Verkiezingsprogramma's 2025 overcriminele statushouders
De PVV wil criminele statushouders hard aanpakken door hen na één misdrijf direct hun verblijfsstatus te ontnemen en uit te zetten. Daarnaast verliezen statushouders die frauderen of misbruik maken van hun positie onmiddellijk hun verblijfsvergunning. De partij koppelt deze voorstellen aan het idee dat statushouders niet mogen profiteren van voorzieningen als sociale huurwoningen, zeker niet als zij zich crimineel gedragen.
Directe uitzetting na één misdrijf
De PVV stelt dat statushouders die veroordeeld worden voor een misdrijf, na het uitzitten van hun straf en intrekking van hun verblijfsstatus, direct Nederland moeten verlaten. Dit beleid is bedoeld om te voorkomen dat criminele statushouders in Nederland blijven en om een afschrikwekkend effect te creëren.
“Vreemdelingen (waaronder statushouders) worden na veroordeling voor één misdrijf – na het uitzitten van de straf en intrekking van de verblijfsstatus – direct uitgezet”
“Vreemdelingen (waaronder statushouders) worden na veroordeling voor één misdrijf – na het uitzitten van de straf en intrekking van de verblijfsstatus – direct uitgezet”
Onmiddellijke intrekking verblijfsvergunning bij fraude of misbruik
De PVV wil dat statushouders die frauderen, bijvoorbeeld door illegale onderverhuur van hun woning, of die hun woning of werk weigeren, direct hun verblijfsvergunning verliezen. Hiermee wil de partij misbruik van voorzieningen tegengaan en duidelijk maken dat misdragingen niet worden getolereerd.
“Statushouders die frauderen (zoals illegale onderverhuur), op vakantie gaan naar het land van herkomst of werk of een woning weigeren, raken direct hun verblijfsvergunning kwijt”
“Frauderende statushouders die een sociale huurwoning illegaal onderverhuren, betalen alles wat zij daarmee verdiend hebben terug en verliezen hun verblijfsvergunning”
“Deze fraudeurs moeten alles wat ze met deze illegale praktijken hebben binnengeharkt terugbetalen; hun verblijfsstatus wordt meteen ingetrokken.”
Geen voorrang of bijzondere rechten voor statushouders
Hoewel niet exclusief over criminele statushouders, benadrukt de PVV dat statushouders geen voorrang meer mogen krijgen op sociale huurwoningen, zeker niet als zij zich misdragen. Dit standpunt is gekoppeld aan het bredere beleid om misbruik en criminaliteit onder statushouders te ontmoedigen.
BBB wil criminele statushouders en asielzoekers streng aanpakken door hen sneller uit te zetten of over te plaatsen naar streng gecontroleerde locaties. Het programma stelt voor om bij crimineel gedrag direct vrijheidsbeperkende maatregelen te nemen en de verblijfsstatus te beëindigen, met als doel de veiligheid te vergroten en misbruik van het asielstelsel te voorkomen.
Snelle uitzetting en streng toezicht voor criminele statushouders
BBB vindt dat statushouders en asielzoekers die crimineel gedrag vertonen of overlast veroorzaken, snel uit Nederland moeten verdwijnen of onder streng toezicht moeten worden geplaatst. Dit moet voorkomen dat zij de samenleving belasten en het asielstelsel misbruiken. De partij wil dat deze groep geen bescherming meer geniet en direct wordt aangepakt.
“Criminele en overlastgevende asielzoekers en statushouders worden sneller overgeplaatst naar streng gecontroleerde handhaving en toezichtlocaties, waar vrijheidsbeperkende maatregelen gelden.”
“Asielzoekers die andere asielzoekers in azc’s bedreigen, intimideren of mishandelen, bijvoorbeeld om hun geloof of seksuele voorkeur, worden zonder pardon uit de asielprocedure gezet en teruggestuurd naar land van herkomst.”
“Asielzoekers die overlast veroorzaken of crimineel gedrag vertonen, krijgen een spoedprocedure. Zo kunnen zij zo snel mogelijk het AZC verlaten en worden uitgezet.”
“Overlastgevers en criminelen worden sneller uitgezet of overgeplaatst naar handhavingslocaties.”
Directe intrekking verblijfsstatus bij terugkeer of crimineel gedrag
BBB wil dat de verblijfsstatus van statushouders direct wordt ingetrokken bij terugkeer naar het land van herkomst of bij crimineel gedrag. Dit moet het misbruik van de asielstatus tegengaan en de effectiviteit van het uitzetbeleid vergroten.
“Als een asielzoeker of statushouder terugreist naar het land van herkomst, ongeacht de reden, wordt de procedure direct beëindigd of de verblijfsvergunning direct ingetrokken.”
“Asielaanvragen worden voortaan buiten de EU afgehandeld, terugkeer naar het herkomstland leidt tot directe intrekking van de status.”
BVNL wil criminele statushouders hard aanpakken door hun Nederlandse verblijfstitel in te trekken en hen uit te zetten bij veroordeling voor misdrijven, vooral bij gewelds- en zedenmisdrijven. Het programma benadrukt dat de veiligheid van de samenleving voorop staat en dat dubbele verblijfstitels bij crimineel gedrag consequenties moeten hebben, zoals verlies van het verblijfsrecht.
Intrekken verblijfstitel en uitzetting bij crimineel gedrag
BVNL stelt dat statushouders en vreemdelingen die veroordeeld worden voor (gewelds)misdrijven hun Nederlandse verblijfstitel verliezen en uitgezet worden. Dit beleid is bedoeld om de veiligheid van de samenleving te waarborgen en recidive te voorkomen, en richt zich specifiek op het ontmoedigen van crimineel gedrag onder statushouders en mensen met meerdere verblijfstitels.
“Vreemdelingen en iedereen met meer dan één verblijfstitel die veroordeeld is voor een geweldsmisdrijf verliest zijn Nederlandse verblijfstitel en zetten we uit.”
“Op zinloos geweld komt een minimum gevangenisstraf van 1 jaar. Indien de dader meerdere verblijfstitels heeft, wordt de Nederlandse ingetrokken.”
“Immigranten die binnen 5 jaar na toekenning van hun verblijfsvergunning veroordeeld worden voor een misdrijf, verliezen hun verblijfsvergunning.”
“Daar waar daders meerdere verblijfstitels bezitten vervalt de Nederlandse na het uitzitten van de gevangenisstraf.”
“Elke betrokkene met een dubbele verblijfstitel verliest de Nederlandse.”
Geen voorrang of extra rechten voor statushouders
BVNL wil dat statushouders geen bijzondere rechten of voorrang krijgen, bijvoorbeeld bij sociale woningen, en dat zij bij crimineel gedrag hun rechten verliezen. Dit standpunt is bedoeld om gelijke behandeling te waarborgen en misbruik van voorzieningen te voorkomen.
“Geen voorrang meer voor een sociale woning voor statushouders.”
Het CDA wil streng optreden tegen statushouders die crimineel gedrag vertonen, met als belangrijkste maatregel het intrekken van de verblijfsstatus bij onvoldoende integratie of overtreding van regels. Het programma legt de nadruk op verplichte inburgering, het verlies van status bij niet-naleving, en het strafbaar stellen van het niet meewerken aan terugkeer na afwijzing van asiel. De kern van hun visie is dat bescherming en kansen voor statushouders gepaard moeten gaan met duidelijke verplichtingen en consequenties bij crimineel of ongewenst gedrag.
Verlies van status bij onvoldoende integratie of overtreding
Het CDA stelt dat statushouders verplicht moeten inburgeren en actief moeten deelnemen aan de samenleving; bij het niet voldoen aan deze verplichtingen verliezen zij hun status. Dit is bedoeld om misbruik van het asielstelsel en crimineel gedrag te voorkomen, en om duidelijk te maken dat rechten en plichten hand in hand gaan.
Strafbaar stellen van niet meewerken aan terugkeer
Het CDA maakt het expliciet strafbaar voor uitgeprocedeerde asielzoekers om niet mee te werken aan hun terugkeer. Dit is bedoeld om te voorkomen dat afgewezen asielzoekers, waaronder mogelijk criminele statushouders, in Nederland blijven zonder recht op verblijf.
Uitbreiding van de ongewenstverklaring en bewaring bij overlast
Het CDA wil de mogelijkheden uitbreiden om overlastgevende asielzoekers in bewaring te stellen en de ongewenstverklaring uit te breiden. Dit richt zich op het sneller kunnen verwijderen van statushouders die zich schuldig maken aan crimineel of overlastgevend gedrag.
FVD wil criminele statushouders en asielzoekers streng aanpakken door hun verblijfsrecht te beëindigen en hen (en soms hun familie) uit te zetten. De partij pleit voor directe uitzetting bij criminaliteit, intrekking van nationaliteit bij dubbele paspoorthouders en het beëindigen van procedures voor families van criminele asielzoekers, om zo de veiligheid in Nederland te vergroten.
Directe uitzetting van criminele asielzoekers en statushouders
FVD stelt dat asielzoekers en statushouders die zich schuldig maken aan criminaliteit direct moeten worden uitgezet om de veiligheid te waarborgen. Dit beleid is gericht op het voorkomen dat Nederland een toevluchtsoord wordt voor criminele migranten en op het afschrikken van potentiële daders.
“We trekken de nationaliteit in van dubbele paspoorthouders bij ernstige misdrijven en zetten criminele asielzoekers direct uit, zodat Nederland veiliger wordt.”
“We stellen ouders van criminele asielzoekers aansprakelijk voor het wangedrag van hun kinderen en beëindigen in voorkomende gevallen ook hun procedures, zodat zij zelf corrigerend gaan optreden.”
Intrekken nationaliteit bij dubbele paspoorthouders na zware misdrijven
FVD wil dat dubbele paspoorthouders die ernstige misdrijven plegen hun Nederlandse nationaliteit verliezen, zodat zij kunnen worden uitgezet. Dit moet voorkomen dat criminelen met een migratieachtergrond in Nederland blijven na veroordeling.
“We ontnemen dubbele paspoorthouders hun Nederlandse nationaliteit bij gewelds- en zedendelicten, zodat Nederland criminelen kan uitzetten.”
“We ontnemen het Nederlanderschap aan dubbele paspoorthouders die veroordeeld zijn voor ernstige misdrijven, zodat criminelen ons land kunnen worden uitgezet.”
Beëindigen sociale voorzieningen en procedures bij fraude of crimineel gedrag
FVD wil dat bij fraude of crimineel gedrag door migranten de verblijfsvergunning wordt ingetrokken en sociale voorzieningen worden stopgezet. Dit beleid is bedoeld om misbruik van het Nederlandse systeem te ontmoedigen.
“Het frauderen hiermee wordt zwaar bestraft en leidt tot intrekking van de verblijfsvergunning.”
BIJ1 benoemt "criminele statushouders" niet expliciet in haar verkiezingsprogramma en heeft geen specifiek beleid gericht op deze groep. Het programma pleit juist voor het beëindigen van vreemdelingendetentie, het stoppen van deportaties en het bieden van gelijke rechten en voorzieningen aan alle migranten, ongeacht hun verblijfsstatus of eventuele strafrechtelijke veroordelingen. De kern van hun visie is dat niemand illegaal is en dat uitsluiting of extra strafmaatregelen voor statushouders met een strafblad worden afgewezen.
Geen vreemdelingendetentie of deportatie, ook bij strafblad
BIJ1 verwerpt het opsluiten of deporteren van mensen zonder verblijfsvergunning, ongeacht hun achtergrond of eventuele strafbare feiten. Het programma stelt dat iedereen recht heeft op basisvoorzieningen en bescherming, en dat criminalisering van migranten moet stoppen. Dit betekent dat ook statushouders die strafbare feiten hebben gepleegd, niet extra worden aangepakt of uitgezet.
