Verkiezingsprogramma's 2025 overd66 over Oekraïne en EU
BIJ1 neemt een uitgesproken kritisch standpunt in tegenover de huidige EU- en D66-lijn over Oekraïne en de Europese Unie. De partij pleit voor onmiddellijke de-escalatie, beëindiging van wapenleveranties, een radicaal andere EU-koers los van de VS en NAVO, en een focus op diplomatie, sociale wederopbouw en democratisering van de EU. BIJ1 verwerpt militarisering, neoliberale hervormingen en isolatiepolitiek, en wil de EU hervormen tot een unie van waarden, niet van winst of macht.
Stoppen met wapenleveranties en NAVO-escalatie
BIJ1 verwerpt verdere wapenleveranties aan Oekraïne en wil escalatie richting NAVO-inzet voorkomen. De partij ziet militaire steun als verlengstuk van een falend beleid dat vrede juist verder weg brengt en het risico op grootmachtconfrontatie vergroot.
“wapenleveranties geleidelijk af. En houdt de escalatie richting NAVO-inzet op Oekraïens grondgebied tegen, maar voorkomt daarbij dat de grond abrupt onder de onderhandelingspositie van de Oekraïeners wegvalt.”
“Na bijna 4 jaar aan wapenleveringen kunnen we concluderen dat we met nóg meer wapens de oorlog in Oekraïne niet stoppen.”
Direct staakt-het-vuren en diplomatie door neutrale landen
BIJ1 wil een onmiddellijk staakt-het-vuren en vredesonderhandelingen onder leiding van neutrale, niet-NAVO-landen. De partij sluit de VS uit van onderhandelingen en benadrukt diplomatie boven militaire oplossingen.
Bindende veiligheidsgaranties voor álle partijen, inclusief Rusland
BIJ1 pleit voor veiligheidsgaranties niet alleen voor Oekraïne, maar ook voor Rusland, om zo de basis te leggen voor duurzame vrede en onderhandeling.
“Nederland erkent de noodzaak van bindende garanties op veiligheid voor alle betrokken partijen, ook Rusland.”
Stoppen met neoliberale hervormingen en schuldenpolitiek in Oekraïne
De partij verwerpt de door het Westen opgelegde neoliberale hervormingen en schuldenconstructies in Oekraïne, en wil in plaats daarvan grootschalige, democratisch gecontroleerde wederopbouw.
“Nederland maakt een einde aan zijn rol in de neoliberale hervormingen, dwang op privatiseren en schuldenconstructies in Oekraïne.”
“Nederland pleit ervoor om alle schulden van landen die zijn uitgebuit door koloniaal of imperialistisch beleid onvoorwaardelijk kwijt te schelden. Ook de schulden die westerse staten en instellingen het noodlijdende Oekraïne oplegden.”
EU losmaken van VS/NAVO en militarisering
BIJ1 wil dat de EU zich losmaakt van de ondergeschiktheid aan de VS en NAVO, en zich inzet voor demilitarisering, eerlijke handel en samenwerking met het mondiale zuiden.
EU democratiseren en sociale waarden centraal stellen
De partij wil de EU radicaal democratiseren, het Europees Parlement meer macht geven, en sociale, klimaatrechtvaardige en anti-imperialistische waarden centraal stellen.
FVD is fel tegenstander van het EU-beleid en de Nederlandse steun aan Oekraïne, en pleit voor volledige Nederlandse soevereiniteit buiten de EU. De partij wil alle militaire en financiële steun aan Oekraïne stoppen, sancties tegen Rusland opheffen, en Nederland uit de EU laten treden (NEXIT), zodat Nederland weer zelfstandig over zijn eigen beleid kan beslissen.
Stoppen met steun aan Oekraïne en neutraliteit
FVD wil dat Nederland stopt met alle militaire en financiële steun aan Oekraïne en kiest voor een neutrale positie in internationale conflicten. De partij ziet de oorlog als een Amerikaans proxy-conflict waar Nederland geen belastinggeld aan moet besteden.
“We stoppen met sancties die onze economie of belangen schaden en staken alle militaire en financiële steun aan Oekraïne.”
“We stoppen met miljardenuitgaven aan buitenlandse conflicten, zoals de oorlog in Oekraïne, en richten ons op vrede en samenwerking.”
“geen belastinggeld meer voor zinloze militaire avonturen of Amerikaanse proxy-oorlogen zoals in Oekraïne.”
“Nederlandse jongeren gaan niet vechten in Oekraïne.”
Uittreden uit de EU (NEXIT) en herstel van soevereiniteit
FVD wil dat Nederland uit de EU stapt om weer volledige controle te krijgen over wetgeving, grenzen, munt en internationale betrekkingen. De partij ziet de EU als een bureaucratische en ondemocratische structuur die het Nederlands belang schaadt.
“Forum voor Democratie wil dat Nederland zelf zijn eigen regels kan maken, zijn eigen grenzen kan beschermen en zijn eigen allianties kan sluiten. De Europese Unie maakt dat alles onmogelijk. Daarom streven we naar een intelligente uittreding uit de Europese Unie...”
“Voor het behoud van onze democratie en onze welvaart acht Forum voor Democratie het van essentieel belang om als Nederland de Europese Unie te verlaten (NEXIT) en ons aan te sluiten bij de EFTA...”
“We verlaten de Europese Unie op een ordentelijke manier, zodat Nederland weer volledige controle krijgt over zijn wetten, grenzen en beleid.”
Opheffen sancties tegen Rusland
FVD wil de relatie met Rusland normaliseren door alle sancties op te heffen, zodat handel en samenwerking kunnen worden hersteld.
Zelfstandige handelsverdragen, geen EU-bemoeienis
FVD wil dat Nederland zelfstandig bilaterale handelsverdragen sluit en niet langer gebonden is aan door de EU uitonderhandelde multilaterale akkoorden.
De Partij voor de Dieren veroordeelt de Russische agressie tegen Oekraïne en steunt humanitaire hulp, sancties en legale wapenleveranties aan Oekraïne, maar benadrukt dat Oekraïne zelf bepaalt over onderhandelingen. De partij pleit voor Europese onafhankelijkheid van de VS op defensiegebied, strengere sancties tegen Rusland, en volledige onafhankelijkheid van Russische olie en gas. Solidariteit, mensenrechten en democratie staan centraal in hun EU-visie, met een kritische houding ten opzichte van blanco defensiecheques en een focus op rechtvaardige vrede.
Steun aan Oekraïne: sancties, hulp en wapenleveranties
De PvdD veroordeelt de Russische agressie en steunt Oekraïne met sancties, humanitaire hulp en legale wapenleveranties, maar wijst verboden wapens af. Ze benadrukken dat Oekraïne zelf bepaalt over onderhandelingen en streven naar een rechtvaardige vrede.
“De Partij voor de Dieren veroordeelt de ongekende Russische agressie tegen Oekraïne. In het licht van de actuele oorlogsdreiging aan de directe grenzen van de Europese Unie, is het belangrijk om samen te werken en onderlinge solidariteit te tonen.”
“Dat verzet is, evenals legale wapenleveranties, noodzakelijk om burgers zo goed mogelijk te beschermen.”
“Drukmiddelen zoals sancties worden hier terecht voor ingezet. Belangrijk is dat gezocht wordt naar manieren om het oorlogsgeweld te beëindigen. Daarbij moet altijd vooropstaan dat het aan Oekraïne is om te bepalen of en wanneer het bereid is te onderhandelen, en waarover.”
“We steunen de levering van wapens zodat Oekraïne zichzelf kan verdedigen. Wapens die door internationale verdragen verboden zijn zoals clusterbommen en anti-personeelsmijnen, worden niet geleverd.”
“Humanitaire hulp aan Oekraïne en de financiële noodpakketten kunnen vanzelfsprekend rekenen op onze steun. De EU helpt Oekraïne bij de wederopbouw van getroffen gebieden.”
Europese onafhankelijkheid van VS en versterking defensie
De partij wil minder afhankelijk zijn van de VS op defensiegebied en pleit voor Europese samenwerking en investeringen, maar zonder een blanco cheque voor defensie. Dit moet voorkomen dat Europa in illegale oorlogen wordt meegesleurd en de steun aan Oekraïne waarborgen.
“Nu is het moment om zo snel mogelijk onafhankelijk te worden van de VS. Extra investeren in de Europese defensie is helaas noodzakelijk om die onafhankelijkheid te realiseren. Alleen zo kunnen we voorkomen dat we vuile en illegale oorlogen worden ingeluisd en kunnen we Oekraïne blijven steunen in zijn verdediging tegen de aanhoudende Russische agressie.”
“Hoewel hiervoor investeringen nodig zijn, zegt de Partij voor de Dieren ‘nee’ tegen een blanco cheque voor defensie. We kijken bij elke maatregel kritisch welke uitgaven nodig zijn om de verdediging van Europa op orde te krijgen en efficiënt te organiseren.”
“Niet alle versterking van defensie hoeft fysiek in Nederland plaats te vinden. Ons land heeft weinig ruimte, er is een wooncrisis, en nergens anders staat de natuur zo erg onder druk. Samenwerking op het gebied van (bestaande) oefenlocaties in Europa en het aankopen van defensiematerieel met andere Europese landen is daarom cruciaal.”
Volledige onafhankelijkheid van Russische olie en gas
De PvdD wil dat Nederland en Europa volledig onafhankelijk worden van Russische olie en gas als structurele reactie op de oorlog in Oekraïne.
“Nederland en Europa worden volledig onafhankelijk van de import van Russische olie en gas.”
Versterking van de rechtsstaat en mensenrechten in de EU
De partij ziet versterking van de rechtsstaat, democratie en mensenrechten als kern van het EU-beleid, mede in het licht van de oorlog in Oekraïne en de dreiging aan de EU-grenzen.
“De EU zet zich in voor de versterking van de rechtsstaat en democratie, vrije media en mensenrechten. Zulke grondrechten dienen in alle EU-landen gewaarborgd te zijn.”
Stoppen met export vee-industrie naar Oekraïne
De PvdD wil niet langer dat Nederland de vee-industrie opbouwt of faciliteert in landen als Oekraïne, vanwege de negatieve impact op dierenwelzijn en milieu.
“Nederland stopt met het opbouwen en faciliteren van vee-industrie elders, zoals in Oekraïne, China en Rusland is gebeurd. De export van fokdieren of stalsystemen om in landen elders de vee-industrie op te bouwen wordt niet meer toegestaan.”
BBB is kritisch over snelle toetreding van Oekraïne tot de EU en NAVO en pleit voor een strikt, regulier toetredingsproces zonder uitzonderingen. De partij steunt militaire en humanitaire hulp aan Oekraïne, maar benadrukt behoud van Nederlandse soevereiniteit en strikte voorwaarden voor EU-uitbreiding.
Geen automatische toetreding Oekraïne tot EU of NAVO
BBB vindt dat Oekraïne geen versnelde of automatische toetreding tot de EU of NAVO mag krijgen. Toetreding moet pas na de oorlog en via het normale, strikte proces plaatsvinden. Dit standpunt is bedoeld om overhaaste politieke integratie te voorkomen en de Nederlandse zeggenschap te waarborgen.
“Geen automatische lidmaatschappen. Lidmaatschap van Oekraïne van de NAVO is nu niet aan de orde; het land is in oorlog. Voor eventueel toekomstig lidmaatschap van de Europese Unie na beëindiging van de oorlog moet Oekraïne het reguliere proces (Kopenhagen Criteria) in het normale tempo doorlopen.”
“Tegelijk blijven we realistisch: geen permanente NAVO-troepen in Oekraïne, toetreding tot de NAVO is onder de huidige omstandigheden niet aan de orde en geen automatische uitbreiding van de EU zonder grondwettelijke instemming.”
“Uitbreidingsmoratorium. Kritische blik op uitbreiding: pas op de plaats met toelating nieuwe leden. Lidmaatschap van de EU komt pas in zicht na volledige en strikte toetsing aan alle voorwaarden van de zogeheten Kopenhagen Criteria. Eerst moeten we de EU hervormen en pas daarna kunnen we weer uitbreiden.”
Steun aan Oekraïne, maar met nadruk op onderhandelingen en wederopbouw
BBB steunt Oekraïne militair en humanitair, maar wil dat Nederland inzet op onderhandelingen voor een bestand en op wederopbouw na de oorlog. Dit standpunt benadrukt solidariteit, maar ook het belang van diplomatie en herstel.
“BBB blijft achter de steun aan Oekraïne staan, zoals BBB al doet vanaf het eerste uur.”
“Einde aan de oorlog. BBB stimuleert onderhandelingen tussen partijen om te komen tot een bestand en beëindiging van de oorlog. Hierbij is het voor ons een vereiste dat Oekraïne zelf aan de onderhandelingstafel zit.”
“Nederland helpt bij wederopbouw. Nederland is bereid bij te dragen aan wederopbouw en handhaving van de vrede in Oekraïne na beëindiging van de oorlog.”
“BBB staat pal achter Oekraïne in de strijd tegen Russische agressie. Wij steunen militaire hulp, zoals levering van F 16’s en werken aan bredere Europese weerbaarheid.”
Strikte voorwaarden voor EU-uitbreiding en euro
BBB wil geen EU-uitbreiding voordat bestaande regels zijn aangescherpt en hervormingen zijn doorgevoerd. Ook mag EU-lidmaatschap nooit automatisch recht geven op de euro; alle voorwaarden moeten strikt worden nageleefd.
“Bovendien komt er geen uitbreiding van de EU voordat het vrije verkeer van personen aan banden gelegd is en de automatische mogelijkheid om onderdeel van de EMU te worden vervalt.”
“Euro alleen voor wie zich bewijst. EU-lidmaatschap geeft nooit automatisch recht op het voeren van de euro als munteenheid. Daarvoor moet niet alleen aan de betreffende voorwaarden voor deelname aan de euro worden voldaan, maar deze moeten ook door alle leden strikt worden nageleefd.”
Volt pleit voor een krachtig, federaal Europa dat Oekraïne actief ondersteunt richting EU-lidmaatschap, wederopbouw en defensie, met een duidelijke focus op gezamenlijke Europese actie en minder afhankelijkheid van de VS. De partij wil strenge sancties tegen Rusland, inzet van bevroren Russische tegoeden voor Oekraïne, en nauwe militaire samenwerking en kennisdeling met Oekraïne. Volt streeft naar afschaffing van het vetorecht binnen de EU en een snelle uitbreiding met nieuwe lidstaten zoals Oekraïne.
Actieve steun voor Oekraïens EU-lidmaatschap en wederopbouw
Volt ziet Oekraïne als toekomstig EU-lid en wil dat de EU Oekraïne actief helpt met wederopbouw, defensie en toetreding. Dit wordt gezien als essentieel voor Europese veiligheid en het versterken van de internationale rechtsorde.
“We helpen Oekraïne op weg naar het lidmaatschap van de EU en de NAVO.”
“De EU helpt Oekraïne met geld voor de wederopbouw door gezamenlijk leningen aan te bieden. Zo helpen we Oekraïne samen weer op te bouwen tot een sterk en welvarend land.”
“De strenge sancties tegen Rusland blijven van kracht. De EU werkt aan een duidelijke strategie voor een overwinning van Oekraïne, een rechtvaardige en duurzame vrede met veiligheidsgaranties, het EU-lidmaatschap en de wederopbouw.”
“De 220 miljard euro aan bevroren Russische tegoeden wordt ingezet voor Oekraïne of als onderpand voor leningen voor de Oekraïense defensie.”
Nauwere militaire samenwerking en kennisdeling met Oekraïne
Volt wil dat de EU intensiever samenwerkt met Oekraïne op militair en technologisch vlak, waarbij kennis van het Oekraïense front wordt geïntegreerd in de Europese defensie-industrie. Dit moet de weerbaarheid van zowel Oekraïne als de EU vergroten.
“De EU gaat op meerdere vlakken beter samenwerken met Oekraïne. Denk hierbij aan het delen van kennis van militaire ontwikkelingen. Oekraïne heeft tijdens de oorlog veel kennis en ervaring opgebouwd over zaken als drones, digitale communicatie, energievoorziening en cyberveiligheid.”
“De samenwerking met Oekraïne wordt versterkt door de Oekraïense defensie-industrie te integreren in die van de EU en kennis van (inzet van) nieuwe technologieën aan het front te integreren in de Europese defensie.”
Afschaffen vetorecht en versnellen EU-uitbreiding met Oekraïne
Volt wil het vetorecht binnen de EU afschaffen om besluitvorming te versnellen, en pleit voor snelle uitbreiding met nieuwe lidstaten zoals Oekraïne. Dit moet de EU slagvaardiger maken en haar waarden beter beschermen.
“We beschermen onze gezamenlijke waarden in alle EU-lidstaten en we verwelkomen nieuwe lidstaten, zoals Oekraïne. Zo bouwen we aan een sterke EU die eerlijk en democratisch is.”
“Volt gaat het vetorecht (ook wel: het unanimiteitsvereiste) afschaffen.”
“De EU moet zich voorbereiden op een nieuwe uitbreidingsronde. Nederland en de EU moeten nú werk maken van de hervormingen die nodig zijn om vóór 2035 maximaal tien nieuwe lidstaten te kunnen verwelkomen.”
50PLUS ziet de oorlog in Oekraïne als een fundamentele verandering voor de Europese veiligheid en pleit voor versterking van defensie en minder afhankelijkheid van andere wereldmachten. Op EU-gebied wil 50PLUS het takenpakket van de EU beperken, verspilling tegengaan en de invloed van Nederland beschermen, met een kritische houding ten opzichte van verdere Europese integratie. De partij kiest voor NAVO als hoeksteen van het veiligheidsbeleid en een behoedzame benadering van Europese samenwerking.
Versterking Defensie en NAVO-betrokkenheid door oorlog Oekraïne
50PLUS beschouwt de oorlog in Oekraïne als een wake-up call voor Europese veiligheid en vindt dat Nederland zijn defensie moet versterken, met de NAVO als centrale pijler. De partij wil dat Europa minder afhankelijk wordt van andere wereldmachten, maar benadrukt vooral militaire paraatheid en samenwerking binnen NAVO-verband.
“De geopolitieke situatie in Europa is door de oorlog in Oekraïne sterk veranderd en niet meer vergelijkbaar met het moment van afschaffen van de opkomstplicht.”
“De oorlog in Oekraïne heeft het besef teruggebracht dat Nederland bij een gewapend treffen met Rusland over voldoende militair vermogen moet beschikken om het eigen en het NAVO-grondgebied te verdedigen. De NAVO is de hoeksteen van het Nederlands veiligheidsbeleid.”
“Europa als een grootmacht, dat minder afhankelijk is van andere wereldmachten.”
Kritische houding tegenover EU-bevoegdheden en uitgaven
50PLUS wil het takenpakket van de EU beperken, verspilling tegengaan en het Europese ambtenarenapparaat verkleinen. De partij is kritisch over te veel Europese integratie en wil dat Nederland niet financieel opdraait voor zwakkere eurolanden.
“Het takenpakket van de EU wordt beperkt.”
“De verspilling in de EU wordt aangepakt.”
“De luxe arbeidsvoorwaarden van EU-ambtenaren worden versoberd, het Europese ambtenarenapparaat gemoderniseerd en verkleind.”
“Het monetaire beleid van de ECB wordt genormaliseerd om te voorkomen dat Nederland met zijn lage staatsschuld wordt meegezogen in een pijnlijke schuldsanering van zwakkere eurolanden.”
Het CDA steunt Oekraïne krachtig tegen Russische agressie en ziet de EU als een waarden- en rechtsgemeenschap die sterker, autonomer en daadkrachtiger moet worden. Het CDA pleit voor blijvende steun aan Oekraïne, strengere sancties tegen Rusland, en een kritische houding ten opzichte van EU-uitbreiding en functioneren, met nadruk op democratie en rechtsstaat. Concrete voorstellen zijn onder meer het inzetten van bevroren Russische tegoeden voor Oekraïne, het opheffen van het veto op EU-buitenlands beleid, en strengere voorwaarden voor EU-lidmaatschap.
Blijvende steun aan Oekraïne en strenge sancties tegen Rusland
Het CDA vindt het moreel en strategisch noodzakelijk Oekraïne te blijven steunen in de strijd tegen Rusland. Dit omvat militaire, economische en juridische steun, evenals het inzetten van bevroren Russische tegoeden voor wederopbouw. Het CDA benadrukt dat duurzame vrede alleen mogelijk is als Oekraïne zelf instemt met onderhandelingen.
“Het is onze morele plicht en in het belang van onze eigen veiligheid om Oekraïne te blijven steunen in de strijd voor vrijheid. Oekraïne verdient een bijzondere behandeling in ons defensie- en buitenlandbeleid, met samenwerking gericht op verdediging en wederopbouw.”
“Bevroren Russische tegoeden worden ingezet voor de wederopbouw van Oekraïne en we handhaven bestaande sancties strenger, bijvoorbeeld door de Russische schaduwvloot te weren uit onze havens.”
“Er kan pas sprake zijn van duurzame vrede wanneer Oekraïne instemt met de uitkomst van eventuele onderhandelingen waar het zelf aan deelneemt.”
EU als waarden- en rechtsgemeenschap, strengere eisen voor lidmaatschap
Het CDA ziet de EU primair als een gemeenschap van waarden en rechtsstaat, en wil dat landen alleen kunnen toetreden als ze volledig voldoen aan eisen van democratie en rechtsstaat. Lidstaten die deze waarden schenden, moeten worden gekort op fondsen of zelfs hun stemrecht verliezen.
“De EU is een waarden- en rechtsgemeenschap en moet kritisch durven zijn op het eigen functioneren. De democratische en journalistieke controle en verantwoording moeten versterkt worden binnen de EU. Lidstaten die de rechtsstaat beschadigen of vernielen, korten we op EU-fondsen of verliezen hun stemrecht in EU-raden. Verplichte uittreding is de ultieme sanctie.”
“Landen die lid willen worden van de EU zullen aan onze voorwaarden van democratie, rechtsstaat en burgerschap moeten voldoen.”
Opheffen veto en meer daadkrachtig EU-buitenlands beleid
Het CDA wil het veto op buitenlands beleid binnen de EU opheffen, zodat de EU sneller en eensgezinder kan optreden bij mensenrechtenschendingen en sancties. Dit moet de slagkracht van de EU vergroten, zeker in crisissituaties zoals de oorlog in Oekraïne.
“We heffen het veto op buitenlands beleid in de EU op bij het veroordelen van mensenrechtenschendingen en het opstellen van sanctielijsten.”
“De veiligheidssituatie vraagt om meerderheidsbesluitvorming in het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid en het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid van de EU.”
De ChristenUnie steunt het EU-lidmaatschap van Oekraïne, mits aan de reguliere voorwaarden wordt voldaan, en pleit voor versterking van de Europese samenwerking op het gebied van defensie en strategische autonomie. De partij benadrukt het belang van strikte toetredingscriteria voor nieuwe EU-lidstaten, met bijzondere aandacht voor rechtsstaat, democratie en mensenrechten, en is kritisch op automatische toetreding tot de euro. De ChristenUnie wil dat de EU daadkrachtiger optreedt in het buitenlandbeleid, onder andere door besluitvorming met gekwalificeerde meerderheid.
Steun voor EU-lidmaatschap Oekraïne onder strikte voorwaarden
De ChristenUnie steunt het streven van Oekraïne naar EU-lidmaatschap, maar benadrukt dat toetreding alleen mogelijk is als aan alle reguliere voorwaarden wordt voldaan. Dit waarborgt dat de EU haar waarden en standaarden handhaaft en voorkomt overhaaste uitbreiding.
“Nederland steunt Oekraïne in het traject naar lidmaatschap van de NAVO en de EU. Oekraïne zal hiervoor moeten voldoen aan de reguliere voorwaarden.”
“Nieuwe landen die toetreden tot de Europese Unie voldoen aan de eisen die bij onze waardengemeenschap horen. Daarbij heeft de ChristenUnie in het bijzonder oog voor de criteria voor de rechtsstaat, democratie en het borgen van mensenrechten. Ook moet een land op economisch niveau geloofwaardig kunnen aansluiten.”
Strikte toetredingscriteria en geen automatische euro
De partij wil dat nieuwe EU-lidstaten niet automatisch toetreden tot de eurozone en dat toetreding tot de EU alleen plaatsvindt als landen voldoen aan strenge eisen op het gebied van rechtsstaat, democratie en economie. Dit voorkomt dat landen te snel of zonder voldoende voorbereiding toetreden.
“De ChristenUnie wil het automatisme dat landen die toetreden tot de EU automatisch ook toetreden tot de Europese Monetaire Unie (EMU) loslaten.”
“Als op basis van die criteria toetreding in de nabije toekomst niet in de rede ligt, is de Europese Unie daar helder over en zoekt ze naar andere betekenisvolle vormen van samenwerking.”
Versterking Europese defensiesamenwerking en strategische autonomie
De ChristenUnie vindt dat Europa minder afhankelijk moet worden van de VS en andere externe partijen, en pleit voor versterking van de Europese defensiesamenwerking en strategische autonomie. Dit is mede ingegeven door de oorlog in Oekraïne en de veranderende geopolitieke situatie.
“De mate waarin Europa afhankelijk is van de VS binnen de NAVO is niet toekomstbestendig. Daarom moet de samenwerking binnen de Europese pijler van de NAVO worden versterkt.”
“Nederland (en Europa) moet investeren in de ontwikkeling van hoogwaardige technologie waarmee we als land en continent onafhankelijk worden van de Verenigde Staten en China.”
Daadkrachtiger EU-buitenlands beleid via gekwalificeerde meerderheid
Om sneller en effectiever te kunnen reageren op internationale crises zoals de oorlog in Oekraïne, wil de ChristenUnie af van het vetorecht in het EU-buitenlands beleid en besluitvorming met gekwalificeerde meerderheid invoeren.
“Het vetorecht van een enkele lidstaat op Europees buitenlands beleid verzwakt die daadkracht. Daarom is de ChristenUnie voorstander van het invoeren van besluitvorming met een gekwalificeerde meerderheid voor het Europese buitenlandbeleid.”
GroenLinks-PvdA pleit voor stevige, langdurige steun aan Oekraïne, inclusief militaire, financiële en humanitaire hulp, en ziet EU- en NAVO-lidmaatschap als essentieel voor Oekraïnes veiligheid. De partij wil dat Nederland een leidende rol speelt in deze steun en dat de EU hervormt om effectiever te kunnen optreden, onder andere door het afschaffen van veto’s en het strenger aanpakken van lidstaten die de rechtsstaat ondermijnen. EU-uitbreiding richting Oekraïne wordt actief ondersteund, mits aan de voorwaarden wordt voldaan.
Structurele steun aan Oekraïne en NAVO/EU-lidmaatschap
GroenLinks-PvdA vindt dat Nederland een leidende rol moet nemen in de steun aan Oekraïne en dat deze steun voor de gehele kabinetsperiode moet worden vastgelegd. Ze zien NAVO-lidmaatschap als de beste veiligheidsgarantie voor Oekraïne en willen Oekraïne helpen om aan de voorwaarden voor EU-lidmaatschap te voldoen.
“Nederland moet een leidende rol spelen in de militaire, financiële en humanitaire steun aan Oekraïne. We leggen deze steun voor de gehele kabinetsperiode vast. We bieden Oekraïne de hulp die nodig is om in aanmerking te komen voor EU-lidmaatschap. Het NAVO-lidmaatschap is de beste veiligheidsgarantie die we Oekraïne tegen Russische agressie kunnen bieden.”
Actieve steun voor EU-lidmaatschap Oekraïne en hervorming EU
De partij ondersteunt actief het EU-lidmaatschap van Oekraïne en Moldavië, maar benadrukt dat kandidaat-lidstaten aan de gebruikelijke voorwaarden moeten voldoen. Tegelijkertijd wil GroenLinks-PvdA de EU hervormen door het afschaffen van veto’s en het makkelijker maken om sancties op te leggen aan lidstaten die de rechtsstaat ondermijnen.
“De toekomst van Oekraïne en Moldavië ligt in de EU. De landen op de Westelijke Balkan moeten een realistisch uitzicht hebben op lidmaatschap. Onderhandelingen met het Turkije van Erdogan blijven bevroren. Kandidaat-lidstaten moeten voor toetreding voldoen aan de gebruikelijke voorwaarden,”
“Om besluitvaardig te kunnen zijn schaffen we het veto op meerdere terreinen af. Waar gebrek aan eenheid tot stilstand leidt, vormen we kopgroepen van gelijkgezinde landen.”
“Het moet makkelijker worden om het stemrecht van lidstaten op te schorten en subsidies te bevriezen. We steunen zulke stappen tegen het Hongarije van Orbán.”
Integratie van Oekraïne in Europese defensie en veiligheid
Vooruitlopend op EU-lidmaatschap wil GroenLinks-PvdA Oekraïne al integreren in Europese veiligheidsstructuren via een veiligheidspact. Ze pleiten voor een gezamenlijke Europese defensie-industrie en investeren in sectoren waar Nederland sterk in is.
“Vooruitlopend op toekomstig EU-lidmaatschap kan de EU Oekraïne al integreren via een Veiligheidspact op het gebied van veiligheid en defensie.”
“We investeren in een onafhankelijkere, moderne defensie-industrie in samenwerking met Europese partners met wie we gezamenlijk inkopen en ontwikkelen.”
Langdurige opvang en perspectief voor Oekraïense vluchtelingen
GroenLinks-PvdA wil de opvang van Oekraïense vluchtelingen voortzetten, hun speciale status verlengen en werken aan een permanentere oplossing met toekomstperspectief in Nederland.
“We blijven vluchtelingen uit Oekraïne opvangen en geven hen de kans om een bestaan op te bouwen. We verlengen hun speciale status en werken tegelijkertijd, ruim drie jaar na het begin van de grootschalige Russische invasie, aan een permanentere oplossing met toekomstperspectief in Nederland.”
JA21 is uitgesproken kritisch over verdere EU-integratie en het EU-lidmaatschap van Oekraïne. De partij steunt Oekraïne in haar strijd voor onafhankelijkheid, maar wijst NAVO- en EU-lidmaatschap af en pleit voor een terughoudende, soevereiniteit-beschermende EU die zich beperkt tot economische samenwerking.
Geen EU-lidmaatschap voor Oekraïne
JA21 steunt Oekraïne in haar onafhankelijkheidsstrijd, maar verzet zich tegen toetreding tot de EU en NAVO. De partij vindt dat uitbreiding van de EU de nationale soevereiniteit ondermijnt en pleit voor strikte toepassing van toetredingscriteria en raadpleging van de bevolking.
“Oekraïne onverminderd steunen in haar strijd voor onafhankelijkheid maar niet toelaten tot de NAVO en de Europese Unie.”
“Daarnaast moet de EU uiterst terughoudend zijn met het toelaten van nieuwe lidstaten. Strikte toepassing van de Kopenhagen-criteria blijft noodzakelijk en raadpleging van de EU-bevolking moet centraal staan in toetredingsprocessen.”
EU beperken tot economische samenwerking, geen verdere integratie
JA21 wil dat de EU zich beperkt tot economische samenwerking en verzet zich tegen verdere politieke integratie, gezamenlijke schulden, een Europees leger en overdracht van bevoegdheden. De partij benadrukt het belang van nationale soevereiniteit en het behoud van het vetorecht.
“De Europese Unie is een samenwerkingsverband dat zichzelf moet leren beperken. JA21 pleit voor een Unie die zich weer richt op haar oorspronkelijke kracht: economische samenwerking en respect voor de soevereiniteit van lidstaten.”
“Behoud van het vetorecht van lidstaten in de Europese Raad.”
“Geen gezamenlijke Europese schulden, in welke vorm dan ook.”
“Geen Europees leger.”
“Geen enkele stap richting een federaal Europa, en dus ook geen verdragswijzigingen die tot verdere overdracht van bevoegdheden leiden. Er moet juist ruimte ontstaan om bevoegdheden terug te geven aan lidstaten.”
DENK is kritisch over het sturen van Nederlandse troepen of het geven van blanco cheques aan Oekraïne, en steunt alleen humanitaire hulp en sancties tegen Rusland. Wat betreft de EU is DENK pragmatisch voor samenwerking, maar wil nationale soevereiniteit behouden en is tegen een voorbarige toetreding van Oekraïne tot de EU of NAVO. De partij pleit voor parlementaire controle op steunmaatregelen en benadrukt hervorming en democratisering van de EU.
Geen Nederlandse troepen of blanco cheques voor Oekraïne
DENK vindt het onverantwoord om Nederlandse troepen naar Oekraïne te sturen en wil geen onvoorwaardelijke financiële of militaire steun. De partij steunt humanitaire hulp en sancties, maar wil parlementaire controle op alle steunmaatregelen om risico’s voor Nederland te beperken.
“Geen Nederlandse troepen naar Oekraïne. Speculatie daarover is onverantwoord.”
“Wij zijn tegen het financieren van wapensteun die Nederland een mogelijk doelwit in de oorlog kan maken en willen bij alle steunmaatregelen parlementaire controle vooraf. Dat betekent geen blanco cheques voor Oekraïne.”
Geen voorbarige inzet op EU- of NAVO-lidmaatschap Oekraïne
DENK is tegen het versneld toelaten van Oekraïne tot de EU of NAVO. Lidmaatschap kan pas overwogen worden na duurzame vrede en als aan alle criteria is voldaan, om stabiliteit en naleving van afspraken binnen de EU te waarborgen.
“Wij steunen geen voorbarige inzet op EU lidmaatschap en NAVO lidmaatschap van Oekraïne. Dit kan pas overwogen worden bij duurzame vrede en er aan alle criteria voldaan wordt.”
Pragmatische EU-samenwerking, behoud nationale soevereiniteit
DENK waardeert Europese samenwerking als het meerwaarde heeft, maar wil nationale zeggenschap behouden en het democratische gehalte van de EU vergroten. De partij is voor Europese defensiesamenwerking, maar tegen een Europees leger en wil striktere handhaving van rechtsstatelijke normen binnen de EU.
“Wij zijn pragmatische voorstanders van de EU: als wij uitdagingen beter in Europees verband kunnen aanpakken, dan zijn wij daar een voorstander van. Wij hechten aan het borgen van inspraak van ons nationale parlement bij EU regelgeving en hechten aan het behouden van onze soevereine zeggenschap over hoe ons land wordt bestuurd.”
“Wij zijn voor een hervorming van de EU waarbij het democratische gehalte van de EU wordt vergroot en er op het gebied van de rechtsstaat strenger gehandhaafd wordt op de vraag of landen binnen de EU zich gedragen conform de afspraken.”
“Wij zijn een voorstander van Europese defensiesamenwerking, maar geen voorstander van een Europees leger. Wij moeten altijd zelf blijven bepalen of onze militairen worden ingezet.”
NSC steunt politieke, militaire en economische hulp aan Oekraïne, maar is kritisch over snelle EU-toetreding en benadrukt strikte naleving van EU-criteria. Op EU-gebied wil NSC nauwe samenwerking voor veiligheid en handel, maar verzet zich tegen overdracht van nationale soevereiniteit en verdere integratie zonder duidelijke meerwaarde.
Actieve steun aan Oekraïne, maar geen snelle EU-toetreding
NSC veroordeelt de Russische agressie en biedt brede steun aan Oekraïne, maar stelt dat toetreding tot de EU pas mogelijk is als aan alle criteria wordt voldaan. Dit standpunt adresseert de wens tot solidariteit met Oekraïne, maar plaatst duidelijke voorwaarden aan EU-uitbreiding en toetredingsprocessen.
“We bieden actief politieke, militaire, economische, humanitaire en financiële steun. We vangen Oekraïense vluchtelingen tijdelijk op en willen actief bijdragen aan de sociale, economische, bestuurlijke en fysieke wederopbouw van Oekraïne.”
“Oekraïne moet op termijn lid kunnen worden van de NAVO. Oekraïne heeft daarnaast de status van kandidaat-lid van de EU. Het land moet wel onverkort voldoen aan de criteria voor toetreding tot de EU. We verwachten daarom niet dat Oekraïne op korte termijn kan toetreden tot de EU.”
Strikte naleving van EU-criteria en behoud nationale soevereiniteit
NSC wil dat EU-uitbreiding alleen plaatsvindt als landen volledig voldoen aan de Kopenhagen-criteria en pleit voor een correctief referendum bij toetreding. Tegelijkertijd verzet NSC zich tegen verdere overdracht van bevoegdheden aan de EU en bewaakt het de nationale soevereiniteit, waarmee het zich onderscheidt van partijen die meer Europese integratie nastreven.
“Uitbreiding van de EU is op termijn mogelijk, maar we doen geen concessies aan de toepassing van de Kopenhagen-criteria (waarborgen op het gebied van democratie, rechtsstaat en geen corruptie). Mocht een land willen toetreden, dan moet het besluit van het parlement onderwerp kunnen worden van een correctief referendum.”
“We zijn tegen de ‘ever closer union’. Binnen Europa bepleiten we een stevige opstelling van Nederland, constructief maar realistisch. Taken, bevoegdheden en budgetten blijven van ons, deze nationale soevereiniteit bewaken we.”
Europese samenwerking voor veiligheid, handel en strategische autonomie
NSC erkent het belang van Europese samenwerking op het gebied van veiligheid, handel en het verminderen van afhankelijkheid van strategische goederen, maar wil dat deze samenwerking niet ten koste gaat van nationale zeggenschap. Dit standpunt adresseert de geopolitieke uitdagingen en de noodzaak van een sterke Europese positie, zonder de nationale belangen uit het oog te verliezen.
“De Europese Unie heeft niet meer de luxe om alleen op de zachte krachten van diplomatie te vertrouwen. Militaire en economische kracht (‘hard power’) bepalen steeds vaker wie invloed heeft. Europa moet hierin meegaan en investeren in defensie, economische weerbaarheid en strategische zelfstandigheid.”
“We moeten in Europa samen optrekken als het gaat om wereldhandel, het verminderen van de afhankelijkheid van strategische goederen en grondstoffen, het afdwingen van een gelijk speelveld voor onze bedrijven en het veiligstellen van technologie.”
De PVV is fel tegen verdere Europese integratie en uitbreiding van de EU, en wil bevoegdheden en geld terughalen uit Brussel. Ten aanzien van Oekraïne steunt de PVV het land in zijn strijd tegen Rusland, maar wil de financiële en opvanglasten voor Nederland beperken, onder meer door Oekraïense mannen terug te sturen en andere landen meer te laten bijdragen.
Bevoegdheden en geld terughalen uit de EU
De PVV verzet zich tegen het overhevelen van meer macht en geld naar de Europese Unie en pleit voor het terughalen van bevoegdheden naar Nederland. Ze willen vetorechten actief inzetten om Nederlandse uitzonderingen op EU-beleid af te dwingen en zijn tegen verdere EU-uitbreiding.
Beperken steun en opvang voor Oekraïne
Hoewel de PVV Oekraïne steunt als slachtoffer van Russische agressie, wil de partij de Nederlandse bijdrage beperken en andere landen meer laten doen. Ze pleiten voor het terugsturen van volwassen mannelijke Oekraïense vluchtelingen zodat zij hun eigen land kunnen helpen.
“De NAVO is en blijft de hoeksteen van ons defensie- en veiligheidsbeleid. Wij steunen Oekraïne, omdat het een soeverein land is dat door de Russische agressor onrechtmatig is binnengevallen. Ondertussen hebben we al ruim € 20 miljard aan Oekraïne betaald. Laat andere landen nu wat meer doen, dan hebben wij meer geld voor de Nederlanders.”
“Oekraïne heeft zijn eigen mannen hard nodig. Daarom gaan we een uitzondering maken op de Richtlijn tijdelijke bescherming van de EU, waardoor we volwassen mannelijke Oekraïense ontheemden kunnen terugsturen. Zij kunnen dan hun eigen land helpen, zoals door de Oekraïense regering gevraagd.”
“We sluiten onze grenzen voor alle asielzoekers en sturen Oekraïense mannen terug naar Oekraïne. Alleen al dit jaar besteden we € 6 miljard aan de asielopvang en € 3 miljard aan de opvang van Oekraïners.”
De SGP steunt Oekraïne krachtig tegen de Russische agressie en benadrukt het belang van soevereiniteit en internationale rechtsorde. Tegelijkertijd wil de SGP de EU beperken tot haar kerntaken, met strikte voorwaarden voor uitbreiding en behoud van nationale soevereiniteit. De partij is kritisch op verdere politieke integratie van de EU en pleit voor een terughoudende, dienstbare Unie.
Steun aan Oekraïne en verdediging van soevereiniteit
De SGP veroordeelt de Russische inval in Oekraïne en pleit voor blijvende steun aan Oekraïne met geld, wapens en diplomatieke middelen. De partij vindt dat er niet toegegeven mag worden op de soevereiniteit van Oekraïne en dat sancties tegen Rusland moeten blijven. Dit standpunt is ingegeven door het belang van internationale rechtsorde en vrede in Europa.
“Rusland moet de internationale rechtsorde en dus de soevereiniteit en het zelfbeschikkingsrecht van Oekraïne respecteren. Nederland blijft Oekraïne steunen met geld, wapens, humanitaire en diplomatieke middelen. De sancties tegen Rusland blijven. Het Russische bloedvergieten moet stoppen. Om een rechtvaardige en duurzame vrede te bewerkstelligen trekt Nederland gezamenlijk op met gelijkgestemde (Europese) landen. Er wordt niet toegegeven op kernpunten van de Oekraïense soevereiniteit.”
EU terug naar kerntaken, geen verdere politieke integratie
De SGP wil dat de EU zich beperkt tot haar oorspronkelijke economische samenwerking en zich niet ontwikkelt tot een politieke unie. De partij is kritisch op het overhevelen van bevoegdheden naar Brussel, wil meer macht voor de lidstaten, en stelt strenge eisen aan EU-uitbreiding. De SGP verzet zich tegen een ‘steeds hechter wordende Unie’ en pleit voor meer nationale opt-outs.
“Wat begon als een economisch samenwerkingsproject tussen soevereine staten, groeide de afgelopen decennia uit tot politieke Unie die sluipenderwijs steeds meer bevoegdheden naar zich toetrekt. ... De SGP wil dat de EU in deze tijd van geopolitieke spanningen teruggaat naar haar kerntaken en Bijbelse kernwaarden. De EU moet ten dienste staan van de lidstaten.”
“De term ‘steeds hechter wordende Unie’ wordt geschrapt.”
“Lidstaten krijgen meer vrijheid om via zogenaamde ‘opt-outs’ niet langer mee te doen aan samenwerking op bepaalde beleidsterreinen, zoals gezondheidszorg en gezinsbeleid.”
“Het toelaten van nieuwe lidstaten wordt scherp getoetst aan de rechtstatelijke eisen (Kopenhagencriteria), de financiële eisen en de draagkracht van de EU. Nederland doet hier geen concessies aan.”
Strikte voorwaarden voor EU-uitbreiding en afwijzing Turkse toetreding
De SGP stelt dat uitbreiding van de EU alleen mogelijk is als landen strikt voldoen aan rechtstatelijke en financiële eisen. De partij is expliciet tegen verdere onderhandelingen met Turkije over EU-lidmaatschap.
“De onderhandelingen met Turkije over EU-toetreding worden afgebroken.”
De VVD steunt onverminderd Oekraïne met militaire, financiële en humanitaire hulp en wil deze steun meerjarig vastleggen. Wat betreft de EU is de VVD voorstander van uitbreiding met Oekraïne, mits aan strenge voorwaarden wordt voldaan, en pleit zij voor een slagvaardiger, meer op veiligheid gerichte Unie met strikte handhaving van de rechtsstaat en sancties tegen Rusland. De partij benadrukt dat Europese samenwerking vooral in het teken moet staan van veiligheid, strategische autonomie en het tegengaan van invloed van autocratische grootmachten.
Onverminderde en meerjarige steun aan Oekraïne
De VVD ziet de oorlog in Oekraïne als direct verbonden aan de Nederlandse en Europese veiligheid en pleit voor structurele, langdurige steun aan Oekraïne op militair, financieel en humanitair vlak. Deze steun wordt gekoppeld aan het afschrikken van Rusland en het beschermen van de Europese orde.
“We blijven Oekraïne onverminderd militair, financieel en humanitair steunen, en staan klaar om na de oorlog bij te dragen aan de wederopbouw. We leggen deze steun meerjarig vast en sanctioneren Rusland totdat Poetin echt wil onderhandelen.”
“Poetin mag niet beloond worden voor zijn agressieoorlog. We blijven Oekraïne onverminderd militair, financieel en humanitair steunen. We leggen deze steun meerjarig vast en sanctioneren Rusland.”
Strenge voorwaarden voor EU-lidmaatschap Oekraïne
De VVD is voorstander van het EU-lidmaatschap voor Oekraïne, maar alleen als aan alle criteria wordt voldaan. Uitbreiding van de EU mag niet ten koste gaan van slagvaardigheid, betaalbaarheid of de rechtsstaat; pragmatische samenwerking voorafgaand aan volwaardig lidmaatschap is mogelijk.
“Kandidaat-lidstaten, in de Westelijke Balkan en Oekraïne, houden zicht op EU-lidmaatschap en worden beoordeeld op de geboekte resultaten. We kunnen wel alvast pragmatische economische samenwerking opzoeken met kandidaat-lidstaten om invloed van China, Rusland en Iran daar weg te houden.”
Europese Unie als geopolitieke en veiligheidsmacht
De VVD wil dat de EU zich ontwikkelt tot een sterke geopolitieke speler, met meer focus op gezamenlijke defensie, technologische kracht en economische weerbaarheid. De Unie moet onafhankelijker worden van autocratische grootmachten en sneller en effectiever sancties kunnen handhaven, met een voortrekkersrol voor Nederland in het beschermen van de rechtsstaat.
“Europese samenwerking moet onze veiligheid, vrijheid en welvaart versterken. Dit vraagt om meer focus op gezamenlijke defensie, technologische kracht en economische weerbaarheid.”
“De EU moet onafhankelijker worden van onbetrouwbare autocratische grootmachten en sancties sneller en effectiever kunnen handhaven.”
“De VVD steunt daarom een strikte handhaving van het rechtsstaatmechanisme in de EU en wil dat Nederland daarin een voortrekkersrol blijft spelen.”
D66 steunt een snellere toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie en pleit voor blijvende militaire en humanitaire steun aan Oekraïne in de strijd tegen Rusland. De partij wil de EU besluitvaardiger maken door het vetorecht af te schaffen en streeft naar verdere Europese integratie, inclusief een sterkere gezamenlijke defensie en strategische zelfstandigheid van Europa.
Snellere toetreding Oekraïne tot de EU
D66 vindt dat Oekraïne perspectief moet krijgen op EU-lidmaatschap als steun voor hun strijd voor vrijheid en democratie. Dit wordt gezien als een strategische en morele keuze in het licht van de Russische agressie.
“D66 steunt een snellere toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie. Zo geven we het land dat vecht voor haar en onze vrijheid en democratie uitzicht op een Europese toekomst.”
Blijvende militaire en humanitaire steun aan Oekraïne
D66 wil Oekraïne zowel militair als humanitair blijven steunen en ziet verdere NAVO-integratie van Oekraïne als essentieel voor de Europese veiligheid.
“We blijven Oekraïners zowel militair als humanitair steunen in hun dappere strijd tegen de Russische agressie. De verdere integratie van Oekraïne in de NAVO is van groot belang voor veiligheid op het Europese continent.”
EU besluitvaardiger maken: afschaffen vetorecht
D66 wil het vetorecht binnen de EU afschaffen om te voorkomen dat individuele landen sancties tegen Rusland kunnen blokkeren en om de slagkracht van de EU te vergroten.
“Eén land kan nu sancties tegen Rusland blokkeren, zoals Hongarije. Dat maakt Europa kwetsbaar. Daarom wil D66 af van het vetorecht.”
Europese strategische zelfstandigheid en defensie
D66 streeft naar een Europese krijgsmacht op de lange termijn en een sterkere Europese positie binnen de NAVO op de korte termijn, om Europa beter te kunnen verdedigen tegen dreigingen zoals de Russische oorlog tegen Oekraïne.
“D66 streeft op lange termijn naar een Europese krijgsmacht. Op de korte termijn wil D66 een sterke Europese positie binnen de NAVO, met Europese strategische commandovoering, Europees materieel en Europees personeel.”
Integratie en ondersteuning van Oekraïense vluchtelingen
D66 wil meer stabiliteit en integratiemogelijkheden bieden aan Oekraïense vluchtelingen in Nederland, met nadruk op taal, onderwijs en werk.
“Nu de oorlog in Oekraïne voortduurt, wil D66 meer stabiliteit voor Oekraïners. Ook voor hen investeren we in samenwerking met onderwijs en bedrijfsleven in taalonderwijs, toegang tot studie (tegen wettelijk collegegeld) en werk op niveau.”
BVNL is fel tegen verdere Europese integratie en overdracht van soevereiniteit aan de EU, en wil Nederland de mogelijkheid geven om uit de EU te stappen als nationale zeggenschap niet wordt hersteld. Ten aanzien van Oekraïne is BVNL expliciet tegen toetreding van dat land tot zowel de EU als de NAVO.
Stop overdracht van soevereiniteit aan de EU
BVNL wil dat Nederland weer volledig soeverein wordt en verzet zich tegen verdere machtsoverdracht aan de EU. De partij pleit voor een bindend referendum over het EU-lidmaatschap en stelt dat Nederland uit de EU moet stappen als het geen zeggenschap terugkrijgt over belangrijke beleidsterreinen.
“Een bindend referendum over het EU-lidmaatschap. Economische samenwerking binnen een Europese Economische Gemeenschap (EEG) is prima en vrijhandel is een groot goed. Maar de overdracht van soevereiniteit naar de EU moet stoppen en we moeten de mogelijkheid krijgen tot opt-ins en opt-outs.”
“Indien Nederland niet meer zeggenschap krijgt over het asielbeleid en het stikstofbeleid dan kunnen we het EU-lidmaatschap verruilen voor een associatieverdrag.”
“De EU moet worden omgevormd tot een confederatie van samenwerkende landen, zoals de Europese Economische Gemeenschap (EEG) oorspronkelijk bedoeld was. Binnen de EU moet worden gewerkt met opt-ins en opt-outs, zodat landen zelf kunnen bepalen of ze meedoen aan een bepaalde regeling of niet.”
Oekraïne mag geen lid worden van EU of NAVO
BVNL is expliciet tegen toetreding van Oekraïne tot zowel de EU als de NAVO. De partij ziet dit als een bedreiging voor de Nederlandse en Europese veiligheid en soevereiniteit.
“Oekraïne mag geen lid worden van de NAVO of van de EU.”
De SP steunt de verdediging van Oekraïne tegen Russische agressie, maar pleit tegelijkertijd voor maximale inzet op diplomatie en het voorkomen van militaire escalatie. De partij is zeer terughoudend over EU-uitbreiding, wil dat toetreding van nieuwe lidstaten aan strenge criteria en een referendum wordt onderworpen, en benadrukt het belang van nationale soevereiniteit binnen de EU. Concrete voorstellen zijn onder meer het beperken van wapenleveranties, het civiel bijdragen aan de wederopbouw van Oekraïne, en het niet versoepelen van EU-toetredingseisen.
Steun aan Oekraïne, maar focus op diplomatie en vrede
De SP ondersteunt Oekraïne tegen Russische agressie, maar wil vooral diplomatieke oplossingen en het vermijden van verdere militaire escalatie. De partij pleit voor een staakt-het-vuren, inzet op vredesonderhandelingen en civiele wederopbouw, in plaats van onvoorwaardelijke militaire steun.
“Wij steunen de verdediging van Oekraïne tegen de agressie van Rusland en tegelijkertijd moet altijd maximaal ingezet worden op het vinden van diplomatieke oplossingen. Daar zijn vredesonderhandelingen voor nodig.”
“We zetten ons in tegen militaire escalatie en voor een staakthet vuren om een permanente oorlog te voorkomen. Nederland zal civiel blijven bijdragen aan de wederopbouw en toekomst van Oekraïne en haar mensen, ook na de beëindiging van de oorlog.”
Terughoudendheid bij EU-uitbreiding en behoud nationale soevereiniteit
De SP is zeer kritisch over verdere uitbreiding van de EU, vooral richting landen als Oekraïne. Toetreding mag alleen onder strenge voorwaarden en moet via een referendum aan de bevolking worden voorgelegd. De partij verzet zich tegen het opgeven van nationale democratie en soevereiniteit binnen de EU.
“De snelle groei van het aantal lidstaten heeft gezorgd voor een instabiele en moeilijk bestuurbare Europese Unie. Daarom is de SP zeer terughoudend met uitbreiding van de EU. De eisen voor nieuwe lidstaten (Kopenhagencriteria) worden niet versoepeld. Daarnaast moet een uitbreiding met nieuwe lidstaten in een referendum aan de bevolking worden voorgelegd.”
“Wij geloven in Europese samenwerking waarbij soevereiniteit van de lidstaten behouden blijft. De nationale democratieën blijven bij ons centraal staan.”