Verkiezingsprogramma's 2025 overBuitenlandbeleid
DENK voert een buitenlandbeleid dat inzet op internationale solidariteit, mensenrechten, diplomatie en rechtvaardige handel, met bijzondere aandacht voor landen waarmee Nederland historische of culturele banden heeft. De partij pleit voor meer ontwikkelingshulp, een actieve rol in conflictbemiddeling, het beschermen van mensenrechten wereldwijd, en het verbeteren van relaties met zogeheten bindingslanden. DENK is kritisch op militaire uitgaven, wil geen verdere NAVO-expansie, en kiest voor een humaan migratie- en asielbeleid met internationale samenwerking.
Meer ontwikkelingshulp en rechtvaardige handel
DENK wil de bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking terugdraaien, ontwikkelingshulp koppelen aan de economische groei, en ontwikkelingsgeld niet gebruiken voor asielopvang. Handelsverdragen moeten aan strenge eisen voldoen op het gebied van fairtrade, mensenrechten en natuurbescherming.
“De bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking worden teruggedraaid. Wij willen dat er meer budget komt voor humanitaire hulp en noodhulp.”
“De BNI-koppeling voor ontwikkelingshulp wordt hersteld zodat de hoeveelheid ontwikkelingshulp proportioneel blijft aan de economische groei.”
“DENK is tegen financiering van de asielopvang met het ontwikkelingshulpbudget (ODA). Deze middelen moeten beschikbaar blijven voor internationale armoedebestrijding en om de mondiale stabiliteit te beschermen.”
“Bij handelsverdragen en handelsbeleid zijn fairtrade, mensenrechten en het beschermen van de natuur harde uitgangspunten.”
“Wij stappen daarom uit MERCOSUR, CETA en FTA, omdat deze principes onvoldoende geborgd zijn in deze handelsverdragen.”
Actieve diplomatie en conflictbemiddeling
DENK vindt dat Nederland als gastland van internationale gerechtshoven altijd moet inzetten op diplomatie, conflictbemiddeling en internationale gerechtigheid, en pleit voor een waardegedreven diplomatie.
“Als gastland van het Internationaal Gerechtshof en het Internationaal Strafhof dient Nederland altijd in te zetten op diplomatie, conflictbemiddeling en internationale gerechtigheid.”
“Dat betekent dat Nederland een actieve en waardegedreven diplomatie moet voeren en ook op het gebied van ontwikkelingshulp verantwoordelijkheid moet nemen.”
Bescherming van mensenrechten wereldwijd
DENK wil dat Nederland zich krachtig uitspreekt tegen mensenrechtenschendingen, sancties instelt tegen landen als China en Myanmar, en bijzondere aandacht geeft aan onderdrukte groepen zoals de Oeigoeren, Rohingya en christenen.
“Nederland moet sancties tegen China instellen op basis van de behandeling van de Oeigoeren en andere minderheden. Er komt een boycot van producten die tot stand zijn gekomen met Oeigoerse dwangarbeid.”
“Myanmar wordt aanvullend gesanctioneerd vanwege de schending van de rechten van de Rohingya. Wij willen meer geld voor humanitaire hulp voor Rohingya.”
“Nederland moet zich blijvend uitspreken tegen de onderdrukking en vervolging van christenen.”
Humanitair en solidair migratie- en asielbeleid
DENK kiest voor internationale samenwerking op migratie, het creëren van legale migratieroutes, en het waarborgen van mensenrechten bij migratiedeals. Vluchtelingenopvang moet humaan zijn, met snelle toegang tot werk en bescherming van hun rechtspositie.
“We werken internationaal samen op migratie. We sluiten menswaardige deals met andere landen om het verdienmodel van mensenhandelaren tegen te gaan, legale mogelijkheden voor migratie te scheppen en de grondoorzaken te verminderen. Mensenrechten moeten hierbij altijd geborgd worden.”
“De strenge asielwetten van de extreemrechtse regering gaan de prullenbak in. Dit betekent dat de rechtspositie van vluchtelingen niet wordt beperkt, de duur van verblijfsvergunningen niet wordt ingeperkt, gezinshereniging niet moeilijker wordt gemaakt en er geen tweestatusstelsel komt.”
Verbeteren van relaties met bindingslanden
DENK wil de diplomatieke en economische banden met landen als Suriname, Turkije, Marokko, de Caraïben en Indonesië versterken, met betrokkenheid van de Nederlandse gemeenschappen met wortels in deze landen.
“Nederland gaat specifiek diplomatiek beleid voeren voor het bevorderen van de diplomatieke en economische betrekkingen met bindingslanden. De gemeenschappen in Nederland worden hierbij betrokken.”
“Nederland spant zich in voor het hervatten van de onderhandelingen over de toetreding van Turkije tot de EU.”
“Wij versoepelen de visumregels tussen Nederland en Marokko, Turkije en Suriname om werken en wonen in Nederland te vergemakkelijken.”
Kritisch op militaire uitgaven en NAVO-expansie
DENK verzet zich tegen extra miljardenuitgaven voor Defensie onder druk van de NAVO en pleit voor uitgaven die aantoonbaar nodig zijn voor de basis, niet voor verdere militaire expansie.
“DENK verzet zich tegen de extra miljardenuitgaven onder druk van NAVO baas Mark Rutte en President Donald Trump. DENK vindt de huidige defensie uitgaven voldoende en wijst op de enorme militaire overmacht van de NAVO die niet nog verder uitgebreid hoeft te worden.”
“Wij steunen alleen defensie uitgaven die aantoonbaar nodig zijn om de basis op orde te hebben bij Defensie.”
Proactieve inzet voor vrede in conflictgebieden
DENK wil een diplomatiek offensief voor vrede in conflictgebieden als Soedan, Congo, Oekraïne en Palestina, met nadruk op humanitaire hulp, sancties tegen oorlogsmisdadigers, en steun aan wederopbouw.
“Een diplomatiek offensief voor een staakt-het-vuren in Soedan en Congo, via de EU en VN.”
“Ondersteuning van initiatieven die aansturen op een onmiddellijke wapenstilstand en vrede, waarbij principes van het internationaal recht leidend moeten zijn.”
“Nederland gaat een ruimhartig fonds voor langdurige humanitaire hulp en wederopbouw voor de Palestijnen oprichten.”
Europese samenwerking, maar behoud van soevereiniteit
DENK is voor Europese samenwerking op internationale en defensiegebieden, maar wil geen Europees leger en hecht aan nationale zeggenschap en parlementaire inspraak.
“Wij zijn pragmatische voorstanders van de EU: als wij uitdagingen beter in Europees verband kunnen aanpakken, dan zijn wij daar een voorstander van. Wij hechten aan het borgen van inspraak van ons nationale parlement bij EU regelgeving en hechten aan het behouden van onze soevereine zeggenschap over hoe ons land wordt bestuurd.”
“Wij zijn een voorstander van Europese defensiesamenwerking, maar geen voorstander van een Europees leger. Wij moeten altijd zelf blijven bepalen of onze militairen worden ingezet.”
BBB stelt het nationale belang centraal in het buitenlandbeleid en wil minder afhankelijk zijn van internationale regels en instituties. De partij pleit voor een kritische houding ten opzichte van de EU, internationale verdragen en handelsakkoorden, en wil striktere controle over migratie en asiel, met opvang buiten Europa en meer nationale zeggenschap. BBB kiest voor economische samenwerking waar het Nederland voordeel biedt, maar verzet zich tegen verdere overdracht van soevereiniteit aan Brussel en tegen verdragen die Nederlandse belangen schaden.
Kritisch op EU-integratie en behoud nationale soevereiniteit
BBB wil geen verdere overdracht van bevoegdheden aan de EU en stelt het Nederlandse belang voorop. De partij accepteert Europese samenwerking alleen waar dit aantoonbaar beter is en verzet zich tegen een federaal Europa of een Europees leger.
“Geen federaal Europa. Geen verdere overdracht van Nederlandse bevoegdheden en soevereiniteit aan Brussel. BBB staat voor eenheid in verscheidenheid en voor een strenge subsidiariteitstoets.”
“Europa beperkt zich tot economie, interne markt, defensie, buitenlandbeleid en migratie.”
“Vetorecht behouden. BBB wil het vetorecht niet afschaffen inzake buitenlands beleid en er komt geen Europees leger.”
Strenger migratie- en asielbeleid, opvang buiten Europa
BBB wil de instroom van asielzoekers beperken door opvang buiten Europa te organiseren, internationale verdragen te herzien, en Nederland onaantrekkelijk te maken voor kansarme asielzoekers. De partij pleit voor snelle terugkeer, deals met derde landen, en meer nationale zeggenschap over migratie.
“We zorgen er niet alleen voor dat dit niet langer het geval is, we maken Nederland zelfs onaantrekkelijker voor asielzoekers.”
“BBB zet stevig in op goede diplomatieke relaties met herkomstlanden. Waar die niet meewerken, volgen consequenties: financieel en politiek.”
“Internationale verdragen moderniseren en herzien. Veel internationale verdragen, zijn ernstig verouderd en belemmeren Nederland in de uitvoering van een strenger asielbeleid. Deze verdragen moeten worden aangepast aan de huidige tijd.”
“Opvang in de regio als uitgangspunt. BBB streeft naar opvang buiten Europa, dichter bij het land van herkomst. We sluiten hiertoe deals met derde landen, zodat mensen niet langer de gevaarlijke reis over zee hoeven te maken.”
“Nederland maakt zich in Brussel sterk voor het moderniseren van verdragen en meer nationale zeggenschap. BBB wil Nederland met opvang in de regio, terugkeerhubs buiten Nederland en een strengere veiligheidsnorm onaantrekkelijk maken voor kansarme asielzoekers.”
Kritisch op internationale verdragen en instituties
BBB wil geen internationale verdragen of instituties die de Nederlandse beleidsruimte beperken of het nationale belang schaden. De partij is kritisch op de werking van organisaties als de VN, WHO en IMF, en wil verdragen als Mercosur en het VN-Vluchtelingenverdrag herzien of opzeggen.
“Geen verdragen die ons benadelen. BBB is tegen verdragen die onze nationale belangen onvoldoende beschermen of zelfs tekort doen, zoals Mercosur.”
“We gaan geen voedsel voor menselijke consumptie importeren dat we zelf niet mogen produceren.”
“BBB hecht belang aan de internationale rechtsorde maar ziet grote haken en ogen aan het huidige gebrekkige functioneren ervan. We benaderen verschillende instituties zoals WHO, VN, VN-Mensenrechtenraad en IMF kritisch, met oog voor hun onafhankelijk opereren, logge structuren en corruptie.”
“Nederland wordt geconfronteerd met een structureel te hoge asielinstroom die de draagkracht van opvang, huisvesting en samenleving onder druk zet. BBB kiest voor een koerswijziging: wij willen het VN Vluchtelingenverdrag in zijn huidige vorm opzeggen en vervangen door een uitvoerbaar nationaal beleid.”
Minder financiële bijdragen en strengere controle op EU-uitgaven
BBB wil de Nederlandse bijdrage aan de EU beperken, streng toezicht op EU-uitgaven en geen uitbreiding van de EU zonder hervormingen en strikte voorwaarden.
“BBB wil dat Nederland minder geld naar de EU stuurt en eist streng toezicht op Europese uitgaven.”
“Afbouw van bijdragen aan de EU moet worden voortgezet. Het nieuwe Meerjarig Financieel Kader (MFK) voor de periode 2027-2032 mag niet boven het huidige plafond uitkomen en de korting voor Nederland op de afdracht van 1,9 miljard euro moet worden gehandhaafd en geïndexeerd.”
“Uitbreidingsmoratorium. Kritische blik op uitbreiding: pas op de plaats met toelating nieuwe leden. Lidmaatschap van de EU komt pas in zicht na volledige en strikte toetsing aan alle voorwaarden van de zogeheten Kopenhagen Criteria.”
Actief handelsbeleid, maar geen oneerlijke concurrentie
BBB wil een actief handelsbeleid dat Nederlandse ondernemers ondersteunt, maar verzet zich tegen handelsakkoorden die leiden tot oneerlijke concurrentie of import van producten die in Nederland niet zijn toegestaan.
“BBB wil een actief handelsbeleid om Nederlandse pioniers, starters, ondernemers en innovaties te ondersteunen op de wereldmarkt.”
“We gaan geen voedsel voor menselijke consumptie importeren dat we zelf niet mogen produceren. Dat is de omgekeerde wereld.”
Strategische autonomie en minder afhankelijkheid van China en Rusland
BBB wil de Nederlandse maakindustrie versterken om minder afhankelijk te zijn van landen als China en Rusland, en strategisch investeren in sectoren die bijdragen aan economische en defensieve slagkracht.
“Tot slot wil BBB dat Nederland minder afhankelijk wordt van landen als China en Rusland. Daarom moet de maakindustrie zoals de productie van landbouwmachines, medische apparatuur, medicijnen en defensieonderdelen behouden en versterkt worden. Strategische autonomie begint met een sterke eigen industrie.”
“Slim investeren in Afrika voor wederzijds belang. Strategisch zaken doen met Afrikaanse landen (landbouw, technologie, infrastructuur) draagt bij aan wederzijdse economische groei, voedselzekerheid en toegang tot grondstoffen en vormt een tegenwicht tegen de invloed van China en Rusland.”
JA21 pleit voor een realistisch buitenlandbeleid dat de nadruk legt op het beschermen van Nederlandse handelsbelangen en veiligheid, met minder focus op idealistische thema’s zoals mensenrechten en klimaat. De partij wil ontwikkelingshulp beperken, handelsverdragen sluiten, kritisch zijn op EU-integratie en uitbreiding, en de trans-Atlantische band versterken. JA21 verzet zich tegen gezamenlijke Europese schulden, een Europees leger en verdere uitbreiding van de EU, en wil dat Nederland alleen instemt met EU-standpunten die aantoonbaar het nationale belang dienen.
Focus op handel en nationale belangen
JA21 wil dat het buitenlandbeleid primair gericht is op het versterken van de Nederlandse welvaart en veiligheid, met handel als topprioriteit. De partij vindt dat idealistische thema’s zoals mensenrechten en klimaat te veel de boventoon hebben gevoerd en pleit voor een meer pragmatische, op nationale belangen gerichte koers.
“Nederland is toe aan realistisch buitenlandbeleid. JA21 wil dat de voor ons zo cruciale handel en samenhangende veiligheid topprioriteit krijgen. De dominee moet plaatsmaken voor de koopman.”
“De nadruk van het buitenlandbeleid moet liggen op het afronden van handelsakkoorden.”
“Handelsverdragen sluiten om banden met het buitenland en eigen welvaart te versterken.”
Beperken van ontwikkelingshulp tot noodhulp
JA21 wil ontwikkelingshulp fors beperken en vooral richten op humanitaire noodhulp, omdat structurele financiële steun volgens de partij weinig effectief is en soms zelfs averechts werkt.
Kritisch op EU-buitenlandbeleid en uitbreiding
JA21 is zeer kritisch op het buitenlandbeleid van de EU, wil geen verdere uitbreiding van de Unie, en eist behoud van het nationale vetorecht. De partij verzet zich tegen gezamenlijke schulden, een Europees leger en pleit voor strikte handhaving van begrotingsregels.
“Het buitenlandbeleid van de EU leidt vaker dan niet tot een verwaterd compromis van verschillende nationale standpunten. JA21 wil dat Nederland enkel instemt met EU-standpunten die aantoonbaar bijdragen aan onze nationale belangen.”
“Geen gezamenlijke Europese schulden, in welke vorm dan ook.”
“Geen Europees leger.”
“Behoud van het vetorecht van lidstaten in de Europese Raad.”
“Geen EU-lidmaatschap voor Turkije.”
“Daarnaast moet de EU uiterst terughoudend zijn met het toelaten van nieuwe lidstaten.”
Versterken van trans-Atlantische banden en Israël
JA21 wil de relatie met de Verenigde Staten, Canada en Latijns-Amerika versterken en de band met Israël bekrachtigen door de ambassade naar Jeruzalem te verplaatsen.
“Inzetten op versterking van de trans-Atlantische band met de Verenigde Staten, Canada en Latijns-Amerika.”
“De banden met onze bondgenoot Israël bekrachtigen met het verplaatsen van de Nederlandse ambassade naar Jeruzalem.”
“Niet meegaan in het toenemende anti-Amerikanisme: Nederland en de Verenigde Staten zijn bondgenoten.”
Steun aan Oekraïne, maar geen NAVO/EU-lidmaatschap
JA21 steunt Oekraïne in haar strijd voor onafhankelijkheid, maar is tegen toetreding van Oekraïne tot de NAVO of de EU.
“Oekraïne onverminderd steunen in haar strijd voor onafhankelijkheid maar niet toelaten tot de NAVO en de Europese Unie.”
Terughoudend en kritisch Chinabeleid
JA21 pleit voor een behoedzaam beleid ten aanzien van China, met oog voor nationale belangen en het verminderen van afhankelijkheden.
“Behoedzaam Chinabeleid met oog voor onze nationale belangen.”
De VVD kiest in haar buitenlandbeleid voor een realistische, op het Nederlands belang gerichte koers, waarbij veiligheid, economische kracht en strategische autonomie centraal staan. De partij wil minder naïviteit, meer Europese samenwerking, een hardere opstelling richting landen als China en Rusland, en een duidelijke koppeling tussen ontwikkelingssamenwerking en Nederlandse belangen. Concrete voorstellen zijn onder meer het versterken van defensie, het beperken van afhankelijkheden, het inzetten van handel als strategisch wapen, en het voorwaardelijk maken van hulp en samenwerking.
Buitenlandse samenwerking in dienst van Nederlands belang
De VVD stelt het Nederlands belang centraal in alle vormen van buitenlandbeleid, waarbij veiligheid, economische kracht en strategische autonomie leidend zijn. Internationale samenwerking is belangrijk, maar moet altijd direct bijdragen aan de positie van Nederland.
“Geen deugpolitiek meer zonder concreet strategisch belang voor Nederland. De EU en de NAVO zijn cruciaal voor onze belangen, maar in deze onzekere wereld hebben we ook nieuwe vrienden nodig.”
“Elke euro die Nederland in het buitenland uitgeeft, moet bijdragen aan onze eigen veiligheid, vrijheid en economische kracht.”
“We leven in een nieuwe geopolitieke realiteit waarin macht, grondstoffen en veiligheid het verschil maken. In die wereld werken we samen met landen die we nodig hebben voor onze vrijheid, veiligheid, energiezekerheid en voor het maken van migratieafspraken. Moralistische politiek is daarin ondergeschikt aan onze veiligheid.”
Minder ontwikkelingssamenwerking, meer defensie
De VVD wil minder geld uitgeven aan ontwikkelingssamenwerking en meer investeren in defensie, waarbij ontwikkelingshulp alleen wordt ingezet als het direct het Nederlands belang dient. Hulp aan landen wordt voorwaardelijk en gekoppeld aan medewerking op bijvoorbeeld migratie.
“De VVD gaat mee met de huidige geopolitieke realiteit door te investeren in defensie en minder uit te geven aan ontwikkelingssamenwerking.”
“Landen die weigeren om uitgeprocedeerde asielzoekers terug te nemen, kunnen niet langer op onze hulp rekenen. Onze steun is voorwaardelijk en dient altijd het Nederlands belang.”
Europese strategische autonomie en samenwerking
De VVD wil dat Europa minder afhankelijk wordt van andere grootmachten, sterker optreedt op het wereldtoneel, en zich ontwikkelt tot een zelfstandige geopolitieke macht naast de VS en China. Europese samenwerking op defensie, handel, cyberveiligheid en inlichtingen is essentieel.
“Europa moet zich ontwikkelen tot een derde geopolitieke macht naast de Verenigde Staten en China.”
“We willen een Europese ‘Five Eyes’ waarin, binnen een select Europees gezelschap, wordt samengewerkt op inlichtingengebied.”
“We zetten vol in op een gezamenlijke Europese aanpak, waarbij de EU Global Gateway wordt...”
Hardere opstelling richting China, Rusland en autocratische regimes
De VVD ziet China als systeemrivaal en wil afhankelijkheden afbouwen, exportbeperkingen opleggen en gevoelige technologie beschermen. Ook tegenover Rusland en andere autocratische regimes kiest de partij voor sancties en het beperken van invloed.
“China vormt een bedreiging voor onze veiligheid en economie. We moeten daarom de afhankelijkheid van Chinese grondstoffen, technologie...”
“We blijven exportbeperkingen strategisch inzetten om landen als China en Iran de toegang tot sensitieve technologieën te ontzeggen.”
“We stellen onze steun meerjarig vast en sanctioneren Rusland totdat Poetin echt wil onderhandelen.”
Handel als strategisch wapen en bescherming van vitale sectoren
De VVD wil vrijhandel behouden, maar niet langer naïef zijn: handel wordt ingezet als strategisch instrument, vitale sectoren worden beschermd tegen ongewenste overnames, en er komen importheffingen tegen landen die de spelregels schenden.
“Vrijhandel is de motor van onze welvaart, maar in de nieuwe geopolitieke realiteit is handel ook een wapen. Daarom kiest de VVD voor vrijhandel met spierballen.”
“We breiden ons instrumentarium uit om onze meest vitale ondernemers te beschermen en ongewenste overnames die onze strategische sectoren schenden, treden we hard op.”
Hervormen van internationale instituties en verdragen
De VVD wil internationale verdragen en instituties moderniseren en kritisch blijven op overdracht van bevoegdheden, zodat deze aansluiten bij de huidige geopolitieke realiteit en het Nederlands belang.
“Verdragen als het Vluchtelingenverdrag, de WTO-verdragen en het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) worden herzien om bij de tijd te blijven.”
“We zijn kritisch op elke nieuwe overdracht van bevoegdheden en willen dat de EU zich richt op haar kerntaken.”
NSC kiest voor een realistisch en nuchter buitenlandbeleid dat primair de Nederlandse belangen dient, met nadruk op veiligheid, economische weerbaarheid en behoud van nationale soevereiniteit. Ze steunen Europese samenwerking waar nodig, maar willen geen verdere overdracht van bevoegdheden, en koppelen ontwikkelingssamenwerking expliciet aan het verminderen van migratiestromen. Concrete voorstellen zijn onder meer het beperken van afhankelijkheid van strategische grondstoffen, het kritisch benaderen van EU-uitbreiding, en het verbinden van ontwikkelingshulp aan migratiebeheersing.
Realistisch buitenlandbeleid gericht op Nederlandse belangen
NSC stelt dat het buitenlandbeleid in dienst moet staan van de veiligheid, vrijheid en het verdienvermogen van Nederland, met een pragmatische houding richting internationale samenwerking en geopolitieke uitdagingen.
“Het buitenlands beleid moet realistisch zijn en bijdragen aan de belangen van Nederland in de wereld: direct (consulaire bijstand, handelsbevordering) of indirect (ten goede komen aan veiligheid, vrijheid en verdienvermogen).”
“We moeten bereid zijn samen te werken met landen die niet altijd dezelfde waarden delen, maar wel van strategisch belang zijn. Alleen door realisme en nuchterheid kan Nederland effectief blijven opereren in een wereld waarin machtsverhoudingen snel verschuiven.”
Europese samenwerking: wel samenwerking, geen verdere integratie
NSC erkent het belang van Europese samenwerking voor veiligheid en economische weerbaarheid, maar verzet zich tegen verdere overdracht van nationale bevoegdheden en pleit voor strikte toepassing van het subsidiariteitsbeginsel.
“We zijn tegen de ‘ever closer union’. Binnen Europa bepleiten we een stevige opstelling van Nederland, constructief maar realistisch. Taken, bevoegdheden en budgetten blijven van ons, deze nationale soevereiniteit bewaken we.”
“De EU mag alleen maatregelen nemen als die doeltreffender zijn dan nationale, regionale of lokale maatregelen (het subsidiariteitsbeginsel).”
Kritisch op EU-uitbreiding en toetreding
NSC stelt strenge voorwaarden aan EU-uitbreiding en wil parlementaire controle en een correctief referendum bij toetreding van nieuwe landen.
“Uitbreiding van de EU is op termijn mogelijk, maar we doen geen concessies aan de toepassing van de Kopenhagen-criteria (waarborgen op het gebied van democratie, rechtsstaat en geen corruptie). Mocht een land willen toetreden, dan moet het besluit van het parlement onderwerp kunnen worden van een correctief referendum.”
“Het toetredingsproces van Turkije is terecht bevroren en wordt niet opnieuw opgestart.”
Economische weerbaarheid en minder afhankelijkheid van China
NSC wil de Nederlandse economie beschermen door afhankelijkheid van strategische goederen en grondstoffen te verminderen, vooral ten opzichte van China, en door te investeren in duurzame handelsrelaties.
“We werken samen met onze Europese partners om onze afhankelijkheid van landen zoals China voor kritieke grondstoffen te verminderen. Hiervoor investeren we in het opbouwen van slimme en duurzame handelsrelaties met landen in onder andere Afrika en Zuid-Amerika.”
“We moeten in Europa samen optrekken als het gaat om wereldhandel, het verminderen van de afhankelijkheid van strategische goederen en grondstoffen, het afdwingen van een gelijk speelveld voor onze bedrijven en het veiligstellen van technologie.”
Ontwikkelingssamenwerking koppelen aan migratiebeheersing
NSC verbindt ontwikkelingssamenwerking expliciet aan het verminderen van migratiestromen, met focus op herkomst- en transitielanden van ongecontroleerde migratie.
“We willen nadrukkelijk een relatie leggen tussen ons ontwikkelingsbeleid en het migratiebeleid, met een focus op herkomst- en transitielanden van ongecontroleerde migratie, vooral in het Midden-Oosten, Noord-Afrika en delen van Sub-Sahara Afrika.”
“Ontwikkelingssamenwerking wordt meer gericht op verantwoorde groei van landen; het moet bijdragen aan de duurzame ontwikkeling en meer sociaaleconomisch perspectief.”
Steun aan Oekraïne en bestraffing Russische agressie
NSC steunt hulp aan Oekraïne, het opleggen van sancties aan Rusland, en het bestraffen van oorlogsmisdaden, met een duidelijke positie over toetreding tot NAVO en EU.
“We blijven samen optrekken met andere (EU-)landen bij het opleggen en effectueren van sancties tegen Rusland.”
“Oekraïne moet op termijn lid kunnen worden van de NAVO. Oekraïne heeft daarnaast de status van kandidaat-lid van de EU. Het land moet wel onverkort voldoen aan de criteria voor toetreding tot de EU. We verwachten daarom niet dat Oekraïne op korte termijn kan toetreden tot de EU.”
“De misdaden van de oorlog in Oekraïne moeten bestraft worden. Daarom zijn we voorstander van het Agressietribunaal in Den Haag.”
Tweestatenoplossing Israël-Palestina
NSC spreekt zich uit voor een tweestatenoplossing in het Israëlisch-Palestijnse conflict, met nadruk op veiligheid voor Israël en onafhankelijkheid voor Palestina, zonder betrokkenheid van Hamas.
“In het Israëlisch-Palestijnse conflict blijft Nieuw Sociaal Contract zich inzetten voor een tweestaten-oplossing met een veilig Israël en een onafhankelijke Palestijnse staat, zonder enige betrokkenheid van de terroristische organisatie Hamas.”
De PVV wil een radicaal ander buitenlandbeleid, gericht op maximale nationale soevereiniteit, het terughalen van bevoegdheden uit Brussel, het beëindigen van ontwikkelingshulp en het beperken van internationale betrokkenheid. De partij pleit voor het stoppen van alle ontwikkelingshulp, het verbreken van EU-uitbreidingsonderhandelingen, het verplaatsen van de ambassade naar Jeruzalem, het beëindigen van buitenlandse militaire missies en het inzetten van vetorechten om Nederlandse belangen te beschermen.
Geen verdere overdracht van bevoegdheden aan de EU
De PVV verzet zich fel tegen verdere Europese integratie en wil bevoegdheden en geld terughalen uit Brussel. De partij ziet de EU als een bedreiging voor de Nederlandse soevereiniteit en wil vetorechten inzetten om nationale belangen te beschermen.
“Niet nóg meer miljarden en bevoegdheden overhevelen naar Brussel, maar juist terughalen”
“Onze vetorechten behouden, herstellen we in ere én zetten we in: Nederland moet al het mogelijke vetoën, waaronder de EU-begroting, om zo een opt-out op asiel en immigratie en soepeler natuur- en stikstofbeleid te dwingen en de EU van binnenuit op de schop te nemen.”
Stoppen met ontwikkelingshulp
De PVV wil per direct alle ontwikkelingshulp beëindigen, omdat zij dit als ineffectief en geldverspilling beschouwt. Volgens de partij heeft ontwikkelingshulp niet geleid tot vrede of ontwikkeling, maar tot oorlog en corruptie.
Geen buitenlandse militaire missies, alleen inzet aan eigen grenzen
De PVV wil dat de Nederlandse krijgsmacht zich uitsluitend richt op de verdediging van het eigen grondgebied en niet langer deelneemt aan buitenlandse militaire missies.
“Wij willen dus geen buitenlandse militaire missies, maar militaire inzet aan onze eigen grenzen: grensbewaking.”
Steun aan Israël, verbreken banden met Palestijnse Autoriteit
De PVV kiest expliciet partij voor Israël, wil de ambassade naar Jeruzalem verplaatsen, de vertegenwoordiging in Ramallah sluiten en wapenleveranties aan Israël waarborgen.
“Nederlandse ambassade in Israël verplaatsen naar Jeruzalem”
“Nederlandse vertegenwoordiging in Ramallah sluiten”
“Wapenleveranties aan Israël moeten onverminderd kunnen doorgaan”
“Steun voor Israël bij het totaal vernietigen van Hamas en het bevrijden van de gijzelaars”
“Nederland betaalt geen cent aan de wederopbouw van Gaza”
Geen EU-uitbreiding en Turkije uit de NAVO
De PVV wil alle onderhandelingen over EU-uitbreiding stopzetten en Turkije uit de NAVO zetten.
Terugtrekken uit internationale verdragen en instituties
De PVV wil Nederland terugtrekken uit internationale verdragen en instituties die volgens haar de nationale soevereiniteit beperken.
“Terugtrekken als verdragspartij bij en gastland van het Internationaal Strafhof”
De Partij voor de Dieren (PvdD) pleit voor een buitenlandbeleid dat mens, dier, natuur en planeet centraal stelt, in plaats van economische of nationale belangen. Ze willen af van vrijhandelsdogma’s, stoppen met het exporteren van schadelijke landbouwsystemen, investeren in diplomatie en mensenrechten, en ontwikkelingssamenwerking richten op lokale behoeften en duurzaamheid. Concrete voorstellen zijn onder meer het beëindigen van belastingontwijking via Nederland, het afschaffen van migratiedeals, en het inzetten op internationale wetgeving voor mensenrechten en milieu.
Ontwikkelingssamenwerking gericht op lokale belangen en duurzaamheid
PvdD wil ontwikkelingssamenwerking loskoppelen van Nederlandse bedrijfsbelangen en focussen op het versterken van lokale gemeenschappen, ecologie en dierenwelzijn. Ze keren zich tegen ‘hulp-door-handel’ en gebonden hulp, en willen negatieve impact van Nederlands beleid op ontwikkelingslanden minimaliseren.
“De Partij voor de Dieren wil af van de mislukte ‘hulp-door-handel-doctrine’ die de laatste jaren het Nederlandse ontwikkelingsbeleid heeft gekenmerkt. We stappen af van het uitgangspunt dat ‘het Nederlands belang centraal moet staan’.”
“Ontwikkelingssamenwerking is gericht op de belangen van mensen en niet op de belangen van het Nederlandse bedrijfsleven. Nederland stopt daarom met het subsidiëren van het Nederlandse bedrijfsleven uit het ontwikkelingsbudget wanneer de belangen van mens, dier en milieu in het desbetreffende land niet onbetwistbaar leidend zijn. Gebonden hulp, waarbij ontvangende landen verplicht worden om een deel van het geld te besteden aan goederen of diensten afkomstig uit Nederland, wordt afgeschaft.”
“Al het Nederlandse beleid wordt getoetst op de effecten op ontwikkelingslanden om negatieve impact zo veel mogelijk te verkleinen. Denk aan onze ecologische voetafdruk, of het faciliteren van belastingontwijking, waardoor ontwikkelingslanden miljarden aan belastinginkomsten mislopen.”
Stoppen met export van schadelijke landbouwsystemen
De partij wil dat Nederland niet langer de vee-industrie en schadelijke landbouwmodellen exporteert naar andere landen, en verbiedt de export van landbouwgif en systemen die in Nederland zelf niet zijn toegestaan.
“Nederland stopt met het opbouwen en faciliteren van vee-industrie elders, zoals in Oekraïne, China en Rusland is gebeurd. De export van fokdieren of stalsystemen om in landen elders de vee-industrie op te bouwen wordt niet meer toegestaan.”
“De export van veehouderijsystemen die in Nederland zelf niet zijn toegestaan wordt in ieder geval per direct verboden. Ook landbouwgif en andere chemicaliën die hier verboden zijn, mogen niet meer worden geëxporteerd.”
Strenge internationale regels voor bedrijven en handelsverdragen
PvdD wil bindende internationale regels voor bedrijven op het gebied van mensenrechten, milieu en dierenwelzijn, en verwerpt verdragen die multinationals buiten de rechter om beschermen. Ze eisen parlementaire controle op handelsverdragen en stellen publieke belangen boven vrijhandel.
“Nederland maakt zich hard voor ambitieuze IMVO-wetgeving. Belangrijke EU-regels, zoals de anti-wegkijkwet en anti-ontbossingswet, worden niet verzwakt maar juist aangescherpt. Parallel aan de invoering van nationale en Europese IMVO-wetgeving zet Nederland in op internationaal bindende afspraken voor multinationale ondernemingen binnen de Verenigde Naties.”
“Nederland stapt uit alle verdragen die multinationals de mogelijkheid geven om miljardenclaims in te dienen buiten de normale rechter om via zogenaamde investeringsbescherming (zoals ICS of ISDS). Aan groene en rechtvaardige verdragen doen we wel mee.”
“Bij onderhandelingen met laag- of middeninkomenslanden eisen we dat maatschappelijke organisaties, inheemse volken en vakbonden uit die landen een duidelijke stem krijgen. Zonder hen geen besluiten over hen.”
Einde aan belastingontwijking via Nederland
De partij wil belastingwetgeving en -verdragen herzien zodat ontwikkelingslanden geen inkomsten meer mislopen door belastingontwijking, en sluit Nederland als belastingparadijs.
“Belastingwetgeving en belastingverdragen worden zo herzien dat landen in het Mondiale Zuiden niet meer miljarden aan inkomsten mislopen via belastingontwijking door multinationals. Ook Belastingparadijs Nederland sluit zijn deuren. We maken een einde aan belastingontwijking door multinationals via ons land.”
Investeren in diplomatie, mensenrechten en democratisering
PvdD wil een verschuiving van militaire naar diplomatieke inzet, met nadruk op conflictpreventie, mensenrechten, democratisering en het versterken van het maatschappelijk middenveld wereldwijd.
“Een deel van het defensiebudget zal specifiek worden ingezet op diplomatie in conflictsituaties, het ontwikkelen van methoden voor conflictpreventie en geweldloze conflictoplossing, en voor het geweldloos weerbaar maken van de burgers.”
“Het kabinet moet niet minder, maar veel meer investeren in het maatschappelijke middenveld, de versterking van de positie van mensen in gemarginaliseerde posities en in de versterking van de democratie en vrije pers wereldwijd.”
Eerlijk en humaan migratiebeleid, afschaffen migratiedeals
De partij wil de grondoorzaken van migratie aanpakken, migratiedeals met derde landen beëindigen, en veilige, legale vluchtwegen faciliteren, met respect voor internationale verdragen.
“Migratiebeleid richt zich op het wegnemen van de oorzaken waardoor mensen hun land moeten ontvluchten. Internationale verdragen zoals het Vluchtelingenverdrag en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens vormen hierbij het uitgangspunt. Nederland gaat niet meer akkoord met afspraken, zoals de Tunesië-deal, die hiermee strijdig zijn.”
“Migratiedeals met derde landen zoals Turkije, Tunesië, Libië en Niger worden teruggedraaid. Nederland betaalt niet langer mee aan deze deals en zet zich in de EU actief in voor onmiddellijke opzegging van de deals. Er komen ook geen nieuwe migratiedeals.”
“We zetten ons in voor het faciliteren van meer veilige en legale vluchtwegen en het gebruik van humanitaire doorgangen.”
BVNL wil het Nederlandse buitenlandbeleid radicaal hervormen door de nationale soevereiniteit te herstellen, afstand te nemen van supranationale organisaties, en buitenlandse uitgaven en verplichtingen sterk te beperken. De partij pleit voor een bindend referendum over het EU-lidmaatschap, het opschorten van betalingen aan de EU en VN, het stoppen van ontwikkelingssamenwerking, en het beëindigen van militaire steun buiten NAVO-grondgebied. Centraal staat het belang van Nederland, waarbij internationale samenwerking alleen wordt aangegaan als het direct voordeel oplevert voor het land.
Herstel van nationale soevereiniteit en minder macht voor EU/organisaties
BVNL wil dat Nederland weer zelfstandig beleid kan voeren zonder inmenging van supranationale organisaties als de EU, VN, WHO en NAVO. De partij ziet overdracht van zeggenschap als schadelijk voor het nationale belang en wil opt-ins/opt-outs en een terugkeer naar een EEG-achtige samenwerking.
“BVNL wil dat Nederland weer soeverein wordt. Wij moeten veel meer zelf kunnen bepalen, in plaats van dat Brussel de dienst uitmaakt en Nederland een soort Europese provincie is.”
“We moeten stoppen met het overhevelen van zeggenschap naar ongekozen supranationale organen zoals de WHO, de EU, de VN en de NAVO.”
“De EU moet worden omgevormd tot een confederatie van samenwerkende landen, zoals de Europese Economische Gemeenschap (EEG) oorspronkelijk bedoeld was.”
“De overdracht van soevereiniteit naar de EU moet stoppen en we moeten de mogelijkheid krijgen tot opt-ins en opt-outs.”
Bindend referendum en mogelijk vertrek uit de EU
BVNL wil een bindend referendum over het EU-lidmaatschap en stelt het Nederlandse belang voorop. Als Nederland geen zeggenschap krijgt over asiel- en stikstofbeleid, moet het lidmaatschap worden heroverwogen.
“Een bindend referendum over het EU-lidmaatschap. Economische samenwerking binnen een Europese Economische Gemeenschap (EEG) is prima en vrijhandel is een groot goed. Maar de overdracht van soevereiniteit naar de EU moet stoppen en we moeten de mogelijkheid krijgen tot opt-ins en opt-outs.”
“Indien Nederland niet meer zeggenschap krijgt over het asielbeleid en het stikstofbeleid dan kunnen we het EU-lidmaatschap verruilen voor een associatieverdrag.”
Opschorten van betalingen aan EU en VN
BVNL wil betalingen aan de EU en VN opschorten zolang er geen democratische controle of doelmatigheid is, en zolang mensenrechten schendende landen invloed hebben.
Stoppen met ontwikkelingssamenwerking en economische sancties
BVNL wil stoppen met ontwikkelingssamenwerking en economische sancties, omdat deze volgens de partij ineffectief zijn en het Nederlandse belang schaden. In plaats daarvan wil men handel stimuleren.
“Stoppen met ontwikkelingssamenwerking, want ontwikkelingsgeld eindigt zelden op de plek waarvoor het bedoeld is. In plaats daarvan gaan we handel stimuleren met landen die we willen helpen.”
“Stoppen met economische sancties tegen andere landen. Sancties hebben nog nooit gewerkt en leiden tot verliezen aan beide kanten.”
Geen militaire steun buiten NAVO-grondgebied
BVNL wil zich beperken tot NAVO-verplichtingen en geen militaire steun leveren aan conflicten buiten het NAVO-grondgebied.
“We houden ons aan onze NAVO-verplichtingen, maar we steunen geen oorlogen buiten het NAVO-grondgebied met materieel of personeel.”
Buitenlandse zaken: alleen Nederlandse belangen dienen
Het ministerie van Buitenlandse Zaken moet worden gehalveerd en zich uitsluitend richten op het dienen van Nederlandse belangen en het ondersteunen van Nederlanders in nood.
“Het ministerie van Buitenlandse Zaken wordt gehalveerd, en kent als primaire taak het dienen van de Nederlandse belangen in het buitenland en als ondersteuning van Nederlanders in nood in het buitenland.”
Kritisch op internationale gezondheidsorganisaties
BVNL wil geen internationaal gezondheidsbeleid met mandaat voor organisaties als de WHO.
“Geen internationaal gezondheidsbeleid met mandaat voor ondemocratische organisaties zoals de WHO en verplichtingen voor lidstaten en nationale overheden.”
De ChristenUnie stelt mensenrechten, rechtvaardigheid en vrede centraal in haar buitenlandbeleid, met nadruk op internationale rechtsorde, ontwikkelingssamenwerking en het bestrijden van afhankelijkheden. Ze pleiten voor een actieve rol van Nederland in het bevorderen van mensenrechten, het versterken van multilaterale samenwerking, en het terugdringen van strategische afhankelijkheden, met concrete aandacht voor ontwikkelingshulp, eerlijke handel, en het aanpakken van mensenrechtenschendingen wereldwijd.
Bevorderen van internationale rechtsorde en mensenrechten
De ChristenUnie wil dat Nederland wereldwijd actief opkomt voor mensenrechten en de internationale rechtsorde, onder meer door het aankaarten van mensenrechtenschendingen, het bestrijden van straffeloosheid en het ondersteunen van internationale gerechtshoven. Dit beleid is gericht op het tegengaan van autocratische regimes en het versterken van multilaterale samenwerking.
“Het bevorderen van mensenrechten, het beschermen van de menselijke waardigheid en het bestrijden van straffeloosheid bij internationale misdaden vormen daarom de kern van ons buitenlandbeleid.”
“Internationale rechtsbeginselen, zoals nakoming van verdragen en bescherming van burgers conform het humanitair oorlogsrecht, staan daarbij voorop. Nederland is en blijft een actieve en betrouwbare partner in de internationale gemeenschap en van internationale gerechtshoven.”
“Nederland neemt – idealiter in Europees verband - een leidende rol in het aankaarten van mensenrechtenschendingen en het tegengaan van straffeloosheid. We bestrijden autocratische regimes met sancties.”
Herstel en verhoging van ontwikkelingssamenwerking
De partij wil de bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking terugdraaien en weer voldoen aan de internationale norm van 0,7% van het bni, met prioriteit voor de allerarmsten en structurele verbetering van leefomstandigheden in ontwikkelingslanden.
“De bezuiniging op de allerarmsten wereldwijd wordt teruggedraaid. Nederland groeit weer toe naar de internationale norm om 0,7% van het bruto nationaal inkomen (bni) uit te geven aan ontwikkelingssamenwerking en handhaaft de aloude bni-koppeling.”
“We besteden minstens 50% van het ontwikkelingsbudget aan verbetering van de leefomstandigheden en het bestrijden van ziekten in landen met de grootste armoede en achterstanden.”
Eerlijke internationale handel en afbouwen afhankelijkheden
De ChristenUnie wil dat internationale handel eerlijker wordt, met strikte naleving van internationale normen en het actief terugdringen van ongewenste strategische afhankelijkheden. Nederland moet niet naïef zijn in geopolitieke handel en moet tegenmaatregelen nemen bij dreigende importheffingen.
“Nederland moet daarin niet naïef zijn en bij (dreigende) importheffingen met gelijke munt terugslaan middels gerichte, proportionele en effectieve tegenmaatregelen zonder verdere escalatie uit te lokken.”
“Ongewenste strategische afhankelijkheden worden in kaart gebracht en zo snel mogelijk afgebouwd.”
“Alle internationale handel moet voldoen aan (internationale) gedragsregels, zoals de Wvedio (Wet verantwoord en duurzaam internationaal ondernemen).”
Specifieke inzet op mensenrechten in China, Afrika en religieuze minderheden
De partij benoemt expliciet de inzet voor mensenrechten in China, West-Papoea, Afrika en de bescherming van vervolgde christenen wereldwijd. Ze willen onafhankelijk toezicht, eerlijke handelsdeals en het aankaarten van vervolging.
“Nederland blijft zich inzetten tegen de onderdrukking van Oeigoeren en christenen en voor het beëindigen van de bezetting van Tibet.”
“Nederland zet zich in voor onafhankelijk toezicht op mensenrechten in West-Papoea.”
“380 miljoen gelovigen worden vervolgd omdat zij Jezus Christus volgen. Christenvervolging moet op alle mogelijke manieren aan de kaak worden gesteld.”
“We zetten in op eerlijke grondstoffendeals waarbij internationale bedrijven lokaal belasting betalen en bijdragen aan onderwijs, zorg en infrastructuur.”
Versterken van Europese strategische autonomie
De ChristenUnie wil dat Nederland en Europa minder afhankelijk worden van andere landen voor essentiële producten, digitale diensten, voedsel en energie, en pleit voor strategische autonomie op Europees niveau.
“We willen dat Nederland (en Europa) minder afhankelijk wordt van anderen waar het gaat om essentiële producten zoals grondstoffen, basisproducten, digitale diensten (incl. onafhankelijkheid van Amerikaanse techreuzen), voedsel en energie.”
D66 kiest voor een buitenlandbeleid dat stevig inzet op internationale samenwerking, mensenrechten, het internationaal recht en Europese kracht. De partij wil dat Nederland en Europa actief leiderschap tonen in het beschermen van vrede, democratie en mensenrechten, met concrete voorstellen zoals steun aan het Internationaal Strafhof, het verhogen van het ontwikkelingssamenwerkingsbudget, en het bevorderen van eerlijke handel met oog voor mensenrechten en duurzaamheid.
Europees leiderschap en samenwerking centraal stellen
D66 ziet Europese samenwerking als de sleutel tot veiligheid, stabiliteit en het beschermen van liberale waarden in een instabiele wereld. Nederland moet hierin het voortouw nemen en niet afwachten.
“Ons buitenlandbeleid is Europees. Met sterke diplomatie, internationale samenwerking en eerlijke handel bouwen we aan veiligheid en stabiliteit – ook voor toekomstige generaties.”
“D66 kiest voor Europese kracht, internationale samenwerking en leiderschap op het terrein van mensenrechten.”
“Met D66 neemt Nederland het voortouw in Europa.”
Steun voor internationaal recht en mensenrechten
D66 maakt het internationaal recht en de bescherming van mensenrechten tot leidraad van het buitenlandbeleid. Nederland moet zich altijd uitspreken bij schendingen en actief bijdragen aan vervolging en documentatie.
“Als sociaal-liberale partij pleit D66 voor het internationaal recht als richtlijn voor internationaal beleid. We zullen ons altijd uitspreken als het internationaal recht wordt geschonden.”
“Nederland ondersteunt organisaties die bewijsmateriaal van schendingen van mensenrechten en humanitair oorlogsrecht opsporen, bijhouden en documenteren.”
“Daarbij horen vervolgstappen om individuen te bestraffen via het Internationaal Strafhof en overheden via het Internationaal Gerechtshof.”
Eerlijke internationale handel met nadruk op mensenrechten en duurzaamheid
D66 koppelt internationale handel expliciet aan mensenrechten, arbeidsomstandigheden, de positie van vrouwen en het milieu. Vrijhandel is belangrijk, maar niet zonder deze waarden.
“Mensenrechten, arbeidsomstandigheden, de positie van vrouwen en het milieu zijn leidend in de manier waarop wij met andere landen handel drijven.”
“Europa wordt kampioen vrijhandel door wereldwijd handelsovereenkomsten te sluiten.”
“We stemmen zo snel mogelijk in met het EU-Mercosur (Brazilië, Argentinië, Uruguay en Paraguay) handelsakkoord.”
Herstel en vernieuwing van ontwikkelingssamenwerking
D66 wil het budget voor ontwikkelingssamenwerking verhogen en richten op langdurige impact, met speciale aandacht voor vrouwenrechten. Het budget mag niet worden aangetast door kosten voor asielopvang.
“We zetten een significante stap naar herstel van het budget naar 0,7% van het bbp.”
“De kosten voor eerstejaars asielzoekers worden zo min mogelijk betaald uit het budget van ontwikkelingssamenwerking aangezien dit budget bestemd is voor internationale armoedebestrijding.”
“We hebben specifiek aandacht voor de rol en rechten van vrouwen.”
Actieve steun aan democratisering en vrije media wereldwijd
D66 wil dat Nederland organisaties steunt die werken aan democratisering, goed bestuur en vrije media, als antwoord op de wereldwijde afname van burgerlijke vrijheden.
“Over de hele wereld krijgen kritische burgers, journalisten en mensenrechtenorganisaties steeds minder ruimte. Dat beschadigt de rechtsstaat en de democratie. Daarom wil D66 dat Nederland organisaties die werken aan democratisering, goed bestuur en vrije media ondersteunt.”
FVD wil dat Nederland een neutraal handelsland wordt naar Zwitsers model, waarbij nationale soevereiniteit en het eigen belang altijd voorop staan in het buitenlandbeleid. Ze pleiten voor het beëindigen van militaire en financiële betrokkenheid bij buitenlandse conflicten, het opzeggen van multilaterale verdragen, het normaliseren van de relatie met Rusland, en het sluiten van bilaterale handelsverdragen buiten de EU om. Ontwikkelingshulp wordt beperkt tot noodhulp, en er is veel aandacht voor de Nederlandse diaspora en het versterken van banden met overzeese gebiedsdelen.
Neutraliteit en geen inmenging in buitenlandse conflicten
FVD wil dat Nederland stopt met deelname aan buitenlandse conflicten en kiest voor een neutrale positie, waarbij militaire en financiële steun aan bijvoorbeeld Oekraïne wordt beëindigd. Dit beleid is gericht op het beschermen van de Nederlandse economie en het vermijden van inmenging in Amerikaanse of EU-oorlogen.
“Nederland kiest een neutrale positie in de internationale politiek - naar Zwitsers model. We stoppen met sancties die onze economie of belangen schaden en staken alle militaire en financiële steun aan Oekraïne.”
“Geen belastinggeld meer voor zinloze militaire avonturen of Amerikaanse proxy-oorlogen zoals in Oekraïne.”
Zelfstandige handelsverdragen, geen EU-bemoeienis
FVD wil af van multilaterale handelsverdragen die door de EU worden uitonderhandeld en kiest voor bilaterale verdragen, zodat Nederland zijn eigen handelsbelangen optimaal kan verdedigen.
Ontwikkelingshulp beperken tot noodhulp
FVD vindt dat structurele ontwikkelingshulp geen taak is van de overheid en wil deze beperken tot noodhulp bij rampen.
“We stoppen met structurele ontwikkelingshulp en beperken ons tot noodhulp, zodat belastinggeld niet langer wordt verspild aan zinloze projecten.”
Normaliseren relatie met Rusland
FVD wil de sancties tegen Rusland opheffen en de handelsrelatie herstellen, in tegenstelling tot het huidige EU-beleid.
Versterken banden met overzeese gebiedsdelen en diaspora
FVD wil de banden met de Nederlandse diaspora en overzeese gebiedsdelen versterken, onder meer door diplomatieke posten uit te breiden en vrije vestiging te stimuleren.
“We versterken de historische relatie met onze overzeese gebiedsdelen, zodat de Nederlandse invloedssfeer in Latijns-Amerika groeit.”
“We activeren diplomatieke posten en ondersteunen particuliere initiatieven, zodat Nederlanders in Canada, de VS, Zuid-Afrika, Australië en Nieuw-Zeeland sterker betrokken blijven.”
“We streven naar vrije vestiging van Nederlandse bedrijven en burgers op de Caribische eilanden en in Suriname, zodat economische kansen optimaal benut worden.”
Kritisch op Israël/Palestina-beleid
FVD neemt een genuanceerde positie in het Israëlisch-Palestijns conflict, veroordeelt zowel Hamas als de Israëlische respons, en spreekt zich uit voor een tweestatenoplossing.
“We veroordelen ten zeerste het optreden van Hamas op 7 oktober 2023 maar beschouwen de respons van de regering-Netanyahu in Gaza eveneens als volstrekt buitenproportioneel en onaanvaardbaar.”
“We spreken ons in internationaal verband uit voor de totstandkoming van een tweestatenoplossing en erkennen een Palestijnse staat binnen de grenzen van 1967.”
Opzeggen internationale verdragen die soevereiniteit beperken
FVD wil internationale verdragen opzeggen die de Nederlandse beleidsvrijheid inperken, zoals het VN-vluchtelingenverdrag.
“We zeggen internationale verdragen op die onze beleidsvrijheid inperken, zoals het VN-vluchtelingenverdrag dat ons dwingt tot het opnemen van migranten.”
GroenLinks-PvdA pleit voor een buitenlandbeleid dat gericht is op internationale solidariteit, klimaatrechtvaardigheid, mensenrechten en versterking van multilaterale samenwerking. Ze willen investeren in diplomatie, ontwikkelingssamenwerking en vrede, en stellen bindende internationale afspraken en coherentie tussen handels-, klimaat- en ontwikkelingsbeleid centraal. Nederland moet stoppen als belastingparadijs, bijdragen aan conflictpreventie en zich inzetten voor een rechtvaardige internationale orde.
Coherent en rechtvaardig buitenlandbeleid met focus op klimaat, handel en ontwikkelingssamenwerking
GroenLinks-PvdA wil dat het Nederlandse buitenlandbeleid consistent is met internationale doelen voor armoedebestrijding, klimaatrechtvaardigheid en duurzame ontwikkeling. Ze pleiten voor een minister die deze samenhang bewaakt en voor het beëindigen van Nederland als belastingparadijs. Het beleid moet negatieve mondiale impact minimaliseren en bijdragen aan internationale stabiliteit.
“Onze inzet op wereldwijde armoedebestrijding, klimaatrechtvaardigheid en duurzame ontwikkeling moet coherent zijn met ons beleid op handel, kapitaalverkeer, schuldverlichting en belastingheffing. Er komt een minister die verantwoordelijk is voor ontwikkelingssamenwerking, handel en beleidscoherentie.”
“Nederland stoppen een belastingparadijs te zijn waar multinationals hun winsten uit andere landen kunnen wegsluizen.”
“Het budget voor internationale samenwerking op peil. We investeren in het welzijn van anderen vanuit solidariteit én voor ons belang bij internationale stabiliteit. Daarom besteden we ten minste 0,7% van ons bruto nationaal inkomen aan ontwikkelingssamenwerking.”
Investeren in diplomatie, vrede en conflictpreventie
De partij vindt dat veiligheid in Nederland begint met stabiliteit elders en wil daarom meer investeren in diplomatie, ontwikkelingssamenwerking, conflictpreventie en wederopbouw. Ze willen een fragiele staten eenheid oprichten en bezuinigingen op ambassades terugdraaien.
“Voor vrede en veiligheid is meer nodig dan enkel de krijgsmacht. Veiligheid thuis begint bij stabiliteit elders. Met voldoende middelen voor ontwikkelingssamenwerking en diplomatie, conflictpreventie en wederopbouw bieden we mensen perspectief, voorkomen we conflicten en behouden we onze invloed in belangrijke regio’s waar Rusland en China oprukken. Er wordt een degelijk gefinancierde fragiele staten eenheid opgezet.”
“We draaien de bezuinigingen op onze ambassades en consulaten daarom terug.”
Versterking en democratisering van multilaterale instituties
GroenLinks-PvdA wil de VN en andere internationale organisaties versterken en democratiseren, met meer invloed voor het mondiale zuiden en een Europese zetel in de VN-Veiligheidsraad. Ze pleiten voor multilaterale oplossingen voor mondiale problemen.
“We versterken, hervormen en democratiseren de VN. Dat betekent een Veiligheidsraad waarin de permanente leden niet exclusief de dienst uitmaken, goede vertegenwoordiging van het mondiale zuiden en één Europese zetel.”
“We staan voor de versterking van de WTO, de klimaatakkoorden en initiatieven ten aanzien van internationale publieke goederen, zoals gezondheidszorg en bescherming tegen pandemieën.”
Klimaatrechtvaardigheid en internationale solidariteit
De partij erkent dat landen die het hardst door klimaatverandering worden getroffen, het minst hebben bijgedragen aan het probleem. Nederland moet solidair zijn, internationale afspraken over klimaatfinanciering nakomen en zich inzetten voor bindende afspraken over biodiversiteit en grondstoffen.
“Nederland is solidair met deze landen en komt de internationale afspraken over klimaatfinanciering en het klimaatschadefonds na.”
“Nederland zet zich in voor bindende internationale afspraken over behoud van biodiversiteit, het tegengaan van ontbossing en verwoestijning en de duurzame winning van grondstoffen.”
Streng wapenexportbeleid en steun aan ontwapening
GroenLinks-PvdA wil dat Nederland zich strikt houdt aan internationale wapenexportregels, autonome wapens verbiedt en actief bijdraagt aan wapenbeheersing en ontwapening.
“Nederland moet afgesproken wapenexportregels naleven. We steunen de oproep van de VN-secretaris-generaal om volledig autonome wapens bij verdrag te verbieden.”
“Prioriteit ligt bij de bescherming en versterking van het Non-proliferatieverdrag. We stimuleren internationaal overleg over conventionele wapenbeheersing wanneer dit mogelijk wordt.”
Steun aan Oekraïne en verdediging van internationale rechtsorde
De partij wil een leidende rol voor Nederland in steun aan Oekraïne, zowel militair als humanitair, en verdedigt actief de internationale rechtsorde tegen Russische agressie.
“Nederland moet een leidende rol spelen in de militaire, financiële en humanitaire steun aan Oekraïne. We leggen deze steun voor de gehele kabinetsperiode vast.”
“We verdedigen de Europese veiligheid en de internationale rechtsorde tegen Russische agressie, onder meer via nieuwe sancties, het sneller afbouwen van afhankelijkheden en beleid tegen desinformatie.”
Volt pleit voor een gezamenlijk, waardengedreven Europees buitenlandbeleid waarin mensenrechten, democratie en het internationaal recht centraal staan. Ze willen een krachtige Europese minister van Buitenlandse Zaken, een sterkere internationale rechtsorde, en gelijkwaardige samenwerking met landen buiten de EU. Concrete voorstellen zijn onder meer het versterken van diplomatie, het handhaven van mensenrechten wereldwijd, en het koppelen van ontwikkelingssamenwerking aan democratische vooruitgang.
Gezamenlijk Europees Buitenlandbeleid met Minister
Volt wil dat de EU met één stem spreekt in de wereld en pleit voor een Europese minister van Buitenlandse Zaken met een groot mandaat. Dit moet leiden tot effectiever optreden bij internationale crises en het beter beschermen van Europese waarden wereldwijd.
“Er komt één Europees buitenlands beleid met een Europese minister van Buitenlandse Zaken.”
“Volt wil een Europese minister van Buitenlandse Zaken met een groot mandaat om namens de EU de wereld in te gaan.”
“De Europese Unie (EU) moet mensenrechten, veiligheid en democratie beschermen, zowel binnen als buiten de EU. ... Daarom komt er een gezamenlijk Europees buitenlandbeleid met een Europese minister van Buitenlandse Zaken.”
Handhaven en Versterken van de Internationale Rechtsorde
Volt stelt het internationaal recht en mensenrechten centraal in het buitenlandbeleid, met nadruk op optreden tegen schendingen zoals in Oekraïne en Gaza. Nederland en de EU moeten verantwoordelijkheid nemen en actief bijdragen aan het beëindigen van geweld en het vervolgen van oorlogsmisdadigers.
“We beschermen het internationaal recht, binnen én buiten de EU. Als mensenrechten worden geschonden, zoals in Gaza en Oekraïne, dan komt de EU in actie. Doet de EU dat niet, dan treedt Nederland zelf op.”
“De EU moet zich met alles wat ze heeft, inzetten voor het beëindigen van geweld, het voorkomen van onnodig lijden en het stoppen van genocide. Ook Nederland moet verantwoordelijkheid nemen.”
“We overtuigen meer landen om het Internationaal Strafhof te erkennen. Zo kunnen oorlogsmisdadigers wereldwijd makkelijker worden vervolgd.”
Gelijkwaardige Internationale Samenwerking en Ontwikkelingssamenwerking
Volt wil af van eenzijdige afhankelijkheid en pleit voor gelijkwaardige samenwerking met landen buiten de EU, vooral in Afrika. Ontwikkelingsbudgetten moeten gekoppeld worden aan democratische vooruitgang en lokale partners centraal stellen.
“De EU moet Afrika als een gelijkwaardige partner behandelen. Samenwerking moet gericht zijn op door Afrikaanse landen zelf gekozen ontwikkeling, met respect voor hun soevereiniteit en welvaart.”
“Het EU- en Nederlands ontwikkelingsbudget wordt omgezet in een financieringsmodel gebaseerd gelijkwaardige samenwerking. Landen die aantoonbaar stappen vooruit zetten in hun democratie ... zullen hiervan profiteren.”
“Volt zet lokale experts, ngo’s, banken, investeringsfondsen en bedrijven centraal in buitenlandse betrekkingen. Zo creëren we samenwerking op een gelijkwaardige manier, in plaats van vanuit eenzijdige afhankelijkheid.”
Economische Zelfstandigheid en Strategisch Handelsbeleid
Volt wil dat de EU minder afhankelijk wordt van landen als China en haar economische kracht inzet voor mensenrechten, klimaat en strategische belangen. Handelsmissies en verdragen moeten gekoppeld worden aan democratische vooruitgang en het respecteren van internationale normen.
“De EU moet belangrijke producten en technologieën vaker zelf maken. Zo verkleinen we de afhankelijkheid van landen buiten de EU.”
“We benaderen China als een strategische concurrent én als partner. We werken samen waar China het internationaal recht respecteert en spreken China aan bij schendingen van mensenrechten of EU-belangen.”
“Nederland gaat meer handelsmissies organiseren naar landen die aantoonbaar stappen vooruit zetten in de ontwikkeling van hun democratie.”
“Het handelsbeleid van de EU moet, naast onze economische belangen, ook het klimaat, mensenrechten en de belangen van dieren en de natuur in acht nemen.”
50PLUS kiest in haar buitenlandbeleid voor een versterking van de internationale veiligheid via NAVO-samenwerking, uitbreiding van defensie-uitgaven en een zelfstandiger Europa. Daarnaast pleit de partij voor een streng Europees migratiebeleid met focus op opvang in de regio en beperking van instroom, en wil zij het takenpakket en de uitgaven van de EU beperken. De kern van hun visie is dat Nederland internationaal moet samenwerken waar nodig, maar vooral het eigen belang en de controle over migratie, defensie en Europese uitgaven moet bewaken.
Uitbreiding defensie en NAVO-samenwerking
50PLUS ziet de veranderde geopolitieke situatie als aanleiding om de defensie-uitgaven te verhogen en de NAVO als hoeksteen van het veiligheidsbeleid te behouden. Tegelijkertijd wil de partij Europa minder afhankelijk maken van andere wereldmachten en de nationale defensie-industrie versterken.
“Uitbreiding van de defensie-uitgaven in lijn met de afspraken in NAVO-verband.”
“De NAVO is de hoeksteen van het Nederlands veiligheidsbeleid.”
“Versterking van de nationale defensie-industrie.”
“Europa als een grootmacht, dat minder afhankelijk is van andere wereldmachten.”
Streng Europees migratiebeleid en beperking instroom
50PLUS wil een streng migratiebeleid met een gemeenschappelijk Europees asielbeleid, versterkte buitengrenzen en opvang in de regio. De partij pleit voor aanpassing van het Vluchtelingenverdrag, beperking van de instroom en geen recht op asiel voor economische vluchtelingen of personen uit veilige landen.
“We willen een gemeenschappelijk Europees asielbeleid waarbij de buitengrenzen worden versterkt en opvang in de regio de regel wordt.”
“Met een coalitie van gelijkgestemde Europese landen wordt het Vluchtelingenverdrag aangepast.”
“Geen recht op asiel voor economische vluchtelingen of personen uit veilige landen.”
“Het beperken van de instroom tot een afgesproken maximum.”
Beperking takenpakket en uitgaven van de EU
50PLUS wil het takenpakket van de EU beperken, verspilling aanpakken en de luxe arbeidsvoorwaarden van EU-ambtenaren versoberen. De partij is kritisch op Europese uitgaven en wil dat Nederland niet wordt meegezogen in schuldsanering van zwakkere eurolanden.
“Het takenpakket van de EU wordt beperkt.”
“De verspilling in de EU wordt aangepakt.”
“De luxe arbeidsvoorwaarden van EU-ambtenaren worden versoberd, het Europese ambtenarenapparaat gemoderniseerd en verkleind.”
“Het monetaire beleid van de ECB wordt genormaliseerd om te voorkomen dat Nederland met zijn lage staatsschuld wordt meegezogen in een pijnlijke schuldsanering van zwakkere eurolanden.”
Het CDA wil een actief en betrokken buitenlandbeleid waarin Nederland samen met Europese en gelijkgestemde landen inzet op veiligheid, mensenrechten, strategische autonomie en internationale samenwerking. De partij pleit voor het versterken van de Europese diplomatie, het afschaffen van het veto op EU-buitenlands beleid, het bouwen van bondgenootschappen, het terugdringen van afhankelijkheden van landen als China en Rusland, en het investeren in ontwikkelingslanden als alternatief voor buitenlandse invloed. Concrete voorstellen zijn onder meer het inzetten op meerderheidsbesluitvorming in de EU, het ondersteunen van het Internationaal Strafhof, en het koppelen van handel en ontwikkelingssamenwerking aan duurzame groei en mensenrechten.
Meerderheidsbesluitvorming en versterking EU-buitenlandbeleid
Het CDA wil af van het vetorecht binnen de EU op het gebied van buitenlands beleid en pleit voor meer slagkracht en leiderschap van Europa op het wereldtoneel. Dit moet leiden tot effectiever optreden tegen mensenrechtenschendingen en geopolitieke dreigingen.
“We heffen het veto op buitenlands beleid in de EU op bij het veroordelen van mensenrechtenschendingen en het opstellen van sanctielijsten.”
“De veiligheidssituatie vraagt om meerderheidsbesluitvorming in het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid en het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid van de EU.”
Investeren in bondgenootschappen en multilaterale samenwerking
Het CDA ziet het belang van sterke bondgenootschappen met gelijkgestemde landen en het versterken van multilaterale instellingen als essentieel voor een stabielere wereldorde en het beschermen van Nederlandse belangen.
“Nederland steunt het Internationaal Strafhof en de multilaterale organisaties krachtig en trekt samen met gelijkgestemde landen op om deze instellingen waar nodig te hervormen.”
“In een geopolitiek kantelmoment is het essentieel dat we bouwen aan stevige bondgenootschappen met gelijkgestemde landen, zoals Verenigd Koninkrijk, Canada, Australië, Japan en Zuid-Korea.”
Strategische autonomie en afbouwen afhankelijkheden van China en Rusland
Het CDA wil de strategische afhankelijkheid van Nederland en Europa van landen als China en Rusland verminderen, onder meer door diversificatie van toeleveranciers, investeringsscreening en het beschermen van kritieke infrastructuur.
“We brengen onze strategische afhankelijkheden van China in kaart en bouwen deze af. We pakken oneerlijke handelspraktijken zoals dumping aan, diversifiëren onze ketens voor grondstoffen, willen meer investeringsscreenings en gaan nieuwe partnerschappen aan met andere landen.”
“We zien het EU-nabuurschapsbeleid als belangrijk instrument om Russische en Chinese invloed in de ring van Europa tegen te gaan.”
Investeren in ontwikkelingslanden als alternatief voor buitenlandse invloed
Het CDA wil investeren in opkomende markten in ontwikkelingslanden en biedt een Europees investeringspakket als alternatief voor Chinese en Russische invloed, met het doel om migratieoorzaken weg te nemen en duurzame ontwikkeling te stimuleren.
“We investeren in opkomende markten in ontwikkelingslanden. Door perspectief te bieden en als gelijke partners samen te werken, nemen we ook oorzaken voor migratie weg. Een aantrekkelijk Europees investeringspakket biedt een alternatief voor Chinese en Russische invloed in Afrika en Latijns-Amerika.”
Koppeling handel, mensenrechten en duurzaamheid
Het CDA koppelt internationale handel aan het bevorderen van mensenrechten, duurzaamheid en eerlijke concurrentie, en wil dat handelsverdragen bijdragen aan geopolitieke slagkracht en duurzame ontwikkeling, ook voor het mondiale zuiden.
“Wij zetten ons binnen de EU in voor handelsovereenkomsten, zoals het Mercosur-verdrag, om de Europese en Nederlandse economische positie op de internationale markt te versterken. Wij bevorderen dat de Unie met haar economisch gewicht effectieve geopolitiek inzet. Handelsverdragen en een functionerend internationaal handelssysteem zijn juist ook voor het mondiale zuiden van belang, omdat het hun economische perspectief duurzaam versterkt.”
“Voor iedereen die op de Europese en Nederlandse markt wil verkopen, gelden dezelfde standaarden: wat je hier niet mag produceren mag je hier ook niet verkopen.”
Steun aan Oekraïne en optreden tegen Russische agressie
Het CDA blijft zich inzetten voor gerechtigheid rond Oekraïne en MH17, wil bevroren Russische tegoeden inzetten voor wederopbouw en pleit voor strenge handhaving van sancties.
“Nederland blijft zich onvermoeibaar inzetten binnen internationale instellingen en de EU voor gerechtigheid als het gaat om Oekraïne en MH17.”
“Bevroren Russische tegoeden worden ingezet voor de wederopbouw van Oekraïne en we handhaven bestaande sancties strenger, bijvoorbeeld door de Russische schaduwvloot te weren uit onze havens.”
De SGP pleit voor een krachtig, soeverein en principieel buitenlandbeleid, waarbij nationale belangen, klassieke vrijheden en christelijke waarden centraal staan. De partij wil ontwikkelingssamenwerking koppelen aan economische groei, kritisch zijn op internationale verdragen en genderbeleid, en zich inzetten voor geloofsvrijheid en eerlijke handel. Concrete voorstellen zijn onder meer het beëindigen van subsidies aan organisaties die abortus promoten, het versterken van diplomatieke inzet voor vervolgde christenen, en het kritisch beoordelen van handelsverdragen op nationale soevereiniteit en mensenrechten.
Bescherming van leven, klassieke vrijheden en geloofsvrijheid
De SGP stelt het beschermen van leven, klassieke vrijheden en geloofsvrijheid centraal in het buitenlandbeleid, met bijzondere aandacht voor vervolgde christenen wereldwijd. De partij verzet zich tegen feministisch buitenlandbeleid en genderideologie, en wil dat Nederland zich diplomatiek inzet voor geloofsvrijheid.
“De bescherming van het leven en de klassieke vrijheden worden prioriteiten van het buitenlandbeleid. Nederland steunt hulporganisaties die het leven beschermen. (Europese) subsidies aan organisaties die wereldwijd abortus promoten, worden beëindigd. Nederland voert geen feministisch buitenlandbeleid en verzet zich in internationale gremia tegen genderideologie.”
“Wij weten ons nauw verbonden met vervolgde christenen in andere landen. [...] Geloofsvrijheid moet een expliciet speerpunt zijn in het buitenlandbeleid.”
“Nederland zet zich in voor een Europese Gezant godsdienstvrijheid.”
Ontwikkelingssamenwerking koppelen aan economische groei en nationale belangen
De SGP wil ontwikkelingssamenwerking weer koppelen aan de groei van de economie en het nationale belang, met een bestedingsdoel van 0,7% van het nationaal inkomen. De partij is kritisch op het gebruik van ontwikkelingsgeld voor asielopvang in Nederland en wil ontwikkelingssamenwerking inzetten als diplomatiek middel tegen de invloed van autoritaire staten.
“Zoals decennialang gebruikelijk was, koppelt Nederland de uitgaven voor ontwikkelingssamenwerking weer aan de groei van de economie. De SGP wil de drastische bezuinigingen van afgelopen jaren terugdraaien en toewerken naar de besteding van 0,7% van ons nationale inkomen aan ontwikkelingssamenwerking.”
“Ontwikkelingssamenwerking is dus ook een krachtig diplomatiek middel. Waar Rusland en China hun macht uitbreiden in Afrika en het Midden-Oosten mag Nederland daar niet ontbreken.”
“De kosten van asielopvang in Nederland moeten minder als ontwikkelingsuitgave worden meegerekend.”
Kritisch op internationale verdragen en nationale soevereiniteit bewaken
De SGP wil voorkomen dat internationale samenwerking en verdragen leiden tot verlies van nationale bevoegdheden en soevereiniteit. Handelsverdragen moeten vooraf worden getoetst op onder andere mensenrechten, democratische controle en nationale belangen.
“De SGP wil voorkomen dat internationale samenwerking en verdragen zomaar leiden tot verlies van bevoegdheden. Nederland kan actief deelnemen aan organisaties en verdragen, maar moet waken voor te grote beperking van onze nationale soevereiniteit.”
“Voortaan moet Nederland via een impactanalyse vooraf óók de gevolgen in kaart brengen voor 1) een gelijk speelveld voor Europese bedrijven, 2) gelijke toegang tot arbitrage voor bedrijven, burgers en organisaties, 3) het bewaken van democratische controle en nationale soevereiniteit, 4) de naleving van fundamentele mensenrechten, zoals godsdienstvrijheid en eerlijk werk, 5) de zorg voor de schepping en het milieu en 6) versterking van de landbouw en bedrijvigheid in ontwikkelingslanden. Concreet verwerpt de SGP het EU-Mercosur-verdrag.”
Eerlijke en duurzame buitenlandse handel, met aandacht voor strategische autonomie
De SGP wil dat buitenlandse handel eerlijk en duurzaam is, met oog voor mensenrechten, milieu en het versterken van de positie van ontwikkelingslanden. Nederland moet strategische autonomie nastreven en kritieke afhankelijkheden beperken, onder andere door grondstoffenafspraken.
“Buitenlandse handel versterkt onze economie en welvaart, maar moet eerlijk en duurzaam zijn.”
“Nederland maakt grondstoffenafspraken met andere landen. Zo krijgen we zelf toegang tot essentiële grondstoffen, kunnen we het klimaat en milieu beschermen en gaan we de agressieve grondstofpolitiek van China en Rusland tegen. Ondertussen houdt Nederland oog voor strategische autonomie en het beperken van kritieke afhankelijkheden.”
De SP kiest voor een buitenlandbeleid gericht op vrede, gelijkwaardigheid en solidariteit, waarbij mensenrechten, eerlijke handel en internationale samenwerking centraal staan. Ze verzetten zich tegen neoliberale handelsverdragen, wapenexport naar mensenrechtenschenders en pleiten voor hervorming van internationale instituties. Concrete voorstellen zijn onder meer het invoeren van een wapenembargo tegen Israël, het stoppen van samenwerking met foute regimes, en het stellen van mensenrechten boven economische belangen.
Mensenrechten centraal in buitenlandbeleid
De SP vindt dat mensenrechten altijd het uitgangspunt moeten zijn in het buitenlandbeleid en handelsverdragen. Ze willen activisten steunen, uitbuiting wereldwijd bestrijden en samenwerking met regimes die mensenrechten schenden stoppen.
“De bescherming van mensenrechten moet altijd het uitgangspunt zijn in ons buitenland beleid en in handelsverdragen. We steunen activisten en organisaties die zich inzetten voor mensenrechten en spreken ons uit tegen uitbuiting en onderdrukking wereldwijd.”
“Geopolitiek eigenbelang mag nooit ten koste gaan van mensenrechten of internationaal recht. Wij stoppen de samenwerking met regimes die mensenrechten schenden.”
Eerlijke handel en hervorming internationale instituties
De SP verzet zich tegen handelsverdragen die multinationals bevoordelen en het Mondiale Zuiden benadelen. Ze willen internationale instituties als het IMF en de Wereldbank hervormen en belastingontwijking aanpakken.
“Mondiale vrijhandel is gericht op winstmaximalisatie van multinationals en het achtergesteld houden van het Mondiale Zuiden. Dit gaat ten koste van de rechten van mensen, werknemers, dieren en het milieu. Vrijhandelsverdragen zoals CETA en MERCOSUR stellen de rechten van bedrijven centraal. Wij verzetten ons tegen deze handelsverdragen.”
“Het IMF en de Wereldbank moeten worden hervormd zodat zij de ontwikkeling van landen steunen, zonder neoliberale bezuinigingspolitiek op te dringen. Internationaal werken we samen om belastingontwijking tegen te gaan, een minimumbelasting voor multinationals en een minimumbelasting voor miljardairs in te voeren.”
Wapenexport en internationale veiligheid
De SP wil geen wapenexport naar landen die mensenrechten schenden en pleit voor een buitenlandbeleid gericht op vrede, ontwapening en diplomatie.
“We verkopen geen wapens aan landen waar mensenrechten worden geschonden. De zeggenschap over wapenexport moet in democratische handen blijven.”
“Wij kiezen voor een andere weg: een buitenlandbeleid dat draait om vrede, gelijkwaardigheid en solidariteit. We zetten in op respect voor de rechten van mensen en volken, gelijkwaardigheid in het economisch systeem en samenwerking op ontwikkelingsgebied.”
“Bij alle conflicten moet de Nederlandse inzet gericht zijn op diplomatie en het vinden van een pad naar vrede. Militaire inzet is alleen een laatste redmiddel en moet altijd met diplomatieke inspanningen gepaard gaan.”
Specifiek: Wapenembargo en boycot Israël
De SP neemt een uitgesproken standpunt in tegen de Israëlische regering vanwege mensenrechtenschendingen, en pleit voor een wapenembargo en handelsboycot.
“Er moet alles aan gedaan worden om een onmiddellijk staakthet vuren af te dwingen, humanitaire hulp toe te laten en medische evacuaties mogelijk te maken voor de Palestijnen en Palestijnse kinderen die dit nodig hebben. ... Om de Israëlische regering maximaal onder druk te zetten willen wij een volledig wapenembargo, opschorting van het EUassociatieakkoord met Israël en een algeheel handelsboycot, waarbij zaken als humanitaire hulp, medicijnen en voedsel zijn uitgezonderd.”
Ontwikkelingssamenwerking als internationale solidariteit
De SP ziet ontwikkelingssamenwerking als een morele plicht en wil minimaal 0,7% van het BNI hieraan besteden, gericht op democratisering, mensenrechten en armoedebestrijding.
“Ontwikkelingssamenwerking is een kwestie van internationale solidariteit. Daar moeten welvarende landen als Nederland hun eerlijke steentje aan bijdragen. Daarom moet Nederland minstens 0,7 procent van het BNI uitgeven aan ontwikkelingssamenwerking.”
Grenzen aan sancties
Sancties mogen volgens de SP alleen met een concreet doel worden ingezet, gericht op machthebbers en niet op de bevolking, en mogen humanitaire hulp niet belemmeren.
“Sancties mogen geen middel zijn van politieke willekeur, maar mogen alleen ingezet worden met een concreet doel, zoals het voorkomen van misdaden tegen de menselijkheid of militair geweld. ... Gevolgen voor de bevolking moeten zo veel als mogelijk beperkt worden en proportioneel zijn. Sancties mogen daarom nooit humanitaire hulp belemmeren en moeten de grenzen van het internationaal recht respecteren.”
BIJ1 kiest in haar buitenlandbeleid radicaal voor anti-imperialisme, solidariteit en het beëindigen van neokoloniale structuren. Ze willen internationale samenwerking buiten NAVO en EU, schuldenkwijtschelding voor door kolonialisme getroffen landen, en een einde aan buitenlandse hulp als instrument van westers eigenbelang. Eerlijke handel, mensenrechten en klimaatrechtvaardigheid staan centraal, met nadruk op democratische controle en het afwijzen van militaire interventies.
Internationale samenwerking buiten NAVO/EU, zonder militair mandaat
BIJ1 wil dat Nederland investeert in een internationaal netwerk van solidaire landen voor noodhulp en vredesinterventies, buiten de NAVO en EU om, onder democratische controle en zonder militair mandaat. Dit is bedoeld om onafhankelijk van westerse militaire allianties te opereren en echte solidariteit te bevorderen.
“Nederland investeert in een internationaal netwerk van solidaire landen voor noodhulp, rampenopvang en civiele vredesinterventies, buiten NAVO en EU om — onder democratische controle, zonder militair mandaat.”
Onvoorwaardelijke schuldenkwijtschelding en verzet tegen IMF/Wereldbank
BIJ1 verzet zich tegen het neokolonialisme van internationale instellingen zoals het IMF en de Wereldbank, die volgens hen politieke zelfstandigheid van landen ondermijnen. Ze pleiten voor onvoorwaardelijke kwijtschelding van schulden van landen die zijn uitgebuit door koloniaal of imperialistisch beleid, inclusief Oekraïne.
“Nederland verzet zich tegen het neokolonialisme van internationale instellingen zoals het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Wereldbank. Zij ondermijnen de politieke zelfstandigheid van landen via schuldenlast en opgelegde hervormingen.”
“Nederland pleit ervoor om alle schulden van landen die zijn uitgebuit door koloniaal of imperialistisch beleid onvoorwaardelijk kwijt te schelden. Ook de schulden die westerse staten en instellingen het noodlijdende Oekraïne oplegden.”
Ontwikkelingssamenwerking gericht op herstel en solidariteit, niet westers eigenbelang
BIJ1 wil af van het gebruik van buitenlandse hulp als instrument van westers eigenbelang. Ontwikkelingssamenwerking moet volgens hen gericht zijn op herstel, eerlijk delen en solidariteit, met respect voor zelfbeschikking en klimaatrechtvaardigheid, zonder westerse voorwaarden.
“Tientallen jaren lang zetten we buitenlandse hulp in als instrument van westers eigenbelang: om markten te openen, migratie te controleren en invloed veilig te stellen. BIJ1 stopt met dit neokoloniale model. Echte ontwikkelingssamenwerking is gericht op herstel, radicaal eerlijk delen en solidariteit. Voor zelfbeschikking, klimaatrechtvaardigheid en het recht op ontwikkeling buiten westerse ‘voorwaarden’ om.”
Internationale belastingafspraken en eerlijke handel
BIJ1 wil internationale belastingafspraken om belastingontduiking en ongelijkheid tegen te gaan, en stelt protocollen op voor bedrijven voor eerlijke handel, mensenrechten en natuurrechten. Ze willen dat Nederland zich inzet voor een internationaal minimumdeel belasting voor bedrijven.
“Nederland zet zich in voor een internationaal minimum deel belasting voor bedrijven. Landen voelen hierdoor niet langer de druk om belastingen voor bedrijven lager te maken om investeringen aan te trekken.”
“Nederland stelt protocollen op voor bedrijven voor eerlijke handel, mensenrechten en natuurrechten. Binnen en buiten het Europese en Caribische deel van Nederland. We verbinden consequenties aan het niet naleven van deze richtlijnen.”