“Niemand komt in vreemdelingenbewaring. Alle detentiecentra voor uitgeprocedeerde gevluchte mensen en ongedocumenteerde mensen worden gesloten, net zoals detentie-achtige faciliteiten, zoals de handhaving en toezichtslocatie (htl), vrijheidsbeperkende locaties (vbl) en de procesbeschikbaarheidslocaties (pbl). Nederland stopt met deportaties en de Dienst Terugkeer en Vertrek wordt opgeheven.”
“Geen mens is illegaal. Iedereen in Nederland heeft recht op basisvoorzieningen. We strijden voor iedere centimeter om alle migranten, migrantengemeenschappen en iedereen die hen bijstaat te beschermen. Migranten en mensen op de vlucht opsluiten en gedwongen deporteren, stopt.”
Gelijke toegang tot voorzieningen, ongeacht strafblad of status
BIJ1 stelt dat alle mensen, inclusief statushouders en ongedocumenteerden, recht hebben op basisvoorzieningen zoals opvang, medische zorg en voedselbanken, zonder onderscheid op basis van verblijfsstatus of strafrechtelijke achtergrond. Er wordt geen uitzondering gemaakt voor mensen met een crimineel verleden.
“Iedereen krijgt gelijke toegang tot basisvoorzieningen, ongeacht verblijfsstatus. Mensen hebben recht op daklozenopvang, medische zorg, voedselbanken, passend werk en gratis taallessen tot C1-niveau.”
“Voedselbanken worden toegankelijk voor ongedocumenteerde mensen, ongeacht nationaliteit en verblijfsstatus.”
De SGP wil dat criminele statushouders en andere migranten die zich schuldig maken aan strafbare feiten of overlast, snel en effectief worden uitgezet. Ze pleiten voor strengere handhaving, het onmogelijk maken van herhaalde asielaanvragen om procedures te rekken, en het verkorten van verblijfsvergunningen om frequenter te toetsen of iemand nog recht heeft op verblijf. De kern van hun visie is dat misbruik van het asiel- en verblijfsrecht niet mag lonen en dat de veiligheid van de samenleving voorop staat.
Onmiddellijke uitzetting van criminele en overlastgevende migranten
De SGP vindt dat migranten die zich schuldig maken aan criminaliteit of overlast, direct moeten worden uitgezet om misbruik van het asielstelsel en schade aan de samenleving te voorkomen. Dit beleid is gericht op het beschermen van de rechtsorde en het ontmoedigen van crimineel gedrag onder statushouders en andere migranten.
“Overlastgevende en frauderende migranten moeten onmiddellijk worden uitgezet.”
Geen automatische voorwaardelijke invrijheidstelling en strengere straffen
De SGP wil dat daders van misdrijven, ook onder de zes jaar gevangenisstraf, geen automatische voorwaardelijke invrijheidstelling meer krijgen. Dit geldt ook voor criminele statushouders, zodat zij hun volledige straf uitzitten en niet voortijdig vrijkomen.
“Daders van misdrijven, ook onder de zes jaar gevangenisstraf, krijgen geen automatische voorwaardelijke invrijheidstelling meer.”
Illegale vreemdelingen altijd voor de rechter bij strafbare feiten
De SGP stelt dat illegale vreemdelingen die verdacht worden van strafbare feiten altijd voor de rechter moeten verschijnen, zodat hun verblijfsstatus meeweegt in de beoordeling en zij niet via een strafbeschikking kunnen wegkomen.
“Illegale vreemdelingen die verdacht worden van strafbare feiten komen altijd voor de rechter. Een strafbeschikking is niet mogelijk, gelet op de glijdende schaal die meeweegt in de beoordeling bij het recht op verblijf.”
Verkorten geldigheid verblijfsvergunning en frequente toetsing
Om sneller te kunnen ingrijpen bij criminele of frauderende statushouders, wil de SGP de geldigheid van de tijdelijke verblijfsvergunning verkorten naar drie jaar, zodat frequenter kan worden beoordeeld of iemand nog verblijfsrecht heeft.
“De geldigheid van de tijdelijke verblijfsvergunning wordt verkort naar drie jaar zodat frequenter wordt beoordeeld of iemand nog verblijfsrecht heeft of niet.”
De VVD wil criminele statushouders en asielzoekers streng aanpakken door hun verblijfsrecht in te trekken en hen uit te zetten. Er is volgens de VVD geen plaats in Nederland voor statushouders die zich schuldig maken aan criminaliteit of ernstige overlast, en internationale verdragen moeten zo nodig worden aangepast om dit mogelijk te maken.
Uitzetten van criminele statushouders en asielzoekers
De VVD stelt dat statushouders en asielzoekers die veroordeeld zijn voor strafbare feiten hun verblijfsrecht verliezen en zonder pardon worden uitgezet. Dit beleid is bedoeld om misbruik van gastvrijheid te voorkomen en het draagvlak voor echte vluchtelingen te beschermen. Ook bij verdenking van ernstige misdrijven volgt directe vreemdelingenbewaring.
“Criminele en overlastgevende asielzoekers worden zonder pardon uitgezet: Er is in Nederland geen plek voor criminele en overlastgevende asielzoekers. Deze groep misbruikt onze gastvrijheid en maakt het draagvlak voor echte vluchtelingen kapot. Asielzoekers die veroordeeld worden voor een strafbaar feit, verliezen hun verblijfsrecht en worden uitgezet naar hun land van herkomst of een veilig derde land. Bij verdenking van ernstige misdrijven volgt directe vreemdelingenbewaring in afwachting van de uitspraak.”
“Het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens wordt dusdanig gemoderniseerd dat criminele en/of uitgeprocedeerde asielzoekers niet meer in Nederland mogen blijven.”
Geen opvang of huisvesting voor criminele statushouders
De VVD wil dat statushouders die zich niet aan Nederlandse waarden houden of zich crimineel gedragen, geen recht hebben op huisvesting of opvang. Dit beleid is bedoeld om de veiligheid en het woongenot van Nederlanders te beschermen.
“Voor criminele en overlastgevende asielzoekers is er uiteraard nooit plaats in Nederland.”
Aanscherpen eisen voor verblijfsrecht en naturalisatie
De VVD wil dat statushouders en migranten die in aanraking zijn geweest met justitie, niet in aanmerking komen voor naturalisatie of verlenging van hun verblijfsrecht. Dit moet voorkomen dat mensen met een criminele achtergrond rechten opbouwen in Nederland.
“Wij willen in ieder geval de standaardtermijn verdubbelen naar tien jaar, de taaleis verhogen naar het basisniveau voor de werkvloer, voor volwassenen een inkomens- of opleidingseis introduceren, de eis stellen dat een aanvrager niet overmatig aanspraak heeft gemaakt op sociale voorzieningen en de eis stellen dat een aanvrager niet in aanraking met justitie mag zijn geweest.”
De ChristenUnie benoemt het probleem van overlast door een kleine groep asielzoekers, maar maakt geen onderscheidend beleid specifiek voor "criminele statushouders". Hun focus ligt op het bestrijden van overlast in AZC’s en het zo snel mogelijk terugsturen van afgewezen asielzoekers, met behoud van menswaardige opvang en begeleiding. Strafbaarstelling van illegaliteit wijst de partij expliciet af.
Overlast en criminaliteit door asielzoekers bestrijden
De ChristenUnie erkent dat er overlast is door een kleine groep asielzoekers, maar koppelt dit niet expliciet aan statushouders. De partij wil overlast in AZC’s bestrijden en afgewezen asielzoekers snel laten terugkeren, met afspraken met landen van herkomst en sancties als die niet meewerken. Er is geen specifiek beleid voor statushouders die crimineel zijn; de partij noemt alleen algemene integratieplichten en het belang van participatie.
“Overlast bij AZC’s wordt bestreden, samen met gemeenten en politie. Afgewezen asielzoekers vertrekken zo snel mogelijk naar het land van herkomst.”
“Wanneer deze landen niet in redelijkheid meewerken aan het terugnemen van hun afgewezen onderdanen, worden sancties (nationaal of in Europees verband) overwogen.”
Tegen strafbaarstelling van illegaliteit
De ChristenUnie is principieel tegen het strafbaar stellen van illegaliteit en het strafbaar maken van hulp aan ongedocumenteerden, ook als deze personen overlast veroorzaken of crimineel zijn.
“We zijn tegen strafbaarstelling van illegaliteit en hulp aan ongedocumenteerden wordt nooit strafbaar.”
D66 erkent dat een kleine groep asielzoekers en statushouders overlast en criminaliteit veroorzaakt en wil hier streng tegen optreden. Hun belangrijkste voorstel is het instellen van aparte, gesloten opvang voor deze groep, met snellere procedures en snelle terugkeer naar het land van herkomst. Tegelijkertijd benadrukt D66 dat het recht op internationale bescherming blijft gelden en dat strafbaarstelling van illegaliteit wordt afgewezen.
Gesloten opvang en snelle terugkeer voor criminele asielzoekers/statushouders
D66 wil streng optreden tegen asielzoekers en statushouders die overlast veroorzaken of crimineel gedrag vertonen, door hen apart en gesloten op te vangen en te zorgen voor snelle terugkeer naar het land van herkomst. Hiermee wil D66 de overlast voor omwonenden en de opvang beperken, zonder het recht op bescherming voor echte vluchtelingen aan te tasten.
“We treden strikt op tegen een kleine groep asielzoekers, vaak met weinig kans op een vluchtelingenstatus, die zorgt voor grote overlast voor omwonenden en mensen in de opvang. We zorgen voor aparte, gesloten opvang voor deze groep, geld voor handhaving, snellere procedures en snelle terugkeer naar land van herkomst.”
Tegen strafbaarstelling van illegaliteit, wel snelle terugkeer
D66 is tegen het strafbaar stellen van illegaliteit, maar wil wel dat mensen zonder verblijfsstatus – waaronder criminele statushouders na verlies van status – sneller terugkeren naar hun land van herkomst. Dit moet op een realistische en humane manier gebeuren, met afspraken met herkomstlanden.
“We zijn tegen de strafbaarstelling van illegaliteit. We zorgen ook voor realistisch perspectief voor mensen zonder verblijfstatus. Mensen worden geholpen met een toekomst in Nederland of terugkeer naar het land van herkomst.”
“D66 wil voor mensen zonder verblijfsstatus snellere terugkeer naar land van herkomst. Hierover maken we afspraken met herkomstlanden, bij voorkeur doen we dat op Europees niveau.”
GroenLinks-PvdA benoemt het probleem van overlastgevende asielzoekers, maar noemt "criminele statushouders" niet expliciet in het verkiezingsprogramma. Hun beleid richt zich op het voorkomen van overlast, het waarborgen van menswaardige opvang en het bieden van voldoende politiecapaciteit bij opvanglocaties, zonder specifieke maatregelen voor statushouders die crimineel gedrag vertonen.
Overlast door asielzoekers verminderen via kleinschalige opvang en werk
GroenLinks-PvdA erkent dat overlastgevende asielzoekers het draagvlak voor asielopvang ondermijnen en wil overlast tegengaan door kleinschaligere opvang, toegang tot werk en meer aanmeldcentra. Er wordt niet expliciet onderscheid gemaakt tussen criminele statushouders en andere groepen, maar het beleid richt zich op het verminderen van overlast in het algemeen.
“We verminderen overlast door kleinschaligere opvang, toegang tot werk en het openen van meer aanmeldcentra.”
“Overlastgevende asielzoekers, vaak mensen zonder perspectief op inwilliging, ondermijnen het draagvlak voor goede asielopvang.”
Politiecapaciteit verhogen bij opvanglocaties
Om de veiligheid rondom opvanglocaties te waarborgen, krijgen gemeenten met aanmeldcentra een aparte status onder de Politiewet, zodat er voldoende politiecapaciteit is. Dit is bedoeld om eventuele overlast of criminaliteit, ongeacht de herkomst, effectief aan te pakken.
“We geven gemeenten met aanmeldcentra daarnaast een aparte status onder de Politiewet, om te zorgen voor voldoende politiecapaciteit.”
NSC benoemt geen specifiek beleid voor "criminele statushouders", maar richt zich op het intrekken van verblijfsvergunningen bij (huiselijk) geweld en het streng aanpakken van overlastgevende asielzoekers. Het programma legt de nadruk op snelle terugkeer en strengere opvang voor asielzoekers die het systeem misbruiken, maar noemt geen aparte maatregelen voor statushouders die crimineel gedrag vertonen.
Intrekking verblijfsvergunning bij (huiselijk) geweld
NSC wil dat (huiselijk) geweld een grond wordt voor het intrekken van de verblijfsvergunning, waarmee zij crimineel gedrag van statushouders expliciet koppelen aan verblijfsrecht. Dit is het enige concrete voorstel dat direct raakt aan criminele statushouders.
“Ook (huiselijk) geweld moet een grond worden voor intrekking van de verblijfsvergunning.”
Strenge aanpak overlastgevende asielzoekers (niet specifiek statushouders)
Hoewel niet direct gericht op statushouders, stelt NSC voor om overlastgevende asielzoekers streng aan te pakken en hun opvang te versoberen. Dit raakt aan het bredere thema van crimineel gedrag onder migranten, maar is niet specifiek voor statushouders.
Volt benoemt criminele statushouders niet expliciet in haar verkiezingsprogramma en heeft geen specifiek beleid gericht op deze groep. Het programma legt de nadruk op een menswaardige behandeling van statushouders, het voorkomen van detentie en het waarborgen van mensenrechten, zonder onderscheid te maken op basis van crimineel gedrag. Concrete voorstellen over het aanpakken van criminaliteit onder statushouders ontbreken volledig.
Geen specifiek beleid voor criminele statushouders
Volt behandelt statushouders als een kwetsbare groep die bescherming, begeleiding en integratie verdient, en maakt geen onderscheid of uitzonderingen voor statushouders met een criminele achtergrond. Het programma richt zich op het voorkomen van detentie, het bieden van begeleiding bij terugkeer en het respecteren van mensenrechten, zonder aparte maatregelen voor criminele statushouders.
“Volt wil detentie hierbij zo veel mogelijk voorkomen. De detentie van kinderen is bovendien bewezen schadelijk voor het welzijn en de ontwikkeling van kinderen. Volt wil de detentie van kinderen in de terugkeerprocedure volledig verbieden.”
“Zodra iemand volledig uitgeprocedeerd is, moet Nederland voorzien in goede begeleiding en in het bieden van toekomstperspectief, zodat terugkeer op een menswaardige en realistische manier kan plaatsvinden.”
“Terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers via Frontex of nationale rechtshandhavingsinstanties moet op een humane manier plaatsvinden naar het land van herkomst, onder begeleiding van onafhankelijke waarnemers.”
JA21 wil criminele statushouders en asielzoekers strenger aanpakken door hun verblijfsvergunning sneller in te trekken en hen uit te zetten. De partij pleit voor een aanscherping van de Vreemdelingenwet, zodat criminele statushouders makkelijker kunnen worden uitgezet, en wil dat de kosten van juridische procedures tegen deze groep worden verhaald op het ontwikkelingshulpbudget voor hun herkomstlanden.
Uitzetting van criminele statushouders en asielzoekers
JA21 vindt dat statushouders en asielzoekers die crimineel gedrag vertonen hun verblijfsrecht moeten verliezen en uitgezet moeten worden. Dit wordt gezien als noodzakelijk om de veiligheid in Nederland te waarborgen en misbruik van het asielstelsel tegen te gaan. De partij wil de criteria in de Vreemdelingenwet 2000 aanscherpen om uitzetting mogelijk te maken.
“Criminele asielzoekers en statushouders met een verblijfsvergunning uitzetten door aanscherping van de criteria binnen de Vreemdelingenwet 2000.”
Proceskosten verhalen op ontwikkelingshulp
JA21 wil dat de kosten van juridische procedures tegen criminele asielzoekers niet langer door Nederland worden gedragen, maar worden betaald uit het ontwikkelingshulpbudget voor de betreffende landen. Hiermee wil de partij een financiële prikkel creëren voor herkomstlanden om hun onderdanen terug te nemen.
“Proceskosten van zaken tegen criminele asielzoekers betalen uit het budget voor ontwikkelingshulp voor de betreffende landen.”
De Partij voor de Dieren benoemt het onderwerp "criminele statushouders" niet expliciet in haar verkiezingsprogramma en kiest ervoor om niet te criminaliseren op basis van verblijfsstatus. De partij richt zich op humane opvang, snelle en zorgvuldige procedures, en het waarborgen van mensenrechten voor statushouders en asielzoekers. Er worden geen specifieke maatregelen genoemd om criminele statushouders anders te behandelen dan andere groepen; de nadruk ligt op individuele beoordeling en het tegengaan van stigmatisering.
Geen criminalisering op basis van verblijfsstatus
De PvdD verwerpt het idee om mensen zonder papieren of statushouders te criminaliseren, ook niet als zij hulp ontvangen. De partij ziet het strafbaar stellen van ongedocumenteerden als een vorm van dehumanisering en benadrukt mensenrechten en medemenselijkheid.
“Mensen zonder papieren (“ongedocumenteerden”), worden niet gecriminaliseerd. Hetzelfde geldt voor het helpen van mensen zonder documenten.”
“Het strafbaar stellen van mensen die niet over de juiste documenten beschikken, net als het strafbaar stellen van hulp aan deze mensen, is een nieuw dieptepunt in de dehumanisering van mensen in kwetsbare situaties. Het is een frontale aanval op mensenrechten, op onze beschaving en op medemenselijkheid.”
50PLUS wil dat asielzoekers die zich schuldig maken aan criminele activiteiten hun recht op asiel verliezen en in aparte opvanglocaties worden geplaatst. Het programma stelt duidelijke grenzen: criminele statushouders worden uitgesloten van asiel en opvang, met als doel de veiligheid te waarborgen en misbruik van het asielstelsel te voorkomen.
Criminele asielzoekers verliezen recht op asiel en opvang
50PLUS vindt dat asielzoekers die overlast veroorzaken of criminele activiteiten plegen, streng moeten worden aangepakt. Zij worden in aparte opvanglocaties geplaatst en verliezen hun recht op asiel, om zo de veiligheid te vergroten en het asielstelsel te beschermen tegen misbruik.
“Overlastgevende asielzoekers met criminele activiteiten gaan naar aparte opvanglocaties en verspelen hun recht op asiel.”
De SP benoemt "criminele statushouders" niet expliciet, maar richt zich op het tegengaan van overlast en criminaliteit door mensen uit veilige landen binnen het asielproces. Hun belangrijkste voorstel is om deze groep apart en streng op te vangen, met als doel snelle terugkeer en het beschermen van het draagvlak voor asielopvang. De SP koppelt dit aan meer capaciteit voor terugkeer en strengere afspraken met landen van herkomst.
Strenge, aparte opvang voor overlastgevende asielzoekers uit veilige landen
De SP wil mensen uit veilige landen die voor overlast en overtredingen zorgen, streng en apart opvangen om het asielproces te beschermen en het draagvlak voor opvang te behouden. Dit beleid is gericht op het snel terugsturen van deze groep en het voorkomen van verstoring van de asielprocedure, maar noemt niet expliciet "criminele statushouders" of reeds erkende vluchtelingen met een verblijfsstatus.
“Mensen uit veilige landen apart opvangen. We moeten effectiever omgaan met mensen uit veilige landen. Individuen uit deze groep zorgen vaak voor de meeste overlast en overtredingen op en rondom aanmeld en opvangcentra. Dit verstoort de asielprocedure en is funest voor het draagvlak. Aparte en strenge opvang moet terugkeer als functie hebben en ervoor zorgen dat mensen uit veilige landen niet meer in of rondom aanmeld en opvangcentra blijven. Meer capaciteit bij de Dienst Terugkeer en Vertrek is nodig.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma