Verkiezingsprogramma's 2025 overchatcontrole
FVD is fel tegen elke vorm van "chatcontrole" en pleit voor het waarborgen van privacy en anonimiteit in digitale communicatie. Zij verzetten zich expliciet tegen Europese plannen voor chatcontrole, verplichte identiteitskoppeling en digitale surveillance, en willen het briefgeheim uitbreiden naar digitale communicatie. Hun concrete voorstellen zijn het wettelijk garanderen van anonimiteit online, het intrekken van de Sleepwet, en het afwijzen van Europese chatcontrole-initiatieven.
Anonimiteit en privacy in digitale communicatie wettelijk garanderen
FVD beschouwt privacy en anonimiteit als essentieel voor een vrije samenleving en wil het briefgeheim uitbreiden naar digitale communicatie. Zij verzetten zich tegen Europese chatcontrole en verplichte identiteitskoppeling, omdat dit volgens hen leidt tot massale surveillance en het onmogelijk maken van anoniem internetgebruik.
“We maken anonimiteit de norm. We verzetten ons tegen verplichte identiteitskoppeling aan accounts, zodat iedereen zonder angst kennis kan vergaren en meningen kan uiten.”
“Forum voor Democratie vindt dat dit recht in de moderne tijd ook moet gelden voor digitale communicatie tussen burgers. Iedereen moet vertrouwelijk en zonder toezicht of censuur kunnen communiceren, ook online.”
“De afgelopen jaren heeft de overheid haar macht om burgers te volgen en te controleren steeds verder uitgebreid. De Sleepwet werd ondanks een afwijzend referendum doorgedrukt en er liggen plannen voor een Europese Digital ID en zelfs het registreren van biometrische data van internetgebruikers. Daarmee wordt anoniem gebruikmaken van het internet vrijwel onmogelijk gemaakt.”
“We verzetten ons tegen deze voorstellen en willen wij de Sleepwet intrekken.”
Briefgeheim uitbreiden naar digitale communicatie
FVD wil het grondwettelijk briefgeheim expliciet laten gelden voor digitale communicatie, zodat burgers ook online beschermd zijn tegen toezicht en censuur.
BIJ1 is fel tegen grootschalige digitale surveillance en verzet zich tegen maatregelen die de privacy van burgers schenden, zoals chatcontrole. Ze pleiten voor het minimaliseren van dataverzameling door overheid en justitie, strenge privacywaarborgen en het inperken van bevoegdheden van veiligheidsdiensten. Hun kernvisie is dat privacy en democratische rechten altijd voorop moeten staan, ook in het digitale domein.
Minimale dataverzameling door overheid en justitie
BIJ1 wil dat alle dataverzameling, waaronder het monitoren van digitale communicatie zoals chatcontrole, tot het strikt noodzakelijke wordt beperkt. Ze zien grootschalige surveillance als een bedreiging voor burgerrechten en privacy, en willen dat privacywaakhonden streng toezicht houden.
“Alle dataverzameling door overheid en justitie wordt geminimaliseerd tot het absoluut noodzakelijke, en er komt altijd streng toezicht van privacywaakhonden.”
Inperken en democratisch controleren van veiligheidsdiensten
De partij wil de bevoegdheden van veiligheidsdiensten fors inperken en hun activiteiten onder strenge, onafhankelijke democratische controle plaatsen, om misbruik van digitale surveillance-instrumenten zoals chatcontrole te voorkomen.
“We intensiveren en verbeteren intussen de strenge, bindende, onafhankelijke democratische controle over deze diensten. Hun bevoegdheden worden ingeperkt...”
Verbod op automatische gezichtsherkenning en grootschalige surveillance
BIJ1 verzet zich expliciet tegen automatische gezichtsherkenning en grootschalige surveillance in de publieke ruimte, wat nauw verwant is aan chatcontrole en andere vormen van digitale monitoring.
BVNL is fel tegen elke vorm van overheidscontrole of censuur op digitale communicatie, waaronder chatcontrole. De partij pleit expliciet voor het waarborgen van privacy, het verbieden van digitale censuur en het afwijzen van identificatieplicht op sociale media. BVNL ziet chatcontrole als een bedreiging voor fundamentele rechten en privacy van burgers.
