De SP vindt dat persoonlijk en laagdrempelig contact tussen burgers en overheid essentieel is, en wil voorkomen dat digitalisering leidt tot afstand of ontmenselijking. Ze pleiten voor het recht op menselijk contact met de overheid, fysieke loketten in de buurt, en het behoud van niet-digitale alternatieven voor wie dat wil.
De SP wil dat burgers altijd het recht behouden om een mens te spreken over hun zaak, in plaats van te worden overgeleverd aan digitale systemen of algoritmes. Dit moet voorkomen dat mensen verdwalen in bureaucratie of worden uitgesloten door digitalisering.
De SP wil dat de overheid altijd dichtbij en toegankelijk is, met een netwerk van fysieke loketten zodat iedereen makkelijk in contact kan komen met de overheid. Dit verlaagt de drempel voor hulp en informatie, vooral voor mensen die minder digitaal vaardig zijn.
“Er komt een dekkend en fijnmazig netwerk van laagdrempelige overheidsloketten. Zo kan iedereen makkelijk met de overheid in contact komen en weet je makkelijker waar je moet zijn als je vragen of problemen hebt.”
De SP vindt dat direct contact tussen ambtenaren en Kamerleden niet mag worden beperkt door ministers, om transparantie en controle te waarborgen.
“Laagdrempelig contact tussen ambtenaren en Kamerleden moet weer mogelijk zijn en mag niet beperkt worden door de minister.”
De SP wil dat digitalisering niet leidt tot uitsluiting: er moeten altijd niet-digitale alternatieven blijven bestaan, en nutsbedrijven en overheidsinstellingen moeten telefonisch bereikbaar blijven.
BBB benadrukt het belang van fysiek en sociaal contact in dorpen en wijken, met speciale aandacht voor het behoud van ontmoetingsplekken en basisvoorzieningen die direct menselijk contact mogelijk maken. De partij wil dat de overheid actief zorgt voor centrale ontmoetingsplekken en toegankelijke voorzieningen, zodat inwoners elkaar kunnen blijven ontmoeten en sociale samenhang behouden blijft. BBB ziet het verdwijnen van deze plekken als een bedreiging voor het noaberschap en de leefbaarheid, vooral buiten de grote steden.
BBB vindt dat de overheid een verbindende rol moet spelen om fysiek en sociaal contact tussen inwoners te waarborgen, vooral in dorpen en wijken waar ontmoetingsplekken verdwijnen. Dit is volgens BBB essentieel om vereenzaming tegen te gaan en het noaberschap te behouden, omdat sociale samenhang en direct contact onder druk staan door het verdwijnen van centrale plekken.
“De overheid heeft een verbindende rol om te zorgen dat mensen elkaar kunnen ontmoeten. Dat vraagt de inspanning om ervoor te zorgen dat dorpen en wijken een centrale ontmoetingsplek hebben en houden.”
“Ouderen vereenzamen, met alle gevolgen van dien, omdat ontmoetingsplekken verdwijnen.”
BBB pleit voor het behoud van basisvoorzieningen zoals scholen, sportverenigingen, bibliotheken, dorps- en buurthuizen en zwembaden, omdat deze plekken direct contact en ontmoeting mogelijk maken. De partij ziet het verdwijnen van deze voorzieningen als een bedreiging voor het sociale leven en de mogelijkheid tot contact in de regio.
“Scholen, sportverenigingen, bibliotheken, dorps en buurthuizen en zwembaden moeten makkelijk bereikbaar zijn. Wij maken ons sterk voor het behoud van deze basisvoorzieningen...”
“Het noaberschap en de leefbaarheid in de regio staan onder druk. Te lang is het beleid gericht geweest op de grote steden. Terwijl alle aandacht uitgaat naar stedelijke ontwikkeling, wordt het gebied erom heen verwaarloosd.”
BBB erkent dat online contact een steeds grotere rol speelt in het leven van jongeren, maar wijst op de risico’s zoals online pesten, identiteitsfraude en misinformatie. De partij wil jongeren beschermen en weerbaar maken tegen de negatieve kanten van digitaal contact.
“Onze kinderen en jongeren groeien op in een wereld waarin schermtijd, sociale media en online contacten een groot deel van hun leven vormen. Tegelijk neemt het aantal risico’s toe: identiteitsfraude, online pesten, verslaving, misinformatie, deepfakes en ongewenste beïnvloeding zijn reële bedreigingen.”
De ChristenUnie benadrukt het belang van persoonlijk en menselijk contact in de zorg, het onderwijs en het sociale domein, waarbij nabijheid en betekenisvolle relaties centraal staan. Ze pleiten voor het organiseren van zorg en ondersteuning dichtbij mensen, met meer ruimte voor ontmoeting en samenwerking tussen professionals, vrijwilligers en maatschappelijke organisaties. Concrete voorstellen zijn onder meer het versterken van informele zorg, het faciliteren van ontmoeting in wijken en het structureel overleg tussen overheid en geloofsgemeenschappen.
De ChristenUnie vindt dat zorg en ondersteuning zoveel mogelijk in de directe leefomgeving van mensen moet plaatsvinden, zodat persoonlijk contact en betrokkenheid behouden blijven. Dit voorkomt eenzaamheid, bevordert herstel en zorgt ervoor dat hulpverleners en vrijwilligers daadwerkelijk nabij kunnen zijn.
“Wij willen zorg dichtbij mensen. Veel zorg is (gelukkig) informeel en nabij: buurtbewoners die boodschappen doen voor een oudere met beginnende dementie of een groep vrijwilligers die een vervuild huis schoonmaken. Ook formele zorg moet dichtbij georganiseerd zijn. Een huisarts die zijn patiënten kent, betrokken is en goed helpt of verwijst. De wijkverpleegkundige die regelmatig langskomt en naast de zorgtaken ook tijd heeft voor een praatje.”
De partij onderstreept het belang van fysieke en sociale ruimte voor ontmoeting, met speciale aandacht voor kerken en geloofsgemeenschappen als plekken waar mensen contact kunnen maken en steun vinden. De overheid moet actief faciliteren dat deze ontmoetingsplekken behouden blijven en toegankelijk zijn.
“Kerken en geloofsgemeenschappen zijn volwaardige partners van de overheid. Ze spelen een cruciale rol in het ondersteunen van mensen in armoede en het voorkomen van eenzaamheid en sociale uitsluiting, juist op plekken waar de overheid vaak geen rol heeft.”
“Bij woningbouwprojecten moet vanaf het begin ruimte worden gereserveerd voor ontmoeting:...”
De ChristenUnie wil dat zorgprofessionals, zoals huisartsen en wijkverpleegkundigen, meer tijd krijgen voor hun patiënten, zodat er ruimte is voor persoonlijk contact en niet alleen voor medische handelingen. Dit draagt bij aan betere zorg en voorkomt dat mensen in een anonieme bureaucratie terechtkomen.
NSC vindt persoonlijk en toegankelijk contact tussen burger en overheid essentieel voor vertrouwen en goede dienstverlening. Ze willen dat burgers altijd direct contact kunnen opnemen met een behandelend ambtenaar, en dat overheidsinstanties fysiek en digitaal bereikbaar blijven. Concrete voorstellen zijn onder meer het verplicht vermelden van contactgegevens in correspondentie, het instellen van een direct loket voor onbegrijpelijke brieven, en het waarborgen van fysieke contactmogelijkheden bij gemeentehuizen en bibliotheken.
NSC wil dat burgers bij elk overheidsbesluit recht hebben op persoonlijk contact, omdat de huidige praktijk vaak tekortschiet in fatsoenlijke behandeling. Dit moet de afstand tussen burger en overheid verkleinen en het vertrouwen herstellen.
“Burgers moeten bij elk besluit (beschikking) van de overheid recht hebben op persoonlijk contact met de overheid, per e-mail, telefonisch of in persoon, inclusief een duidelijke toelichting.”
Om de overheid toegankelijker en persoonlijker te maken, wil NSC dat formele brieven altijd de contactgegevens van de behandelend ambtenaar bevatten. Dit maakt het makkelijker voor burgers om vragen te stellen of opmerkingen te maken.
“Formele correspondentie bevat contactgegevens van de behandelend ambtenaar, zodat burgers bij vragen en opmerkingen persoonlijk contact kunnen opnemen.”
NSC stelt voor een direct loket in te stellen waar burgers onbegrijpelijke brieven naartoe kunnen sturen. Dit loket kan het bestuursorgaan verplichten een nieuwe, begrijpelijke brief te schrijven, zodat contact tussen burger en overheid laagdrempelig blijft.
“Er komt een direct loket waar burgers onbegrijpelijke brieven naartoe kunnen sturen en dat het bestuursorgaan aanspreekt en kan verplichten een nieuwe brief te schrijven.”
NSC vindt dat de overheid niet mag verdwijnen achter een digitale muur. Fysieke contactmogelijkheden op gemeentehuizen en informatiepunten in bibliotheken moeten daarom beschikbaar blijven, zodat iedereen – ook kwetsbare groepen – persoonlijk contact kan hebben met de overheid.
“Ook fysieke contactmogelijkheden op gemeentehuizen en informatiepunten in openbare bibliotheken moeten beschikbaar zijn en blijven. We moeten voorkomen dat de overheid zich achter een digitale muur verschuilt en niet langer zichtbaar en benaderbaar is.”
Voor slachtoffers van stalking wil NSC dat er altijd een vast aanspreekpunt is, zodat het contact met de overheid en hulpverleners duidelijk en persoonlijk is.
“We willen dat ieder slachtoffer na een melding of aangifte van stalken een vast aanspreekpunt krijgt...”
50PLUS vindt het belangrijk dat ouderen altijd persoonlijk contact kunnen houden met overheidsdiensten en maatschappelijke organisaties, ook als zij moeite hebben met digitale communicatie. De partij pleit voor het behoud van contant geld, papieren alternatieven en bereikbaarheid via post, telefoon of balie, zodat niemand wordt buitengesloten door digitalisering. Dit beleid is gericht op het waarborgen van toegankelijkheid en het voorkomen van sociale isolatie onder ouderen.
50PLUS wil dat ouderen die moeite hebben met digitale formulieren of communicatie altijd kunnen terugvallen op traditionele contactmogelijkheden. Dit voorkomt uitsluiting en zorgt dat iedereen toegang houdt tot essentiële diensten.
“Contant geld blijft overal een geldig betaalmiddel.”
“Overheidsdiensten en facilitaire bedrijven bieden ouderen en gehandicapten die moeite hebben met digitale formulieren, een papieren alternatief.”
“Overheidsdiensten en maatschappelijke organisaties (zoals DigiD, MijnOverheid, zorgportalen) zijn altijd ook bereikbaar via post, telefoon of fysieke balie.”
D66 benadrukt het belang van persoonlijk contact in de zorg, vooral waar het gaat om passende ondersteuning en het voorkomen dat mensen tussen wal en schip vallen. Ze willen digitale zorg inzetten om tijd vrij te maken voor persoonlijk contact wanneer dat echt nodig is, en investeren in technologie die zorgverleners ondersteunt zonder het menselijke aspect te verliezen.
D66 vindt dat persoonlijk contact essentieel is in de zorg, vooral bij complexe of gevoelige situaties. Digitale middelen mogen alleen worden ingezet als een fysiek bezoek niet nodig is, zodat er meer tijd overblijft voor menselijk contact op de momenten dat het belangrijk is. Dit voorkomt dat mensen verdwalen in het systeem en zorgt voor passende, menselijke zorg.
“Digitale mogelijkheden kunnen helpen om snel zorg te bieden als een fysiek bezoek niet nodig is. Zo blijft er meer tijd over voor persoonlijk contact wanneer dat wél belangrijk is.”
“Om te voorkomen dat lichte klachten verergeren, mogen patiënten niet van het kastje naar de muur gestuurd worden. We kijken naar de kern van het probleem en bieden daar passende hulp en ondersteuning bij.”
D66 ziet buurtondersteuners als cruciale schakel voor vroegtijdige signalering en het bieden van laagdrempelig contact. Zij zorgen ervoor dat niemand tussen wal en schip valt en houden rekening met persoonlijke en culturele verschillen, waarmee ze het sociale vangnet versterken.
“Buurtondersteuners zijn de stille kracht in onze wijken. Ze slaan de brug tussen de zorg en het dagelijks leven van mensen. Ze kunnen problemen vroeg signaleren, bieden een luisterend oor en zorgen dat niemand tussen wal en schip valt.”
FVD besteedt in haar verkiezingsprogramma weinig expliciete aandacht aan het thema "contact" in de zin van menselijk, sociaal of institutioneel contact. De partij noemt wel het belang van het behouden van de band met Nederlanders in het buitenland en het beschermen van privacy in digitale communicatie, maar concrete beleidsvoorstellen over het bevorderen van direct contact tussen burgers of tussen burger en overheid ontbreken vrijwel geheel.
FVD wil het contact tussen Nederland en geëmigreerde Nederlanders versterken door diplomatieke ondersteuning en het stimuleren van betrokkenheid. Dit beleid is gericht op het behouden van de band met het moederland en het faciliteren van contact voor Nederlanders die in het buitenland wonen.
“Forum voor Democratie pleit voor een actief diasporabeleid: diplomatieke posten die Nederlanders in het buitenland ondersteunen, particuliere initiatieven die betrokkenheid stimuleren, en een eerlijk paspoortbeleid dat Nederlanders in Canada, de VS, Zuid-Afrika, Australië en Nieuw-Zeeland blijvend aan ons land verbindt.”
“We activeren diplomatieke posten en ondersteunen particuliere initiatieven, zodat Nederlanders in Canada, de VS, Zuid-Afrika, Australië en Nieuw-Zeeland sterker betrokken blijven.”
FVD wil dat digitale communicatie dezelfde bescherming krijgt als briefpost en telefoongesprekken, om zo het recht op privécontact te waarborgen. Dit standpunt adresseert het belang van veilig en vertrouwelijk contact in het digitale tijdperk.
“Het briefgeheim, zoals vastgelegd in artikel 13 van de Grondwet, gaat ook gelden voor digitale communicatie, zodat e-mails en berichten dezelfde bescherming genieten als briefpost en telefoongesprekken.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) vindt dat persoonlijk contact en toegankelijkheid in dienstverlening essentieel blijven, ondanks digitalisering. Zij pleiten ervoor dat burgers altijd fysiek of per post contact kunnen houden met overheidsinstanties en dat contant betalen mogelijk blijft, om privacy, inclusiviteit en onafhankelijkheid te waarborgen.
De PvdD wil voorkomen dat burgers worden buitengesloten door digitalisering en Big Tech-diensten. Daarom moet het altijd mogelijk blijven om fysiek of per post contact te hebben met de overheid, scholen en zorginstellingen, zodat iedereen toegang houdt tot essentiële diensten.
“Burgers die niet uit de voeten kunnen met de digitale middelen van de overheid, kunnen altijd bij een fysieke balie in hun eigen gemeente terecht. Communicatie per post blijft altijd mogelijk.”
“Geen appdwang. Diensten van overheid, scholen, zorginstellingen en banken mogen nooit alleen nog maar via apps en platformen van Big Tech bereikbaar zijn. Het blijft voor burgers altijd mogelijk om hun digitale zaken te kunnen regelen via websites en/of platformonafhankelijke protocollen.”
Om privacy en onafhankelijkheid te beschermen, vindt de PvdD dat contant betalen altijd een optie moet blijven. Dit voorkomt uitsluiting van mensen die geen digitale betaalmiddelen kunnen of willen gebruiken.
“Contant kunnen betalen blijft mogelijk. Dit vergroot privacy en onafhankelijkheid, en iedereen moet binnen redelijke afstand contant geld kunnen opnemen.”
BIJ1 benadrukt het belang van toegankelijk en gelijkwaardig contact tussen burgers en (overheids)instanties, met speciale aandacht voor mensen met een handicap. Hun belangrijkste voorstellen richten zich op het verbeteren van de toegankelijkheid van informatie, communicatie en fysieke voorzieningen, zodat iedereen volwaardig kan deelnemen aan de samenleving.
BIJ1 wil dat contact met de overheid en andere instanties voor iedereen begrijpelijk en toegankelijk is, met bijzondere aandacht voor mensen met een handicap. Dit moet uitsluiting voorkomen en gelijke deelname aan de maatschappij bevorderen.
“Informatie van de overheid wordt standaard toegankelijk gemaakt, in begrijpelijke taal en beschikbaar in braille.”
BIJ1 vindt dat mensen met een handicap en hun vertegenwoordigers actief betrokken moeten worden bij beleid dat hen raakt, zodat hun contact met de overheid gelijkwaardig en effectief is.
“Gemeenten worden daarnaast verplicht om mensen met een handicap en hun vertegenwoordigers te betrekken bij het gemeentebeleid dat mensen met een handicap raakt.”
Het CDA benadrukt het belang van menselijk contact en gezelschap, vooral in de zorg, en ziet dit als essentieel voor welzijn naast medische zorg. Hun belangrijkste concrete voorstel is om menselijk contact expliciet te bevorderen binnen de zorgverlening, waarbij technologie ondersteunend is maar geen vervanging mag zijn. De kern van hun visie is dat persoonlijke aandacht en nabijheid onmisbaar zijn voor een fatsoenlijke samenleving.
Het CDA vindt dat zorg niet alleen om medische handelingen draait, maar dat menselijk contact en gezelschap minstens zo belangrijk zijn voor het welzijn van mensen. Dit standpunt adresseert het probleem van een te technische of afstandelijke zorgverlening en benadrukt dat technologische oplossingen nooit het persoonlijke contact mogen vervangen.
GroenLinks-PvdA vindt persoonlijk contact met de overheid essentieel en wil voorkomen dat digitalisering leidt tot uitsluiting of onpersoonlijke dienstverlening. Ze stellen dat menselijk contact nooit volledig mag worden vervangen door digitale middelen en eisen altijd een volwaardig niet-digitaal alternatief voor overheidszaken. Dit waarborgt dat iedereen, ongeacht digitale vaardigheden, toegang houdt tot hulp en dienstverlening.
GroenLinks-PvdA wil dat burgers altijd persoonlijk contact kunnen hebben met de overheid en dat digitalisering niet leidt tot onbereikbaarheid of uitsluiting. Ze zien menselijk contact als een basisvoorwaarde voor een toegankelijke en betrouwbare overheid, vooral voor mensen die moeite hebben met digitale systemen.
“We leggen vast dat menselijk contact nooit helemaal mag worden vervangen door chatrobots, online formulieren of telefoonbandjes. Voor alle overheidszaken die burgers digitaal kunnen regelen, moet een volwaardig niet-digitaal alternatief bestaan. Er komt één loket waar je alle zaken met de overheid persoonlijk kan regelen.”
GroenLinks-PvdA wil dat alle kinderen via school in aanraking komen met cultuur, door het stimuleren van cultuuronderwijs en het verhogen van het budget voor de cultuurkaart. Dit bevordert sociale en culturele ontwikkeling door direct contact met kunst en cultuur.
“We zorgen ervoor dat kinderen via de Rijke Schooldag in contact komen met cultuur, zoals theater, dansvoorstellingen en concerten. Dat doen we door een verhoging van het budget voor de cultuurkaart.”
De VVD wil het contact tussen burgers en overheid verbeteren door wachttijden te verkorten en communicatie toegankelijker te maken, ongeacht het kanaal. Ze pleiten voor meer bereikbaarheid buiten kantoortijden en duidelijke, begrijpelijke communicatie, zodat iedereen snel en eenvoudig contact kan leggen met de overheid.
De VVD vindt dat burgers sneller geholpen moeten worden bij contact met de overheid, of dit nu telefonisch, per e-mail, post of fysiek is. Dit moet de toegankelijkheid en het vertrouwen in de overheid vergroten, vooral voor mensen die moeite hebben met digitalisering of buiten standaarduren contact zoeken.
“De wachttijd bij contact met de overheid moet flink omlaag, ongeacht of het contact per telefoon, e-mail, post gaat of fysiek is. We willen dat gemeenten vaker open zijn buiten standaard kantoortijden, in plaats van alleen tijdens kantoortijden.”
De VVD wil dat er in crisissituaties altijd fysieke contactpunten zijn waar mensen terecht kunnen voor informatie en hulp. Dit is bedoeld om de bereikbaarheid en toegankelijkheid van noodinformatie te waarborgen, ook als digitale middelen uitvallen.
“Er komen vaste informatiepunten met fysieke kaarten en crisisposters, op plekken zoals supermarkten, scholen en gemeentegebouwen. Ze tonen vluchtroutes, opvanglocaties, contactpunten”
Volt benadrukt het belang van menselijk contact in een steeds verder digitaliserende samenleving en wil voorkomen dat digitalisering leidt tot sociale isolatie. Ze garanderen dat persoonlijke hulp altijd beschikbaar blijft, onder andere via digitale servicepunten in gemeentehuizen. Daarnaast zorgen ze voor duidelijke contactpunten voor meldingen en procedures, vooral voor kwetsbare groepen zoals arbeidsmigranten.
Volt vindt dat digitalisering nooit ten koste mag gaan van menselijk contact en wil waarborgen dat burgers altijd toegang houden tot persoonlijke hulp. Dit is bedoeld om te voorkomen dat mensen buitengesloten raken door digitale processen en om de toegankelijkheid van overheidsdiensten te verbeteren.
“We zorgen ervoor dat digitalisering nooit ten koste gaat van menselijk contact. We garanderen het volgende: Persoonlijke hulp blijft altijd beschikbaar. In elk gemeentehuis komen digitale servicepunten waar medewerkers burgers helpen met digitale aanvragen.”
Volt wil dat er overzichtelijke en toegankelijke contactpunten zijn voor het melden van misstanden en het verkrijgen van hulp, met name voor arbeidsmigranten en grenswerkers. Dit vergemakkelijkt het contact tussen burgers en instanties en zorgt ervoor dat mensen weten waar ze terecht kunnen.
“Ook is er een overzicht van relevante contactpunten voor het melden van misstanden en voor andere procedures.”
BVNL is fel tegen overheidscontact met social media- en techbedrijven over het beperken van meningsuiting. Zij willen dat de overheid geen enkele invloed uitoefent op online platforms om burgers met afwijkende meningen te dwarsbomen of te censureren. Het belangrijkste concrete voorstel is een verbod op overheidscontact met techbedrijven over het labelen of onderdrukken van meningen als ‘desinformatie’.
BVNL stelt dat de overheid geen contacten mag onderhouden met social media- en techbedrijven over het beperken van meningsuiting of het aanmerken van bepaalde opvattingen als ‘desinformatie’. Dit standpunt komt voort uit zorgen over censuur en het beschermen van de vrijheid van meningsuiting. BVNL ziet overheidscontact met deze bedrijven als een bedreiging voor open debat en individuele rechten.
“De overheid mag geen contacten onderhouden met en invloed uitoefenen op social media en techbedrijven over het dwarszitten van Nederlanders met afwijkende meningen en over welke opvattingen als ‘desinformatie’ moeten worden aangemerkt.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma