versnellen, maar niet door deregulering; ze kiezen voor meer capaciteit en prioriteit voor woningzoekenden binnen bestaande regels.
“Daarom willen we juridische procedures verkorten, zodat we sneller kunnen bouwen. Gemeenten en de Raad van State krijgen meer capaciteit om bezwaar- en beroepsprocedures versneld te behandelen. Het belang van woningzoekenden gaat juridisch zwaarder wegen en ze krijgen ook inspraak in procedures.”
DENK is selectief voorstander van deregulering waar regels als belemmerend of onnodig worden ervaren, vooral op het gebied van woningbouw, religieuze instellingen en woningdelen. De partij wil knellende en belemmerende regelgeving schrappen om maatschappelijke doelen als betaalbaar wonen, religieuze vrijheid en efficiëntere procedures te bevorderen.
DENK wil onnodige en belemmerende regels rondom woningbouw verminderen om het woningtekort sneller aan te pakken. Dit moet procedures versnellen en de bouw van betaalbare woningen vergemakkelijken.
“bodige en belemmerende regelgeving verdwijnt. Ook wordt er gekeken naar de mogelijkheden om bezwaarmogelijkheden tegen woningbouwprojecten te verminderen, de termijnen te versnellen en door middel van het vergroten van de capaciteit procedures sneller te doorlopen.”
Om meer woningruimte beschikbaar te maken, wil DENK regels die het delen van woningen beperken, afschaffen. Dit moet de doorstroming op de woningmarkt bevorderen.
“We schaffen de kostendelersnorm af en andere regels die woningdelen belemmeren worden ook afgeschaft. Hiermee komt er meer woningruimte beschikbaar.”
DENK vindt dat religieuze instellingen met vertrouwen moeten worden benaderd en dat knellende regels die hun maatschappelijke activiteiten belemmeren, moeten verdwijnen.
“Knellende regels die de maatschappelijke activiteiten van religieuze instellingen belemmeren worden afgeschaft en de overheidsbemoeizucht bij religieuze instellingen verdwijnt.”
Volt is kritisch over overmatige en ineffectieve regelgeving, maar pleit niet voor grootschalige deregulering. In plaats daarvan wil Volt vooral bestaande wet- en regelgeving versimpelen of schrappen waar deze ondoelmatig, ondoeltreffend of verouderd is, met als doel innovatie, duurzaamheid en maatschappelijke rechtvaardigheid te bevorderen. Concrete voorstellen zijn het afschaffen van ondoelmatige fiscale regelingen en het versimpelen van complexe afvalwetgeving.
Volt wil bestaande regels en fiscale regelingen die niet effectief, doelmatig of actueel zijn, afschaffen om het systeem eenvoudiger en eerlijker te maken. Dit is geen pleidooi voor minder regels an sich, maar voor betere, meer relevante regelgeving die innovatie en duurzaamheid ondersteunt.
“We schaffen op termijn alle ondoelmatige en ondoeltreffende fiscale regelingen af of fiscale regelingen die niet meer van deze tijd of zeer schadelijk zijn.”
Volt signaleert dat te complexe regelgeving innovatie en circulaire economie belemmert. Zij pleiten daarom voor het versimpelen van afvalwetgeving, zodat afval makkelijker als grondstof kan worden gebruikt.
“De huidige afvalwetgeving is te complex en maakt het verwerken van afval tot producten onnodig moeilijk. We pleiten voor versimpeling van deze wetgeving zodat afval een grondstof wordt, bijvoorbeeld door Europees geldende grondstofverklaringen.”
Volt wil wettelijke barrières wegnemen die de energietransitie en innovatie in de weg staan, specifiek voor netbeheerders, om zo sneller en efficiënter infrastructuur te kunnen benutten.
“We nemen wettelijke barrières weg zodat netbeheerders de ruimte hebben om de bestaande infrastructuur optimaal te benutten.”
50PLUS pleit voor minder nationale regels en bureaucratie, vooral waar deze bovenop Europese afspraken komen of leiden tot onnodige complexiteit. Hun belangrijkste voorstellen zijn het beperken van nationale regelgeving tot het Europese minimum en het terugdringen van overbodige regels en bureaucratie binnen de overheid.
50PLUS wil dat Nederland zich beperkt tot de Europese regelgeving en geen aanvullende nationale regels opstelt, om zo onnodige bureaucratie en concurrentienadelen te voorkomen. Dit standpunt richt zich vooral op klimaat-, milieu- en industriebeleid, waar nationale koppen op Europese regels als ineffectief en schadelijk worden gezien.
“Dus geen nationale CO2-heffingen en geen extra regels bovenop de Europese afspraken.”
De partij ziet het huidige bestuurlijke systeem als verstikt door bureaucratie en overbodige regels. 50PLUS pleit voor een brede herziening van overheidsuitgaven en regelgeving, met als doel effectiviteit te verhogen en complexiteit te verminderen.
“Ons bestuurlijk systeem dreigt op meerdere fronten volledig vast te lopen in bureaucratie, overbodige regelgeving en complexiteit.”
De Partij voor de Dieren is kritisch over deregulering en pleit juist voor duidelijke, strenge en begrijpelijke regels, vooral op het gebied van milieu, dierenwelzijn en mensenrechten. Ze willen overmatige regeldruk tegengaan door regels te vereenvoudigen, maar niet door minder regels te stellen; het doel is effectieve bescherming, niet deregulering. Concrete voorstellen zijn het schrappen van ingewikkelde uitzonderingen en het waarborgen van heldere normen voor ondernemers.
De PvdD verzet zich tegen deregulering als dat leidt tot minder bescherming van mens, dier of milieu. In plaats daarvan willen ze strenge normen, maar dan wel in eenvoudige, begrijpelijke regels zonder overbodige uitzonderingen. Dit moet ondernemers duidelijkheid geven en overmatige regeldruk tegengaan, zonder de bescherming te verminderen.
“We kiezen voor strenge normen voor milieu, dierenwelzijn en mensenrechten, maar vatten die in begrijpelijke regels zonder ingewikkelde uitzonderingen. Zo weten ondernemers waar ze aan toe zijn en gaan we overmatige regeldruk tegen.”