Geen digitale censuur of chatcontrole door overheid
BVNL verzet zich tegen overheidsmaatregelen die digitale communicatie monitoren of censureren, zoals chatcontrole. De partij vindt dat dit de privacy en vrijheid van meningsuiting van burgers ernstig schaadt en wil daarom expliciet voorkomen dat de overheid invloed uitoefent op digitale communicatie of sociale media. Dit standpunt is ingegeven door zorgen over staatscontrole en het beschermen van grondrechten in de digitale samenleving.
“De overheid mag geen digitale censuur plegen.”
“De overheid mag geen contacten onderhouden met en invloed uitoefenen op social media en techbedrijven over het dwarszitten van Nederlanders met afwijkende meningen en over welke opvattingen als ‘desinformatie’ moeten worden aangemerkt.”
“Er komt geen identificatieplicht voor het gebruik van social media.”
“Wij hechten grote waarde aan privacy voor de burger, ook ten opzichte van de overheid.”
D66 neemt in haar verkiezingsprogramma geen expliciet standpunt in over "chatcontrole" (het preventief en automatisch controleren van privéberichten door overheden of platforms). Het programma richt zich vooral op digitale autonomie, privacy, en het beschermen van online veiligheid, maar noemt geen concrete voorstellen of steun voor chatcontrolemaatregelen. D66 legt de nadruk op sterke toezichthouders, aansprakelijkheid van techbedrijven en bescherming van privacy, zonder te pleiten voor grootschalige monitoring van privécommunicatie.
Geen expliciete steun voor chatcontrole
D66 benoemt nergens in het programma het concept van chatcontrole, noch wordt er gepleit voor het automatisch scannen van privéberichten door overheden of bedrijven. De partij legt de nadruk op privacy, digitale autonomie en het beschermen van burgers tegen schadelijke online content via andere middelen dan chatcontrole.
“D66 staat voor democratische grip en onafhankelijke controle op ons digitale bestaan. Digitale autonomie is daarvoor cruciaal. Waar we die autonomie nog niet hebben, beschermen sterke toezichthouders mensen en maatschappij tegen de schadelijke effecten van de verdienmodellen van grote techbedrijven.”
“Mensen krijgen zelf de regie over hun online leven. Dat geldt ook voor Nederland en de Europese Unie: we zorgen voor digitale onafhankelijkheid, van de cloud en infrastructuur tot apps en algoritmes.”
“Het delen van gegevens wordt mogelijk, met goede waarborgen.”
Aansprakelijkheid en toezicht op techbedrijven, geen monitoring van privécommunicatie
D66 wil dat techbedrijven meer verantwoordelijkheid nemen voor het verwijderen van schadelijke content, maar spreekt niet over het monitoren van privéberichten of chatcontrole. De focus ligt op het verwijderen van nepbeelden en haatberichten op sociale platforms, met waarborgen voor privacy.
“Techbedrijven worden verplicht om nepbeelden binnen 24 uur te verwijderen. Sociale mediaplatforms moeten meer doen om online haatberichten te verwijderen. Iedereen moet zich veilig kunnen uitspreken, ook online. We versterken het toezicht hierop en stellen bedrijven aansprakelijk als zij in gebreke blijven.”
NSC spreekt zich in het verkiezingsprogramma niet expliciet uit over "chatcontrole" of het actief monitoren van privécommunicatie van burgers. Wel benadrukt de partij het belang van privacy, het voorkomen van een surveillancestaat en het beschermen van jongeren online, maar zonder concrete voorstellen die direct onder "chatcontrole" vallen. Het programma bevat geen expliciete steun of afwijzing van chatcontrolemaatregelen zoals voorgesteld in Europese discussies.
Geen surveillancestaat en privacy beschermen
NSC positioneert zich duidelijk tegen een alomvattende digitale surveillance van burgers en benadrukt het belang van privacy. Dit impliceert een kritische houding ten opzichte van maatregelen die kunnen leiden tot grootschalige monitoring van privécommunicatie, zoals chatcontrole, maar noemt deze term niet expliciet.
Jongeren online beschermen met privacy-vriendelijke maatregelen
NSC wil jongeren beschermen tegen schadelijke online invloeden, maar kiest daarbij voor privacy-vriendelijke leeftijdsverificatie en regulering van algoritmes, niet voor monitoring van privéberichten of chatcontrole.
“Er wordt een privacy-vriendelijke en betrouwbare online leeftijdsverificatie ingevoerd om minderjarigen te beschermen tegen online gokken, alcoholverkoop en pornografie. Deze wordt niet gekoppeld aan een aparte digitale (Europese) identiteitskaart.”
“We steunen Europese initiatieven om wettelijk het verslavende ontwerp van sociale mediaplatforms aan banden te leggen. We maken het reguleren van aanbevelingsalgoritmes op zeer grote sociale mediaplatforms tot een Europese prioriteit.”
Het CDA benoemt geen expliciet standpunt voor of tegen brede "chatcontrole" (zoals het automatisch scannen van privéberichten), maar wil wel strengere eisen stellen aan onlinekanalen die chats aanbieden. Het CDA pleit voor optreden tegen onlinekanalen die hun moderatie van content en chats niet op orde hebben, met als doel de online veiligheid van jongeren en kwetsbare groepen te vergroten. Concrete voorstellen zijn gericht op strengere regulering en toezicht op chatfuncties, maar niet op algemene, automatische chatcontrole.
Strengere eisen aan moderatie van chats door onlinekanalen
Het CDA wil dat onlinekanalen die chatfuncties aanbieden, verplicht worden tot effectieve moderatie om schadelijke content te voorkomen. Dit is vooral bedoeld om jongeren te beschermen tegen ongepaste of gevaarlijke online interacties. Het voorstel richt zich op toezicht en handhaving bij platforms, niet op algemene surveillance van privécommunicatie.
Mogelijkheid tot verbieden van anonieme social media-accounts
Hoewel niet direct "chatcontrole", pleit het CDA voor het kunnen verbieden van anonieme social media-accounts, wat indirect invloed kan hebben op chatfunctionaliteiten en de controle daarop. Dit voorstel is bedoeld om de verantwoordelijkheid en veiligheid op sociale platforms te vergroten.
“Daarom willen we anonieme social media-accounts kunnen verbieden. We willen de wetgeving aanscherpen om krachtig...”
BBB spreekt zich in haar verkiezingsprogramma niet expliciet uit over "chatcontrole" als breed Europees of nationaal beleid voor het monitoren van privécommunicatie van burgers. Het enige relevante standpunt betreft het beperken van communicatie van gedetineerden om voortgezet crimineel handelen vanuit de gevangenis tegen te gaan. Er zijn geen bredere voorstellen of visies over chatcontrole buiten deze context.
Beperken communicatie van gedetineerden om criminaliteit te voorkomen
BBB wil voorkomen dat gevangenen hun criminele netwerk aansturen vanuit de cel en stelt daarom voor om communicatie van gedetineerden te controleren en te beperken. Dit standpunt richt zich uitsluitend op het gevangeniswezen en niet op de algemene bevolking of digitale communicatie in bredere zin.
“BBB wil dit strikt tegengaan door het controleren en beperken van communicatie.”
“We halen barrières in privacywetgeving weg voor informatie-uitwisseling voor die zaken die gerelateerd zijn aan zware criminaliteit en beperken het gebruik van communicatiemiddelen van gedetineerden.”
Het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie bevat geen expliciete steun voor of vermelding van "chatcontrole" (het actief monitoren van privé-communicatie door overheden of platforms). De partij legt nadruk op privacy, het bestrijden van online kindermisbruik en het stellen van grenzen aan digitale platforms, maar noemt nergens expliciet het controleren van privéchats of end-to-end versleutelde communicatie. Concrete voorstellen richten zich op strengere aanpak van online kindermisbruik en het verplichten van platforms om op te treden tegen strafbare content, zonder directe verwijzing naar chatcontrole.
Strengere aanpak van online kindermisbruik
De ChristenUnie wil kindermisbruik hard aanpakken, inclusief internationale samenwerking en gegevensuitwisseling, maar noemt geen expliciete monitoring van privéberichten ("chatcontrole"). De focus ligt op strafrechtelijke vervolging en het aanpakken van faciliterende partijen.
“Keihard aanpakken (online) kindermisbruik... Een harde strafrechtelijke aanpak is noodzakelijk, inclusief laagdrempelige multinationale uitwisseling van gegevens en samenwerking in opsporing en vervolging. Niet alleen daders, ook (rechts)personen die seksueel kindermisbruik faciliteren worden daarom strafrechtelijk en civielrechtelijk aangepakt.”
Zorgplicht voor digitale platforms tegen strafbare content
De partij pleit voor een stevige Europese zorgplicht voor digitale platforms en hostingbedrijven om op te treden tegen strafbare uitingen, maar zonder expliciet te pleiten voor chatcontrole of het monitoren van privécommunicatie.
“Er komt een stevige Europese zorgplicht voor digitale platforms en hostingbedrijven om op te treden tegen strafbare uitingen en gedragingen wanneer die op of door middel van deze platforms plaatsvinden.”
GroenLinks-PvdA is uitgesproken tegen chatcontrole en massa-surveillance, en wil het recht op privécommunicatie via end-to-end encryptie wettelijk beschermen. Ze pleiten voor gerichte opsporing bij ernstige misdrijven, maar verwerpen het scannen van privéberichten van burgers. Hun visie is dat digitale veiligheid en mensenrechten hand in hand moeten gaan, zonder inbreuk op fundamentele vrijheden.
Verbod op chatcontrole en bescherming encryptie
GroenLinks-PvdA verzet zich tegen chatcontrole en het scannen van privéberichten, omdat dit de privacy en het briefgeheim van burgers schendt. Ze willen het recht op digitale privécommunicatie via end-to-end encryptie wettelijk vastleggen, zodat burgers veilig en vertrouwelijk kunnen communiceren zonder overheidsinmenging.
“Wij waarborgen het digitaal briefgeheim en leggen het recht om digitaal privégesprekken te voeren via end-to-end encryptie wettelijk vast.”
Alleen gerichte digitale surveillance bij ernstige misdrijven
De partij vindt dat digitale surveillance alleen gericht en proportioneel mag worden ingezet bij ernstige misdrijven, zoals terrorisme, en verwerpt massasurveillance. Dit betekent dat opsporing zich moet richten op concrete verdachten, niet op het grootschalig monitoren van alle burgers.
“Bij de bestrijding van terrorisme ligt de nadruk op het verzamelen van inlichtingen uit menselijke bronnen en gerichte digitale surveillance in plaats van op massasurveillance.”
De SGP is kritisch over Europese digitale controlemaatregelen zoals "chatcontrole" en waarschuwt voor het risico dat deze kunnen leiden tot censuur van klassiek-christelijke opvattingen. De partij pleit ervoor dat digitale controle niet mag uitmonden in beperking van de vrijheid van meningsuiting, vooral waar het gaat om religieuze en ethische standpunten.
Digitale controle mag geen censuur van christelijke opvattingen worden
De SGP waarschuwt dat digitale controle vanuit de EU, zoals chatcontrole, niet mag worden gebruikt om klassiek-christelijke standpunten te censureren. Zij zien het gevaar dat subjectieve interpretaties van hatespeech leiden tot inperking van de vrijheid van meningsuiting, en pleiten ervoor dat de EU juist deze vrijheid moet beschermen.
“De SGP waakt ervoor dat digitale controle vanuit de EU omgezet wordt in digitale censuur van klassiek-christelijke opvattingen, zoals op het terrein van het huwelijk en de bescherming van het (ongeboren) leven.”
“Subjectieve interpretaties van de definitie van hatespeech rukken steeds sneller op. In plaats dat de EU dit faciliteert, zou zij de vrijheid van meningsuiting moeten versterken.”
De SP is fel tegen het EU-voorstel voor chatcontrole en wil geen verplichting voor apps om privéberichten te controleren op ongewenste inhoud. De partij stelt dat chatcontrole de vertrouwelijkheid van communicatie ondermijnt en pleit juist voor het stimuleren van versleuteling en het beschermen van burgerrechten in digitale communicatie.
Tegen verplichte chatcontrole en behoud van encryptie
De SP verzet zich tegen het plan van de EU om chatcontrole verplicht te stellen, omdat dit de privacy en vertrouwelijkheid van communicatie ernstig aantast. De partij vindt dat apps niet gedwongen mogen worden om berichten te controleren of te ontsleutelen, en benadrukt dat versleuteling juist gestimuleerd moet worden om burgerrechten te waarborgen.
“Geen chatcontrole. We zijn tegen het plan van de EU om apps zoals WhatsApp of Signal verplicht berichten te laten controleren op ongewenste inhoud voordat ze worden verstuurd. Om dat te kunnen doen, moeten de apps eerst je berichten ontsleutelen, waardoor je privégesprekken niet meer écht privé zijn. We zijn tegen het EU voornemen om chatcontrole verplicht te stellen. Dit zal de vertrouwelijkheid van communicatie ondermijnen.”
“Versleutelen van informatie door burgers wordt niet verboden, maar moeten we juist stimuleren.”
De VVD noemt "chatcontrole" niet expliciet in haar verkiezingsprogramma, maar adresseert wel het online toezicht op strafbare content en oproepen tot ordeverstoring. De partij wil dat wat offline strafbaar is, ook online verboden wordt, en geeft burgemeesters bevoegdheden om online oproepen tot rellen te laten verwijderen. Concrete voorstellen voor grootschalige chatcontrole of het preventief monitoren van privécommunicatie ontbreken.
Online strafbare content ook online verbieden
De VVD wil dat gedragingen die offline strafbaar zijn, ook online verboden en verwijderd kunnen worden. Dit betreft met name het delen van strafbare content en oproepen tot ordeverstoring, maar het programma spreekt niet over het actief monitoren van privéberichten of chatcontrole op grote schaal.
“Wat offline niet mag, staan we ook online niet toe: Het delen van content van gedragingen die in de fysieke wereld strafbaar zijn, zoals bijvoorbeeld dierenmishandeling, staan we online ook niet toe. We onderzoeken of we deze content kunnen verbieden en verwijderen.”
Burgemeesters mogen online oproepen tot rellen laten verwijderen
De VVD wil burgemeesters de bevoegdheid geven om relschoppers die online oproepen tot rellen te laten verwijderen, maar spreekt niet over structurele chatcontrole of monitoring van privécommunicatie.
“Om verstoringen van de openbare orde te voorkomen en te beperken, krijgen burgemeesters de bevoegdheid om relschoppers die online oproepen plaatsen om te gaan rellen het bevel te geven om hun berichten te verwijderen.”
Volt is uitgesproken tegen de invoering van de Europese Chatcontrol-wet en het afzwakken van end-to-end-encryptie. Zij vinden dat online communicatie beschermd moet blijven tegen ongewenste toegang en dat Nederland niet moet instemmen met chatcontrolemaatregelen die privacy en digitale grondrechten ondermijnen.
Nederland mag niet instemmen met Europese Chatcontrol-wet
Volt verzet zich expliciet tegen de Europese Chatcontrol-wet, omdat deze volgens hen een bedreiging vormt voor de privacy van burgers en de veiligheid van online communicatie. Zij vinden dat dergelijke wetgeving leidt tot schijnveiligheid en niet effectief is in het beschermen van fundamentele rechten.
“Volt wil dat Nederland niet instemt met de invoering van de Europese Chat control-wet.”
End-to-end-encryptie mag niet worden afgezwakt
Volt beschouwt het afzwakken van end-to-end-encryptie als onaanvaardbaar, omdat dit de bescherming van online communicatie ondermijnt en slechts een illusie van veiligheid creëert. Zij pleiten voor het behoud van sterke encryptie om de privacy van burgers te waarborgen.
“Voor Volt is het afzwakken van end-to-end-encryptie onaanvaardbaar omdat het dan schijnveiligheid wordt. Online communicatie blijft beschermd tegen ongewenste toegang.”
50PLUS neemt in haar verkiezingsprogramma geen expliciet standpunt in over "chatcontrole" of het actief monitoren van privécommunicatie door de overheid. Wel pleit de partij voor het beperken of verbieden van anonieme accounts en voor digitale veiligheid, maar concrete voorstellen over chatcontrole of grootschalige monitoring van digitale communicatie ontbreken.
Verbieden of beperken van anonieme accounts
50PLUS wil anonieme accounts op internet verbieden of sterk beperken om digitale oplichting en identiteitsdiefstal tegen te gaan. Dit voorstel raakt aan het thema van chatcontrole, omdat het de anonimiteit op digitale platforms wil verminderen, maar het gaat niet over het monitoren van privéberichten of chatinhoud.
“Anonieme accounts worden verboden of in ieder geval sterk beperkt.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) is fel tegen de invoering van EU ‘chatcontrol’, oftewel het scannen van alle digitale communicatie. Zij willen end-to-end-encryptie behouden en zien chatcontrole als een ernstige bedreiging voor privacy en het communicatiegeheim.
Geen EU-chatcontrole en behoud van encryptie
PvdD verwerpt het voorstel voor EU-chatcontrole omdat het leidt tot massale surveillance van burgers en het fundamentele recht op privacy en communicatievrijheid ondermijnt. De partij benadrukt het belang van end-to-end-encryptie als waarborg voor veilige en vertrouwelijke communicatie.
“De voorgestelde EU ‘chatcontrol’, waarmee alle digitale communicatie gescand wordt, komt er niet. We houden end-to-end-encryptie in stand.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma